Isokratous Logoi kai epistolai. Isocratis orationes et epistolae. Cum Latina interpretatione Hier. VVolfij, ab ipso postremùm recognita. Henr. Steph. In Isocratem diatribæ 7 quarum vna obseruationes Harpocrationis in eundem examinat. Gorgiae et Arist

발행: 1593년

분량: 731페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

niessis adbire in hesta est, de orn nilnas votis a Deo Opt. Max. exo prandiana he lia improtii sa caela initas, his periculosis lilia is tern- potabim,bene coepta interiussiet) lii tria res te napus hae positi labit,&diligentius cogitalbinatas,&prolixius dissereinus. Vcrererenini ne vel nunc inocturn excesisse viderer, rer Inalie i nemina corri- inenaoratione Ianolestiis vestrae priuientiae suis ena : nisi & haec ipsa ad pariena aliquam intineris at iovicii vestri pertinerent: St, qua&husnanitate Olnnes esktis, & quanta inesco si in beneuolentia prosccFerena ini, explorariam haberena , Icque ipsa perspecti it n. iniae qtii lena ita grata & iucunda iiiiiii accidit: ut nunc denauio vivere libeat , Fum eos operaris nostrarii in aestinaatores,&qualiβ9cLτας , αγώνοMκ nacti sinatis, qui decinusillie ingenio 'octrina, Virtute, industria,&rM ὰvcri que possint,& libere candi lilie & veIi ni & soleant iudicare. o Inuuls ctia in prudentiae vestrae hi inc Isocraticiana condimentari turn, Inagna in partem in schola vestra & naritim & edticaturia, non tarn naeo libri totius collegii nostri notatine, inscribere atque offerre vereor: lia lectunque grati nostri antini & obseruantiae erga vos debitae inonii nenthina . Valete, & rem literariana, ut facitis, contra magna vi ingruentelam Se doctrinae & rnorum barbariein, strentie

defenditote. AVgi istae Vindelicoruin, VII. Idus Quintiles. Anno Salutas huimanae M. D. L X X.

22쪽

sepiaentia praestantis inari, consuli bin & senaciai Noti in-bcrgensis reipublicae, do in inis suis colendis, Hieronyinti olfius S. D.

AE P E niihi, viri anaptissimi, gratiam erga rem piablica ve- lira ira an iniunt in qua cona plures annos iucundἡ vixissena, aci lii in prini u literis maditus,tuna publice priuauinque naultis Ni imagnis belu ficiis ornariis essen )olleniere cupienti: semper hactcnus vel iacultas, vel occasio,vel potius altis cia defuit. Et si enina ab ineunte aetate in sui diis hianaan iratis magna sedulita- S diligenti anu exercui, neque pauca scripsi, quae docti amici no prorsas i in

probare iit: taui qua in tanaen in nientena mihi venit, quicqualia natarian lucu

brationum in luce in esse edet luna: non tani caluinniae irretii, quina ultos ablionestis conatibus deterret, quam clud lingenii in MicTati esse pluaba, ut ni eo me pede ac ni od talo naetiens scribendi prouinciana ingenio, doctrina, eloquentia claris viris iciti alta nostra aetas non paucos tulit rc linquerella. Ab his seu verecundis se vicinai discos in ionibus, diu ure nullae cohortationes deducere potueriant. Persei ani agitiu Spartana, qtra in nacti H eram, exornare:ac, bono qui-

dein stadio, scit quod euentus doctav par una pria lenta consilio, neque naria raenuae ita ut pinata in ac nar nodato, pluralibus studiis irae tot una dedicabana, ea tuni legens tuna scribens, non quae inihi iucunilaatu gloriosi, sed citiae itiscipu.lis, quos alias priuatim, alias publicἡ instituebam, proicitura essent. Gaius rei anime poenitere dc beat, cluia in ollicio qlioque inseruierim, equi dein trescio: tein piri cenῆ melitis collocare, & vci meae farnae qua in sero tandent non ornnino negligeti lani esse videoὶ vel alio tuna istud ,rectius, opinor, coia sulere potirisse. Nunc verbpostquam niihi calamitas otium thoc quide in inodo) nuntiani expetit una secit, ad conuertendos Graecos autores, pro viribus ingenii & doctrinae nitae , hortatu eoni viro riura, quoriani alit ominu parere diueo, ait iniuna adieci . Quae, tana et si prouincia est plena lalboris N inolestiari in , plena ctiana periculi,&calia inniator uini nutaliae&lucti lamis exposita: naagno tanun antino &cum spe bona ei a nie accepta. Nam vi una eloquentiae doctrinaeque palinam, omnibus eri luis seculis Gracia, refragante neniine, tenuerit, Latinique corollas suo, scia Oinnes E floribus Atticoruna concinnatant: omnino sperandum est, xlolescentiae studia tanto & ornatiorab: uberiora tore, quantis Graecis lueris diligentius incubuertiit. Serviunt autem huicismodi conuersiones non lari tant lina quorum iam aeta cici licen luna peregrina in liraguana praeterni,s da dole. sceti laus etiana Graecaruna lucrarii ni studiosis. Paucis contingunt eruditi utraque lingua praeceptores, paucis iustu in in Acadenatis diicendi spatiuin conceditur, nemo deiiubae sine priuatis lucubrationibus excest tena in ullo genere doctrinam comparabit. Donaesticae autem hae meditationes & exercitationes,n

hil in cognitione rerum doctis conrinetuariis, in linguariana stuclio irrierpretatione fideli, conducibilius halbere possunt. Quod ego,cui docent litui opera perexiguuna tenapus inscruiit, naeo testinacinio & exen plo confitariare optiua E possvna. Nunqua eniim hoc qua nitul unicunque est quod duli cunus as Iecuti esse- navi; sine doctoruin interpret uni substitiis: qui eis de si ictio nostro S: autori in quo elaborarant,non perpetud fiatisfacerent, meam tarnen utilustria in natalcis in locis Miluueriant. Proinde nragius labori triti de vigiliis ulnae consecutum esse*cro, ut mediocres in Graecis literis squas, natura duce , praecipuξ diligo, & in uibus niax una na aetatis parten consit ipsi a utilitates studiosis in inritium aD

