장음표시 사용
71쪽
IusTA ANNIVERSARIA. neerto scio Regina Christianissima te hoc animi robore septa,&his undique virtutum admiuiculis circumuallatam,ut quae dignitate omnes in hoc orbe Christiano principes sceminas; sic etiam virtute & malorum tolerantia antecellis. Non est igitur quod pluribus again hoc genere. Venio ad secundu c solationis genus, quod reserta bonoru iactura praestare potest. s . Si haec iactura aequo parique munere pensanda seret, Dais, a excitandus esset nobis Henricus nostere tumulo, ut reuiuisceret simul & imperaret, sed hoc praestare non potest nostra moria mortalitas,n'; princeps mudi Deus ad haec crebro miracula Α γ praepotetem expedit manu.Tenedus est igitur nobis usitatus rerum cursus quem Diuinet leges humanet praescribui.Solet Deus in Ecclesia ad reparandas mortuoru iactitras alios substituere rectores: Quamobrem Iosephum in AEgypto Moyses, Moysem fortissimus Impera or Iosue ad iuuandos regedoq;
Hebraeos excepit.Hoc in rem natura ita comparatu VIdcmus, ut mortuus pater vivat in filio,Ut plantae,Vt animantes,ut cetera foecundisse mortibus reparent,& noua Veteribus perpetua vicisii tudine succedant, Phoenicem ferunt avem singula- miri, iri rem ex suis renasci ci 3eribus, vj postquam longam saeculo----rum seriem explevit uiuendo, naJurae ipsius instinctu, rogum S Ar . concinnat suavi fragrantium lignorum copia resertum quem ιπ..
sepulchri limhi & lectuli loco sit habiturus ; in eo sepelitur &quiescit, mox etiam ex eo resurgit ad vitam. Postquam enim
assiantibus solis radijs & incensa iam pyra conflagrauit, ales nobilisiimus, ut suis mox funeribus pubescat, exigis vermiaculei relinquit in fauilla qui paulatim anima & speciosi corporis induit specie. hic Phoenicis pater est, & patri similis filius.1s . Non disii mili modo Regina Christianissima ReguPhoenix Hemicus,Regium germen, non cineris, sed sanguinis & vitae, reliquit, e quo suauissimi virtutum iam assiantur odores. Is est Delphinus Martis & Gratiarum pullus quem primo Regalium nuptiarum anno selicissimus fudit thalamus, dignum qui Geo talem lectulum amabili liliorum candore ridentem primus suis natalibus honestaret. Habes in tua manu teneru stoicula quem ad paretis virtutem, que ad D. Lu-H L do-
72쪽
so o. HENRIco MAGNO douici gloriam cuius sanguinem habet & nomen) poteris excitare, vi inter sui seculi Reges quasi alter Phoenix emineat. Hoc est suave tui doloris lenimentum, hoc afflictae mentis solatium, 1 c tibi & tuae Gallit firmissima spes affulget,in quo plane magnum tuae fidei depositu Deus videtur commisisse, Regem es regi ium; Vt hoc sapienter regeres, illum pie casteq ad regendum institueres. Magnum tibi diadema, magnum imperium,& toto Galliae regno longe nobilius proponitur. Si enim hunc Galliae Phosphorum, Regem dic Filium tuum honoratissimum,advirtutis x regni decus sapienter in i hiatiri si, ut Reginam Christianissimam decet huius imperij γ
bernaculum tenueris, eam nominis gloriam apud mortales consequeris, quae Regum omnium diademate futura sit illu strio tum vero magnas & illustres gemmas comparabis,quibus caelestem cotonam piikomnibus in illo beatorum domicilio 'destinatam possis ilIumhaare . Versetur tibi ob ocullos opinor Blancae Ruginae & D. Ludovici Principis exem filum, cuius ut similitudine conditionis potes subleuare do-orem , ita animum eiusdem fortunae spe delinire. Relicta est vidua initio decimiteriij seculi, & statim Franiaciae moderatrix constituta, cum maiorem natu filium habearet Ludovicum Nonum,annos natum duodecim, quem prima iam virtutis spe surgentem ad tantum promouit decus, ve ex mortali imperio ad caesi regionem transiret, relatus inter Diuos: Haec omnia tibi conueniunt& omnium conditionuin utraq; mira consentio, & felix inde Maiestati tuae spes pro Iosita: Orbata es viro & Rege magno, initio saeculi decimi-eptimi, gratissimo omnium consensi. Regias obis vices,Ludovicum subes Decimuinteritu, annos nouem natum,quem, Deo fauente, in caelestium ascribes numerum, eundem cano& terris paritura.Utinam Regina ChristianissimaJDiuinis au
