장음표시 사용
141쪽
LrBER TERTI Us. IOT& Genuenses poterant cum tanta undique 'irrumperet hostium multitudo, & totius servandi causa partem negligere videbantur) erat Nadastio imperatum , ut per occationem Ligusticas superaret fauces , in Porci seramque vallem decurreret. Maguire ius primo aspectu perterritis Borboniis, Liguribusque, qui, relictis Apuanorum montium . jugis, ad Oxarium montem subita se iusta receperunt, Baretium pervenit ; indeque progressus, vallatis longe lateque , atque incensis omnibus , magnum ubique terrorem intulit . Marchio interim Clericius , oppido capto Bruneto , regionem, quae trans flumen Boactum ad portum pertinet Lunensem, occupaverat omnem.
Eodem impetu per iniqua progressus loca, sugatis Hispanis, montem Boccum,& Marg
ritae fanum tenuerat Andraeasius, quem procedentem intolerantius , neque dubitantem, quin , si mare nancisceretur omni Borbonios receptu intercluderet, Marchio primum Moiensis Hispani exercitus decurio tardavit ; tum tanta in hostes vi irrupit ut CCCC. intersectis, victores terga vertere Austriacos cogeret, statimque Margaritae sanum reciperet,& Boccum etiam, profligato Andraeasio, recepi lset , nisi mandatum ei repente ab Ahumadasuisset, uti ab insequendis, lacessendisque hostibus omnino abstineret. Certi enim de pace nuncii venerant. At Nadastius Liqusticas improviso fauces transgressus
Petram Lavetiaram , Langensiumque pastum Oc cupaverat . Sed Genuensum centuriae aliquot
cum subito apparuissent, impetu facto, celeriter Austriacos perturbavὸrunt , atque ita per territoS egerunt, ut non prius fuga desiilerent I a. quam
142쪽
r68 . DE BELLO ITALICO , quam in conspectu Octavii vici trans Ligusticas fauces venissent . Ita vario pugnabatur ma
te, erantque omnium intenti animi in ejus belli casum , in quo non solum Urbs Genua praemium erat sutura victoris , sed etiam de Italiae, atque Europae forsitan totius statu decertatum suisset. Tantae dimicationem rei pacis repente sustulit nuncius.
Habito, ut diximus, Aquilarant colloquio,
inter Britannos , & Gallos conditiones com Venere , quae non sunt, praeterquam quae ad Italiam pertinent, memoriae nobis quidem prodendae.
Batavi primum trepidi rerum suarum , re-Jiqui deinde omnes auctoritati paruerunt e rum, qui necessitati parere videbantur. Nam Galli victores foris , inopia domi dicebantur premi maxime rei frumentariae , maritimaque neglecta re, florentes in America provincias retinere non posse. Britanni, alieno impedito, commercium imminuerant suum , sumptibusque terra marique ingentibus factis, grande conflaverant res alienum . Illud etiam satis
constat cunctis Gallis , qui ut belli periculis
non deterrentur , ita diuturnitate stanguntur, proclives suisse ad otium animos , atque ex tanto tandem bello patriae delicias respicere coepisse ; & Regem ipsum in medio rerum cursu , rara inter regnantes moderatione , Victoriae temperasse suae . ut communi saluti consuleret, eoque suit eius mirabilior moderatio , quo tot expugnatis in Belgio arcibus , perterritis Batavis , invicto exercitu , quaecumque alibi accepit Iet bello damna , sarcire
facile posse videbatur , & peritissim erant
143쪽
LIBER TERTI Us. I duces , qui victoria uti suaderent . At Rex
quietam Europam , quam suam maluit, effecitque , ut in Aqui ranensi colloquio repen-riina firmaretur pax , neque iis revera utiliS, qui fecerant, neque iis , qui acceperant magis, quam probarant . Illi nihil in pace retinebant eorum, quae maximis factis iacturis, aditisque periculis bello coeperant, his nece stas imposita pacis accipiendae omnem repente abruperat melioris spem fortunae. Accisae quidem omnium fortunae , non tamen placat AEDdia , neque , cum vires redierint , sublatae novarum causae dissensionum . Nisi sorte haec est rerum humanarum instabilis conditio, ut paci bellum, bello pax varietate perpetua succedat, & quam hominum consiliis rerum mutabilitatem assignamus, universae potius naturae , aeternarumque nexui causarum tribuenda
