장음표시 사용
241쪽
produeendum sonum . Liebhnee hius in tu Dissertatione de Noctiluea Mercuriali I x6. edita , putat radios insensibiles lueis seu subtilis materiae eriam noctu in aere dc ubi. 'vis delitestens , amue a stellis parum pervagitatos a mereurio instar speculi eonea vi colliei, & eatenus fieri sensibiles . Id eonfirmari videtur ex eo , quia mercurius 8axometri communiter tantum in deseensu es-
fundit lumen , in quo deseensu ejus superficies induit figuram concavam . At verbhaec opinio rerutata est 3 16. Barthio , qui ostendit , in pluribus aliis experimen iis me cubiun effundere lumen , etiamsi nullam habeat figuram eoncavam . Forthdiei posset : immediatum organum lucis sesse minimas guttulas sphaerisas mereurii , quae, dum se item materiam listis trans. 6mittunt, eandem simul instar vitri convexi restingunt ; igitur per talem refractionem etarmabitur tenuis imago solis, a de que lux r neque 'finguntur istae guttulae mercurii sphaericae . Liebhnechtus testatur se unicam mercurii guttulam , cujus diameter erat sex linearum divisisse in tales
Euttulas Io ooooo. adhue m ieroseopio di sternibiles t constat ulterius di mereurium per agitationem in tales ni intinas guttulas dissilire saltem prope superficiem 1 nul la igitur alia re ad produeendam lucem opus erit , qutim solle aliqua , quae subtilem materiam coacervatam pet guttulas mercurii , tanquam per vitrum causticum
adigae; de in hune finem servit vaeuum Ba-
- Quaeresst. Quomodo Barometrum , ut .em emittat, parari debeat ' Res In e-fectione talis Rarometu observanda esse se quentia. s. Mereurius optimε purgetur vel
distillationem , vel per spiritum vini.
242쪽
Caveatur ne ulla in mercurio, aut tubo re maneat humiditas Hinc tapa mercurius squam tubus linteo extergendus; & consectio Barometri melius sereno coelo peragitur; si tubus lavatus suerit per spiritum vini , melius desideatur per aerem siccum , quam per
ignem . 3. Caveatur ne simul eum' mercuis rio aer , sudor, aut faeces intrent, aut sumus. Hine Bernoullus implevit tubum utraque . parte apertum suctione unica, &sic primum tubum hermetic δ elausit ; alii extrahunt aerem ex Barometro di mercurio perseeipientem ; aut carbone aut serro ignito expellunt bullas h mereurio Barometri , antequam fuerit inversum . q. Cavendum , ne mercurius rite purgatus diu relinquatur in
aere , aut ne multum transeat per aerem , dum tubo immittitur , aut ne tractetur mamnibus. Constat enim mercurium , nisi optime fuerit purgatus , in aere contrahere pel
lieulam quasi argenteam , quae si ad superficiem mercurii in Baiometro ascendati, obstruit poros mercurius; immd etiam Ruit Ia mercurii puri , si ad altitudinem unius pedis demittatur per aerem in alium mercum rium purum , jam relinquit aliquam macu-Iam . hinc vel parandum est viti una utrin que apertum , ita tamen , ut in superiori
parte orificium sit angustum instserui & hermetice post iactionem mereurii claudi possit , in quo casu vitrum inclina ri debet, ut mercurius per lactionem facile attrahi possit; vel paratus tubus debet
esse aliquantulum amplior , ut mercurius non guttatim , sed continuo tractu defluat . s. Quando tubus hermetice clauditur , cam vendum , ne superior tubi concavitas induat . figuram irregularem , aut conicam , quia
se dissiculter ex tubo expelleretur aer; hina
quod alio clavo vel acu vitreo
243쪽
prIus emollianiux latera labi, destv eonllen tur diametraliter, non versus latera 6.Quia ad excitandam lueem quandoque agitatio debet esse sortior, ideo inserius caidula Esau. datur & obsignetur,glutine eκ pic pu vere lateritis. Haec omnia. si bene observen-rur , dicunt communiter obtineri phosphorum in Barometris, ita tamen , ut illud Iumen per diem in cubiculo obseuro non statim videatur φ donee eireiter post quadrantem horet retina oculi exuatur luminis diurni im
sit Thermometrum Θ, a. Quae eius uti vias . a. Quis ejus inventor λ 4.i Quom
