장음표시 사용
151쪽
1lsi LURES COMPLETES DE SUGER. et mullorum relatione et crebro cognoverat ex Perimento, ad eum sestinans, tam precibus quam beneficiis praecordialiter pulsat ut regnum defendat, personam Conservet, hostibus more solito rosistat : et
quoniam hanc abeo habent praerogalivam ut, si regnum aliud regnum Francorum invadere audeat, ipse beatus et admirabilis defensor cum sociis suis tanquam ad defendendum altari suo superponatur, eo Praesentefit tam gloriose quam devote. Rex autem vexillum
ab altari suscipiens quod de comitatu Vilcassini, quoad ecclesiam seodatus est, spretat, votive tanquam a domino suo suscipiens, pauca manu contra hostes, ut
sibi provideat, evolat; ut eum tota Francia sequatur potenter invitat. Indignata igitur hostium inusitatam
audaciam usitata Franciae animositas, circumquaque movens militarem delectum, vires et viros pristinae Virtutis et antiquarum memores victoriarum delegat. Qui cum Remis undecumque potenter ConVeni SSemus, tantae militaris et pedestris exercitus Copiae apparebant, ut viderentur superficiem torrae, more locustarum, non tantum secus decursus aquarum, sed etiam lini montanis et planitie devorare. Ubi cum rex continuata soptimana Theutonicorum praestolaretur incursum, tali inter regni proceres deliberatione res disponebatur : u Transeamus, inquiunt, audacter ad eos, ne re-κ deuntes impune serant, quod in terrarum dominamu Franciam superbe praesumpserunt. Sentiant contu-
. Hoc est famosum Sancti-Dionysii vexillum, vulgo inissa enuncupatum. Cf. Guillelm. Briton. poema, lib. II; Cangium, Feli-bianum, etc. Vide etiam infra, in Ohservationibus. 2. Uictoriam, male, 12710.3. In adjiciunt Benedici.
152쪽
VIE DE LOVIS LE GROS. HIa maciae suae meritum, non in nostra sed in terra sua,
α quae jure regio Francorum Francis saepe perdomitau subjacet ' : ut quod ipsi sartim in nos inaclii Dahau-κ tur attemptare, nos in eos coram retorqueamuS . nΑliorum autem perita severitas persuadebat eos diutius expectare, ingressos marchiae fines, cum jam sugere intercepti nequirent, expugnatOS Prosternere, tanquam Sarracenos immisericorditer trucidare, inhumata harbarorum corpora lupis et corvis ad eorumperennem ignominiam exponere, tantorum homicidiorum et crudelitatis causam terrae suae defensione justificare. ordinantes autem regni proceres in palatio bellatorum acies coram rege, quae ciuibus suffragio ' jungerentur Remensium et Catalaunensium ultra Sex3ginta millia, tam equitum quam peditum, unam componunt; Laudunensium et Suessionensium , nec minori numero, secundam ; Aurelianensium, Stam- pensium et Parisiensium, et beati Dionysii copioso exercitu et coronae devoto, tertiam ; cui etiam seipsum interesse, spe suffragii protectoris sui, disponens: α Hac, inquit, acie tam secure quam strenue dimicabo, α cum praeter, Sanctorum dominorum nostrorum a Protectionem, etiam qui me comWitriolae familia-α rius educaverunt, aut vivum juvabunt, aut mor-α tuum CODServantes reportabunt. v mes etiam
palatinus Theobaldus, cum avunculo nobili Τrecensis. Subjaceret 12 10. - 2. Intorqueamus essit. Ger n. 3. Quibus supagis quat. laudati codices. - Quibus regni suffragio edd. , quae voce regni manifesto redundant. . Stimsionum 12710. 5. Nostrorum I.3 et 6265. - .ῆtiorum reliqui coild. ac edd.
153쪽
4 8 in Uinta COMPLETES DE SEGER. comite Hugone, cum ex abjuratione Francise guerram enim regi cum avunculo rege Anglico inserebat adventasset , quartam effficiens ; quintam Burg cliorum ducis et Nivernensis comitis, praeviam fecit
mes vero egregius Viromandensis Radulfus, germana regis consanguinitate Conspicuus, optima fretus militia, multoque Sancti-Quintini et totius terrae, adimato tam loricis quam galeis exercitu, cornu dextrum conservare destinatus , Ponti vos et Ambianenses et Belvacenses in sinistro constitui approbavit '. Νωbilissimus etiam comes Flandrensis', cum decem
millibus militum pugnatissimorum triplicasset' exe citum, si tempestive scisset) extrema acie ad peragendum ordi Dabatur. His autem locorum assinitate propinquus dux Aquitaniae Guillelmus, comes egregius Britanniae, comes bellicosus Fulco Andegavensis