est. Fuere ad Aquisgranen se colloquium eorum
Legati Principum adhibiti, qui bellum gesserant; Legatique suerunt Britanniae Regis Comes Sanduicensis, & Eques Rob insonius ; Regis Galliae Comes San severinas Aragonius Placentinus, & Eques Portensis; Reginae Unaariae Comes Caunitius; Regis Hispaniae Massonius Limensis ; Regis Sardiniae Comes Ca-
vannensis Batavorum Comes Bent inchius , aliique cum eo iv. Batavorum item Legati ;Reipublicae Genuensis Franciscus Auria, quem ex S. C. in Britanniam missilm Lutetiae reqmansisse diximus; & Ducis Mutinensium Comes Monsoniust Legatus suit. Fuere item alii ab aliis missi Principibus privati homines, qui, quid ageretur , explorarent , & tanquam ad aquas valeditudinis causa venillant, Aquis grani
144쪽
ni obversatentur. Rex Neapolis neminem publice misit, ne repudiare quaedam in eo concilio . aut approbare videretur, quae noluisset. Postulabat Reginae Ungariae Legatus , ut ne Ducis Mutinensium, Reique publicae Genuensiis Legati ad id colloquium adhiberentur, propterea quod eorum essent Legati Princi ptim, qui alieno bellassent nomine: itemque pollulabat, ut ne
Vormaeiensis foederis sublata causa vis trianeret, in eoque tantum maneret, 'uod Reginae oberat.
Nam Placentia, quae Philippo Hispani Reeis
Fr. contribuebatur, & Finario, quod Genuensibus restituebatur , nomina im exceptis , dereliquis omnibus, quae Retinae Ungariae suissent, atque erant ex Vormaciensi laedere Sardiniae Regi attributa, eidem in Aquisgranensi colloquio diligenter cavebatur Id , quod contra Omnem pactorum , conventorumque fieri rationem Caunii ius dicebat Etiam Pontifex. Maximus per Canonicum quendam Leodiensem vetustum illud suum in Parmam , Placentiamque Uνbes ius interponebat. Erat praeterea inter Auriam. Monsoniumque de suorum Principum dignitate orta contentio , qui primus, qui secundus in exscribendo scedere nominari deberet . Sed non placuit pacem omnium , ut dicebatur , bono partam contentionibus nonnullorum perturbari; &, compositis
Britannorum, Gallorumque rebuS , reclamare caeteri , non repugnare poterant.
His in Aquis granensi colloquio actis , aliud Nicaeae colloquium indictum est , in quo
de Italica firmanda pace agebatur : apud queBrounium, & Riceliensem , his rebus Cogni
145쪽
LIBER TERTI Us. . I Tr& Leutronium constitutae sunt induciae , quarum quoad exisset dies , perfectave essent ad pacem omnia , suis se quisque locis contineret , neve alter alteri nocere posset . His stare induciis Britanni noluerunt, . propterea quod
Iactas prius fuisse dicerent , quam Hilpanos,
. Genuenses cum reliquis de Aquisgranenupace consensisse ipsi cognoscerent. Quod ubi a Bittannis cognitum eii , mare etiam a belli impetu cessavit , Britannicaeque classis Praesectus Nauarchum Genuam misit, qui ejus rei nuncium Senatui perferret & quae est Britannicae gentis magnitudo animi . Genuensium, tametsi holles fuissent , tamen virtutem, &constantiam admirari Piaesectum diceret. Interea Genuae . pace parta, gratiae Superis agebantur , indicta supplicatione , utque ea supplicatio quotannis iv. id. Decemb. , quo die liberata ab Austriacis Urbs fuerat , ad Mariae in Oregina constitueretur, Senatus censuit et Conciliumque Maius extra ordinem coactum
decrevit , uti Dux Riceliensis , liberi, posterique ejus , atque agnati Cives essent nobiles Genuenses, iisque gentis suae instigni insigne apponere Reipublicae liceret , utque Duci Riceliensi ex S. C. statua in Curia poneretur ex marmore et itemque Ahumadam Hispaniensis exercitus Legatum, liberos , posterosque ejus Cives esse nobiles Genuenses, itemque Cives esse nobiles Genuenses septem, qui populares erant honesto loco nati, Jo:Baptistam Celesiam, Iosephum Calvum, Iosephum Asplanatum , Ioannem Baptistam Carrogium,Georgium Tur- rellium, Iosephum Lacomarsinum, & Augustinum Maiolum , quod ii optime fuerant de
146쪽
