C. Cornelii Taciti Opera, quæ exstant, integris I. Lipsii, Rhenani, Vrsini, Mureti, Pichenae, Merceri, Gruteri, Acidalii, Grotii, Freinshemii, & selectis aliorum commentariis illustrata. Ioh. Fred. Gronovius recensuit, & suas notas passim adjecit. Ac

발행: 1685년

분량: 1327페이지

출처: archive.org

분류: 로마

241쪽

Libo interfecerat,die estus haberetur, ' L. P. & Gallus Asinius, & Papius Mutilus, & L. Apronius decrevere: quorum auctoritates, adulationesque retuli, ut sciretur vetus id in Rep. malum. φ Facta & de Mathematicis Magisque Italia pellendis senatus consulta; quorum cnumero, L. Pituanius is axo dejectus cst: In P. Mar-x L. P. O Gallus Apini m. J Vereor ut elapsium exlcriptori lit aliquod nomen. Divinabam olim. I.. Pasias, Gallus Osin . Paetos sane illo aevo in Senatu fuisse , docet liber xv. ubi Caesonius Paetus. Quid si etiam . L. P. in Galliis omas ut praenominibus ldistinguat plures ejus gentis. Nam Asinii aliquot Senatores , imo consalares , uti insta dicam. s.

.ias Patus O Galtas ius. Ut duo sint tantum non tres. Murelius.

Non tres sed duo tantum fuisse videntur, neque ambo Asinii, sed distinguendum . L. Publius, Gallus M' niui dcc. ut tamen adhue pro Publis

aliud nomen gentis substituendum arbitrer. quod mihi quidem jam non succilitate nisi sorte ta Pauliam, quoeonsule mortuus est Augustus; aut L. Planc m, cuius in sum tori libro mentio , substituamus. Quod tamen sine firmioribus indiciis conjecturisque nequaquam fecerimus. Fre nih πιι m. Fortasse, L. Piso O Gallias finitis. ω ovius.1 Facta ct de Mathematis,s. J Imo repetita potius. Nam veteri lege edicto e , pridem amota e R . illa peltis. Adde quae in Exoas. G. ii ut Mathemati eas. J Sciendum Math

marisorum cognomentum imperato

rum tempore . per impetitiam vulgi, di imprudentiam impostorum, qui masnifico de venerabili hoe nomine vanitatem artis sitae tegebant , ad Chaldaeos sive Apotelesinaticos filisse

deductum. Agellius i. v. Geometria Gnomonicam, Musicam ceteras'e item iplinas altiores, su si Mατα. Qt res Graca appellabor. Vulgus autem

cium

qu 3 gentilicio Docabulo Chaldaos fore oportet , mathematicos dicit. Fresim- hemius.

3 Saxo deiectus est. ' Tarpeio. ita dicebant, sine alia additione. Plau

tus :

&ni in amare , malim amarem praecipita vit, pejus perit, quam si sex

saliar.

Lucretius; -sceleri Atu luela career , in horribilis de saxa jactio

dorsum.

Lipsius. Sam defectus est. J Vetus id de vulgare supplicium apud Romanos Dionysius ait, libro g. quo ducti in eminentem foro tumulum , ibi vasta rupe deiiciebantur , cuius erat altitudo, etiam secure aspicientibus horrenda , testibus eodem libro 8. de Seneca; Declamat. libro r. illo respicit Plautus Trinummo. dc Lucretius libro 3. Sane Eleorum lex de saxo Tipoeo foeminas dejici iussit. quae ad Olympicos Iudos penetras. sent, quaeve Alphaeum , quibus erat eis interdictum diebus , omnino transitii si sient , ut habet Pausanias Eliacorum priore. Cujus legis ad exemplum x II. tab. lex habuit, Falmi testis Tarpeio delicitis. Sunt autem eo maxime veteres usi supplicio, quamdiu sanguine civium pii ras manus abstinuerunt: at ubi pro libidine dominaurium insentes caedi . vel nocentes plecti coeperunt, in nOva republica, legibus actum est novis. Ideoque jam interpretatione Prudentum non potest quis sic damnari , ut de saxo praecipitetur, auctore Modestino lib. v. v. de poenis.

Hertranius.

