Michaelis Angeli Chrysolii De principe liber unus

61쪽

dem consensu. Quibus etiam patet, quam absurde Summum Imperium , tamquam Ens Physicum a Deo immedia 'repetaturἀCreatio sane huiusce Mundi adspectabilisae αεσωs a Deo est; nisi cum illis insaniroe alicui placuerit, qui per inseriores quosdam administros, Mundum quoque Deum creasse I autumant: at quae post Mundi creationem ex nihilo , viribus caussarum secundarum , creare pergit ea Vero , si afferis , immediate Deum creare, nonne cum ratione insanias Θf. IV. Ex qua ordinatione Dei recte Paullis infert, non licere privatis obsistere Principibus; qua de re pluribus suo locci dicemus. Uerum non resistendi necessita tem , haud ex ordinatione Dei dumtaxat Paulus- derivat 2 at insuper aperte ser ibit eodem loco, Populos ad obediendum Regibus perpetuo propter eonfitentiam obligari . Quare mihi videtur', Paulum pro certo habuisse , ordinationem illam Dei habere vim quamdam praecepti omninoe Populos obligantis ad parendum. Perpenἀdamus itaque paucis conscientiam istam i 'Vide Nates. ab Alex. DE XXIV. in Sae-

62쪽

de qua Paulus loquitur. ut inde etiam ma gis constet, quod jam mihi proposui. Profecto quidnam est conscientia isthaec, propter quam Paulus nos monet, imo praecipit nobis, cunctoque Christiano Populo, ut τηεξου- σια, Summae scilicet Potestati pareamus, nisi sensus ille interior ossicii nostri, ex cen iis indubiisque rationibus, ex ipsa natura petitis , manans , qui nos Deo praecipue obligat, deinde hominibus 8 Satis nempe rectaeyrationis primigenio lumine , cujus quisque sibi conscias est, uade &co scientia conflatur, homini innotuerat Summae Potestatis Civilis necessitas,'qub Civitas

bene tranquilleque ageret . Itaque Deus mihi videtur, ipsa praelucente ratione, Summam Potestatem ordinasse, quam deinde homines colerent, ne contra coascientiam peccarent . Porro', licet nullum sit Dei praeceptum positum, quo constet homines

segreges in societatem coiisse , ad quam sponte se adduci siverunt ; nulli tamen dubium esse potest , quia praeceptum de

Patribus familias extra Societatem Civi lem a domesticis honoraadis excoleiadis que, illud quoque Cives omnes, quos una. quasque Civitas complecteretur, obligaret aet

i der

63쪽

37 . devinciret, ut Civitatis custodi, ac Patriae

Patri obtemperarent. Imperium enim civile, quod herili succrevit, eamdem habet erga Cives rationem, quam herile ad familiam . Apposite inquit Henricus De Cocceii si) Summani Potestatem Civilem ideo Divinam ordinationem x Φaulo appellari, quod Patribu familias Imperium a Deo ab initio concessum est. Accessit tum rectar rationis praeceptu, quod sane a Deo est, ipsius Dei Sandatum de Regibus excolendis: praecipue enim Dei jussu apud Judaeos primum judicia constituta sunt apertis deinde verbis praecepit quoque Christus in Libris novi foederis dari Corari, quae Caesaris; quod Grotius haud negat sa). Cum itaque recta primumi ratione Reges excoIendos Deus praecepisset, ipsiusque Dei mandatum posteae accesserit: nemo sanus hinc dubitaverit, quin subje-ictio Populi adversus Principes ex eo. po-

17 Commenti ad mo Grol. Lib. I. Cap. IV. . vIII. Fortasse summa Potestis Civilis Dirinaeicitur ordinatis, quod ea consistit in suum cuique tribuendo . adeoque in exequenda voluntate Divina.

