장음표시 사용
191쪽
DonteS, vel aerem rariorem ae subhiliorem quam versus oecidentem , ubi aer excessi viis erassis Oeeani est densor ora ur ventio
occidentalis, isque tamdiu spirabit, quam diu vapores illi a Sole eliciti suam fermenta-
Ex Luna verb ventos oriri eo modo asebitror, quo per Lunam eausatur aestus maris , ventos enim regulares per modum aestus aeris considero. Sicut mare quotidie , ubi Lima in meridie transit , premitur , v versas littora emovetur, se & per eandem Lunam aer premi, ac versus plagas remotiores emoveri potest, ut fluxum ac retaxum aequoris imitetus suus fluxu, ac refluxus aeris.
Dissicile quidem est, hune fluxum ae refluin
xum aeris intra justum systema . concludere, plerumque tamen 1 vero non mulitim recedit, si teneatur hoc systema . ι . r. Luna pauid post primam quadraturam , di paulo anth ultimam quadraturam plerumque excitat ventos , quando est vicina suo
maiori vesementia fit, quando Sol est in suo A poreo vel Perigeo, aut in Apogea
vel Peristeo Lunae. 3. Circa aequinoctia ob fluxum aeris ex ci ptentrione in Austrum , vel ex Austro in be Ptentrione venti diutius durant . 4. Cirea novilunia & plenilunia raro eo tingunt venti, nisi quando contingunt errea Λpogeum Lunae. -
U t verd hujus regulae usus si sae 1lior, quaeratur in 3 . locus Solis, qui facile reperitur, si sumatur dies mensis cuiuslibet in mel ptiea juxta sanorum ordinem adscriptus . 2. Quaeratur Apogeum ac rer eum Lunae iuxta tabulam hie adjectam, addendo ad radicem semper stradus correspondentes men
192쪽
bri gradum unicumo ., 3, Quaeratu ' Locum Lunae exi tabulis. vel Calendario ut chnsti tuatur in debito a spectu ad Sqlem . Quasi tur arauatio Apogei ex hac ipsa ad stas,ula. Ad hane ver, inveniendam prius notaesim debee distantia Lunae a Sese haec invenitue numerando, gradus , Ioeo Solis usque ad locum Lunae per signorum csnsequentia. , aut si1btrahendo Iocum Suis 1-lqco Lunae ..,s, cus- Apogra Lunae dixistΜ9 vorsus νψu Ecliptiem in quo est . Siς notum fiet-, , utrun rvadraturae Lunae Ionge, Mistent ab Apogeo, Lunae vel non, S quadratu, ae ditant ab Α--
geo ultra quadrantem , , non habent ma gnam vim.
Ratio autem horum omnium est', quia a quilibrium .eris tunc tollitur , quando 'el mutatur pressio Lunae in astrer . vel quando mutatur assuma radiorum imaerem . . Iam ve 'ro in prima quadraturae. ineipiuηv radiit Duqin immergi in aerem, ' in uliima quadra tura i cipuint eaeeta, emerure, ut considerant. patet'. Pressi inetiam Tunae maior est it Aso geo, quia tune illius pressio recipitur ex opin sit , nempe ex parte Periget, ubi diutur mia mis materiae , disie saeilius- recipit pressionem 3 quandoaetiam Luna est remota ab A-maeo sun. seu tribus sienis, facilius to Ilit ae- ilibrium pressisuis , & tunc etiam frequeum
ter oriuntur venti. O 'i . t i
ventorum nondum numeris omnibus .abinum
tum addam observationes cui iusdam Neoterici , quas de. Ventis suae Physicae laseruie
-I . ventum nihi l aliud esse , . praeter fluxum cerir , ρο υπ-ι- ωρ; secum νης , satisqui dem notum est xled plurima sine ventorum haenomena , quorum causa & ratio non sunt
uex inventu , ut ex. hoc Capite i ης, -- l
193쪽
causam ω ominem eorum acturate deseribbre ι in quid possit ho in ne otio fieti: bstend/uniis , consid erabimus
