De bello Britannico

21쪽

BELLUM BRITANNICUM.

Afrobatibus' sup oratis, regem'' ibi consti buerat, cujus' et virtutem et consilium probabas, et quem' ' sibi ' fido- 2blemi' arbitrabatur, cujusque' auctoritas in iis regionibus magni'' habebatur-mittit. Huic' imperas, quas possit'' adeat*i civitates, ' horteturquo' ut Populi Romani fidem sequantur,' seque' celeriter eo Venturum Muncies. VoluAenus, perspectis regionibus,' quantuni' ' doei' facultatis'' dari potuit, qui navi' egredi ac barbaris'si committere non auderet, '' quinto die'i ad caesar- revertitur ; quaeque ibi perspexisset'' ronunciat.

XXII

Dum in his locis' Caesar navium parandarum' causta' morusUr, ox magna parte Morinorum ad eum legati es Venerunt, qui se de superioris temporis' consilio excusarens,' quod homines barbari, et nostrae consuefidinis' imperiti, bellum' Populo Romano' fecissent, ' sequet' ea, i* quae ' imperasses, i facturos pollicerentur. ' Hoci'sib satis opportune Caesar accidisse arbitratus, quod boneque post tergum hostem' ' relinquere volebas, i neque belli gerendi, ' propter anni tempus, facultatem habebas, neque has fantularum rerum' occupationesi' sibi si Britanniae ' anteponendas judicabat, magnum his'

22쪽

BELLUM EPITANNICUM.

obsidum' numerum' imperas. Quibusa' adductis, eos sibin fidem recepit. J, avibus ' circiter octoginta onerariis coactis confractisque, quos satis esse ad duas fransportandas legiones ' existimabas, quicquidi' praeterea navium*' longarum habebas, quaestori, ' legatis,' Praefectisque' distribuis. Huc accedebans octodecim onerariis LoDRVPB, qUM OX eo loco ab millibus Wi passuum*β octo vento' fenebantur, quominus in eundem Portum Pervenire possens. '' Has' equitibus' distribuit. Reli quum exercitum' Quinto Titurio Sabino' of Lucio Aurunculeio Cottae,' legatis, in Menapios atque in eos sibpagos Morinorum,' ab quibus ad eum legati non venerant, deducendum'si dedit. Publium Sulpitium Rufum 'legatum' cum eo praesidio,*' quodi' galis eEAo arbitrabatur, Portun ' tenero j ussit.

XXIII.

His constitutis relius' nactus idoneam ad navigan- rodunt' tempestatem, ' fertia fere vigilia= solvis, equitesque' in ulteriorem Ibortum Progredi, et naVes' conscendere esse' sequi jussis : a quibus' iuum id paulo tardius esset administratum, J ipso hora diei' circiter quarta cum primis navibus' Britanniam attigit, atque ibi in omni- TI

23쪽

BELLUM BRITANNICUM. IIbiis collibus'' exspositasti hostium copias'' armatas conspexit. CujusA' loci haec erat natura : adeo montibus' angustis mare continebatur, usi ex locis superioribus inlibus telum adjici posset. Hunc ad egrediendum' nequaquam idoneum arbitratus locum, dum reliquae naves eo Boconvenirent, '' ad horam nonam in ancoris exspectaVis.

Inforim legatis' fribunisques' militum convocatis, et , quae' ex Voluseno cognosset,'' et quaesi fieri velles, ostendit, monuitque-ui rei militaris ratio, maxime ut imaritimae res*' postularent ', ut quae celerem atque Bb instabilem motum' haberens- ad nutum et ad tempus omnes res ab iis' administrarentur.*i Eis dimiAsis, et ventum et aestum' uno tempore' nactus secundum, dato signo' et Eublatis ancoris, circiter millia'' passuum 'in septem ab eo loco progre35us aDextu soac plano litoroysi naves' constituit.

XXIV.

Ah' barbari consilio' Romanorum' cognito, Praemisso equitatu' et essedariis, quo plerumque genere' in proeliis usi' consuerunt, reliquis copiis' subsequuti, nostros navibus' egredi prohibebant. Erat ob has causas pI

24쪽

BELLUM BRITANNICUM.

summa'' dissicultas, ii quod naves, propter magnitudinem, niSi in alto, constitu non poterant militibus' autem, ignotis locis, impeditis manibus,' magno et gravi armorum ' onere' oppressis, simul et de navibus desiliendum, '' et in fluctibus consistendum,i' es cunis soliostibus eras pugnandum st' quum illi aut ex arido,nas paululum in aquam Progre3si, omnibus membris' expediti, notissimis T locis ' audacteri' feta conjicerent, '' et equos insuefactos incitarent.*' Quibus*i robus' nostri perferriti, atque hujus omnino generis*' pugnae' Iob imperiti, non eadem alacritate' ac studio, si quoi in pedeshribus uti' Proeliis conguoverant, utebantur.