're queam: idque hactenus alacriter viva voce dum id ossicii ui et ibit; fidelitarii uetici. nunc, pol lauana fori tinae visu in est , me in Olas curia in otium tan- quain carcerent abstrudcre, ego in hoc ipso otio negotia quaero, non tana niihi

23쪽

iucunda & sicilia, luὶm publice, ut spero, pro sutura. Desutiana & Acor a se per odi do segi: hon est os labores & viribus in eis pares libeter amplector, eo que

quantum qui,scin ingenu nici tenuitas praestare queat, utilitati rci publicae tu rariae iiihil enim altius spondere ausim destinaui. Auspicatus autem sit in hoc me uni stir liun ab interpretatio iis Isocratis, oratoris Atheniensis, & philosophi etiam: si, quod & ego sentio,& multi affirmare non dubitant, dicendiam est. Cuius excellentiam a Initone, Cicerone, Quintiliano, Dionysio Halicarnassco, aliisque fulminis scriptoribus praedicari, quoi infantia in ea tanti vim laudes deteri & iiii inui, malo. Qirare hortina, quos dixi, testina Onia N elogia ad operis calcem subieci. Vt autem vertina fatear, pectiliaris quaeda in ad ratio Sc alnor insignis , quo prosequor Isocrate in si licio ne, an pri,pter arcanas aliquas causu, nescioὶ meam alacritatern non pariun excitauit. Deinde quum tres eius

orationes absoluissentiea 'ue in luce in prolaturus, D. Iacobo Scheskio, & S baldo Hauent eu tem, philosophis & nudicis excellentibus, at liae Ioanni Opori- no,& aliis cruditis anaici ostendissem: cohortati me illi sunt, ne nautila pias diparticulas,sed si tiro id vel gratificari lictoribus, vel existimationi ineae consill

iii in utilem ut integrum opus exhiberem. Ego vero, quuna mea sponte, ut dixi, imediocri sui viciebar ) successu in tribus orationibus usus, at 3 eo labore non

ab heriret erra: facile quod illi cupiebant, persuaderi mihi passus se in . Scrupulusta nun iniiciebatur, cogitanti, non tantum quasdam huius autoris orationes conuersas I doctis, scit integrii in optis etiana a Ioanne Lonicero latinitate dona luna p. ssi in circuna serri. auare verenda putabana malevolorum usitata illa co- uitia, cuiuit nodi in alcilici, in protraptu stant: extitille nobis horninem nescioquetra, qui corniculn oculos configere,& post Honurum Iliade in scribere instituisset .Huic meae solicitudini doctis itini illi viri, in iliique anaiculi mi, sic nude-b Ituri Esse quidem aluiti id, si opiis nouitatis gr. tam habra tum propter ortali uni ineptias,qui non clu&in bonus, sed an nouus sit liber, quae tare soleat: tum ob craticoruna peruerstatina, qua non inanim una inducant quod Atheni Mu- dices quotannis iurare cogebantii r -ὀψίως άαειαία : scit nulla collatione Acta,re non intillecta, lino saepe ne lecta clui lena, posterius cili tu in librii retinere, scriptore nullae ipsuna icimeritatis & arrogantiae temerὰ da innata non vereantur. Sed hoc hontinum genus, qcii propterea ira ale sentiant&dicant,

quod & natura praui atque inuissi, & liberalis institutionis experies , bc ne loqui non didicerant,ab Oinnibus capientibus viris seni per esse neglectu & despectunt.

Hoc mihi consili erant tina & spectandum, ut studiosorum cornodis interiaiam: qui iam diu praestantis sini huius scriptoris interpretatione ira naagis propria in , nainus Obscurana & dubiana, Graeco aut ora viciniorem, ac denique veriorem &svnceriorem dc sultrarent. His me gratis sit nurn tacturu,& ab omnibus canitidis

lectoribtis gratiani initur uni modo fide in & diligentiam adhiberem) polliceri

non dubitabat. neque mihi arrogantiae crunen,aut i ligni de viris clarissimuiuiticu, esse piri inrescendum . iu eni ira illi ingeniis, eruditione,Acuncta,autOritate florerent, grauioribus si lita & negotiis occupatos, nunqua grairimatico

huic interpretationum operi iustum teni pus aut stultiu ini pedisse: sed veluti per litis uim Sc locum, an iurique gratia Grςcuna aliquod opustulu coueriisse, at calle in ea re sibi nis nunqua indulsisse liberius: ut in coterendis Gr cis& Latinis ali piaclo no parua discrepantia, si quis acrius intueretur, appareret: sel cistorsi iudiciis securos, de oblectasione sua duraxat cogitantes. Pollea, ut fit, vel precibus amicorurn, vel flagitationibus typographoriani obsecutos, quae vel domi lusissent, vel in scholis praelegisset, in publicis citulisse: neque suisse ante annos viginti aut triginta Graeca usque adeo peruulgata,& exquisit E cognita, quinetia viralioqui doctus & acer, si iasi isset attentissini tu, id clue etiam hodie nis paucis accusere Iibi per incuria in tanta subtilitate sententiarunt, verbisque rana lubricis, facilli-mἡ posset. Me vero, qui vires nitas o innes in uno opusculo quasi effunderem,& tanu uana arcum, sic an unu intentum habere, quanto essem aliis rebus omnibus inferior, tanto eos vel diligentia, vel nostri literatis sunt seculi felicitate superaturum. Quibus ego auditis, ut aliquantulsi acquievi, sic nondu omni cura

fui liberatus. Du enini tisi tant lini podus grauistina arsi sententiara quod ni evmendo instinsere, piacula, pari statera appendere, dissicillima esset, sed etiam

