장음표시 사용
211쪽
19s L I S E R SECUNDUS.serent, Nonis Septembris pacem sancivit. Itaque
statutum est, ut Creta Turcis traderetur. Commeatus, armaque , exceptis iis , quae nondum cndito bello servari in urbe consueverant, tuto in naves traducerentur . Littorales arces in Insula Hierar, Spinalongae, & Garabusarum Veneti obtinerent . Clillae simul,& oppidorum cum adjacentibus agris, quς superioribus annis Veneti Duces in Illyrico expugnaverant, firma
possessio Reip. esset. Caeterum mutuo redderemtur captivi; liber esset, uti antea, commerci rum usus; ac reliqua pacis jura, quς ante Creticum bellum vigebant, rursus innovarentur .
Ad haec peragenda duodecim dies Cretensibus
dati: intra quos, Vento non adversante , urbe demigrarent. Excepta pax communi gaudio adela statis . Hinc repente lucundiori tubarum , ac tympanorum sonitu tota castra eXultaverunt. Addidere milites laetas epulas,& festos cantus; annuisse demum Superos vo imponeretur. Interim ad tutius conticienda, quς pepigerat, tres obsides accepit Imperator primores gentis Turcarum, totidemque ex ordine Patritiorum Achmeti tradidit. Dum vero Mombrunii, ac Grimaldi diligentia cuncta maturantur, praesidium cum armis, ac impedimentis
militari more sub signis ad littus transmittitur. Omnibus ad discessum paratis, dedita barba-
- . ris urbs est; mirantibus ipsis, Venetos nullis camantes, ut illo die modus
212쪽
sibus superabiles, convulsis propugnaculis, ad Ισ minimum redactis copiis, amissa quietis, 1 ubsidiorumque fiducia, in eam usque diem, adversus tantam exercitus Vim , eadem Virtute n. , Cretam tutatos fuisse . Ubi autem per fracta πιεπολmurorum, trucidata corpora, perque fluentes vias sanguine Achmetes in modum Ovantis urbem ingressus est; extollere defensores inc pit, vix credens ea esse m nium fragmenta, & subverta telluris tumulos, pro quibus exigua adeo multitudo stetisset, nihil tot cohortium impetu proficiente. Hinc altiora prςconia injecit, varie edisserens de fortitudine. consilio, constan'tiaque Maurocent; callidissimum sepe Ducem Vocans, utpote qui jam subactam a se urbem . pro exercitus, classisque salute, utilibus adeo Reip. legibus, adhuc visus esset concessisse. Nec defuere inter primores Turcarum, qui diductas
late murorum ruinas conspicati , quererentur
effugisse sibi ditissimam praedam, Christianos.
que, cunctis propugnationi necessariis absumptis, salvis opibus, atq; incolumi fama, victoribus simillimos evasisse. Hinc, crebrescente indignatione , aperte incusabatur Achmetes, quod non scisset uti victoria, atq; in permissis conditionibus dignitatem Imperii non pr tulisiet. m r. .. s.
enim aequum videri , ut pos trium annorum obsidionem, post immensos sumptus, ac tot millia Ottomanorm trucidata . tantum de nomine unius urbis evictor exercitus baberetur . Nullum in ea lictoriae pretium: quid enim in
213쪽
a s hssatem redactum , praeter decussorum murorum retia quias ρ Ubi ergo decus mictricium copiarum , ubi prinmium laboris e Sed praeterea, cur Acbmetem , mictoriambuam nec miEtoris animo , nec magni Ducis more metie mi m sedere sp ctatorem incuriosum discessus Venetorum. Nulla jam Chrinianorum castra , fessum labore , ac mutineribus exercitum, nudatam remige , viri ue classem . Itaque penetrandum ad intefliora Superi maris , quaerendamque nullo discrimine tam diuturni belli mercedem . Sed satis in Creta subactum. Gietem . sibimet sumeret focors Acbmetes . lassatis daret militibus. Inter absis abiret incolumis I Turcae vero , tunc maxime segnes , cum ea inclinatione utendum esset , inani opinione ii t
'riae j ruerentur. At satis fuit defensioni Achmetis, ueo Regem de occupata urbe admonuisse. Huic e- DL nim exitum patrati facinoris anxie opperienti , ubi allatum est transiisse demum Cretam in divi a .r. tionem Turcarum; non gaudio, non plausibus temperatum. Hinc, verso ad Therasitam itinere, Eubeam enim, trajecturus in Cretam, adprinperabat, animum solicitudine turbatum laetitia composuit . Nec quaesitum ab eo, qua arte cepisset urbem, quibusve legibus finivisset bellum Achmetes : sed percontatus severe militem, quid noVi perferret, non passus eum ulterius disserere, quam Cretam concidisse . Caeterum hoc anno, Praeter cuniculariorum , atque epibatarum ingentem multitudinem, cςsa militum Tum
carum millia fere XXXVIII. Venetorum, XII. M. dc DCCC. adeo, ut intra octo. & viginti,
214쪽
LI BEL SECUNDUS. I sis menses triginta ferme Venetorum, centum, Sc Ic viginti millia Turcarum abs mPta dicantur.