XXV.

Quod' ubi Caesar animum advertit, naves' Iongas, quarum et Species' eras barbaris' inusitatior, et motus nil ugum expeditior, paullim removeri ab onerariisIIo navibus, si et remis' incitari, et ad latus apertum hostium ' constitui, atque inde fundis,' sagittis', formentis,' hostes' propelli ac summoveri jussit; quae' res magno usui' nostris fuit. Nam et navium' figura,' of remorun motu,' et inusitato genere' formentorun illi permoti, barbari constiterunt, ac Paulum modo Pedem

25쪽

BELLUM BRITANNICUM.

Is retulerunt. Atque nostris militibus' cunctantibus, maxime propter altitudinem maris, * qui'' decimae legionis' aquilam ferebat, contestatus deos, ii ut ea res logionii' soliciter ' eveniret, Desilite,'' inquit, commilitones,i' nisi vultis aquilam xi hosfibus'* prodere : ego ' certe meum reipublicae ahquo impurni ordiossici uini praestitero. 'i' Hoc quum magna voce'' dixisset, ex navi' Se projecit, atque in hostes aquilam ferre coepit. Tum noAfri, cohortati inter se, ne tantum Isidedecus admitteretur, J universi ex navisi desiluerunt: hos item ex proximis' ' navibus quum congyexigSons,' subsequuti hostibus'' appropinquarunt.

XXVI. Pugnatum es ' ab utrisque' acriter e nostri tamen,

quod neque ordines Servare, Deque firmiter' insistere, idoneque Signa Subsequi poterant, atque aliussi alia ox navi, quibuscumque Signi S' Occurrerat,' Se aggregabas, magnoopere' perturbahantur. Hostes vero, notis omnibus vadis,' ubi ex litore aliquos/' singulares ex navi egredientes A conspexerant, incitatis equis' impe-Id siclitos adoriebantur ; plures paucos*' circumsistebant:

26쪽

BELLUM BRITANNICUM.

alii' ab latero aperto in universos sola conjiciebant. Quod quum animum advorsisset' si Caesar, scaphasJ'longarum navium, item Speculatoria navigia' ' militibus ' compleri jussit, et, quos laborantes'' conspexeras, 1 olis ' subsidia ' submitsobat Nostri, simul in arido constiterunt, suis' omnibus consequutis, in hostes impetum fecerunt, atque eos in fugam dederunt, neque longius' prosequi posuerunt, quod equites cursum tenerentque insulam capere non potuerans Eoo'' uu i Iesud pris Dinam fortunam Caesiari ' defuit.

XXVII.

Hostes proslio' superati, simul atque so' ex fuga receperunt, statim' ad Osogarem legasos de pace miserunt: obsides daturos,' quae' que imperasses' sese' facturos, fi

polliciti sunt. Undi cum his legatis Commius AfrobasIgo

venis, quem' supra demonStraveram a Caesare' in Pritanniam praemissum. Hunc illi e navit' egressum quum ad eos oratori Ad modo ' imperatoriara mandata proferret, ' comprehenderans atque in Vincula conjecerans et fum, Proeliori facto, romiserunt es in prehendu hisbpace ejus rein culpam in multitudinem contulerunt, ef propter imprudentiam ut ignosceretur,'' PetiVerunt. 13. 3TI. d 2).

27쪽

CMSar queBfus, quod, quum ultro in continentem legatis' missis pacem ab se petissent,i' bellum sine caussi infulissent, ' ignoscere ' imprudentiss*' dixis, obsi-Isodes tuo imperavit: quorum: ' illi partem statim' dodor-unt, partem, ex longinquioribus*' locis'' arcessitam, paucis diebus; in sese' daturos dixeruns. Inferen suo3' remigraro in agros ju8Serunt, Principesque Undique convenire et So' civitatesque suaA ' Caesari ' commend-ICI

XXVIII.