242쪽

ANNALIUM LIB. II. Is scium consules' extra portam Ex quilinam, cum classi cum canere jul Iissent, more prisco advertere. Proximo senatus die inulta in luxum civitatis dieta a Q. Haterio consulari, Oetavio Frontone 'praetura functor

i Extra portam Exquilinam. J Supplicia pleraque apud Romanos sumi solita extra porias. credo , ne frequenti languine dc caede , contaminari oculi civium, aut delibari videretur libertas. Exempla in E x C vas. H. Lipsius. Portam Exquicinam. J Nune porta Major vocatur. Maretus. Magna agitatur ovaeistio inter antiquarios , an porta Sancti Laurentis, quae proxima est viminali, oli in Esquilina iae. rit. Quidam amrmant: alii Tiburtinam hane nominant: alii Naeviae sequenti, vulgo Majori, Esquilinae nomen attribuunt. Me Livii auctoritas cogit, Dionysi, Strabonis, ut Esquilinam aptellem: nec quein quam priscorum invenio , ut Martianus, Tiburtinam nominalle. . u.

Donatus.

a. Crasscum eanere. Non cuilibeto plebe doctorum notus mos. Cum civi rei capitalis dies dicta es t. elasticum in relaberrimis urbis locis canebat, & postremo ante januam damnati. Plutarchus in Gracchis :Καiτοι πάτω ν ἐς ν ἀμῶν , Mnes λων δia 'ναπxlias' μά ,

σαλπιγγ , me τερον επις - ρειν - η αν - , τὰς δικαι- t. Parrius nobis mos est , si uis capitis aecusatur, neque obaudat . ad eius fores mane rubicinem ire , o ela incum e vere , nec ante judices sententiam de eo ferre. Seneca libro I. de Ira: Daqua et si per υosa Menda magistatui vestis, cr convocania classico concio est , procedam in tribunal non furem nec infestis, sed vultu legis. ω .Ea solennia verba grais magiι quam ra- ida vaca concipiarari. In Commenia rario Μ. Sergii apud Varronem, licio v. de L L. ce comitia erunt, in aree ela scum eanat , endo

sic emendo in Orcumque moeros , ante privati hujusice T. Luinctii Tret, scelerosi hominis hostic seg. est , hostium) canat, ct in in campo cum prι- ma luci ad i. Seneca iterum huc respexit Epist. xvi i . cum classicum cecι-nit, si it non se steti: cum aliqua conclamat/o es , quomodo exeat , non au des orat, qliarit. Puto dc Lucilius , hoe volu Trochaico: Rauco concionem Jnitu eurins co

gant cornibus.

Nee Romae solum 6c inter eives servatus ille mos: sed etiam in provinciis , nisi fallunt me Declamatores bc hercle vereor ut animi inseniique caussa fallant) apud Senecam patrem libro I x. Controv. ii. de Flaminio qui inter ca nam noxium punivit. Capito: Fit apr cone silent dum : adhibentur de nA I gitima verba : canitur ex altera par. te Hasscum. Cassius Severus : Si tribunal conscenderit convivali νο- fa : si cum et scum eanere δε- beat , o boniam canere jusserat. Lipsius.

3 More prisio. 4 Supplicium prisci

moris quale, pete a me in libro xv.

Idem.

Mare prasi. ad υerrere. J Vt eum infelici arbori alligatum virgis caedi , de postremo tauri percuti juberent. libro s. placitum posthac, ut in re se

Praetura functo. ' Non temere dictum puto Tacito Pratura functus enam inter hune de pratorium, illis cuidem temporibus, nonnihil inte fuisse deprehendo. quapropter frequentissime sie loquitur auctor, ut

243쪽

I C. CORNELII TACITI decretumque ne vasa aurosolida ministrandis cibisserent; ' ne vestisperica viros Dedaret. Excellit Fronto, ac postulavit i modum argento ,supellectili,s nulla. ' Erat quippe adhuc frequens senatoribus, ii quide repub. crederent, loco sententiae promere. Contra Gallus Asinius disse ruit: Au tu imperii adolevisse etiam privatas opes; idque non no vum, sed e vetustissimis moribus. β aliam apud Fabri

cios.

