Ioann. Ionstoni Historiae naturalis de arboribus et plantis libri 10. Tabulis centum triginta septem ab illo celeberrimo Mathia Meriano aeri incisis ornati ex scriptoribus tam antiquis, quam recentioribus maxima cura collecti, ... Tomus primus secund

발행: 1768년

분량: 346페이지

출처: archive.org

분류: 약학

61쪽

Ficus. r. Descti Nigritarum, ut meum: 'ia I ' tus et Lugdunensis vocant, nil aliudvmh IL P. Occurrit, quam quod sit solio fietis, i. t. 4 , fructu pedes duos instar cucurbitae r ita ' longo, quem tanquam Melones est

intctim. tanti Semen intus reni leporino figura simile, magnitudine fabae. Quidam nutriunt fructu Simias: nonnulli ex rite siccato monilia e collo suspendenda conficiunt. IM . 3. De Chios, quod syriaces m ι,. E.= significat, hoc duntaxat scitur: so

Theu sin. lium habere eximie viride, exacte ut A cri rotundum et nummo aureo Gallico

- par, fructum magnum, Meloni P rem, cortice croceo, qui Mannae modo in ore liquescat, seminibu que, qualia in cucumere nostro, scateat, et in insula Lipangu nasci. q. Amacoztie novae Hispaniae, aliis Texeramati et Te amatia, arbor est magna; foliis amplis, obrotundis,pinguibus, Purpurascentibus, comdis sere figura; fructu fictibus pari

vis simili, purpurascente, cui fulvagmana. Ramum videtur Clusius destribere. Provenit in Chiellae monatosis, cautes non mediocriter spo lando miraculo amplexa. Radicum decoctum nondum excusso lacte, supra instaque purgati Lac uic: Reeeus R. ribus medetur. Est et alia Te mh -t . u mari seu Amacorate species, cui foe' 'Τ lia cordis, quorum nervi rubent: in siimmo quid rubrum, sed convolutum conspicitur. Similis est Ilist. Ind. huic et ea, quam Oviedus sub no- mine Gavio describit. Producit enim et haec fructum instar ficus; verum haud majorem avellana, imterius vero plane admodum ficus candidae castellanae, plenum minintissimis granulis, et grati saporis. s. Amat uiti seu unedoni papyraceae, materia est levis, ac parum

a sculnea distans; folia limonis, sed

N-mb. magis acuminata, comata ; fructus N. Ex. l. 1 . nucum Ponticarum magnitudine,

7 - eandidis distincti punctis, et granula ficulneis forma et natura similia in se continentibus. Provenit locis calidis, qualis est Clitella. Jus dococti corticis radicum febricientibus valde prodest. Folia umbrae tan.

tum gratia eXPetuntur.

6. Vt moti Haitini Cessam vo Nierem Cant. Arbor est magnitudinis va. l stae, materia lenta ac brevi; foliis novaculae serma. Duae ejus sipecies. Altera, soliis mali medicae, quae largos imbres, dum viridia ac tenera sunt, effundunt: fructu orbiculari, albis maculis distincto, ac granulis granis ficuum similibus, reserto, eduli, et saporem nostratium res rente. indigenae Hispanislatim Imdicam vocant. Altera latioribus, sed tamen obtusioribus, et nigrioribus , unde Thmati, vocare malunt, fructuque minori. HOaxtepecenses Mannam super eam cogunt, nostrae et sorma, et viribus, similimam, sed paulo duriorem et glutinin

sorem

7. Primi a Jucajae Insulae arbor idem i. t est, iacui similis, eodem modos n- dosa, et populi altitudinem superans, non solida quidem, more ali rum arborum, nec inanis tamen, uti arundo, uti ferula potius aut san hucus. Cortice lubrico et laevigato Fructum creat sesiquispilli amatem, mollitie ficus, sapidum et salubrem sanandis vulneribus. Folia divulsa sere a se invicem membra restitu re dicuntur; quod exemplo Hispani cujusdam probatur. 8. Ficus Indica Orientalis, aliis crucarbor de Myr, arbor Goa, dicitur. i. Artior haec ex radice emergens, in

magnam altitudinem unico trunco Im . O Seoque crasso assurgere solet. In ri

mos dein in omnia circum latera panditur , qui tenuia quaedam et

singularia flamenta squalia in cim

scuta nuncupata vulgo conspicimus cerei vel aurei, dum recentia sunt, coloris, deorsum mittunt, iisque, ubi terram attigere, firmantur, novamque quasi prolem generant, et veluti in novos arborum caudices transeunt, et ita se continuo serunt, ut interdum unica arbor suis propaginibus mille passus in ambitu oci cupet. Et 'uia non inferiores tum rami villos hujusmodi fundunt,

verum et illi, qui summum Ohtinum re cacumen: ideo Omnium propendentiis quasi in unum collatis, qua

dam quasi silvula constituitur, nec aliunde

62쪽

DE, ARBORIBUS, LIB. I.

