Fragmenta comicorum graecorum Pt. 1 and 2 Fragmenta poetarum comoediae antiquae

301쪽

nantium non erat eria aetas ' ita nanito miniis poetas annorum gravitato aestini aliatit nec comparari potest ad scitoliauiamin auetoritatem ranati ita in illa lex, qua qui choris sumtus suppeditauarit, annui deveuarit agere Didragesinium, cuius legis Oiage liversa sui ratio ct coiisilium, via. Aesonin in Timarcitum g 2, eaqtie ludum i ulivionem venerat, id ma ae duxi in Colliniuiit. p, 80 Hi a. Ac nunquam eiusmolli legein via poetariam actas erit finibus ir-eumscriberetur, Allienis valuisse, luculmiter stelidunt prin-eipum poetariam exempla, siquidem esciolus ait nos natusqtunque et viginti, optiocles annum age iis duodetricelli nium Euripides quinto et vicesimo aetati an nourrina una tragoedias ominiseriant.

Ut igitur ista lex nulla hierat, tamen vel illae mmcultates, quas vixi, poterant iuveilena poetani a proposito deterrere, maximeque si quis como emana docturus erat nam ni gnum sane Minus, ionii item adolescelitu luna oram civibus ii obilissimis ruinissinIisque universam rempli Dlica in suo luvieiuni vocare. Et Aristophanes mioque libere fatetur oeipsum sibi ustitisse, tuontinus continuo ipse savulam Oeeret ciuemadmodum dicit in Parauasi viiiiiiii v. l :

giarianiatim salsur et in menticium est argiti no praeter alios en Pnon Menior II 6 Tλαύκωνα δὲ τον Ἀρίοτωνος, τ' ἐπεχείρει δημηγορῶν ἐnιθυμῶν ποοσαατεύειν της ὀλεως. οὐδέπω εἴκοσιν ἔτη γεγονώς, ον των ίλχων οἰκείων τε και φίλων Ουδεις ἡδυνατο παῖσαι λουόμενόν τε ἀno του βηματος καὶ καταγέλασιον όντα, Σωκράτης δὲ - μόνος λαυσιν. At ostendit tu ipse locus idoliiod coiisentanoui est, adolescentillorum exiguani in concionibus sitisse aiictoritatem, sapienter pio antiqui statue-iunt, it qui aetate ceteros stiperarent prius verba laceroni quam aetate

302쪽

Iam eineeps visneultatem huius prosessionis maximenue levitatem Allieniensium commemorate

Πολλῶν γὰρ δο πειρασάντων αυτην λίγοις χαρίσασθαι, ιμας τε πάλαι διαγιγνώσκων πετείους την φίσιν ντας, και τους προτέρους των ποιητῶν - τω γήρα προδι-

δοντας.

Hae autem Magneus, alliit, ateus exemplis satis luculentis lustriit, ut licet artis eo eae principes, saepe tamen adversam populi voluntaten experil eralit haec tur potissimum exempla summoriani poetariam metum sibi iniecisse, Ita ut diu cunctatus sit:

ο ὀρρωδῶν διέτριβεν ἀεί.

Danue eum in Nubium parabas v. 530 eandem rem tangit,

κἀγώ, παρθένος γὰρ ἔτ' ἡ κοὐκ ἐξῆν πώ μοι τεκεῖν, ἐξέθηκα, παις δ' ἐτέρα τις λαβοῖσ' ἀνειλετο,

profecto non lege aliqua viae nulla situ se a se luendo deiera lium esse licit, sed lana psani verecundiam, uuae deeet iuvenem poetam, significat. At hintophanes cum germanus esset poeta divinouue anas impetu ageretur, ea quae vi muliunuiue secum volverat et in omnes partes versavertit, non potuit long us abscondere aut reiicere, itanue aliena opera usus in medio proposuit. Sed ut suo Nilne procedat insputatio, primum uae veteres grammatici lac de re memoriae providerunt, examinanda sunt. Et primo quidem loco omnie- morandum testinaonium veteris grammatici , aut de eoinoema

