장음표시 사용
101쪽
Iσσο remes simul, dc naves itineri quam primum ac cingerentur. Neque cςpta res fortunam rationi adversam nacta esset; ni subitus turbo eo properantes Venetos varie dispulisset. Sed , cum immiti pelagi aestu in contrarias partes classis subinde traheretur , ita ut multo ante majorana Vigia, quam ea, quae remigio aguntur, Euripum subierint; cestit conatus in salutem incolarum, nova veteribus ob indicatum motum munimenta jungentium. Quare sicuti securum
prius hostem, de fiducia alio vertentis belli secordius agentem facile opprimi posse spes incesserat; ita nunc, detecto consilio , ardui discriminis facies cuique Venetorum occurrebat . Franciscus hac de causa, ne summam rerum temere in non necessariam aleam daret, ad tu-n usta tiora conVersus, Sciathum insulam XX. M. paL- sus ab Eub ar ora boreali distantem proficiscitur. Arx in ea celso loco sita; cujus aditus aleo angustus es , ac crebris cautibus, quibus undique insula abundat, inςqualis, ut vix ab hominibus scandi queat. Validum ibi praesidium, nec defeshura, nisi post diuturnam obsidionem,
alimenta: adeo vero contumax loci populus , ut quamvis alias vi, atque armis cohibitus, veΙ solo vectigalium nomine offenderetur. Ad Insulam brevi perductus Maurocenus, explora-Σ turus animos incolarum, eos primum ad deditionem allicere aggrρditur. Simul ostentans coe , α' piarum robur, extrema qusque adversus Pervia
102쪽
eaces moliturum se minitatur; nec, si bellum iσσο eligerent, vi oppressos saeviora supplicia, mortemque declinaturos. Sin, posita audacia, permisissent se Imperio Venetorum; futuros omnes incolumes, neminem e patriis sedibus egressurum; nec defuturam tutam bonorum possessionem, pretium festinandi. At detrectantibus deditionem barbaris, statim miles daecente Gre- monuillio, idonea loca conscendit. Extruendis deinde aggeribus, convehendisque tormentis, ob inaequalia saxorum juga, diu laboratum . Quartamen ubi composita, terra simul, dc mari cς-ptum obsidium: tantaque intra paucos dies rubna moenium secuta, ut oppidanos denuo ad deditionem vocari posse merito Imperator putaverit. Cum vero ii obfirmate reluc antes, arma sibi, paratumque libertati , aut morti animum jactitarent; non defuere inter Venetos, qui tentam dum aggressionis impetum arbitrarentur . Sed, cum crebrς cautes, quibus muri adhaerebant ,
ita proclives esient, ut non solum ab oppidanis jacta, verum etiam quaecunq; suo pondere rucirent, admodum officerent oppugnantibus; in eam sententiam itum est , ut oppidum missilibus tormentis e majoribus bombardis explosis eateuns peteretur, quoad , auctis ruinis, absumtisque alimentis, turba incolarum ad ultimum inopiae adduceretur . Octo dierum spatio ita
pugnatum : Nec ante in potestatem arx redacta , quam eversis turribus , m nibusque , magna
103쪽
Ico gna ex parte prostratis, proxima iis aedificia, Lia igne devastarentur . Consternati his cladibus
ditis. Thraces, cum eorum permulti cecidissent, ne
reliqui fessi fame, machinis, ferro eadem fata
subirent, Sciathum Mauroceno tradidere. Tunc, acceptis aliquot incolarum ad remigum ordines complendos, Turcae in proXimas oras, Uti comvenerant, abierunt. Muri arcis ab imo convulsi; ne ex fiducia munimenti nova in posterum pervicaciae materia sobolesceret. Sancitum vero, ut Graeci, qui in insulae possessione relicti
erant, quotannis mille nummos vectigalis nomine Reip. persolverent. Inde omni annonae , armorumque apparatu in triremes conjecto, is garum Maurocenus raptim emensus est. Ubi au-α-2bib.-tem Cytheram appulit, educto milite, stativa rati, Libidem habere tamdiu decrevit, dum navales so-: ciorum copias eXcipeΓet. Italorum triremes brevi clatsi junctae lunt rdemum sub Augusti mensis exordium aliquot naves ab Ludovico XIV. Galliarum Rege, post Percussum ab eodem cum externis Principibus -- L foedus, in opem Reipub. missae, convenere . His quatuor testorum militum millia vehebantur , quibus Almericum ab Atheste Mutinae Principem, ingentisque expectationis Virum Purpus . in ratus Ma ZZarinus praefecerat. Igitur, reda his in unum viribus, de gerendi belli ratione tam magno, elatoque animo disseruit Imperator, ut non modica victoriarum spe socios impleretes.
