장음표시 사용
381쪽
Pe iure, γοd Batavis e petit ad Inseana
DISSERTATIO PRIMA. CAPUT I. Iure gentium quibus 1 ad quosvis liberam esse
navigationem. Ropostrum est nobis breviter ac dἰlucide demonstrare , ius esse Batavis, hoc est, ordinum Federat rum Belgico-Germaniae subditis ad Indos , ita uti navigant, navigare , cumque ipsis commercia colere . Fundamentum struemus hoc juris gentium, quod primarium vocant, regulam certissimam , cuinius perspicua atque immutabilis est ratio et licere cun tias remi quamvis alteram adire , cumque ea nixotiari. Deus hoCipse per naturam loquitur , cum ea cuncta quibus vita indiget . omnibus locis suppealtari a natura non vult et artibus etiam aliis
alias gentes dat excellere. Quo ista P nisi quod voluit mutua eg state & copia humanas foveri amicitias, ne singuli se putantes suhi ipsis sum te , hoc ipso redderentur insociabiles Z Nunc factum est , ut gens altera alterius suppleret inopiam, divinae justitiae instituto , ut eo modo sicut Plinius dicit j a quod genitum esset
iaspiam, apud omnes natum videretur. Poetas itaque canentes a dimus et Nec vero terra ferre omnes omnia posant. Item: Excussint abi et a & quae sequuntur . Hoe Ig tur qes tollunt , illam laudatissimam tollunt humani generis societatem, totis Iuni mutuas benefaciendi occasiones , naturam denique ipsam violant. Nam ct ille, quem inus terris circumfudit, oceanuS, undique S undique versus navigabilis, & ventorum flati aut extraordinarii flatus, non ab eadem semper, re a nulla non aliquando regione spirantes, nonne significant satis concessum a natura cui ctis gentibus ad cunctas aditum 2 Hoc Seneca 3 summum naturae beneficium putat, quod & vento tentes locis dissipatas miscuit, ct sua omnia in regiones ita descripsit , ut necessarium morta-
382쪽
Iibus esset Inter ipsos eommercium . Hoe igitur ius ad eundias 4 In de rerum gentes aequaliter pertinet: quod clarissimi iurisconsulti 4 eo usque - θ L' producunt, ut negent ullam rempublicam aut Principem, pro b re in tam versium posse, quo minus alii ad subditos suos accedant in jtiro ιεu. I. t . & cum illis negotientur . Hinc ius desterulit hospitale sanctim
C. 29. vid. L. mum: hinc querelae: sanereatoreε zde xuod genus hoc horaicum, quaeve hanc rara Mrbara morem
in m. Pe, mittit patria Z hospitio prohibemar arena.
Innocuum, oe cis Us undamque amramMe patentem: DM.ti.Pist. Et scimus bella quaedam ex hac causa coepisse; ut Megarensibus In Perie. Athenienses , τ Bononiensibus in Venetos 8 r Castellanis etiam 1 SQ. Nis. de In AmerIcanos has justas potuisse belli causas esse, S cceteris pro, ut , , , . tabiliores Victoria 9 putat, si peregrinari Sc degere apud illos pr L f. Iisi ,. hiberentur , si arcerentur a Participatione earum rerum quae jurea, s et Adde gentium aut moribus Communia iunt, si denique ad commercia uari ine.nem non admitterentur . Cui simile est quod in Mosis io historia Rcatum. .9. . . Hide apud Augustinum M legimus , iusta bella Israelitas contra ibi Q VIAE Amorraeos gessisse , quia innoxius transtus denegabatur et qui I re Humanae Societatis aequissimo patere debebat. Et hoc nomine Her Iob, N,Ii cules Orchomeniorum , Graeci sub Agamemnone MyBrum Regi L . e.ult. 23. . arma intulerunt I I 2 quasi libera essent naturaIiter itinera ut Baua. diis dixit et I 3 accusanturque a Cermanis apud Tacitum r4 Ro- a SophocLT mani, quod colloquia congressusque gentium arcerent, fluminaque hiν S terras & coelum quodammodo ipsum claudorent. Nec ullus tu GU. ,yn exilus CristianiS quondam in Sarracenos magis placuit, quam quod i .Eur per illos terrae Judaeae aditu arcerentur . Is Sequitur ex sententia Is Ala. 7. Lusitanos, etiamsi domini essent earum regionum ad quas Batavi cons. ι3 o. τar. proficiscuntur, injuriam tamen facturos si aditum Batavis S me