seripsu p. xl ed. Iuver. p. 53 20 ecl. Mein. ριστοφάνης Φιλiππου Ἀγuναιος, μακρολογώτατος Ἀθηναίων καὶ υστῖα πάντας περαiρων, ζηλων ὁ Εὐριπίδην, τοις ὁ μέλεσι λεπτότερος Ἐδίδαξε ὁ πρῶτος recte eukerus πρῶτον ἐπὶ πονrος ιοτίμου δια Καλλιστράτου τὰς ἐν γὰρ πολιτικὰς τοὐτω φασὶν αυτον διδόναι, τὰ δἐ κατ' Εὐριπίδου καὶ Σωκρήτους λλωνiδη διὰ ὁ τουτ νομισθῶς ἀγαθος ποιητης τους λοιποῖς ἐπιγρανόμενος ἐνiκα. Enειτατ υἱω dido τὰ ὁράματα, οντα τον ἀριθμον ὁ ων τόθα mi grammaticiis, ut alias fide dignissimus, ita

303쪽

nte nonne rixeter eteros sequendus est: doeet autem Aristophanem pri mani comoeduam extilbnisse Diovino praetore per Callistratum, et postea eodem pacto plures ornoe- vias aut per itine Callistratum aut per Philonidem spectandas ex iiDuisse postea veris, cum saucia, sibi suaenue apud p pulum gratiae confideret, suum nomenis eo esse Priλ- fessum, et Ipsum in ei tamen regressum esse, senem dentone annuo draniata Ararot suo oncessisse omitti autem Aristopliavis comoedia esse uin imaginta tiattuor. Hoc igitur primum otistat, priman fabulam Aristophanem hoc est metalenses Callistrati nomino lamp. LXXXVIII Icommissam 88θ. Consentu auctor uuae Aristopnaneae p. 5laedi Melii. υλαβης τε σφόδρα γενόμενος την πῆν λλως τε ευφνης τα μει πρωτα δια Καλλιστράτου καὶ Φιλωνἐδου καθίει δράματα διο καὶ σκωπτον αυτιν Ἀρισrώνυμός τε καὶ μειφiας, τετρίδι λέγοντες αυτον γεγονέναι κατὰ την παροιμiα- ώς αλλοις πονοῶντα. στερον ὁ καὶ αυτ

ἡγωνἐσατο. Dicit igitur lilo Grammaticus Aristopnanem prae verecundia non ipsum suum nomen apud praetorem presessum esse, sed Callistrato et nilonide iure prauanni loeum trivuli Callistrato usum esse, ut ipsius savulas do-eerent. Dentave in fine ullus vitae p. 5 5 nae leguntur rἈποκριταὶ Αριστοφάνου Καλλiστρατος καὶ Φιλωνίδης, δι' ων δίδασκε τα δράματα αυτου, δια ἐν Φιλωνίδου τα δημοτικά, δια δἐ καλλιστράτου τα διωτικά. Connismatnic nonue loeus, de IIo postea dicetur accuratius, prius Callistrati nomine usum esse Aristophanem sed noe uiuenalestimonio, eum primum illud sit locupletissimum, saeue pos

sumus Carere.

Eiusdem Callistriit nomen mulinit Aristopnarie anno post Olymp. LXXXVli 2 cum Bavlonios scripsisset, rodeonstat non rivio notu p. 409 I et Suidae testimonio G - μίων ὁ δημος - τοr δἐ Βαβυλωνiore biδαξε διὰ Καλλιστράτου Ἀριστοφάνης τεσι προ του Εὐκλεiδου ὁ μει Εὐκλέους. Rursus anno post Olynap. LXXXVIII 3 idem Callistrain Aristopnant Acharnenses oeuit, uod eonfiat

