장음표시 사용
201쪽
aequet , & illo tempoσe periculosistimam per illa maria navigationem. reddat . 22. Tettium mare , aut Oceani tertia pars, Ruae Papa fica vocatur , amplitudinem duarum aliarum aequat , quippe quae ab Americano Iittore occiduo. , in eamdem eςli plagam Per IIo. gradus porrigitur. Soli Hispani hoc mare navigant , dum eunt ex Hispaniadi ova in insulas Manil has , & quidem eadem
semper via, ad eb , ut non aeque a ceu rata.
ventorum illic spirantium tradi possit historia. Vertim ex variis relationibus Hispanieis, aliisque colligere possumus , ventos illi e stan-,tes similes eue iis , qui Oceanum Antianti- . cum perflant. Venti qui spirant ad Septentrionem AEquatoris, sunt inter Septentrionem.& Subsolanum , qui verb flant ad Austrum AEquatoris sunt inter Subsolanum Austrum. Tanta constantia & aequabilitate ex
utraque parte .AEquatoris spirant , ut rarbnecesse sit omnia adhibere vel a , utque intrR decem Habdoniadas vastissima illa maris hujus extensio peragretur. Ignotae sitnt etiam in eo mari procellae , neque in ullo mari aequE. commoda est navigatio ; edm in eo navigarites certum semper ventum , neque eum aeq Iovehementiorem habeant. . o factum est , ut multi crediderint , non esse opus longiori tempore , in Iaponiam & in sinam navigantibus, si per Fretum Magellanicum eo contendant , quam si per Mare AEthiopicunt de Indicum , circumacto Bonae spei promontorio, navigationem instituant,
et M ' Ea est ratio Μaris Pacifici , si pro euia littoribus consideretur , ad littora enim surie varii venti elim stant qui sunt inter Au- sirum& Subsolanum , aut inter Auarum de Favonium , mare est ad littora propter sum
202쪽
De Meteoris. Cop. VI. I93 avitationem periculosissimum'; vel minimo
enim vento summopere aσitatur . Quando inaue cecidit ventus, etiam vehementissimus,
subit d tanta est maris malacia , quanta pol set esse quando per longum tempus nullus spiravit; clim Mate Atlanticum , per ali quot dies, postqnam cecidit ventus, pergat moveri. Mare Pacificum a terra remo ius semper est , ut. diximus , aequabili vento actum sine procellis, ad littora vero multi, magis aestuat; clim in Atlant leo contriario modo res se habeat ; nam ad littora Arhsemper est tranquillum, cum in alto gravis simae sint procellae . 24. Limites ventorum eonstant Ium , in
Mari Pacifico, iidem sunt ac in Atlantico,
porrigunturque ex utraque AEquatoris parte
ad 3o. gradum latitudinis . Hispani enim ex Manil his insulis in Americam redeuntes utuntur Australi Mousone , qui per aestatem in illis maribus spirat , &, cursum dirigunt ad Septentrionem AEquatoris , ad altitudinem usque Iaponiae; ut nanciscantur
varios veri ros , quorum ope ad orientem ferantur. Sehootemus , aliique qui per Ma stellanicum Frerum navigarunt, invenerunt
limites Libonoti, in eadem latitudine Au strati . Praeterea inter ventos qui in Mari AEthiopico, di ventos qui in Paeifico spirant, hoc simile est, quod ventus ad littora Peruviana , ut ad Angtilensia ex Australi cardine spiret, se semper . 2s. Ex hac ventorum constantium historia, sex potissimum exsurgunt Problemata,
quorum solutionem quaerunt Physici et x. Quare venti ex orientali cardine perpetuo
spirent, in maribus Atlantico , AEthiopico& Pacifico , inter o. gradum latitudinis Se-tent rionalis 3t Australis3 2. Quare eos limites nunquam transiliant hi venti s 3. Quare
203쪽
L,ibonotus littora Guineenta constanter per flat Quare in septentrionalibus partibus indiei Oceanἰ , ventiqui per sex menses iidem
iunt, ae , in aliis maribus , con eriantur in contrariampartem di ex opposito eardine spi- .rent, per sex alios menses λ. s. Quare in constatibus ventis , qui ad septent rronem AEqua-.4oris stant , semper a Subsolano ad .Septen erionem inclinent; contra vero qui ad Austrum AEquatori spirant a Sobsolano ad Ru- struim melinent g 6. Quare in Sinensi Oeeanovent, mu ito magis a Subsola no in Septentriciis nem declinent, quam alibi c., - 16. Ad elassem constantium vaniorum rem ervi possent nonnulli qui certis temporibus etiam regiones nonnullas perflant. In Graecia θ Italia aliisque regionibus vis nis ' ,, ex-S, ortum Caniculae diebus octo serme Aquilones praecedunt , quos Prodrramos appel- ,, lant. Post biduum autem exortus, iidcms, Aquilones conit intilia per si iit hia diebus,s, quos Etesias appella't 3 qec ulli ventorum 3, magia-stati sunt. Pori .eos rutias Austris, frequentes, usque ad sidus Arcturi , quod
,, exoritur u ecim diebus anto. AEquino ., ctium Autumni. Cum hoc Corus incipit.,, Corus autum at, huic est contrarius Pul-
, , turnus. Pt,st id AEquinoctium , diebus ferὲ,, quatuor o quadragi' , Vergiliarum occas ' hyemem Michoat ,' quod tempus in IlI.