i c. d. Paris.' Qu/nto igitur iniqlnus est Vole Res aliquos a volentium popu- si larum commercio secludi, illorum opera quorum in potestate nec populi isti sunt, nec illud ipsum , qua iter est; quando latrones etiam Sc piratas.non alio magis nomine detestamur , quam quoqilli hominum inter se commeatus obsident atque infestant P
II. Lusitaκos vallum habe e tur domissi is eos Indos, ad ςm' i Balazi nuc stant, titulo iuventionis . '
Non esse autem Lusitanos earum partium dominos ad quastatavi accedunt, pura Duae , Taprobanae , Partis maXamae Nolcccarum, certissimo argumento colligimus , quia dominus nemo est qua rei , quam n c ipse unquam , nec alter ipsius nomiiri
383쪽
possedit Habent Insulae istae quas dicimus , Se semper habiterunt suos Reges , suam rempublicam , suas leges , sua jura : Lusitanis
mercatus, Ut aliis gciatibus conceditur: itaque & tributa cum pondiant , & jus mercandi a Principibus exorant, dominos se non esse , sed ut externos advenire satis testantur,: ne habitant quidemmis praecano . Et quanquam ad dominium titulus non suffciat ,
quia & possessio requiritur , cum aliud sit rem habere , aliud ius ad rem consequendam , tamen ne attulum quidem dominil in eas partes Lusitanis ullum esse affrmo, quem non ipsis eripuerit Doctorum , Sc quidem Hispanorum sententia'. Primum si dicent inventionis praemio eas terras sibi cessisse , nec jus , nec verum dicent . Invenire enim non illud est oculis usurp3 e , sed: Pp vhζΠ' iis; sis cis dere, ut Cordiani epistola ostenditur I οῦ unde Grammatici inve -- cdb his ni re & occupare pro verbis ponunt idem significantibus et Sc tota itiis rebis. Aste. Latinitas quod adepti sumus . id demum invenisse nos dicit , cui e. 4. in verba oppositum est perdere. et Quin & ipsa naturalis rat o . Sc legum occupare. ML diserta verba , 3 & eruditiorum interpretatio manifeste ostendit . iad titulum domini parandum eam demum sussicere inventionem que In . b
cum possessione conjunm est , ubi scilicet res mobile. apprehen- mi Mumii duntur, aut immobiles terminis . atque. custodia sepiuntur ζ 4 quod Jtire civit. I. . iii hac specie dici nullo modo potest. Nam praesidia ilJuci Lusitana c. ro.
nulla habent . Quid quod ne reperisse quidem Indiam ullo modo Idici possunt Lusitani , quae tot a is ulla fuerat celeberrima. Jam ab Horatii tempore: l t o .
Impiger extremos currit mercator ad Indor , 4 L. I. g. mero Hr mare pauperiem fugiens ia i itur in fim. T.
Taprobaura pleraque quam exacte nobἰs Romani. descrIpsere 6 2 deo .stus f. Iam vero & caeteras insulas ante Lusitanos non finitimi tantum Pu se Vbi sae Sc Arabes, sed Europaei etiam, praecipue Veneti, noverant Pri' μ1.hiλι. 6, e terea inventio nihil juris tribuit, nisi in ea quae ante inventionem ret. nullius fuerant. π Atqui Indi cum ad eos Lusitani venerunt, etsi ' L.I. . deo Partim idololatrae , partim Mahumetani erant, gravibusque peccatis rem se involuti; nihilominus publice atque privatim rerum possessionum ,
que suarum dominium habueriint.. quod illis sine iusta causa er. Ο ὐ- ι' i , Di non potuit 8 . Ita certissimis rationihus post alios auctores ma- , Nimi nominis concludit Hispanus Victoria 9 : Non posust , im ς 57 p. pl. ei-quit, Gripiant feculares aut ecclesia ei potesate civili loe pri sili , parte ricipotu privare infideles , eo duntaxat titulo , quia infideles fiunt, num-9. Q. a 3 nisi ab eis alia injuria profecta sit : Fides enim , ut recte inquit .