304쪽

Sed de nae re incetur infra. Iam Arristopnanes postea auoque antinuum Dunuli morem nolintque ipse satiatae docendae labores sinciperer innue Olymp. XCI 2 cum se do-eeret, marsus Callistrat opera usus est vid. Hasc. Avium rἘδιδάχθη επι αβρίου δια καλλιστράτου εν ἄστει ος νδεύτερος τοι, υρνισιν, πρωτος μειφως Κωμασταῖς, τριτος Φρυνιχος Μονοτρόπω et marsus alius Graminauciis iM- dein Ἀπι αβρiου, ὁρῶμα καθηκεν εις ἄστυ δι καλ- λιστράτου Deninue cum Issastratam scripsisset Poeta, Olymp. XCII I uidem illam eonio eissam Callistrato concessiit vid. Didase. Ἀδιδάχθη πι Καλλiου ἄρχοντος του μετὰ Κλεόκριτον ἄρξαντος εισηκται δ διὰ Καλλιστράτου. Quinoue igitur omoedias, aetate ises, Babylonros, chamenses, Aves, Lasistratam Callistratum Aristopnania ortati docuisse veteriin grammaticorum auctoritate constat consentaneum autem est, plures praeterea fabulas Aristopnaiieas a Callistrato fuisse induetas, ouandoquidem oe eretissimum est, admodum raro ipsum Aristophanen eoinoecuae docetulae I borem subiisse. At Aristophanes non solum Callistratum, sed etiam Phlloiudem ipsius dramata docere iussu, id uod ut graminauci, uorum testimonia supra adseripsi, dilucide affirmant. Quod si illi minimauel satis plana et aecurata oratione uterentur, sane inde contieerea Aristopnanem nilonidis operi lani' Legendunt est Euθυνου. Ra enim o atiar arenon illius anni, quemadni turn nunc constat auctoritate inscriptionis, quam nuper edidit

305쪽

anto Olynap. LXXXVIII 4 i. e. ante annum, Io Equues

doculi ipse, usum esse at si ODseurius ustoque revius res difficillimam exponuiit, uas si Aristopnanes postquam semel suo nonalia e spectandam ex litvuerit eomoemana, non tam amplius illos in societatem vocaverat: nuod quam sit perversum apparet, eum etiam postea Callistrati auxilio nutum fuisse poeiana viderimis. Et pariter Halopliane Philonidus nomen prae se tulit post l1nap. LXXXVI l l naninue Olymp. LXXXI 2 duas simul lanulas Philonlin mandavit, espas et Proagonem, via mulas l. Vesparum ouae si in cod. Ravennate exhibetur 'Eδιδάχθη

Προαγῶνι, χυκω IIρέσβεσαγ. Nolo nominum doetorum

de noe loco sententias enumerando percensere, illud tantum aduel mini olim illud maxini ossensioni suisse, ouod seommemoratus sit Iillonides etenim ensevana non licuisse poetae una eademque solennitate duos simul noros impetraire a praetore a lege noe sancitum fuisse nullo dilucido

testimonio demonstriire possum, uuamnuan gane per se est Eonsentaneum adlinoditam raro poetam duo enoro aut petivisse aut etiam impetrasse a praetore: nam eum rivus tanium tragiel tetralogus totidemoue eonioemia enora iiDueo sumptu concederentur, multique simul poetae nunc honorem peterent, proraei praetor magnalia sibi inviduam eonnasset, si duos noros uni poetae tri Musset a sera sane potuli, ut unus poeta, eum bina dramata praeter etem insignia et praetori pro Data attulisset, aut cum forte eteri aemuli on- lienissent, nos noros acciperet idque accidisse puto tuo ipso Amyntae anno quare iam missam laeto illam coitieetu-

ram etiam alio argumento firmaturus eram, uod Callistratus PlerumIue ea recepit dramata, quae puDlieas perstringebant

