장음표시 사용
751쪽
Lib. III. c. IX V. 729 videtur dubitandum. At nepos hujus Iesu, qui librum ab avo Hebraice scriptum Graece interpretatus est, quae sola Graeca interpretatio Hebraico codice perdito aetatem tulit, in prologo astirmat se in AEgyptum venis te sub Ptolemaeo Euergete, anno XXX VIII. non primum Everge
tem qui Philadelpho, sed secundum ' qui Philometori successit libenter intellexerim, cujus initia Ol. CLVIIIl. a Philadelphi morte ablunt
annis nonaginta quinque. Annum vero XXXVIII. putem '' de interpretis annis aetatis,non de annis regni EVergetae intelligendum, neq;enim legimus c. τω ἐγδόω 'μ πιακαςο. ετει Eυεργετου βασιλεως sed . Eυεργέτου βασιλέως - αι Θέῖς άς Αιγυίον, & neuter Ptolemaeorum hujus cognominis tot annos regnavit, ut ex Claudii Ptolemaei Canone &Eusebii Chron. constat. Hebraicum codicem, cUjuS se vim atque pondus Graece interpretando assequi potuisse nepos inficiatur, vidit adhuc suo tempore Hieronymus praef. in proverbia: Fertur re Panaretos Isu mi ii Sirach biber, c, alius Deuripigraphus, qui Sa enti Salomonis insicribitur. uorum priorem Hebraicum reperi, non ' ' E Olbias tCπλλῖ ut apud latino, he parabolas Uz praenotarum;C iju tierant Eccsesi ex re Cauticum
Canticorum, ut similitudinem Salomouis ustu sistrum re inerm librorum se etiam materiarum g nere coaequaret. Equidem Iosephus Scaliger p. s 2. Epist. existimat in Hebraicam versionem Eccletiastici ex Graeco concinnatam
Hieronymum incidisse; sed nihil est in Hieronymi verbis quod ita esse illa intelligenda neces ario evincat, itaque malo assentire Drusio quae sit. ZZZZ per
Ita Grotius, Uiserius, Labbeus & nuper Clari T. Hedy p. Is 3. seq. de Biblior. textibus
Original. E veteribus quoque Eusebius, Glycas &c. Sic hunc locum accepere Nic. I ira, Joacb Cameraritas Jo. Drusius, illustris Huetius &alii. Josephus vero Scaliger 3, Isagog, Cala. p. 29 intelligit annum duodequadragesimum J belei, vel 38. annum periodi Dionysianae Dionysii Mathematici Philalelpho cari) Vide lV. de emendat temp. p. 268. V. p. ψ34. Alii apud Torniellum ad A. M. 38c8. putant innui annum 38. ab insigni illa relaxatione captivorum Judaeorum qnae sub Philadelpho contigit. Ber tramus c. Lucubrati. Franckenthal. annum 3 S. a tempore quo avus Jesus filius Sirachi librum suum Hebraice scripsit. Petavius denique X. 4 q. de doctrinatem p annum duodequadragesimum a tςmpore quo nepos Jesu in Egyptum fuit provectus. Tot eruditorum virorum dissidia unico vocabulo praevenire scriptor potuisset, si ipsi hoc visum fuisset tanti. ρη De Eooles tast, o, titulo vide Uales. ad Euseb. p. 42. Stephani te Moyne not. ad Uaria Lacra p. 9 33 lo. Andream Bosium schediasmate de notitia scriptor. Ecclesiali. c.
I. & Phit. Jao. Harim annum de rebus gestis sub Apost. p. 1 7.
752쪽
'io ECCLESIASTICI EDITIONES Lἰb. m. e. MLV.
per Epist. CV.quii pium exemplar Hebraicum avi Hieronymo visum sibi persuasit. At de codicinus Ecclesiastici Hebraicis Seb. Munstero qui typis exscriptum a Judaeis CPoli fuisse refert, & Paulo Fagio memoratis, recte suspicatur Illustris Huetius, eam esse recentior sm hujus libri Hebraicam de Graeco versionem, qualis duplex exstat Tobiae.