His robus' pace' confirmatu, Post diem si Iaartum, quani' est in Dritanniam ventum,' naves octodecim, de quibus supr1 demonsi ratum' est, quae equites suStulerant, ' ex superiore portu leni vento' solverunt. Quae roquum appropinquarent' Britanniae,' et ex castris viderentur, tanta tempestas subito coorta ess, ut nulla 'earum'i cursum tenere PoSset, sed aliae ' eodem, unde erant Prosectae, referrentur aliae' ' ad inferiorem Partem ingulae, quae est propius Solis occasum, ''s etsi magno sui AE cum periculo dejicerentur quae' tamen ancoris' jachis, quum fluetibias complerentur,isi necessarioi' adversa nocte in altum ' provectae, continentem petierunt.

28쪽

BELLUM DRITANNICUM.

XXIX.

Eudem nocte' accidit, ' ut esset' luna plena, qui ' diosi8o

maritimos resfussi maximos' in Oceano eslicere consuevit : nostrisque' id' erat incognitum. Ita uno fempore' ef longas naves, ' quihus'' Caesar exercitiam transportandum i curaveras, quasque' in aridum subduxeras, aestus complebat et onerarias,' quae ad ancoras eranti8b

deligatae, tempestas' afflefabas neque ulla' ' nostris' facultas aut administrandi aut auxiliandi, dabatur.

Compluribus navibus'' fractis, reliquae quum essent' sunibus, 'si ancoris, si reliquisque armamentis si amissis

ad navigandum' ' inutiles, magna' (id' quod necesses Oooras ' accidere totius ' exercitus ' perturbatio facta

est et neque enim naves erant Aliso, quibus ' reportari possent et omnia deorans, quae ad reficiendas i eas usui33 sunt, et, quod omnibus' constabatim ' hiems r in Gallia oportere, frumentum his in locisi in litesnon AE IOAprovisum'si non eras.

XXX. Quibus' robus' cognitis,' principerum Britanniae,' qui post proelium factum' ad ea, ' quae' jusseras' Caesar,

29쪽

BELLUM BRITANNICUM.

facienda' convenerant, inter se collo ituti, quum equites''os naves'' et frumentum ' Romanis ' deesse intelliger-2ooens, '' et paucitatense militum ex castrorum exiguitate' 'cognoscerent, i ' quae hoc' erant' etiam'si angustiora, quod sino impedimensis'' C: Psar legiones* transportaverat, i optimum'' factu'' esse duxerunt, rebellione' facta, frumento commeatuque*' nostros'' prohibere, of rem' inqos hiemem Producere, quod, iis*' superatis aut rediturum' interclusis, nemineant' postea si belli inserendi*' causil*- in

Dritanniam transiturum*'confidebant. Itaque, rursus*βconjuratione ' factu, paulatim ex castri5'' diScodore, nosvosy' clam'si ex agris deducere coopexuuL. R. 2lo

XXXI.

At Caesar, ossi nondum eorum' consilia cognoverat,' tamen et ex eVentu naVinm SUnrUm et ex eo, quod

obsides dare intermiserant, ' fore' id, quod aecidit, si suspicabatur. Itaque ad omnes casus subsidia, comparabat : nam et frumentum ex agris quotidie' in castra2IGconferebat, i et, quae gravissimo' amictae erant DaVes, earum' materiit' retque sere' ad reliquas reficiendasi' utebatur,' et, illisi in ore res erant usui, ' ox continenti

30쪽

BELLUM BRITANNICUM.

comportari '' jubebat. Itaque, quum summo studio' a militibus' 'administraretur,' ' duodecim navibusti amis-22o Sis, reliquis ' ut navigari commodo' posses ' essecit.

XXXII.

Dum ea geruntur,' legione' ex consuetudine una frumentatum' missa, quae appellabatur Septima, neque

ullil ad id fompus belli' suspicione' interposita, quum pars hominum' in agris' remaneret, ' pars etiam in castra 225 ventitares,' ii, qui pro Portis castroruni' in statione

erant, Caesar ' renunciarunt, Pulverem'' majorem, quam consuetudo ferres, ' in en parte Videri, quam in

partem legio iter socisset. ' Caesar id,' quod erat, suspicatus, aliquid ' novi a barbaris/' initum i consilii, ib28o

cohortes, ' quae in stationibus erant, secum in eam partem proficisci, duas'' ex reliquis ' in stationsem suo- codere,' reliquas ' armari et confestim sese subsequiti jussit. Quum paulo longilis' ' a castris; i processisset, suosi hostibus premi, atque aegre ' Sustinere, et, conferta legione, ' ex omnibus partibus sola' con-225jici, ii animum adversis. '' Nam quod, omni ex reliquis partibus demesso frumento, ' pars una erat' 'reliqua, suspicati hostes fi liuo nostros ' esse venturos,