Ern. Frid. Car. Rosenmülleri, teol. ... Scholia in Vetus Testamentum. Volumen primum undecimum Partis quartae psalmos continentis volumen tertium

발행: 1823년

분량: 863페이지

출처: archive.org

분류: 유대인

21쪽

Scholia in m. LV.

ac putent, Aobatophelem praecepionem Davidis fuisse. linhi, Chaldaeus, qui habet: ', diri, Praecepιor, qui domisi me. D notus meus, cui omnia cordi arcana patefeci, sicut amico fieri solet. Sic Participium hoc de amicis Achabi usurpatur a Reg. X, II., item disfamiliaribus in aerumna alienatis Ps. XXXl, 12. LXXXVIII, 9. I9. Job. XIX, I , Praeter quae loca non occurrit. Chaldaeus, qui interpretatus est: , -- 'cena sapientiam me, videtur allio punctis legisse, quam quae hodia sunt, nimirum scire faciana me. 5. ' u p'nUI uiri ' Qui una dulca reddebamus' oonsitium. id est, qui sermonibus invicem conserendis

dulcia colloquia inter nos habebamus, et magna cum animi voluptate, ut inter amicos fit, de rebus secretia fimul solebamus communicare conlilia. Bene Symmachus: οἴτινες κοινολογουμεσθα γλυκείαν ὁμιλάαν, qui comis municabamus dulce col quium. De nomin d vid. noti

ad Ps. XIV, 34. Achitophelia consilio imprimia usum Da.' videm, patet ex loco ad Vers. praeced. adductum, a Sam. XVI, ab . Graecus Alexandrinus interpres haec verba ita vertit: ος ἐπὶ τὰ αυτο ἐγλυκαγας μοι τα Aouατα, quod Vulgatus fio. reddidit: qui Amul mecum diacea capiebaseibos, idemque Syrus sequutus: lilo qui simul manducaseimua cibum. L. CAPPELI. us in Cria. S. p. 57 i. ed. Vogel. Soliarsenb. illos interpretea pro re o 1egi ira N si spi Catur, sive n N, id est, Miasicum, 'sentio ferina. in quam Conjecturam tamen I. Bux Toκου iu. in Ami- u. P. 635. recte observati MEgo vero on puto, LXX. hoc spectasse; nam nec risu valde amne .st τω ut errore scribae alterum pro altero potue. rit subrepere, nec est Γεσμα. Putarim ego potius, interpretes illos ' o noeepisse pro ἀνo, vel in nrit vo hoc enim significat cibum, edulium, ferculum , gutturali v vel elisa, vel in ' mutata. Sic 'hu et significat

suara . sic 'ta ut, signiscat bardum, fatuum, soli.

22쪽

Seholia in '. LV. III i

dum. Ita seribit Scirindlerua: - reperunt pro 'iud clabo. ob sonum smizem. Nili sorsan Graecus interpres, et qui eum sequuti sunt, ' d acceperint signi sicatu gen valloia pro con eruta quovis . atque sic etiam pro conDias ' symposo. Ita conveniret locus noster cum Ps. XLLao., ubi similiter de familiaris alicujus perfidia questus, ad eam exaggerandam addit, quod eius amici desertor ao proditor extiterit, cujus noli modo contribulis et propinquus fuerit, verum etiam freqlientissime ejusdem mensae particeps. Pergite ma a In domum Dei Gamus in ιiarma, quando in maxima populi frequs tia locum Deo sacri im freque iit abainiis, tu comes mihi incedebas proxim is. A verbo tumustuari, frepere vid. not. au Ps. II, I. , numen proprie videtur nota Frepuum multitudinis, turbam strepentem, unde in universum pro multitudine, concione videtur usi irpatum esse,

sere ut , cui Ps. LXIV, 3. respondet ' d, i tanquari nomen aequipollens. Aben. ΕΓa h. l. explicat π1 unannN in fociatale una, hoc est, ut puto, eodem comitatu. Chaldaeus: Hrnn nridet, cum sesinationa. Unde Judaei ho. die hoc loco utuntur, quo probent, festiuanter ad Synnagogas currendum esse.

16. n': Deeipiae s. defraurit eos mors; id est, mors eos obruat subila; mora hostes illos meos inopinantes opprimat, et si vitreiur consiliis. Eleganter Symmachila: H ιδίως θάνατος ἐπέλθοι αυτοιο Verbum quod in Niphil decopia notare constat, aliis Ioeia

LXXXIX, sti.) eonstrui solet; hoc vero Ioeo eum hν jun- .gitur, ideo, uti videtur, ut signiscetur Mis mortis inopi- .nantibus illis super sontentis, quasi diceret: super tiaos

deo elatos esso adhue sese aIliua asserena via mortia sarulacissima. Alii nostrum 'is' reserunt ad ne a, mratuum deindu Deut. XV, a. XXIV, io , quod in Niphil volunt esse,

exigora, unde vertunt: mora debilum ab ala axigat. Ita I. D.