Venetis in classem receptis, cum se benignior Iter νη ventus intenderet, accingIcla illar1οῖ luos, omni-setis.
bus' ad navigationem dispositis, anchoras tolli jussit Imperator damq, perlustratis proximis Cretae insulis, iisque commeatu, armis, ac milite communitis, in altum Venetorum naves felix aura deduxerat; cum denuo in fessos saeviens fortuna, circumstantis mortis imagine diu nostrorum classem detinuit. Quaedam enim navigiorum manus huic major Cretensium opum pars commissa) inopinanter obversantibus ventis ita dejecta est, ut primo illabente undarum Vortice pene demergeretur . Ut raptam in contrarios cursus classem sisterent nautae, diu eluctati. At, cum major subinde procella fieret ,
omniaque adversi turbines miscerent; erepta rectoribus ars, multumque, ut venti vis impellebat, evagata naVigia. Interim, cum duarum prς AI; ...cipue navium Sc magnitudine, & forma subli ...hMAmiorum tabulata solverentur, antequam quies mari redderetur,eςdem haust sunt. Sed MaU- cIili. I, TOcenus, cum aliquandiu Zacynthi immoratus esset, ubi demum Venetias provectus est, variis
hominum studiis excipitur. Quippe, sicuti prudentiores non tam praesentibus aerumnis, quam
fato irascebantur, omnia usque in illum diem Venetorum armis luctuosa minitanti; ita aliquot, ob amissam insulam , moerore quodam
215쪽
Σoo L I Z E R SECUNDUS.Iσω depresii apparebant. Verum, ut exitus belli clarius innotuit, utilissimae conditiones pacis, permissa a Turcis in Illyrico, Insultaq; circa Cretam retentae ita demulserunt animos, ut omnibus videretur, idque Senatus Consulto approbatum est, nihil ad utilitatem, gloriamq: Reip. amplius inveniri potuisse, quam ut iis legibus urbs sam amissa dederetur. AUXit comparatς pacis italitiam ablata jam periculi moles, quae , iuia Creta armis devicta, toti Italiae imminebat .
Enimvero cum paulo anter in ore omnium Ve
1 aretur, Venetum exercitum labore, caedibus. que confectum Ocyus absumptum penitus iri , nostes vero spe, copiisque prςvalidos Cretς muros jam cepisse, atque hinc rem comploratam, desperatamque omnino esse; multi haud secus
pavidi videbantur , quam si victores barbaros
cernerent . Igitur magna ex formidine major rursus exultatio: mirantibus cunctis, quom modo tantum belli incendium, subito languore hostium, intra unius captae urbis muros substitisset. His de causis non modo singulorum votis res a Mauroceno gestas Resp. comprobavit; ven isti rum etiam Pacem, quam Senatus, misso Alo' Molino Eouite ad procurandam Rempubl. PN - juramento Mahometis Regis confirmari curaverat, Dominicus Contarenus Venetiarum Prin-κ - ώδε ceps divinitus redditam Reip. suspenso Patavii in Ade D. Antonii voto, professus est. Plausere dc exterae nationes Maurocent consiliis, partamque
216쪽
que inter tot armorum discrimina pacem gra- Ισο stulatae sunt. Praecipuer vero coercitam barbarorum ferociam admirati Christiani Reges; cum, vix delibata gloriς dulcedine, interrupto cursu rerum, positisque armis, indecoris legibus irrcititi obtorpuissent. Dedita his legibus Creta, finitoque bello, eo versa sunt studia Senatus, ut, audiis locorum
prς sidiis, tutior paX redderetur. Igitur, instau- fit notiti rata classe , ut quaeque urbs munimentis in- T