loqvcndi, an in vetustioribus repe- Iiatur, ambigo. Plane enim ortum

puto sub principibus , quum jam

insignia magistratuum ornamenta que, puta consularia , praetoria, quae-Horia die. beneficio principis tribui obtinuisset: quum hi qui ea consequuti fuerant, consulares, praetorii dee. videri vellent, neque minus ceteri aliqua appellatione hos praeminere niterentur. sicut etiam Dio daveris consulatibus atque praetoriis distinguete videtur hos repentinos

hoc est , habebantur eodem loco . quo ii qui magistratus eos gesti Dsent. Interim pratoria vocabulo vetus etiam significatio manlii, ut iis quoque tribueretur, qui revera magistratu functi erant , neque minus tamen interduiri in speciem transiret , ac pratura functis opponeretur. sicut adoptionis vocem , aliasque hoc genus , modo geneIis , modo speciei appellationem esse constat. Sic etiam triumphalis senex appellatur Vespasianus Histor. ε, η.quum nonduin triumphasset , sed tantum triumphalia adeptus fuisset sub Claudio, ut Sueton. Vespasian.

cap. Φ. retulit. Atque lioe sensu videntur apud eundem Sueton. Ne-IOn. cap. 3 o. accipi posse tr umpha lium υιrorum Parrumanis. Sic apud nolirum Poppaea rem ha es a s ia-at. qui autem intelligantur, clarum eii cx i 3, 3. Poppaea Sabina T. Orio parre senita , sed nomen ari materiis sumpserat, ι stra mem . a P

core prae v ἔentis. Iam autem constat ex nostro 4 , 6. eum tantum insignia triumphalia snam triumphus

ipse privatis decerni olim desierat)accepisse. Quomodo igitur hi tro, phales ob insignia honoris , non ipsum ; ita conseviares & pratorii similem ob rationem , ornamentis consularibus praetoriisve donati.

x Ne vasa auro. J Vide luxum ejus aevi, & gratulare saeculo nostro. Diopaullo communius id eoncipit: quasi interdicta omnia vasi auri, nisi quae ad lacra. Lipsius.1 Ne vestis seriea. 4 Nolim erres . distincta genera vellium olim. Bysi sina. Bombycina, Serica . quae per

sequor de evolvo in Excvns. Lidem.

3 Modum argento.J Id est , certum pondus numerumque definiri voluit: tot pondo argenti, tot servos , talem suppellectilem. Idem. Erat quippe. I De hoc more vide, si libet, obser. mearum libro I.

cap. II. Grono tam .

s ollam apud Fabricisi. J Inde

acute Seneca Epistola I 7. Meti iam mina , nimis habes. Neque aliquid medicinae adhibere debebat Criticorum ordinis princeps Valetii Maximi Ioco

cap. 4. libro ornelia Gracchor mater ra. ι fampana matrona apud tIIam hos, ta , ornamenta sisa tuo facias pulcera. ostenderer, dce. non debebat , inquam , contra MSS. Omnes, in quibus , H s saciat, reponere issimecia r. Etsi enim haec reserantur ex romponio Rufo, non adeo remoto

244쪽

ANNALIVM LIB. II. I97rios , aliam apud Scipiones pecuniam ; G cundia ad

remp. referri'. qua tenui, angustad civium domos; postquam eo magnificentiae vcnerit, ' gissicere singulos. ne

que in familia ta argento, quaeque ad usum parentur, nimium aliquid, aut modicum, nis ex fortuna possidentis. dulinctos senatus'equitum censius, non quia dιver' se narura , sed ut locis, ordinibus , dignationibus antiastent, in talesque ad requiem animi, aut salubritatem cor'

Porum

ab aevo Gracchano , quis tamen neget una auctam Campanorum luxuriem cum selicitate temporum Quid quod nihil vetat, illa , illius secuti, este a manu Valerii, comparantis id cum suo. Gruterus. Apuleius Apol.

Non haburi tantam rem j,miliarem Philus , quantam Latius , quantam Scipio ; nec Scipio , quantam crassus Di ver I at enim , nec crassuo Dives, quantum volebat. Quam pecun/am vocat Tacitus . hic , rem famitarem , idem autem uterque vult. Boxhoris

et Gliam apud Scipionei pecuniam. JLarga significatione pecuniam dixit, ut lex xviralis, & Iurisconsulti. psius. 2 Gliscere singulos. J Vix nobilis corrigit, gliscere in singula . ut suppleatur, magnificentiam. Nam gliscere singulos Latine non dici putat, certe non explicare, quod auctor dicere voluerit: nisi forte senserit, unumquemque indulgete sibi & velut in lubrico ferri. Nimirum putavit gliscere Latinum esse Gallicum gli per i quae multum differunt. Gliscere Latinis est crescere. Vide Nonium. Et saepe sic usurpat ipse Tacitus. Hic stiscere singulos, est augeri opibus, crescere paratu de nitote instrumenti rerumque necessariarum ad victum ec cultum.