ribus tam iucundus accederem orator, ut redirem exorator,& omnia tibi quae ad tantum & tam salutare consilium requiruntur siue praesidia salutis, siue ornamenta dignitatis impetrarem.Sed qualiscunque sum turtis,orare tamen non desistam,cum ijs omnibus qui partim in Gallia,parum etiam ex-
73쪽
IusTA ANNI vERsAR1A ' citra Galliam continuis precibus tuam subleuare conantur Maiestatem, quibus ego etsi vitae sanctimonia longe sim infe
ripr, ndigna tamen me spes tenet sor Vt eorum singulari curasse atque authoritate, acilutus non irritum orando suscipiam
laborem. Addo etiam votis saluberrimam rationem, qua in excolendo Ludovico prudens Regina feliciter via est, quamq; .a Matre recte institutus filius in communem hominum salutem deriuauinqua tu similiter uti poteris & ut spero in Regis
bonum atque uniuersae reip.cedet utilitatem.
Haec est igitur ad decus & beatudinem Via, si regium Ais. ω flosculum amore simul& timore Domini sacrisque virtuti- bus imbuas: si caelesti animuli omnis peccati, vel etiam leuioris, tum Inuras,cum praesertim omne vitium sit angustioris 'animi,& a Regia dignitate alienum. Quὁd si Christianis omnibus hoc a teneris unguiculis inditum esse debet,quos Diuinus honoris titulus supra ceterorum hominum evexit dignitatem , & priuatis offici j atque pietatis nominibus obstrinxit Deo; quanto magis Christianis principibus hoc curae esse debet3Quid vero Christianissimi Reges in hoc genere essicient, Rq., quos quidem ut sint praecipuae Diuinitatis imagines,ita etiam eximium plane animum & nobilisiimis virtutibus exaggeratum, par est exhibere,tanto a viiijs remotiorem, quantὁ Diuinae Maiestati propior est. Atq; ut in Regum persona cuncta oviisia per se magna sunt, ita virtutes & Vitia imisdem parua esse non 'ri
possu ut, & cum bene se gesserint, duplici laude digni sunt,
quod & Deum gratissimo opere cociliarint, & latius in momtales suarum virtutum sparserint exempla. Omnia enim Principum dicta factaque emanant in vulgus,nec illis magis quam Soli latere licet. Qiiod si se viti js manciparint, non tum Regiam dedecorant dignitatem sed infinitum malum derivant in suos,& unicuique ad peccandi licentiam praeferunt facem. Singuli enim se suis erroribus honestissimum velum vitam principis praetendere arbitrantur, & nullum facinus adeo est demens, quod gloriosum non ducant, si ex Regis moribus
exemplumexpresseritit Dionysij Tyranni canes aulici fit gebant se hallucinari ad tacula,& quasi non leui prurigine te- '
74쪽
nerentur scalpebant corpus saepissime, ut dominum lusci sum simul & scabiosum imitarentur.Si Principem benignum
pium & magnanimum esse continga omnes earumdem virtutum studio tenentur; si voluptarius sit , adhin niunt omnes ad voluptatem. quam virtutis habent loco. Sunt enim verea Lue Reges Soles & aura terrarum, qui copioso lumine perfusi deis, rema- benignius illucescui,& vim quandam caelestem cum Regia- tum virtutum splendore transfundunt in mortales. Quod si se aliter gerant quam deceat , non modo a Dei natura degenerant, sed quali pestilentia sydem genus assiant humanum. Si Deum diligant de metuant,amantur is omnibus, timent ne-stia ii- minem, Qui timet Deum non trepidabit, inquit Sapiens. si 8 V. praui sint& vitiosi contemnuntur ab omnibus & metuunt omnia.His opinor de causis Illustris illa Blaca, de cuius piet te nulla aetas conticescet, frequenter illud habebat in ore, se malle mortuum videre Regem filium, quam lethali noxa i retitum: quod insigne matris documentum tam avide arriapuerat Princeps optimus,ut sexcentas sibi mortes potius suta eundas esse diceret, quam se grauiori aliquo peccato adstri geret. Nec modo id constanter seruauit in vita,sed quam a parente acceperat doctrinam propagauit in filium. n. His ubi caelestibus praesidi js firmatus fuerit Regis antimus, illustrissimarum complectitur semina virtutum, quae ad regendum sunt necessariae,& firmissima iacit imperii fund
