Francisci Mauroceni Peloponnesiaci, Venetiarum principis gesta. Scriptore Joanne Gratiano Bergomensi, D

231쪽

xis L I B E L T E RT I υ S.Iσ83 ma triumpharunt. Resp. quς usq; in eam diemerebris dissidiis cum barbaris disceptaverat, altius initio repentini belli permota, ad custodiendos Imperii fines sedulo conversa est . Pr cipue vero cum tempestas, quae intra Pannoniam deto- , - ψ nuerat. DVente fortuna cςptis barbarorum, Foeridulii faucibus incubaret; imminens necessitas ιών iis p.- poscebat, ut, auctis Provinciae prςsidiis, soler- ' Π' ' tistimo Duci ejusdem tutela demandaretur . Collatum omnium suffragiis id munus in Franciscum Maurocenum . Qui dum commissa absolvere satagit, opportunaque gerendae administrationi comparat, solutae ingenti Turcarum

clade obsidionis rumor omnia incredibili Christianorum plausu, laetitiaque perfudit.

Tunc Venetr Patres, quae casus obtulerat, in consilium Vertenda rati, ingenita virtute justum bellum Turcis indici opportunum existimave re, quo illatas per tot annos Reir. injurias ub iis, discerentur. Nec enim pax adeo invaluerat . Ω---- ut levibus quibusque de causis a Thracibus non

contemneretur: eo progressis contentionibus , ut usque ad licentiam armorum crebro PerVe

nirent . Quippe immodice ob debellatam Crotam eXultantes, nunquam saevius, quam sub ea amicitiae larva odia in Venetos exercebant. Illyricum praecipue gravius, quam bello vexabatur . Namo; barbari per universam pene regionem dilapsi, vicos, oppida spoliare, rapere, excindere; eoque atrocius in dominos saevire , quia

232쪽

L I B E R T E IO S. 2l7 quia ob siduciam pacis nihil usquam provisum aσ83

aduersum eorum incursus. Ubi vero repugnatum soret, arma in promptu , tanquam in apertos hostes. Hinc multa Venetae ditionis in populantium arbitria devenerant. Concessi prς-terea piratis portus, intercepta commercia i tan- . ta vero eorum Praefectis, postremo etiam Regi

impudentia, ut, nisi expeditius, quς sibi immerito postulabant, munera concederentur, reluctantes ferro, dc sanguine, nec raro subiti belli minis deterrerent. Multo tamen propius CX- tremum malorum accesserat , si barbarorum ausibus Viennς obsidium respondisset. Potiti enim ea urbe, ex cujus libertate Christianorum fata pendebant, auctaque cum dominatu ambitione, in nostras regiones undique illapsi, universam Italiam quodam quasi diluvio, de inflammatione corripuisient. Diu adversus Remp. omnia licuere sortunς . Tandem visium est Superis, ut publica illa Orbis lues propriis flagi, tiis, ac mole obrueretur . Ut ergo Senatus , IG84 nonnihil instauratis, quas diuturna bellorum incommoda exhauserant, viribus, omni laude dignam in tam nefarios hostes denunciationem animadvertit; eo ipsius studia versa sunt, ut im, knsς pacis ocium aequioris belli exercitia summoverent . Quamobrem illud provisum est primo, ut concordia Principum aptius Turcae

opprimerentur . Nec Iuit In arduo 1 1etas, Pin cri O , tentiam magnorum exercituum ostentantibus

233쪽

ge; quorum uterque acerrimo bello in Turca detinebatur. Initum idcirco cum iis a Rep. foedus; statutumque, ut mari, terraque omni virium nixu barbari divexarentur. ,-, ad b.L Erectis in vindicandi rupti s deris spem ani-- mis Christianorum, subito armorum a paratu Reip. provinciae strepuere. Urbs ipsa rebus bellicis congerendis intenta, quadam veluti fiducia prosperi eventus agebatur. Nec quidquam defuturum in posterum felicitati Reipub. cives censebant ; cum abrupisse in exitium suum Thraces, victoriaque , & propagatio Imperii portendi viderentur. Sed, dum consultatur de ducibus , qui terrestri, maritimoque exercitui

