장음표시 사용
261쪽
saepe prorsus putres a istum est , dum cortex j
succo tumens vivas arbores servat. Illac ar- . bores e re seu i , germinant, ramos , frondes.& fructus emittunt. Ideoque ierum natura& opifex interiori cortici. exteriorem , qua sive .sem ; qua conservaretur, circumdedit: quemadmodum interior cortex lignum tuetur Solae Plantae , quae non perennant unicum corticcm tenuem , & fibrarum fasces ex io uos,
Ze paucos habent ; sed diuturnioribus Plantis suiu in cortice interiori plii res fibrarum, erescentium & tempore duritiem. contraheam: tium ordines, xi. II. l. emto eor tace, occurrit Lignumst quod pluribus etiam partibus constat . P tissimae sunt concavae fibrae, quasi variis vesiculis contextae, & juxta trunci longitudinem porrectae, quemadmodum corticis fibrae Cum inter se relinquant intervalla ,. in hisce. quoque cernuntur transversi utrienti , qui ad medullam 'usque lignum penetrant . Inter
fibras concavas aliae sunt, quae spirales dici possunt & traebeae non tanto quidem num ro ac aliae; sed quae multd majores, & hiare deprehenduntur, quando lignum hori Zon taliter secatur . Varie quidem sunt sitae, sed
pleraeque in orbem circae centrum serpunt. Non sunt aequales, ubique, sed per intervalla arctiores videntur , di eonstare utriculis , ad ovi figliram accedentibus , haud aliter aerraclea arteria animalium . Interdum polygoni cernuntur utriculi, interdum corusci & .
laeves sunt , ae subindό obturati , quod in
insectorum pulmonibus etiam cernitur. Saepe in una spirali fibra , pIures sunt utriculorum ordines , qui se invicem constrii
Ιχ. Cum resolvuntur hae fibrae in partes , quibus constare videntur, deprehendimus easeonstare quasi lamina tenui, arcta , pellucid
262쪽
' atque ad aroenti colorem accedente . Ea lamina ita in spiram est complicata, ut eius ore intrinsecus , atque extrinsecus asperet fibram, tibi inferior pars superiori committitur. Trachea arteria anima fium persectorum constat
annulis distinctis ; sed traeheae fibrae arborum fiant sim fles insectorum tracheis, quae confiserae sunt longa fascia, in spiram complicata V& velut si unuissimis squamis constante . Quod mireris , si quae tracheae fibrae pars ex her. his, aut ceytis arboribus hyeme revellatur , fat diu p risahἰto motu agi videtur.
13. Praeter se seiculos lignearum & spira- Iium fibrarum , in Ficu, de Cupressis, & Α-
pio sylvestri , cernuntur varii ordines tuborum , qui vomunt lacteum liquorem , se τε instar butyri eramim . Unde colligere est, In truncis arborum, ex quibus lac, resina , aut gnmmi fluit, similes esse tubos, qui eos Iiquores emundant . Plures cernimiliet circa Tracheas, quae in putaminibus Amygdal rum sunt, qui resinae genus quoddam emise
r 4. III. Inter cortreem & signum , pra sertim in Quere u & Populo , cernitur materia quaedana alba & tenera, quae alburnuindicitur. Videtur est tantum esse cortex, cu
ius fibrae sunt propiores , & qui sensim ligneae
tubstantiae miseetur. Fortasse fibrarum conte Stus , qui , crescente arbore , quotannim trunci cylindro adduntur , in cortice tenui
xibus filamentis latent; sed pa illatim exi e diuntur, & craisores fiunt, quod in varim insectis, ut sunt Campe, animadvertitur. Forte alburnurei duratur in signum , succo, qu imbuituria Sie ossa, quae constant laminis decussatim contextis, durantur succo illue adfluente,' quod videre est potissimum in dentibus, qui duplici Iamina constant; quarum
'terior reticuraris, fibrosa est, neque aliud
263쪽
D. Prantis, en . Cap. I. . et στυidetur, praeter extensionem filamentorum pextis L interior ver, , quae , radice' ad extremos dentes pertinet , est duplicata, de quasi in circos inflexa .. Sed dentalis, succus adfluens. haec indurat & occultat x s. In media substantia lignea est Μι-- , quae constat variis ordinibus alobulorum Concavorum , & membranula tecthrum quod perspicue cernere est in medulla Nu- eis & Sambuci. Ih hac, inter medullam αlignum , sunt varii ordines fibrarum conca varum , quibu& peculiaris continetur succus;
qui Laetile cernitur,. cum concrevir,. aut niger fit. . Ih tenerioribus. surculis , medulla Don est planὶ in centro; saepissime hexagona, est , Scortici proprior, qu 1. planta merid ei obuersa. est .. Proud vero lignum au et urmedulla minuit uno. t. i16. . Quamvis autem non sit eadem prorsus o iunium Plantarum dispositio , natura ire, omnibus aliquantum variante attamen ex in numerarum examine deprehendo undi Physici , convenientiam quamdam . inter omnes Plantas esse r quδd In Anistomia Plantarum prolixe ostendit Marcentis Mis igitus Italuscula coniungendus. IVehemias GPevius Α-gRivisa. 7. U. Ex innumeris experimentis eonstat, it ruri eorum partem ligneam contextam esse fibris pernendi eularibus, concavis& laevibus, . fibris item tracheis, tubisque singulis Plantis, peculiaribus , ac/ denique utriculis , quὶ hori ut ali linem ab eortice. ad medullam penetrant inter fibrarum interstitia , Quamvis enim Plantarum, tenetiorum, caules duritie lignum non aequent neque contextus fibrarum , . quibus constant , eorpus. cylindricum-essiciat s. attamen fasciculi fibrarum, qui perrimant: earum caules, similes sunt arborum,
264쪽
r8 autem fibrae tinter plenae sunt su eo simili ei, quo fibrae corticis turgent , dccorticis quidem fibrae fibris ligneis e nectuntur, & sensim duritiem similem contrahunt. saepe etiam paulld longior fibra , par.
