Dionysi Halicarnasensis Antiquitatum Romanarum quae supersunt

341쪽

- Γ - 287ρίας μεγάλης τοις υπιολανοῖς διττὰς τίθεται προς αυτοὐς μάχας, κρατησας δ' ἐν ἀμφ0τέραις περὶ την

πολιορκίαν της πόλεως ἐγίνετο και προσηγε τοῖς τείχεσι τὰς δυνάμεις εκ διαδοχqς' οι δ' ἐκ της πόλεως ολίγοι τε προς πολλους μαχόμενοι και κατ' οὐδένα και- βρὸν ἀναπαύσεως τυγχάνοντες ἐξἴρέθησαν συν χρόνω. ἀλουσης κατὰ κράτος της πόλεως οι μεν πλείους των 'Aπιολανῶν μαχόμενοι κατεσφάγησαν, ολίγοι δετὰ Oπλα παραδόντες ἄμα τοῖς ἄλλοις λαφύροις επράθησαν- παῖδες τε αυτῶν και γυναῖκες ἀνδραποδι- 10σθέντες υπὸ ' Pωμαίων ἀπήχθησαν, και η πόλις διαρπασθεισα ἐνεπρησθη. ταῶτα διαπραξάμενος ὁ βασι - λευς καὶ τὸ τεῖχος ἐκ θεμελίων κατασκάψας ἀπηγετην δυναμιν επ' οἴκου και μετὰ τοὐθ' ἐτεραν στρατιὰν ἀπηγεν ἐπι την Κρουστομερίνων πόλιν. αυτη 15 δὲ αποικία μεν ην Λατίνων, προσεχώρησε δε ' - μαίοις επὶ τῆς ' Pωμύλου δυναστείας' Ἀρκυνίου δετην αρχqν παραλαβόντος τὰ Λατίνων αὐθις ηρξατο b φρονεῖν. ου μην ἐδέησέ γε και ταυτην πολιορκία τε παραστησασθαι και πονω ' μαθόντες γὰρ οι Κρουστο - 20 μερῖνοι τό τε πλῆθος της ηκουσης επ' αυτοὐς δυνάμεως καὶ την εαυτῶν ασθένειαν οὐδεμιῆς αὐτοῖς ἐπικουρίας παρὰ τῶν ἄλλων Λατίνων ἀφικομενης ἀνέωξαν τὰς πύλας και 'ροελθόντες οι πρεσβυτατοι

τῶν πολιτῶν και τιμιώτατοι παρεδίδοσαν αὐτῶ την 2b

πόλιν ἀξιουντες ἐπιεικῶς σφισι χρησασθαι καὶ μετρίως. τῶ δε κατ ευχην τὸ πρῆγμα ἐφάνη καὶ παρελθὼν εἰς τὸ τεῖχος ἀπέκτεινε μεν ουδένα μουστομερίνων, ολίγους δε πάνυ τοὐς αἰτίους της αποστάσεως φυγαῖς ἀιδίοις ἐζημίωσε, τοῖς δ' ἄλλοις ἄπασι 30 τὰ ' σφέτερα συνεχώρησεν ἔχειν και της ' Pωμαίων πολιτείας μετέχειν ως πρότερον , τοs μηδεν ἔτι

342쪽

288 Γ

παρακινῆσαι χάριν ἐποίκους αυτοῖς κατέλιπε ' μαλυς. L. N αυτὰ καὶ Νωμεντανοῖς διανοηθεῖσι τῶν αυτῶν τυχεῖν ἐξεγένετο. καὶ γὰρ οὐτοι λιστήρια 55 πέμποντες επὶ τοὐς ' μαίων αγροὐς πολέμιοι κατέστησαν αέτοῖς ἐκ του προφανosς ταῖς Λατίνων πεποιθότες συμμαχίαις ' στρατεύσαντος δ' επ' αυτοὐς Ἀρκυνίου καὶ της Λατίνων επικουρίας ἡστεριζουσης οὐχ οἱοί τε ὁντες αυτοὶ προς τοσαυτην δύναμιν ἀντε - 10 χειν, ἱκετηρίας ἀναλαβόντες ἐξῆλθον εκ της πόλεως καὶ παρέδοσαν εαυτούς. οι δε την καλουμένην Κολλατίαν κατοικοὐντες επειράθησαν μὲν ἐλθεῖν διὰ μάχης πρ0ς τὰς Pωμαίων δυνάμεις καὶ προῆλθον ἐξω της πόλεως, εν πάσαις δε ταῖς συμπλοκαῖς ελατ-Mo τούμενοι καὶ πληγὰς πολλὰς λαμβάνοντες ἡναγκάσθησαν πάλιν εις το τεῖχος καταφυγεῖν καὶ διεπέμποντο προς τὰς Λατίνων πόλεις αἰτούμενοι συμμαχίαν. ως δε βραδύτερα τὰ παρ' εκείνων ὴν, καὶ κατὰ πολλὰ μέρη τοὐ τείχους οι πολέμιοι τὰς προσβολὰς 20 ἐποιοίντο , παραδουναι την πόλιν ηναγκάσθησαν συν bχρόνω. ου μέντοι της αυτης μετριότητος ἔτυχον, ης Νωμεντανοί τε καὶ Κρουστομερῖνοι, ἀλλ' ὁπλά τε ὁ βασιλεῖς ἀφείλετο καὶ εἰς χρήματα ἐζημίωσε καὶ φρουρὰν κατέλιπεν εν τy πόλει την ικανὴν ἄρχειν τε25 αυτῶν ἔταξε την ἀνυπεύθυνον αρχὴν διὰ βίου Tαρκύνιον υρροντα τον ἴδιον ἀδελφιδουν, ος μετὰ την τελευτὴν τos τε πατρὸς ' Ἀρροντος καὶ τos πάππου Θημαράτου γενόμενος οἴτε τῶν πατρώων οἴτε τῶν τοs πάππου χρημάτων τὴν προσήκουσαν ἐκληρονό-30 μησε μοῖραν καὶ διὰ ταύτην τὴν αἰτίαν ' ἐριος ἐπωνομάσθη. τοὐς γὰρ απόρους καὶ πτωχοὐς οὐτως ἐπονομάζουσι Ῥωμαῖοι. ἐξ ου δὲ παρέλαβε τὴν εκείνης

