Marsilii Ficini ... De vita libri tres, recèns iam à mendis situque vindicati, ac summa castigati diligentia, 1. De studiosorum sanitate tuenda. 2. De vita producenda. 3. De vita coelitus comparanda

131쪽

pus implere. Sunt autem qui trochiccis quibusdam ex vipera factis,uel helia

laboro praeparato, promittunt hum res omnes Veteres putrid6sque prorsus educere.Quibus opurgatis,& hum re rursem saluberrimo alimentis sal taribus recreato , restituere iuuentutem. Et qui cautiores sunt, helleboro gallinas 'ascunt, hominum vero gaia linis. Eiusmodi vero curationem ta quam periculosam in iuuentute arbia tror potius quam in senectute tenta dam, ne sorte iuuentutem illam aba

dea Peliae seni promissam experiamur. Nam & iuuenes medicinis exquisite purgantibus cito senescere Hippocrates asserit. Sed ubi diaeta non susscit, Hystere vel manna,vel aloe, praesertim tota securus uteris. Si tibi sit aluus astrictior, manna cum iure caponis myr balamque virtute:Sin minus, hac te tu i uenem etiam in senectute purgatione seruabis:Sume unciam lotae aloes una, myrobalanorum emblicarum drachmas duas, chebularum quoq; tantumdem, duas item roseria purpurearum, masticis quoq; tantundem, maluatico

vino confice pitulas, quando Luna feliciter collocata, propitio fruitur Iouis

aspect

132쪽

aspectu,praesertim si domicilia fixa posisederit vel ipsa,vel Iuppiter. Haec enini

ad diuturnitate vitae magnopere cos rant. Potes etiam utiliter Reu barbaruhic cum aloe coponere,scilicet dimidia aloes partem, dimidiam reubarbari, "ies opus suerit, una manὸ sumerepitulam ad tres usque vel quinque,m dicumque insuper vinum bibere. Vbi vero pituitam magis times, potes commode in his pitulis trochiscorum agarici tertia partem accipere Una cu temtiis aloes duabus, omisso reubarbaro. Sed primam illam ego iam multis a nis pitularum copositionem omni aet ii experior esse tutissimam. Eadem hora consectionem eiusmodi sacito: Sume myrobalanorum emblicaru, belliaricarum,Ιndarum, chebularum, uncia uniuscuiusque unam: cinnamomi vero duas,una quoque doronici, rosaru pumpurearum unam, sandaloru rubeorum duas, una croci drachma, tertia drachmar partem musci, ambrae tantundem: .

candidum post haec cum aqua rosacea succ6que citri fundito siccharum: co- que,sac bolos,aur6q; inuolue.Hoc ante prandium quatuor horis sumentes atque dantes, utiliter experti sumus ad

133쪽

virtutem corroborandam,ad illustrat, aum spiritum atque firmandum. Ma-Time vero . proderit si paulum quid i super vini aurei biberis. Proderit & sa pe calefactum panem aureo mero &roficea aqua perfundere, & modico insuper cinnamomo sacchardque uberiore condire. Prequenter etiam duo haec cum lacte amygdalino & modico pane misceremam eiusmodi mistiones

naturam referiit Iovialem.Praeter omnia quae in superioribus explicauimus, vel saltem significauimus, ab iis omnes urbani diligenter cauere debent, aestu, gelu, quolibet vel post calorem frigore

vel nocturno,nebulis,ventis, vel ex palude flantibus, vel irrumpetibus ex a gusto: locis item ubi aer vel mouet violentius, vel nullo modo mouetur: Habitatione quavis humidiore, foet . re, moerore, torpore. Diligentius a rem Mercuris seciatores, uiligetissime senes. Qui praeterea postquam mane corpus totum leuiter perfricuerint,d linient ipsum aduersum aeris & Iab ris incommoda calente Olco vel vino quopiam subamaro, cui prius insud rint myrrham & rosam atque myr . tum. Saluiam frequenter ore serant, neruis

134쪽

neruis ac dentibus amicissimam. Et quando dentium vitio liquida , velut infantes, alimenta repetere cogantur, mollissima caueant, Lac quidem vino

reserant moderato.Utantur igne dumtaxat ut medicina, quantum videlicet

expellendi frigoris & suscitandi caloris innati necessitas postulat, alioquin

tanquam edace humorem naturalem exiccaturo.Solem vero quoad delectat, sequantur ut alimentum, destillatione vitata,& aestu similiter declinato. Faciales quidem motus diligant, excitando eatori admodum necessarios. Labores autem corporis oderint, & multo magis animi: nec minus longam sitim, α inediam atque vigiliam.