Thomas Io , non tollit jus naturale aut humanum ex quo domi- , ψ '- .nia prosecta sunt. Imo credere insideles non esis rerum suarum dominos , haereticum est ; Sc res ab illis possessas illis ob hoc ipsum eripere furtum est , Sc rapina, non minus quam si idem fiat Chri- ω- is 3 ω stianis . Recte igitur dicit Victoria ii)non magis ista eX craula di issi Lis zHispanis jus in Indos quaesitum, quam Indis fuisset in Hispanos s s.6. . θ nu.is.
si qui illorum priorea in Hispaniam venissent. Neque vero sunt Iiis
384쪽
di OtIentli amentes & insensati, sed ingeniosi & solertes Ita ut ne hine quidem praetextus subjiciendi possit desumi, ori tamen per se
satis est manifestae iniquitatis. Jam olim PIutarchus --aontiar fuisse dicit ἡμερῶ laurae M βαραὰ improbam scilicet alieni cupiditatem hoc sibi velum obtendere. quod harbariam manstrefacit. Et nunc etiam color ille red gendi invitas gentes ad mores humaniores, qui Graecis olim & Alexandro usurpatus est, a Theologis omnibus, Prae, sertim Hispanis, i et improbus. atque impius censetur.
Laestanos in Ddor non habere με dominia sinis .dinationis Postificia. SΕeundo si PontἰfieIs Alexandri Sexti divisione utentur ante
omnia illud attendondum est . voluer ine Pontifex contenti Des tantum Lusitanorum & Castellanorum dirimero, quod potuit sane , ut lectus inter illos arbiter , sicut & ipsi Reges iam ante, imis ossi Hxςr ea de re foedera quaedam pepigerant i et & hoc si ita est, . . cum res inter alios acta sit, ad caeteras gentes non pertinebit: an vero prope singulos Mundi trientes duobus populis donare. Quod eis voluIsset, & pomisset Pontifex , non tamen continuo seque retur dominos eorum locorum esse Lusitanos, cum donatio domita a Viri Inf. d. num non faciat, sed secuta traditio et a quare S huic causae pocmum divis. 3. sessio deberet accedere . Tum vero si qui jus ipsum sive divinum Fer ιν in sive humanum scrutari volet , non autem ex commodo suo metiri, facile deprehendet donationem ejusmodi, ut rei alienae, nullius emo momenti. Disputationem de potestate Pontificis, hoc est Episcopi Romanae Ecclesiae, hic non aggrediar, nec quicquam ponam nisi . . ex hvpothesi , hoc est, quod confitentur homines inter eos erudiatissimi, qui plurium Pontificiae tribuunt auctoritati e maxime Hispa- tibis.16' qu, cum No sua persecacia facile vident Dominum Christum omne a se terrenum imperium a icasse, 3 mundi certe totius domu Mium, qua homo fuit , non habuisse , & I habuisset, nullis ta- . men argumentis astrui posse jus illud in Petrum , aut Romanamta - - . . Ecclesiam Vicarii rure transatum v cum alias etiam certum sit, mutari .., Vir xR Christum habuistic in quae Pontifex non siiccesserit 4 , intrepuis isti-Jj. ' Cassi marunt i utar i drum verbis ) Pontificem non esse domis inde Vas. e. num ciVilem aut temporalem totius orbis s . Imo etiam si quama . eontrov. 1ll. talem potestatem in mundo haberet, eam tamen non recte exerci.