24쪽

lictionis elegantiani,ntinuros& quasi concentus Isocratis reputabam, quibus ipse non raro gloriatur: de beratior nihl quaedam iniecta est. c, cient in scriptoris bonitatem Si excellentiam, bonum interpretein nulla re inuninuere, sed ex prinieci ,& xl illius quem explina sum suli epit, simili tu dindira accedere quam

proxiare, acturi dena propena ocium furtale re, cre tiar: ut qui Graeca prius

legerit,etiana suppresso nomine, ex filo & sciam e dictionis, autorem stati im agnoscat Satis aurem sciebam, haec, in prςitara mininae posse, cluet & sunt uti ingeni uin, Ic ornati sernaonis abundantiana postularent. Ad haec illi, quos huius nicae conivrsonis autores haluo, sic res' itii erunt: nihil esse ab ollini parte beatu ira:& paucissi naos interpretes reperiri, qui ea quae inodo recensui, praest iii

sent. Imo pleraqM, cdm propter diuersana Latini uernaonis ratione, tum pluribus aliis de causis, talia nequidear ab ullo posse fieri. Quare si postrem hac ratione uti qua coepissent,ut frenui iram Isbcratis sententiam perspicuis verbis explicarem, id studiosis a solei cecibus utile ad Graeca intelligenda, cam ulis lectoribus gratia in futurus . Nec enina haec propter florem dictionis qui e tot elo-mientissimis utriusque linguae scriptoribus rectius petatur sed ob rerum cognitionem potitas expeti, quae ex nua coniursio tu Gxcariam literaruna rudibus

etiam contingere posset: doctos Graeca lecturos libentius, quina ullam clita iratii nauis splendidasn interpretatione : xsolescentibus ima opera adiutis, ais ita patefit m ad Graeca facilius simul &selicitu cognoscenda . His intur rationibus adductus, Ararptilliini viri, opus hoc aggressus sum nec prius destiti, noctes dies. que strenu Elas Oranilo, exertis omnibus irreti viri biis, quae pusillae quidem sunt, huic quasi si nicturae N aessificio nuoiastini uti ina posuissem: si non ita vedebui, sic lainen ut potui: Ne liuod omnino jero ea iniustria, ut boni 5 docti viri, fidena S. diligentiarn mea in splura enim pollicita nequeo) probaturi:caei ra quae in hoc scripto desiderabuntur, aequi bonique fustori sint. Vt enim . si rem

cognorit, tore puto ne trili una tarn iniquum N Inalignum,ut vel superuacaneos

esse, vel parum utiles meos hosce labores dicat: sic nemo tam rigidias, ut spero, censor tuturus est, quin scriptoris etiam fortunam, non ipsum cluntaxat opus, considerandum existiniet. Fuit autem ea talis hoc tempora neque vero me pudet eortina casuum, qui ni illa mea culpa, sed caecae & in potentis illius dominae, optimis quibusque viris fere semper infestissimae, arbitrio in amixerunt) ut in- eertis sedibus oberrans, neque animi tranquillitate, scribentibus in primis necessiria, fruerer: neqtre bibliothecam, in qua omnes In ei thesauri voluptates collocatae sunt, sena per ait manus habcrcin: & in valetudine non optinis, temporis etiam tirerunt enim certae causae, propter quas opus maturandiana esta 3

angustiis excluderer: neci ad rudem veluti arassam lain bendam & sormanda, tantum diligentiae adhibere posse in , quantam fortasse critici, aut ipse quoque Isocrates, postulabunt. qui in una oratione Pan gyrica coni ponenda, ab aliis decentum, ab aliis quindecina annos contriuisse perhiberiir. Meae quidem vitae ratio non sinit ut tantum spatii petam. sed si niihi Mi mi ordiri etiam auto reni qualem habeatus in manibus, non inodo inchoatum. sed nudia fere ex parte absolutuna quὰni sit Isocrates, bieni uni integrum , aliis occupationibus omnibus & cutis vacuuin, Mecce natis alicuius benignitas largiretur: operant proiecto darem ut aequi &perui iudices hisceptaminii exori altilis, non irragis inpenu nostri qualemcunque indultriani, quina commodita una & libertat cinde- Lisse intelligerent. Nunc ita cum plerisclire nisi ordinis hominibus agitur, ut si

qui natura & eritis itione mihi longe antecellunt, havit absurdὸ v serpare de sese possint elegantissimos Andreae Alciati iureconsulti praestatissimi doctis sint ictu eviri versiculos, quibus literatoriam sortunam venustissima pictura ob oculos pOnit,ad hunc modum:

Vna unu Lipidem, manina te innualis rame pennate M simave mergit nω. In nio poteram sutrein viatare peraurin, Me nisi pravor in inti da depraveret Proinde me delicato lectorini in iis alicubi catillacere, non mirabori quum i phni ibi inultis in locis inriana Orationis gentis,clumus S horruitus videri ur. Tam

etsi enii, ut Graecisinos vitare volui, se perspicuae Latinitati studui: tanun non