praeficerentur , ereptus e Vivorum numero Aloysius Contarenus Venetiarum Princeps . r centem laetitiam haud modice inhibuit. Tunc ν Σῖ. Mauroceno duplex ad gloriae verticem via patuit , hinc per arma ad decus victoriarum ;illinc per actarum rerum memoriam ad Principatum: &, ni fata , quae tam grande eidem de Peloponneso nomen decreverant, obstitissent, jam assensu unanimi Princeps Reip. declarab, tur. At hoc in votis tantum fuit. Quippe, mutatis repente consiliis , M. Antonium Ius in ianum Equitem, admirandaeque moderationis us

rum , Ducem summum comitia creaverunt .

Hinc non hadere Patses Imperatorem electuri, cui tanti conatus momentum demandarent .

234쪽

Una omnium vox , solam Maurocent mentem tam Ισ8 tae molis capacem. Nihil ad bellorum genus accommodatius indole illius . qui toties terra, marique barbarostro neris messes cohibuerat. Neminem aptius in se tra- pM MM

cturum studia multum ς atque e contra ad tantI Impera

reris jamam latiorem B antii co sternationem fore . Innumera adesse fortitudinis . . solertiae experimenta . Cognitum suis . terribilem bostibus . cm ut promptum si cundis , ita immotum adversis . Demque ipsium gnarum militiae , regionum , longo usu rerum Turcicarum peritum , belloque omnimode se fecturum . Quapropter,Francisco Mauroceno Imperatore exercitus declarato, laetati non ci Ves modo , atque i, ιυuniversa Resp. sed externorum quoque Prisci, PHMi .pum plausus, & praeconia excitata . Praesertim Innocentius XI. Pontifex Maximus in ea rerum inclinatione, ex trium Principum foedere , ac tanti Ducis disciplina , palmas, de triumphos Reip. auspicabatur. Longe tamentius electio militem commovit ; dc praecipue eos, qui alias sub Mauroceno si ipcndia fecerant. Experti enim nihil unquam ab eo tentatum, unde inglorii, ac sine praemio recessissent; ita tirones quoque, & externos in spem

ereXerunt, ut intraret omnium animo; bellicae rei cupido , aemularenturque Publicam Plox V ,.. . . tem studia privatorum . Sic tertio Imperato isti rium fastigium Franciscus consecutus est et & '.' ,-- quamvis pener septuaginta annorum aetate gra- Vis . ne extremum quidem vitae tibi relervans , E e a DO-

235쪽

11o L I S E R T E UT I υ S. 2 84 novum ad patriae gloriam iter sanguinis sui mita aperire constituit. Itaque devovens se jussis, utilitatique Reip. iterum, qui in Cretensi

bello adeo exarserant, spiritus recaluere. Hinc extollere Patrum animos, augere fiduciam civium, recentisque adhuc victoriς aestu ferventes barbaros subigi posse, ostendere . Nec aberat certa ultionis spes; cum polliceretur se in eorum viscera illaturum necestitatem armorum, ut Vel, quae Thracibus superior fortunai,, is concesserat, honesto bello repeteret , vel inopinatis motibus incuriosos profligaret. Igitur non

dis . ..is ultro dilata belli consilia. Nam, cum constit tum fuisset, ut, antequam aestiva tempestas excideret, navales, ac terrestres copiae in Graeciam convenirent, habiti sedulo delectus militum, armaque, ac classis celeriter instructa . Iacobo Cornelio , atque Alexandro Molino , Ducibus bello egregiis, praecipua munera demandata, huic Prςrectura Navium, illi Quinqueremium . His dispositis, Comes Nicolaus

Stra soldus, ex nobilissima Foro uliensium familia, optimer de Pannoniae bello meritus, te restribus copiis praeficitur . Ad caeteros militiggradus ii maxime, quos exactorum bellorum

eXperimenta probaverant, evecti. Jamque Alexandro Molino cum navibus praeeunte, Maurocent discessus ornabatur; cum ingens tumultus Regiam Turcarum invasit .

