장음표시 사용
71쪽
pATRI. RARISSi ΜΟ . To ergo DONATUs ad querneam coronam , inscriptioni impositam,inter duas liti. D. M. scilicet Diis MANIBUS ,referendum est . Ea quippe Civica appellabatur Corona , eique necti mos erat, qui Civem , aut Urbem servast et,,& dignitate caeteris omnibus praestabat coronis : Ius enim erat ei proprium , ut illa donatus , perpetuo eam gestare posset: ut ipsi ludos adeunti , Senatus , atque P. R. assurgeret. Scc. ut videre poteris apud Montiaucon PAntiq. expI. t m. Iv. P. I. pag. I 68. num. Iv. , & clarissime eruitur ex verbis illis lin. Iv. ante finem URa. VINDICIS Confirmatur hoc idem ex alia inscriptione ab eodem Muratorio recitata , ubi T. TERENTI Us , dicitur set Implex scilicet UELEs si MPLEM. Ne alias commemorem, quas apud Gruterum observare licebit. a) Αd nummi typum redeamus , eum uberius explicaturi. XIX. Non solum enim velitum nostrorum pernicitatem , atque in expeditionibus militaribus promptitudinem Avis illa ostendebat ; verum etiam studium , atque solicitudinem , qua Picentes urgebantur pro silute atque incolumitate Romanae Reipublicae in discriminibus sive belli , sive famis , quacumque ex caussa , constitutae . Ad quod respexit Ovidius in fastis l. III. U. 37. Martia Picus Avir gemino pro sipue pugnac. 13a Lacte quis infantes nescit crevisse ferino ,
a vide intra ν. xxiv. ubi viaiser expresse dieItur alter i ii nus Mittit. '
72쪽
Α Piceno enim alimenta , & pecuniae ad ea comparanda , Romanis , sponte etiam oblata fuisse , illud clarissime is ostendit, quod habet Tullius Philip. XIII. ubi paeem disi suadens , quam petere videbatur M. Antonius . An eam Municipiis , ait , pax erit , quorum tanta sudia cogno-funtur in decretis faciendis , militibus dandis , peeuntis
pollicendis , ut in singulis oppidis Curiam Popuia Romani non desideretis t Laudundi sunt ex hujus ordinis sententia FiRMANI , qui principer pecuniae pollicendae fuerunt. ξω. Immo & gratias iisdem nomine publico actas fuisse Livius narrat, a) quod ex xxx. Coloniis, b) quas usque ad II.
Bμllum Punicum Romani deduxerant, selum xvi II. , inter quas Firmanam recenset, prae dio tum Imperiam Po-
li Romani fetuiti ue gratiae ct in Senata , di apud
Populum actα .XX. In nummo vero Havercampi , in quo non unus, sed tres Pici visuntur , tres Picentum ordines commode
adumbrari poterunt, quorum primus est , qui Λboriginum stirpe sati, ex Catone e Majori , lingua Etrusca, genus Derum dicebantur, in montibus vicatim sine moeni-hus habitantes,teste Dionyso Halicarnasseo seu, d a Pico Rege, Saturni filio,intra moenia primum recepti, uti habetur apud Anonym. in libello de Origine Gentis Romanae , ab Onuphrio Pan vinio Paris . vulgato ΜDLxxxvI. pag. 7. ubi ait. Alii votant, eos, guod erranter Illo venerim primo , ABERRIGINEs , pos mutata una littera, auera dempta , AsoRIGINEs cognominatos . Eos adponienter Picus excepit, permima vivere , uae vellent. Ob abundantem vero multitudinem, in quam sensim excreve-H rant,
a Dec. I. l. T. cap. I. a L. g. Antiq. Rom. pag. r. Flidet o Deead. III. l.vI. cap.xi I. Sylbur. Interprete. a Lib. de Originita ι
73쪽
rant , quum extra limites, terrestri itinere locum qua rentes prosciscerentur , terram Vicinam occupaturi, Picus Martius eorum vexillo insedisse dicitur , cujus auia picio Asculum Picenum fundarunt , & prima gentis di vilio facta est inter Firmo Picenum , & Asalum Picenum, ut eas Urbes vocant Geographi antiquiores , R Frontinus de Guviis , aliique de Limitibus agentes. Ii primum occuparunt totum illud terrae spatium , quod interjacet ab Aterno fluvio , a) nunc Pesara , ad disiniusque b) . Deinde ad Ariminum , Unde Lucanus l. r. Pharsal. a U. 248.
. Melius fortuna dedisset Orbe sub Eoo sedem, gelidaque sub Arcto Errantesque Amor, Latii guom claustra tueri cte.