xi Idus Novenabris incideret consuevit. Hic, . est Aquilonis hyberni , multumque aestivo,, 'illi dissimilis, cujus ex adverso est Africus
, , Ante brumam autem , ait tandem Psiuatir, , , sed salso,septem diebus totideinquς--,,V sternitur mare Halcyonum Aetiuae. uiide, , nomen hi dies traxere ψ reliquum tempus, , hyemat , Veriam hoc observandum diseriminis, inter cons med maris & terrae ventos.
204쪽
D Meteo .e , Cop.VI. 10squbd marini in v id constantiores sim terrer is, nequct adversis procellis tam saepe turbentur , inoo' verb quibusdam iii locis nunquam . 27. Ad -riabiles vero ventos quod attinet , hi ut tetra potissmum sentiuntur, atque in mari trans limites eonstantium ventorum,
ad Septentrionem & ad Austrum, hoc est, in parte seio idiore Oceani, & per omnes O- .eea hi qui ilii e sunt sinus, quotum potissimi sunt Mare Mediterraneum , & Mare Balchi-
- Veteres quatuor omnino ventosis observavere,. ari Psinius, per totidem mun
,, di partes, ideo nee Homerus plures nomi- ,, nat)hebeti, ut mox iudicatum est ratione . sequuta aetas octo addidit , nimia sub- ,, tili&conlisa. Proximis inter utraque me- ,, dia placuit , a I breWem ex numero a addi- ,, tis quatuor. At nostri nautae , rei maritimae multo veteribus peritiores , Horiton tali circulo in 32. partes aequales diviso , praeter . quatuor ventos Caria inales , viginti bEio aliosn inarunt; quod navigationi utilissimum ,
ad Physicam no millium facit , nisi quod ex omnibus partibus coeli spirare ventos sciendum
Inter variabiles ventos , alii ubique per omnes terras stant, alii vero in quibusdam terris potissimum noti dc frequentes sunt. Sed nulli sunt celebriores iis qui OMagani vocantur, & in Insalis Caribis potissimum spirant,
quandoque frequentius, quandoque rarius , nullis stat ἰs temporibus. Tanta est eorum v hementia , ut quidquid stat prosternant , arbores evellant , domos evertant , naves siqua deprehendunt aut mirum in m ocium circumagant , aut in mare , vel in terram deserant , imo verb aliquando in aerem attollant , per quem gravissinia onera interis
205쪽
interdum vehunt. Non est eorum flatus aequabilis, sed per in peius qui subindὲ oriuntur& concidunt; neque lathi stant, per ampli iasimum terrarum tractum , sed nunc In tr; exiguum spathim , nunc paulis latius. Du rant tantlim per aliquot dies , interdum . per aliquot dumtaxat horas. Quamvis autem in America frequentiores sint ejus-n odi venti procellosi , quil malibi, attamen Europa dc Asia eorum immunes prorsus non sunt, quod ex Historiis & Itinerariis plu-ximis constat.
quam vertabilibus , hae e observanda , alios nimirum exsiccare, alios madefacere , aliovcongregare nubes, alios dissipare &' se teni latent creare , alios esse calidos , alios frigidos . Neque eorum una eademque est
ubique ratio, nam qui aliis regionibus frigidi sunt, in aliis ea lent, qui hie ex se.