Hunc propera , dc occultis consiliis instituta

236쪽

LIBER TERTI S. prosectio Ioannis Capellii a Decemvirorum se- Ισ8

cretis, ByZantii Remp. procurantis, eXcitaverat . Enim vero ubi rumor denunciati a Rep. belli percrebuit, cum adesse novum hostem , ac praeter spem, moremque, eo audaciς deductum , ut pacem Imperii ab omnibus expet, tam belli amore turbaret, agnovissent : omnia ob acceptas sub Vienna clades ingenti mςrore depressa , in deterius volvi coeperunt . Hinc dolor , atque ira et palam demum eruperunt ' 'questus, de indignatio. Ideone susceptum in Pannonia bellum . ut spe lictoriae sardius miscerentur Θ λmispum exercitum . interfectos duces', exhaustas provincias : interim patere Christianis maritima quaeque ditio nis Ottomanorum. yam, qui huid mirarete , ac pacis tranquillitate partum erat , intemperantia armorum corruissse . Obliteranda dedecora Imperii eorum supplicio , qui tam exitiose consilia ingessissent. In praesens mero taliadioribus remediis opus . Supprimendum omni mi ingenii

bellum ; ne id nutantem Imperii sedem quodam quasi

aestu, m torrente fortunae comminueret. Inflare Venerorum RSmp. Maurocenum; Ducem belli futurum. qui toties . ac tam late nominis Di terrorem circumtulisset.

Haec cum crebro jactarentur, haud longe aberat aperta seditio, & furor plebis in proceres; ni evitandi belli spes ab aliquibus apposite ostentata , primum illum irarum incendium compressistet. Quamobrem Hybraimus , cui 'Regii sigilli custodia , Mustapha perempto , mn ios . contigerat, conatus est primo minis ab incptae' Pto

237쪽

- 111 L I S E R TERTIUS. 3 36 pio Vcnetos revocare: Pro picerent sibi , neu iam disres lacesserent , hortabatur. Ubi armis indulsissent.

Ieram paenitentiam fore. A nemine unquam Ottomanorum Imperium prospere ad bella provocatum . Esse mbi opes . classem , exercitum , in reliqua , quibus eluderet fortunam Maurocent. Meminissent dubios semper

esse pugnarum eventus , martemque commmem . Facile inchoari bellum , at aegerrime confici. Ditia ejusdem penes omnes esse I de exitu casus praeliorum judicare .

Plerumque tamen iis favere tortunam , qui fri , miribus praeflant. Sed his frustra . prolatis , ad blanditias conversus, tentari jubet alia arte animos Christianorum. Derectari se avaritiam em . . '' tincti, simulat . Nunquam a se mistata pacis jura . Posse tutius utrinque cuncta componi , quam in belli discrimen deduci. Utilius es aequitate, quam sari me , conflis, quam armis Imperia tueri . CVsurum Ie quaecunque jure 'stulasset K p. callida haec barbar Tum inventa erant, ut armorum studia to pescerent Lmmodo a bello temperaretur. ....isis, Sed aeque dc minae barbarorum, & promissa

zz i Patribus rejecta : cumque omnia ad profectionem in promptu essent, Maurocenus, votis pie persolutis, VIII. Iunii die selvit ab littore . Secundis auris provectus in altum, Illyricique

oris appulsus, recipere auctoratas cohortes in . . . classem, fabrefactas de novo triremes armare:

ibique, prout populi ad belli religionem inci

tabantur . Viros, arma , naves , nec non compiam seumenti, caeterosque commeatus cer . tatim 2 orale

238쪽

L I S E RUT E UT I U S. 223tatim pendebant. Celerrime inde Pharia , ac Igri Mςlena transmissis Kal Julii Corcyram deventum est. Additae hic classi Pontificis, Melitensum, atque Hetruscorum triremes, quae paulo ante insulam attigerant . Tunc Imperator

bello, cui jam accingebatur, feliciorem viam paraturus, a disciplina militum initium duxit.

