장음표시 사용
181쪽
. Ut talium phaenomenorum reddatur ratio, supponi mitest, eo tempore aerem pleis num esse partieulis glacialibus ; ita enim fiet, ut Sol . vel Luna per tales particulas .adhue visa citatiradios refringat circulariter, seque circulum efformet. st enim in sig. 33. Sol. n. oculus C B D tres lenies 3laciales ἔ radius B L irect 1 tendunt in oculum ; radii ve rh C D transibunt refracti itaque radius DE in ea positione dabit colorem flavum vel xiibrum, Front i cta systuma colorum Neo. onianum major vel minor fuerit refractio.
cul .glari lesbim aequali distantia elixa. S leo posita , neces ario prodibit circulus. cu uoraturi cirea, Solem i. i l I: γ. Circa Parhelia observatur 1. quod plerum. que quando videlitur plures Soles in coelo , et-i m videatur circulus albicans, parallelus Ho-xiaonti, & transens per Solem. Ratio huis jus redditur ἡ quia Pali retiae oriuntur ex refra. Uione radiorum solarium per glaciales particulas in pnis volitantes. Clim autem ipsae
glaci los p*xticulae visibiles sint , & in certa postione ad Solem instar speeuli lumen So-Jis restea ant ad uculum, clarum est, quod, sciit in priori phoenomeno circa Halones clictum est, in determinata solum distanti, aepositione radium . reflexum ad oculum deferant i dumque idem praestant aliae par i-xulae in eadem dist ntia ae dispositione id Solem constitutae , necessarid efformant e reulum ae quasi albicantem , Halonem e rea Solem . Situs Hori/ontalis eirculii in
antum apparens , quia partis illae glac a-Ies oculo propiores ac re ipsa inferiores idcntur tamen habere prope eandem at titudinem , ac habent remotiores re ipsa. I-
Secundo observatur ., qvbd Soles ad Ma
182쪽
De Meteorist, Cop. IIL - 17 renths spurii, quorum aliquando apparent clua vel tres, semper cernamur existere in ipsa pe ri pheria prae sati circuli. Ratio est , quia tales particulae glaciales ex ea parte, qua planities suas in certa postione obvertunt Soli & oculo, habent se instar vitri polygoni, quod multi- plicat objecta. Tertio, In iis ei reuli, quandoque eonspiciuntur colores. Ratio est, quia radii Solis Per particulas glaciales diversmodὲ re se inguntur . , si eque ire cessiario prodeunt colores iuxta systema colorum Nevvlonia
Quarto . Cumi Parhellis frequenter circadio Iem cernula rur Halones. Ratio est, quia ambo nastuntur ex particulis glaeialibuy ran positione diversis.
Vio figuram aliquot talium Parheliorum e et O , e melitis intelli as ; sit in s .aa. Sol in A. oculus in C. materia glacialis supra oculum & caputqbservatoris D R E F. G. itaque radii solares di e Sti transibunt irrem oti in oculum, sicque oculus videbit SolenΥ conititutum in A.e contra radius A D. refrin stetur eae D. verslis oculum C.sieque imago Solis apparebit in D. se. ex illa parte in oeul uni
radii ex quovis Solis puncto sensibili prodeuntes ἱ ut fit in vitris polygb Quod dictuna est de Parheliis, intelli i et- raria debet de .Parsiliis , seu pluribus tunis ;
lic noc anno quo frigus erat intensissimum , apparueriint tres lunae in Hungaria ; una plenae, reliquae duae vero semiplenae. Sicut enim per vitrum polygonum aliquod obielitum ex una planitie vitri videtur totum, ex alia tan- Mim dimidium , ita contingit cima Solem vel Lunam ., quando cernuntur per glaciem aeris
183쪽
Illud solum addo: glaciem in aere format,ae retineri posse in magna etiam mole έ id non sollam eonstat ex grandine, qui nonnuis quam lapides saeialas magnitudinis extraot-dinariae deseri , sed i etiam ex eo, suta lino ipso anno 3729. in Nomvegia tantae , ' lis Elaeies E eoelo deeidit saevisnte enor-ter hyeme , ut pliues. domuo psnitu o
C rea Iridem observatur . . I. Eam -- quam cerni , nisi in restione Soli opposit se ut spectantibus Sol a tergo se ., 2. Iriden, in nullo loco reipsa eκistere, nisi ubi eadunt