Ariminenses ue inducit conquerentes. Postmodum usque
Appennino vero usque ad Mare superum , sive Hadriati eum ; Factumque est Picenum Suburbicarium, & Annonarium , de quibus vide tabulas Geograph. Samson . Ex iis a M. Curione Dentato avulsa pars suit, 3c ad mare superum , iuxta Campanos , & Samnites, a Surrento ad' . Silarim usque amnem deducta, quae Picentinorum no men , eum Picentibus non confundendum , adepta est se Virgilius huc respexisse videtur, quum fabulis historias. nectens aen. l. v. a U. I 6. cecinit. Gens eadem , quae te, crudeli Daunia bello
Insequitur, nos spellant , nihil adfore credant ; uin omnem a periam penitus sub sua juga mittant, ει Mare quod 'a teneant, quocaluit infra .
74쪽
Potuit etiam , qui eundem Havercampi Nummum cudit, ad triplicem Romae natalem respexister nempe ad primum Iani, & Saturni temporibus ; de quo Virgilius aen.
l. v I II. a V. 3S F. Mne Ianus Pater , hanc Sauros condidis Arcem : Ponictitam huic, ilia fuerast Saturnia nomen. Ad seeundum , videlicet, lub Evandro, Arcadum duce , de quo idem Virg. l. v I M. a V. 3 II. Tum rex Evandrus Romanae conditor Arcis. cte. Ad tertium demum , nempe xv., aut Xv I. aetate post secundam Urbem, Romulo, & Remo Conditoribus: quare Dionys. Halicam. I. I. Antiq. Rom. ait stuod Iovis; spectare, di considerare velis, di tertia quaedam Roma, his antiquior invenietur , quae condita fuis , antequam near in Trojani in Italiam venirent, sed utrum imeod m loco fuerit , in guo no i faeculi urbs incolitur , an vero alius Deus ; quum ille Antiochum Syracusanum intellige , Scriptorem vetustissimum rem isam in- cerram reliquerit, ne ego quidem conjicere possum . Romam enim ex his tribus nullam sine Picentibus invenies: non primam quidem, quia, ut paullo supra vidimus, eani Picus ipse Civibus replevit: Non secundam quia Faunus, Pici filius , teste Dionyso a) Halicarnasseo , Evandrum ex Pallantio , Urbe Arcadiae , profugum suscepit. Nec deinde Trojani Rutulos sine Picentibus vicerunt, qui
tunc Aboriginum nomen servabant . Vide Livium I. I. . De . I. C. I. extr. Non demum tertiam , quia ex finitimis Populis , eodem Livio teste ibidem cap. I P., totum robur accepit .
XXI. Alluserit tamen Sex. ille Pompejus ad quamli-H a bet
a Dionys. Halle. Faunum dieit filium nilius , ut supra vidimus ν. Iv. nemi-Μartis. sed Pisi situm eum dixit vire ae ex Latinis Historieis distram te .
75쪽
bet ex his conjecturis, sive ad aliam quam eumque , seminper ad gloriam Picenae Gentis cusum nummum illum, dicendum erit,quae, ut superius vidimus, ab Familiarsuae studiosa , & cupida erat . Inter eos autem , qui se Pom- pejanis partibus intime addixerant ex Picentibus , Coelia Gens fuit , ex qua ortum Laetantium vidimus dis i. q. ix. R infra confirmabimus q. x xl. , ut pote quae inter alios M. Coelium habuit , Quinti Pompeii in Africa contubernalem, Tullio teste in Oratione pro eodem M. Coelio, de quo ait α Quum autem paullum roboris accepisset aetatim in Africam profectus est , in Pompejo Procons. Con-α tubernalis, castissimo viro, atque omnis ossicii diligen-α tissimo . In qua Provincia cum res erant , ec possessi m nes paternae, tum etiam usus quidam provincialis, non m sine caussia huic aetati tributus . &c. α Idem M. Coelius,
bello Civili Caesarem inter Sc Pompe jum exorto , quum a Pompejo defecisse visus est, re vera tamen id eo animo secit , ut Curionem , gentilem , & familiarem suum, cujus in Africa Quaestor fuerat, b) aere alieno gravatum ,ec a Caesare suarum partium propria pecunia factam , ad Pompejum reduceret, ut scite observat Uictorius ad Epistolam ejusdem Coelii, ad Ciceronem datam , citiae est ut
tima lib. v m. famil. Ciceron. In ea enim non solum conqueritur , se Curionis amore, ac Appii Claudii odio par tes potius Caesaris , quam Pompeii secutum esse , sed insuper addit . Neque haec dico , quod di dam huic caussae :sed, erede mihi , perire fatius es , quam Boe videre . Quod in timor erudelitatis vesr.c non esset, ejecti jam pricis hine essemus . Nam hic nunc , praeter faeneratores paucoI , nec inuo , nec ordo qui uam es , ni Pompria-vur . Equidem jam esseci , ut maxime plebs , ct pui αntea
76쪽
Immo reliquias expectant . Hol invitos vincere coegero .