25쪽

HIERONYMI VVOLFII

seinper verba satis propria mihi occurrebant, neqtu dabatur spati irin singulos

loqiundi modos ad Ciceronis velut amussim explorandi ac dirigendi. Sententias qui dein tanta fide & diliΠntra me reddidisse puto, ut si iurato testimonita in apud praetore in dicendum i uisset, religione maiore vix potuissem. Nus quana Ilocrate videri volui lapientior, nihil fere aditidi, nihil detraxi, nillil lin-nuitaui: nec modo sententias appendere, sed pen etiam annunierare verba, quatenus iis diueris Latini sernaonis ratio snit, sum conariis. Graeci codicis naendas cona plures, non sane Miciarissum cogitatione sustuli. Cominentatiolis obscuriora loca illustraui, annotationibus ad Naargines collocatas Occupati lectoris compendio consului: singulis orationibus argu nunta praeposivit sententias saἡ oiranes Isocratis libellis Paraeneticis exceptis, clui penἡ toti sententiis conflant; in gratiam adolescentuni excerptas, scorsim collocaui: deni cluequantuin in nreri viribtis fuit, operana citati ut Isocrates ab onarii biis sine vilis impollinentis venis irae N intelligeretur, Jc summo cuni tructu & voluptate legeretur. ae ego in Opti ina In partem a bonis viris inal Osent In non curo; accipi, dictionis rudi tale in ignosci Iaalhi velitia, luod eius rei partim sori una, ut dixi, culpa in sustinet, parti in ipsi interpretandi difficultas. Eriint, satis scio, et talia adolescentuli, qui non dubitent a se posse dici pleraque ornacius, neque id ego polle fieri nego .ac. si ira illi vita diuturi ior Se tranquillius oti una aliquando contigerit, ipse opera in dabo idque rei agi toruin viroru excinploi ut tarn Gae .c qua in Latine ornatior in publicii in prodeat Isocrates. Scit ii lena, si lintrinopias ut largiar interiin, ora dissicilitate intelligenes non impedita) al initio ad filum usque proprio& splendidi genere orationis, sicut ab autoras sensu nusia quam alaeue iit, explicare instituerant: haud dubi E in tanta Oaecae linghiae diuersitate, ut ne cita alta. Ira ini sermonis inopia, se Onani ope destiti ii , im olei te serent: & iis utentur, non irae maxinae vellent, sed qui tras naetiora non habebunt. Id quodna ibi viuuenisse, ingenue prae me ser O. Qii inclitani eni in nihil esse taciti in iliapiti putant, quana isententiis inae cor uin Latinaria clu.isi veste ni induere , qudd nec de intuentione sit, nec de collocatione artificiosa laborandiana: Dinen, si optio detur, s imper malim versus in illenos i Deo naane

ac libere scribere, sita; ni intra praescripti alieni septa veluti naanibus alligitis,lon se pauciores. Et tantentortassis erunt propensum enina est xi caluitanii-duasnaoriali una ingeni uim: & ut quis quesbi inulta, sic aliis par una tribuit alii mea in opera in extenuan es, ficile tulisse dicant, poli tot in t pretes conirent rearito rena non usque adeo dissicilem. Quos ego talia, quuna pranali in conuersio iunt naenia, de alior uiri, diligenter ad Graecos sontes cotulerint, & ipsi ui eos conatus tuerint iam irata, non a mplius dictitros opinor. Neque me ab aliis naul tutia esse assi ut uui. liqvulo ex coapparet, sub l ego complures locos intricatos& dilbciles, ab aliis vel omissos, vel obscuratos, vel perperam explicatos, esse civi & aiatoris sententiae responderent, ti sipero,& Onatatu in cognitioni essent e posui. Quen ait nodulia en in rite coiυ plures annos, onantiana quos habere potui, conii ersio ius, ne studiosE tinn leg isse, tuna ad ipsoruni atrior uin linguam contulisso lateor, cilicendi gratia: sic nunca lena facere haud neg.irina, non tam Pudein, post tam cliui uri na & indefatis' bile studi una, ut discipula: ra etsi me quide in discere quoad vixero, non P nitebit, piralebit natalio nainus quani vii uiliceni diligenteria, & aestina aiore in haud iniquit ira .Hoc sine ulla dici I nae arrogantia, leta veritate rei consentiente, planuna Lacere possem Oinnibus ἰraecaeli, g saepem iis, proferendo in mediuim plurimos interpreturn ira inline vulgarii in lapsus: nisi imihi proposit una esset, sic ornares paria in in eam, ut nemini vitain inacularia aspersam velitn: eas se inque detergere mallem, nisi neses habe ctiar, in abcnis operibus videri velle ingeniosum. Id quod equi deni , ut imbecillitatis rneae conscius, minin E inihi assumo: sic studioss hona inibus, pro nisa virili consultum cupio. 4rare doctos omnes oratos volo, ut eode in erga me quoque candore viantur. Si operam meam probare non possunt, non acerbὸ insectentur: sed vel boni consulant, vel ipsi edant meliora, &naelius de Isocrate niereantur. Quoriim splendore meas tenebras irritis que labores ab Hera, non tarn mea causa dolebo, & naoleste feram , quina adolescentiae stu

cliu congratulabor. Nana & ipse optaui ciu ut vir doctus aliquis & eloquent

26쪽

existeret iiii id quod ego sedulo conariis sum, selicitate sit narra a persecisset. Quuautem hactenus laod ego sciam a talis nenio prodierat, nam aliis oti tina, aliis voli intra deest: & ut paucas pagellas naulti, sic integros libros pauci aggrediuntur, detrae docti viri hortarentur, d.' Mitor hic mihi si inanae placeret: vela ventis

esse permittenda duxi& loanni Oporino qui ut inter la inlatos ivrographos

non postremum locii in tenet, sic, si ociuna ac tetrapus daretur, non alioriani lucubrationes exscrilberet, sed ea ipse pro ingenii sui excellentia Se singulari in dii stria conscriberet, cliuae posteritatis approibatione celebrarentii r) conuersionem Isocratis ni eana excintendan dedi: cluana ipse, qua est in omnes ibidiosos l, enignitate , 5c in me singulam beneii Olentia, suo praelo minimittere, pcrlata inaniter

est dignatus, ac omni ratione ornare diligentis sine ilia duit. Quia vero ab antiquis temporii iis receptuna est ut liber sine patrono in publica in editus, vel citinii itilus & ini perfecti fiat, ea tum de perturibatissimum hoc seculuin, bonis studiis par utra aequutuatit gratiana, defensores flagitat: vos, Ainptilliini viri, sine ulla dul itatione delegi, mi ibus ingerati doctrinaeque riuae primitias, tentae munus vi spero pro vetera Ie celebrata vestra ineruditos benignitate, cluaria vos, etiam in hisce tu naultibus retinere confido, non repudiaturis, consecrarena. lilque inihi rure opti ino fecisse videor. Nana lut initiis dixi prima st insorii ira fundanunta in vestra urbe ieci, cluae puero aisauc quae aetas naturae propensione