Turri crem.lib. tiarum , cum spἰrituali sua jurisdictione contentus esse debeat, simis. a oculoribus autem Principἰhus eam concedere nullo modo posio. Tum H,tia. I. . , yς O si quam habeat potestatem 6 , eam habere, ut loquuntur , a. lib. M EM. 3n ordine ad sp ritualia . Quocirca nullam illi esse potestatem in po-RPI.MIndo. i. pulos infideles, ut qui au Ecclesiam non pertineant τ . Unde se-
385쪽
quitur ex sententia injetant 8 & Victoriae & potioris partIs tam S Vide ρον
Theologorum quam Canonistarum s . non esse idoneum titulum coy2 υδ t ro adversus Indos, vel . quia Papa dederit provincias illaS tanquam do--. , s ' sit. minus absolute . vel quia non recognoscunt dominium Papa: οῦ at- d. in .L. . De. que adeo ne Sarracenos quidem isto titulo unquam spoliatoS. 1n e. r
CAPUT I Uc nu/.D. . LVtasor in Indos nos habere ius Amisia titulo belli. HIS ἰgἰtur sublatis, cum manifestum sit ἰ quod & VictorIa et Laiadn.ῖ rescribit, I Hispanos ad terras remotiores illas navigantes nuuium jus secum attulisse occupandi eas provincias, unus diu taxat titulus belli restat. , qui S ipse si iustus esset , tamen ad domunium proscere non posset, nisi iure praedae, hoc est post occupationem . Atqui tantum abest ut Lusitani eas res occupaverint, ut cum plerisque gentibus quas BatavI accesserunt, bellum eo rem' re nullum haberent . Et sic igitur nullum ius illis quaeri potuit reum etiam si quas ab Indis pertulissent injurias, Ma longa pace &amicis commerciis remisisse merito censeatur . Quanquam ne sitit quidem quod bello obtenderent. Nam qui Barbaros bullo persequ--tur, ut Americanos Hispani , duo solent praetexere , quod ab illis commercio arceantur. aut quod doctrinam verae religionis illi nolint agnoscere . Et commercia quidem Lusitani in Indis impetrarunt, ut hac in parte nihil habeant quod querantur. Alter . verom obtentus nihilo est iustior, quam ille Graecorum in Barbaros , a Videns. e. quo Boetius 3 respexiit , . t 'An diffan quia dissidentque morer . Injustas aries, O fera bella moventi g Met. . tib , Alternis a istunt perire. telis t de consol.
η as justa satis saevitiae ratio. Ista autem S Thomae ct concilii Toletani Se Gregorii & Threc ,
Iogorum . Canonistarum , Jurisi rudentiumque sere omnium con- 8. e. is iudaei cluso est: Quantumcimque fides annuntiata sit barbariS nam dis. 4s. e. q- de his , qui subditi ante suerunt Christianis Principibus, item de siseera. Mesem Apostatis alia est quaestio probabiliter & suffcienter, & si nolue dist. μηκ u rint eam respiccre, non tamen licere hac ratione eos bello pers 'gτ' qui, & spoliare bonis suis. s Operaepretium est in hanc remi' 'o k is ore.am Caietani verta deleribere: 6 midam, ait, infideles nec de ju- Φ. p. dere , πος de fabro fissunt secundum temporalem jurisdierionem Prim i o. A ala de iu- Chrsianis, ut inveniantur pagani, qui nunquam imperio rebeui t. g. 2.ποRomos subditi fuerant, terras habitantes. in quibus orsionum 'IT ,π-quam fuit nomen. Hiarum uamque domini. quamvis infideler, I legitimi iamisi stint, stre regali, sue politico regimis gra rnas' a .ro . 66. art. Vr; nec sum propter is potatom a dominio suo in privati, qu- ου.