menta, ut qui solam Dei gloriam & suorum popularium sibi
proponit utilitatem: habet ille in tuo comitatu sapientiam, ut quae recta sunt agnoscat: habet docilitatem,qua bonum semel agnitum complectatur: habet iustitiam,qua unicuique
reddat quod suum est: habet fortitudinem,qua se suosque tueatur: illi in diuinis rebus ingens pietatis senius, de ad Dei
gloriam & hominum utilitatem vindicandam generosus ardor animi; Hinc optimum quemque reueretur, hinc malis
truncis . . . ' . . . R. . o . c
dem,ut Catholicae Ecclesiae maximus natu filius veneratur. Dynm . Haec est illustris nota, qua Diuus Princeps qua succestores eius praeter ceteros orbis Principes equis erunt. Huac illa nominum
75쪽
minum decora; hinc illi tituli, quibus tamquam Christianis simi Reges & primigeni j Ecclesiae celebrantur: Illi sunt lapilli, illae margaritae quae coronam Franciae perpetuis honestant ornamentis.Atque ut regnum Dei singulari studio propaga-rtint, non obscura Diuini erga se amoris experti sunt indicia, cum per tredecim saecula Diuina manu firmatum imperium,&caelestibus auetiam donis, contra omnem vim bellorum &turbuletissimas tempestates quae varijs temporibus, tum praesertim hoc saeculo sunt ab Haereticis concitatae, magna cum laude tenuerunt. Ex eodem surgit fundamento summus p puli amor in principem. Ita enim a Deo comparatum est, ut
qui erga Numen fuerint pij,omnium sbi vicissim concilient
animos. ut ijdem in periculiis adeundis fortes,& expediendis difficultatum nodis felices inueniantur, quod per annos supra qitatuor quadraginta,quibus Rex sanctissimus imperauit, non obscuris declarauit exemplis. Neque enim sollim multisfactionum seditionumque domesticarum laqueis impeditum explicauit imperium, sed etiam octingentis supra mille nauibus insana peragrauit maria, ut cum fidei hostibus signa
- conserret, atque in tota Palaestina, AEgypto, Asrica ad omnem vi, ii saeculorum memoriam suae pietatis cic fortitudinis impressa - . reliquit monumenta, quae magna cum Gallici nominis admiratione intuebuntur posteri,& ipsa fouebit aeternitas. Sed
quod admirabilius est,cum bella difficillima infinitis gereret
sumptibus, ipse in manus hostium incidisset, suam & lectissimae nobilitatis vitam cum plurimis captiuis e latronum, manu ingenti redemisset pecunia; populum tamen vectigalibus onerari noluit, sed suo periculo rem totam perfecit. His vinutum gradibus vir Diuinus ascendit in caelum, iisdemque vestigijs insistes Rex Ludovicus sub tuis auspicijs auum consequetur,si modo Dei aspirarit benevolus fauor,qui sesus largitur virtutes, & diuos efficit, cuius aequabilis ubique viget potestas nullis limitibus circ ascripta. Leniet igitur Henrici Magni iacturam nouus Henricus: proauum nobis reseret alter Ludovicus, de quo feretur illud sapientis elogium; P gisse bour ι- mortuus es, quas non es mortum : smilem num re-
76쪽
liquit posts: Stabit Christianissimum imperium, ducis quasi
capitis virtute & singulorum membrorum quae remanserunt 'me ei integritate: Quod enim ad religionem spectat , sunt pontifi-h- μ' ces,doctores,religiose: familiar, & omnis Ecclesiae coetus sunt Principes amnitate sanguinis cum Rege coniunctiueest flos generosae nobilitatis quibus regni corpus quasi lacertis robor c. ά. tur; sunt iustitiae praesides, Reip. lumina& columina, quorum
omnium incredibilis ut fuit initio ad regnum propagandum,& Dei gloriam cum populi salute augendam, in dies consen
sus est futurus. Dia, Nec Vero est quod te Regis commoueat infantia, . - hanc enim aetatulam Deus peculiari sustentat auxilio, in eam ν-. plenius suae radios diffundit virtutis; quod ex S. Ludovico dest.' ' Salomone patet,qui duodecim annos nati, magnam imperij molem liuo nomine sustinuenit. Quid Ioam commemorem, Dem S. qui septennis puer ad Regiae Fortunae culmen & iustitiae se dem est euectus 3 Euenit etiam picrumque ut huiusmodi R .