i 11 DE BELLO I T A LICO, Republica tempore dissicillimo meriti , Patribus placere . Hi posteaquam conscripti Patressuerunt , collatione gratuita nam more receptum est , si quis inter Patres legatur, utiis aliquid Duci muneris offerat ) simulacrum
ex argento praeclaro opere , & grandi pondere, quod Mariam virginali habitu, atque ve-itu reserebat , Brignotio Duci obtulerunt. Ille statim in publicum contulit, in maximoque Urbis Templo ai servari, atque in supplicatione, quae iv. id. Decemb. haberetur, deserti quotannis iussit. At Rex Galliae Rice lien-
1 em , quod egregiam Genuensi bello operam navasset , Magistrum creavit Gallicae militiae. Quo ille laetus honore, servataeque Urbis Genuae gloria clarus in Galliam rediit. Indicto Nicaeae colloquio convenerunt eo statim Brounius . Bellini ulanus , & Minensis ,
Regis autem Sardiniae nomine Comes Bre-liensis,atque a Republiea Genuensi missi Constantinus Pinellius , & Hieronymus Curius, a Duceque Mutinensium Comes Sabbatinius, qui de Italica firmanda pace agerent iis conditionibus , quae erant iam in Aquilaracensi colloquio constitutae , quarum haec erat summa : Omnia Sardiniae Rex haberet &quae ante bellum habuisset, & quae ex Uormaciensi scedere recepisset, excepta nominatim Placentia, ejusque Urbis agro. Parma, Placentia, Guarin distallum. earumque urbium agri Philippo Ferdinandi Hispani Regis Fr. attribuerentur , liberis , posterisque ejus virilis sexus ; ea tamen
ege, si Carolus Neapolis,& Siciliae Rex Philippi , Ferdinandique Fr. in Hispaniam transeat, ut regnet in ea,& si Philippo Ferdinan
147쪽
di Hispani Regis Fr. liberi , posterique nulli
fuerint virilis sexus, tum uti Placentia , ejus-Ze urbis ager ad Regem Sardiniae , Parma , tuardis allum, earumque urbium agri ad Reginam Ungariae eodem iure redeant, quo jure
cujustrue eorum antea fuerint .
Dux Mutinensium, & Respublica Genuensis restituerentur in integrum : Quae privatima Genuensibus bona in iegno Reginae Ungariae, quae item a Duce Mutinensium possessa essent, Neginaque Ungariae iure belli publicasset . ea dominis omnia recte redderentur: Dux Mutinensium, si pro iis pecuniam accipere velit, aestimatione intra quadragesimum diem facta accipiet. Haec sere , quae ad Italiam pertinerent , Aquilarant constituta sunt, & Nicaeae cautum est in colloquio, uti ad certam item diem ex iis locis, quae quisque occupasset, praesidia deducerentur omnia i Captivi utrinque , facta permutatione, restituerentur,& nominatim nobiles Cives Genuenses, itemque obsides remitterentur . Sed cum de bonis a Regina Ungariae publicatis controversia esseti Pata , caput illud Austriaci infirmare corabantur, aut malignius interpretando, aut in aliud tempus rei cognitionem differendo . Contra , ut statim decerneretur , & ab eo, quod erat
in Aquisgranensi colloquio de hujusmodi bonis
sane um, ne recederetur, Genuensius, & Ducis Mutinensium Leratus postulabant. Qua de controversia Galliae Rex certior facti's, ne reliquo Belgio. Borboniorum praesidia deducerentur, imperavit; &, qui communis salutis causa pacem fecerat , sociorum , & fidei gratia bellum renovare non dubitabat, in idque Bri-Κ tanni,
148쪽
tanni, & Batavi consentire videbantur . Quibus Regina Ungariae rebus permota ab hujusmodi etiam postulatione destitit, sedataque eontroverita, pax tandem omnium consensu firma. ta est . Hunc habuit exitum Italicum bellum , de - uo scribenti liceat, si vere, in extremo opere talicorum Principum, qui bellum gesIerunt, i laudare virtutem . Nam Rex Neapolis. longe a finibus suis rejectis ad Velitras hostibus, egregii imperatoris , optimique Regis officio iunctus est. Sardiniae Rex in . dubiis , gravibusque rebus solertiae, & sorthudinis laudem tulit. Dux Mutinensium insigni erga Borb nios fide , animique in adversis magnitudine inclaruit. Genuenses denique, Iecuperata , de- sensaque patria, satis magnifice ostenderunt, vetus illud in Italia animorum robur sopiri in- Ietdum temporibus, extingui nunquam posse.