digebat, milite, armisque confirmata . Insulae in Iogaro mari sitae strenuis Ducibus traditae, ut sedulo custodirentur . Quae vero Adriatici faucibus imminent, ita permunitar, ut, sicuti in posterum inviae hosti , ita opportunae Venetis cum ad ministranda subsidia , tum ad tuendam classem essent. Interim de Illyrici limitibus agebatur , quos belli conatus invicem Perturbaverat. Cumque inter finitimos Christianorum, Turcarumque contentio in dies augeretur ; missus est in Provinciam sequenti anno summa cum potestate Baptista Nantus Eques , ac D. Marci Procurator, praeclarissimus rerum Venetarum Scriptor, qui Iaderae, Sici, Clissae, dc reliquarum urbium fines, licet non sine di- ,is inhsceptatione , brevi composuit. Iamque, quiescente ab externis bellis Repub. commoda pacis diuturnis armorum detrimentis medebantur; cum novo repente discrimini objectatus est Maurocenus. Siquidem, quamVis in Cc mnia,
217쪽
Lo 1 L I S E FC SECUNDUS.mnia, quae in Graecia egerat, ut dictum superius. Patres collaudavissent; dissona nihilomi
nus V X quorundam erat, qui demum priorum temporum Vulnera retractantes, non uno crimine Franciscum postularunt. Igitur Antonius Corrarius, dum omnes Patritiorum ordines ad destinandos Magistratus in supremas AEdes simul convenerant, illius accusationem , nihil tale opinantibus animis, exorsus, deditam Turcis
Cretam , disseruit, in tamen neminem Venetorum, fatali quodam silentio . tantae urbis excidio ingemiscere. Inter communes exterorum Principum luctus , Pontificis Maximi morte auctos per idem tempus Clemens IX. Sum. Pont. notς innocentiς morum, Virtutisq; evivis discesserat) solam Remp. congsis in Maurocen
rum bonoribus, jacturam insiuLe aequo animo tolerasse. Si eadem aequitas m decorari strenuos praemio . . assci parnis nocentes juberet: cur audi ori tantae calamitatis , Dppliciorum loco , dignitates decernerentur e Sed fatis eremtum . Eam tandem diem esse . qua desineret Mauroce-nus gloriari in malis Reipubl. Patere Icelus . tanto Vonetae rei detrimento , adiersus edictum , imperiumque Senatus , satratum; igitur ex instituto majorum maturandam ultionem . Nec de scelere dubitandum. Siquidem neminim posse , inconsulto Senatu , dedere hostibus urbes , ac de re aliena ex libidine ingenii quidquam decernere . Apsam civium incuriam jure damnari ; meritoque exigi deperdita ab iis , qui sibi tradita non apte Jervarint. Id non in Rep. tantum , ubi summa rerum ad multos resertur , sed inter domesticos styos civium parietes in legem
218쪽
L I S E R SECUNDUS. 2ostem tranuisse . Ita credi opes , libertatem, filias ;arumque jacturam custodibus imputari, quorum inertia in alienam potestatem commissa gemenerint. Cressitam urbem Mauroceno, ut Arenia eandem tueretur , non ut ἴσ-
si permitteret; itaque deditionis reddendam rationem . am με illatum dedecus debitis suppliciis expiandum . Ne quidquam nisi, quod ad suppliciorum severitatem assem ri. Desse memoriae , literis tot bellorum tristes ementus civium poena vindicatos . Euboeam , i lum . Tensian, qri de Ieruere , punitos . Nunc mero ipsium Galliae Regem. Ob desitutam a suis urbem , Novatiae Duci a ditum petenti , ut m in se exolveret. non concus se . auid ergo de Mauraceno agendum, qui postremo Ins
Iam perdiderat e I sec , fuisse necessariam concessionem . Nam alias urbem obsidione cinctam, alias peratinaci aggressisne tentatam m tamen incolumem . Ida centes opere exploratum: a quo aeque blandimenta bosium . in impetus rellecti . Num igitur tam frenue servatam , ut deinde tanto dedecore amitteretur ρ. t nonne paulo ante auresso Turcarum acrior elusae Nonne continuo Mir aula Ducis subsidia recepta e Ergo fortitudinis experimentum, additamentum mirium ruisnam urbis accelerasse e Ea ne esse , quae Maurocenus ,
scriptis ad Senatum literis , jactitaverat, se prius vitam, quam animum positurum e Ubi jacere specisa illa mira tutis consilia; quonam subito turbine a mente Imperatoris constantiam expulbam e Sed quid de pace dicendum e Euam mero pacem, a quibus . qua auctor, rate pertractatam , qram vero propera placuisset Id ce