mensurari possiunt variis mediis. I. EN rarxe iactione corporum , verb. gr. aeri S si quae , motallorum &e. a. Ex 1iquefactione corporum , . Verb. gr. butyri , cerae , metalli &α seue enim calor omnia extendit , ita etiam multa corpora liquefacit. 3. Ex stra vitate vel levitate corporum calor enim omnia eorpora reddit leviora ; econtra is gus eadem reddis .graviora . a. Ex et uis citate corporum , calor enim ingentem vim habet corpora extendendi. Iraque Therm metrum est instrumentum agnostendi ar' dum caloris vel ex rarefacti ne , vel ex colli-
244쪽
- Punctumst. Quae ver, militas Thermomae triὸ Resp. Has esse utilitates. I Ut quoad iudieiiim sensuum de caltare reddamur immunes. Idem enim aer egredienti a balneo videtvr frigidus , dum econtra ingredienti
apparet esse ealidus. z. Ut eatorem diversa rum regionum ad invieem comparare possimus , di exindὶ salubres pro tuenda sanitate, aut dijudieandis effectibus naturae regulas deducere . Quamvis enim aliquis ex Russa veniat , & dicat , fuisse moderatum Distus in sua patria , hon tamen exinde eollistere possumus, an non sorth illud stlgus moderatum Russisse intolerabile Italo. 3. Ut ea-Iores diversorum annorum inter se comparari possint; exinde enim pet observationes di- nimiis, quinam effectus , sterilitates, nis bi , &c. ad talem gradum caloris seeuti fuerint; & sie in fututum de eventibus prob1bilem si mere conjecturam. 4. Ut Medie. per Thermometra manui applicata a noscant , vim naturalis caloris residentis in homine , &se de illius eonstitutione iudicent. s. Ut Perillud eorrigatur altitudo mercurii in Baro- metro . 6. Ut habeatur accurratio in proo sibus ChVmieis. Potissimus error in operatio.
nibus Chymi eis est , quod non adhibeatur justus gladua caloris . Leguntur quidem iasibris Chymieorum varii processus , sed saepe, cum non determinetur gradus caloris ,
exinde nil certi eon igitur . g. Ue per illud corrigantur pendula . Clim enim constet, ho- Tologia, in quibus est pendulum, mutari per frigus & calorem I ea inaequa itas anticipa- 'tionis vel retardationis per Thermon etra eorrui potest . g. Utile est etiam in oeconomio sis. exindὲ enim mensurari potest ealor vel frigus eorum locorum, io quibus estu lenta ,
245쪽
I De Meteονιι . CQ. L. 'rpoeulanta , , ut aliae merces ,: adquarum conis servationem frigidior 3er requiritur det inentur . Coquo, pistori , & multis: aliis artifiei-bus utile est, nosse propilis, calorem attem
Ptinritim 3. Quis fuerit Inventor Thermo metri λ Reis. Multi pro inventore habent .Cornelium D rebel ium Agricolam in Hollandia , qui vixit eirea annum I62.. De La Hire in Actis Academiae i Regiae 27 6. inventu,nem adscribiti Sanctorio Medieo in Istria , qui erat Drebello coaetaneus . Cuicunque autem ex his, sive ambobus debeatur inventio , genus Thermometri , tam Drebellianum , quam Sanctorianum idem est a coiisistit enim utrumque in raresactio. ne seu extensione aeris . Communiter hoc genus vocatur . simpliciter Drebellianum . Seeundum genus Thermometri voeatur Fl rentinum ; tonsistit 'in rarefactione seu expansione spiritus vini Querili ius in suis Experimentis Magdeburgicis impressis anno I 672. testatura noc genus Thermometri inventum esse ante m. annos , id est , ei rea annum I 642. D. Petit in suis Dissertationibus Aea demi eis huius generis inventio.
nem tribuli Academiae Florentinae, quae &illius descriptionem edidit , sub titulo tyaggi di naturali Esperiente . Nempe Aeademia Florentana anno I 642. invenerat Ba-rometrum , & ctim ex eo detegerentur vitia Thermometri Drebelliani , id in eatissa. erat , cur de novo genere cogitare t . Tertium genus Thermometti recensetur adu Ham et Aviliore Philosophiae Burgundicae , quae prodiit 1678. Non equidem 'proisdit authorem , ipsum tamen hoe genus Thermometri eosistit in diversa gravitate spiritus vini , qui per ealorem fit levior .
Quartum genus Therinometri adducitur ab .