64쪽

k tissimum derivetur, quod Rege; Deus ipse primario jusseris, non probaverit tantum, oti Grotius affirmat, ve luti en post factri q. y. Quamobrem falsa est ejusdem Grotii sententia , quam ex Apostoli ,er-l his detorquet, quod conseientia nimirum, he ossicii nostri sensus interior, Princi- pibus obedire nos obligat, eo quod Deusi ordinem illum imperandi parendi ap- ρrobaυeris si) . Libod si enim Deus approbasset tantum ordinem illum , non hem, iussisset : Populi ipsi non ex Iurei praee rivo , at potitia perm Τῆυo Jure,

principibus obtempertare tenere tur': ita

ut liberum euique seret obedire vel non;

aeque consciemiae scrupulus aliquando me tuendus esset , qui inde nos m1le habe, ret. Quod magis falsum . Grotii autem, sententia cum ipsis Pauli verbis valde' repugnat. Deum namque ipsum Summam Potestatem ordinasse Paulus stribit more'

probassa; ordinare vero, nisi fallor' plueprosecto notat: quam probare Qui ord

, mima is parat Opportunis me

eliis aliqvid confici , quod ordimis , quε

65쪽

rpelso antecedit , consequatur . Quare& Philosophi si ajunt, ordinem non daiari , nisi cum relatiouc ad. aliquid primum. Quod non solum Pauli verba superius descripta innuunt; verum etiam quam plurima Divinarum Litterarum vetera do. cumenta in illustrioribus postia monumentis set , ut Sapientiae, ac Proverbiorum: ubi facile quisque legerit , datam a Domino Principibus Potestatem nempe, ut equidem interpretor, summam &independentem ; itemque Reges per Deum gnaro ; clariusque , Principes imperare per Deum , potentesque per Deum justiriam decernere. uod ad nudam Dei rea serre probationem, quae hominum factum

sit consecuta, non hominis est rem utentis ratione. f. VII. Verum nihil me magis movet,

ut contra Grotium quem diuini ingenii virum alibi saepius , incredibili qua

dam animi admiratione commotus , ma

gis laudo sertasse , quam oportet ) ita senseam; quam ipsus Dei de Principibus anxia sollicitudo, quae non exinde ortum

66쪽

t trahit, quod hominum factum Deus probaverit tantum, at prose to e eo, quod, Reges P imario jusserit -Quod non solum exi eo patet, quod Deus profiteatur per se Re- ges regnare , justitiamque decernere, titi, superius dictum modo est: verum etiam quod Regum dignitati a Deo potissimum eaveatur . Et sane ipse Deus procul du-

bio scribi jussit in lege veteri: Diis, idest ' Iudi ibus summis, penes quos in Theo- cratia Iudaicae , Res Judaeorum publical primum fuit non maledices , o princi.' pi tu populo tuo non maledices I . Quae t quidem cautio satis jam satis ostendit,

i Deorum idest Summarum Potesatum per i sonam ac dignitatem , Deo apprime esset curae . Quod Grotius quoque profitetur .

qui haud negat , aliquid hic praecipi or-

ei,M , eminentium praecipue Potestatum: facta mentione set) . Ruare haud ex sui blimiore aliquo consilio , quod nonnulli hic comminiscuntur Interpretes ; sed ex i officii necessitate , pro ratione nimirum i obligationis ex Iure tum naturali, cum

67쪽

positivo deducendae , recte idem Grotius putat, Davidem I), cum commode posset Saulem hostem necare , indignum illud non admisisse scelus. Obstabar quippe, ait optatus Mileuitanus sa) de hocce D, vidis facto loquens, plena Divinorum

moria mandatorum . Quam quidem ossicii necessitatem adversus Saulem ex eo quamplures tuentur , quod Deus ipse Saulem Inauguraverit Regem: eamdem mihi adaversus omnes Reges tueri etiam lubet; quod censendum est , eos quoque Deum inaugurasse, quos primario jusserit, ac o, din erit. Quare inter caetera Essenorum

verba , illud quoque Grotius recenset, Reges sanctos esse babendos , nempe pro

f. VIII. At videamus modo , priusquam aggrediamur ad caetera, quae nostra confirmandae sententiae egregie facta videbuntur , ecquid sapientissimum Grotium Regii Imperii alioquin sortissimum affer. torem, in eam induxerit sententiam, uti crederet, ideo Summam Potestatem Diυinam ordinationem a Paulo dici , quod Deus tam salubre hominum institutem