1. Sic edd. Chesn. et Benedici. - Ajuragione tres codd.
Adjuratione 6265. 2. In hoe Sanmionysiano codice 5.3), qui nobis idem vid tur ac ille quem contrithre Benedictini, recentior quidam glossa
tor praevio monitu suas annotationes, uti ex alio Chronico mutuatas, sic commendat: Asta, re est Saugmentation tire des chroniques
iae Sugger. Deinde, juxta verbum ad entiasset, addit : cum Octomilibura
4. Qme decem milia hominum strenuorum continebat, addit glossator; cui praefixa in sua editione verba moue quintam salso Benedictini adscripserunt. 5. Cum septem milibus addit glossator. 6. In tanto nianu ro addit glossa r. Id est cum septem millibus, aiunt Benedici. T. Post verbum Flandrensis, in membrana vacua Rarolus addidit manus recentior, in cod. 543.
S. Triplicasset enim exercitum 543.
154쪽
VIE DE LOVIS LE GROS. Ussumme aemulabantur ; eo quod vires exaggerare et Francorum injuriam gravissime punire, et viae prolixitas et temporis brevitas prohiberet. Provisum est etiam ut ubicumque exercitus, apto tamen loco, certamen inirent ', et carri et ' carretae, aquam et vinum sessis et sauciatis deserentes, instar castellorum in corona locarentur, ut a labore belli eo, a vulneribus
deficientes, inibi potando ac ligaturas restringendo sortiores, indurati ad palmam obtinendam concertarent. Puhlicata igitur tanti et tam tremendi sacti deliberatione, tantique delectus sortissimi apparitione , cum lioc ipsum auribuis imperatoris intonuisset', simulans et dissimulans, Imiliata Occasione subterfugiens ', alias tendit, magis eligens ignominiam desectus sustinere quam t imperium et personam ruina periclitantem Francorum gravissimae ulti Oui Suppeditare. Quo Franci' comperto, sola archiepiscoporum
. Hi sunt harones superius indicati: Theobaldus Magnus, Ble- Sensi S comes; Hugo I, octavus Campaniae comes; Hugo II Paci sicus, dux Burgi miliae; Guillelmus II, comes Nivemensis; Radul-plius IV, dictus lentidiane, Viromandensis comes; Carolus I Bonus, comes Flandriae; Guillelmus VIII, dux Aquitaniae, Pictaviensis comes; Cono II Grossus, Britanniae dux vel comes; Fulco v
Iunior, comes Andegavensis. 2. Sic G263 et edd. Exagerare alii codd. 3. Inoenirent I925, et edd. CheSn. ac Germ... Et in cod. 543 adjecit manus recentior. 5. Amaritione, forsan pro 'Imratu, aiunt Benedici. Glossator addit : Qua iam cum rege ultra regnum Pedem fiserant, et turma
tim, incommsitosque Alemanos aecedentes, Iam usque ad duo milia Oceiderant. - Contigerunt haec anno 1124. 6. Sic codd. omnes. - Innotuisset glossator et edd. T. Et retrocedens illeo addit glossator. 8. Inter voces quo et Franci, glossator addit rex et .
155쪽
l20 CEIIvRES COMPI sTES DE SIIGER. et episcoporum et religiosorum prece irorum, ab illius regni devastatione et pauperum depressione
Τanta igitur et tam celebri potitus' victoria idem
enim aut superius fuit quam si campo triumpliassent), Francis repatriantibus, rex exhilaratus nec ingratus ad protectores suos sanctissimos martyres humillime devenit, eisque post Deum gratias magnas reserens coronam patris Sui, quam inju, te retinuerat ' jure enim ad eos ' omnes pertinent), devotissime restituit, Indictum exterius in platea sinterius enim Sanctorum eratὶ libentissime reddidit, viaturam omnimodam quibus spatiis cruces et columnae statuuntur marmoreae, quasi Gades Herculis omnibus obsistentes hostibus, praecepti regii confirmatione sanccivit . Sacras etiam venerabiles sacratissimorum corporum lecticas argenteas, quae altari principali superpositae toto spatio bellici conventus extiterant, ubi continuo Celeberrimo diei et noctis ossicio fratrum colebantur, multa devotissimi populi et religiosarum mulierum, ad sus- Dagandum exercitui, frequentabantur multiplici or tione, rex ipse proprio collo dominos et patronos suos cum lachrymarum assuentia filialiter loco suo reporta-Vit, multisque tam terrae quam aliarum commodita