D Z gum amici, nescio quo pietatis sensu praeter ustatum rerum ordinem, perfundi videantur, & inimici terrorem sibi de cisio incuti lentiant. Instruxerant aciem Macedones aduersus Ilia lyricos suis viribus ferociter exultantes, Illi ut suos animarent milites, Regem infantulum, etiam tum in cunis vagientem, Muia in primo agmine constituunt, hinc terror hostibus Illyricis,& Macedonibus tantus accessit animus ut gloriosam se b infantis auspicijs quem Barbarorum contemnebat audacia, referrent victoriam. Est igitur, quod tua Maic stas in his miserijs cum tota Gallia respiret: est, quod ex sua iactura spem, & ex luetia percipiat consolationem. Respira ergo Regina Christianissima in & iugi impetu fluentes lacrymas atque suspiria compit me. Excitate ad eam felicitatis spem qua Diuina tibi portendit sapientia. habes regium germen, tencitam arbusculam, quae sub clementiori sydere crescet, & ita crescet ut ingentis illius arboris quae e terris oranslata est in caelu, impleat locum. Tuum est vivis pietatis & sapientiae sontibus irrigare, unde fructus illi emergent, quos tota sperat & desiderat Gallia. Patere, cibi inter dolorum incendia . hanc veluti frigidam
77쪽
Iv sT A ANN IVERs ARIA. 6s instillare,& pro humanam reru conditione laeta tristibus at quando succedant. En ridet caeli serenitas, en clementiores spirant aurae, en post diuini parentis occasum nouus oritur Nphosphorus, qui Galliam suis radi;s illustret. Tuque bonis auspicijs progredere Rex Augustissime.) Progredere, inquam, Ludovice .caelestium floscule & mundi delicium. Tu supra tuae Franciae horizontem quasi benignissimum sydus per aetatis & regiarum virtutum gradus assurge, tu Christianissimi Resis lumine & fulgentibus caelestis iustitiae radiis quibus t
tus emicas, in tuos populares influe. Utinam singula quae' cunque olim magnis Regibus concessa sunt c litus ornamenta, in te constuant uniuersat Utinam tibi plena manu caelum indulgeat,tui proaui 'dere radiatumi Utinam sit Ludovicus Nonus,& Henricus Quartus, vel etiam utrumque virtute &Κlicitate superes: non enim tibi tuam inuidebunt gloriam. Sis Decimustertius,Nono dc Quarto superior, immo nonu& quartum simuI comple rans, decim tertium essice nu
Tu vero, Francia, est quod spires & speres omni- - α busque laetitijscumulata incedas. Tibi enim tuus est redditus Henricus . viget & vigebit non solum ore mortalium sed in Filio qui paternarum virtutum clarillimas nobis praefert sp cies. Tu quoque cum vniuetia Gallia,si potes respira pusilla Iesu Christi Societas, & in priuata calamitate communibus
V tere lenimentis,quamquam inimicorum acerbitas omnem tibi inuidit consolationern, omnes praeclusit aditus, unde alia qua instillaretur laetitia,& hoc unum desiderat ritu in perpetuo squalore eu miseria contabescas. Uix tuus parens ex hac c. - . vita discesserat, iacebas luctu de moerore confecta , quaerebas
ossicia pietatis quibus sacratissimo pignori quod tibi reliqum
rat, pro dignitate parentares cum ecce insultat inimici, inua- η γ
Gunt,& te vigintiquatuor letnaliscalumniae plagis, non tot olim Caesar est consectus cum vigintimbus.1ctibus est trai istus in cut ,ὶcrudelissimὸ confodiunt: Sed inter ceteras una ad cor que permeauit pia crudelitate crudelior cum impudenti ore gestiens calumnia4-vestis nitorem & munditiem I . mortui
78쪽
