Michaelis Angeli Chrysolii De principe liber unus

51쪽

non potest, quin, quem Populus eligit ex voluntate ac jussione Dei, ipse non probet ; adeoque probando per consentientem vocem, ex coeco magis animi impetu, quam ex consilio I erumpentem ), sive

per electionem , quod Deus antecedenteν iussit ad Civitatem tutandam augendamque , conferre nonnihil in Summa Potestate Principibus tribuenda videtur. Quamobrem, si Summa Potestas a Populo immediate ac secundario pendet; tum quod Deus naturae ordinator justissimus , Populi electionem, proximum summae Potestatis constia mendae modum , eumque immediatum , con

stituerit ; tum quod Populus, Dei imperium talia hujusmodi publico bono ju

bentis exequendo , ratum nomen impe-

Yiumque consequenter nempe Regibus facit: Summa , inquam , Potestas nullo pacto dici poterit , a Populo vim rei

1 Ad rem Plinius inconsultam 'hanc vocem, quam praedico, memorat in Traiani elemone e Tibi , inquit. Oeεndenti da more Capitolium quamquam non id agentium civium elamor , ut iam Principi occurrit. Siquidem omnis turba . quae limen insederat ad ingresum tuum foribus reelu L . illa iam quidem

ut tunc arbitrahatur Deum; catarum ut docuist mensus , is conualutavit Imperatorem . nee. aliter a cor

52쪽

eommunis tutandae , augenda: , amplificandaeque accipere, nisi se datio. tenus nempe Populus per probationis Summae Potestati iam constitutae sese voluntate dedit regendum 2 tandumve. Paucis: quod jus Populum I. git , idem porro Populus voluntate exue

rius stin accusetur, qui aperte scribit id opterea Summam retestatem Civilem ordinationem a Paulo appella

salubre nis

tutum Deus probaverat.

is de Marea cum caeteris cis asseruere 'e4 uque progressi, ut Maiestatem , Iulis L in L B. & P. Cap. IV.

53쪽

uti Ens Physicum , Regibus a populo electis, a Deo immediate insundi , tamquam fidei articulum tueantur I . At neque ea ex adverso mihi nefaria arridet sententia, quae Summam Potestatem populo tribuit; atque ab eo, cui Deus eam primum concessit, Principes eamdem Veluti precariam consequi. Quare porro inserunt hujusce sententiae patroni , posse Populum pro lubidine eam Potestatem cui velit tribuere, eamdem rapere cui velit; eumque non minus, quam quemque

de Populo , posse pro lubitu e servitute sese in libertatem asserere . Quod male conceptis votis, satisque inauspicato impius Willielmus Thomas Raynallius postremis hisce temporibus optavit, insano quodam primaevae libertatis sa), quam Natura jamdiu sensim abdicavit, desiderio abreptus .f. V. Itaque , ut e multis me paucis colligam , sepositis cavillationibus verborum illorum μαεσα S ac mediate , affero,

Potestatem summam a Deo primario quidem manare, ac indesinenter ; a Populo autem fecundaris pendere per electionem

RVnal. locis supra adductis.

54쪽

Divinaeque ordinationis probationem. Est nempe modus in rebus. Populus hinc mihi erit summi conferendi Imperii caussa

cum Deo συνεργο ' quae tamen non ejusdem nec paris sit potestatis cum caussa prima , quae in conserenda Summa Principibus Potestate , non solum ut causa universalis agit, sed etiam ut particularis. Aquibus libello praestitutis finibus non egrediar : ita enim mihi prorsus persuasum est , non posse rectum citra hosce fines

eonsistere.

f. VI. Nobilitandae autem Scholasticae huic quaestioni, quae per se ipsa angusti quos dixi, cancellis concluditur ac finitur, quaeque sterilis est atque inelegans : varia eamdem ac multiplici ornavero suppellectili, integramquo, ac pro Virili ornatam, instituam tractationem de Principe, cujus

Potestatem contra Monarchomachorum au

dacem impiamque sententiam , a Deo praecipue derivabo. Omnia hinc, quae coΠ-tra haec facere existimantur, pro virili distutiam , atque ex illis ipsis argumentis, quibus ipsi .urgent adversarii, argumentum persaepe mihi sumam , magis magisque sententiam , quam tueor , confirmandi.

55쪽

24 quam nullatenus meae repugnare lententiae , luce clarius cstendam . Ne autem tractatio isthaec omni frustretur utilitate,

ossicia praecipua subditorum adversus Principes percurram, Principumque in subditos ; cuncta illuc collineans, ut Principum Summa Potestas sarcta tecta ab omni P puli tumultu, seditioneque sive justa sive injusta, servetur. A quibus omnibus, priore hocce me expediam Libello . Altero autem , Principum Jura universa a me quoque paucis tractabuntur ' sive Enebiridium a me de iis instituetur , quod sui

magnitudine ac mole non absterreat stu

diosos , illasque faciat nobilioris hujusce

της πολυτικης Partis, desertores. Quis enim

ignorat ad ravim usque De Juribus m-jesatis tractasse , ac disputasse Ziegi sum P Nonnullae demum tertio in lucem emittentur Libello Commentationes in celebriores Constitutiones, quae in Codice prostant Fridericiano , qui hocce in Regno, ubi auspice ac volente Deo vivimus feliciter , adhuc obtinet . In calce postea cujuscunque libelli, pro re nata, nonnullae etiam addentur Dissertationes. Quae quidem est totius operis, quod meditor, summa, ut puto, non infelix. Cedans

56쪽

dor interea privatorum studiorum senobi-hreurae, inquam eum Eumenio i r pem petuo mihi eris materia dicendi , Di me probaverit, Imperatoris

C A. P. III.