atque affecti latis ducitur; ita placuit, ut nullo via quana in loco sua uitis libentiusque vixisse inihi videar. Deinde, quuna voluntate parent uni, a philosephiaestitilio ad aliud vitae genus auocarer: semel conceptum amorem vestrae urbis Din constanter retinui ut ipso Noria bergae nomine audito recrearer. Id &inulti ex ni ea inituerunt, & facta nua vermn esse declararunt. Ouiana prini sinienina ad literas elegantiores redeundi potestas ni hi data est, Nomaalberga, tant. etsi nonnuli lis stia derelit, praeonanibus Academiis repetii. Tandena viarioris doctrinae parandae griuia in Acade nans versatus , Nomini ergae apud veterem praeceptorem auuna Sinai duin Heiden, viruin de praestanti vestra ciuitate &inultis excellentibus ingeniis praeclare Intrarii , in principe vestra schola tyrocini una seci: N stiliosos adolas entes ea docere coepi, quae ala aliis ipse didicera. Eo tena pore vestram, iure laudatana apti l orianos bonos S sapientes, re input, lica in considerare coepi itiligeti lacu. Ne quenae tantopere moti erunt citranquantano est quin illa quoque in agni facienda putri praeclara aedificia tum put lica tuna pratiata, diuitiae, ilici apparatus, artificum varietas & dexteritas, is quentia ciuium & hospitiina, erit ditorum in onani doctrinae Mnere copia, atra pli paenurcatus celetaritas, quae a clini racioni pleris citre sunt: qia an tuni sapietatissima &hunianissiuna Aristocratia, qua inultis lain seculis inliciter v nauit, deo sor- tun ante usuri estis. Hunc eni in statu in ciuitatuna philosophi oirano in primis probant, in quo vita pruileiatissinat & optimi ita praesunt Quibus, ut patentes li-la eris: & relictu a naialtili illo aequi istinariana legit in naoderatione honesta quolii Piplina regitur. boni viri non naodo sine inititia in pace vivunt , s d etia in honorantur: i inprobo runa petulantia quantum fieri potest i legitinari suppliciis coercetur. Magna prosect5 haec sunt, Z situ assciuationis ulla suspicione praedicanda, tu uni in consesso sint apud ornia re. Srd taleni staturn tam a fili iis&periculosis tueri tena potabus, sue i inperii Germanici imotus , siue controue in religionis spectAur, ac vellit in tempestuosio pilago nauim incolunum in pomtum perducere: non singularis mod5prii dentiae munus, Dinoderationis quali utinam uniuersa Ger in ania vel hactemus via esset, vel adhuc uterctur sed sui n-niae silicitatis etiam Ndiuini fauoris suit. Ad publica haec accedes,ant etiana priuatorum horninum in nae ossicia, & propensissimae voluntates. quibus cibus

efficiebatur utrilicta patrias cultantentantisper inseruienduin naihi fuit, dum labores de conatus nuos pariana proficere cernerem; repudialis lite aliis non aspernandis ut in hoc scholastico vitae generio conditionibus, Norinalbergana, oblata occasione cupidissilii E rediretia: lio caninio lite uiri testor a vi tibi honestata philosophicii moti uiri nactus , lata quatit in patria dulcissima, ril relini in vitaenaeae siparauim,rcipulaticae vestr pro ni eatenuitate inseriaiendo,exigerem. Neque irae prorsis vel naturae propensio, vel antini nati augurium tetellit. Nani

hoc iiij arrogans & ingratus esse velim prae nie serie ac praedicare idque

27쪽

sbenter Sc crebro iacio) cogor. meis stitillis &industriae honores eos esse trabs

tos, non quos ego aurerer, sed pro quibus gratia essent agendae patronis humanissitius,qui eos etiam ira agni facerent, in quibus appareret quantulla cunctile imgenii virtuti ue significatio. Tale de ine vestrae sapientiae iudicium in primis mihi latuti direo, talibus & tantis viris nu placuisse, quoriana apirii exteras etiam nationes praecipua est ex Germaniae proceribtis autoritas, ut necessariis de causis qua in necessinatem utinam vel capienti consilio, vel opportunis auxiliis vitare mihi licuisses 3 a vobis recedentem , & p in iis afficeretis, S pro benisnitate vestra) nua industria laudata, liberaliter Officia vestra polliceremini: magnopere laetor , eanaque irae vobis delatre gratiana confiteor, non quae clementibus dorminis coii uenit, sed cluani hulnanissimus patronis grati hona ines habere solent. Atque utinaria vel animi nul candor & svnceritas quae sucophantae qui lana viperinis linguis & improbis arrisiciis, sciat ira, uti spero, inius care at pae inficere conati sunt 3 perspici, vel tale aliqviris anae testimonium proferri posset, quo&gratitudo mea&honorifica de vobis existimatio comproliaretur. Veiarum qui unita coparatum sit, ut saepe pii volunt non possint, multi quae pos- . sunt nolint: tale munus SP MSulmentum Voluntatis nixae erga vestram imunificentia in vobis offero, quale facultates nuae patiuntur. Dedico autem ostrae sapientiae Isocru tena, viriam , sutianais viris propter& virtutis N patriae amorent citii ex o innibus eius scriptas et licet confli ortinaque grauit attara , . de orationis splendore in de suauit Mena, si, nain Elaudat ui N. In hoc legendo id cluod quida vestri orii in is excellent cr eruitici norunt, clim alia vos oblectabunt, trum lioc in priniis, cludit de nostroriana tena poruin inrugi ius depingit, S talem rein publicain, quali sipientia vestra felicissime utitur, furiarnis laudibus est cri, atque ana- plectendam suadet. oties igitur Panegyricum, quoties Ariopagita cuna, quoties oratione in de Pace, atque alias eius lena generis liget plero I lue auteni v stria in necessariis curis negotiisque vacuos, Mi haec suauiora studia, tanquana inai aenisti: nostrortos, respicere lil enter ac digredi solere scio a non tani consi lia Isocratis , quam eii cornia reipublicae vestrae legetis : qiualia ello pro armore diveneratione in ea praedicare non possvna. Sed opus ta inen in sua lingua egregiunt, naea conuersione tale factum quale & infirmitas ingenii, & fortunae ni tenuitas siuerunt,osscro Se dedico in perpetuum grali nui antimi erga vos, amoris in vestrana ciuitatem, & obstruantiae debitae monit iacia luna. Valete perpetuo se lices, dona in i S pavoni coleniti. Argoarinae, ex inlibus ciuis vestra, I Ae-bata Hauen re uteri, meaici , cuius anaicitia & liberalitate nunc sestentor. Idibus

Ianuarii. Anno M. D. Lu III.