II Edisiones ue Interpretes Ecclesiastici.
Ne dicam de Bibliis graecis, in quibus Sirachides, ut notum est, Iegitur, quaeque supra c. I a. 6. recensui: eximias hujus libri Graecas vel Graecolatinas editiones debemus i) Joach. Camerario Basil. Is s I.& cum latina ejus versione ac notis Lips is 68. 8. r) Jo. Drusio qui ad Hebraismi rationes plura revocavit, versionem novam & notas addidit, Romanamque editionem cum aliis contulit, variis etiam lectio nibus a Iac. Κimedontio ' ad Camerarii MAGν e MS. Codice notatis Franeqv. I 196.4. 3) Davidi Haesichelio, qui Ecclesiasticum edidit Graece recensitum ad vetustissimas membranas Bibl. Augustanae, &quatuordecim praeterea exemplaria tum MSS. Codd. Palatinos tum varios editos, addita versione latina vulgata ex edit. Romana & suis notis. Augustae Vindel. 16o4 8. Hoeschelii editio Graeca cum ejus notis exstat quoque in Criticis sacris Anglicanis, Franco furti &in Belgio recusis, adjunctasque habet animad versiones Claudii Baduesti , SD. Casessionis , P . Drusii s Hugonis Grotii. Drusii editionem versionemque sed sine notis recudendam dedi Lipsiae i69 i. 8. cum Ecclesiasticum Graece & latine ederem junctum Tobiae, Iudith, Orationi Manasse, & libro Sapientiae Prodierunt etiam libri Apocryphi V. T. & in his Ecclesiasticus Graece An tu ver piae ap. Plant in . I s 8 q. . & Franco furti I 694. forma octava majore. Graeco latina Ecclesiastici editio cum versione & notis Matthia
Bergis Brunsvicensis. Hel inst. I FSC.&Lubec. IS9 I. 8. Graecis Ecclesiasticum reddidit Paulus Dolscius M' Plauen-
sis , discipulus Malanchthonis, unde Melanchthoni Metaphrasin hanc tribuere videtur Antonius Teiiserius Vir Clariss . in elogiis Thuaneis. Prodiit Dolscii Sirachides Lipsiae A. I spl. 8. apud Io. Rhambam.
753쪽
L b. m si Inae Latinis elogis complexus est eundem librum Jo. Lorichius Hadamarius, In go ista dii I s I s.& centum amplius annis post Martinus Nellius Em dae I 6y4. 8. Jo. Sechervvitati Paraphrasis Poetica lucem vidit Basileae apud Oporin. 3. & Henrici Hermanni Lippiani Lipsiae I s 86. S.
Germanico carmine transtulit Magdalena H meieria Ratis bonensis A. Is 7 I. ac IJ S. D Norim b. I 6o9. I a. tum jo. Hildebrandus Halis Sax. I 662. S.