Proposita sententia ex Sacris litteris com Jrmatur. Pauli verba cum Petri Cerbis conferansur conmentia popinitae fententiae ex icantur 4 Refutanrur potio mum, quae de Perei Textu, Gratiassen

sit. Tri διαταγης ab της κτισεως notiones

exponunttir disinctius. crar Utimi Aufi ritas Auctoris interpetrationes Adjuvabis. Di cubas quaedam ex metusti foederis imiviis perira , qua Regum Majestas imm mui nonnuliis videtur, dissertur paueis. LI. m vero ordinis ratio suadet, qu6

s gravissimae huic quaestioni fiat satis , a b ipsismet Dei eloquiis propositae

sententiae confirmandae luculentiora arceς sere argumenta. Quodnam autem in novi foederis nam veteres' nunc multum

iisn moror b Libris, luculentius illo imsimonium ad rem nostram magis facit, quam illud Pauli ad Romanos 3 Is autem

57쪽

26 ita infit : Non es Potestat, nisi a Deo , o quae sunt, porestates , a Deo ordinata sunt: itaque qui uis obsi iis Porsari, Dei ordinationi ob si iit I . Profecto, nisi sallor , nullam praeterea interpretationem verba isthaec patiuntur, quam eam, quae nostrae conveniat sententiae. Quis non videt hic, Deum ipsum, tamquam principem omnis ordinis ordinatorem , Summas Potestates ea maxime de caussa parentibus Populis electionis ope praeficere, ut accepta a se primario Potestate Summa, nihil porro supersit, quod Imperantes accipiant a Populo, quam ut se ex ordinatione Dei gubernari facile patiantur8 Verum enim-Vero, cum Deus in hujusmodi Principum electionibus, hominum eligentium animos praecipue moderetur; nullus dubitandi locus relinquitur, quin Electio a Deo priumario procedat, Iecuisario autem & αγενος a Populo, per consentientem Vocem, ex

coeco magis ut iape fit in multitudine ) animi impetu ,.quam ex consilio erumpentem et . Quare persuasum omnibus est, Populi vocem inconsultam, maxime vero in Electionibus, esse Dei vocem ,

58쪽

27 qui Naturae est auctor essicacissimus, quique,ubi vult , spirat , ac omnia interius, pro summo rerum arbitrio , essicaciter movet. Quamobrem Cicero cum vere di- l

xisset , nihil esse illi principi Deo , qui

omnem hunc Mundum regit , Civitatibus acceptius, haec praeterea sapienter addit : harum rectores , co erυatores hincs a Deo scilicet ) profecti, huc revertum rar I). Qui autem ab aliquo proficiscitur tamquam ejus vicarius censeri oportet.. II. Ex quibus conficitur , Electi .nem, quae per Populum fit, esse occasi nem nescio quam, qua posita , princeps Deus , motum Populi animis ciendo , Regem creat per Populum : ita ut Po. pulus in hac specie, nisi me fallam, sit quaedam occasonalis caussa , ut cum Μalebranki loquar, qua remota, Imperium Deus non elargitur. Ex vetustis sane sce. deris Libris constat, Deum, qui beatiori veterum nostrum Patrum aevo , divisto plane regimine , Populum Israeliticum curabat , etsi dixerat Mantea Samueli si); ecco vir , quem dixeram 3ibi , iste domia

ci Cie. in Somn. Scipion. Cap. III. , ' Σὶ Lib. I. Reg. Cap. IX. V. 17.

59쪽

nabitur Populo tuo: Deum, inquam, coh-sat, Saulem Regem inaugurasse, at non ipsum per se, verum per Samuelem, sive mavis, Samuelem Dei nomine. Adeo Verum est , numquam Deum per se in Terris versatum, ipsumque per se humana curasse i quae quidem cum ita se habeant , dici numquam potest, caussam constitutionis Summarum in Civitate Potestatum immediatam esse Deum , vel motum eligentium animis, ipso movente Deo, excitum; cum aliquid anterius utrum. que sit, ac remotius ipsa electione. Conistra haec , immediara huiusce, quam dixi, constitutionis caussa , eaque proxima est electio, quae & a Deo Sc a motu in eli-νntium animis excito, est quid sane dustinctum. f. III. Ex quo excursu ad Pauli veraba protinus revertor . Ea vero sunt r

reddiderat antea : ου ει

i) Nota lila, illud proprie

care, ordini me onono.

60쪽

τεπαγμεναι Herim ... Deo ordinatae sunt.

Animadvertendum hic in Pauli verbis, ordinationem, dici quam Petrus de ordinatione hominum loquens, generaliori quodam vocabulo κτισιν appellat in& illud item ordinatae funi, scribi τεταγ- ει ναi ; quod quidem, ut bene Graecae Lin- guae periti norunt, a deducitur. Tαν- autem in Deo quid sibi proprius vult, quam praedesinare , parare scilicet in an- recessum quaecunque media fini jam constituto intelliguntur pernecessaria Z Deus ita. que o. M. Mundi Moralis aeque ac Physi iordinator iustissimus, cum primum deLivitate constituit, Summam quoque Potestatem primum intendit, qua posita hominum Societas Civilis consisteret, qua sublata, statim rueret. Quare hoc Dei sana 'Etissimum propositum, ordinationem sapienter Paulus appellat . Ex quo explora tum est , Deum primario summam Pote- .statem ex alta & sempiterna quadam 'animi destinatione , Civitati tranquille regundae , feliciterque augendae , compa .raffeci: at non absolute a se ex nihilo ut ex nihilo cuncta abstule , atque

αμετως creavit p verum ordinatis mediis,

Hectisne populi nimirum, vel tacito eius