III PRAEFATIO IN TRES

Isocratis orationes, prata id in conticis s: quani in nonaina & arguimenta haec sunt:

A R. C H I D A M V de tuendo iure ac uenue patuae. Oratio ad P HILI P PV II, de omitti ndis ciuilibus Lilis, ct expeditione Gontrabibaros Ius pleni a.

Oratio de PACE, in ira graviter ac libere e reprelun untur vitiagubernationum, se ratio inaec.itur paciues licit ue gubernam ae rei uae.

V E M A D M o D v M Heraclitus di ere solet in , ni sol esset , no-

esset udiis cteni fore perpetuam: sic ego vere assicinari in , sne studiis literarunt, in perpetuo na rore de luctu mihi fuisse vivendia m. Nam neque valetudoc quae, quu na iura mihi vegeta quinieni& alacris, sed tenuio e infirma tamen conti&sset, variis casibus frauiter afflicta est; multas mihi voluptates suppcditat, scd larsam

28쪽

largam potius dolenis ac deteriora inctii edi materiarei: iuq tu fortuna in exhi 'arue potes , luet ita obit in Mὰ votis nitis hactenus aduersita est, ut in perniciem

nu1 veluti coniurasse videatur. Equid E credo Ioue in illum Honacricum, nasceti mihi, ξ dolio calamitaturain plissimum cratere rei exhauriendi ina raniscuisse , perexigua ex altero bonorurn vase gutta instillat an si qui deni nectarei luitioris, sed de Musaria in sisticulo. quae, ut solis iucundistinat radii tembra rurn incit stia iucutiunt, ita & ipsa tale perpetuis angoribus ac solicitii clinibus csifici non pateretur: ac, tanta ana Nepeothis illud Helenae,pillisis trux torturi nebulis, optata animo serenitate restitueret. Talia etsi aut ira, quoties, lux sit nara tenuitas, intueor,

fieri vix potest quin ine effusi in talia sterile & ingratii ni literariana s tu patrina onii poetaueat: de grauistin toriis an labors,Pios discendi causa, intenapcllis pleriinque noctibus nam interdiu aliis tere occupationiblis , pari ina scribendi partim do nes, surra a lueris auulsus 3 exhausi, nunc: sero id qutile in , de itustra; pigeat de taedeat: in inustanae grauis deo illosa mihi ni ea sors est,tuna in hac literam solatia intuenti, tu naturae& ingenii in ei propensione cosideranti. Nana cluuna suauitatem l O ira ruin lite raro, puer adhuc, vix dclibassent lata nae subit 5 re ta constanti sui cupiditate inflanarnarunt, ut sine Graecae linguae cognitione, de scribedoruniversuu clualicula caue iaculi a te haec enim illa Galathea erat, cuius an ore deperi

bain vitana naihi acerba putirent, etiarnsi copiis caeteraria rerum ora iniuria ci cuna quere. contra, huius voti compote quaepta eratis inco D satia ei riae t Ero; quatirque beatum credere. Non enim spe at qua gloriosi nona in is no expectatione inagnaru Dp una aut honor uin quarum rera ire iurnc quulctra su navi traquatia par est appetens ad colenda sacra Musaruna accedeba: scd ut apes, natura duce, nulli sicio delectantur, ipsuinque labore, unicana de voluptateni S praemisitabor si propositu in trabet, citii quide lalbor hon inibus est imi illo citiana ipsis apibus scitctuosiori sic ego agitatione illa animi,de legendi, scribendi, rnedit adsilue sedulitate tantia suinnao de naturali bono, suauissitne perfnubar. Is affect iis tant- . etsi iti ut tarnis malis, quae ob hoc vitae institutilia a pleraque sustineo, nonnihil elanguit, extirpari tanti pellitus no potest: nec, ut opinor, dum qu ut E integritatenaetis de sensu u,ac liberinie stilar i nis clusi vita mihi eripietur. Ataluc adeo cuivica dat onania 3 nunc propἡ necesse est, cursu na se aut institvis, si no feliciteriat sedulis salie vigere. AErasim ea re praetcriit ad aliud vitae genu ni plectendunt, tu uiri praeserta in & ingenio para possitn, Je corpore nole valea, copulia subsidia

desint. Sapietes etiam praecipitit ut clua in 'ut lie norit ariciar, in ea se exerceat. Nana experientia testatur, non infelices ta iiD, sed etiam radiculos esse plerun-ltu' conuus eOrit In qui sero ad discendum accesserunt, natura in priniis Mingenio rc tragante. Perpaucorturn autern est ea felicitas SP agilitas an inacriana, ut pari dexteritate citriduis aggrediantur,eorsinacitae laboribus fortuna respondeat. Mihi certe talitu in bonum denegitii in est,ob incoimoda corporis potissi in lira, quae& ani in uiri deiiciunt,& magna in secuna ingenii ruinaria trahunt. Qirare

quia ira naulti saepe hortati sint orni illa lingit aru Sc philosophiae ilia dio , alii theologia ira, alii iurispria dentiana , alii naidicina in Ut Mnplecterer, usi rationibus neque ignotis niihi, ne clue si tripliciter in proba dis: illoruim qui dena niti studiunt Ze beneuolentia in gratani habui, ut decuita parere tamen fidelibus consiliis, vel nolui, quod si est, culpa non vaco vel non potui, ac proinde verba enina tantidio, nis etiarni vires afferebant ne debui quidem . inuenirnanae contendat, ut quod de Crotoniata Milone pro duuin est) bouena gestena, quuna sustinere vitulis ira in tanta inibicissitate nequeani e Non ignoro quid de fugiendis paupertatis iniseriis scribat Theognis, cui sapientiae laus a pleris iue tribuitur. Neque ego falsii critimen inapin re illi posse in . Narra e petientiana quoque in hac re inagistram habeo. Sic enitri ille suadet, , πιν ω ς ον τακή εις μεγακήτεα πν