306쪽

res At non nee temere indagealiarum dem lavelaetare, quod si seceris omnia omnino undanaetita nutraxeris inte pretationi cognitionicve aeeuratiori veteris Atticae comoeuliae. Itauue hoe uidem lani et tum sit subitationique exeintum, Olrnap. LIXXI 2 Aristophauena duas simul comoedias, x evas et Proagonem Inlonidi tribuisse recte enim homines oeu statueriant Proagonem non Philonim aliquam esse comoeusdam, nulli cognitam, sed nobilem illam Aristopnania lanulam Deinde Olymp. XC 2 Amphiaraum per Philonidem

doetiit, Issi didashal. Λv, Ἀπὶ Σαβρiου τὼ δραμα καθηκεν εἰς ἄστυ διὰ Καλλιστράτου, ει δἐ ήναια το Ῥμφιάραον ἐδiδαξε διὰ Φιλωνίδου. nilonlvis nomen rursus legitur indidascalia Ranariam 'Eδιδάχθη μι Καλλίου του μετὰ 'Aντιγένη διὰ Φιλωνίδου εἰς Λήναια πρωτος ην, Φρύνιχος δεώτερος οὐσαις, Πλάτων τρίτος Κλεονῶντι. tamie Ol. XCIII

3 Inloiilitis opera usus est Aristoplianes. Et liae quidem certa sunt et grammaticorum auctoritate firmata lam ad dubia vetitamus. Doctus ille fideque dignus grammineus,

φασὶν αυrὼν διδόναι, τὰ ὁ κατ' υριniδου και Σωκράτους Φιλωνidii Culus grammatici fidem non uulevant ea, quae leguntur in fine uuae Aristopn p. 45 ' Υποκριταὶ 'Αριστοφάνους Καλλiστρατος και Φιλωνidης δι' ων δiδασκε

τὰ ὁράματα αυτου, διὰ ἐν Φιλωνίδου τὰ δημοτικά, διὰ

ὁ Καλλιστράτου τὰ διωτικά. Melneiaua voluit transponendo naeo coringere, ut lavi eum illis congriaerent: at de huius testimonii auctoritate licetur infra. Illud prosecto recte prodidisse censendius egi grammaticus, qu vera et recta referre solet, Iillonidem docuisse ea Aristopnania uir mala, quae potissimam in Euripidem et Socratem serripta erant lani etsi nulla sere Aristoplianas comoeulia est, in qua pepe erat Euriplim nam vel eae savulae vias a Callistrato commissas esse constat, quaeque alio tendunt, tamen gra*Issimas Euripidus vexationes continent, velut Aenarnenses tamen est, quae unice lio agat proposuumnue naueat, Ranas, comoedii nobilissima, quam Aristopnanem Pullonidi traψl-

307쪽

disso constat hanc igitur et fortasse praeterea Proagonem, quae abuIa etiam in Euripidis arie exagitanda versabatur, quaenue et ipsa Philonidis nomine commissa est , ut respexerit ille grammaticus, nemini poterat lana esse dubium. Atoue in Socruitem uidem, eis hunc pnilosopnum alias uomi laesit onaicus poeta, potissinauna scripta sui comoeulia Ionge famosissima Nudes, ouae docta est Olymp. LXXXIX Ieuius favulae nae est didasealia A πρῶται Νεφέλαι ἐν&σrει διδάχθησαν επὶ ρχοντος σάρχου, οr Κρατῖνος μἐν νῖκα Πυτίνη, μειφiας ὁ Κόννω διόπερ Ἀριστοφάνης διαρριφθεὶς παραλόγως ήθη δειν ἀναδιδάξας τὰς δευrέρας ἀπομέμφεσθαι το θέατρον Quae quidet ilid

scalia nequaquan arguit, Id uod vulgo existiniant, ipsum Aristopnanem suo nomine hanc comoediana docuisse, non

magis quani illa, quae humi leguntur ibidem: την ἐν κωμωδίαν καθῆκε κατὰ Σωκράτους κτλ. aut alii Ioel, quos

forsitan ut congerat ad vulgarem iam opinionem firmandam. Niluit itini idonei argumenti ad illam opinionem iabiliendam petas ea scholiasta Nun. v. 526 ούπω επέτρεπον

docuisse Equites iam eum viderimus etiam postea saepenumero eum Callistrati et Iillonidis operii in enoris docendia usum esse, nini hoc speetat ad uves At meam sententiam prorsus refutare videtur solioliasta Victori ad diu D u.