primum ventos an genere , quatεians constaris: tes ant vastabiles sunt'; deinde varia- eorum phaenomena singillatim expendemus ι denique de prima eorum origine agemus. ' 2. venti dividi possunt in v
Habios, quorum illi , incertis errae partibus V o annis eerto tetripore flant , & cadunt ;H veris usque aded variani , ut nihil sit . ea in
eleel, i.Cum Deilios se invenirecausam coni s,ntis effectus , quam variorum , t at constantibus uentis initium faciemus . Ante omnia observandum constantes & periodicos ventos
non nisi in amplis ι is maribus, deprehendi.' Oceanus autem in tres partes dividi potest . Prima est maritim Atlantisidi AEthiopiei ν iter :oemni Indiei ; tertia Maxis Meridiani vel Paeis ei. quamvis haec ninia fini in Meridia na pthea , t trans , T ropicum Caprico ni , eonjuncta ; sunt a Septentrione seiunct*, amplissim Is tertatum spatἰ is, quod ad diuidei dos ventos satis est . Prima pars est inter Asricam de A merieam , secunda inter Africam , littora Asiae, insulas Indi eas, & Novam Hollandiam ; tertia denique inter Insulas Phili Pinas, Sinam , Japoniam , 'ti Novam
landiam ad oecapsum , littora ero Americamna ad Oreum . Pro divisioneilla marium , 'in' res quoque 'pa rea consta irium ventorum 'bdiis
3. In maribus Atlanti eo de AEthiopico , per solum annum , Subsolanus spirat, suὸ ulla alicuius momenti mutatione , nisi quod non nullis in locis ad . Septet, trionem vel ad A srtim inelinat , quod sequentibus observatio' diibus distinctilis explicabitur. . Ad littora Α-
194쪽
sileana, statim ac quis Canarias Insulas praeternavigavit , dc ei rea 28. gradum latitudinis Septentrionalis pervenit, satis vehemen intem Aquilonem experitur , qui aliquanto magis quandoque ad Septentrionem vel ad Sub -- laruam inclinat. Comitatur is ventus eos, qui ad Austrum cursum dirigunt, usque ad IO. gradum Septentrionalis latitudinis, si cel tum circiter milliaribus a Guineae littoribus
absint. Inde ad 4. gradum eiusdem latitudinis occurrunt Ioca in quibus summa est malacia ,
4. Qui ad Caribas Insulas seruntur, quo magis accedunt ad littora Americana , anima dis vertunt Aquilonem magis ac magis ad Subs Ianum inclinari , ut quandoque sit Subsolanus. Sed ut plurimum a subsolano aliquantum ad Septent rionem declinat. Quando verh ad Sul solanum eursus dirigitur, ejus venti vehementia paullatim minui deprehel, itur . s. Tra Elias maris, per quos venti constantes aut variabiles .flant, ampliores sunt ad A n ricana littora , quam ad Africana , elim enisi
venti constantes nulli sentiantur ab iis qui Africana legunt littora , donec 28. Iatitudinis gradum praeternavigarint, ad A mericana ad 3o. 32. dc 32. gradum flant. Trans AEquaturem idem experientia compertum est , iiam ad promontorium Bon ς Spei fines ventorum eo stantium sunt 3: aut 4. eradibus AEquatori
propiores, quam ad Brasiliensi littora. 6. Λ 4. gradu latitudinis Septentrionalis adfines, de quibus modo diAimus , qui trans
AEquatorem sunt, ventus, semper est inter
Subsolanum de Austrum , dc sqb lano etiam fer E propior . Observandum, tamen ad A se cana littora Au stro , . ad Brasi liens Subsolano
propriorem esse ventum , ut sere plane Subsolanus sit. Cum eo venit, procellosus est de vehe
' me S , nubes cogit, dc creat in iis locis pluvia;
195쪽