cant, ali Di madefaciunt, in vice versa, ut aliquot exemplis postea ostendemus. ai, Haec sunt potissima in ventis obse valida phaenomena , nam si singula excutienda essent, opus esset integro volumine praeterquam qu5d de multis, quae hac de re se iuntur, eonstare prius oporteat, quam eorum causae investigentur . Plurima enim dicuntur, quor9m, quia salsa sunt, nullae homini inveniri causae. Ita Que iis missis, eorum tantum , quae adlata sunt, causas quaerimus, & a const/ntibus quidem ventis initium faciemus. aet. Ventus recte decursus aeris esse cenissetur, ad ebque ubi motus aeria in certam partem perpetuus est 3c certus, ex constanti atque immutabili causa oriatur necesse est , Nonnulli existimarunt mollim telluris quomt dianum circa axem suum , qui ad Orientem
206쪽
globus in eam partem rapitur, aetis leviss- mi & fluidissimi particulae retrorsum manent,& ad occidentem moventur respectu superficiei Terrae . Uadetur haec opinio Experientia firmari , quia . in iis demum locis est Sub sol anus perpetuus, quae prope assi qua torrem sunt, & intra eos Parallelos , ubi motus Terrae rapidissimus est. Sed perpetua malacia quorundam Maris Atlantici tractuum, nos procul ab AEquatoa e , Occidentales venti lit torum Guineae,Te flabrique oecidentales, qui in Indico oceano sub . Equatore spirant ,
satis ostendunt , hanc hypothesin defendi
non posse. Praeterea aer qui gravitate sua su perficiem Terrae premit, eique adhaeret , euindem celeritatis gradum adquireret, aς partes superficiei Telluris ; tam ratione motus quotidiant Terrae circa axem suu na , quam motus .annui circa Solem , cum bio
motus sit circiter trigeses rapidior priori. 33. Alia ergo quaerenda causa , quae possit eum effectum constanter edere , nec sit iisdem dissicultatibus obnoxia , & quae agat secundum proprietates notas aeris & aquae, legeiaque motus corporum fluidorum . E jusmodi est. aelio radiorum solarium in aerem & aquam a coniuncta cum soli natura, & stu vicina
Iu in terrarum continentium. Observandum
ergo I. ex Staticis Legibus aerem, qui mi nus est calore rarefactus , ac proinde gravior, fluere oportere ad loca tibi magis rarefactus est levior , ut omnes ejus partes sint.iii aequilibrio . 2. Cum Sol perpetuo moveatur ita. Occidentem, & ea pars versiis quam moveturi
aer, si magis rare salta, quando Sol est ita Meridiano , haec fertur cum Sole in occiden
tem ς ac proinde tota massa aeris inferioris eo defluit. Sic creatur ventus ori ei ualis con sans, qui postquam movit omnes aeris p artes,
207쪽
quae vastae Ueeani extensioni in eum bulit tum illum mn servae , ad reditum usque Solis, quo tempore tantumdem recuperat , quantum amittere potuit, quo fit, ut spiret Orientalis
34. Ex hae hypothesi sequitur, ventum d ei inare oportere ab oriente ad Septentrionem eis AEquatorem , di trans ad Austrum ; prope enim AEquatorem multd rarior est aer, quὶm id remotioribus loeis . Eius rei ratio hst , qudd in plagis quae AEquatori sub laeent, Sol bis quotannis verticalis sit , neque ab lix recedat plusquam 23. gradibus, in qua di-santia elim ea lor sit initar sinus anxuli ine dentiae , non multum dissert a calore perpendiis laribus radiis creato. Sed sub Tropi eis, quamvis aliquamdiu sol vertiealis sit , ait: men cum illine 46. eradibus. recedat , ea di stanti κ ereat speciem quamdam hyemis, quatia refrigeratur aer , fit calor aesti us nequeat eumdem c loris gradum ei aedilere , qui est sub A Equatore. Ideoque aer ad Septentri nem Et Meridiem situs, cum densior sit eo, qui Λ Equatori subjaeee , utrimque versu LAEquatorem decurrat necesse est. Hic mo-tne constinctus cum eo , qao tota massa ae ris ab oriente in oce identem rapitur , causa est omnium effectuum , qui in constantibu Lventix deprehenduntur ι adeoque si mari totae tegeretur globi supersi etes, ubique iidem es
sene virntii qui in Atlantieo di Ethiopieci
mari spirant. 33. Sed eum mare amplissimia terrarum tractibus dividatur: ratio habenda est natu in Tae terrarum , & altitudinis. montium , quae varietatqm maximam in ventia creare viden- ur .. Regiones Τropicis vicinae quae planae
funt , humiles, & arenosae,. ut Libyae interioris deserta , sunt obnoxiae calori incredibiliti qui non seriserunt , eum Propter diret os. Solis
208쪽
SMir radios, tum propter calentes arenas . Aerautem eo summo calore rarefactus, ceu ataeeesse eli aeri frigidiori di densiori; qui eo
ad servandum aequilibrium defluit. Haec videtur esse causa cur ad Guine iis a littora ventus terEsemper inter Austrum S Favonium spiret, clim in tractibus a terra remotioribus sit perpetuus Euro notus.16. Diffieile non est intellectu inter Iorem Africam summo aestu aduri, qua magis ad ST quatorem vergit , cum Septentrionales ejus partes usque aded servidae sint , in Uet