68쪽

m robaverit, eique tostea suam impertitus auctoritatem fuerit . Praesto est: Petri Ecclesiae Coryphaei auctoritas , quae procul dubio ansam Grotio si) dedit, quare ita sentiret : Subjecti estote , Petrus

inquit a , παση ἀνῆ πινν κτισεi. omni Miamanae ordinationi propter Deum . Equidem hic aliquantisper subsisto . Primum. aurem haud nego , Petri textum ita quidem ab aliquibus verti, ut κτισις ordinarionem denotet: At non ignoro , Vulgo pro dinatione , creatinam quoque veris

ti ; ita ur sensus sit, subjecti estote omis

m humanae creaturae propter Deum , nempe propter Dei ordinarionem , quam clare Paulus innuit loco superius adducto; clarius autem Petrus paulo post; οτι εστ οεπι το Θελ νεκα του θεου : quoniam ita es voluntas Dei. Quam rationem id propterea reddidit Petrus, ne homine2 aequalitatis memores, quam a natura fuerant aliquando conse cuti, Principibus a Deo constitiaras..t qua

mines silat, ereaturas tamanas hic Pe , , trus i0 Lib. I. De J. B. ac P. Cap. IV.

69쪽

38 trus appellat ) parere umquam gravarentur . Quamobrem remus mihi videtur vulgatam se lectionem habere , quam eam , quae a nonnullis cum Grotio obtruditur . Quid ni 3 Ipse namque Petrus Apostolus hanc tueri lectionem videtur ;addit enim, sive Regi , tamquam praece len i , siυe Ducibus tamquam ab eo missis. Miror itaque Grotium , qui sibi peri-serit , legi potius hic debere , humanam ordinationem , quique non dubitaverit p'stea asserere, Summam Potestatem Civilem a Populo proxime quidemi ac primario ordinari , Deo autem probari postea tam salubre institutunt I). duae quidemGrotii lectio si tuenda foret, sensus verborum illorum , humanae scilicet ordinationi , non is esset, quem Grotius urget, quasi Summae Potestatis ordinatio homines habuerit auctores ; verum sensus erit, quem clarissimus urget Salmasius sa), qui illud Petri omni humanae ordinatimni ita interpretandum esse autumat, omni nimirum Potesari , quae in homines consitu ta est. q. IX. i) Grol. Lib. I. De J. B. & P. Cap. IV. g.

G Claud. Salm. Cap. III. Deiens. Reg. Pag.

70쪽

IX. Quamquam neque illud hic prete.

tereundum , τυ κτιρον , ordinationem scilicet apud Petrum significu etiam univer saliori quodam sensu , quam

de Diυina nominatim ordinatione a Pa lo asseritur . nimirum , cum den*tare queat quod vis opus quoquo modo patratum, recte de Populi quoque ne praedicatur : quippe & Populiis se

daris , ut infra uberius , Regibus Imp rium consert. Quare & ordinatio enitiori quodam sensu, quae, cum momento valitura foret, nisi antevertens, Deus primario Regem leger ideo Petrus addit , proprer Deum , qu*si diceret , subjecti Vore omni redin D; εbumanae ' ordinationi. nempe, qua . mines constituta, ac firmata a Deoeedenter fuerit: Divina ordinatione, sive . , qua voce. uti etiam . Chrys stomus, ordinationem notali

ex qua non quoquo pacto, sed veluti propria & principi cauta, Summa P

eas primordium sortiatur. Plane hoc se Chrysostomus adversus illos stra, i, qui sua etiam aetate, ad Imperium omnα convellendum, Summa nonnullos Potesta re summisque in Re . honoribus. mala