Ω8 quo maeis ad Austrum accedit , eoest renius eoelum, di ventus tenuior . verum ra-rb ebinelinat. 7. Tempestates mutationem aliquam iraeonstanti s ventis essieiune ; cum enim Sol maxime remotus est ab AEquatore ad Septentrionem, Euronotus in tractu Oeeani. ,
qu I est inter littor. Guilleense et Brasiliense, mastis ad Austriim aeeedit, & Aquilo magis ad Subsolanum. Uice veris quando Sol ad Tropieum Caprieorni properat ψ Euronotus fit Subsolano propior, di Septentrioni Aqui-
8. Observandum tamen in dilantico Vis leano tractum esse , ubi Auster aut Liborirtus perpetuo spirat ; nempe secundum Gui- meensia littora, per spatium quod porrigitur , per sco; m ill iaria ψ eoque amplius, a monte qui Fνυνμa L ofla dieitur , ad insulammae Nam .Libonotus eonstans , iis qui m
Iiatibus 1 Guineensi littore remoti, magis ad Austrum aceedit. Qui magis Africae ad 'propinquant animadvertunt Australem , aut penδ Australem fieri ventum , di quando ad- pellunt. Favcsmum , aut Favonio proximum esse. Hi venti spirant ad Africana lutora , in quando venti constantes , flant , saepe enim malaeta est aut turbines qui ex omnibus cocti partibus spirant, aut Subsolani, qui maximaes tempestates creant .' ς. Ad septentrionem AZquatoris, inter 'di Io. eradum latitudinis , atque inter Meri- .dianos Promontorii Viridis, & Insulae eiu detra Phomonto si omnium maximε ad orientem porrectae , tractus est maris in quo neque cbnstans , neque variabilis ventus flare diei potest ; aeterna enim illie est malaeta , quae non turbatur nisi Fuleure., Tonitru & pluvia eam crebra , ut propterea ei loco Pluviar,
196쪽
men inditum sit. Quidquid i Ilic sentitur venti, subito oritur, inaequabili flatu spirat, ω
per breve tempus , neque per magnum mareris tractum , ad eb , ut singulis horis , saepe
sit novus ventus , cui succedit malacia , ante-- quam alius oriatur. Saepe in classe , cujus naves invicem cernuntur , singulae naves suum habent ventum In hoc loco , per sex gradus omnibus velis naves in ulteriora tendant oportet , di deficiente vento , per integrum men sem illi e moratae dicaatur. Io. Ex tribus posterioribus observationibus, rationem cognoscimus duarum rerum , quas
navigantes in Guineam , aut orientalem Indiam deprehendunt . Altera est , quamvis mare starctius inter Gum eam di Brasiliens alitiora , cimi id intervallum soo. millia Marion superet, Mi ves, quae ad Austrum cursum dirigune . aegre eum tractum praeter navigare, praeiertina mensibus Iulio & A gusto. Cujus rei haec est causa , quod Euro notus tunc temporis ultra solitos fines spiret, sive ultra gladiim latitudinis Septen trionalisi& praeterea usque adeo ad Austrumi convertatur ,. ut quandoque plane Auster fiat, di quandoque etiam ulteritis ad Favonium cir cum agatur Nihil possunt nautae aliud nee -- , nisi ut sequantur ventum ; si vero ad Africam cursus dii igatur , navigantes m*gi Sac magis ad Subsolanum convert ventu sentiunt; sed tune timendurn eis est, ut littora Brasilin si a praeternavigare queant , aut ne in vada quae illic sunt impingant . Contra si ad Uulturnum , tendas , ad littora Guine-ensia accedis , a quibus recedere non potes , ni si ad Insulam usque S. Thomae, Suhsolanum Uersus naviges, i quod semper faciutar qui Guuneam petund, 8c mirum a rorsus videretur, nisi. ventorum ratio nota esset . Cum en invia id littus accesserunti, ventum aue.
