장음표시 사용
161쪽
in INTRODUCTIONI IN NOTITIAM.& naturales caussas cum diu in a dispensatione concurrere; ut sunt natura rerum mundanarum, quae sic comparatae Seu ci P Ui sunt,ut adsummumperductae,rursus ad infimu velociu quam τὸ it ascenderunt, relabantiu i ille, qui cun seis rebus inest, aes. I, 1. velut orbas, qui rotatus assidue, quidquid ex tam in altum produxit, rursus in principium suum resoluit, ad nihilum redigit. Nam ut hominibus singulis, ut imperiis & urbibus sic illustri hus familiis sua est adolescentia,
suum robur, senectus, denique mors notatumqUe non in
nullis est, plerisque familiis certas esse temporum periodos, earumque felicitatem raro ultra abnepotes, aut tria εαι a. ne piate S durare id qUO Richterus r 4 Besoldus lividem.
λ' dindo quod inpe sortuit orbitas,posterorum segnities, 2 C, tyrannica suspicio crudelitas , dum illustres viros
Gram. contemtos aut exosos reddunt, eorum familias extinguunt.
In quibus tamen omnibus diiudicandis VIII eaut procedendum est, ac suu in cuique tribuendum i hoc est, quae DEUS hic facit , optime facta censendi quae denique secundum cursum naturalem acciderunt, aequo anime perserenda, quae denique propria culpa sibi quisque attraxit,probe dignoscendii nec illis immiscenda, ne turpiter aberremus. De quibus omnibus plura suppeditabit dis-s LPII. sertatio Botaleriana de principalium familiarum perpetuitat v Notandum de illud est, quibusdam familiis quasi a. miliarem accertum genium inesse , quo instigantes, diu eosdem mores obtineant, certisciue virtutibus aut vitiis polleant. Quomodo apud Romanos gentilitiae Claudiis arrogantia, Calpurniis ferox. mpotens animus, Appiis
162쪽
RERvMPvBLICA Ru CAp. XVII Lambitio, superbia, Modium populi, alii, alia vitia fuero. Contra passim Fabii, ut patriae amantes&populares Bruti,ut constantes libertatis studiosi, Valerii Poplicolae, ut benigni&populares Laelii, ut hilares, Hortensii, ut et quentes,Manlii,ut duri4 seueri, Cassii,ut tristes & tyram nidis osores, Scipiones, ut bellicosi gloriae cupidi prae ., i m dicantur. me quo MachiauelIus, a Piceartus,b Rutger Discd Rιν. sius, e Besoldus, d 'inclerus, e & Vernulaeus , Peuol I s. uendi. maiestatis quoque crimen certis familiis velut m/.st hereditarium esse obseruat Berneggerus, i, firmatquGm Ui is exemplis Cassiorum, Corneliorum Brutorum,qui saepe Ose in Principem aut Rempublicam conspirasse eguntur 3 ad QuemGque huiusmodi familias merito suspectas habent imperan Eirites 3 potestque haec obseruatio tuer aequitatem celebris 1 is. IV
Iegis uisquis C. ad L maiestat super poenis eoru IV t is
quorum maIores aduersius Principem consprrarunt, sanci . s. Atae Ceterum haec res non tam a temperamenti diuersita Gos
te, quam ex modo educationis Minstitutionis singulis fa-Qπ' miliis usitato proueniresvidetur , quippe plerumquGD- α
ad extremam usque senectutem durant mores opiniones in ratio sponenda est, quam Vernulaeus affert, nempe quod cripseri ob quandam naturaleWreuerentiam famisiarumsum
rum Principes libente mulentur,u se illis similes e re
bra signum est labascentis corruptaeque Reipublicae, itae inter indisia florentis Imperii haberi solet, si in eo plures familiae vetustae ac celebres florens. Nam per eas notis modo dignitas,3 splendo Reipublica conseruatur sed etiam praeclari publiceque utiles viri magna freq uentiae
163쪽
i 4 INTRODUCTIONIS N NOTITIAM D.ead nascuntur. Proinde boni Principes prouidelit, ne familiae ..... non iliores & de Repub.praeclare meritae opprimant ut, aut ι' ι .ue propter egestatem dignitatibus priuentum, qua de re exstat obseruatio Piccarii. addatur Vernulaeus, b
Catalogi Imperantium conficiendi, isque duplices.
