Nobiliss. virginis Annae Mariae à Schurman. Opuscula Hebraea, Graeca, Latina, Gallica, prosaica & metrica

31쪽

num, malus iis exitus obvenit, cogitationibus matri adversm Nam timc neque

vir consinus co hisiatus sine ortis fortissed etiamsolentissima confida insipien te de ιnt, Grienerosa maxime ac fortias ira turpem ψ infamen exitum conse

quuntur.

Quinin ea, quae passim apud huius

generis autores occurrunt, nullo studio, nullaque prudentia humana , vel minimam circumflantiarum a Deo praefinitam eludi posse demonstranti. 8 Ut Livius narrat, Alexandrum Epiri regem, tametsi omnia praecavere stud ret, ne ad locum sibi uti praemonitus erat

32쪽

D E VI TAE TERMIN o. 13 erat fatalem accederet, tamen effugere non potuisse, quo minus ibidem morti

occumberet eoque hanc sententiam, ceu vulgo notam , orationi interserit:

n ferme fugieia in nudia fata ruitur. in multum abludit quod de Macrino suo commemorat Herodianus, qui, postquam nihil non ad celerem hujus Imperatoris miciem vergere perspexerat, ita concludit Esauhii AE ,α- λυσα . Quod interpres ejus elegantissimus ita reddit. Sed ita silicet fato δε- tu uerat, uno dumtaxat an princeps Macrinus in diliciis absum Amul cum meta imperium amisteret. Ultimam bneam libet afferre divinis historiis , a quibus nullum provocandi us est Locus est de Propheta regio perquam exi

Uz ρετήσας ν τοῦ Θεοῦ βουλ , πιι,-Quae doctissmius interpres sic vertit,

' David uidem postquam Hate sua inservivit Dei consilio, obdormisit,o V-ρ mi spatritassius. Unde recte eli

33쪽

1 A MARI AEa SCHUR M. cimus, Vitae nostrae terminum esse propria sua periodo divinitus circumscriaptum ac proinde a nutu summi Numinis, in quantum certo futurus est, totum suspendi. At quis forte excipiet, Vocem inesset πολυσηρον, &ός-pe aliud quam talem hominis signim Care Fatem indem alias aliter eam accipi: hic tamen id , quod Volumus, designare, ex ipso contextu luce clarius evincitur , quia de vita Daridis, morte ac sepultura loquitur Apostolus Ad majorem ver o hujus res evidentiam conser licebit alia S. Scriptura loca,

in quibus spatium ita nostis proprie

denotat, ut Actor. I Ners. 6. nec non Actor 8. Vers. 3 3 ubi respondet Hebraeo I Jesaiae 3 3. quod hicin alibi

non raro sonat seculum , sive seriem temp0ris constitutam: a Graecis O. interpretibus vertitur Φεα, Verum hic tempus aliquod commune, seu-υρον non indicari,restrictio h ca latis perspicue ostendit.Ηinc itaquemanifestiunest, frustra mortales, quod Deus decrevit, initum tacere conari. Quoniam vero id potissimum controvertitur, an ab

34쪽

abaeterno omnia futura , tam contingentia, quam necessaria, praedeterminarit,in sic quidem, ut, quae semel Voluit, ipse immutare nequeat juv at hic mentem nostram aliquanto latius explicare. Ne vero prae nimia sedulitate faediosae prolixitatis rea peragar , uni tantum Scripturae loco , qui instar omnium erit, preta, ut aiunt, pede insistam. Is occurrit Iesai. 6. ubi Deus noster sic loquitur. Egosum Deus , mι fuit Deus, neque quidquam mihi simile es dima an nunci a principis p prema, o ab exordio aquae non facta sum, qui dico, consilium meum num est, ct quidquid volo facio. Quis non Videt, hac tria velut αυ- υτι inter se

Coimini,& divinae praescientiscatitu

equutionis ξουσαν Quicunque hic aliquid laxat , totum amittit: quippe totidem signis diacriticis ab idolis se vult discerni unicus ille opifex rectorque universi. Quanta igitur foret audacia: ne dicam 1acrilegium, si quis decretum a praescientia , c xequutionem Vero a decreto sejungere moliatur

35쪽

16 A MAR1A ScΗuRM. Olim de virtutibus moralibus asseruit Philosophus , eas scilicet in modum coronae sibi invicem inseparabiliter esse innexas id multo magis de divinis existimandum est. Unde enim praescientiae certitudo , si decretum hic nullumagnoscimus a causarum, sive potestanatum contingentium 3 --σ- quidquid contingens est antequam exiuit, plane incertum est, &in neutram partem deterit,inatum: siquidem id quod nondum est,se ipsum determinare non potest. An igitur ab

ipsa praescientia' At illa , juxta hanc

opinionem, non magis certitudinis ει- turorum, quam nostra scientia rerum praeteritarum,&jam actu existentium, causa est. nimvero quantum a divina

discrepet nostra sciendi ratio , egregie declarat Aquinusci Res naturales sunt med ore cientiam Dei , se scienMam nostram ficos enim scientiam accipimus

rebus naturalibus , quarum Deus per

sua cientiam causa eis. Vndesicisse bilia naturalia sunt priora quam scientia

nostra, mensura ejus cita scisistia Dei sprior quam res naturais, ct mensura

ipsa'