197쪽
Asrielim , aut Libonotuin habent, quo sp
rante ad Septentrionem Guinis, eursus diriri nequit. Sed ad ventum secundum propius navigantes in Indiam non possunt accedere', quam si Austrum aut Euronotum habeant. Hi quidem venti x testa experiunt , sed quo magis eos sequuntur in Indiam filivistantes eo ma gracontrarios experiuntur . mando ditiori propiores sunt possunt tendere ad Austrum , sed si remotiores stit, non est eomnindior ventus Euro noto , aut etiam Uulturno; quibus plorumque eursum diri eunt ad lusulam S. Tho- mae , di ad Lopesium promontorium , ubi cum ventus sit ver. Vulturnus , eo utuntur , ut eant ad Favonium , usque ad 3. aut 4. gra dum latitudinis meridianae, ubi perpetuus
II. Propter eostantes holae ventos, qui 'eurique in v Irginiam 'eursum dirigunt, quari, celerrimis ad A usshum progredi nituntur, ut
vehementiorem ventum , quo ad occidentem serantur, nancisci queant. Ean 'em ii causa , qui ex Ameti a iii Europam redeun conantur m m eitissime possvht 3S' gradum latitudinis adsequi, ubi Mikbiles ven et i esse inelpinne ; quai rivis' plerumque sne inter Favonium do Austrum venti, quieta
partem Atlanties Oceani peridant; - lxx t sunt quida- In Caribis insulis proehiis Iosissimi venti quos 'otii aganos ' vocant, de qui circa Augustum mensem 'eas Insulas vexant . Vertim huc illi non pertinent, seu quia neque sum diuturni, neque serampliani te rete spatium sentiuntur , seu quia semel quotannis non redeunt; quandoquidem uno anno aliquόt anterdum eas-otas devastant, ininterdum plures,' sine ejusmodi procellossven.
33. quidquist inelius dictum est, intel4igendum deus ventis, qui in mari remotis a
198쪽
terra sentiuntur; neque enim de ventisquFterram perflant paueis agere possemus, pro pter furiam aes varietatem , respectu frequentiae, durationΤs, vehementiae, & locorum in quibus sentiuntur. Montes , valles , sylvae , terra funa dispositio, qua aptiores, audi neptiores, sunt calori reflectendo , condensatio exhalationum & vaporum tantas in iis creant murationes , ut Investigationum , si haec singillati ira excutienda e sient , nullus finis esset sitii rus. r4. In Indi eis Oeeano , 'ut ad secundam partem veniamus huius tractationis, venti iunt partim per et ut, partim periodici I per sex nimirum menses, ab uno cardine flant, 8c per sex seque lites' ab opposito . Tempor quibus sIant, dc pars coeli unde spirant variis in tractibus Oceani, non facile potuerunt, nisi post multas observationes , notari. li venti Μo oves ab Indis vocantur', inversa, ut
putant, Arabica voce saumon, quae muta ἀtionem venti significat. Nos ventos, Apuleiana voce, vocabimus.