aliunde quam ex sola trunci crasitudine, omnium prolium pareΠSi trinm virorum ulnis aliquando vix

comprehendi potest dijudicari potest. Adeo vero densis ramulis majores rami luxuriant, ut Solis radiis nullus detur aditus; imo concavi instar fornicum sinus; reluitantem inde aerem ita inaequaliter sein. dunt, ut Fabricius Mordente, qui aliquot annos Goae vixerat, Clusio, Echo multis in locis ter atque etiam saepius humanas voces reddere, reis tulerit. Non tantum octingentos aut mille viros tini, sed terna etiam hominum millia latere posse . us. dem fide refertur. Quae a recenti. bus ramis prodeunt folia, Cydonio. rum sere sunt similia: quorum facies externa viridis, interita alba et . villosa existit. Hos fructum utrinbique rubens praecedit. Fructus, qui intra recentium ramorum solia, non secus ac vulgares fici protu rat , pollicis priorem articulum ob ter exprimit, ficum parvam vel oluvam aemulans; flos interius tenuissimis granulis ceu Cenchramidibus turgescit. Frequens in Goa et locis finitimis provenit. Incolae umbram et refrigerium sub ea captant, ramis tenuioribus, ut facilior aditus pateat, prius rescissis. Fructus a volucribus devoratur. Huic similis Η. Orienti est illa, quam Ferdinandus Lopea

radicem caudicum instar sursum aditollere, inque provincia Malacca na. sci prodit. Eadem est cum ea Emetanda Pigasettae. in Loanda insula Com ad ostia fluminis Coaneta regni Comνι ς ε go proveniens. Sub ejus externo sive primo cortice invenitur quasi tela quaedam , qua contusa, Purgata deinde in longitudinem expansa sese tegunt tenuis fortunae viri et laminae. De Lam 9. Tuna Indorum multa sortitur

re a scriptoribus nomina. Plerique μου thiore, cum indicam, alii earduum Indicum Hist. Ση - et stam Indiae, Bellonius Palam, Apesit z adVersariorum amores Tuni se Ly. e. F. ram, Cardanus Anapallum Bellonii,

iso Ui Loni cerus Opuntiam , Cortesius Arborem Ne I, Mexicani Noctili,

ut Tu rates et nomina taceam, Fieus. dixere. Incomposita est arbor, tota spinosa , solio, fructu, trianeo, si i I, . . '.' truncum habet. Mira frondium Binh. AER foecunditas. Folium supernaseituri. 1. 33 folio; si decidat, aliquot radices agit, surgitque altera arbos. Alia ex his crassia, alia tenuia ; haec spinis stipata, illa raris brevibusque horrentia, quaedam rotunda, alia Oblonga; cum nonnulla maxima sint, longitudine nempe Plus quam pedali, palmari latitudine, alia admodum parva reperiuntur. Membrana soris tegitur Omne, plurimis tuberculis asperum , succo ad haec coloris herbacei intus turget, visti. do, salivoso, qui, postquam siccitate granulosus euatit, digitorum attritu , arenae tenuissimae instar dissolvitur; et per quem nePVorum reticulati plexus discurrunt. FemOris crassitudine observatum mille, Gemerus monet: ligneam tandem substantiam acquirere, cum spin rum jactura, notum. Hores, quos vere calathi mali punicae quadant nus effigie, luculentiore magnitudine, in extremis foliis Oblongos profert; jam crocei albique, per extre ma inveniuntur, jam extra luteo, intra vero ipsius pomi colore; iam extra lutei, intra vero ex albo in

coccineum vergentes, et nonnun

quam lutei. Hos stuctus, qui in

insula Cuba, Nucesti dicitur, aestate insequitur turbinatus, ficuum non dissimilis, et ut plurimum horride

spinosus, cujus fastigiosa foliola

quaedam instar coronae ambiunt. Ejus cute crassiore, quae miniata et purpura stem , detraeta , pulpa interior apparet, granis quam se rimis durissimis, lentis fere magnitudine , sed sinuatis et inaequali has ambitu , inque sinu concoloribus, differta ; aut alba, aut rubicunda purpureave, ita ut manus sanguineo colore tingat, et urinam comesta eodem inficiat, quod tamen de ho tens inprimis accipiendum est. Fert et Gummi renum et urinae calorem temperans. Succino id flavo colore

et substantia, si durities lapidosa a esset, simile, glebulis concretum, P Tr

63쪽

s8 HISTORIA

Ficus. Tragaeanthi in modum vermicula. tum, adeo durum, ut vix dentibus i comminuatur. Nasicitur ex durissimo semine, decimo sexto a die satus, et quandoque altero tertioque de. mum mense erumpit. Cum primum exit, solia duo crassa, mucro. nata, rubentia, ostendit; equorum medio quali pili candicantes, et ruisheseentes simul emergunt, quos statim folium iisdem vestitum, hirsutum, et teres sequitur; progressu temporis, paulatim in latitudinem comprimitur, aculeis rubentibus, et albicantibus, mollibusque armatum, iucundissimo naturae spectaculo. in

insulis Peruvianis, et potissimum

Hispaniola, quovis anni tempore, vel conculcatis pedibus provenit; nullaque adhibita cura radices aguntur. Translata in Hispaniam, italiam , Galliam, studius maturos profert, sed in illa frequentius. In Germaniae et Belgicae hortis floret, si aestas fervida; hyemis impatiens,

et pluviae, qua facile corrumpitur, inimica. Montosis magna ex Parte

gaudet. Duas ipsius si eies, vir

stem nempe et Hortensem ponit de Ηὶ InL Laet. Illa aut nullum stuctum pro-- - ιε stri, aut nimiis spinis utilem. S em in Mexicana reperiri prodidite mandus. Prima retia octili vocata , quod albus fructus eius sit, Q. lia fert rotunda, parva, sevia, rarisve horrentia aculeis: sorem linteum, fructum spinistrum et camdentem, ac in isticis attollitur ma. gnitudinem. Secunda, quae GL noctili dicitur, quod pallentem prinserat fructum, soliis constat amplis orbicularibus, flore coccineo per extrema pallescente, et pomo luteo ac raro. Atiatonochili, seu Tuna ex albo in rufum colorem inclinans, solia fert angusta, oblonga, impense aculeata I et nonnihil purpura,scentia; quod est huic tantum generi peculiare, cum caeteris omni.bus viridia sint: fructum item valde spinosium, florem extra luteum, intra vero ipsius Tunae colore.