3 Talesque ad requiem animi. JQuid est illud , rates ' Censeo rescribendum , dignationibus antistini, a

lusiqu/, qua ad requiem. Ideo inquit bonus patetonus luxuriae γ teperium ducernae centum Senatorum equitumque a plebe e non solum ut loco, ordine, dignitare, praemineant, sed etiam supellectile . veste , aliisque quae animo aut corpori Cara. Potes etiam legere, ita aliis qua ad. minusque recedes a scriptura. D-Dias.

Talesque ad regiarem animi. Emendavit olim Muretus: sed tit iacis. ordinibus ; dignationibus ant sent a-hu, qua ad requrem animi. At locis 5 ordinibus, non recte optonuntur

dignationes, cum sere idem sit, digna- tua de ordo. Sensus videtur: ubi honores , ibi commoda. Lipsius legit, aedii inguit; sed ut locis, ordinibus. H-gnarronibus antistent. o alur, qua ad requiem. bono quidem sentit . sed constructione non integra. Manuscriptus non aliud juvat, niti quod habet, ratisque ad requiem. ae fortasse ibi latet particula , ita, quae necessaria videtur ad sententiam explendam. Itaque sic legerem : Sed ni locis, oriunι

ιus , dignationibus antistent: ira auis . qua ad requiem . nimi, dec. Pichena. Lego ex coniectura quam veram puto: aequalesque, qua ad requiem ant-- , aut salubritatem eorporum pareπ-tur. Aurelius. Optime cohaerebit sensus Ic minimum mutabitur, si scribaser aliis quae. Grotius. Haec si e legenda esse prope mihi persuasi: sed tit to-c s. o Luibus, dignationibus antpent dii voluptates qu que ad requiem an mi, O salubritatem eo porum parentur.

Adeo ut totius loci lixe sit sementia. Majorum nostrorum laudabili instituto distincti certique definiti lunt senatorum ec Equitum anapitis iniN 3 cmius,

245쪽

I98 C. CORNELII TACITI porum parentur. nisi forte clarissimo cuique plures curas, majora pericula siubeunda ; debuimentis curarum ci prericulorum carendum esse. Facilem adsensum Gallo,

sub nominibus honestis, consellio vitiorum, & similitudo audientium dedit. Adjecerat & Tiberius,

non id tempus censura; nec si quid in moribus laba et,

natura pluribus indigeant quam reli- mur Lipsio , legi posse consensio. quum vulgus, ac propterea majoribus Confessis retine , sea comma ante opibus debeant atrandare; sed quod ipsam vocem dele. Iungenda enim in ampli is mis dignitatibus positi, ut illa, Confessio vitior fia honestu πο- iis caetetis antistant, in quibus pluri- minibus. Et quae illa infantia. Onniae curae devorandae tolerandique sensis a sensitim dedit i Acidalius. Non immensi labores ipsiis sunt : ita quo- ita, si mihi creditur , sed , concessisque gaudere dc frui prae aliis debeant Ditiorum l. rudo audientium. Nam honestis quibusdam voluptatibus , ad licet quis vitia confiteatur, tamen requiem fatigati animi Sc salubrita- non alient it, ut vitia locum habeant rtem vigiliis plurimis amiciorum ex- sed assensere Asinio , propter simili-

tenuatorumque corporum facienti- tudinem morum , quam Senatoresbus, velut tot communium curarum, cum illo habebant. Ec quod facile tot periculorum , solis prope atque u- vitiis concederem . in quae trantierant

nicis delinimentis. Neque est, quod . quempiam offendat vox ista, voluptares. Illas enim hie intelligit Gallus Atinias, aut intelliat vult, quae ha-nesta , concesse, alibi apud Tacitum vocantur. quibus quidem epithetis hic non est opus . cum tales illae voluptates, ut ad requiem animi dcia.

Iubritatem corporum comparatae, describantur. Lexhornius. Distinguo deIego : non quia diversi natura , sed

tit laeis, ordinibus . dignationibus , an r sient Cr atiis , qua ad requiem anima ut salubritatem eo Forum parentur.