Exitus ejus acta probavit , nam Praetor Romae quum esset , Caesare II. & P. Cornel. Servilio Coss. , ob caussam Debitorum , male susceptam, Senatu prohibitus, A concionari , quum conaretur de rostris deductus , a) ad Caesarem, ut dictitabat, pervenu Turios ; ubi quum quosdam ejus municipii uiciιaret , Equitibus Caesaris , Gaialis , atque Hi anis , qui e) praes dii caussa missi erant , secuniam polliceretur , ab iis es interfectus. Quae , et si hactenus prolixe a nobis di mi sortasse vita sint , nunc tamen si aequa expendantur lance , ac remotis praejudiciis
omnibus expendantur, liquido constabit, quam opportuna sint ad intimum trium primorum fundamentorum contrariae opinionis vitium demonstrandum . Narratis enim Firmanorum rebus gestis, ac Coeliae familiae ex Italia no
stra in Africam commigratione , ac possessione praediorum quibus ignoratis facile erat , adversariorum conjecturas ubi assensum extorquere locus jam non erit , ut ex hac parte negocium atabis amplius facessere gestiant contrariae opinionis propugnatores . Hinc quippe Lactantii nostri in Africam , si ve adolescentis, sive juvenis prOsee ionis oecasio facile eruitur ; neque a vero omnino abhorret , quod si Siccam in Numidia ad audiendum Arnobium is te contulit , aliquem etiam ex fratribus mus illuc secum adduxerit, ex quo Coelius Aurelianus , me dicus clarissimus originem traxerit , qui inde Siccensis a pellatus fuerit: argute enim observat Rainesus adversus Vossium , Saeculo Ecclesiae U. Coelium Aurelianum vixisse , quum linguae Latinae puritas Europearum geratum idiotismis, di Hunnorum , Gothorumque barbarie pia
a Caes. de Bello civit. l. i I.
77쪽
ne decoxisset a) ; Quod certe observare etram debuisset He uniannus , quum ex Fabricio Civem , seu Laetantii nostri municipem eundem Coelium Aurelianum fuisse suspicatus est . Eidem itaque , & Nourryo interroganti bus , quomodo juvenis in Africam trajecerit Lactantius , responderi poterit, eadem ratione id contigisse , qua M. Coelius , Romani Civis filius , adhuc adolescens in Africam , ubi paternas possessiones habebat , se contulit; quamvis hic , id secerit , quia inPompeii erat Contubernalis ; Lactantius vero noster , quia vel Arnobium ibi docentem audire voluit, vel ad persecutionem Diocletianeam declinandam ibidem se recepit:. Id etiam Langletio dicenti, non esse nimirum Romanis usitatum , adolescentes in Africam mittere , satis et se poterit non enim mortuo M. Coelio , familia haec extincta est , sed ad Lactantium usque descendentes ab ea enumerabimus ex Fastis Capitolinis , quum infra de consanguineis ejus
XXII. Integram conjcturarum machinam , ex Africanis Laetantii studiis e ciuise P L abascere jam v dique vidimus; nunc ad I et ejuslem opinionis iundamentum collustrandum accedamus. Num saltem melius, ac prudentius hoc jactum esse putatis, Leetores optimi sed attendite , quaeso , quam parum sibi constans sit, &quomodo in caput recidat Architecti. A Firmo inquit, Pi-ANUs non auiem FIRΜIANUs fuerat V euandus. Bene , optime. Sed dic a FIRMIO quomodo fuisset nu cupandus ὶ Equidem puto te responsurum, quod nunc patus fuisset FiRMIANUs. Adi ergo ad Lexicographos quoscumque velis, atque ab eis disce, Urbem illam, quae quondam Pici regia suit prope Firmanorum Castellum s
78쪽
lum , & Firma Romanorum , ex antiquioribus C oloniis una , a Graecis FiRMIUM, a Latinis FiRΜυM , & FIRMO PicENUM , dictam fuisse , ut infra demonstrabimus . Heiememinisse juvat , me a Patruo meo , squem loco amissi
in pueritia Parentis , altorem , educatorem , praecept remque habuisse me, D. O. M. gratias plurimas reddo, & heic grati animi caussa laudo, J audivisse , L
ctantium in Bithynia primum Firmiani nomen a patria induisse , quum illuc ab Imperatore Diocletiano ad oratorias litteras docendas accitus fuit. Quemadmodum enim Diocletiano placuit , sibi nomen a patria sua Dioclea desumere , lic Lactantio a natali Urbe cognomen indidit, ut Graecis , apud quos degere debebat , morem ipse gerere velle videretur, quibus consuetudo erat, apud se agentes , maxime si aliqua fuissent laude digni, appellativo potius quasi per anthonomasiam, quam proprio nomine appellare: quo deinceps , ad genium ill rum vulgato , praenomine Lucii, ac Coelii nomine pra termissis , apud exteros non solum, sed etiam apud suos inclaruit simul, A innotuit: Non aliter ac eidem Imperatori acciderat, qui quamvis Aurelius Ualerianus Di cles semper appellatus fuisset , ut Nicomedientium t men indoli sese accommodaret , Romani Imperii Clavo potitus, Diocletiani nomine , a Patria Dioclea desumptis , eaeteris omissis , ubique Gentium est appellatus.