pluviae. g. Ordinem colorum in Iride eom. Hanter ene hunc , ut extimus sit croceus, auxitivus, secundus ruber, tertius viridis , quartus violaeeus vel eaeruleus; qui tamen coli xes non habent in omni Iride eandem vivacimtem. mandoque apparend daae aride Tune velo superior refert colores inverimordine, φosque longe pallidiores k quam diti inferiore. Itaque color croceus qui in auore Iride est primus, in superiore est uti anus. si Areua Iridis semper quidem est persae rotundus , sed non temper apparet tam magnum illius segmentum ut eadiibeat figu- Ram periecte circinarem. 6, Latitudo arcum semper apparet eadem. I. . Irim maxima seru. maximae altitudinis spectatur, , quando Sol est in Horiκonte ; quo vero altius Sol supra Horiaontem attollitur , eo minor est altitudo Iri. A. In nostro Horiaonte, ubi alvitudo ps. Rest prope 48. altitudo Iridian quam muu excedit g adu . Utr
184쪽
ε De Meteονἰς . Cap. IV. 17sUt horum omnium reddatur ratio, duae fa mosiores dantur hypotheses. Prima est Nev v toni de coloribus , ubi ostendit , cplores nasci ex separatione radiorum iam antecedenter coloratorum; eum enim radii colorati iuxta diversitatem suorum colorum habeant diversam refrangibilitatem , fit, ut radii hi diversimode refringantur per guttulas pluvias, scque prodeant: separatim diversi colores prout ibi fusilis explicatum ac
. Cartesius docet: Iridem fieri per duas rein fractiones & unam reflexionem radiorum selarium. Sit in 33. Sol A B. guttulas pluvias repraesentet globus vitreus
C D E H G Κ . Hie globus undique obducatur cera , dc relinquantur tantum duae aperturae C E. intromittatur radius A C. per aperturam C. si elobus vitreus fuerit aqua repletus , refringetur radius A C. in D.& D. reflectetur in E. ab E. refringetur in oculum F. Reperit Cartesius, radium sic his refractum & semel res exum referre co--lorem rubrum : aut si aperturae paululum suerint contractiores , radius resereto colorem flavum vel caeruleum . . Idem expertus est cirea radium B H. intromissium per aperturam H, is enim ab H .. refringetur in I. ab
I reflectetur in Κ.-Κ. reflectetur in G.
Per aperturam G.refractus deseendet in oeulum F. ubi iterum resert colorem rubrum, di paululum contractiore apertura colorem flavum vel caeruleum . Gradus in utroque casu Cartesus dimensus est usque ad set. Si itaque pro globo vitreo ponantur in aere guttulae pluviae, idem praestabunt,)ut cernere est, in se. 36. t Lic: Iridem ii artificialem Lexhibent prisma ista , vel etiam aqua ore in minimas guttulas mau oriente Soles 1 tergo posito sur
185쪽
sum explosa ae dispersa. ratio sempe est eadem .
Quod hie dictum est de eotore Iridis, idem dimidum est proportionaliter de colore nubium, vaporum, vel aeris . Quando enim icoelum refert colorem caeruleum , censendum . est , radioslucis eodem modo per vapores dis- lfringi , quo diffringuntur in Iride ea parto , qua resert colorem eaeruleum . Quando manὶ rubet ecdium, eensendum est in aere latere uapores seu bullulas aqueas, quae eodem m*do xese instunt radios fit in Iride ; dumque altius surgente Sole rumpuntur, per mis- dum pluviae decidunt. E contrx , quando no ne rubet coelum eandem bullulae frigore n. Hurno condensatae per modum roris ὀ eeidunt, i
DE Fulmine duo quaeri possunt. Quo
modo nascantur' quae causa imae materia λ 2. Ub, nascatatur λ utrum In ciete, veI in terra λ i Uerosimile videtur, fulmina orir x eo mmixtione acidiorum cum Aleadicis ue ex hac enim commixtione saei te oritur accensiret , ut notum est ex principiis Chymieis. eurienim aes abundet nitro , di spirisus nitri constituat aeidum, quod cum Alealteis commixtum est cruusa innammationis, non est quaerenda alia fulminum sulfuris in sininmine reperibilis . is ' i O ortus fulminum plerunaque viisetur fieri in aere , quum S ino unquam emia fiadaia terra ivel pro eo terram . quando enim. e halationet nittata, eopiosias roplent a.