23쪽

Seholia in m. LV.

, fgnifieatio viillo alio exemplo potest probari, se

susque, qui ea adsumta prodit, satis coactus est. Alii, quorum Aben Elia mention m facit, seserunt ad

n q, obluus suis, quod in Hiphil obuollinem induxit,

denotaret, ut sensus st: oblivionem illis inducat mors, aut, Deus oblivionem mortis illis injiciat, ut ejus obliti derepente et praeter spem moriantur. Patet tamen, praestare illum selisum . quem primo Ioco indicavimus. In textu legitur ' D'U', de lasiones. Videntur auteni ver ha 'U-hv defoliationes fver eos scit. veniant, eKsecrandi formula fuisse. In Assixo poetico υ pro un deprehenditur subita num pri mutatio, poetia Hebraeorum Perquam familiaris; praeter perfidum illum, de quo us. 15. questus erat, etiam alios, sibi adversarios phiere di- detur. in 'ri Ν μω nos uinam in insemum in rufa, hoc est, morio subita, ut Kimelii alii qua

exponunt, extinguantur. Descandera in infernum est mori; --mas, hoc est, non sentientea se mori, sed b ne sani et incolumea. viventes igitur moti dicuntur, qui si ullo praecedente morbo subito Qxtinguuntur. Locus est Provexb. I, I a. qui hoc doceat: Degωιiamus sos seuesepulchriam, 'nsonii ci ari DiDemea σι insecroa hoc est

robustos et bona valetudino utentes), quos dosiondomesin f eam. Respicero quidam putant valem ad poenam Corae, Dathani et Abirami, atque ipsorum saetioni insietam, dum. XVI, 33. - d Da n ν' 'I Nam

mala in Deo commorarionia eorum, in medio sorum, qu

niam domus eorum, et ipsi undique circumguunt nequitiis et maleficiis. n Ur, Mala, hoc Ioco pro malis artihus et pervecfis consiliis, quibus alii pessumdentur, aecipienda esse, res ipsa docet. l omen ' ac, tommorandi

24쪽

tina, cujus ineutio facta H. Io. In medio eortam

id est; in media ipsorum habitatione; sic non raro duo- muti substantivorum unum adjectivi induit vices, ut GetieLI, 26. ita obrca in imagina nosra fecundum sin titudinavi nostram, hoe est, ad imaginem nostrain prorsus

smilem; Geii. IV, 4. inabriu n , zv, de primogenista, da pingui eorum, h. e. de primogenitis pinguissimis. Alii haec duo nomina ἀσυνδέσως posita existimant, ut suba dienda st particula copulativa, ', ut sensus sit: mala sunt in domiciliis, imo in medio, vel, in corde ipsorum. intra ipsos. Sunt, qui sensum faciant hune in modum rubicunque enim fune, mala conflici animo vitara aB ipasa mox exsequendia. C. F. S c u N U B R E R U s in Anim a

αd-Us Philologae. ad h. I. tu i Osreau. p. 341.) vocabuia Ium cia' a existiniat ad Versum, qui proxime sequitur,

reserendum: sequeritur enim Davides, se in urbe sesIorum et tumultus plena cinctum undiquaqua esse hominibus turbulentia seditiosisque, nec ullam elabendi opportonitatem sibi xelictam habere. Hos itaque medios in ar hoseo suos ait se precibus suis ad Deum eonfugere, et quod an- itea iaspe sex pertus esset divinum auxiIium forti . et consanti animo exspectare.

17. I 8. Dum itaque nihil nisi perniciem ab istis ex.

spectare pollet, iique tum rerum Potirentur, consequens fuit, ut Dei contra eos opem imploraret, id qnod canit se iseisse duobus hisee Vertibus: Ego Deum in cabo, a

Io- fer hia me: Despere, et mane, et meridis , hoc est, omni tempore, continuo, piangam atque yetsrῬωu, Mἐπ-ἀει clamorem meum. De verbo vid. not. ad Vs. 3.