386쪽
tim dominium sit ex jure positivo , o infidelitas ex divἰno jure, quod non tollit jus positietum , ut superius is quaesione habitum
est . Et de his nullam scio legem quoad temporalia. Contra hos nuLIus Rex , nullus Imper at in , nec Ecclesia Romano potest moetere beLIum ad occupandas terras eorum , aut subjiciendos illos temporal
rιr : quia nulla subes causa iusta belli , eum Iesus Christas Rex
Regum , cui data se pol Eas in caelo in terra , miserit ad c piendam posessionem munai, non milites armatae militiae , sed sanctor praedicatores, sicut over inter lupor . Unde nec in testamento Seteri, zbi armato manu psessio reat capienda , terrae infidelium inductum Iego bellum alicui propter Boe quod non erant fideles : sed quis M. Lbant dare transitum, quia eos offenderant, ut Madianua, veInt recupιvorent sua , divina largitate sibi e cessa. Unde gravi si, me peccaremus, s fiam Chri Je- μν hanc viam ampliare com
eniremus et nec semus legit, mi Domini illorum: sed magna latro- Cinia committeremus, er teneremur ad restitutionem , utpote injusti debellatores aut occupatores . Mittendi esent ad hos praedicatores ni viri, qui verbo oe' exemplo converterent eos ad Deum: non i eos opprimant, spoliem, scandalizent, βubjiciant, O duplo ge inennae filior faciant, more Phari eorum . Et in hanc formam audimus siem a Senatu in Hispania.& Theologis, praecipue Dominicatiis, decretum fuisse, sola verbi praedicatione non bello Americanos ad fidem traducendos : libertatem etiam quae illis eo nomi- Ne erepta esset, restitui dehere , quod Paulo tertio Pontifice,& Carolo V. Imperatore, Hispaniarum Rege, Comprobatum dieitur . omittimus iam, Lusitanos in picrisque partibus religionem , nihil promovere, ne operam quidem dare, cum soli lucro inu giis lent. Imo & illud ibi verum esse, quod de Hispanis in America Hispanus scripsit, non miracula, non sgna audiri, non eXempla vitae religiosae , quae ad eandem fidem alios possent impellere , sed. multa scandala , multa facinora , multas impietates . Quare cum& possessio & titulus deficiat possessionis , neque res ditionesque Indorum pro talibus haberi debeant quasi nulIius ante fuissent, ne- que cum illorum essent, ab aliis recte acquiri Potuerint, Muitur Indorum populos , de quibus nos loquimur . Lusitanorum tyro.
ViK. i. stiis prios non esse, kd liberos , S sui juris: de quo ipsi doctorea Hispa.
par. a. I. rele- ni non dubitant. τ
, Lusitanorum titulo occupationis.
c I ergo in populos terrasque & ditiones Lusitani ius nullum quae
siverunt, videamus an mare, & navigationem , aut mercat
ram sui juris sacere potuerint . De mari autem prima sit conside- 3tio . quod cum passim in iure aut nullius , aut commune , aut pur
387쪽
Publicum Iuris gentium dicatur, hae voces quid signiscent Ita commodissime explicabitur , si Poetas ab Hesiodo omnes , & Philos
phos 3 & Jurisconsultos veteres imitati in tempora distinguamus , ea, Quae tempore sorte haud longo, certa tamen rat One & sui natura inscreta sunt. Neque nobis vitio verti debet si in juris a natura pro 'cedentis explicatione , auctoritate , & verbis corum utimur , quos constat naturali iudicio plurimum valuisse . Sciendum est igitur in primordiis vitae humana: aliud quam nunc est dominium, Vtae go aliud communionem fuisse. 