343쪽

πης πόλεως ἐπιμέλειαν αυτός τε Κολλατῖνος ἐπεκλήθη καὶ πάντες οἱ απ εκείνου γενόμενοι. μετὰ δὲ την Κολλατίας παράδοσιν ἐπὶ τον καλούμενον Κορνίκολον ὁ βασιλευς ἐστράτευσεν ' ἐν δε κἀκείνη του Λατίνων εθνους η πόλις. λεηλατήσας δε την χωραν dαυτῶν κατὰ πολλὴν ἄδειαν ουδενὸς ἡπερ αυτῆς

αμυνομενου προς αυτὴν στρατεύεται την πόλιν

ποοκαλούμενος τοὐς ἄνδρας εις φιλίαν οὐ βουλομένων δὲ αυτῶν εἰς διαλλαγὰς ἐλθεῖν, ἀλλα καὶ του τείχους τῆ ὀχυρότητι πεποιθότων καὶ συμμαχίας πολ- 10 λαχόθεν ῆξειν οἰομένων, περὶ πάντα τον κύκλον τῆς πόλεως την δύναμιν περιστήσας ἐτειχομάχει. οἱ δεμονικολανώὶ πολυν μὲν χρόνον ἀντεῖχονJ ἀνδρείως ἀπομαχόμενοὶ καὶJ πολλὰς τοῖς προσβαλοῶσι πληγὰς ἔδοσαν, κάμνοντες τῆ συνεχεία των πόνων καὶ Ibτην αυτὴν ἔτι γνώμην ἄπαντες φυλάττοντες τοῖς μεν γὰρ ἐδόκει παραδιδόναι τὴν πόλιν, τοῖς μεχρι παντὸς ἀντέχειν) δι' αυτὸ το στασιάζειν μάλιστα καταπονούμενοι κατὰ κράτος ἐάλωσαν. το μεν οὐν κράτιστον αυτῶν μέρος ἐν τῆ καταλήψει τῆς πόλεως 20 μαχόμενον διεφθάρη, το ἀγεννες και διὰ τοὐτοσωθεν ἐν ανδραπόδων ἐπράθη λόγω γυναιξὶν ὁμοs καὶ τέκνοις, ἡ δὲ πόλις αυτῶν διαρπασθεῖσα υπὸ τῶν 9 κεκρατηκότων ἐνεπρήσθη. ἐφ' οἱς οι Λατῖνοι χαλεπῶς φέροντες ἐψηφίσαντο κοινῆ στρατιὰν ἐπι ' - 25μαίους ἐξαγαγεῖν καὶ παρασκευασάμενοι πολλὴν δυναμιν εις τὴν κρατίστην χώραν αυτῶν ἐνέβαλον, ἐξῆς αἰχμαλώτους τε πολλοὐς ἀπήγαγον και λείας ἐγένοντο μεγάλης κύριοι. βασιλεὐς δὲ Ἀρκύνιος ἐξῆλθεμεν ἐπ' αυτοὐς τὴν εἴζωνόν τε καὶ ἐν ἐτοίμω δύνα- 30 μιν ἐπαγόμενος , οὐκέτι δε καταλαβεῖν αυτοὐς φθάσας εἰς τὴν ἐκείνων χώραν ἐνέβαλε και τὰ ὁμοια

DION. I. 19

344쪽

διέθηκε. τοιαῶτα συνέβαινε πολλα παραλλὰξ ματέροις ἐπὶ τὰς ομόρους χωρας ἐκστρατευομένοις ἐλαττώματά τε καὶ πλεονεκτηματα, μία δὲ αυτῶν ἐκ παοα-

