Relectio de merito et argumento charitatis. In vigilia Pentecostes solenniter prolata. A frate Domnico Bañes ... anno Domini 1589

151쪽

o a mentocharitatis i itum sequens. Sic ergo sequeretur, quod per quemlibet actum meritorium gratia vel charitas augeretur. Haec ex D. Thoma, qui ita respondet ad tertium dicendum, quod quolibet actu meritorio meretur homo augmentum gratiae. Sicut &gratiae consummationem quae est vita aeterna. Sed sicut vita aeterna non statim H dditur,sed suo tempore: ita neque gratia statim augetur, sed suo tempore cum

scilicet aliquis lassicienter fuerit dispositus ad gratiae augmentum. Hactenus Diuus Thomas. Et profecto qui attente legerit hanc solutionem, nescio quomodo possit aliter intelligere hanc doctrinam. Distinguitenim Diuus Thomas duo tempora, alterum in quo redditur vita aeter na, quae eadem cadit sub quolibet merito; procedenti ex gratia & charitate. QSod nam autem sit illud tempus Concilium expressit dum dixit, si tamen in gratia decesserit Quod nam autem sit tempus conferendi illud augmentum gratiae habitualis secundum intensionem: Conci ilium quidem non expresiit , sed D. Th i

152쪽

uit, scilicet,cum aliquis sufficienter fuerit . ldispositus ad tale gratiet augmentum. Qua quidem dispositionem esse per actus feruentiores ex ipso metargumento proposi, to colligitur & D.Thomas*pe alias assi

m t ut patet in artic.6.quqst.a .in a.et. Est: ligitur aperta mens D. Thom. quod sicuti vitam aeternam no assequetur liquio quii illam meruit,nisi supposita quadam con-i. ditione,quam non meruit, scilicet quod moriatur ingratia ita non assequetur ho-i' mo augmentum gratiae & charitatis quod

i meruit quantum est ex parte ipsius actus meritorij;nis supposita alia conditione,vii

delicer,si & quando pi oportionabiliter se

disposuerit per actum liuensum iuxta in- tensionem futuram habitus. Et hanc esse itinentionem Diui Thomae nemo nisi cui ' . M. . . eiuS sententia displicuerit negare poterit. Scio hac parte quosdam ex nostris qui-,bus Diui Thomae sententia non placuiti vespisse quasdam: interpretationes mira-.

hilos & incredibiles adiisere propter quasi risinu probes item μ cer

153쪽

is' .mventa charitatis. Inaesententiam quam nominalium. Sed de hac re satis dixi ubi supra, ubi ostendi quomodo non consenet illorum interpretatio cum doctrina Diui Thomae. In hoc tamen loco operaepretium est in confir-imationem huius doctrinae commemora-: re quae dixi dubio ultimo super articulum sextum,quaesto. a . in nostris Commentariis super Secuda Secudae.Ibienim ostendi ex doctrina Diui Thbmae, qualiter merita per peccatum mortificata reuiuiscant per poenitentiam. nuisenim certum , sit quod omnia reuiuiscunt, quatenus re-a cuperantefficaciam perducendi eum qui illa secitin vitam aeternam; itaquepro sin-3gulis & pro omnibus dabitur vita aete rna in praemium :tamen praemium essen- ,

tiale quantum ad intensionem visionisi beatificae sic enim de praemio essentiali loquitur Diuus I bomas) non reci-:piet maius , quam x pondeat praesenti dispositioni, in qua resurgit nisi sor ire antequam moriatur reddeat ad pri stinam dispositionem . De qua re vi

deantvi quae dixi ubi supra , & appar i

154쪽

Relectio demerim, . bit quod haec sit expressa sententia Diuii

Thomae.Vbi obseruandum est, i quanuis Concilium Tridentinum in Seiaone sexta. cap. 7. dicat quod umisquisqver cipit suam iustitiam secundum mensuram quam Spirirus sanctus partitur singulis pr ut vult & secundum propriam cuiusque dispositionem loquitur autem Concilium de iustificatione iii pii ) nihilominus , quando ex isto loco Concilii

argu Raentor ego contra eos qui tenent,

quicunque resurgit a peccato per quas tum libet paruam contritionem recipit maiorem gratiam . quam antea habebat, tum propter dispositionem praesentem, tum etiam propter merita praeterita, quae dicunt ita reuiuiscere ut tam intensa gratia infundatur , qua inierat intensa prior gratiaper peccatum amissa, quando itaq; argumentor contra illos expraedicto Decreto , ubi desinitur, quod unusquisque impius dum iustificatur recipit mensuram iustitiae s hoc est gratiae iustificantis secundum propria m cui usque dispositionem & cooperationem , ergo noniecipit homo

155쪽

homo maiorem gratiam, quam respbndeat praesenti dispositioni & cooperationi poenitentis.Respondent,negantes consequentiam, dicentes, quod Concilium non loquitur de poenitente qui prius habuerat merita mortificata. Quae solutio quantum valeat non est praesentis loci disputare. Nam ubi supra ostendi, quam conismis si Diui I homae sententia de reuiuiscentia meritorum cum Decreto concilij. Nunc autem, non possum non subridere, cum aduersarij nolunt admittere nostram intelligentiam sepra citatorum Canonum concilij,ut eripiamus d ctrinam Diui Thomae ab illorum calum-

nijs: & iam tandem ipsi sequentes nominalium sententiam de reuiuiscentia in ritorum , limitant uniuersalem assertionem Concili j asserentis, quod unusquisq; qui iustificatur recipit mensuram iustitiae secundum propriam dispositionem , &cooperationem: dicunt enim , hoc non

esse intelligendum de quolibet impio qui iustificatur,sed de illo qui prius non ha-