v. 502 Ἀπιβὰς ἐβδη του λ ετους και τουτο δὴ τὼ των τελῶν ποιήσας δι' εαυτου διδάσκει καὶ αἰτεῖ παρὰ των θεατῶν α δει γενέσθαι αντα, τοι τὼ νικῆσαι - δράματι. At auctor lilius senolli longe imperilissimus nonao, mi legem lana commentiolam de poetarum aetate descri-uenda repet, qui reeitari fabulas dicat, qui illi audiverit de uvium altera recensione namque nanc, quam tractabat, ipsam illam antiquam adulani existimavit ne offensus est parad ast multaque praeterea alia temere conamentus sit,

308쪽

sde prorsus indignus est censendus, eum alicii ipsum Aristoplia-nena io dram docuisse nainoue eum ognovisset Inde ab I XXXVII 4 Aristophanen etiam ipsum docendae savulaeoliscrimen subiisse, censuit illum in reliquis eoinoeduis non

Iani amplius alienam operam ascivisse sed illius nominis Errores resutare nulli attinet nul potius sequar, nisi quis idoneis testimoniis contrarium utileat, veteris ultus grammatiel auctoritatem, ut non ovseuro significat, liuolii leniluisse, eui poeta commiserit hane eonioessiam. Et fortasse tune primim Aristopliane socium iu assiunxv liilonidem certe nequit demonstrari, quod supra quoque signifieavi, iam ante illum annum nune a D Aristophane sol tu ni esse auctor enim

vitae eum vicit: τὰ ἐν πρῶτα διὰ Καλλιστρατο και Φιλωνίδου καθὼ δράματα, necuanuam Iio vilucide assii mat,

ante iam Enuites doceret, Aristoplianem et Callistrato et Iillonide usum esse, sed quani rerissime potuit rem exposuit, et eum no significare vellet, Aristopnanem, cum Inulo vereretur ipse drania docere, alienanue ope niteretiir, prinium ipsum quites omniisisse, statim adliunxu Callistrat et ni-lonidis nomina, uorum industriam et studium Aristoplianes saepissune etiam postero tempore Miluuit eodemmae pacto intelligenda sunt, mrae vetus ille grammaticus ducit p. 53τr

του--rλ. Philonides igitur docuit Mes L. Vespas, Proagonem, Antiphiaraumn Nanas, et quod uidem consentaneum est, alias praeterea ex posterioribus poetae savulis. Nanuiue enuidem existimo admodum raro ipsum Aristophanem avulae docendae periculum suusisse et primum quidem quites ipse commisit, de quibus duxi supra, deinde Pacem viis Dulase. Ἀνίκησε δ τω δράματι -οιητης ἐπὶ ἄρχοντος Ἀλκαίου, ἐν ἄστει πρωτος Εὐπολις Κόλαξι δε τερος Ἀριστοφάνης ιρήνη, oiτος Λευκων Φράrερσιν. Et lariasse etiam alteram Pacem ipse Oeψt, siquidem Didem legitur: Φέρεται ἐν ταῖς διδασκαλiαις και ἐτέραν δε-

309쪽

σιν φατοσθένης πότερον την αυτὴν ἀνεδίδαξεν φετέραν

καθῆκεν, τις οὐ σωζεται. ani Iod ille dulascaliartim auctoritatem testatur, apparet in lis Dis duobus annis et Aristoplianis et Pacis nomen lectum esse, nam si alteram a-eem vel Callistrato vel liuomus tribuisset, alterius profecto

nomen in ilidascaliarum monumentis esset perscriptum aD ouo veri simile est, eam auulani, ilam suo nomine docuerat poeta, etiam una repeteret, psilua omniasIsse. Denique Hulum eum doceret, Aristoplianes ipse suum est prosessus

nenuit.