Quartum genus Tra Inoctili di. hium, id est coccineum, lalia fert tenuia, angusta et oblonga, sed bre.

Viora praecedentibus, ac minus spl-nosa, florem ex albo rusescentem et Parvum, pomum item non adeo spinosium, et coccineo flammatoque

colore praeditum. Bintum Tet mmctili, ob similitudinem, quam habet cum fructu a Mexicanis Iza. potu vocato; solia fert squalentia, ovi

figura; quibusdam horrida spinis,

et flores in his luteos, ex albo in

coccineum colorem vergentes. Oeanoctili vero, quae et I acunoetili, seu herbaera silvestrisve Tuna, quae in arboris magnitudinem attollitur, multis alis concava est , foliisque constat rotundis, parvis et spinosis; silvestris stultu vix iuglandem nucem magnitudine superante, sed

spinis horridiore, et pallidis sortibus. Est et Memisistit, similis forma Caconochili, sed tam foliis

quam fructu acida, unde nomen. um invenere in medicina Omnes. Radices, erysipelati, et

calido jecori remedio sunt. Foli

rum succum, carpentorum rotis nimio motu aestuantibus, ne peruram

tur, Mexicani inungunt, ipsa deis cocta in frigidorum esculentorum

usum vertunt. Poma cum gran

iis loco cibi sumta, alvum dicuntur sistere, si calor fluxionis causa sit. Et quamvis fatuosum et corruptioni Oh noxium cibum praeheant; tamen, quia aestuantibus jucundissimum,

aestatis tempore vehementer expetuntur. Accuratius descripsi, quia

miranda.

I o. Nomino et est, seu Noctet Eli palli, Tunarum species cst. N, I. Escuntur ex ejus grano, hae sola ra. Detione a pecorum , armentorumque t ' β' injuriis quibusdam in locis natura με i'.

munitis asserto vindicatoque, a ci- M. N. R.

micet forma minime abludentes, pulice cum se plantae applicant mi. nores , vermiculi rotundi , extra candidi, intra coccinei coloris, interdum sponte ipsius naturae, im terdum hominum industria, Iemina superioris anni totum enim homtum implent, et semel atque iterum quotannis colliguntur stato tempore tum admoventium: quae indimeberali, Hispani Ochinida, a coci

64쪽

DE ARBORIBUS, LIB. I. 39

eo seu grano, cujus species sunt, uno duntaxat Prominulo , aeque di- Tima. appellant. Purpureus ex his, im recto longius. Tota quandam effi-terdum coccineus, pro varia paran. glassiram , et concolorem superfidi forma, color conflatur, et si ex ciem echino- melo cacti praeseri, sed aqua decocti arboris Te Mati avi brachium aequabili ductu aequante,dito alumine, atque subsedimento columellae aut cerei funalis Prae-

in placentulas formato fiat, duod longi instar. Εjus e medio, et stria- axcalensibus solitum, Hispani rum dorsis ansatim angustiore ceta

Grana en pax vocant,) exquisitissu vice, cucumeris ventre, irrigum mus. Infertur toti Europae ditissi- tur brachia terna, quasi folia, termmo commercio; quinquies mille tia, erasia, eundem commensum sexcentas septuaginta arrobas, anno proportionis et figuram sortita. ln- millesimo quingentesimo octuagesi. tus torulus ligneus carpi crassiti mo septimo una classe in Hispaniam obductus est callosa carne, et succo wst. Ind. tradutias, Acostae fide, habemus. AG aloest gummeo enim turget peris L . Eii stringit ex aceto, tussisque admotus quam amaro lentore. Hores in ve '' in modum emplastri vulnerihus opi. stigio summo projicit, reserentes di-tulatur, cor, caput, ct ventriculum gitalis purpurae fructus. Hilari roborat, ae dentes egregie extergit. purpura aniata rubet, ficus fere Caeterum quatuor ipsius reperitanis effigie, gustu non insipido. tur species. Arrestis una et inculta, I 3. De Ferruminatrice Indorum, Ila . H. P. quae nullius pretii colorem funditi ut eam adversariorum autores vo- ς Ahera nigrior, quae sponte et abs. cant, Bauhinus scribit, arbusculumque cultura Provenit. Tertia Mom esse sicut indicae cognatum, perprurensis, quam Chichimmam vocant, tuo Virentem, et quae foliorum inserioris quoque notaα Has omnes, successiva sobole magnitudinem a quae optima et culta, permiscent. boream adipiscitur, foliis plane ii

Smpes. ad ii. Reus menses Heu mi a Justo dem , sed stuini minore. Rami, M. V . Heumio nomen sumsit, arbor est anquit Lugdunensis , solia primum procera, foliis spithamam longis, fuerer ex singulis singula oriuntur, tres vel quatuor digitos latis, in atque ex his alia, quae demum in- .margine aequalibus, dilute viridi- durantur, et mutuo sibi succedente hus, crassis, duris, et nervosis. Rliorum soliole, in ramos abeunt, Hucitam habet globosum, ossibus ac tandem arboris magnitudinem planis, semicirculum referentibus, adipiscuntur, quae Perpetuo viret, curis, λris fuscis, intus albis pram caudice in imo et ramis cinericiis Enantem. Maturescens flavescit, et asperis. Succus fructus ad inficiendulcem saporem acquirit, ac premi- dos pannos infecturae tenacissimae, tur. Immaturus viridis mespili im et quidem purpureus. Festa spinis star adstringit. exemtis trita et cataplasmatis imp Nieremb. I a. Cercus Pertreianus, Oviedo sita, fracta ossa mire glutinant, sed 'i. Cardui species, quem Christiani Cm illa prius suis locis reponi opotet.