res , quibus hae notae erant, regiones inter
Tropicos sitas prae nimio calore habitari pone non crederent. Hinc etiam videtur fieri, ut malacia sit perpetua, in eo tractu Oceani cui PLυiis nomen factum est , & de quo eo imus, cum de Atlantici Maris ventis verba iaceremus . Clima ei im sit sit us inter Occidentalem ventus qui littora Guineae perflat, & constantem Orientalem qui per illa maria aerem ad occidentem deseri, aer interpositus, Mi aequavi in utramque partem tendit , manet iaaequilibrio. Clim praeterea pondus Λ tmosphaerae minuatur ventis perpetuis, qui illine in contrarias coeli plagas spirant ; non putest aer sustinete vapores copiosos quos admittit, qui proinde in pluvias densati ire
37. Dum autem aer frigidus cc dentatus pondere suo premit calidum & rarum , opor tet hune, pro ratione rarefactionis, altius ascendere versus summas Atmosphaerae partes deinde aequilibrii eausa quaqua 'ersum recidere, adeo, ut iii altissimis aerIs regionibus sit contrarius aeris decursus, calidioribus partibus ad frigidiores ..Sic veluti per circulum, si in partibus superioribus aeris , ventus sint inter Septentrionem & Sub se Ianum , ventus debet esse in inseriore regione inter
209쪽
haee est mera conjectura , quando enim transiliuntur limites constantium ventoriim , saepe animadvertunt nautae mon ento temporis ventum in punctum. contrarium , ut
loquuntur desilire . Atque hoe ipsum Phaenomenis i reflabrorum ventorum optim Cconvenit, quae hae hypothesi facillime plicantur , . alioqui explicatu clime illima .as. Posus erao in siimma regione in circulum , quemdmodum diximus , agi di rem , In memoriam revocandum ad Septentrionem Indici oceani , terras esse usque ad 3o gradum , quibus Iimites constantium
ventorum occupantur s. nempe Arabiam, Versidem , Indiam , &c. . Hae autem regio nea, Prome F eandem ratisnem , quam de
astu intelioris Libyae agentes adduximus, sunt intolerandis caloribus obnoxiae , climSol ad et sopicum Cancri pervenit, adeo que is paene verticalis est . Contra temperatiores sunt, clim Sol ad alterum Tropi- eum diseessit . Hanc in rem aliquid conserunt altissimi montes ad Septentrionem ho, sum littorum siti, qui saepe hyeme nivibus tegunt ut, ubi aer. at Austrum veniens re frigeratur. Hinc sequi tu , ex regula pomsa, aerem ab Aquuoue versus Mare I dicum fluentem , nune calidiorem , nunCsrigidiorem esse , e' qui circulatione ex Li' bonoto defluit ἔ ac proinde decursum inse-xiorem aeris modo esse ad Libo notum, mo do ad Aquilon mia. 30. Manifestum est nullam aliam causan horum quaerendam , ea. tena poribus, quibus hi venti oriuntur L Mense Aprili, eum incipit incendere regiones quae sunt ad Septentrionem AEquatoris, Australis restabo ventus oritur, & per aestatem ad octobrem uia uet spiras . Clim vero Sol uans ASquatore a. rediit, '
210쪽
rediit , ait Septentrionem oritur friZus, atque ad Meridiem alige Pur calor, Aq illo stare incipit, & per totam hyemem ad Aprile triusque durat et Propterea etiam ad M ,idiem AEquatoris, ita ter Madagasta ris Ins i-lam & Africam, Corus Euto noto silc cedit. cum ad Tropicum Capricorni as Eluato-.re Sol procedit. 4o. Curia haec sit constantium ventorum nauturae explicatio verisimillima , quae nobis innotuetiti laaec tamen gravissima Oecurrit disg- cultas , quare cum in Indico Oceano ventim ut ei iur semel quotannis , nulla talis fiat ita 'Ae illi opico Oceano, ii sciem sub gradibus mu- ὸ tataωρ nam constat, per totum annum , ventum inter A ultrum & Subsolanum illic flare ..Haec alia terrarum vicinarum varietati bus fieri videntur, sed eas varie tu es indi . . care, quamvis nobis noti sinae essent, di G. ficillimum esset; quia vastis Iamarum terrarum naturas & asperitates varias animo o93-rines descriptas habere , rationemque simul dissa tutarunt considcrare accurate vix pota sumus sη i. Nulla etiani proba bili coniectura adsequi possumus, quare fines constant tum ventorum circa globum sint ubique ad 3o. gradum latitudinis , qui gradus raro ab iis ventis transiliatur. Quis etiam cerib dixerit, quare Partes tantum Septentrionales Maris indici sint restabris ventis obiroxiae , cuiu in ejus ri ustralibus partibus , venti perpetu, sint in-, ter Austrum ci Subsolanum λ Videtur quidem oriri ex terrarum dispositione , quibus ad Austrum non ita coarllatur Mare. Indi cum , ac ad Septentrionem nisi nos fallunt..Tabulae Geographicae. Sed clim hac in re multa nobis lateant, quae necessaria esse ad ea Iolvendas dissicultates, praestat intere A