s. 'φxa : -a nnm Redemit , s. rerimat , in pa animam meam. hoc est, liberabit me, pace mihi meo que regno restituta. Da verbi turn signiscatione es. not. ad Ps XXV, II. - e heia, Lo paces i. e. ut in pace mihi ego liceat; Iiberavit me a bello, ut pace fruari serri potest haec phrasis ad classent earum, quas Prae- Tom. IV. KLhh- enan-

25쪽

Scholis in m. L,

gnantes vocare solent, cum verbum unum inchisum gestat aliud, ut Ps. XVIII, 46. Trepidae et procedit) elatobria Dia; vid. et Ps. XLII, 2. XLIV , .. Alii di isa

pro di ish, ad pacem, dictum existimanti Optimo' autem sacerου videntur illi, qui ri 2 per temporum ἐναλλαγὴν

interpretantur ut futurum, non ut praeteritum; sic enim omnia. manent simplicia, et non erit opus violentis ullis explicationibus aliis. In Vocibus, quae sequuntur, explicandis non consentiunt interpretes. Alii, Aheno Esram sequuti, se vertunt: ne appropinquent mihi, ac me attingant hostes. In hunc modum Chaldaeos : ΜΝη , V a ut na maius appropinquet mihi. Alii, ut Iarchi et Κimchi, ita interpretantur: a bella quod mihi, a praeliantibus contra me; saepe alias enim nomen

pro aggressiona hostia, praelio, eon ictu, positum reperitur; vid. Job. XXXVllI,' I3. Ps. LXXVIII, 9. Coh. IX, 18. a Sam. XVII, II., imo in hoc ipso nostro Psalmo

ita recurrit Vs. II. Adeoque inter hocce nomen et sequens suhaudienduin erit relativum, a bella, quod mihi. Apto sic opposita erunt di is, pax, in quam asserendum so sperat, et con retus, quod sibi esset eum adversariis. Sed multo magia dissentiunt in verbis, quae sequuntur: ta Alexandrinus reddidit hoc modo: οτι ἐν πολλοῖς ἔσαν συν ἐμοὶ, quoniam i ter multos erane mecum, ua Vulgatus vertit. Quod aliis qui sic interpretantur: quoniam hinea cum multis, in rantiornm medio et comitatu, erant contra me, mecum pro confra), qui multos sibi adjungebant, ut 1iae facilius et crudelius adorientur, mihi vero panes sunt comites, solus Dens me ab illorum potentia liberare potest. Sio et Kimehi, et cum hoc Cocerius: illi cum multis pugnant mecum, qua Pugnandi significatione verbum n , n et a Sam. Xl, u3. Num. XXXI, 3. accipiendiam esse obse vat. Huc referendus quoque Symmachus, qui ita Veristit: πολλοστοὶ γαρ ἐγένοντο πρός με, quod sequiitus Hi

26쪽

fiat quam seis plurimi βιαι, qui undiqua OPPugnant / me. . Hae ratione particula ' nu praesentiam denotabit hostium, 'eorum videlicet, qui Peneo aliquem sunt, eumque cingunt, inon assistendi, sed obsisteridi atthno ni me fient Latini quoque dicunt, Pugnare cum aliquo. Ita 'Genes. XXXI, 7. 'inv Ir' , cid mal facianaeum mecum, contra me. Sic similis particula dv. exponenda est lT. XCIV, 16. Quia scibit apud mae div contra malignos pquia eo νῖσι vud me αν contra .erarioa Danka-ιMAp PL. LXXXV, 5. Aolos indignationem euani contrα nos. Hos 8. Praefixum I ,ero ante don

erit, hoc sensat quia adversurii cum multis copiis sunt contra me. Hoc modo Drusius in Pragmenti. VMI. -- earis. ad h. l. , Est Hypallage ab interpretibns non ob servata, in mutiis, i. e. eum multis: cum multis su murae in me, i. o. contra nie et q. d. Mialtorum auxilio ullsunt ci emum me. Aben-Εisa, usilatiori particulae

'nu signa sicatiotae retenta, ita vertit: quoniam iuui sine mecum , quod de praesidio angeloriam intelligit, eollato Ioeo I Reg. VI, 16. Hurea enim, q*i nobiscum fune, quam qui cum illis: unde sensum hostri ioei Deit honor.tiamsi multi sunt illi; plures tamen et validioris sunt mecum. Tadeo alia aliorum interpretum commenta. xo. 'la' a V , ,N vυς' Exaudiet Demst v eem meam; et humiliabit eos, quina qMi ferit antiquo, boo est; ille, inquam, qui ab aeterno iudex sedet, et potin extollero et rurωέ deprimere quos vult. Verbo sedendi Deum ni judicem videtur pingere, in not. ad PL. 'XXIX, io. Praes um , ante vel redundat, ni a Sam. XIII, 2o. D eonfedia Thamari rint 'est δε lata ia mo Absalomi; X v, 34. Sersetis paeris ui ego jamdin fui, re mano 'IN' eeo fer-ὲ euuετ vel vicem explet pronominia relativi, quomodo εxpora solet Iud H