186쪽
D. ΜΠερον , rem , prout fieri 'solet ubi-- Ω-ure , tunc. particulae iniir ω - instari pulveris' Ἀ-trii , qui ex niui colaficitur , per aerem dis flaminatae, & ope ventorum in arctius spatium collectae sic ith per .fermentationem cur Alcalicis concipiunt ignem . Hoe systema de ortu fulminum probatur sequentibus experiis
Prim b. enim constat , i per artem tonstruia tim fulmi, ans ut vocaturi, quod iplam consistiti in rommixtioneseacidorum eum Alca licis .i Fit enim hoc modo: Solvχtur aurum aqua zeaia , & praecipi retur osse olei tartari QPii luis qui sun dum peti id, sciam sim exsiccatus , non modo admoto igne incenditur , sed etiam calore mediocri igritis eXcita tus fragoremi tristetriem, edit. δ' Idem aurum snt minans ni in ore sumpturatur hoc modo: Sumamur tres drachmae ni tri, sesquid rachma, tartari, &um sulfuris: Hae misceantur , & una in pulverem tenuisti tmum contundantum. Is pulvis impositus aliis cui cochleari supra carbones aetenditus & seae gorem ingentem edit . . rSecundum . experimentum praebet Scipio
Mamaeus in Epistola anno I 23. ad Valil-nerium data , ubs si e refert i Cam nuper per Etruriam . iter iaciens in Caestellum Lunensis agri diverteretur , qubd Itali , sua lingua Fordinuovo: appellant V coora Tau lo ante hempestate i. pluvia &r salix turbum lenta nova res plane , .ae .improvis, acciridit . ex improviso lenimi in ipso conelavi ardere vividissimum ignem h caeruleo subalbicantem versus pavimentum conspicio. Videbatur motuu intestino . vehementissimo agitari . Caetfrum ipsius flammae corpus. quod nonnullani habeat extensionem , haerere per i aliquot monaenea si ah motu .
ill Ru sedis, apprςpinquare dein ad nos subris
187쪽
nciri exerta lingiis , rursusque insistere By majorem .dilatari fiammam apparebat . Perinde ut aeeenso pulvetis nitrati einnulo propagari ignem. per lineam ejusdem pulverit ad alium cum tam videmus. Indε sensi post humeros praetet ire meos , tenui eci sursum. tendente tractu, cecideruntqne in rapis tuostrum aliquot frustra ruderis de fornice in rumorem audivimus in superiori eo clavi , forte propter instentem tabulam pariete avulsam ,. &. puncto temporis strepistum ae fragorem in sublimi , disserentem
ab illo reboante tonitruorum murmure. Ita que existimo , collem in aere conelavis pavimentum versu& satis magnae copia vaPo Tum nitrosorum & sulfureorum , concitriis, que κs in motum vehementem mutuumque amictum tanquam fermento, quodamaceensos primum , sulci vapores illo in maximae congeriei deinde progressam,mmmam ad aliam congeriem. Prommam veluti seeundiana quendam Ignim globum M. .
Devia, uia simili modo , pleraque generari fulmina existimo . Constat quae n, loca Praeter entem subiecta esse fulminibus , ste- menterque tangi , insigni testimonio est ipsum Castellum Fordinuovo, quod obeam
mo Lalieo tom. 3M se habet: Caenante me in loco, proximin tempestas-subito, eooriebam evr sevissimi, quae magnopere attentionem exeitabas nostram ἔ ventua, tonitrua . fulsemina fine intermissa, Meus, ubi sedebam . . inus senestrae erae, quam, quἡd minus 1 vento verba-batur , apertam esse volueram,
188쪽
tur, subito accendi flammam vividissimam
conspicio. duos paulo minus cubitos supra ter ram tenui tractu ascendentem & citius, quam narro evanescentem, relicio terribilita: simo fragore, . . itial, - Quartum exemplum rcfertur a Prose more.