cc HENRrco MAGNO mortui paretis sanguine ausa est aspergere. Conscendit in supgestu Lamia omni diritate tetcrrima, sine Dote,sine oculis,sa. ne conscientia, monstrii plane horribile cui soli prominebant dentes turpi rubigine insecti,oris luridus pallor, de deformis macies n udata carnibus ossiti copage restabat; diaconis alicuius pestilentem secteton aut exsiccatum cadauer dixisses. Quid tum 3 dignam hac ferali essigie vocem aut potius latrationem emittit, te libru scripsisse qui doceret Reges interficere; cuius lectione scelestus ille parricida ad facinus sui siet armatus. Ofanatici tenebriones' Quod genus hoc contumeliaeὶ Haeccine mendacioru portenta pro concione veritatis in vulgus audetis spargere. An vero ignoraris,quod sacrilegus ille furcifer interia rogatus,responderit,Se nunqua librum illu legisseme quidem audiui sic. Certabat enim in eo cum pari malitia par ignoraria, neque si legi siet potuisset intellegere,neque si intelexisset hoc
quod vultis documentu invenisset. Non est enit' no est haec doctrina Iesultarii, sed impioru Haereticoru, quos sacra cocilia quos Sacra Parisiensis Facultas ante ducentos annos, etia. superioribus diebus iure M merito damnauit. Hanc haeresim Caluinus S Bezacum suis ministris redintegrarui, hac multi e nostris scriptores no obscuri acriter, ut de Sebant ,impugna rvt. An vero os habetis ferreu quod omne exhauserit verecudiam8 An sensum omnem exuisti sy An conscientiae faces &verbera nondum sentitis qui turpisiimis maledictis Catholia carum concionum decus contaminatis Non est Regina. Christianissima)quod aut ego contortos ictus eludere, aut se-rales harpyas rostris exuere coner,Tita enim Maiestas cum sapientisiimo consilio, omnes inustas huius ordinis i Ominrplagas pertentauit,&prudentissimum illita Themidis oraculum Parisiensis curia sycophantis aures nullo modo praebuit, . sed hanc Societatem sua innocentia & integra nominis fama gaudere voluit, neque enim exilii mauit in Reges dictu esse, etiam in Reges Christianissimos, quod de Tyrannis est pronunciatum. Providit etiam Deus nostrae integritati qui pro nonnullis calumniatorum quisquilijs viros bonos S graues
Pontifices nobilitate, virtute & doctrina spectatos nobis conia , eessisi,
79쪽
I v set A ANNIVERsARIA. cessit,qui nostrae caussae patrocinium susceperunt. Inter quos
fuit Parisiensis Episcopus qui dicto scriptoque publico falsos
improbisiimae calumniae rumores quasi adulterinos nummos damnauit. Episcopus Andegavensis & Olbiensis laudatione funebri, quam partim Lutetiae ad D. Mariae, partim ad D. Dionysi j habuerunt, innocentiam nostram, ijs quibus valent armis veritatis, pietatis,eloquentiae,doctrinae,tutati sunt. . Accessierunt Illustrissimi Cardinales Ioyoseus, Gondius, Sur. V - μ'
dinus, Peronius,qui,cum Tua Maiestate , nos paterno amore& cura defenderunt. Utinam tanti erga nos beneficij & ceterorum omnium centuplicatam in caelo mercedem accipianti
Respira igitur,o parua Societas, servi Deo & Regi ea qua soles
integritate. da te tota Reip.impende te hominu saluti,age fortiter , etias male audias, & inmmes corvi, tuo nomin Iobstrepant. Ita viue, ita labor Vt qui maledicere voluerint, sine me-dacio maledicere non possint. Q t patienter tuleris calumnias,tot magnas & illustres gemmascoparaueris, quibus tuae patientiae coronam possis contexere. Tu vero Regalis anima, δε κω