Alii interpretes latini, praeter veterem vulgatum, qui prosa reddiderunt, exstant quam plurimi, Camerari' &Bergius supra laudat tum Pictorinus dirigenus qui & notas addidit. Lips. Is 7 I. 8. Justus item Ionas& qui universos Sacrae Scripturae libros interpretati sunt Complutenses quos in Sirachide sequuntur editiones Basileenses Graeco latinae Xantes Pagiamus Lucensis, tum Flaminius Nobilius, Arias Montanus, Sebast. Castellio, &Seb. Schmidius sejτm vel qui Apocryphos libros, ut Petrus Cholinus in Bibliis Tigurinis obvius, & cujus versio in Rob. Stephani opere Biblico comparet Claudius Baduellus,& Franciscus Iunius; Vel qui veterem vulgatam versionem interpolarunt Isidorus Clarius, Thomas Malvenda, Lucas Osiander & Paulus Eberus. Germanicae versiones vel e vulgata concinnatae sunt, ut quae ante D. Lutherum prodiere in lucem, aut in Romana Ecclesia compositae tuere a Io. Dieten bergio, Io. Eccio, Melchiore Brunio, Caspare Ulen bergio & Theologis Moguntinis. Aut vero e Graeco sunt derivatae ut D. Lutheri nostri qui tamen & ipse e veteri latina frequenter loca quaedam versioni suae inseruit) Tigurinorum, Io. Piscatoris,& versio nova Germanica Eccletiastici cum notis Criticis haud contemnendis edita Halae Sax. I7o 6.8. sub nomine quorundam S. Scripturae studi Osorum. E Lutheri versione in idioma inferioris Saxoniae, in Suecicam, Danicam,&Belgicam translatus est linguam. licet praeterea Sueci, Dani, Belgae ut nunc Esthones quoque ac Livoni habent & translationes ad
In Polyglottis Londinensibus exstant versiones Ecblesiastici Syriaca D Arabica cum latina singulae vertione, exstat ibi & vetus vulgata &recens Flaminii Nobilii latina interpretatio. In Syriaca vero & in vulgata veteri quaedam hinc inde aliter & interpolata leguntur, interpretibus ut fit quaedam de suo vel ex aliis locis vel ex Salomone adjungentibus. Habenter & Anglicae versiones,& Istandi cae, tum Hibernica ; &Finnica Eschilli Petraei, & Jo. Tornaei Bothniensis Lappica , Polonicae
754쪽
31 ECCLESIASTICI INTERPRETES. Lib. IV e. XXVIII
quoque celebrantur, tum aliae tum Jesultarum Iac. laci & Justi Rabi: Hungari cete praeterea ac Bo hemicae & Slavonica atque Ruthenica sive
edita illa in Bibliis A. 11 gr. fol. sive quas ad editionem parasse nuper dicuntur viri laudatissimi Erenestus Gluck & Elias Kopye 1sius. De
Hispani variis dialectis Castellana, Valentina &c. versiones a longo jam tempore habuerunt,ut notavit Fridericus Furius Coriolanus in libro quem Bononiam ' proscripsit p. m. ne dicam de translatione Hispanica Camiodori de Reyna, Cypriani de Valere &c. Lusitanicam nullam vidi . Gadi Cantabricam olim habuerunt sive Vasconicam,riim Catalonicam, nam de recentibus dicere nihil attinet, quas vel Romanae Ecclesiae addicti Lugdunenses & Lovanienses , praeterea Parisiis Renatus Benedictus, Franciscus Besseus & Franciscus Frisio, ac novissime Isaacus de Sacy ediderunt, vel e Protestantium numero Sebastianus Caslestio, Io. Deodatus& Genevenses a variis deinceps recensiti & interpolati, ac recens admodum singulari studio Davidis Martini. Italicae versiones notae sunt Nic. Maternati Veneti Abbatis Benedictini, Antonii Bruccio li&Jo. Deo dati: Nam quae tempore Sixti V. A. i 189. Romae typis exscripta, '' mox iterum suppressa fuit. Jam eos paucis juvat referre, qui notis, animadvertionibus, &commentariis Ecclesiasticum illustrarunt, praeter eximios illos quos ante memoravi: vel quorum in universos aut plerosque libros Biblicos industria enituit, ut sunt e nostris Osiander, & χαλκέντερ' Calovius, e Re formatis Conradus Pellicanus & Paulus rosianus, e Romanae Ecclesiae sociis Menochius , Tirinus & a Lapide, atque his antiquiores Nicolaus Liranus, & glossae ordinariae atq; interlinearis auctores Strabus Fuldensis & Anselmus Laudunensis, Dionysius praeterea Carthusianus & Hugo
Cardinatis. Ex vetustioribus Ecclesiae doctoribus nemo Ecclesiasticum integrum vel majorem ejus partem commentario aut homiliis est interpretatus, licet argumenta ejus compendio referat Athanasius junior
Euthalii aequalis in Synopsi Scripturae, & in loca quaedam singula exstent homiliae Ambrosii, Rugustini &c.
Rabani Mauri qui octingentis& quinquaginta post CHRISTUM
ν Prodiit liber Basileae LVide quae Gregorius Leti invita Sixti V. Tom. a. p. 39y. seq.& Wagensellius in telis igneis SatanM p. a I.