i Mathematum Massiliensi Societatis Iesu ini Adlis Trevoltiens bus 1 2 . se habet: Dei scendebat quidam a Monte Provinciae satis al-
- , uno comitatuS socio . Aer erat serenus, i sed calidissimus . Primiim quidem circa mei dium montis adverterunt nebulam , quae ta-i tam terram conteXerat ; e medio nebulan, - conspiciebant prodire ignes, qui hinc inde, in nubibus circumvagabantur I simul audiei batur irastor tonitrui. Dum profundius dein, scendunt in nebulam viderunt globos copio-i Iosin turbinem actos hine indε agitari peri nebulam ἔ a' simul senserunt frigus acerrii mum . Globi ignei in nebula volitantes rem, terebant colorem sulfureum . Subin plurest globi in vorticem asti iungebantur in unii cum , ct tunc cum fragore tota massa dissi
. Ex his omnibus patet , sulmina oriri exl commixtione partium , maximh nitrosa
i Quintum experimentum praebet Epistola Uaaliorini ad Marchionem Mameum , quae: in Diario Italico tom. 34. Serum , t anquit , erat diei, elim in cella vinaria Do- minorum Denedictoriam huius civitatis 3 o- 'i Du um3 eertum vini genus transfundendumi esset in dolium , sedecim cados Romanosi capiens . Quod priusquam fieret , loturai quadam praeparandum esse dolium ratus , t is cui res illa erat demandata , quinque .circiter vini cantharos in parvo alieno adi serve fecit , mox ope infundibili peri ispillo natum vasa caetera curat. clausi crebris
189쪽
que circulis ferreis ninniti ingerendos V quolsimul fieri eceptum est ψ' levis circa in undis bulum. eoaleae flamma . Hominem novitate rei percelluntur, neque tamen eo secius eoi lecto animo itui versum vinum. servesactum immittund. Id verbisnintraverat , clim va sissimus exoritur fragon, qualis sere tonitre inum aut bombardarum esse solet' ; totam que cellam ignis . occupat . Foramen circa, sun dum dolii. factum est. tres uncias palmi R mani paxens , lignaque lacerata. magnoi impetu ad murum oppositum sunt projeμι . tantaque fuit uehementia concussionis , ut in superioribui aedium. partibusi moveri te
Similes esse euis namimur im Anna ibus Physi eo Medicis Uratistaviens bus Io IS. de lene h. furno pistoris excurrente , postquam nimis. resinoso ac arido Iieno erat. infirtum. Item de balsamo sulfuris terebinthinata , de quo Hoemanuus in observ. Physidi Boyle in Novis Experimentis narret Percommixtionem. spiritara nitri valde acris , spiri ius vini rectificatissimi subita . tantWasuisse excitatam flammam ., uti domus arde
Restat , ut pavea dicam de miris effecti, hus fulminum . . Hi praeeipue in eo consi. stunt, quod in istomento . di Glvant, durissi tuas. materias,easque prorsus inaequaliter.Le, gitur serrum suisse dissolutum in vagina , - Eina illaesa L & quae sunt similia . Hi, e sectas
explicari possunt., . si dicatu ,1 fulmina, se habere. pes modum aquae regiae , . 1 aquae foristis, aqua. sortis dissolvit omnia praeter a rum & .estrum , eaque componitur ex spir tu nitri. Λqua regia dissolvit aurum.. eaque tantum dissert L spiritu nitri , quod illi additum sit sal Ammoniacum . Clim istitur fulmina etiam componantur ex spiritu
190쪽
mitti poterit ut saeit E dissolvat Oeeur, νentes sibi materias. & si puri fuerint inmeria . adeoo laxi Re magni , ut par xe4 seis salia fuluatilis Deilε , transire .pyssint , transi-hio latinis Si verbipori sint an- .gustiores, in momento dissolvetur corpus Eulmine .. Immo. eum de ipsa salia , e quibus
minet dissolvatur allo. utem illa su
Conflat, ventos utem esse in aere , quod
fluctus in mari. Mare agit; tur ac vol- vituo per ventes s ipse vord astr ex qua eausa s moveatur , niuic inquirendum Blilii vis dentur esse duin ventorum cavis - , Sol Luna o Primo enim. Sol potest esse ovo ventomum , .inquantuam per rarefacti uem aer a distendit . ex hoc enim fien, Wi. e r sic.dissemus 'rraresamonem aerem vitanum pro- Pellat, ac moveat, . . Et haec causa est , cur sub Tropiers,spitent serE perpetuit uenti.o Ti tales ... Ulterius exihac ips causa, sequisitiari, quM audensor persuam elasticitatem semper debeat tendere versiis,aries aerisiar -- factas. Itaque oecidente Sole aer ψrientalis per suam elasticitatem movebitur Uersu occindentem. Denique Sol excitando Emari,vel sta. EniScopiissos vapores facile tostit aequilibrium ara is, . eosquo versus eam plU.ana distendit-, eae qua, minorem reperit. resistentiam . Hinc elim e mari Occidentali excitantur tales v/p rua, qui verrus Orientem minores reperiunt