1 Nam dominium nunc proprium quid CV t e Nosgniscat , quod scilicet ita est alicuius ut alterius non sit -- 'i' dem modo . Commune autem dicimus , cujus proprietas inter Ilures consortio quodam aut consensu collata est exclusis aliis. inguarum paupertas coegit voces easdem in re non eadem usurpare. Et sic ista nostri moris nomina ad ius illud pristinum sim litudine quadam ct imagine referuntur. Commune igitur tunc non a ri . Viso aliud fuit quam quod simpliciter proprio opponitur οῦ Dominium au- eoiitr. M eq.tem facultas non injusta utendi re communi, quem usum Schola- cap. t. v in. ilicis a visum est fasti non iuris vocare . quia qui nunc in jure usus ς-e i gμ δε- matur. proprium cst quiddam, aut ut illorum more loquar , privative ad alios dieitur . Jure primo Centiumi, quod & Naturaleb. ., interdum dicitur , & quoel Poetae alibi aetate aurea , alibi Saturni I. a. aut Justitiae regno depingunt , nihil proprium fuit : quod Cicero diriit: SNnt autem pei ta nulla natura. Et Horatius. Nam propriae telluris herum natura nec illum , Nec me nec queκquam patuit. Neque enim potuit natura dominos distinguere. Hoc igitur s. ignificatu res omnes eo tempore communes fuisse dicimus, idem ii, Duentra, quod Poetae cum primos homines in medium quaesivisse. S Justitiam casto foedere res medias tenuisse dicunt: quod ut elasius explicent, negant eo tempore campos limite p/rtitos, aut com- I AODκM mmercia fuisse ulla. Arat. miscua rura per agros. Praestiterant ennyis communia eunm videri 3 rRecte additum est .ideri, propter translationem ut iuximus vo- 6 Seneca OAEAE sabuli. Communio autem ista ad usum reserebatur: v με
Communis usus invium rerum fuit 4. . Cuius ratione dominium quoddam erat, sed unIversale , R Ina definitum t Deus en m res omnes non huic aut illi dederat . sed humano generi, atque eo modo phares in solidum ejusdem rei domini esse non prohibebantur: quod si hodierna significatione sumamus dominium , contra omnem est rationem. Hoc enim proprietar em includit, quae tune erat penes neminem.
Aptissime autem illud dictum est et o Arie
388쪽
Ad eam vero , quae nunc est , dominiorum distinctisnem non impetu quodam, sed paulatim ventum videtur , initium ejus monstrante natura. Cum enim res sint nonnullae , quarum usii Sin abu su conlistit, aut quia conversae in substantiam utentis nullum P stea usum admittunt , aut quia utendo fiunt ad usum deteriores. in rebus prioris generis, ut cibo ct potu, propriςtas statim quae 6 Ede Uufeo- dam ab usu non sejuncta emicuit. 6 Hoc enim est proprium esse, αδε . l. m it - ς Justiuam ut & alterius esse non possit ; quod deinde aditam δε- ,.s res Posterioriβ generis, Vestes puta, ct res mobiles alias aut sem
ι n. ad eonita- entes ratione quadam prod 'dium est . Quod cum esset, ne res quia τε ct quia quo- dem immobiles omnes, agri puta , indivisae manere potuerunt: quai run m Ttot . quam enim horum usus non simpliciter in abutu consistat, eorum y δ 7 tamen usus ahusus cujusdam causa comparatus est, ut arva, S a busta cibi causa, pascua etiam vestium: omnium autem usibus Pr miscue issicere non possunt . Repertae proprietati lex posita est . . quae naturam imitaretur. Sicut enim initio per applicationem coris poralem usus ille habebatur, unde proprietatem primum ortam ἄ-ximus , ita simili applicatione res proprias cujunire fieri placuit . Haec est quae dicitur occupatio, voce accommodatissima ad eas res quae ante in medio positae fuerante quo Seu a Tragicu1 alludit. τε - - in medio es scelus f ιυPositum occupanti.