27쪽

1 i56 Scholia in Py. LP

suos, neque meliores redduntur, et Deum ti eque colunt neque liment. Aben-ΕΩa A', , mutationes, refert ad

fontinae Dieissitudines, hoc sensu: meus deprimet illos, qui pro to nullam sortunae vicissitudinem experiuntur, ae nihil in vita mali vident, ideoque putant se perpetuo beatos futuros, ac securi vivunt, non cogitantes, se Deo a IIo obnoxios. Quae sententia et J. D. M Icu AELI placuit in Suntomm. P. 79O., nec non MUNTINO IIIo, qui et Arabum de fortunas Micissiti ubus usurpati observat. Certe et Asaphus PL LXXIII, 3. impiis se

innam numquam adversari queritur. Iureli ius alio modo ios inlevigia impios, qui nota cogitant da die oena' diri, hoc est, ni Pun 'ta Pri

excissonem, dicas, nam Κimcbi et R. Levi 'hri etiam per exponunt. Sic Job. XIV, 1,. nn 'hri Aben-Εsras mors est. Arabice jurate notat, et in Conjug. III. foedus iniit, atque nomen foeduε, Pactum sancι-rum. Hinc A. S c nur. TEI sis s in inerib. minor. P. II 8. nostruin D A bri interpretatiar Iurra Iuranda, vel JOeta dera jurejurando faneua ', verbaque nostra ita vertite

quia nihili imia sint foedera jurejurando sancita.

a I. Mulie manus fuas in paciss-σos suos, nimirum unusquisquo impiorum illorum homi' num; hanc namque distributionem poIlulat subita numerapIuralis in singularum mutatio. Exempla vidimu Ps. VI l,

28쪽

Scholia V. LV. II 57u. 3. XXXVII, 3 r. XLI, 6. seqq. Sunt, qui hisco verbia

perstringi putent auctorem et caput conspirationis, Achiis oplielem. Mutere autem manum in aliquem, est, vio olenter eum prehendere, vim aut plagaa et inferre, ut L tinorum mantis alicui inferre; vid. I Sam. XXVI, 9.,

Genes. XXXVII, aa. --In paciscos suos, id est, in eos, qui pacem et amicitiam cum ipso colunt, in amicos suos; et Ps. Vil, 5. XLI; Io. Nometi alias pacem notare constat; in Plurali praete e hunc locum semel tantummodo reperitne, Ps. LXIX, IS. Et tranquir-La-in laqueum. adeoque concrete Ponitur Pro

iis, qui Pace fruuntur. Similis motonymi ost Ps. LXVIII, I9. Capti m duxisti cutioitatem Idis , id est captorum tumbam. Εzech. XLIV, 6. Dices ad rebatisionem id est,

populum rebellem, ita et Ilos. VIlI, 9. amores pro amatoria Bus. Abenis Esra et Κimchi dictum putant pro in Mirum paeaum suarum, aut foederum suorum, quomodo Ps. CIX, 4. dicitur rijsn ego oratis, pro ego Mir orationis. n' a Irruum facie, vel, profanaoia De a furum, animo profano rumpit laedua amicitiae. Bene Campeia sis: amicitiae Oincuti turpiaer ruto. 22. nisuriu hi bri Mouia fiant buc αoea os ejus, h. o. figura poetae haud incongrua Derba oris ejus; os ejus b tyro leniora verba loquitur. Pulchre depingit insidiosas pacis et amicitiae simulationes. Alii vertunt: lenia erant bu- Urinao ris Uus. Bubrina, hoc est, vecta ejus blanda, et insae butyri mollia. Galli dicunt Paroles enimiaea. Nomen ni Umu a Uri deductum, per literam praeformantem v accipit sensum adjectivum, ubi Deilo lieet I audire Substantivum, quod conveniat cum ' E, Ore ejus, nimi mimi Oerba. ' Vel foemininum accipitur neutraliter, Urum oria, h. e. id, quod butyro simile ex ore ejus procedit. Verbum phri plane convenit cum Arabum, Laiagarit, laniMit, V. o. orationem, eaque uni

us suis. Alexandrinus: διεμερίσθμαν απο οργῆς του

29쪽

1 58

Soholia in V. LV.