buerat merita mortificata. Sciebat enim K Conin

156쪽

i 6 . Relictio de merseo Concilium opiniones esse inter Theologos circa modum reuiuiscentiae meritorum per poenitentiain Mirum ergo est ouod ipsis liceat sic exponere Concilium,& mihi non liceat, qui multo magis. ger mane & prout decet grauitatem Concilii explicaui, quae supradicta sunt de incremento iustitiae acceptae. Itaque ipsi in ipsa iustificatione in ipsi flossant Concidium consequenter ad sua mi opinionem:& mihi indignantur , quod in. augmen to gratiae & charitatis decreta Concilii explicem consequenter ad sententiam faucti Thomae. Dicunt enim quod potius deberem glossare verba Diui Thomae, quam concilii. Quibus ego respondeo, quod doctrina Diui Thomae-est opitiamus interpres concili . Quam quidem doctrinam quida mox nostris etiam Thomistis modernis fortassis non plene capientes mentem Diui Thomae, vel quod mihi centus est rigidam arbitrantes, Vo-duerunt quasdam interpretationes adhibere, quae illam vel destruebant vel omnino improbabilem reddebant. Sed ν''

157쪽

augmento charitati . auis multi ex praedictis modernioribus

Thomistis aliteri censuerint, quam nossentimus, duos tamen referam, qui fue

runt praecipui nostris temporibus. Altererat sapientissimus Magister stater Franciscus a Victoria . Is in relectione quae

circunfertur de augmento charitatis, mini quam Varias opiniones retulerar, &. in ter eas opinionem Diui Thomae , qt39d per nullum actum augetur charitas nus sit intensior ipso habitu charitatis: IRndem in sine repetitionis nihil ex praedictis sibi placet. Ait enim, quod multa

argumenta ostendunt, quod eius opinios quae alia est a nostra ) non caret e tiam calumnia , neque bene se expedixa dubijs, & difficultatibus, dc fortasset,qnod oporteat ponere aliam opini'nena distinctam a tribus recitatis . Et paulo post inquit. Profecto non est certum, sed valde dubium , quomodo fiat augmentum charitatis, & virtutum infit sarum . Neque i mihi per omnia placet etiam opinio' Sancti Thomae recitata , neque Possum , ex sententia satisfacere 4 Κ L du-

158쪽

et 3 Relictis de merit. dubiis emergentibus ex illa. Et tandem dicit in hac materia facilius esset mihi dicere, quod est falsum.quam quod est verum. Haec ille vir magno es excellenti ingenio praeditus, & qui primas inter no- stri temporis praeceptores tenuit. Verumtamen non mirum est , quod aliquando bonus dormitet Homerus. Multa enim dieit in illa repetitione, expresse contra Diuum Thomam, plurima indecisa relinquit, ita ut videatu otius inuestigatoris,quam Doctoris officium fecisse. Atauertant tamen nouissimi qmulantes,quod vir ille sapientissimus, ac modestissimus in eadem repetitione prope sinem inquit, dubium esse quae sit verior de illis tribus

opinionibus recitatis, inter quas certe continetur ea quae nunc dicitur esse nostra' opinio: quam quidam non intelligentes vel nolentes intelligere audent dicere esse temerariam di parum tutam in fide. Suspicor hac via illos existimas se os no- strum obstruere,quod alias censuras gra Diores aduersus quorumdam noua do- Z gmata protulerim in nostris Cψmmen-

159쪽

o augmento charitatis. 3 , tarijs. Fateor enim me vehementer aegre ferre, quod huiusmodi dogmata permittantur. Qualia sunt, quod Deus non prae- deliberauerit ab aeterno actus nostri liberi arbitrii bonos. Quod cum aequali auxilio & praeparatione Dei unus peccator

euadat iustus,asius maneat in peccato.

Quod Christus Dominus non meruit obediens praecepto moriendi, sed quia libentius obediuit quam tenebatur obedire quia,ut ipsi aiunt,no intelligunt, quom Odo Christus Dominus stante praecepto paterno liberὰ obediret. Imo existimantillam maiorem intensionem neque praecipio neque diuinae praedeliberationi subesse. AEstimant enim non conuenire actum liberum, cum diuina circa ipsum praedeliberatione. Haec & his similia non

possum non erroris vel haeresis nota inurere . Horum hominum sic opinantium calumnias pati non vereor , dummodo veritas elucescat. Hoc sane illis debeo, quod eorum calumniis excitatus sum, ut euidentius ostenderem puritatem & veritatem doctrinae sancti Doctoris. Alter K 3 ex Tho-

160쪽

rs o Telemo δε me, itό 'ex Thomistis sapientissimis fuit Frater Dominicus de Soto Doctor olim Parisiensis, doctissimus ille quidem&diligentissimus: at vero inter nominales nutritus vix potuit in aliquibus opinionibus iulorum sententias exuere. 5 factum est

ut circa reuiuiscentiam meritoru partim cum Diuo Thoma, partim eum nominalibi is,partim etiam cum Scoto consentii in . Sentent. distinct., ι ques .a. artic. a. quod quicunque resurgit in v peccato,qui antea habuit gratiam & mes et rita, semper recipit nouum gradum gra- tig ratione meritorum quq reuiuiscunt. Dicit secudo, quod si homo resurgit cum summo conatu quem per auxilium Dei habere potest , recuperat Omnem gratiam a qua exciderat, siue magna fuerit siue parua. Dicit tertio, quod si illa con tritio deficiat ab illo summo conatu,tunc restituitur antiqua gratia in ea proportione, in qua contritio distat a summa contritione. Verbi gratia, si contritio est medietas stim mae contritionis', restituetur

medietas gratiae deperditae : & si fuerit

i tertia.