Arptores eiu D unde corrigendi Charactere animi, ac mores Principum a Dibus
Enealogiis quodammodo affines sunt Catalogi perantium, qui ipsi non sunt negligendi noti- tiae eius cupido,quam heic intendimus. Possunt
autem duobus modis concinnari , uno, cum longa serie uniuscuiusque imperii Principes eo ordine, quo alis ter alteri successit, enumerantur i altero cum totius orbis aut saltem imperiorum celebriori. Principes, uno eodemque tempore imperantes, vel ut Vrio intuitu, cum suis nominibus cognominibus, familiis, aetate, mortis bus Acharacteribus animi, conspiciendi exhibentur.
Prioris generis Caralogos passim reperire est, cum apud scriptorcs de Rebuspublicis. ut Auctorem Archontol gias micae, Lucam de Lindat tum apud Historicos'niues des, ut in I goge Historis Eliae Reusneri, Sunt mare H soriarum Politicarum Mihi tu , Nucleo Hi orico Bucelini,&ci initamen omnes subinde imperfecti, praesertim in antiqui crabus,laepe4 salsi tum, ideoque a studiosis huius
164쪽
RERVM pvs L IcARUM A pu XIX. In ius notitiae collatis meliorum Historicorum scriptis supplendi&corrigendi. g. m. In posteriori genere non memini quidquam adhue
prodiisse; cum tamen ipsa res ad intellectum antiquae re 'centiorisque historiae atque ad praesentem statum Europae penitius cognoscendum non una ratione sit necessaria ac Rem aggressuro materiam praebebunt catalogi prioris generis,e quibus,siquis,adhibita Chronologia Imperiorum, in unam tabulam congerat, qui no eodemque te polo imperarunt, facile conficiet,quae diximus psaltem quan tum ad nomina, cognomina, familias, Halem res genstas. Nam Principum mores ac Maracteres aλ. - qua ipsi huc referendi sunt aliunde desumi debent i puta ex Histolicis, ex memoria nostri temporis, ex rebus gestis. cuiusque Principis, e Panegyricis, ex relationibus pereugrinantium, aliorumque prudentum virorum, eque a iriis scriptis,quae passim sine nomine auctorum prodeunt
quasi a nuper erant: Motin animorum in Europa,Status Europae, Pegium lectorale, . In quibus tamen caute verissandum, accurateque discernenda sunt, quae ex affectu aut odio, vel ut causis inseruiatur,dicta sunt, ab iis, quae ex rei veritate commemorantur.
E eooraphia des muniti Ditiones, qua de L
untur sistiam aquas comprehendunt m a '
rii , quae olim hodieque occupata sent, M stem defacto ans de iure,disputatur. Si
165쪽
utri sumina rationes alia sunt mala res, aliae minores deinde alia connexa alia interrupta Ilia his meliores. Insingulorum Imperiorum ditionibus nouem θectam
g. I. Ρostquam actum est de iis, quae in exactiore Iesperio virum notitia concinnanda,eimsoria desumi debent: proximum est, ut de illis agamus, quae ex Geographia mutuo sunt accipienda. Quo pertinent ditiones euique Imperio subieeue,4 quae de illis in genere obseruari merentur.