Tabee. i. z remn vocant, adversariis, Euphori Nam admotum cataplasma, cum

CP r. bri arbor Cereri e te, Castori Euis agere in partem coepit, ita haeret, Mortium , in leone i Lugdunensi, ut avulsu perdifficile sit. Ea vero

cireus spinosus, Linschottano stipi. sanata sponte excidit. Unde Op tes spinin hastae altitudine. Admi- tia Osreeolios dicitur. Oviedus smranda ejus natura est. Hastas sur- spicatur, Carduum Tunes in hanerigit quaternas et quinas, novende. arborem transmutari. cim et vicenum cubitorum, vi Ohfaba, quibusdam M piclac Exo. gatis et ad normam directis striis vocatur. Applicat se ad arbores canulatas. In extremis extantibus hederae instar; interne multis fibris seriarum angulis obtusis exeruntur constat, quibus ad colligenda et sedulae, corneis stylis radiatim e suo connectenssa in suis aedificiis tigna, centro quoque versum minacibus, incolae utuntur. Viridis et recen-

P a tis

65쪽

Ficus. tis taleae, ab incolis tenuiter con- a I. Dra estis actor est erecta, Ib L e. ειε tunduntur, et supra stafturas alli- tivno lactescente, caudice spinis drugantur, ut ossa fracta serruminent. ris et crassiusculis amato; foliis stet.

latis in frondes congestis ; fore

De Laet I S. Amissa Brasilianorum, fi- Mamometrae. Fructus est tres dὶ-rna. Oerid. cui similis , sed humiliter. Folia gitos longus, duplicis pollicis hum tam stahra habet, ut lignis laevi- ni crassitie, striis secundum longitu-gandis inserviant. Reperitur sere clinem profundis notatus, coloris in vepretis et arvis, quae quondam crocei; cui caro granis reserta, na, culta fuerant, rarius aut nunquam gnitudine et figura hordei. Duplex in silvestribus. Corticis superficies est arbor, mas et foemina: quae λderasa, et recentibus vulneribus, miles sunt excepta magnitudine, cortice superligato, imposita, quam nam foemina per omnia minor est

celerrime eadem sanat. mare.

De Det i si Ama - e Marai me Insu- 22. Papajostra Tabaeensium saepe n. ME Inri lae, cum ficu tam soliis quam sim ad viginti palmos excrescit. Cam Iud- O id. ' P ctu omnino videtur convenire. dex sine raniis. RIta grandia, ficul- ' 'A Mi . Ficus Indica levis pilasa, ex nea. Fructus rotundus, longum Pinae. L 11. Creta Bauhino missa est, eaque du- Reeeus ponit) mole globi quinde- ις plex. Altera solio rotundor astera cim libras pendentis, sapore meimsolio oblongo. num, granulis nigris, sapore sinapi Ibidem. 38. Deum Indicam humilem ex refertus, caudici adnascitur, e quo, W r . LI horto Doctoris SaltZmanni idem ii, antequam maturuerit, liquor qui- 'buit. Pedem vix silperabat. Ramis dam salit, contra impetiginem utilis.

erat reflexis et veluti crescentibus, Maturatur omnibus anni mensibus.

fore magno luteo. Nonnullis ficus Arbor ipsa unico anno adolescit, et Indica minima, aliis Licheu mar, sera Ductum, e quo immaturo prunus, vel Opuntia marina de Bry, ratur conserva, immodicum corpo- dicitur. ris aestiam immodice temperans.

. Maregrev. 19. Mulvae Brasiliensium folia Nascitur in Hispaniola Cuernavacri H-P-ῖ- i 3 Malabathri, lanuginosa, splendidis- Tlaquilaenango, Joatepea, et Ha '' sime inserius atha, saturate supra tina insula. Neapoli anno mille. viridia : fructus magnitudine piri mo sexcentesimo vigesimo sexto

muscatellini, cute lenta, ubi malin apud Marium Schipanum ex semine ruit, purpureo. rufa, umbilico quin- nata est, de qua Fabium Columnam Ad Reees

quefolio, pulpa pallida, acinis mi- vide. II: T

nimis resertissima, mellea consisten- 23. Mamoriram sub Platanum eum p. t. tia, dulci, plenus. Avibus devo. foliorum respectu Rauhinus retulit: randus ab incolis relinquitur. Potest nobis quoad structum hic reponere et ad mespilum reserri. visum. Eadem quamvis cum P Ibid. viii. ao. Piso magni sitim, duplex est, pajostra credatur, sep aratim tamen Mare ravii et Pisonis. I. Marcgra- describimus: et sorte icones parum vis arbor est eortice fusco, luteis a se abeunt. Duae vero ejus rep punctis variegato, foliis noVem di- riuntur species , mas et foemina. pilorum longitudine, nervo secun- I. Mari viginti et plurium pedum dum longitudinem sectis. Fractus altitudo; caudex stagilis, lacteo parvae ficus figura, magnitudine succo turgens: folia, pediculis duos globuli lusiorii, major aut minor; et ultra pedes longis insident, orbuobscure lutei coloris, qui in se tria cularia, pedem lata, in aliquot laci- ovalia semina continet, magnitudine nias dissecta r sores quinquefolii, seminis pomi vulgaris, cuticula ob- pallide flavi. Decidit, nec sibi