Et PhIlosophus 8 Equestria omnium Equitum Romanum sum: Isillis ta-n lacus meus sit proprius quem occupavi . Hinc 9 Ouintiliamis dicit, quod omnibus nascitur, industriae esse praemium et &rilliust, io factas esse veteri occupatione res eorum, qui quondam in vacua venerant. Occupatio autem haec in rebus, quae possessio. ni renituntur, ut suit serae bestiae , perpetua esse debet , in aliis suffeti, comore coeptam possessionem animo retineri. Occupatio inmobilibus est apprehenso , in immobilius instructio aut limitatior unde uti, I Hermogenianus cum dominia distincta dicit, addit, agris terminos AE aedificia collocata . . iν Hie rerum status a P tib indicatur, ' Tum lux δε eaptare ferat, e fauero visco dic 7. HVirgil. i. Tum mira subitis iamor. ia i , org. ' Communemque prius, em lumisa Mir , aurae 3 Omian με Cossius Bumam siligo signavit limite myor . I 3 -qr. Celebratur post haec: ut Hermogenianus indicat, commercium, cu
Fluctum stratis Insultavere rarisae. V R Eodem autem tempore, ct respublicae institui cienerunt: atque ita earum quae k prima communione divulsa erant duo facta sunt genera. Alia enim sunt publiea, hoc est, populi propria, s quae est genuina istius vocis significatio) alia mere privata , hoc est , s gulorum. Occupatio autem publiea eodem modo fit, quo priva-ys με - Τ ta. Seneca. is Fines Atheniensium, aut Campanorum Vocomus , quo deinde inter se .cini privata terminatioπe dimetuunt. Gens enim ν quaeque; Par
389쪽
Partita fines regna constituit, novos Extruxit urbes . t 6 16 nu. octa Hoe modo dicit Cicero iv agrum Arpinatem ArpInatum d cI, Tu- 7 ω stulanum Tusculanorum , ilisque es, inquit, rivatorum mys-- - ... in m Asiriptio, ex quo quia suum cari quest, eorum quae saturae 'e ' 'rant communia, quod cuique obtigit, id quisque teneat. Contra euotem Thucydides 18 eam terram quae in divisone PDPulo nulli --x iis Disa rvmit , ἀίρω.ν , hoc est, indefinitam . & limitibuS nulliS Circum iniit. ει νενιν Diptam vocat . is Ex his quae hactenus dicta sunt duo intelligi dio.θquat.
uunt. Prius est, eas res quae occupari non possunt , aut occu-Patae nunquam sunt, nullius proprias esse posse: quia omnis pr Prietas ab occupatione coeperit. Alterum vero, eas res omnes quae joc IN ita a natura comparatae sunt , ut aliquo utente nihilominiis aliis
quibusvis ad usum pνomiscue sumiant, eius hodieque conditionis esse , & perpetuo esse debere, cujus fuerant cum primum a natura pro litae sunt . Hoc Cicero voluit. ao Ae clarissime quidem patens o M.53.5. Amisibus ister ipsis omnibus inter omes societa, haec est, in qua om- - PHUGnium rerum , quas ad commisem usum natara genuis, es feret oria commaritas. Sunt autem omnes res hujus generis, in quibuS sne - . .
detrimento alterius alteri commodari potest . Hinc illud esse d sit δ ..is', M.
Cicero et Irin prohibere aqua profuente. Nam aqua profluens quatalis non qua flumen est. Inter communia omnium a durisconsul--L. M is resertur: & a Poeta . et i littoreusaeae stres prohibetis aquas usus communἰs aquarum s. rerum dem is Pom siem Proprium Natura nee aera ferit, citat. V de C. c tenues undas in publica munero veri- rio lib. aura. D cit haec non esse natura propria, sicut Vlpianus. 2a natura QM- Domia. lib. . mihus patere . tum quia primum a natura. proditν sunt, & in nuI- eap.2.lius adhuc dominium pervenerunt, ut loquituna a Neratius) tum a L.Mθῶς μ' via , ut Cicero dicit , a natura ad usum communem genitaentur. Publica autem vocat, tralatitia signiscatione, non quae ad
P pulum aliquem, sed quae ad societatem humanam pertinent, quae RS L a st publica duris gentium in Legibus vocantur 24 hoc est , commis. Indι omnium, propria nullius Huius generis est Aer, duplici ra- ar Iustae νεαεione, tum quia occupari non potest , tum quia usum promiscuum div. ct qui- hominibus debet. Et eisdem de musis commune est omnium Mais do notum
ris Elementum, infinitum scilicet ita, ut possideri non queat, & β
omnium usibus accommodatum: sive navigationem respicimus, sis
ve etiam Piscaturam. Cuius autem iuris est mare . Husilem sunt si b. Ξ qua mare aliis usibus eripienda sua secit , ut arenae maris , qua- sit. L. εκ a linrum pars terris continua littus dicitur. as Recte igitur Cicero a6et Duora. Leu quid tomλcommune ρ m mare 'funtibus. litius defitis Z Etiam vi , de q- προ-virgilius auram, undam , littus eunctis patere dicit. Haec igitur 'sunt illa quae Romani voeant communia omnium jure naturali 2τ.,
aut quod idem esse diximus, puhliea tutis gentium , sicut S usum Teo puri.