De nutrimento conseruatio ne vitae per odores. C A P. X V II r.

LEgimus in calidis quibusdam re

gionibus,ac plurimo passim odore raFrantibus, multos gracili corpore& imbecillo stomacho, quasi solis

doribus ali. Ιorte quoniam ipsa natura loci, tum herbarum & frugum atque pomoru succos serme totos r digit in odores, tum corporum huma

norum humores illic resoluit in spiriuu

135쪽

Quum igitur uterq;, videlicet odor & .

Simile si- spiritus sit vapor quida, & simile simili ,

misi nu- nutriatur, nimirum & spiritus & spiria trim talis homo, plurimum ab odoribuςa cipit alimentum. Nutrimentum vero qualecunque id sit, per odores siue s . mentum, apprime lenibus & gracilibus necessarium est, quo desectum allia menti solidioris atque verioris yicum que compensare possimus. Ambigere . tamen nonnulli solent, utrum spiritus odoribus nutriatur.Ego autem opinor solis forsandia nutriri, ut nisi alimenta quae crassa sunt, digestione tandem in vapores extenuetur, spiritus ipse,quem diximus vaporem este, nullu illinc suscipiat nutrimentum. Itaque vinum odore plenuin, spiritum subito recreat, quem caetera vix tandem rescere pocsunt.Vaporem vero illum in quem cibi

cociti denique transferuntur, Ideo ap-

pellamus odorem, quoniam & odor 'ubique vapor quidam est:& hic tractus intus ex alimentis vapor, nisi spiritui quodam odore placeat, vix ullum spiri' tui exhibet alimentum. Quamobrem Avicennam nostrum Valde probamus dicentem,corpus quide dulcedine, spi- ritu vero quada cut eius vexbis Vtara .

aromat

136쪽

aromaticitate nutriri.Quoniam crassitudo corporis non nisi crassa natura,

qualis est in dulcedine, coalescere V leat : Tenuitas vero spiritus non alio quam fumo quodam atque Vapore, in quo aromaticitas ipsa viget, refici posisit. Aromaticam vero qualitatem diciamus odoram, & acutam, & quodam do stypticam. Proinde quoniam iecur quidem corpori per sanguine alimentum praestat, dulcedine plurimum augetur. Cor autem quia & creat spiritu,& spiritui procreat alimentum, merito deliderat aromatica. Expedit tamen & romatica pro corde condiri dulcediane' dulcia pro iecore aromaticis co- misceri, dulcedinemque interea nimia euitare.Quid pluraὸ Galenus ipse sec tus Hippocratem,spiritu non totum odore putat nutriri,1ed aere.Aere inquano simplici, sed potius opportune per

misto. Quibus quide si fidem habebi

mus, net alimentorum, nec rei ullius delectum magis ad vitam necessarium, quam aeris nobis accomodati,esse censebimus. Aer enim & inseriorum &coelestium qualitatibus facillime semperque affectius, & immensa ut ita lia Terim amplitudine circunsusus, rex

137쪽

εῖε DS Sτv DIoso Ru Mpetuoque motu nos undique penetras, ad suam nos mirabiliter redigit qualitatem : praesertim spiritum, praecipue vitalem in corde vigentem, in cuius penetralia , tum assidue influit , tum

repenth: sic protinus assciens spirituma, ut est affectus: perque spiritu vitale quidi materia & origo est spiritus animalis, pariter assiciens animalem. Cuius quidem qualitas maximi momenti est ingeniosis eiusmodi spiritu plurimum Liborantibus. J taque ad nullos potiusquam ad eos attinet puri luminosique

aeris odorumque delectus,atque Μusi- ἰνἰitis cae. Haec enim tria spiritus animalis sminnimalis menta praecipua iudicatur. Potissimus oria e vero ad vitam est aer electus. Na octa- ea. uo mense nati in Aegypto plurimi via uunt:& nonulli in plagis Ei raeciae temperatis saluberrimi aeris beneficio, qd Aristoteles narrat, & Avicenna confirmat. Sed prosecto sicut corpus ex variis compositum, variis quamuis non eadem mons nutriendum est alimentis:ita spiritus similiter compositus v rietate quadam aeris semper electi o lectandus est atq; fouedus. Simili quoque electorum odorum varietate quo