Inter decimum &'3 o. gradum latitudinis.Meridianae, sive inter Madasta scaris Iusulam & Novam Hollandiam , Ventus
constans est Uulturnus , qui illic per totum auia una spirat, ut in M.tri AEthispi eo sub iisden latitudinis gradibus , sicut an tea diximus. I 6. Vulturnus spirat per sex Menses , a Iunio ad Novembrem, per oceanum indicum,' quibus elapsis , qui sunt inter 3. 6 IO. gradum latitudinis Meridianae, circa pro montorium Septentrionale Madagascaris Insulae, & qui sunt iliter 2.&.r2. gradum circa Sum atram & Iavam , ' sentiunt Corum oriri , aut aliqirem ventum ex iis qui sunt inter Septentrionem & Favonium , qui per sex alios
m*nses ab initio Decembris ad Maium
199쪽
Bant . Idem est reflaber . vel itus , ad Insulas visque Molvecas, uti dicemus.1 . Ad Septentrionem tertii gradus latietudinis Meridianae , venti inter Septentrio
mem & Subsolanum posti, ab . Diiobri ad Aprilem fiant in s nubus A abico, Persico-uque, per totam longitudinem maris Indiei, qua inter Africana. littora ad Sumatram porrieitur Aliis vero sex mensibus ab Apri-Ii ad Octobrem , ex contrario cardine spi-xant venti inter Fayon Mim & Austrum. Atque hi, sunt aliis vehemeruiores, magnasque pluν ias creant , cum contrarii serenum cc rum saetant. Observam samen dignum est;
ventos neque cain vehementes , neque tam
'constantes esse in Benea lans sinu, quam in Indieo Oeeano , ubi certus serε semper spirat
ventus. Observandum quoque ventos inter Favonium & Austrum ad Africana littora magis ad Austrum accedere , in India vero magis ad Favonium . i. 18. Est tractus maris ad Austrum AZqu itoris, qui est iisdem reflabris ventis otia xius. Is est inter continentem Afrieam di i sulam Madagascatis, atque ivdὶ ad omne spatiunt quod porrigitur ad AEquatorem usque. Ab Apriliusque ad Octobrem est vehementio Libonotus, quem quo magis in Septen trionem piogrediuntur navigantes, eo magis ad Favonium accedere deprehendunt , ut tandem Afrieus fiat; qui ventus , ut dictum est , eo tempore anni, spirat ad Septentrionem AEquatoris. Λd ventos quod attinet, qui per alios sex menses, ab Octobri ad Apri iem , fiant in eo mari, minus sunt noti: quia tutae Europaei ex India redeuntes in Mad fastaris Insulam & Africam non transeunt. Ioe unum constat in vicinia, ventos esse fere Subsolanos, q ui tamen ad Au strum & Septemrrodem aliquantulati declinant. . 39. Ad
200쪽
. De Meteονἰς, Cap. VI. 291xq. Ad Orientem Sum atrae 6c Malacae, ad Septentrionem AEquatoris , juxta littora Cambajensia & Sinensia , res abri venti sunt fere ad Septentrionem & Austrum ; hoc est, Aquilonem valde ad Septentrionem , Libonotum valde ad Austrum accedere. Hi venti porriguntur in orientem usque ad Philippinas Insulas, & in Septentrionem susque ad Iaponiae altitudinem. Septentrionales Mousones , in illis maribus , incipiunt, spirare Octobri aut Novembri; Australes vero Maio, & per totam aestatem flant. observandum tamen eardines ex quibus in hisce maribus stant venti , non ita constanter esis eosdem ac in iis maribus, de quibus diximus . Auster saepe ad Subsolanum accedit ἰquod videtur oriri ex plurimis illis promon
toriis, quae in ea maria extenduntur, mul
tisque Insulis per ea sparsis. 2o. Sub eodem Meridiano , sed ad Austrum AEquatoris, inter Sumatram & Iavam ad Occidentem , Novam vero Guineam ad ortum, iidem sunt reflabri venti Septentrionales 3c Australes ; ubi tamen est hoc discrimen, quod ventus Septentrionalis ad Favonium inclinet, Australis ad Subsolanum. Sed venti non sunt constantiores in hoc mari , quam in superiori ; neque mutati eodem tempore fit ac. in Sinensi oceano , sed mense aut quadraginta diebus
2I. Hi contrarii venti non subi id sibἰ inqvicem , nullaque interposita mora, succedunt. Alicubi est malacia per breve tempus , ali eubi varii venti. Observandum praepterea ex tremum tempus renabri venti Oee identalis ,
qui Coro mande lenta littora perstat , dc AR-stralis, qWi in Sinensi oceano spirat, ob