104쪽
A I S E R P R I M υ S. 8οCumque illud esset in votis , ut Creta Insula timoa barbarorum tyrannide Vindicaretur:,ante Ο-mnia petendam armis Cydonem, ostendit. - cias. mnibus ergo, quae obeunda erant, mature diL positis, ab Cyinera classem reduxit: Ciamumque transvestias, Hieram ubi tenuit, statuit S. αι Venerandar ita vocant) arce potiri, ut hac caP- are. . ta in occupata a barbaris tutius irrueret. At vix levis armaturς cohors littus insedera cum egressi ab arce oppidani progredienti Mauroceno inconditum agmen objiciunt. Prima quidςm pr lii facies atrox; cum tota simul decurrentium turba magno impetu in nostrorum ordines penetrare conaretur. Neque sine summo utrinque detrimento discessum inde fuisset, ni ducis nostium nex, qui primo concursu plumbea glande confossus est, reliquorum animos confregis.1et. Tunc quibus prius in exposcendo prςlio eadem audacia, nunc eadem in declinando vecordia . Igitur propelli paulatim Thraces , mox fundi, ac per invia agi : tandem paucis exem
ptis, quos prςceps Iugae noltrorum manibus a,
1 ulit, omnes obtruncati sunt. Peracta palantium caede , applicitae muris scalae; unicoque conatu capta sunt m nia. Sed, dum victor conversus ad praedam omnia passim depopulaturi de adventu Venetorum commonefacti barbari, quorum castra haud procul
aberant, expeditiores cohortes emiserunt; ceque bipartita acie ante nostrorum stationes cons ite-M re.
105쪽
1σσο re . Imperator, ubi paratos ad dimicandum hostes animadvertit, ut sipeciem fidentis prςseferret, prior in aciem educere statuit. Igitur, ut proe,atae virtutis centurionibus primos ordines in- truxit, strenue suos provexit in praelium. Diu tamen pugnatum est majore Christianorum quam hostium, periculo . Enimvero non modo multitudine praeliantium Turcae praestabant ;Verum, m collem quoque tenerent, facile in caesorum locum novos subinde manipulos d mittebant. Nihilominus,cum Venetus miles nusquam laxaret ordines, sed in directum utrinque niteretur, adeo certamen extendit, ut festς pugnando primae acies essent, equitesq; hostium, nudato agminis latere, agerentur . Adhuc tamen pragium neutro inclinatum stabat: cum pedites, novis copiis firmati, recentibus animis, corporibusque nostrorum cuneum urgerent .