die recreadus. Nam aer x odor quasi seiritu S

138쪽

spiritus quida esse videtur.Iam vero Arlexander & Nicolaus Peripatetici una cum Galeno cocludunt spiritu vitalem spiritus di animale ideo nutriri tum odore, tu nutriri acre,quoniam uterque mistus est atque per Odώ- conformis, & utrunque haustii in prae- re cordia penetrare, ibi coqui teperarim ad vitam, perque arterias diffundi.Vbi uterque coctus iterum nutrit spiritum ut aiunt) utrunque, praecipue anima lem. Aiunt etia spiratum aerem no solum refrigerando calori prodesse, sed etiam nutriedo. Nam & animalia etia valde frigida spirant. Addunt aerem crassiorem spiritui naturali tanquam magis corporeo c5uenire:subtilem v ro,purum,lucidii,spiritui potius vitali, potissimu animali. Neque miru videri debet spiritu adco tenuem rebus quoque tenuibus ali. Siquidem & pitaculi multi aqua nitidissima nutriuntur, &ocymuva aqua simili viuit,erescit, fi ret,redolet. Μitto quibus elemetis cha Ipselinismaeleontem & salamandra nutriri no- eura ha nulli serant. Redeamus ad nostra. In- beniati terest certe quamplurimum qualem spiremus aerem, quales hauriamus dores. Talis enim & spiritus in nobis euadit .Eatenus vero nos anima per

139쪽

336 DE sτVoros Ru M, vitam vegetat, quatenus spiritus lia

moniam seruat cu anima cocinentem.

Spiritus quidem in nobis primis vivit& maxime,& quasi vivit solus. Nonne repentino quodam saepe casu vel affe- . ctu,vita sensus, motus, subito membra. deserunt, regresso videlicet ad cordis penetralia spirituῖ& saepe statim reue . tuntur ad membra, per frictiones &. . odores illuc spiritu redeunte, quasi viata in ipso spiritu, videlicet re volatili. potius insit quam humoribus aut membris. Alioquin propter horum crassam

tenacitatem tardius admodum accederet ita membris, atque recederet.

Quicunque igitur vitam in corpore producere cupitis, spiritum in primis excolite hunc augete nutrimentis sanguinem augentibus, temperatum videlicet atque clarum, hunc aere semper electo fouete, hunc quotidie suaui-Dus odoribus alite,hunc sonis. cantiabus oblectate: sed interea odores caii te calidiores, frigidiores fugite, capes.site temperatos, frigidos calidis, siccos Ogbe nu humidis temperate. Odorem vero Om- triens. ne, quia pars corporis subtilissima est, scitote nonnihil habere caloris, atque ex rebus quae ipsae nutrivi, odores sp

rate

140쪽

NI T. TVEN. LIB. II. tῖ7,ate potius nutrituros, ut ex aromatiaco pyro, pomoque Persico, similique

pomor magi* autem recente pane calete, maxime carnibus assis, quam maxime vino: atque si ut sapor qui mirifice placet, plurimi velocisque nutrim ii causa est vel occasio corpori,sic od rem ad spiritum se habere putate. Co-

memorare vobis iterum placet Dem critum iamiam expiraturum, ut obs

queretur amicis spiritum ad quatria duum usque olfactu calentium panum' retinuisse, ulterius etiam, si modo placuisset, spiritum seruaturum. Sunt &qui dicunt id mellis odore fecisse.Ego, si modo usus est melle, existimo illum mel vino liquefactum albo, calentibus panibus infudisse. Neque enim spe .nendus est mellis odori Flos nanque florum mel existit, nec parum nutrit ipsa dulcedine, ac diu qualitate sita res integras a putrefactione tuetur.Itaques quis nouerit hoc etiam ad cibum ita vesci, ut nec dulcedine nimia meatus oppleat, nec tali quodam calore bilemeXaugeat, certum habebit longioris vitae subsidium. Saltem igitur condiamentum hoc frigidis & humidis adhibete. Verum ut vos reuocem ad od