755쪽
ET COMMENTATORES. LiMII. c. m. 7 3STUM annis floruit expositio Ecclesiastici libris X. ad Olgarium
chi-Ep. Mopuntinum. Paril. Is 4. & inter opera Colon. I 627. sol. Alexandri ab Alexandria Ord. minor. Romae A. 13I . lepulti) & Io. Alerii Carmelitat commentarius, dubito an editus. Roberti Holkot c circa A. C. i; o.) lectiones In pr1ma septem Ecclesiastici capita Oxonii habitae prodierunt cum ejus lecturis in Canticum Canticorum Venet. ISO9- . Cornelii Iansenti Gandavensis commentarius. Lovan. I s 69. 4. Pauli de Palatio. Colon, IS9 8 . .
Octaviani de Tufo, Neapolitani, Soc. Iesu, in primora X III.
capita. Lugd. 1628. Colon. I 629. fol- . . Jo. de Pina Madri tensis, commentarii, quatuor tomis. Primus in X prima capita prodiit Lugd. 163o fol. Oliverit Bonartii Iprensis Commentarius. Antu verpiae A.
Salvatoris de Leon expositio & illustratio in prima XV. capita An tu ver p. 164O. fol. Petri Gorsit explicatio Paris i s q. s. Alphonsi de Flores, in capita XXIV. An tu verp. I 66 I. fol. Gasparis Sanctii in capita primora XXIV. & Francisci de Cepeda in editum commentarium memorat Philippus Alegambe. His accedunt e Gallis recentibus Sirachidis illustratoribus Bois suetus Episcopus Meldensis, & variis politissimis scriptis notissimus
Brevem quoque Ecclesiastici explicationem David Chytraeusdedit, quae pi us simplici vice recusa est, ut omittam alios qui sententias Sirachidis in locos communes digesserunt, uti Lucas Geterberge rus &JO. Koenil enius : v et qui contulerunt cum dictis Eccletiastae ac libri proverbiorum & Sapientiae, vel qui Homitiis ad populum habitis explana
η Confide Huberini libro Rev. D Goegit Praesulis dignissimi Lube censis Bibliothecam Mortuorum II. p 62. & de Mathesii in Siracidem Homitiis Vitam ejus a Jo, Balthasare Matheno Pastore BrocWicenu scrjptam p. III.
756쪽
In libro Schebeth Iehuda quem latine edidit Gentius, Ben iradicitur vixisse post Augustum Imp. Sed hoc argumento qui uteretur ad demonstrandum diversos esse Jesum Sirachidem & Ben Sira sive filium
Sirae, levissimo uteretur. Pesssimi enim temporum notatores sunt recentiores Iudaei. Itaque David Gana in suo Zemach pag. 6s.seq. audacter eosdem facit, dissentiente quidem Guil. Henrico Vorstio in notis, Drusio ad XXV. 28. qui tamen III. 2 3. qu. Ebr. aliter senserat &N ic. Serario ad Bonifacit Epist. i. sed consentientibus plurimis aliis inter Christianos viris doctissimis, Christophoro Cartvvrighto,qui in mellificio Hebraico V. 13. p. 3 ia 6. seq. ben Sirae sententias a Talna udicis laudatas confert cum dictis Ecclesiastici : Hugone Grotio ad Ecclesiastici cap. VI. 6. Cornelio BonaVentura Bertra O qui c. i. lucubrationum Franckenthalensium testatur se in Ecclesiastico enucleando & revolvendo atque cum quibusdam aliis libris conferendo quam accuratissime elaborasse, Hottingero,Huetio aliisque; quibus haud invitus accedo.Sententias Ben Sirae XLIV. ordine & numero duplicis Alphabeti edidit & prioribus XXII. Hebraicum Peruscii sive explicationem
nescio cujus auctoris adjunxit Paulus Fagius, qui etiam vertit latine. 4 itulus libri est: Sententiae Morales Reu Sirae vetust Fimi aut horis Hebraei quia Iudaeis nepos Hieremiae Prophetae fuisse creditur,cum succincto commentario. ubia; mbraice &c. Isnae is 3 a. q. Hinc sententias omisso Hebraico commentario vulgavit cum versione & notis suis Io. Drusius Franeqv. IJ97. ψ. cujus editio in Criticis sacris Anglicanis est recusa Tomo VIII. p. i J69. seq. edit. Lond. Critici ut notum est , deinceps in Belgio & a Franco fui tensiibus sunt recusi. Exstant praeterea sententiae illae etiam latine in Cornelii a Lapide commentario in Ecclesiasticum p. 2'. seq. &apud I. Euseb. Nierembergium X. 9. de origine Scripturae. Sunt etiam a me pridem Fcclesiastico Graece S latine edito subiunctae. Joannes Barto-loccius I. Bibl. Rabbin. p. 688. meminit editionis Hebraicae Venetae A.