Per DimoNEs autem nihil aliud intelligimus,quam, partes globi terreni, siue superficiei orbis terrae, quas quisque Princeps aut Respub tenet, quarumque impe rio, dominiove potitur. lliprouinciasa territina vo
Orbis terra vero, siue globi te rem vocabulis non solum Continentem &Insulas,Pen intulac earumque par tes, Isthmos, Promontoria, montes, valles, campos, sil- Ual sed etiam maria, freta, sinus, flumina, lacus, stagna complectimur, eoque haec omnia, prout a certis populis, Rebuspublicis , aut Principibus, veriota, vel secundum certas paties occupara sunt ac tenentur, vel etiam Imperium in eas praetenditur, non minus ac terras ditionum ainprouinciarum nomine comprehendimus. S. IRE quidem de mari nonnulli dubitant an proprietatis,
166쪽
gant, quorum princeps est Hugo Grotius in tractatu, quem inscripsit Guare liberum, libro II. de Iure Sestiis meis ea te Vnumeros oe capite III, a numero VIII ad XVI usque: quem aduersus Ioannem Sel demum aliosque tueri conati sunt Ioan Isaacius Pontanus in duobus libris Discussionum soricarum & Theodorus Grasuvinhelius in libris quinque Vindiciarum Maris Liberi contra Seirinum , qui Meandem sententiam gemino opere alio contra Petrum Baptistam Burgum, cuilielmum Nelvvodum defendit. f. V. Contra ea Maresaltem quoad certas partesinam, totum nemo sibi arrogabit, neque humani generis utilitas permittito tam imperii, quam dominii corporalis iure diuino, naturali permissi uo, Gentium, ciuili Romano ac Pontificio capax esse, aduersus Grotium eiusque asseclas contendunt Ioannes Sel denus in GVari Clauso,siue libris duobus de Dominio Maris, Petrus Baptista Burgus in libro, de Dominio Genuensis Reipub in mari Ligusico; Guillelmus eluuod in Asertione breui ac metfodica,de Domi
mo Maris iuribusque ad dominium praecipuesectantibus, Ioannes Loccentus Franciscus Stypmannus in libellis, do iure maritim, nauali; Ioannes Strauchius in dissertatione de Imperio Maris is quidam alii. g. VI. Ad nostrum institutum sulficit, saltem defacto te tarum maris partium Imperium dominiumque complures Principes &Respublicas. olim nostroque tempore karrogasse sibi & reuera tenuisse.Id quod antiquis recentioribusque exemplis prolixe ostendunt Seldenus libro Iaeap. VIIIusque ad XX Thomas Ricius tib Πόsoria naualis
167쪽
. II INTRODUCTIONI IN NOTITIAM media cap. XXXVII, Loccentus lib. I cap. II operis supra Iaudati; Claudius Mori tus Lib.II Orbis Maritimi cap. X XX, xl II, ci Burgus cap. III, IV, I aen. De Romanis idem demonstrant,Iacobus Gotho fretus in dissertation de Imperio Mari vi Strauchius cap. IV.
g. VILOuod autem ius imperitis dominii attinet, earria controuersiam exacte definire,res ardua &fortassis etiam intuta est ad nostrum certe institutum non facit. Cauis telas quasdam ad decisionem eius non futuras inutiles suppeditabit Baeclerus ii notatis ad Grotii Bb. IIcap. IIS. III. g. VIII. Atque haec de Mari Flumina ceteras minores ais quas non solum de tacto , sed etiam iure occupari, hodi extra controuersiam est, nec ipse Grotius negat. id eum libro II de Iure bestiis τὰ Opite III, numero VIacs XVIII. Addatur Loccenius i. c. cap. 19. IX. Porro ditiones aliae sunt maiores seu ampliores, aliae minores langustiores. Illas vocamus Regna, Ducatuae, Prancipatur, Archiepsopaim, Epistopatus, . Has Comtratus, Earonatus , Dynastius L . Quae tamen species non semper, ac praecise amplitudine&extensione partium, sed quandoque solummodo dignitate & potentia distinguuntur. Saepe namque Comitatus catu, Prineipatus Regno maior est, rimiliter in ceteris. g. X. Alia ratione ditiones siue territoria distinguuntur inconnexa&interrupta. Illa sunt,quarum partes continuo sibi inuicem adhaerent, nulla alterius Principis aut Rerupub. ditione interiecta , haec, quae per alias interiacen-
168쪽
tes prouincias, alteriusque imperii territoria veluti diuelis luntur&aliquo se inuicem spatio distant. Ex his priora posterioribus longe meliora hahentur, ceteris paribus.
Eaque caussa Regnum Galliarum Imperium Regis Ma gnat Britanniae Hispanico praeserri solentis. II. Sunt autem in singulorum imperiorum ditionibus
haee potissimum obseruanda 1, Nomina tam vetera,quam noua tam vernacula cuique genti, quam Graeca , Latina ac peregriua cultiorum gentium ac linguarum alia si I, Situs tam ah solute quam comparate consideratusci IlI, Fra siue limites vicini IV, Magnitudo siue cuiusque longitudo, latitudo, amplitudo, una cum figura, quam exhibet V, Maria &flumina maiori potiora, quae per
eas transeunt, aut eas alluunt: VI, Natura de qualitas coeli, aeris, solia quaecunque in hoc proueniunt, ut fruges, a hores, animalia,&c. II, Promontoria, portus, urbes, castella, in iis si taci VIII meoia horumque numerus item
peramentum, statura, ingenium mores, artes, commercia,
tacultates, lingua& IX, Denique modus imperitae δε- minis, quo unaquaeque ab imperantibus tenetur.