In qua oratione multiplex obscuritatem sacit de occasionem mendo dedit. Intelligendum enim inter sed ut ex superioribus το&uia, dc post τὸ iuignationibus ex sequenti το antistant intra idem comma ; denique ante το antistent particu Ia comparativa. Est enim integrum: non quia diversinatura sint, sea quia ,

i ccinsessis Ditiorum. J Possit legi,

consensis. Liplius.

claclum. Sic manus manum tricat.

Mure a. Absit, ut mutemes , quod pulcertinae dictum est. Neque verolixe confessio est Galli, ut censuit Freinshemius, qui Hincia tali orationi non difficulter a ensisunt reliqui, qui, quaae ipsi liter animati e sint, gratum habebant exstiti st virum primarium, qui iisdem . quibus ipsi

tenebantur vitiis, teneri se confiteretnir , O tamen obtegenda earum turpitudoihansa nomina reperire potuisset. Immo,

impudentia , inquit, plurium, qui

praetextu de vocabulis commodorum dc nec sinorum luxuriam suam tantum

non prodebant & palam confitebantur, et quod haec istis similes audiebant. Confessio est illorum qui post

Gallum sententias dixere e similitudo audient iam est illorum, qui non sunt locuti, sed verbo aut manu promissa assensere, aut denique pedibus in eam sententiam iere. Defendere turpia instat confessionis est insitorum vitiorum. Ludit pari suavitate Iib. I .

246쪽

de futurum corrigendi auritorem. Inter quae L. Piso am- lutum fori, corrupta Iudicia, sevitiam oratorum, accusationes minitantium increpans, abire se ta cedere urbe , victurum in aliquo abito ta longinquo rure testabatur : simul curiam relinquebat. Commotus est Ti

berius, & quamquam mitibus verbis Pisoncm permulsisset, propinquos quoque ejus impulit, ut a

b cuntem auctoritate vcl precibus tenerent. Haud

minus liberi doloris documentum idem Piso mox dedit, vocata in jus Vrgulania, quam stipra lcges a

micitia Augustae extulerat. nec aut Vrgulania obtemperavit, in domum Caesaris spreto Pisone vccta; aut ille abstitit, quamquam Augusta se violari ta imminui quereretur. Tiberius hactenus indulgere matri civile ratus, ut se iturum ad praetoris tribunal, ad futurum Vrgulania diccret, processit palatio, procul sequi juiss militibus. spectabatur occursante populo, compositus ore, & sermonibus variis tempus atque iter ducens ; donec propinquis Pisonem frustra coercentibus, deserri Augusta pecuniam quae petebatur juberet. Isque sinis rei, ex qua neque Piso in glorius, & Cadar majore fama fuit. Ceterum Vrgulaniae potentia adeo nimia civitati erat, ut testis in caussa quadam quae apud senatum tractabatur, venire dedignaretur; missus est praetor, qui domi interrogaret: cum virgines Vestales in foro & judicio audiri, quotiens testimonium dicerent, vetus mos fuerit. Res eo anno prolatas haud referrem, 3 sni

a Precibias tenerent. J Pro retinerent. Sic lib. . semelque a sumpti

tenebantur , PIO retinebantur. Aurelius.1 31, pia est Prator. J Quod in egregiis perionis observari Paulus iubet, i. xv. De iureiurando : Od egregiaι

Lipsius.

3 Res eo anna. J Petrus Pithoeus Adversariorum lib. II. cap. ultimo, hanc rerum prolationem rcfert ad serias . quae quotannis indicebantur, messium ac vindemiarum tempore. tune enim negocia silebant . litesque differebantur. Hunc sensum ego certe non improbaverim. Movent me primum verba. ea anno, quae signifi-

247쪽

etoo C. CORNELI 1 TACITI

ni pretium foret, Gn. Pisonis& Asinii Galli super

eo negotio diversas sententias noscere. Piso, 'quamquam abfuturum sie dixerat Caesar, ob id magis agen dum censebat, ut absiente principe , senatus equιtes possent sua munia sustιnere. decorum Re p. fore. Gallus, quia speciem libertatis Piso praeceperat, nihil satis inlustre, aut ex dignitate populi Romani, nisi co'ram ta siub oculis Caesaris: eoque conventum Italia, taadsuentis provincias , praesentiae ejus servanda dicebat. Audiente haec Tiberio ac silente, magnis utrinque 36 contentionibus acta; sed res dilatae. Et certamen

Gallo

cate videntur morem solemnem. Dein verba , haud reserrem : quasi dicat ut in praeteritorum annorum gcstis haud retuli. Cicero pro L. Muraena:

Sapiens exi simara nems potest i in ea prudentia , qua neque extra Romam rebui prolatu , quequam Dalet. Idem ad Att. lib. v II ep. xl. & lib. XIV. ep. v.