1134. 8. Sed exstat & alia antiquior reliquis omnibus CΡolitana quam olim habuit Munsterus& deinde Buxtorsius qui in Synagoga Judaica c. . de spectro Lilith agens, Pertinet hoc, inquit, historia quae legitur in den
η Memoratur etiam quidam Rabbi in excerptis Gemarae. tractat. Chagigaliquos nuper edidit Clarissimus Hottingeri nepos p. 4O.
757쪽
Lib. m. e.XTIT. 7Jisra, non ioo quem rictissimus Paulus Ea ius latine redditum excudi curavit, siedeo quem Judaei ediderunt. Et meum quidem exemplar CPon est excubum, s illud ipsium cujus mentionem facit Sebastianus Munsterus subfinem luae Colmographiae latinae, ex quo historiam illam Hebraicam de Prestegiani ditione ad extremum librum annexam hausit ue depromsit, illudque mihi de Iudaeo in vicinia, qui ex Munsteri Bibliotheca habuerat, emi. Munsierus enim Basileae lingvae Ebraea Professor
fuit, ibidemque epultus quissicit. Idem Buxtorfius in Bibl. Rabbinica testatur in illa editione multa fabulosa de sapientia Ben Sirae post sententias ejus morales adipersa legi. In esse & alios tractatus plures , quos ibidem recenset.
III. Ecclesiasticum excipiat SAPIENTI E liber, qui non minus quam ille Panaretus ' dictus & Salomoni Rehi tribu us fuit ob aliquam eloquii, ut ait Augustinus, similitudinem. Alcvinus:
Tees Salomon libros mirabilis edidit auctor, His duo junguntur per Paradigma librL uorum quippe prior Sapientia dicitur alma, Notatur Jesu nomine posterior.Librum Salomone dignum nec cum ullo quocunque scripto humano comparandum vocat Jo. Gregorius, Anglus, praef. ad Observationes in loca S. Scripturae. Salomoni etiam nuper tribuere non dubitavit Vir Clarid. Nic. Hieronymus Gund lingius Observ. Hallens. V. I . hujus enim se auctorem diatribae profitetur in Historia Philos. Moralis pari. i. pag. 73. Sed praestantissimum lectuque ac memoria dignissimum libenter profiteor, Salomonis esse nunquam mihi per vadebo, librum Judaeis ignotum, & antiquis etiam scriptoribus Christianis doctissimis confitentibus sub Salomonis persona a pio aliquo & erudito viro compositum , quicunque etiam is fuerit o παιαρετον σοφί- Mς ζ προί, ποναύαΘεές ut loquitur Eusebius XL s. praeparat. Scripsisse autem post Iudaeos a gentibus jam subjugatos patet ex eo, quod memo
ludi ad recentiora longe Salomonii tempore Graecorum sacra per voces
Vide Cotelerium ad Clementis Romani Epist. I. cap. s . T. I. Patrum Apostol. pag. I78. ' veterum loca Ecclesiasticum Salomoni tribuentium collegit Seraritis ad S. Bonifacii
Epist. I. Similiter & Proverbia & Ecclesiaster reniunt ipsis titulo Sapienti .