tim lignea est , partim corticis naturam alio in loco servat. Mirum ergo videri non debet , si ea parte , qua Iaceratus est arboris cortex , non amplius crescat arbor ; sed coris rex circum quaque augeatur, instar labiorum vulneris, & tandem eum ' locum 'contegat ita tamen , ut cavitas, quam nunquam prorsus replet, supersi.
Iq. Hi ne colligere est, esse a somGer ,
sive meatus, per quos sueeus ex singulis fi-Fris in vicinas transit; clim , sellis nonnul- ' lis lioriton taliter , ut pars superior. ab .in riori divulsa sit , superiores 'tameis' non sc-ccntdr fibrae, sed & postea crescant ; quod fieri nequit, nisi a vieinis suecum aliquem trahant . Uidemus praeterea fiugmentum ar-ho una fieri non mod5 ex inferioribus partibus ad se periores, sed etiam h ,rieton tali'ter; cum pars corticis lacerata est 3 tum cnim cortex , qui est ad latera , invicem accedit , non minus ac superior inferior . Tune etiam fibrae , & utriculi mire torisquentur, cum nativum situm obtinere neque
et . succus, quo turgent fibrae , ex radicibus ad summam arborem adscendit, quamvis nullae sint valvulae , quod manifestum erit Plantanti, exempli causa, salignum ramum, ut summa pars rami terrae infigat r , rell-- qui a terra exstent. Hi enim rami non minus crescunt , qu m si aliter conversi sui Diant. & surculi ex iis orientes caelum etiam respiciunt. Attamen rami si e plantati tam crassi non sunt, ac si hiserior pars terrae im
265쪽
D. Plum P, Cap. I. lII. Reperiuntur etiam utriculi horizontales partis lignes pleni succo , ex aliis iii alios transeunte . & variis coloribus . pro Plantarum varietate , tincto . Cum recisus est arboris truncus , hi utriculi crassiores , di ampliores fiunt ; quod in Quercu potiss-mum observare licet. Videntur ii .utriculi constare membrana tenuissima , quae tempo. ire inerassescit ; quandoquidem , succo exhausto , super est pellicula mollis & flaceida. In ligno putrido cernuntur etiam vasa , quorum contextus ambit utriculos ; & simila quiddam in medulla Sambuci, & aliis animadvertitur. Quo ctedibile fit ex iis vasibus
succum, quo turgent, in eos transire. 22. Utriculi tam in arborum truncis , squam 4 caulibus aliarum Plantarum', ad innexi sunt perpendicularibus fibris corticis 3e partis ligneae , quamvis in stu aliquod sit disecrimen . In arboribus utriculi angulos rectos cum perpendicularibus fibris faciunt , dum eas horizontaliter secant; sed in Plantis tenerioribus, elim fibrae non sint perpendiculares, utriculi etiam incertis ordinibus per
. eas. reputat. Cernitur quoque nexus ulticulo-
rum eum fibris in Gastis multo claritis ;atque haec opinio firmatur quoque con
textu florum di soliorum , ut post ei dice.