390쪽
ro ctiam ea nullius esse . quod ad proprietatem attines: ,ecte di cantur , multum tamen disserunt ab his quae nullius sunt , ct communi litui attributa non sunt , ut serae, piris aves: nam ista siquis occupet , in jus proprsum transire possitnt , illa vero totius humanitatis consensu proprietati. in perpetuum excepta sunt prop ter usum, qui cum sit omnium, non magis omnibus ab uno e trivi potest, quam a te mihi quod meum est. Hoc est quod Nτο dicit inter primx esse Justitiae munera, rebus communiblis pro communibus a uti . Schola stici dicerent esto communia aha affirma. rve , alia privative . Distindito haeo non modo durisprudenta 3 usitata est, sed vulgi etiam consessionem exprimite unde apud A. henaeum convIvator mare commune esse dicit , at pisces capiens tium fieri . Et in Plautina Rudente servo dicenti, Mare pridem commune cento es omniast, . assentit piscator, addenti autem , In Ma ri inventum es, commune est, recte occurrite u
Meum quod rere atque hami nani sunt meum potissimum est
Mare igitur proprium omnino alicuius fieri non potest . quia motura commune hoc esse non permittit , sed jubet , imo ne littus quidem e 28 nisi quod haec addenda est interpretatio et ut si quid earum rerum per naturam occupari possit , id eatenus occupantis sat , quatenus ea occupatione usus ille promiscuus non laeditur uiso. . . f. i. i. Q d merito receptum est et nam cum ita se habet cessat utraque voL-- ω. rorum incommodo, ut Pomponius loquitur, quod ex Scaevolae aeqἘγγ.2bis. plicabimus, nisi usus publicus, hoc est communis impeditemr. Et L.1ullitore. M qui aedificaverit, seli dominus fiet: quia id seiunx nec ullius pro 'suid in loco prium, nec ad ustim communem necessarium fuit . est igitur occu-pμβ-LAriso . pantist sed non diutius quam durat occupatio, quia reluctari mam L re possessioni videtur , exemplo strae , quae si in naturalem se l. Tadρ bras- heri tom reeeperit, non ultra captoris est , ita & littus postlimia si a. L.lutosta nio mari cedit. Quicquid autem privatum fieri occupando . idemqMidmheo pab. Sc publicum , hoc est populi proprium posse ostendimus 3 t i. Sic Men. l. 4, s. littus Imperii Romani finibus inclusum, populi Romani esse Ceu 9 d L qμ- sus eκistimat: quod si ita est, minime mirandum est, eundem -
, . t L, iubditis sitis' cupandisilittoris modum per Principem aut
rimet g ., o Praetorem potuisse conoeciere. Caeterum Se haec occupatio non m .et q.siquis a P nmquam privata ita restrigendamest, ne sulterius porrigatur, quam
Winc. ρμidiu ut salvus sit usus Juristentium. Nemo igitur potest a Populo Ro- ωρ ρμβ. mano ad Ilitus maris accedere prohiberi ol& retia siccare , ct alis j quae semel omnes homines, in perpetuum sibi licere volu tua. I runt , Ia Naris autem natura hoc dissert a littore, quod mare Isis Linitoris. Fiost exigua sur parte nec in discari facile, nec includi potest: Sut Iu dolosop- Posset, hoc ipsum tamen vix contiugeret, sine usus promiscui imb quid tamen exiguum ita occupari potest, id om