Quisquis plura exempla quaerit, Pithoeum ipsum adeat. Pichena. I Oi. Pisonis.J G. Piso fuit memoria nostra νιν a multis vitιis anteger, sed pravus, O cui placeret pro constantia risor, occi Seneca libro promo de Ita.

Istiretur.

2 Obmturum se dixerat. l omnino se legendum. Atqui non abfuit . ut esequentibus omnibus colligas. Ita est: sed dixerat, ut saepe, dc haec talia exusti aut cauila timulabat. Desus. Luamquam abfuturum. J In Man. Iegitur, afuturum, ex quo non desuere . qui mallent ad uturum, quod minime mihi probatur. Cum enim in Senatu ageretur de feriis indicendis,

Tiberius, quo promptius id fieret, dixerat se abluturum. Hi ne inter Pisonem Gallumque contentiones. Pιcheria. utinion legerunt plerique Nintellexerunt Tiberio statutum adesse Vrgulaniae in iudicio : quos haud dubie male discretum pisonis nomen in hoc somnium induxit. Alius enim est hie Piso, quam ille, cui cum Ur- uiua negotium fuerat:atque si idem foret . quam inepte haee dicerentur 1

Caelare , se adiuturum Vrgulaniae, quum ea caula iam coinpolita esset aut a Pilbile in tuo negotio sententia& quidenrtain impudens atque istoli

da diceretur. Freιnshematis.

3 conuentum Italia. J Accipiunt, quasi de certo trulictoque conventu loqueretur. Sed , nisi fallor . de sortuito atque conlitrio Tacitus sentit. ponitque vocabulum hoc pro concursu sive confluxu totius Italiae. quam , ut apparet, apud senatum frequentia negotia ita taete contingebat: non simul universam , sed ut cuique municipio, aut etiam singulis , negocium ellet. Nominavit autem conventum , non propria vocis fgnificatione volens uti, ted tollens causiarum, quae apud Patres agerentur, momentum atque multitudinem, con-υentur eam affluentiam assimilat. Dicebatur autem conventus auctore Festo , quum a m g stratibus , ju torcaea , populus congregatur. Erant enim in pro Dinciis statωι conventus perrectores earum ad judicia faciendri.

Exempla hujus rei vel apud unum Plinium in prioribus libris sunt fre-

uentissima , etiam in uno capite unis evigesimo quinti compluta. ubi simul ipsius rei naturam licet deprehen

248쪽

ANNALI vM LIB. II. 2o I Gallo adversus Caesarem exortum est. nam cen fuit in quin ruennium magistratuum comitia habendar utque

Longisquiores e lem disceptant sero.

Tum, Sardiana nune appellatur ea iu-ν dictio. Conveniuntque in eam existra praedicto . Macedones Cadueni C e. Idem. Habeo, quo vulgatum tuear: malim tameu servanda4. GIOno rius. I censint in quinquennium. J Non

a se id invenit Gallus, sed im itati de

riuue gerimus, et tu seremus et am ab eo designati. Nam is quinquennium , ut serru , urbanos annuosque magistratus , o item provinciarum aut exerci-rtium P secturas ori Pit. De suo etiam suet. sentit c. Lxxvi. in Iulio: Magistratus in Plures annos ordinarit.

Lipi ius.

Censui in quinquennium magistratuum comitia habenda. J Duplex est huius loci sententia. Prima, ut magilitatus crearentur, munus suum per quinquennium obituri. Alina , ut proximo quinquennio masti iratus inituri, omnes uno die designarentur, ut scilicet annuo magistratu tunctis , ab aliis rursus e designatis succederetur. Primam innuunt verba: sti-

perbire homines etiam annua risi narrone, quid si honorem per 'urnquennium agitent 8 Alteram probo. Nam

quid sibi volunt verba Tiberii: Grave moderarιoni sua , tot eligere, ter di serre Z Nam si duodecim nomina Lset, numerum quidem non auxisset. Tacitus de eodem lib. I. Candidatos pratura duodecim nomina rit. Quid igitur veibum, tot, quod augmentum exprimit PLeterea, commodior est

sententia verbis Taciti, nam nihil necesse mutare verba, in annos singulo 3. quae Lipsius corrigit, in ann quinor.