quae nos istuam clietelam susteptos tam singulari studio de μή fenderas,quae ex his corporis copagibus excessisti, praeter o pN
nisenem, pr ter mezu, praeter nostram omniumq; volutatem,
illas aeternis syderibus illuminatas beatorum arces incolebatq; in ipso felicitatis sinu molliter conquiesce. Te tua Lutetia, Te singulae urbes,Te Fraci Te tota Europa defleuit, luxit, lametata est,& nunc desset,luget & lamentatur. Neq, tamen tuam tibi inuidet beatitatem, qua Diuina sanxit voluntas. Hoc unuerit nobis inter cetera solatiu, si aeterna Dei costi si beata illa immortalitate tuam, immortali honote veneramur,& noster hic ordo que supra omnes religiosas familias,tuis tibi bene fi-cijs adstrinxeras, cui priuata in hac orbitate calamitatem, cui sempiternum tui desiderium reliquisti,quoad anima spirabit, proloquetur. Tibi seruiet in sis bole, Tua ossa, Tuos cineres,& Regium illud beneuolentiae depositim seruauit & exosculabitur quotquot erunt in nostris gymnasijsalu uad pietatem & mansuetiores musas instituti , tot habebis tuarum laudum praecones, tot titulos, tot parentationes,quarum iam I α par-
80쪽
ιs HENRrco MAGNO partem reddiderunt,partem reddent, partem omni saeculoru -u memoria solliendam relinquεr. Hic ego vos, lectissimi Gal- serum liae & ceterarum gentium adolestentes,ad tantum & tam ro' ' ligiosum munus noletor quontum maxime possum, immo
etiam oro Sc obtestor, ut uno consensu hanc omnes vocem proclametis;Uiual& regnet Henricus Magnus. Uiuat & temno anto perfruatur in caelo. Vivat Ludovicus Decimustertius
magni parentis soboles. Vivat in terris & familiae decus au geat, longa annorum , suceessorum saeculorumque serie 'Opagatum 'Cum vero sequontibus annis, postquam Ita princeps syderum lustratis omnibus Zodiac signi Ranniuersariam repararit lucem,quae pridio Idus Maias suprema Regi nostro illuxit; tum vos certatim flores & corollas, prout Verix mmdia tempostas foret, in honoratissimi domini tumulum .conia gerite; Regiam prudentium, moris a bellicis, sortito, mlaureis; oliuis 'olementia, liti s candorem; rotaardoremtatis, Se violis humilitate atq; modestiam Principis honestate,
quicquid Geni j ou Ingenij habueritis id totum ad eius laudes
c cantandas conferto.audiantur Vbique sacra poemata, lugearnaeiane, S argutis v ybus mixtae fides mollissimos tempere cantus . esscsce concentus amabIles, plenos , sumes, quibus Henrici nomere virtutes & decora laudibus incesum usque
osse ratis. vi am Principis celebrate, ij dem mei bissimam moditem deplorate. Et si quis spiritus ex i, qui beatorum domicilium incolunt, vestras preces non respuat, Orate ut ei risben
gnissimo fauore bis septem vidui turtures, cum totidem, m ribundis oloribus ad vestros coetus aduolent, qui vobiscum flebiles diducant naenias;Euocet idem spiritus ex altera parte cardueles, acanthidas, ligurinos, lustinias, dc quotquot sunt aves musicae,quae binos efficient choros, vestrisque de Ange-lbrum respondebunt cantilenis, plicabuntque omnes quasa .natura acceperunt harmonias, de mellito gutture funditan tes voculas,defuncti Regis nomen saxis de solitudinibus in culcabunt. Iidem ipsi a summo rerum opificepostulateri e dem die caelum iu at concretum micantibus gemmulis ro ..
rem fundere, qui rosis lilijsque, hyacinthis &violis molliter .