scure flava tecta, nucleus autem ii. quitur fluctus, nisi arbor sit tran p;t, simpL lorum albicat. 2. Pisoni eadem Ura- plantata, aut duorum vel trium an- M.L pexuaci dicitur: sed ad bacciseras norum. Qui nascitur, striatus est,

potius quam huc spectati peponis instar, et marsupium, quale

66쪽

Deminae in Mimia gestant, rese. rem. Fructus lacteum succum ii maturus de se fundit. a. Remi mari caudice et soliis similis. Horem caudex fundit, gladioli floris magnitudine, lingulae instar angustum, pentaphyllum, deorsum retrorsum contortum; odorem lilii convallium spargentem , cui in medio ovale, pruni nuclei magnitudine, flamen corona flava cinctum ς et quidem toto anno. E medio floris prodit fructus, qui caudici adnascitur, vulgaris melonis magnitudine, figurae

ejusdem , mammarum aemulus illinc Mammo apud Hispanos nomen. Viridis est, et exsudat lac, dum immaturus: flavus, postquam maturuit, carneque melonum instar lutea, sed saporis inserioris. Copiosa huic grana, centum triginta et plura, OUata, magnitudine Coriandri, in superscie rugosa, fusca, saporis Nasturtii aquatici, quae tenui et splendenti tunicae inclusa sunt. Maturescit immaturus, si sub dio in arena abscondatur. Ex quolibet scimine fructifera uno anno arbor Prodit; nec ultra quadriennium vita; sponte corruptum cacumen, interi. tus indicium. Possiet et ad palmas reduci. 24. Jamaeam Tunarum est generis. Quinque vero ejus in Brasilia species. Prima arbor mediocris, caudice aculeis stellatis armato; soliis Tunae modo ovalibus, compressis, in ambitu aculeatis; in quorum superficie tubercula eminent; ex quibus, ut coniicio, flores enascumtur, qui in multa stamina desinunt. Altera Brasiliensibus Oxadiu dicitur. Artor est magna. Primum erumpit e terra folium unum octangm

tum , spinis stellatis armatum; huic plura adnascuntur modo Tunae, quandoque sex pedes Ionga, bruchium humanum crassa; Dos solitarius, mallnus, albus. Fructus ovo anserino duplo major, ovalis figurae, exterius obscure ruber, qui comeditur. Tretia priori magnitudine caudicis, flore et fiuctu per omnia similis, excepto, quod Qtia sint triangulata, ut in ea, quam quarto loco describam. Ad hanc pertinet Ficus. illa, quae teretibus ramis et nodosis, instar baculi nodosi, ad quos nodos sunt spinae, ut in caeteris, cum quibus in reliquis convenit. Quarta, est illa ipsa, quam Coebiniliam in nova Hispania ferre diximus. Frmctus, qui figurae oblongae, cute crassa, egregie rubra, pulpa succulenta, et quasi in multos globulos conglobata, quae dulcedine vulgarem ficum superat. Folia succum herbosum brassicae similem fundunt. Quintam ita Piso describit. Truncus De sim . e terra primum, nunc triangulari, 'ir nunc quadrangulari figura, unicus, ' Scrassiis, horridis spinis obsitus, prosilit. Ex quo mesti deinde, ram rum loco similes trunci producuntur; hisice flores haud in odori, albi, Nympheae majoris similes, adnascuntur. Quibus mox, aestivis mensibus, succedunt fructus rubri, 'ovi anserini figura et magnitudine, multaque nigra et exigua semina,

candidissimae et succulentae eorum fructuum pulpae, intus contentae immerguntur. Praeterquam quod

ob delectabilem fructuum fragram tiam et ob succum ex acido dulcem, ab aestuantibus expetuntur: sebricitantibus imprimis et biliosis conveniunt recentes, quod grato acore palatum afficiant, et sitim sedent; denique cor et ventriculum mire reficiant. Suecus denique ex hac planta extractus, febri hus ex hilenatis medetur. Adde hisce arborem urinniebam, de uua hoc dunta- Pis , de sinxat scio, arborem ei se nitidissimam, simpL L ex familia horum carduorum, sive '3ficuum indicarum. Quae in desertis Mediterraneis tantum reperitur.

as. Fructus exotici feri ιs semiles

sunt tres. I. Tertius Clusi, imma-Clus Exo. turae ficus forma, magnitudine et eolore similis, durus, levis tamen, colore ex fusco cineraceo, albis maculis aspersio. a. mple Perustum Remo Ηιrum, quos arbor procera et graci- Ind. 1. 3.lis, apud Mantem Proserti Modici g.ubiti. n.

sunt, sapore dulci. Nu&quam aliis p. l. i. e. It

hi a Benzone visi. I. Fructusscuissmilis Bauhini, sed angulosus et su- I 3. 3. perne cordatus. Cortex exterior

67쪽

Fic in substares, stagilist quo decorticato injectus subsidet. Aeceperat eum alius subest, crassus, durus, nigeri a Ducis sa Wirtembergensi Bauhinus, Non crepitat cosscussus: seb aquae et a Paludano similem. Α R T r c v L v s III. Syeom. De Sycomoro.

T , VL Ll x Veteram placitis de arure B.