tum donariis, pro his et aliis impensis beneficiis,
. A theutonici notat glossator. - 2. Potitia 543. 3. Nec multum eruenta addit glossator. . . Tenuerat edd. Germ. ac Cliesn. - me usque addit glossator. V. infra, in Observat. I. Regum decedentium addit glossator. 6. Et pro satisfactione injusIae retentionis, Ceroticum Dilliam, eum Omnibus pertinentiis, eorum ecclesiae liberaliter concessit PerPe-
156쪽
cens iacto, et de die in diem declinans, infra anni
circulum extremum agens diem, antiquorum verisi-cavit sententiam, neminem nobilem aut ignobilem regni aut ecclesiae turbatorem, cujus causa aut controversia Sanctorum corpora subleventur, anno resuperstitem, sed ita vel intra ' deperire. Rex autem Angliae, conscius theutonici doli, quia regi Ludovico
cum comite Τheobaldo guerraiii inserenS conspira erat marchiam collimitantem, regis absentia, omnino aut depopulari aut occupare, solo uno barone, scilicet Amatrico de Monte Forti, vim marte jugi acerrimo, et strenuitate Vilcassinensis exercitus repulsus, aut parum aut nihil proficiens, vana spe frustratus retrocessit. Quo sacto nostrorum modernitate, nec multorum temporum antiquitate, nihil clarius Francia fecit, aut potentiae suae gloriam, Viribus membrorum suorum adunatis ', gloriosius propalavit, quam cum uno eodemque termino de imperatore romano et regeanglico, Iicet absens, triumphavit. Ex quo quidem,
suffocata hostium superbia, siluit terra in convectu
ejus , et Pene ad quos pertingere poterat, inimici ingratiam ultro redeuntes, amicitiae dextras dederunt. Sic arma tenenti omnia dat, qui justa negat. XXVIII. Ea etiam tempestatis temperie, Alvernorum
μο ρossidendiam, addit glossator. De his vide infra, inter testimonia ad Sugerium spectantia et in Observationibus.
s. Uem 5925. 2. Sic edd. Chran. ac Benedici. - Ami codd. et M. Germ. 3. Infra 6265. - 4. Conferens invis erat 12710. I. Alumns, male, edd. Germ. ac Chesn. 6. Lib. I Macchah. , I, 3.
157쪽
122 γUVRES COMPLETES DE SUGER. pontifex Claromontensis vir honestae vitae et defensor ecclesiae illustris, et pulsatus et pulsus Alvem rum superbia nova et antiqua, quae eis titulatur :Alvernique ausi Latios se singere fratres
ad dominum regem confugiens, querelam ecclesiae t chrymabilem deponit, comitem Alvernensem Civitatem occupasse, ecclesiam beatae Mariae opiscopalem, dincani sui fraude, multa tyranDide munivisse. Renitentis etiam pedibus provolutus, ancillauim ecclesiam exancillari, tyrannum effrenatum compescere regiae majeStatis gladio, suppliciter efflagitat. Rex autem, ut Con- Sueverat ecclesiis promptissime opitulari, causam Dei
gratanter, sed Sumptuose assumenS, quin verbis et majestatis suae sigillo tyrannum corrigere non Valet, facto maturans, militares colligit vires, movet in Alvem iam recalcitrantem copiosum Francorum exercitum . Cui Bituricas ' adventanti regni optimates, comes bellicosus Andegavensis Fulcro, Comes Potentissimus Britanniae Conanus, Comes egregius MVer nensis, multique alii rogni proceres, manu magna militari, regni debitores occurrunt, in Alvernos injuriam Ecclesiae et regni ulcisci festinantes. Τerram itaque hostium depopulantes, cum civitati Claromon
tensi propinquarent, Alverni privsidio civitatis, quia
peroptime erat munita, relictis montanis acutissimis
. Aimericus, anteli monasterii Casae Dei abbas 2. Phars., I, 427. Latio in Lucani textu. 3. Guillelmum VI, comitem Alvemiae ab an. 4096 ad an . 1 36.4. Bituricas codd. omnes et edit. Benedici. - Bituricis reliquae edd.