Iamque multum diei processerat, cum tandem, a quibus pugnae, victoriar quoque initium est ortum . Siauidem, cum Veneti catervatim barbaros impellerent, nonnulli objectam turbam per napentes , multorum clade viam reliquis ad interiora aciei aperuere . Igitur dum alii aliis succedunt, prioresque magis insistunt defatigatis; Turcae terga dantes, signa passim deseruerunt . Non mitior in fuga, quam in praelio, caedes a nostris est facta. Immo Praefectus ipse Turcarum, quem victoriae fiducia eo dedux rat, ut interesse praelio, atq; in prima acie ve
106쪽
L I S E R T RI M sta S. s Isari ausus esset, inter fugientium tumultum gladio transfixus decidit. Ubi, pullis hostibus, majorem inesse suis spem, videt Maurocenus, Omnibus pro concione laudatis, proxima. die Cydonem proficiscitur . Cumque imminentem urbi locum, quem haud exigua barbarorum manus custodiebat, occupare adniteretur, initum denuo cum iis praelium ; egregieque vincentibus Venetis, ibi castra communivit . Patuisset tunc animo Imperatoris oppugnandae urbis occasio ,
ni eiusdem Prςfectus impendentia discrimina ,
praecipue ex Gallorum adventus rumore, paulo ante prospiciens, portum navibus, urbem militibus, atque annona tutiorem reddidisset. Copiarum itaque suarum robur aestimans, ad obsidendam urbem, cui ingens ambitus, dc cuncta bello erant Praeparata, minime aptum; tutiori consilio, i ita haud procul ab Cydone oppida invadere decernit. Ad proximam ergo arcem hanc vulgus Calolerum vocat in ducto e-ῖ i. Xercitu, dum deligit collem, unde facilius o sidium intentare posset; ii, quibus loci commissa defenso, edus o clam prςsidio, in proximos sabius dilapsi sunt. Id ubi compertum, nulla cunctatio intercessit; namque adversus Calamon ita , e. . I roximam arcem incolς appellant) continuo de-m n,
ata sunt arma . Nec prospero minus. eventu ἔquamvis situs, ac stru Rura loci difficilem victoriam exhiberent. Post brevem enim pugnam prioris oppidi exemplum incolς secuti. His pro M a ter
107쪽
Iσσο ter omnium spem debellatis, ad extremam quoque arcem, Apicornum ab accolis dictam, de- Ventum esset; ni jam prono ad occidentem sole,s,b A1ia incerta nox motum distulis let. Postera igitur . . . luce eo miles processit; vixque ad praeterfluentes via. aquas castra a metatoribus poni iusserat Imperator, cum irruentibus ingenti peditum agmine barbaris, valido impetu descensum est in aciem. Concursum utrinque magna caede; mixtςq; primo congressu invicem cohortes, sedulo, si qua lababant, restitutς. Inde certaminis judicium in ancipiti adeo fuit, ut nutante vicistim multitud, ne, pene usque ad Vesperam pari fiducia protractum siti prςlium . At,cum Veneti ad nutum . ducis intenti, ubique hosti resisterent,& praeci
cto ducebantur, Turcarum ordines sepe peris gissent: horum dux, intellesto periculo, hevum cornu in Garennii cohortem immisit, a qua dexterum jam circumveniri, fundique animadve terat. Novum inde, atq; atrocius certamen eXarsit; deminatoque armorum tumultu, in rabiem
effuti milites ruebant passim in vulnera,& m tuos ictus obviis pectoribus excipiebant. Inte ea, cum hic surgerent acervi cadaverum , ita Maurocenus alterius quoque Turcici agminis ordines miscebat, ut non terga, non frons, aut 1atera aciei essent. Tandem multiplicis pugnae labore sejunctos ab exercitu aliquot Thracum ma
nipulos acrius aggressus, eosdem in fugam impulit:
108쪽
L I B E R P. R I MU S. o 3pulit: exemploq; commotum universum agmen varie pastim turbabatur; pluribus in locis mil te signa deserente. Tun calfulsit nostris certioris imago victoriae; alacrique clamore sublato, codentes diu persecuti sunt. Jamque peractum erat praelium summa gloria Venetorum , dc moedico, si mala utriusque exercitus conferantur , virium damno, ni cedes fortissimi ducis exitum certaminis triste quodammodo fecisset. Cum z- nim Garennius, cujus ferro plures ceciderant , Mis r. altius profugientium multitudini immisceretur ;tandem hostibus undique conclusus, tantae sortitudinis pretium memorabili fato persolvit. Ubi se quisque ultione , dc sanguine Turcarum satis implevit; actum de vi arci inferenda. Sed ι;. edocti loci custodes, exitum resistendi certam 'mortem esse; brevi relictis muris, imminentem
necessitatem antevenere . Igitur, occupato oppi
do a Venetis, ablata, quae in eodem servabatur , annona, avectisque XIV. Tormentis , ut muri funditus everterentur, constitutum fuit . Post quae propius Cydonem cum cla1se succedens Imperator, terrestres quoque copias propero agmine in conspectum urbis redegit . Tunc in proXi; isti, Mismo vico, cui Cicalariae est nomen, locata sunt castra. Is medius inter proceros monteue,sVlVam- . que raris quidem, sed editis in altum arboribus; cujus aditum equitibus, propinqui vero collis ca-Cumen levis armaturae manu Praefectus copiarum Gremonuillius obfirmavit.