758쪽
rem conficit quod Salomonis persona auctor Orat capite IX. Perinde en lan fit in Psalterio Salomonis, quod vulgavit Cerda, & in testamento ejus adhuc in edito , quae duo scripta nemo sobruas Salomonis esse contendet. Ouemadmodum igitur tui, Sapientiae Salom , ita iub Salomonis persona loquitur auctor hujus libri. Sic tuo I imothei persona scripsit Salvianus Malo enim cum hoc illum conferre quam cum impostoribus, qui falsis nominibus decipere lectores suos voluerunt, uti Hetruscarum sutor fabularum silve antiquitatum sub Prosperi nomine : id ita sicio ego Projerus. Et pseudo Clemenimorum icta pior: Dνα .mens, Ego Petrus, Nos logo ac similia. Nec vero crediderim quod auctor voluerit credi a lectoribus suis Salomo, sed aliquis divinar sapientia: Salomoneae, ut Sirachides in prologo dicitur, O matqs sectator, perinde ut Saleianus nunquam voluit existimari libros tuos a limotheo ellescriptos discipulo Apostolorum, sed fatis ipsi fuit sub nobili hac persona delituisse. Ecquis vero demum sit scriptor pulcherrimi N aurei libelli, nemo assirmare certo potest. Nam quod Philonem quidam volunt, illum Alexandrinum cujus scripta plura leguntur, ut GontenditJo Cottabadius libello singulari quem edidit Bredae i6 8.ia. perspicue talium etae opinor, & veterum testimoniis ac genio scriptorum Philonis contrarium. Pro antiquiore M' re te habent qui Philoni alicui tribuunt se mori. Verum quis ille Philo senior, dicere vix possunt, cum absurdum sit de Philone suspicari quem de Iuda: is quaedam scriptisse a juni Josephus, Clemens, Eusebius : eum enim Ethnicum constat fuisse & Pytnagoreum.
Nimis quoque acutum est quod nonnulli, quoniam i in e. amabilis Sal omo dicitur et Reg. XII. Σς.&R. AZarias Philonem JUGaeum Uicissim in suo Meor Euajim non sed appellat, 'nc concludunt sub Philonis nomine ipsum latere Salomonem. A Philone presistero gradice conversum ait Is. Vossius libro de LXX. Interpretibus pag. 496. neque ex Hebraeo conversum abnuerim, etsi stylus graecam elo-uuentiam ' ' redolere visus est Hieronymo, qui suo jam tempore nul
a iram Conser si lubet alia exempla apud Jo. Ramoldum de libris Apocryphis praeleci. XX,
' Ici Drusius de Henocho c. Xl Sapientia auctorem furarem Philonem non sun orem quama aus memoratur in lybro chasin.
759쪽
EDITIONES ET INTERPRETES. Isb IV c m. 3 7
lum te Ebraicum exemplar reperire potuisse est testatus. Chaldaico scriptum vidisse se refert scriptor recens R. Moses Nachmani des Germis densis, Meminit etiam R. Agarias sed quae ex illa a Mose prodescuntur, conveniunt cum veri ne Oriaci qualis exstant in Polyglottis illamque cita tectum referunt, ut Buxtorsio& Hottingero pridemn lacunar quamobrem versionem tantum ex Graeco factam , neque eam valde antiquam vidit, qualis etiam est Arabica in iisdem Polyglottis excusa, & h Syriaco ut videtur concinnata. Epiphanius vero qui Ecclesia iticum & Sapientiam accenset libris ςιχηοοῖς, non hoc ipsi, prodit eos lingva Hebraic' carmine adii rictos fuisse, sed tantum in Graecis quos evolvit Epiphanius codicibus icriptos fuisse instar Psalmorum & librorum Salomonis per ςιχους cum sententia desinentes, non una serie & longitudine procedentes per totum Volumen, ut in ceteris libris Biblicis fieri consuevit. In Nicephori Qχομεetria, Sapientiae numerantur si dici mille & centum
Ecclesialii ci bis mille & octingenti.
Vel ionem vulgatam latinam hujus libri, quae exstat, Hieronymum auctorem non agnoscere, variis argumentis disputat Lud. Cappellus p. 3 63. Opp. Posthum.