Neque sutra ita λς 'ς, ut non malim honoratus de diues esse quana pau- pcrdo contenaptus. Sed de sacri 5e prophani orianes, uno velut ore praecipiunt, ocis subnitos este hurneros, quid valeant, quid ferre recusent: & nihil est o inni una rerum , quod ita pertimescam, ut dedecus de ignormaniana, ac derisionem: quae

29쪽

imali Plia sit eam temeritatem pleriinque, nec iniuria, mi tantiar. Sum so rasse iusto timissior,& abiectiore an inao citi in par est.

Sed naturae tarmen habenda ratio est, prae nec mutari tacite, nec expelli potest: Nibreuna in ea ni e sic erius ut,ut nillil cupidE suscipere velim, nisi quod necesse est, de praesens vitae genias postulat. Etenim Παψας κούρη Διὰς οὐ χέμ c

Vt, i si quidem audacia tua bene cessit. Mineruam enim, quam consiliridem, eandent & adiutricein & praesidian habcbat. Mihi autena vitio vertendum non est, si nato ale pede nietior, Se intra septa solicit E contineo ac in in ora operaeprotia facere , & grauiores & inaiores clini labores tuni imolestias sustinere iii alo.q in iii felici appetitione rerium sublilnior uin , turpuer corruere ac derideri.

Et si autem quae huniani ingenii inabe callitas est nae saepe nisi poenitet, non tamen soleo quod muliercularirin esse scribiti Euripides; deploratione imiseriarii in delictari: sed ira Ox excussis, quant una fieri potest, inutili bin curis, si quid vaciat te inporta conceditiari toto an in o in studia literariarn in cunabo, & variati electionis ita reficior, ut, obluus callicitatis, de mali lae horuna tena porum, gra-i illinii sitisputationibus 5. coia filiis optina oriaria & sanctistina oruin virotiani intere illi inihi videar, qui me hia inaniter erit utit, monent, castigant, excitant, erigunt, consolantur coiiurna ant. Haec una restit quaenae noli intruunt inuitateneat, haec soluta 5. perpctua nua dclcctatio. ita pre cita una anno supc riore calanitias quam singulari truo beneficio, hunaanissinu patrone, s non effuΠ, saltem declinaui & dilluli) otium non expetenti mihi iccissct, nic qiu necessario ab instituto studio nam cursu retraxi illit: in manus Isocratem sui lapsi, curiis nai in in ora voluptati ira illi est excellens sapicntia, qu in v bcrmatae iacvnitiae suauitas: certoque consilio ea in orationen, quae Archida inus inscribitur, ut altius insitate. rent otiani a scribenti, quain tu inultuaria lactione percurrenti, transferre in lingua in Latinani coepi. Adieci & alteram ad inailippuni missant, intestinis illis, quoruni turn praeludia quaeda in agitabantur, bellis adimonitus. I enauni hil cediebus, ob arguimenti si in ilitudinem,ttaana orationem de Pace addendam censui. Quanquain auunt vere pollana, quurn priores duas orationes in te pretarer, de editione ine nihil omnino coPtasse id enim mihi tiaria caiis erat , si tangitentem an inauin excitarena, A stulam obsolescere non paterer postea tarneia, tu in alioruna ina pulsu, ina nua ςtiam voluntate adductus sum ut a publicatione non abhorrerem. Erant quidem nonnulla, quae nailai scrupulos iniicerent: plus tanaen apud me valueriant, Vt haec, quocunque eueis, ibi, prael uni darern, dux causae, altera publica, altera priuata. Sed de illa pratis dicani, inc, de hac etiam. um igitur, ut dixi, viderena periurbat: stitnu in nostrae Getana nix sta iria, nihil tant ini neglectu diuini cultu , ' li ratia petulantiaque iri orunt, sed etia ciuilibus bellis allii turn, ita ut i inperii & libertatis a inittendae metu boni& prii lentas orianes crucientiar, imagna habere sinat litum neni cuin illis Graeciae temporibus quibus hae orationes ab Iso ate scriptae fuerunt: i altis bonis patriaeque aurantibus viris, tui Grieta soriasse nainus assequuntur, existi inaui lege in his tui fieri solet occasioneni dat una iri, diligentiu te erigenda patria tuendique libertate cogitandi. Taniet si eni in perinulti sunt, qui ipsi per se sapisit,

tot6cliue animo in id incumbunt ut onanibus rebus clubria recti istinἡ consulatu boni monitores ranaeia,ut pleris que non molesti minus sunt quam necessarii, sic ne inini unquare, exitio potius qualia saluti sucrunt. Imb quo qui sciue sapientior & vigilantior est, ac tanquam arcuna, sic ani in una intenturia habct: eona aiore cuin voluptate ali Ortina sentetias audit. uiri enina, E Vripide a litore, vir unus oriania non videat, ident autor alio loco pti clarἡ dicit,

Itaque sapiens nemo aluent sapit Onanibus horis e alio vitiurn error enaque sinini autem endat, aut recte faetis vero quesbo iudicio laetatur. in eoque confri natur tiare non iniuria questus est optirniri de icti culina iis princeps A Vgustus Caesar, Agrippa & Mec nate imortui , sibi esse ne naine in a quo libere in oneretur. od dictum liana rect cauilletur Seneca, ipse viderit. Athenodori certe philosophu, non assentandi sed praecipiendi causa, retinuit. Nano intur,