. tum hic agendum est. Est autem Θωmorus arbor magna, moro solio, GH - ολο επρω in M. similis. Materies proprii gen ris inter utilissimas, eaque πολυο ρ seu πολυ λος, multi succi. Caesastagnis mergitur, hoc est ejus siccari, et primo fidit, postea fluitare in- fm cipit. Cerraque fugit eam omnis p- 7' la umor , qui aliam Omnem rigat. . Pornum, quod συκομορον vocant, .ra. mis, minoribus scilicet, qui κλώοι et βλας -- Galeno , Athenaeo, non ferre; ferre ipso caudice, ἐξ τοῦ αυτοῦ προμνου, certum est. An majoribus iarre crediderint antiqui, dubium, cum εκ των op . --ρνοπ provenire, et Theophrastus ex quorundam sententia , et Solin. Pol . Galenus dixerit, Dioscorides nega- is i. p. 1. verit. Et Solinus. rama non ramis tantum gesitans, sed et eaudieririque adeo foecunditati suae angusta est. Id vero ipsum ficus est pra

dulcis Plinio , ομοιον ἐρον δεν, γλυκ--

ρον νθω Dioscoridi, sine granis interioribus, perquam foecundo

proventu, scalpenuo tantum serratis unguibus, oleoque inungendo. Aliter δἰ-em ita Θος Deo oc , seu kτιρρος, non maturescit.

mphr. Cum factum est, quarto die deme. ita, et titur, alio subnascente. Septeno ita Aih n. numerosa partu, per singulas aest,

Dip tes, multo lacte abundans. Ath naeus intra triduum το τοῦ

των, vento jactatum, praesertim sFavonius adspiravit, maturescere, et odorem gratum induere, produdit : quod forte de probe maturo I .a. 'ibi intelligendum est, nam apud Theo Via M. phrastum odoris gravitate damna. tun liquisem fundit προν κασαγ- MI. .e. M.tare, desquamato lapidis ictu, summo cortice, βοι τεθλαθεῖς se

quicquam emittit: seu, altiore plaga siccatur, mirabili natura. De tempore ambigitur. id fieri, antiqui Dioscoridis Codices innuunt i τοῦ φλο- , novellam emittere, vulgati. Plinius 4e hora secunda dici sumsit. Propriam Ae- Hre Η.P.

gypto Theophrastus cum Plinio li vendicavere. Galenus Alexandriast ibi, e r vidit: alibi quoque inveniri certum 'est. Syriacis familiarem silvis , in

Propheta Amosio legimus. NMs M ais scitur et in regione Aromatistra, pr. i. o. qu e Myrrham fert, quaeque ich tu Phagorum et Creopnagorum est. stitur plurima in Caria, Rhodo, aliisque locis, . πολυπυρως. Gravi

ter in eos animadversum filisse, qui in Nili ripis Sycomorum exscidissent, Vlpianus proὸidit. Vstis fructus in

tibis ; βοηθει. ἐν ταῶς -οδειής διὰ τὰ δ rixis τοῦ κάσω. Matura et ante Aetios Teia reliquos cibos in purum Ventriculum ingesta, facile per alvum tran eunt et post cibum accepta, aut v tiatum humorem in ventre reperientia, celerrime ut cucurbitae et pepones corrumpuntur. Refrige. Aegin. R.

rant et humectant manifeste: si amis b

disina. Cortex alvum solvit, pitui L 3' 7'tasque, tineas, et similia ventris an malia extrahit. Folia tingunt capillum , cum fici nigrae et vitis cortiis cibus simul coctis, in aqua coelesti. Aegin. R. Emplastrum Diu omoru , quod . i. r. In

apud Aesinetam invenies, vehemen, I..ti π

ter a Galeno, in tumoris ex crasso Dio. . M. vaporosoque spiritu geniti curatione, laudatur. Succus aduriatur Li; tri

68쪽

Denenis serpentum, prodest Ofient

ricis, ri titit panos, omnesque e P ctiones, vulnera conglutinat. Capiatis dolores μα, item aurium, spleneticis bibitur. Illinitur eontra μ' frIcriones. Celerrime teredinem Iemtit. De Sye oro C pria, vide imstasti. Sycomorus apud Reeentiores

est vel Aemptis, vel Cypria; quibus P euhocomorus Matthioli addi

potest.

'nata, b Sycomorus Aegratia, aliis AD

reticus, seus Pharaonis, sycomorusAdv. p . a. Sumret, Pothel Triveti, Sycamine Lo--ονς Tisophrasti, scus folio mori, fructum in ea ire ferens dicitur. A bor est trunco et ramis vastissima, cortice, fructu, ficus aemulo, nisi quod iste granis, unde Aegyptii per insitionem fici supra morum talem prodiisse credunt. Foliis est mori

perpetuo virescentibus, sed candidioribus et asperioribus. Fructus, prodit caudice aut imis prope alas ramis, sed non citius, quam arbor multis verberibus saepe laceretur, et cortex vulneretur; lac inde comtinuo exit; ipse tarde nec perse te unquam maturescit. Prodit in Ae- et Cairi per compita alitur. LI. . , ' visitur in Matherea, in cujus cavi Alpin. de P. tate beatissimam virginem cum in--Σ fame J g s v delituisse credunt. 4'nis his. II. Sycomorus Cypria, quae aliis . i. e 44 seus Θpria Dio condis, sycomortis - Λ Graecorum et inmeitet Arabum, caudice est albae populo aemulo Isolis ulmi. Fructus quaternos fundit ἔ toties et germinati Fert au. rem in caudice mum et ramis, cum in crassitudinem adolevere'. sed haec

germina emittit sine ullis soliis, radicis similia. Grossus ejus non maturescit, nisi incisura emisso lacte. Suavitas et interiora fiet; magnitudo est sorbi, id est, σαμ, λω, Pro quo

ι ' sius, Dioscorides et Athenaeus Pe peram Posuere, ut ex collatione patescit. Ex eo praecellens olim acetum, et Alexandrino, quod ex sycomoro Parabatur, melius.