προσωπου αὐτου, quod Vulsatua ita reddidit, Hos fune ab ira Dutitia ejus. Nec multo aliter Syrus:

rurbali sint M ira faciei ejus. Veibum phri significationet Hiadendi, qua alias saepe o

Currit, acceperunt, nNt rara vero consuderunt cum Dum ,

ab ira. Ceterum pro 'NUnet Dathitis in Not. ad Psa ter. Syriae. h. l. non dubitat legeiadum elle ri Nuri', Pra. bubro, respondere enim in sequenti membro Cui conjacturae favet Chaldaeus, qui sic vertit: mo in ' V iqui i* Mouiora funι pi

guedine caseorum Derba oris ejus; nec non Symmachus λειοτερα βουτυρου τα στόματα αυ-ῶν. CL MICHAEL Ia nismm. p. isto. a, Et botium es cor ejus, mens

ejus quasi est bellum ipsum, nil ni Ii mera fovet dissidia ac nocendi libidinem. i πη Mollia D

Derba eius pras oleo. Olei collatione adulatio et omnes blanditiae sermonis declarantur, quia oleum siuit sine omni strepitu, et gustua quoque ejus caret omni acredin et asperitate. Ita Proverb. V, 3, rizri i*EU .pbri L .miu. es oleo ρα eum alienas, h.' o. mollissimo atque suavissimo loquitur. Simili modo Latinis mouis oratio et moliaras orba dicuntiir; et Graecis μαλακα ἔτη , et μαλακοὶ λ τοι. n ririn non' D vis e giniati sunt gladii. non L , scilicet sermones. Sino causa ad hominos hoc refertura Vatablo, cum optime cohaereat cum Merbia 6Mδ. Nomen d nns, quod hoc tantummodo loco occurrit, a Verbo rins, quod de gladio usurpatum valet eundem ginare vid. ad. Ps. XXXVII, frictos, scit. enses notare, rea ipsa docet. Chaldaeus: bsdi i spiculae, seu lanceae oecisonis fiant Derba illa. Vel bis amorem et lenitatem simulant, cum iis corde pessima medi-

letitur et moliantur. 23. n 'i' bu Proseca super Io Dam onuatuum. Sic vulgo vertunt, quum dictionem arar h. l. Η braeorum magistri plerique iter Ret R, Onuo, exPlicent. Talis, Diuiligoo by Gocial

30쪽

Seholia in '. LV.

Diaeis Rabba bar c amna: Ouodam tempora amitalabam juxta Arabem quendum, et portabam onus. Ium dixit Araba ius ad mar Accipo Onus tuum, et istos camelis uri. Neque thmen in Lexicia Arabicis, neque Syriaeis quidquam ejusmodi reperitur. Alexandrinus μέριμναν, Chaldaeua η ρο, Dem tuam, Syrus sol idiadinam luam, Alexandrino opnsone interpretatur. Κ I M o H I in Uzrρ Radicum dicit, posse esse Praeteritum, sive Verbum Inr, usitatissimum Syria Arabibusque dedit, nostrumque Iocum sic esse interpretandum: Projiso, quod dedit tibi ad hune

diem, et quae tibi amplius medellariae sunt, super eum, . et ipse enutriet te. simili modo I. D. Hic sa EL Is in ni m. ad Lexica Hebr. p. Io63. ita vertit: μυμ ea in δει iam id quod dedit tibi fac si Hebraea se sona xent Prospera et adversa, quae ipse Deus dedit tibi. AElegans, addit, sententia, quod Deus nobis imposuit. Deo reddendum osse. Mihi tamen non tam elegans, quam artificiosa haec sententia videtur, nec praeterea satis idonea, quum sic nimis gene-xaliter et promiscuo omnia Dei dona in.ipsum dicerentur xejicienda esse. Magis placet alia, a Kimchio proposita, interpretatio: Omnia Mucibilia tuci, id est, donanda, quae tibi dari desider si hein' D ias δεβεα- ιαbie is, necessaria qu eque large tibi suppeditabit. B D dhin, pM S, Non δαιμ, non permittet, in

aeternum Daciuare Probo, non perpetuo sinet sortem sor- .

tunasque ejus debilitatas vacillare, ac ipsum infirma et Perpetuo periclitaute conditione esse. CL de hac fgura not. ad Ps. XXXVIII, 37. Verbum dedit, significatu pεrmutendi vidimus Ps. XVI, Io. , non dialis flam--olum tuum Midare corruptionem; item senes. XX, 6. Non permis tibi, - ωιingeres eam. Quoad

SEARCH

MENU NAVIGATION