Adeo quippe . illis temporibus mos iste Imperatoribus placuit, ut Galerius Maximianus , regni particeps a Diocletiano factus, ex Dacia Ripensi , haud longe a Sa dica in Illyrico , oriundus , etiam Romani Imperii no
men immutare voluerit, ut non Romanum Imperium, sed Dacicum cognominaret, eodem Lactantio teste in
lib. de Mortiis. Persen. cap. XX v I I. extrem.
XXIII. Non me latet erudilissimum Vossium dixisse ,
79쪽
σ) Lactantius , eui praria Firmum Picenum e sρμιον corrupte vocatur in codicibus Ptolomaei. Sed omnino gratis, corruptum esse vocabulum illud, author iste afferuit, nec aliquem , qui cum ipso faciat, ante , vel post eum invenire poteris ; sed potius in omnibus Ptolomaei tam MSs., quam editis libris , sive Graecis , sive Latinis characteribus exaratis , Firmium constantissime legitur, quemadmodum Geograptii, & Lexicorum scriptores etiam testantur. b Unum ex his Homannum eligo , cujus verba haec sunt. α Firmium Ptolomaeo, & Prota copio , Firmum Ciceroni, & Straboni I. v. Populim Firmani Plinio i Ii. C. xI II., Firmiani Livio , alii λα que ; Idem est Firmum cum Firmanorum Castello; α sed in hac acceptione plurimi errarunt. Ptolomaeusta enim inter mediterraneas recensuit , quod α contra Pomponium Melam notandum esse existimavitta Cellarius I. II. cap. IX., utpote qui tantummodo Ca-α stellum Firmum refert, oppidum cum castello con m tandens , quae Strabo optime distinxerat. Cum oppidista enim , quae in ora και Φίρμον Πικηνον etiam Firmum m Picenum recenset , quia non longe a mari recedit.: Abraamus Ortelius in Theat. o. T. de Marca Anconi-α tana loquens ait α quondam Marca Firmiana , abra ejus oppido dicta suit, ut Blondus prodit δcc. Hactenus Hosta annus, qui cum tot laudet Geographos, pro omnibus, ad quos adversarios provocamus, interea satis esse poterit. XXIV. Ne autem scriptis duntaxat libris utar, en exhibeo inscriptiones vetustissimas, quarum primam ex
80쪽
Grutero ca) depromsi; alteram vero ex Maxochio sis PRIMIGENIUS . AUG. L. TABULARIUS . PATRIMONII. TUTOR . DIIS MANIBUS C. FLAVII C. F. QUIR. FIRMIANI UIXIT ANN. U. M. IIII. DIEBUS. XI. ET
ET SORORI . SUAE. FECIT.ATENNIA . THIAS . ET . A. FURIUS VELITER . L. CORNELIO FIRMIANO. Q. R. AVILA . UETERANO . COII. III. P. R. MISSO - ΗONESTA . MISSIONE . in V. A. XXXXV. H. EXIESTAMENTO IPSIUS POSV RUNT .
Nec viris solummodo cognomentum hocce derivatum est a Patria Firmio , sed foeminis quoque , atque Oppidis illius ditionis . Quantum ad foeminas , id probatum reperies ex duabus aliis inscriptionibus , quarum primam
a Toin. I. Thes. Inserip. p. III. pag. m. edit. Amstet. m. rγον. in Bati, eui vel Uina Cineraria , vel Stat imposita ibisse videtur. 'Mar. C. xlv. pag. LX. Epigram.