-υ 1. α m. Neudosecomori Matthioli mutita, quae ad Ade raetb spectant nomina ; imo eadem eum ista. An Syeom. sit ex Plinii Tuberibus, quod Cae tun Η msalpino placere videtur, dictu est dis ' μ ε ficile. Tuberum, inquit, duosum

genera, candidum et a colore serucum sericum, ruber est secundum Hermolaum color, ex scandice et svnopide mixtis actus, alii Syricum legunt . Pene peregrina sunt, in uno agro Veronensi in Italia nascem tia, quae Lanata appellantur. Lais nugo ea obducit strutheis Persici que plurima: his tamen peculiare nomen dedit, nulla alia commendatione insignibus. Quid exinde colligi possit, non video. leon Pinsita Mathioli , quae in editione Bamhini p. 232. habetur, non respondet. sed ponetur sub Aradaraeth.

Ex Exoticis tres huc pertinendi

illi arbor in Majo Insuli. A

bor euouisiti fera Tabacensum.1. De Ambulone sua ita Maliger. I. Ist. Aructet Iubula fert arborem, cujus c. e eortice exit fructus candidus, Samcharati specie, et magnitudine C riandri. Ambulon ei nomen est. a. De arbore θcomoro tui, quae in Majo insula viridium una nascutur, habe, arborem esse patulam, et quae ex taleis in terram depactis oriatur ; foliisque minoribus quam ficus vestiri. Fructus fert parvos, tax me. luteos, sine granulis, absque qui- bus haud facile invenitur; adeo stu hisera est. Hoc peculiare in ea, quod Ductus nunquam ad matutitatem perveniat. g. Arbor eucurbitifera Tisaeem D. Linsum nascitur in Insula Tahago. Riati oee vlla ejus longissima, sed angustiora

et obtusa. Fructus trunco et majoribus ramis annascuntur grandes, cucurbitarum instar, et qui saepe duas stopas cum dimidia, ut Holla di loquuntur, capiunti Cortice t .guntur non quidem crasso, sed duis

rissimo et pene ligneo, qui pulpam spongiosam optimi saporis tegit. Si glis propra anni mentibus funditur.

. is modice humidis nascitur. Su eus dicitur alvum et sanguinis prin

69쪽

MotuR De Moro.

τι, et eribuS Morus est amor opi a VII. me nota. Flores Pani suo 'ia it i dicarMit, nec fas erat, invocare eun. is, 'dem, nisi sanguineo hujus pomi Plin. 13. N succo corpora tinxissent. Plinii aetate eximiam adamavit Passienus Crisipus his Consul, Orator, Agrippae matrimonio et Nerone privigno clarior postea. Osculari, complecti eam solitus, non modo cubare sub Id.LH.e.4o. ea, Vinumque illi affundere. Limo Theophr- est tota calido, ideo ignem facile e. i. 'concipit, spisto, et lento, seu stan-

L 1ε. o. que venistate nigrum evadit. M Theophr ulla, ut Corno, ilici, cytiso, et eb

no, durior et spissior. Elas mu--, villae scosus seu lanuginosus, fructui totist h. insidet, in meaiis inculcatus, ne- te. 1o1. que singulas partes ambit, fallens Theophr. interdum propter lanuginem, utrici, concerni nequeat. Novissima urba. Plin. B. N. narum germinat, seu in novissimis l. 6. floret, nec nisi exacto stigore, ob

ψων, . id dicta sapientissima arborum. Sed

H. P. 1. I. cum coepit, in tantum universa gempi. J u. 9 minatio erumpit, ut una nocte petati : i. e. 14 agat etiam cum strepitu, quod lon- . I . c. a .ga germinis prorogatio collectum

maximum faciat. Vnde datur finitistigoris indicium. Nihilo tamen tardius quam caeterae folia depe dit; quod Plinius cum primis folia

Iul. t. e. o. dimittere, dixit. Fructum, qui suc- Lisci co et carne constat, tiu a ,s ' ' τώδη, G -ως τ- το μεγεθος τοῦ Din. H. N. δενδρου, habet. Adde ex Aeschylo, LIl. mollem. Succus ei in came vinosus, trini coloris, candidus primo, mox rubens Gang meum murarum cru rem Columell. dixit) maturus niger. . R. I. ro. Mirum, quod de ea Athen. ex He. P ' 3 gesandro, tempore Pythermi, τας

hil occurrit, quod dicam, praeter id, quod apud Plinium invenio. Mo- rim. II. Trus tardis re senescit , fructibus' ε minime laborans. Locum si quaeras, Graeciae, Italiae, Asiae et aliis

regionibus communem esse, non ignotum erat antiquitati: sed plana loca diligit, nec temere in montibus conlpicitur. Palladius, et sa. R. R. l. 1.bulosa et plerumque maritima am, T re; in topho vel argilla ViX compre- Diolis. M. hendere, prodidit. Quantum ad Mici. t o.

Hum, habuit in eois locum. da.