Idem enim est, duodecim in annos singulos , quod sexaginta in quinos

nominare. Videtur etia in ex numer

aucta principi potestas: ideoque est.

Graυe moderationi sua. Exemplis etiam iuvatur opinio, cum Caesarem , de Augustu in in plures annos magilitatus ordinasse, auctores tradant. De quinquennalibus autem magiitiatibus , nusquam , ut opinor, niti per prorogationem. Clare Appianus 2.

yluus annos ordinavit. De Aug. narrat

Dio lib. 1 3. prope sinem . Aut rus si

re decem tantum Pratores . quia plura bus opus non erat , constituit , ι - m plures etram annes et quarum reliqui eadem qua prius incia exequerentur , duo vero oministratιοni singulis annupra sent. Etiam Lipsius idem sentire videtur,cum dicat. Gallum imitatum fuiste Calaiis decretum ab Appiano, ut supra, relatum. Neque obstant Taciti verba, quid si honorem per qu Π-quennium agitent i cum de honore designatorum intelligenda sint: qui quodammodo magis quam iptimagiitiatus superbire videntur. Atque idem innuunt verba: superbire homines etiam annua desi natione. ubi designationem exprest i , non magistratum. At, non omnes Lx. designati, honorem per quinquennium agitaturi erant. Immo duodecim per annum,

duodecim pet biennium Ece. Falsus ergo Tacitus. Sed in majori termino includitur minor, satisque fuit Tibe-

I rio expressisse, quod maxime erat ab-N s surdum

249쪽

C. CORNELII TACITI utque legionum legati , qui ante praeturam ea mitaria fungebantur , Iam tum praetores desinarentur : princeps duodecim candidatos, in annos singulos nominaret Haud dubium erat, eam sententiam altius penetrare, & φ arcana imperii tentari. Tiberius tamen

' quasi

surdum in sententia Galli. Vnum adhuc monebo, mihi videri, Taci tum verbis illis , magistraIuum coma Ra, de Praetorum tantum comitiis intelligere, qui siermonem quodam modo reserat ad ea , quae lib. I. de iisdem Praetoriis comitiis tradidit. Hie enim non nisi de Praetoribus loquitur . cum de comitiis consularibus iam tuo peculiari loco tradidelitin fine libri primi. Alibi etiam observavi, magistritiuum appellatione, Praetores tantum a Tacito designari. nam lib. xl. de se ipso loquens, ait:

rasque sid est ludis secularibus ) inten-

erus assur, sacerdorro. Burndecim υι δε prauutus, ae tum Praetor. quod non

deram inrum antiquetus ea cura , ct

magistratus potusimum exsequeban-rur vicia caerimoniarum. intelligit enim . magistrasus, id est Praetores. PL

x Vtq- legionum legari. J In exercitu duplices legati . Conlii lares de Praetorii. Consularis toti exercitui . Praetorius legioni uni praesidebat. At ecce Gallus, quia multae legiones, dc plures sane quam quotannis Praetores nam ad x x v. aut v I. illo aevo erant. in Gallus , inquam , hie blanditum legatis ivit, dc, ut putabat, Caelari. Voluit illos, qui ab eo Praepositi ante praeturam, iamtum Pratores designatos eo ipso facto esse ; dc sequenti anno inire. Quid amplius 3 duodecim eanidarram singulos annos a minerse nominari. Sed cujus rei canditatos Legationis , an Praturae Si istud , tum augeatur valde Plaetorum numerus, aut certe Praetoriorum: quod tamen Gallus eallide suasit novo reperio, quia Caelat iuraverat. i. Annal. in se numerum duodenarium in Praetoribus non excessurum. At nunc poteth excedere, sed alio titulo demantello. An placet legationis candidatos accipi dc ut Caesar quot annis omnes illos nominet, solusi'ue comitia haec peragat Neque id sperno : sed sprevit valde Tiberius. qui totum hoe caput ejus sententiae nec retinatione, imo nec Iepetitione dignum censuit : de in oratione reiicit prius caput tantum, de magistratibus in quinque annos. D-

validi nimis illi electi fitissent, de

potuissent tractu in Principem coire. Item , odia serebantur in ipsum , dc fortasse conspiratio, a repulsis. Et sane ea mens Taciti. quod verba illa mox ostendunt: D-

quae resoluta igitur , dc velut enervata fuisset, illa sententia. Nam addo etiam , inter arcana imperii esse, ut Princeps gratiae de beneficii sit potens e vix aut non esset, in tam longum tempus honoribus semel datis.