re tantum Principi licere e cur e o civis audeat , quod ar-
219쪽
IDO bitrio Senatus reseriatum e Nunqream . si cum meteris Reip., tum exterarum gentium monumenta petantur, talia a quoquam antea peracta . De Venetis rem claram
esse . . quotidie ob oculos exempla versari . Romanos mero , hos enim praecipue tran lactis temporibus aequitate , γ consito floruisse . omnia . praeter pacis sabiliendae potestatem, fuit permisi se : quoties excesserint . pro nihilo habitum 1ardus , auritoresque poenis asseritos . Immδ ne prospere quidem gesas in bello res a ducibus copiarum . nisi praecessissent imperia consulum , laudatas . Eminere inter multos T. Manlii Torquati exemplum ; qui e)uestria Dolia capta ex hoste caeso portantem filium extemplo a- mersatus , quod adversius consulare edidium extra ordianim pugnavisset , t Me quidem , sed salubre in pserum exemplum reliquerit . Siquidem, cum illi aut t/ipublicae, aut sui, suorumque obliviscendum esset; ne impunitate peractae pugnae potesati consulum 3μidquam derogaret .
mira animi constantia, atque inte&ritate , caedi cervicem
juimis imperose, quasi plus esset in imperio . quam in
ingenita parentibus caritate liberorum, edi' mictoria . At quanto magis , quae nullo Senatus consense Maurocinus
cum hocte pepigerat , damnanda s cum ex iis postremum malum, nobilissimae Insulae jactura, emana1set ρ Haec is, tur non axitanda e et bi Patres sedulo cuncta expendiissent, jacile inventuros , Maurocenum ideo prius animo malidum , inter discrimina obsidionis interritum . ut subdole dignitates extorqueret. Comparatis dein sibi. quos immodice concupiverat , honoribus , opibusque; ideo deditioncm , ac paccm maturasse , ut.iis , quae bello acquisierat , sine periculo domi j rueretur. Summis praemiis id semper
220쪽
per lici . ut , cum beneficiorum vis multo merita antelenerit , odium pro gratia reddatur . Nec succurrere
Hysensioni Imperatoris , qMod Senatus , quae statuerat, comprobast . Nihil enim veritati unquam incere , cui sem-ptr regressius patet ad nova judicia I ut , qui incorrupte judicant . praemia , suppliciaque, inter strenuos . . inem tes aeque partiantur . Hinc, deteritis fraudibus , posse in
utramque partem male confiituta justius abrogari . Im-mb nec Procuratoriam D. Marci dignitatem adfo illi a S sise , ut , comperto , non adfulsese causam tribuendi h noris , rursus auferri eidem non posset . Nonne enim in eam sententiam deductos Patres, quod adversus Ottominorum minas immotum Imperatorem, paratumque ad extrema quaeque pericula , arbitrarentur . Igitur immerito Procuratorium decus assecutum Maurocenum , quia , agentibus de dignitate decernenda Patribus , jam Turcarum exercitus vicitor . non vi , armisque , sed praepropera Imperatoris concessone , ω' , quod jardius , propemodum ante ipsos auxiliarium copiarum oculos , qua jam Zaynthum
appulerant, miserrimam urbem intraverat . At num naismatae operae merces dicenda e Multos alios egregios Duces . transacta in castris aetate . ingentia praemia meritos Inunquam tamen cum iis adeo munifice , adeo feliciter m tum . Puderet , Veneta illa pericula , atque miracula , Enricum Dandulum , Andream Contarenum , e gream
Gritium recensiere ς qui , licet longa prosperarum rerum serie insignes , nunquam uo dignitatis provecti fulsent . Unum Maurocenum , amillsa Creta , luminum 1asi rum adeptum . Aliis ne egregia quidem jacinora, buic etiam Iactuosa quaeque laudem, atque honores , bo hae hi pra numerum,