Placuit educi copias, instrui tirones, ac Vete- Ma;itiis

ranorum ingenia pluribus experimentis ad pristinum institutum revocari. Ubi vero ita ossicia ducum disiposuit, ut partitus esset ex arci uolaborem: sumpta in ultionem Cretensis belli , ac tot inde injuriarum arma, disseruit. Si V netos se viros in posterum praestitissent , nobilissima Graeciae littora viserici classe brevi peragraturos . Incorruptam fidem, ac prompta ministeria cunctis offerentibus, de ordine agendo 'rum incessit cogitatio . Nec parum profuit c gnovisse motus Turcarum, ut tutius in impro- 'vidos bellum dirigeretur. Itaq; Der idem tempus, qui certiora de consiliis holitum referrent, adfuerunt: acceptumque ab iis Praefectum hostium classis Cretam quadraginta cum triremibus contendisse. Nihil apud barbaros magis imvaluisse, quam Venetos spe repetendae Insularin armorum studia deductos. Igitur, ut augerentur locorum prςsidia, congereretur annona, ct quodcunque bellorum occasio exigit prae hoesiet, imperatum ; ne immunitar Regni urbes deprehenderentur . Aliquot praeterea naves ab

239쪽

litum copiis confirmasse. Quamvis haec omnia non sine ingenti Turcarum pavore conficeren-- : . a tur, AleXandro Molino, ac Hieronymo Delphino navium Praefectis Pelagum percurrenti iam Dus . Caeterum ipso spatio gliscere famam recenter instructς classis; dc, quamvis Venetis modicae vires essent, majora credi de absentibus . Intellexit Maurocenus, distractis viribus hostium, animisq; subito imminentis belli pavore perculsis, patere sibi aditum ad facinus aliquod ante patrandum, quam cςptum a se bellum Turcae dignoscerent. Igitur, dum copias aestimat, dc tentanda scrutatur, in ingentis victoriς spem inopinato deducitur. Quippe cuminis, c. paucos ante dies Hieronymus Cornelius D.

Marci Eques, classisque Praefectus, Leucadem --- tenui praesidio custoditam, a transfugis Turcarum accepiISet, eo, primam manum bello Impositurus cum iis , quibus praeerat, rostratis navibus trajecerat. Verum contemplatus valis. - dam arcis structuram , ubi ingentem quoque barbarorum multitudinem praeIio paratam in loci custodiam asservari deprehendit, ne primis ausibus, ex quibus futurarum rerum auspicia captari solent, tristiores eventus succede- . rent, retroactis navigiis, Corcyram denuo reversus. Cognito Cornelii conatu, arduam Lein

cadis oppugnationem, cum ob praesidii vires ,

. . tum

240쪽

tum ob majora munimenta, que ob suspicionem Ic8ψco inclinantis belli propere extrui constabat , reliquorum sententia ferebat. Memorabant prς-terea incolae, Piratas eo loci crebro confluentes, nusquam occasioni defuturos, ut mutua ope socios adjuvarent. Sed has difficultates vicere consilia Imperatoris. Hic namque, jam e Xpertus satius multo non indicari Turcis bellum, quam Aia' omitti motum , incolas veluti inexpugnabiles

in posterum pervicaciores futuros animadver- reui . ψtens, quoquo modo moliri oppugnationem constituit. Itaque in propiorem spem erectis militum animis, de classe haud cunctanter instructa. Leucadem contendit. Inter Cephaleniam , Epirumque, non longe ab Ambracio sinu, multiformis magnitudinis

sulς jacent, duorum navalium certaminum minnumentis insignes; quorum primum ab Augusto Caesare .adversus M. Antonium, de Cleopatram, alterum anno salutis I 17 i. a Christian rum classe adversus Thraces, vigente bello CPprio, gestum est. Insularum aliae accolarum Ο-pera, alluvione maris aliae effictae sunt; ac veluti terminos Naupactari sinus, Ioniique pelagi

constituunt. Praestat caeteris magnitudine Leu--- adia, quae Neritis a veteribus nuncupabatur': juxta quam Leucas sita est, crebris rupibus inaequalis, atque ab adjacentibus insulis tenui utrinque freto discreta . Qua parte haec in tumo rem eXcrescit, tumulus late eminet conditorum