36쪽

DE VITAE TERMINO. IIV armu Sicut aliqua domus in messia inter scieritam artificis, qui eam fecit, scientiam illius qui sus cognitionem ex

ipsa, acta capit. Recte igitur cum B. Augustino ma- 2 a

gno illo Ecclesiae tibicine illum Deum rae.19. colimus, qui naturis ase creatis sub sendi, o momendi initia finesque constituit, qui rerum causas habet, novit atquedi Omi. Et ut idem alibi loquitur: Qui secundum uiam voluntate uam quae cum ejus praescienti empiterna est profecto in coelo se in terra omnia quaecunque voluit, non solum praeterita, vel aesentia, sed ita utura, jamfecit. Nihilo levius peccat is qui mutabilitatem ejus Decreto adscribit: siquidem hic jure nobis vindicamus illud,

-- Iovis es perfecta voluntas. Quod autem imperfectionem involvat vosuntatis vertibilitas, utpote quae aut inconstantiam animi, aut ighorantiam necessirio praesupponat, manifestiunest. Quomodo enim nisi ex cognitionc boni antea ignorati, quod nondum -- luerat, Velle inciperet: vel ex improVi-

37쪽

1 A MARI E a SCHUR M. st,sive rerum, sive propositi siti mut tione, quod ante voluerat, velle desine- .ret Minc Seneca de Natura Dei dissorem non injuria quaerito sis majessitatis

riminutiosit, ct confessio erram, minam . . ias isset' continuo hac argument is i time concludit Necesse es enim α - tib i. de lacere omniseoptima placere mupossunt nec ob hoc minus siser ouens es,ipse enim eis necessitassua. Huic optime respondet quod de simplici natura adstruit Philosophus: αε ita ιν η υλπιο νι- Tanta hujus veritatis est, ut Seneca velims adversarios judices appellare non dubitarit Sapientis quoque viri sente tiam negatisfosse mutari: uanto mam

vel cum sapiens , quid sit optimum , in

praesentiasciat, illius divinitast omne praesenssit Quaest. nati lib. .. cap. 36. Ad summam , que prsclare admodum de

numinis inamutabilitate ratiocinaturpi A. Vmmille Plato , optimo jure huc Re b. transferimus Ῥοτερον inquit ἀ-

38쪽

εγων αὐτον χήρ ,-- ο ἔν--η ἀνθρώ-m h το λήατον mirum inquit in melius sepulchrius mutatur et in ejus es turpius se ipso Necesse est inpe us,simodo mutatur. Non enim indignum pulchritudinis se Ortutis esse Deum dicemus. Rectissime loqueris. Verum cum haec ita se habeant, credisse, ὀ dimante, tu,sual onte aliquem , eum inve hominem,deteriore escere IN Uile illud. Impossibile igitur, Deum

mutares velle. Sed , ut videtur,pulcherrimus optimusque cum sit Deorum quif-que, quoad sera potest, omnes sua informa sempiterna implisipermanent. Hic siquis essentiam magis quam Voluntatem divinam ab autore intendi putet, non magnopereresisto verum id mihi concedi Velui duo h c unum idemque esse , nec in Deo revera distingui. Nam apud Christianos extra omnem a d

39쪽

αo A. ARI εἰ ScΗUR M. dubitationis aleam est effatum illud Hilarii diuidquidis De es, Dem eis:

totum m in eo in unum est. Sed ego tac operose prosequor,cum Apostolus aperte testetur de Patre lumia Iac. . num, quod apud eum non sit παραλλα γη , λησο - α λαπι ι . clam vero piari Dς-,AE cunque sic decrevit, etiam ' h. potenter eXequi, ipsi gentiles consta Ode is ter asseverant. Nosti illud pindari, Deus omnem pro motis exitu peragit. Omnia huic regimini subesse, summa pariter infima, necessaria & volu taria, tam perspicue ex utraque Theologia probatum est a nostris heroibus, ut satius fuerit hac opera supersedere, quam ad fastidium usque eadem , ut a-junt, oberrare chorda. Quomodo a tem Deus regat agenti--πιζεσ3νοῦ an tanquam us amoralis seu αιτ ον uti vocat Philosophus απριοῦ ἀπιών Dan Vero tanquam causa Physsica , scio in scholis quam gravissimas m eri quaestiones. Mihi vero optime hanc litem

40쪽

DE VITAE TERMINO. Idijudicare videtur magnus ille Mirandulanus comes, quando inquies: Certe ' non solum praecognovit De voluntates rnostras,s drpraeordisavit. Nec cum id eo Gregorius Uenu , Damascenusque,

gant, via mur aliter negare, quam ut L. moneant, caetera quidem pervoluntatem divinam, electiones nostras per agam cum nostra etiam oluntata dissoni, ita tamen, ut non modo cogitationum mararum

ventus ricti ae cogitationes , ipsa com a i aproposita, nec regum tantium, inscriptum est, sed omnium corda , in mouDeisint, quislus omnia moderatur

nunc in his , quae nec ad visis-arii mi nec ad virtutem,inclinans voluntatem quo

libitum illi, o decreti alicujus si exigas

absolutio, nunc virtutes in notis sed nobiscum, imhoans, ct perficiens incho tu , nunc a virtut s ad mitium mores, permutans ad justitiam , vel a ovem virgam paedagogi pro misericordia , vescomminuensia cinatus pro justitia , mnias per aut bona, aut occaseones certe faciens bonorum Fatemiu quidem nulli mortalium pervium esse,quo scilicet arcana illavi mirabilis divine