Iam postauam examnavimus, suae vetere granimauel fide vigili uaenue ducascaltariam monumenta e luent de Callistrato tinuonide, accedere possumus ad ea, viae ipse Aristoplianes in comoedus de a re promulit, quae tum aemum clara ii luce collocara possunt, ut auiiuueris ista, quae modo recensulimus testimonia tertio denicue loco ni uior idae sunt enoliastarum adnotatbuones, quae quoniam maximam pariem pro arbitrio Aristopnanis orationi, quemadmodum interprete illi inteuexerant, accommodatae sunt, non

sine alimia causione usurpari possunt. Et ipse quidem poeta in quitibus, uani comoediam suo nomine oculi, dicit v. 12 r

'A ὁ θαυμάζειν μυ vhσιν πολλοὐς αυτ προσιόντας και βασανiζειν, ὼς οὐχὶ πάλαι χορον αιτοίη καθ' εαυτόν, ημα ἡμῖν εκέλευσε φράσαι περ τούτου ' φησι γαρ ἀνὴρ ora n ἀνοια τοῖτο πεπονθώς διατρίβειν, λλα --μiζων

κωμωδοδιδασκαλίαν μναι χαλεπώτατον εργο απάντων.

310쪽

ιμας τε πάλαι διαγιγνώσκων πετεῶους την φυσιν οντας καὶ τους προτέρους των ποιητῶν - τω γήρα προδι-

δοντας.

IIo enim dici poeta, sivi nunc, ubi priuaum pse drama orationem reuiuendam esse, Io ld non prius fecerit, sed aliis sabulas incendas tradiderit praesertim cum muluiam ipsum de nac re percontati sint. Deinde causas, uas seeutus sit, recenset vimeillimam esse artem comeam, uuae paucis uiuusdam bene processerat se igitur antea experiri voluisse, maid vires valeant ferre denicue magnam esse Aine-niensium levitatem et inconstantiam in poeila luescandis rnuae ovantis ualisque sit Magneus, malint, Cra1eiis exemplis illustrat. Itanue ipsius operis mineuitas et verecunddanuaedam atoue metus, necue veri lex nuam fingunt clio- uastae illi, Aristoplianem avsteriniit, uomitius ipse suum profiteretur nomen Deinde in ne paralissis v. 4 aliud

addit: Tαῖτ' ὀρρωδῶν διετριβεν - καὶ προς τούτοισιν ἔφασκεν ἐρότην χρηναι πρῶτα γενέσθαι, πριν πηδαλίοις ἐπιχειρεῖν, κατ' ἐντευθεν πρωρατεουσαι, καὶ τους ἀνεμους διαθρῆσαι, κατα κυβερνῶν αυτὀν ἐαυτω. Contenssit tu poeta madenter iam artauum ac limcile

optas esse agoediendum, neoue statim summum nonorem

expetendum ouam sententiam non ingeli imagine alicui ex revus navalidus petita illustrat in ua illud noli nimis ensem e cuod tria uas genera distinxit, neve inde coniicias, sic etiam in eo ci poetae munere tres ouasi gradus ulispescendos esse veriani init aliud hoc exemplo docet poeta, quam ueniad modum in navi primum uis remigio adlinnetus aliorum mperils Dediat, post in prora vetitum Dservet, denicue ad elavum regendum aecedat, ita etiam in contica arie sensim et quas per gradus summum fastigium esse petendum significat igitur poeta ini aliud quam se primum aliis poetis honorem lubenter concessisse eorumcue imperio subiunetum fuisse, nunc demum a Praetore enorum

라틴어 텍스트