Geographica Imperiorum cognitio ex antiqui mriter re recentiori Vcriptoribus Geographis, quorumpracipui ex Arabibus, Gracis tinis indicati, haurienda. Huc pertinent itineraria Seteris Notitiae Patriarchatuum
ac piscopatuum ita ricio Poetae eteres; Tabula Geographica, quarum ex Antiquum a se
169쪽
te vix si upersunt. Tabula Peutingeriana quasis Geographra tam veteris, quam ho- hiatus ac deliquia,ser totum sane orbem, odiernaesens.
CEterum eum imperiorum notitiam acquisituro ea,
quae additiones pertinent, e Geographia, ut diximus, mutuo sumehda sint, operae pretium facturi videmur, si,quibus e scriptoribus potissimum desumi debeant, breuiter indicemus. g. II. Quod igitur vetustiora imperia eorumque ditiones
attinet, illae partim ex antiqui criptoribus, partim e recen . non cognoscendae Ex illis praeter Strabonem, Melam,
aliosque superius laudatos, huc pertinent, Dicaearchus in Desicriptione Graecia ad Theophrasium postremo a Davide Hoeschelio edita Hanno Carthaginiensis it mriplo Afri- alidori Characeni descriptioParthiae Se Marcianus Heracleota in 'mNU quam tamen alii ScymnoChio tribuunt, sub cuius nomine&a Fred.Morello est edita0 de Periplo suterque primum ab eodem Hoeschelio in lucem protractus 'nonymus in Periplo Ponti Euxim ab Isaac Vossio primum publicatus& notis illustratus Plinius Senior in Historia naturali libro II, ITI, IV, 4 quae inde compendio descripsit Solinus in Polybisore , Commentariis Detrii, Grasseri& Salmasii illustrato , Sthicus, siue quicunquo auctor est , in Cosmographia; Dionysius Alexandrinus in Perigesi Orbis cum Commentariis Eustathii δε praesertim Claudius Ptolomaeus Pelusiota, siue potius Pheludiensis, ut ab Arabibus vocatur a Pelio Bertio editus ac illusti atus; LVossit autem opera multo emendatio proditu
170쪽
RERvMPvBLICA xv CAP. XXI. I rrus E medii tui Scriptoribus inprimis huc fa obum es abica Geographia Nubiensis, aut Siculi potius, secundum Bo chartum,in opido Mazara nati; rabul dat, Principis 'Idamatae, praestantissimum opus Geographicum, Arabice ab ipso conscriptum,& olim a ilhelmo Schihardo, nuper
ab Athanasio Kirchero in Latinum sermonem conuersum, sed a neutro adhuc editum. Specimen eius Arabice ac Latine dedit Ioannes Grauius, Anglus, qui totumas in Latinam Linguam conuersum esse ait Absoluit autem Λbullada Canonem terrarum, ita enim inscribitur opus hoc, anno Hegirae laec i, siue, anno Christico CCCXXI. Ipse vero obiit anno cis CCC XLV. Nubiensis Geographia, cui titulus Laber relaxationis animi curios ante In circiter annos scripta est Vixit enim auctor eius tempore Rogerii I,utriusque Sicilia Regis, hoc est, anno era ex LI. Eam Latine Parisiis anno Cara Locis D ediderunt Gabriel Sion ita , Ioannes Hesronita, Maro uitae. Exstant etiam Λrabice conscripta, sed nondum typis excusa Geographia IbnMarufi Thesaurus Geographicus Iaco uitii Hamauati,huiusque compendium per quendam Asiotum confectum,
quaedam alia Hottingero &a Grauio laudata in Praefatio- ' ..., neadeabulasGeographica Nasi Edini crymetBestis item ut G u que Hortus Geogramicus, a Bernhardo Baldo, Urbinate, o Latine versus, qui auctorem illum antea C annos floruisse putabat. Editurus erat Marcus Vel serus , nisi morte praepropera fuisset impeditus. g. III.
E Graecis praeterea huc spectant Stephani Byzantii operis depopulis sciuuaesius compendium tempore Iustitii a ni, Imperatoris, ab Hermolao Byrantio confectum cum fragmento i0tegri operis, nuper editum Agathemeri Orthonis Hupolyposis Geographia cuius editio ab is aco Uos