Idem

Oreana imperia νentari. J Multum enim ea ratione potestati Principis decessi siet, quippe magistratibus in quinquennium constitutis , neque eos qui interim displicerent, amoliri potuisset, neque alios , quibus faveret , promovere; atque ita potestas eligendi, quam singulis annis exercere poterat, multum accisa, de tantum ad singula quinquennia redacta

fuisset. Heins hemius. Aliae rationes apud alios videantur. Illa interim praetermitti non debet, quam elicimus ex his verbis Galli: titque legionum legati, qui ante prasuram ea militia fun-

250쪽

ANNALI vM LIB. II. zo 3 quasi augeretur potestas ejus, disseruit: Grave moderationi siua , tot eligere, tot differre. vix per singulos an nos offensiones vitara , quamvis repulsam propinqua spes sol tur: quantum odii fore ab his qui ultra quinquennium projiciantur. unde prospici posse qua cu:que tam longo temporis spatio ' mens, domus, fortuna ' superbire homines etiam annua designatione: quid si Φ honorem per quinquennium

sebantur, iam tum Praetores destinarentur. Vides hie etiam arcana imperiives maxime versari. Hae enim sententia fibula injicitur Caesari , dc potestati nominandi praeturae Candidatos arctiores limites ponuntur. Malebat Tiberius , quos vellet Candidatos nominare ex omnibus, quam teneri ad nominandos eos legionum legatos. qui nondum praeturam gestillent. Minus enim potest, qui potestatem nominandi de dii inandi Candidatos intra emos ordines constrictam habet, quam qui ea amplissisima, dc plane libera, atque au omnes sese extendente est instructus.

a ιretur, legitur voce admutilata. Illa vera lectio. Augebatur enim potestas. cum in ejus manum comitia tot annorum, nova Ialione , darentur.

R . 2 Mens, domu , fartuna. J A vulgatis plerisque abel interrogandi nota , lentii fortasse sit petiora respiciente: id est odium eorum, qui ultra quinquennium proiicerentur. Nos juxta Aldinam editionem, hae inter rogative pronuntiamus, Bd ad sequentia re erimus, nempe ad designatorum superbiam: quorum mens , domus, fortuna , ea honoris diuturnitate , in deterius sorte converteren tur , seditiones , ac res novas spectando. Status enim mutatio , mentem etiam animumque mutare solet. Dchena. Quae alii ad huius loci interpretationem adserunt . lapides sunt auribus meis. Quin haec Omnino attribuenda designatis illis. ec longe alia

notant meus, longe alia domus, longe alia fortuna . quam volunt, de quibus ego in suspicionibus. Grtiterau. Lua mens . utrum nimirum bona. an animus reipubl. insensus , 7 o.

6, 2 . non ex hac tantum continua

tione spei, sed undecumque. Do mus , familia , gens , cognatio dc necessitudines: nam de horum peccata poterant emcere, ut aliquis in suspicionem veniret, de potestas ei male credi videretur. Fortuna, res familiaris, integra an attenuata. Grano

-3 Honorem per quinquennium virent. J Sermo ad invidiam rem augens. Vt lib. i . Compressa a muliere seditione. Et paulo ante : eonfesso vitiorum. De

signati a gerentibus magistratum potestate, non dignatione, neque *ratia differunt: immo majorem laepe gratiam habent, ut plerumque, a qui-ous speratur. Adorant ferme solem orientem , dc semper, quae sperant homines, ampliora sibi fingunt , quam praesentia vel inveniunt vel aestimant. unde non mirum , si 5c ipsi sumerent superbiam quasi meritis quaesitam.

Liv. l. 3 3. quia ex quaestura injudicra, potentissimum ordinem , referebantur , jam pro futuro mox opibus ammos gerebant. Cicero act. I. in Verrem. Lurdi itur ρ quod tota Sicilia, qti d omnes esculι, omnes negotiatores , omnes publica prioraque litera Roma sunt, nihilne id valebit ' nihil invito consule δε-

'nata. Verebatur igitur haud iniuria, ne quis eorum qui tot annos in oculis de exspectatione hominum suissent, vires colligetet ad invadendum impe-l lium. Idem.

SEARCH

MENU NAVIGATION