a 3. Praeterea observandum , Plantas, qui bus multa medulla inest , ut esculos habere, qui a cortiee perveniunt ad medullam , a que in hanc liquorem suum effundunt ό cum in 'Plantis mxgis ligneis , ordines utriculorum instar radiorum rotae circiter siti, sempera a medullam usque non pertineant, sed in media substantia lignea saepe deficiant f unde
etiam quandoque a Ini oriuntur , atque ad centrum porristantur . Ceterlim tanta est utrorumque utriculorum copia ut. reliquat arbo,
266쪽
arborum vasa numero & magnitudine ser f ae quent. Eadem etiam Natura omnium horuna e e utriculorum esse videtur; & deprehenditur quoque medulla surculorum teneriorum,
similis esse interiori cortici, qui mox in lignum convertitur , ut 8r exteriori , cum ejus induratae sunt fibrae. Quamobrem in solis tenerioribus ramis perpetua deprchenditur medulla , quae in truncis duriorum δέ paullo majorum arborum nulla est. Arbusta quaedam , quae diu Ron via vunt , multam habent medullam ; fortasse ut copiosus humor quo aluntur amplius spatium habeat , in quo exeoquatur , & faci- Iius transpiret . Itaque , ut brevi tempore crescunt, sic etiam brevi tempore intereunt; quia humor ille, qiio eorum tur σet medui la , non eamdem soliditatem Plantis iis is eremat, quae nascitur ex ordinibus horiZ4ntalibus quibus aliarum ituneus partim constat Niriculorum eum perpendicularibus fibris contextorum . Quo sit credibile, eorum ar bustorum medul Iam nihil esse, praeter congeriem utriculorum adnexorum paueis fasci. culis fibrarum inaequaliter per caulem spar
sam moets. VerisimiIe est , ut iam observavimus, succum , qui per fibras ligneas adscendu ,
exundare & coneoqui in utrieulis, se uti in cortiee. Quemadmodum autem in persectis animalibus , novum alimentum subit pristinum sanauinem , variis sermentis prae gnantem , ut 6mpla Et cum hoc totum corpus peterrat , qua peragratione ingreditur varios poros carnis & viscerum , ubi sese mentis, quae t Ilie sunt, adsumtis , tandem adquirit dispositionem idoneam ad suntliones anima Ies conservandas : sic in Plantis novus succus ex ligneis fibris in horitontales utriculos effisus, in iis invenit sueenm jam
267쪽
tempore coctum , cui coniunctus instar seris menti evadit. In hisce ergo utriculis , succus fermentatione coetus , quasi in receptaculis servatur, ut suppeditet alimentum Eemmis novis di soliis , quae protrusura est ar
26. Hoc admissio , possumus dieere , Ce-pas, & bulbosas quasvis Plantas ehe, quasi
truncos, terra abditos, & sermentato succo plenos, non modo, ut suppeditet materiam soliorum , quae certo tempore , Plantis emitti solent, sed ut novum succum. subeuntem excoquat . Fortὶ eadem de ratione surculus exiguus, alterius arboris trunco insitus, fructus profert diversae naturae ab iis, qui ex trunco, quo alitur, nascuntur. Vix videtur lx effect iis ad varietatem potorum po referri, qua sola mutetur natura succi, qui ex trunco in surculos transit. Vetus humor, horizontalibus. utriculis inclusus , multu ad hoc conferre videtur; di quo vehementius: us stimentum est , eo majorem mutationem in novi succi coctions creare potest.
et Ul. Diximus in lignea substantia , non secus ae in soliis & floribus , e
fibras spirales. vel tracheas , nunc plures , nune pauetoreS , & quae semper ambiuntux fasciculo lignearum fibrarum in trunco arborum . Descripsimus etiam . trachearum illarum dispositionem , undὸ intelligere possvinus , quemadmodum animalia persecta summam tracheam arteriam hambent , eonstantem annulis cartilagineis , mustulis & membranis conjunctis , ita tamen , ut in infima ejus parte, qua per pulmonem spaergitur , nulli annuli occurrant , sed variae tantum Iaminae, quarum alias aliae subire possit ut , quemadmodum squamae xiterumque, ubi necesse est , extendi 1 sic nos: ruere in Plantiς & Insems , Ioco. a
268쪽
Iorum , laminam spiralem in unaquaquetrachea , quae extenditur & eontrahitur ;p ut arbores incurvantur aut eriguntur,& prout aere ineluso , ela si itaque vi praedito , pelluntnr . Hae fibrae sere recta linea , ex radicibus per truncum adscendunt , & per ramos sparguntur , atque illine per solia , ubi in speciem retis contexuri