246쪽
Authore 2 ractatu, Galliei de Barometris &Thermonaetris. Flandatur in elasticitate in-esuli aeris, qui m.reurium' in tubo recurvo diversimode attollit . Non nominat inventorem , sed solum dieit, aliquos Neotericos friora Ther metrorum Eenera se emendare voluisse . quintum genus est Domini A. montons Socii Academiae Regiae Parisiensis, qui I ox. Invenit Thermometrum, alio quodam modo infra describendo sundatum in elastieitate aeris . De La Hire img. illud 4plum ad faciliorem formam reduxit. Sextum genus produxit D. N uel I7o6, proin ut legitur in Actis Aeademi eae ad illum annum . Fundatur simul in expansione , & simul in elasticitate aeris , in quantum primum genus Drebellianum , & quartum intino Thermometro eonjunxit. Verum D. A- montons ostendit , se iam anno 1694. hoc 'rnuS excogitasse, ac illud ob suas dissieultates rejecsme . Septimum refertur in riam Pbi ob eis Anglieanis ad annum I UI ι di recensetur in Acad. Reg. 37o3. fundatur in diversa vi liquefactiva . Sumitur lamina serrea ignita , quae ut hahet viversos gradus caloris , se etiam diis verta corpora liquesaeie . Post tot inventi nes prodite in Actis Eruditorum Lipsiensi-hus 17 I p. mense Martio. Thermomeimm a reum a Noodoro Balthasare inae. D. N ηνδε enim Vertim haec inventio sera nimiserat . idem est v quod iam quarto Eenere re
. Punctum 4. Quomodo construendum Themmonaetrum Drebellianum p Reis. Sumatur
tubus vitreus desinens in globum Uitreum , cuius capacitas cite iter decies major sit ca-paeitate tubl. id tentare lieet mereurio vel
aqua communi. Qubd si globui tantum sexies circiter major foret, longitudo rubi
247쪽
Cap. IX. amnuerida laret . t si capacitas tubi exami- lmatiae aqua comesunt , antequam repleatur Sisititia i desiccandus prilis est per aerem tuis lbias spatio bidui aut tridui . a. Ad fine n tuisbi , vostquam prias per ignem incurvatus fuerit , collocetur aliud valculum , in quod extremitas tubi inseri possit . Tubus cum suo globo vitreo ea Iefiat dein extre- fmitas tubi immergatur in liquorem colora- ώtum ε globus vitreus refrigeretur v. e. lin
eeo madido; dc liquor eolora tus astendet in ilia bram . 4. Ubi tinctura seu liquor posito fiam summo gradu frigoris ad supremam pae- tem tubi ascenderit , rebus affigatur assem 'culo , ct conficiatur in ea stata graduum fri- goris & ea loris divisa in partes 96. & eonfectum exit Thermometrum . Potin Therunt ometrum Drebellianum etiam aliis variis modis construi. I. Potest tubus vitreus inseri vitro , in quo relinquatur antum ae ris quantum eonficit decem partes eiusdem aeris in tubo residui , os vitri occissatur resina ; extremitas tubi immereatur liquo. ri ut prius . & ascendet liquor in vitrum. Potest tubus vitreus in varias duei figuras v. g. serirentis , trianguli die. effectus tamen semper idem . Hoe genus Thermocimetri est imperfectissimum , quia permittit
liberum accessum aeri externo. Inde enim fit , ut saepe in Thermonaetro aer 'contraωhatur ob majorem pressionem ae stravitatem aeris externi , seque credatur erescere frigus, cum tamen revera creseat calor . Auterum persectius genus Thermometri, ne vipe Florentinum, hoc modo construitur. I. Sumitur tubus vitreus desinens in globum
Uitreum , cujus rapacitas ad ea pacitatem tu
bi se habeat ei reiter ut 4846. ad 848. seu ut 8. ad 8, seu ut 6. ad x. Si maior foret proportio , augenda foret longitudo tu bi , si
248쪽
si minor , V. g. ut si ad 2. minuenda esstset , et. Tubus dividitur n partes 848. Σinei plendo a globo simiuntur 628. . partes a. Ubi desinunt 628. partes , ibi usque ad globum totum spatium dividitur in 96. partes , a. Globus repletur spiritu vini eo-tisque, donec spiritus vini in aqua calida , in qua . butygum facile liquefit , ascendat ad gradum so. vel donec idem spiritus calore moderatae manus ascendat ad gradum. circiter 82. Si spiritus altius ascenderet . diminui deberet spiritus ; si minus ascendet et , augendus esset . s. Tandem tu Ius hermetice clauditur 3 & tale Thermo- metrum satis conveniet eum eo Thermo. metro, quod est in observatorio Parisiens, ex quo has mensuras ae proporsiones de