109쪽
Iσσο Verum longe alia facies in hostium castris
di. .. a erat; qUi, aptum ad de8rehendendos Venetos im m -- cum arbitrati, seTmille pedites, ac quingentos equites per custoditum ab illis montem emiserunt. Cumq; potiti post brevem contentionem jugo . terga noliri exercitus invaderent; eductς 1ub idem tempus ab Cydone cohortes, in frontem Venetae aciei impetum dedere. Latior tunc
in nostrorum stationibus ex subito discrimine
timor; milesque ob multiplicem Turcarum minis tum maiora reformidans, jussa tribunorum ar- ,- ius exequi, turbare Paulum ordines, ac nu-λ tante primum gradu , moX aperto paVOre vatilum pene deserens , contendere ad proximum littus, quo naves appulerant. Sensit Mauroce-nus ob metum suorum imparem penitus pugnam . Ut ergo properantem ad naves multitudinem, sublato effugio, ad necessarium certamen adigeret, dimoveri ab crepidine portus navigia imperavit. Gnarus deinde supremi ducis exemplum magni in prςliis momenti esse, edincta Melitensium cohorte, permiscetur suorum
manipulis, hos evocans in pugnam , alios manu , ne diffugerent, retinens. Cunctos increpitans, quod, ubi quaerenda vis oriar laus , turpiter signa desererent. Maurocent ardorem secutus miles, repente constitit ante cornua aciei pnec modo summa vi defendi locus cepit, verum' converso denuo, qua Cydon in conspectu erat, peditum agmine, objectus est a tergo equitatus,
110쪽
ne pertinacius hostis instaret. Restitutis magna Iσσο ex parte ordinibus, ut unumquemque ad sub undum strenue discrimen magis Franciscus imcitaret , agminibus obequitans, milites subinde alloquio erigebat: uuid timereηt tot jam rebus gestisi, ignes cum iis pugnandum , qui ab ultimis cladibus nondum animos collegerant . Vix primum concursum laturost fies . dummodo, uti alias, Venetos miros experirentur . Utrinpue aequales vires , m commissum aequo marte prinlium ; sed in frenuo . brevique fortitudinis experimento se
tam mictoriam. Audacter ergo inirent certamen; devolu- tas acies disjicerent : Nobiliorem futuram victoriam , quam te manibus barbarorum ex insperato eripuissent. Jamque
collatis signis, acies concurrunt; obstupescent, bus barbaris, victoriam, qua paulo ante uti cς- perant, denuo in discriminis aleam revocari . Diu in angustiis dimicatum est : Nam unive sam pener planitiem Turcarum eXercitus compleverat . Cum tamen caedibus paulatim via fieret, misitque Melitenses ad collis verticem ' V. Thraces ferro, atque igne deturbassent; majo- rispe, veluti tunc primum manus consererent, a nostris prςlium instauratum . Prosternebantur interea implicatorum invicem militum componi, seduloque a postremo agmine manipuli utrinque prodeuntes, vim hostium in diversa deduci uri, lateribus copiarum assiiltabant. Sed fortuna demum melioribus adfuit. Quippe , cum in turmas equitum invecti fortius Veneti, .