Tempus utendi, cum corpus ventri- :ςgin. R. culi squalore aestuat, quia mode. 'rate Perfrigerant. Primis epulis ventriculo puro sumta , celerrime pertranseunt. Si alios cibos excupiant, aut pravum in stomacho suci cum offenderint, novo quodam corruptionis genere, et quod explicari nequeat, capiuntur. Timpiin. l. . unt manus succo, matura, eluunt i M.

phanti in proelium, si autori primi

Maccabaeorum credimus. Quantum ad medicinavi, tota arbor diversarum est apud Galenum Pam Si N. M tium , ut et stringat et purget. dis i- γ

Succus radicis male eum negat Celsus) quem circa messem περὶ R. M L Mτον πυροαπιόν incisa et circumsessa iafundit, quique --Π αγος M.Li. e. ii τρομidie concretus quodammmcML do invenitur, ad dentium dolorem ' ' efficax est, tubercula discutit, alvumque purgat. Cusdem eortex in aqua decoctus, latas ventris tuneas expellit, et alvum solvit. Folia trita cum oleo -καυ- ἰόμαι in aqua pluvia cocta; cum vitis ficique nigrae foliis capillum tingunt, in urina madefacta pilum coriis detrahunt. Mororum immaturorum succus sistit alvum. Fit ex pomo panchrestos somatice, eadem arte riare appellata, apud Plinium. ML II. u. l. 1μra sunt praeterea, quae produntur. D

70쪽

Mori germinatione, priusquam insolia exeant, sinistra jubentur decerpi futura poma: Cutinos Graeci vocant. Hi terram si non attigere, sanguinem sistunt ad alligati, sive ex vulnere fluat, sive ore, sive naribus , sive haemorrhoidi hus; ad hoc servantur repositi. idem praestare et ramus dicitur, luna plena de stadius, incipiens fruitum sal, re ; si terram non attigerit, privatim mulieribus adallidatus lacerto,

contra abundantiam mensitam. Hoc et quocunque tempore ab ipsis de. cerptum , ita ut terram non attim gat, adalligatumque existimant pra PIIn H. u. stare. F. Iigno igniaria fiunt. Ex. l. 36. e. 4o. ploratorum hoc ullis in castris pa. I storummie reperit, quoniam ad excludendum ignem, non semper

occasio lapidis est. Teritur ergo lignum ligno, ignemque concipit attritu , excipiente materia avidi frumitis, fungi vel foliorum, facili me conceptum. De generibus nihil apud vetustissimos hahetur. Minimum in hac arbore ingenia profecerunt, nec nominibus, nec inutis, nec alio quodam modo quam Pomi magni. tudine. Quae de moris Ostiensebus et Thusculanis a Plinio dicuntur, noscio, an non potius ad Mora in ru- his nascentia, quam ad haec nostra reserenda sint: sed quia apud Themphrastum, Dioscoridem, Plinium, Catonem, Varronem et Columellam , qui studiose genera fructuum descripsere, nihil plane occurrit; et vero mox sequitur,

Arborei fructus aspergine eaedis

in atram

Vertuntur faciem, madefactaque sanguine radix, Purpureo tingit pendentia mora

colore,

ordinem potius succedentium sibi in moris colorum expressisse, quam vel Poetico more, alba finxisse, vel degenere alborum aliquid 1civisse, credendum est. Facit tamen eorum, et quidem primus, quantum sicio, Cassianus Bassus mentionem: idemque , cum dicit Nisui e πιρι-

ἀ- Mυκα φλοεsi populo ossae insertam aut inoculatam, talia ferre innuit. li. Recentioribus Morus arbor duplex est, nigra nempe et alba.

f. Morus nigra, quae et rubra, et TiaΟΗ.l

Celso sisternarum, est arbor tarde p. cerescens, sed temporis successu pro i. i. e. ra. cera, et vi diuturnae. Radix Geomeri inflavescens, amra δαπσολ-ος. ἴ'. dex contortus, gibber, nodosus. Diosem M.

Ligni medulla flavescit, sed tracti iud V

temporis nigrescit. Folia rotunda, scabra, ex viridi nigritantia, medio Adv p. mense promit, Octobri Novembri que amittit. Hos parvus, virenS, Ruest B. b. lanuginosus, forma julo simili, ad i. tua

lio vel Augusto, fructus oblongUS, . . e. Αι.

veluti ex granulis congestus, ocineis constat0s primo acinulis) nam

ro in rubro nascenti simi lis, sed Poria villis crassior, longior, et multo major. Viridis initio, mox ex luteo Land l. e. 63. scit, per adolescentiam rubet; aci,npei. 4diuiculus tamen, per maturitatem sanguineo succo scatens, e rubro niger coespicitur, et mitior evadit. Habetur passim in hortis, etiam in lonia et Helvetia. Circa Caesi, Milo.

ream silvulae in morem caeditur,l. v. c. s.

quod solia in virgultis eodem anno nascentia, teneriora sint. Longe a cisternis locanda est. Nam humuditatis avida, improbo reptatu perlongum distractum petit, et mur perfringit. Usum in medicina invenisse, superius ostendimus. Imm tura, siccata et pulverizata in cibis contra alvi fluxus adhibentur. Putant tamen quidam, sanitati ad ver sari, et cibos pestilentiales parere. Unde medicus quidam, unam Mori arborem Bataviae suffcere dicebat. Compolitum Di orori officinis notum est. Species ejus Chamae in rus est, a Camerario in duodeci mum annum culta, sed quae structus nullos protulit. Exo TIc A. Ex Exoticis hue spectante I. G

SEARCH

MENU NAVIGATION