'as. Usque adeo neeessaria est omnibus viventibus respiratio , ut magna illa , quae est in viventibus, varietas non obstet, quominus omnia pulmones habeant , quamvisngurat& maenitudinis diversissimae. Uerlimperfectissimis animalibus pulmones simpliciores & expeditiores sunt, quales sunt hominum & quadrupedum . Reliqua impeditiores di majores habent, atque hoc quidem ordine , linitro facto ab iis , quibus minus impediti sunt: aves; pisces , ostreae, aliaque conehylia, insecta, inter quae Papili
nes tantis putionibus praediti sunt , udoctodecim eorum inveniantur rami , qui per omnia eorum membra sparsi sunt . Ultimum locum obtinent , inter Viventia , Planiae , quibus tintius Traebeartim numerusrnest ue ut ne minimae quidem partes, exce- Ito cortice, sis careant. ι Omnia haec pulmonum genera , nescio quid ex liquoribus,' quibus ambiuntur, Uitae necessar=um trahunt ι Animalia persecta,
di ipsa Insecta id ex aere dueunt . Pisces di Conchylia id ab aqua , in qua natant , secernunt : Plantae vero , quae non minus ac animalia vivunt, id nanciscuntur ex terrae, aere & aqua unde ber poros radicum , ubi an pliores di plures sunt Tracheae , in eaStra nto in animatibus terrestribus , massa omnis languinis per pulmones meat, ut at qtta ejus
rei particula adficiatur ue quod in piscibus
269쪽
animadvertere est . Sed in , Insectis pulmones per totum eorpus sparsi deserunt , quod ex aere traxerunt, in anguli eorum membra , quemadmodum arteriis eb devehitue sanguis . Credibile etiam est , in Plantis ligneas fibras dc horizontale utri-ieulos ex Tracheis ducere vaporem , qui 'phr earum tunicas percolatur ἱ eum ligneae fibrae Traeheas , hederae instar cireuin
m. Ad usum' respirationis in Plantist, quod attinet, non videntur alia de causa aere indigere ea viventium genera , nisi quia, cum succus, quo aluntur fluidus esse debeat per Tracheas colantur partes quaedam subtiliores aeris , cum sint in maximo motu, fluiditatem sueei Plantarum conservant . Praetereae, elim necesse sit, eum succum sermentatum esse', ejusmodi subtilissimi Archnitri', particulae fermentationem illam juvant. Alioqui laeei sale terrestri praegnantes , quibus 'Plantarum vasa distenta sunt Iacillime coagularentur, nisi materia quamdam externa vehementius commota agita
3I . Aer autem Plantatum Traeheis inelusus easdem fermὶ mutationes ac externus patitur: ut Fonstat , humorem lieneis fibris contentum , haud aliter ac externum mutationibus tempestatum ad sei . Hune videmus frigore conerescere , eaque rarefactione vasa , quibus continebatur tesstingerie , unde fit , ut hi durissimis etiam arboribus ingeri μtes rimae, secundum trunci longitudinem, reperiantur . Similiter aer , quem Tracheae claudunt , varie adficiatur , necesse est , pro tempestatum varietate ; imo vem pro muta xione , quae vicibus noctis di diei in aere externo creatur a Quemadinodum etiam iii Ani
m libus dilatatis di eompressio pulmonumi insta.
270쪽
16x Phlicae Partἰe laris Pars III. serviunt ad impellendum in vasa lactea chylum, aliosque succos per similia vasa iste in Plantis dilatatione Trachearum ligneae fibrae comprimuntur , ut necesse sit , eas succum, quo turgent, in vicinas partes emittere, contra' vero Trachearum contra- Aione, alia vasa laxiora fiunt, & novum Decum admittere possunt. Succo autem perpetuo impleri vasa Plantarum , vel indε liquet ; quod si viride lignum incendamus ,
magnam aquae copiam ex eo fluere , certi
get. v I l. Praeter fibras ligneas, Traehea Gque, & horizontales utriculos, diximus, variis in Plantis cerni vasa peculiaria , lacteo humore, aut etiam bitumine , vel quopiam alio iaceo plena. Cernuntur quidem iacillime ea vasa in Plantis, quae eiusmoditae, aut resinam eiiciunt, sed in aliis summa tenuitate fit, ut cerni nequant, nisi forte liquores, quos emittunt, colore aliquo sint tincti. Cima tamen inter corpora eiusdem Eeneris, videamus, semper esse quamdam Analogiam ; videntur hae P Iantae, non minus ac aliae, peculiaria habere vasa, quibus continetur alimentum optime concolium, di maximὲ iis proprium. Cum is succus sit crassior, & concoctior reliquo, non absurde credideris, peculiare eum esse singularum Plantarum alimentum . Sie in Abiete, &Terebinthina erassior &eoncoctio est iaceo, qti i in aliis vasibus invenitur, Cert Etruncidis postio ab ea coniectura aliena non est , fibrae enim ligneae suceum suum in ut tentos ejieiunt neque aliud est vas, praeter id, quod diximus, api ius ad excipiendum utriculorum
liquorem, eumque quaquaversum deferen dum , chm circa utriculos variis ramulis, serpati, & per totam Plantarum substantiam sum sit.