Pώ-um 3. Qua ratione construendum& 4. genus Thermometri ὸ Resp. Sumitur vitrum plenum spiritu vini , immergitur globulus vitreus habena annexum tubulum in suos gradus divisum. Si frigus suerit intensius , materia spiritus condensatur , &se globulus non tam profunde mergitur . sed per calorem spiritus rarefit . & globu- lus prosui, ditis mergitur . Quartum genus Thei nometri nihil aliud est , quam Baro-
metrum utrinque clausum hermetieε, si tamen , ut supra mereurium in serius relinqua tur notabilis quantitas aeris. fiet enim , ut aere rarefacto cogatur mercurius altius ascendere
Punissum 6. Quomodo construendum The mometrum D. Amontons Reis. Sumit globum vitreum cum suo tubulo , cujus diameter ad diametrum globi se habet but I. ad 32. requiritur enim , ut diameter tubist valde exigua. 2. Ineurvat tubum prini
mὸ ad globum , simulque apertum tubum eri
249쪽
Rit. 3. Pro coii structio ite accipit diem , in quo mercurii altitudo in flaro metro habet 28. pollices , quia eo die aer in globo vitreo Thermometri construendi contentus
tantuna comprimitur, quantum gravitas ae
ris in Baro metro ostendit. 4. Ponit i globula in aquam serventissimam , ut aer in illo extendatur quantum fieri potest. Tunc insundit in tubum mercurium , sit tamen , ut aer in globo contentus amplius non exeat . Iainfundendo mercurio eo usqe pergit , doneca Ititudo mercurii fuerit et . pollicum . S. Tu
bo sic constituto jungit alium tubum ὁ & tamdiu infundit mercurium , donec veniat ad altitudinem 43. pollicum a priore altitudine,
id est , 72. pollicum ab infimo. 6. Ablato
superiore tubo, gradus in inferiore tubo se computat, ad altitudinem mercurii in hoc Thermo metro addit altitudinem mercurii in Baro metro , summa designat gradum caloris , v. . si altitudo mercurii in Thermo metro fuerit 3I. pollicum S. linearum ι altitudo vero mercurii in Raro metro 27. pol licium, T. linearum , erit gradus caloris 39. pollicum. Vertim in hac constructione
multa opus ei taccuratione, quae non facile obtinetur.
Punctum 7. Qii aliter reliqua Thermo metra construenda 8 Resp. Sextum genus 1 Nia laeto IIo3. inventum consistit in duplici Baro metro Hugeniano . Sumiliatur quatuor tubi ad invicem verticaliter parallelli, in quorum extremitatibus duo globi vitrei. In primo tubo datur dimidia pars vacua ab aere , ut solet in aliis Baro metris , dein mercurius replet hujus tibi dimidium, usque ad dimidium tertii. residuum tertii requarti tubi replet aer crassius. hic aer quando e X tenditur , elevat mercurium λ quando
frigore contrahitur, sinit illum delabi . Septi-
250쪽
lnum genus Anglicanum huc ni 'do usurparitur & fit . Sumitur serrum ignitum; sinitur refrigerari , post aliquot minuta adhue lique iaciet plumbum , post quadrantem adhuc solvet eeram , sed non amplius plumbum. numerantur euo minuta temporis , intra quae quaevis materia a ferro ignito adhuc incenditur vel colliquest . calor dein talis semri candentis pro quovis dato minuto sumitur
Ptinctum 8. Qualiter utendnm Thermeatro Res p. Collocandum Thermo metrum in loco , in quo illud non exponitur immediate ventis & radiis solaribus. Obser-Vatur optime ante ortum Solis , quo tem
pore est se laus diurnum intensius , & hora
. vel 3, pomeridiana , quo tempore est major calor diurnus I quando anno tantur gradus caloris , simul anno tentur venti , & aliae dispositione aeris . Utile etiam fuerit, sit stulis annis conferre T hermo metrum cum aliis quo invariabili gradu caloris vel frigoris ;v. gr. cum calore aquae serventis , quae in toto orbe creditur habere eundem gradum , nee ubi semel summum aliquem gradum caloris recepit , majorem recipit; vel cum calore aquae serventis , in qua liquefit butyrum, vel cum calo te profundae cellae, aut ca Vernae, in quibus toto anni tempore solet perseverare idem gradus caloris, prout contingit in caverna observatorii Parisiens s , inquam Thermo mctrum deportatum sena per tenet gradum medium nempe 32.
Punctum p. Qualis spiritus vini adhibe nisdus pro Thermo metris Florentinis . Resp. Censetur communiter bonus spiritus vini , si incensus totus in auras , nec relinquit aquam in vase . Verum Geo Medus in Aead. Reg. I I g. meliorem invenit methodum ,