158쪽
vIE DE LOVIS LE GROs.123 castellis, se commiserunt. Unde Franci consulte eo. rum deridentes simplicitatem, et ad urbem tendere disserentes, ut aut civitatem dimitterent, ne castella amitterent, aut si remanerent, interim victualia consumerent, ad castrum peroptimum, Pontum nomine ,
super fluvium ΙΙilcrim diverterunt. Ubi circumquaque tentoria figentes, aeque plana et ardua diripiunt, gigantea audacia coelum tendere videntur, dum munitissima montium cacumina praeripiunt, praedas non tantum pecorum, sed et pecoralium hominum superfluo etiam educunt ; instrumenta impugnatoria turri riusdem castelli applicantes, saxorum molarium impetu, sagittarum impluVio, multa eos strage ad deditionem compellunt. Quo audito, qui civitatem tenebant, timore perculsi, simile aut gravius quid expectantes, fugam parant, civitatem exeunt, eamque regis arbitrio derelinquunt. Rex autem et Deo eccleSiam, et clero turres, et episcopo civitatem, pace inter eos et comitem et sacramentis et obsidum multiplicitate firmata, victor in omnibus restituit. Verum temporum lustro peracto, cum Alvernorum comitum perfida' levitate solveretur, recidiva episcopi et ecclesiae calamitas recidivam reportat regi querimoniam. Qui se casso labore adeo defatigatum dedignans, collecto primo multo majore exercitu, terram repetit Alvernorum. Iamque gravis Corpore et carneae spissitudinis mole ponderosus, cum alius
quaslibet, pauper etiam, tanta corporis periculosi in-
159쪽
N. OEUVREA COIIΡΙ ΕΤΕs DE SUGER. commoditate e luitare nec vellet nec mi Sset, ipse contra multorum amicorum dissuasionem, mira animositate rapiebatur, et quod ipsi etiam juvenes horrebant, aestivos junii et augusti toleratis calores, impatientes calorum deridet, cum saepius eum angustiis paludum, locis sortissimis, suorum lacertis sustentari oporteret. Erant in eius expeditione comes praepotens Flandrensis Carolus, comes Andegavensis Fulco, Comes Britanniae, tributarius regis Anglici Henrici de Normannia exercitus, barones et regni optimates quamplures, qui etiam Hispaniam perdomaro sufficerent. Τransiens itaque Alvernorum difficiles ingressus et obviantia castella, Claromontem pervenit. Cum autem abortivo et opposito civitati castro Montis Feranni exercitum applicaret, milites qui castrum defendere habebant, Francorum mirabilem exercitum suis dissimilem formidantes, loricarum et galearum
repercusso sole splendorem admirantes, solo visu haerent, et exteriorem refutantes immunitatem, in turre et turris procinctu vix etiam inihi ' se contulerunt.
Applicitus autem immunitatis relictae domibus flammiuomus ignis, quicquid erat, praeter turrim et procinctum ejus, in cineres dissolvit. Et prima quidem die, propter aestuantem incendio subito villam, extra
. Multoriam omittitur in edd. 2. Angustiis tres codd. et edit. Gerin. - Angustis 6265 et aliae edd. 3. Abortioo codd. omnes atque edd. Forth legendum ab orti oquasi as ortu, id est ab oriente, ut notat Delier. 4. Inibi edd. Chesn. et Bened. , itemque cod. 592I, in quo hanc Vocem restituit manus recentior. - Sibi se tres alii codd. et edit. Germ.
160쪽
VIE DE LOVIS LE GROS. 125 tentoria figentes, sequente intus, sopitis flammis,
reportavimus. Rex Vero summo mane .hoc uno facto
et eos contristavit, et nos exhilaravit : quoniam cum lentoria nostra, una de parte turri propinquiora, multo bello, multis sagittarum et jaculorum emissionibus, ita etiam ut, praemissis inter nos et ipsos armatorum praesidiis, nos clypeis operiri oporteret, laceMire tota nocte non desisterent, significavit militari viro et egregio baroni Amatrico de Monte Forti ut, eis ex obliquo insidias ponens, ne procinctum impune regrederentur provideat. Qui talibus callens intentoriis , sumit arma, eosqU equorum velocitate, ex obliquo nostris eos impedientibus, inopinate quo dam intercipit, regi celeriter romittit. Qui cum redimi
Se multo rogarent, imperat eos emancari, manCOS autem. Pugnos in pugnis reserentes, intus sociis remitti . Quibus caeteri territi deinceps nos quietos sinebant. Cumque machinarum et instrumentorum structura demorante, tota Alvemia voluntati et arbitrio exercitus pateret, dux Aquitaniae Guillelmus, exercitu Aquitanorum fretus, advenit. Qui cum in montanis castra metatus, in plano Francorum intueretur rutilare Phalanges, admiratus exercitus tanti magni ludinem, Poenituit eum pro impotentia ad refragandum enisse ; mittensque pacificos regi ' nuncios, ut ei tanquam domino suo loquatur assistit, perorans hoc modo e a Dux tuus Aquitaniae, domine rex, multa te
. A Montesorti edd. Germ. ac Chesn. 2. Into tortis 543 et 5925. - Intemtoriis 12710. - In tentoriis s265 ac edd. Germ. et Chesn. - Imentoriis ed. Benedict. Forte pro intentamentis, ut habet Freher.