, . Bellatoris presbyteri, sexto post CHRISTUM natum laculo
clari, octo libri in Sapientiam, Cassi odoro c. s. divina r. lech memorati pridem perierunt. Bedae Venerabilis in unum & alterum locum Sapientiae con mentatio exstat, in qua meminit duplicis latinae huius libri translationis. Anonymi expositis, latina MS in librum Sapientiae memoratur Lambecio lib. II. de Bibl. Vindob. p. 777. Rabani Mauri libri III. in Sapientiam, ad Olgarium Archiepiscopum A. C. Sa7. scripti leguntur inter ejus opera. Io. Bonaventura Cardinalis & Doctor ut Scholasticis placet Seraphicus scripsit L ipse in hunc librum medio iaculo post CHRISTUM natum XIII. citi cent utri annis post Robertus Holli ut, licet sunt qui huj s commentarium tribuunt Reginaldo de Alna Ord. Ci- stercientis. Petri Nannii scholia quae Basileae A. Vss 2.4. viderunt lucem miror non adjuncta esse a Criticorum sacrorum Angi. editoribus ad no
tas Baduelli , Castellionis, Isidori Clari & Grotii quas exhibent in Sapi-
760쪽
Lib.III. e. XXXI entiae librum, quem Nannio neminem melius elucidavisse notat Paulus Colomesius p. ios. Observati. Cac parum. Casparis Barthii commentarius in Sapientiae librum,culus meminit notis ad Claudianum, nunquam editus est o neque Sixti Senensis,
qui libro IV. Bibliothecae sanctae inter scripta sua refert Sophias Mono- testarum, in quatuor proverbiorum, Ecclesiastis, Sapientiae & Ecclesia.stici Volumina: neque Casiparis Sanctii denique, cujus commentarium
memorat Alegam be- . Nic. Set necceri editio Graecolatina cum nova Ierilone, argumentis, notisque prodiit Lipsiae is 68. 8. Victorini Stri gelii translatio uuam in mea Graeco latina Apocryphorum editione recudendam dedi ) &animadversiones. ibid. I FIS . 8. Conradi Dieterici Hom Iliae praeclarae in hunc librum Germanice editae Ulm. 1628. l. Io. Lorini eruditus commentarius Lugd 16or. 4. & deinde Moetuntiae atque alibi plus silmplici vice. Commentarius brevior Christophori de Castro Lugd. i6I3. 4. Prolixior Laurentii de Aponte Paris. I61'. I 6 O. fol. Iacobi Calfhille metricam expositionem ante paucos annos edidit Vir. Cl. Daniel Gulielmus Mollerus. Nova versio Germanica libri Sapientiae cum notis Criticis diligenter collectis lucem vidit Halae Sax. A. 17os. 8. Carmine Germanico reddidit E. S. de Reichetabach. . Praeter Bossveti &.Bellegardei observationes, non ita pridem Parisiis edita est Anonymi Metaphrasis Poetica Gallica, A. 1696. . Ceteros interpretes plerosque paulo ante in Sirachide notare
IV. ORATIONEM MANASSAE Regis quam captivus oravit a. Paralip. XXXIII. I 2 scriptam fuisse in sermonibus Regum Israel& in sermonibus mzai Prophetae , sacer scriptori bidem testatur v. I S. Ea vero quae hodie Regis illius nomine exstat , verbis Paralipomenon uno veluti tenore subjicitur ab auctore Constitutionum Apostolicarum Clementi Romano tributarum II. et a. atque fatente Cotelerio A Zitia est
ac extra Canonem librorum divinorum codocatae quamvis pro g enuina habue-νunt etiam S iptor Sermonis in Publicanum s Phariseum T. 6. Operum B. G sostomi, Antonius Monachus lib. a. Melissis serm. ρ . Theodorus Studita Iermone Catecheticosti. Theophanes Cerameus Homil. 2. U TC Freιulsus, Georgii duo Syncestas cae Bia Mariolus in Granicis fluis, atque Mida; in voce Mανα pta, ubi redie