30쪽

opinor, in re superia acanea me c5sumpsisse operam ilicet, clusi praesertim is seerit Isoctutes, de quo honorificentis sirna extetit Platonis & Ciceronis ut de aliis nihil ilicam testimonia & elogia. Ne lite vero ipse sese naultis in locis ita gloriose praedicasset, nisi, etiarn inuidia contentiente, nihil de suis lMidibtis posse detrahi perspexisset. Consilia eius inam in eo genere, quo etiana naaxinrξ usus est, excellit) sunt vera, fir tria, solida, ex inti in is philosophiae penetralibus, hoc est, Esanae mentis natiarali & sincero iudicio eruta atritae de pro impia . Neqtae priuata in patui a tu ad temptis duntaxat, sed omnibtis in uni uti iiiiii & perpetito prosunt. Nullis locis, nullis temporibus excludi debent: quicquiti est iraudulciatu in&Olli luna, vi icquid cum auaritia, critii clitate, an ibitione, rapacitate coniunctum, a bona inatur. Pugnat contra inapirabos sycophantas, & i inpostores sophistas, ut Platos: Socrates. o senere horminum, ut nulli in detestabilius alit pcria scio sim, ita, his temporibus, halici scio an ullum sit irequentius, alit honoratius. His accepti sereniti stant na agna ex parte bellici turn ulriis: hi ubi regnant, stiri dira deorsum naiscentur ac vertunturo innia: dcinetina loci liri resilcniquere de iri, ut sibi pessunt qui ille maxinaἡ gratulentur, optinu& innocentissit nitortunas suas nai serentur & deplorent. ae utinani non etia in huius seculi con-

vitio esset, N: non in virtutis & sapietiae locuna simillatio callidii filiae sub iurent . de clua grauis sinae Plato. dirum, tricluit, JAp μ πιρι α νη ἐν π π, ου αφιιι,

ἀλλα πως rata sis f. Mena orabilis orianino sciliciatia, vitae bonos viros veris

sinae ciant oletur contra illo ruria arrogantiana, qui sibi sblisipiunt: N eo solo sipiunt, qudd a vera virtute& sapientia fiunt alienisti ini. Sed ad institutum redeo. Nec enuri vcl Isocrates naea prae licatione eget, vel hisce querelis o uic qua proficitur. Illud explicandunt accuratius est, cur has orationes potitis cluam alias, interpretandas susceperini. Inatio si resipsi clero, vel has mihi placuisse potissim lina, vel ine fortui id in eas incialisse, nihil foret assis, aut iron satis aptE, res poti dero. ualui uaria pauci orianino Puthagoricum illud obseria ent, N: .' ἀλογί ς αυ- τονεχιν αει μηδεν ἔθιγ & in expetendis sugiendi uerebus, affectu pleri lue,nsi iudicio, duci solent, plane arnantium puellarum & adolescentulor si more : quos s quis roget, quare inter se anaent: ob hoc ipsum, inquiunt, quAil amamus , Npropter peculiarena cluandaria genii sin illi tu linem, & tacitam con Pruentiam ingenio runa. erit ira ego non ina petulant irra, sed consilio quo clite, tres hasce orationes delegi. Et prinio loco Archid inriana posui. ea ratione clua sortit line aeteraruna virtut una Uriasi principe na iecit Aristoteles, clii dii eius officium sit pro puniare ut ait Cicero, pro iustitia. Est autena ea concio pl. na vigoris, ple- . na I aconici an inai. Acutinam in nostro ina perio tandent existat Archulamus alui uis, qui simili stultio 3e ardore connitatur barbariclina iuglura tristi sitimae seruitutis, quod singillis fere annis, ceruicibus nostras a Turcis tinnianisti in is hostibus intentatur, excutere 1 depellere, ac laudati strinae olim ob militarent praesertim sortitii clinena, seruitutis in patiet cin, ac imoriam integritate n3ὶ natio

iiDCernianicae liberiat E clitis en ina in perpetuo excidii ait tu Lbcr est restituat, qu5 res nostrae tandena aliquando in tuto colloc Etur. Atque adeo bona spes est Caro luna V. seniperaupisti in , coritatis lia uia principem, di lumni una ina perato rena, pacata Gerna ania, sopiti clue diuitirnis hisce ut luti terripe statibus, perfectur uni aliqua do esse id, tiaod S: vat una praelagia diu iactarunt, & ipse inultos rarii annos ut na agnanina una licro E S nona inis Christiani ciciensore decet antimo agitasse fertur, ut Asia notant una EVropae i inperita in sperare atque inua-ιleret Oiles .lesinat, se i de suis opibus at clite excissio periclitetur. Quod honestissis ni una propositum, Christianasq; reipubl. non tana utilissim uim quana senim Enecessariuna, oratius est deus opti inus ima inaus, ut cleincter prouehere ac fortunare dignetur. indelia uniuers, qui I E s v M C H R i s T v duce auto rena que suae salutis agno sit, on ines opes contene, o nanes suas vir cs exerere debet:

nisi forte risi prospicisit cita id se tursi altatu acto,& nimiis i ortasse breui,sit,nisi Turis

carti violetiae sutianao sti ullo quaprina una resistatur. Tani etsi alite Archi lanius hic, alicubi utileatur oratione sua linieniliter exultas, logius euehi,S vehemetius citra si effervescere: tanae cos deran is est, euin qui excitare alios vilit, dornaitare

ipsu in no oportere. Deinde libertatis sui iuris legit inro bello luces, studiu, quon5 tarn Lacedaenionii, qua nostra naaiore Hrςcelluere, sortitudinis magni l; animi proprium habetur. krchida imo subieci Philippu, qua oratione dena sistratur, ii

SEARCH

MENU NAVIGATION