τάξεως ἐγένετο μάχη Φιδηνης πόλεως πλησίον ἀπά-d σαις συμβαλόντων ταῖς δυνάμεσιν, ἐν η πολλοὶ μεν lἔπεσον ἀμφοτέρων, ἐνίκησαν δε Pωμαῖοι και τους Λατίνους ηνάγκασαν λιπόντας τον χάρακα νύκτωρ εἰς τὰς εαυτῶν πόλεις ἀπελθεῖν. I.Ι. Μετὰ δὲ τον αγῶνα τοὐτον εχων συντεταγμέ- 10 νην την ' μαίων δύναμιν ὁ Tαρκύνιος ἐπὶ τὰς πόλεις αυτῶν ἐχώρει λόγους προσφέρων περὶ φιλίας. οἱ δ' οἴτ ἐν τῶ κοινῶ συνεστῶσαν ἔχοντες δύναμινοἴτε ταῖς ἰδίαις παρασκευαῖς πεποιθότες ἐδεχοντο τὰς προκλησεις, καὶ παρεδίδοσαν αὐτῶ τινες τὰς πό- l id λεις ὁρῶντες, ὁτι ταῖς μεν ἀλούσαις κατὰ κράτος ανδραποδισμοί τε ἡκολούθουν και κατασκαφαὶ, ταῖς δε προσχωρούσαις καθ' ομολογίας τὸ πειθαρχεῖν τοῖς κεκρατηκόσι μόνον, ἄλλο δὲ ἀνηκεστον οὐδέν. πρῶτον μεν οὐν Φικόλνεοι προσέθεντο αὐτῶ πόλις ἀξιό- 20 λογος ἐπι συγκειμένοις τισὶ δικαίοις, ἔπειτα Καμαρῖνοι, αἷς ἡκολούθησαν ἄλλαι τινες πολίχναι μικραι καιφρούρια ἐχυρά. ἐφ' οἱς ταραχθέντες οι λοιποι Λατῖνοι και δείσαντες μη παν ὐφ' ἐαυτῶ ποιησηται τοἔθνος εἰς την ἐν Φερεντίνω συνελθόντες αγορὰν 2b ἐψηφίσαντο την τε οἰκείαν δύναμιν ἐξ ἀπάσης πόλεως ἐξάγειν και τῶν πλησιοχωρων ἐθνῶν τὰ κράτιστα παρακαλεῖν, και διεπρεσβεύοντο προς Ἀρρηνούς τε και Σαβίνους αιτούμενοι συμμαχίαν. Σαβῖνοι μεν οὐνυπέσχοντο αὐτοῖς, ἐπειδὰν ἐκείνους ἐμβεβληκότας 30 εἰς την ' μαίων γην ἀκούσωσιν, ἀναλαβόντες καὶ, ο θαυτοι τὰ ὁπλα την πλησίον αυτῶν χώραν λεηλατη-

σειν ' Ἀρρηνοὶ δὲ συμμαχίαν ἀποστέλλειν ώμολόγη -

345쪽

σαν, ἰς αν αυτοι μη δεηθῶσιν, Ουχ ἄπαντες επὶ τῆς αυτῆς γενόμενοι γνώμης, ἀλλα πέντε πόλεις μόναι

Κλουσινοί τε καὶ 'Aρρητῖνοι καὶ Ουολατερρανοὶ μυ- σιλανοί τε καὶ ἔτι προς τουτοις Οὐετυλωνιῆται. LII. Tαυταις ἐπαρθέντες ταῖς ἐλπίσιν οι Λατῖνοι 5 παρασκευασάμενοι δυναμιν οἰκείαν συχνὴν και τηνπαοὰ Τυρρηνῶν προςλαβόντες εἰς την Pωμαίων γην ἐνέβαλον, και κατὰ τον αυτὸν χρόνον ἐκ του Σαβίνων ἔθνους αι του πολέμου κοινωνήσειν αυτοῖς υποσχόμεναι πόλεις την προσομορουσαν αυταῖς 10

χώραν ἐδήουν. ὁ δὲ των ' Pωμαίων βασιλεὐς παρασκευασάμενος και αυτὸς εν τῶ μεταξὐ χρόνω πολλὴν και ἀγαθὴν δυναμιν ἐξῆγεν επὶ τους πολεμίους διὰ

ταχέων. Σαβίνοις μεν ουν ἄμα καὶ Λατίνοις πολεμεῖν καὶ διαιρειν εἰς δυο μέρη την δυναμιν ουκ ἀσφα- Ili λες ἡπέλαβεν εἶναι, ἄπασαν δε την στρατιὰν επὶ Λατίνους ἄγειν ἐβουλευσατο και τίθεται πλησίοναυτῶν τον χάρακα. κατ' ἀρχὰς μεν ουν ὀκνηρῶς εἶχον ἐκάτεροι πάσαις ἀποκινδυνευσαι ταῖς δυνάμεσι

δεδιότες τὰς ἀλλήλων παρασκευὰς, ἀκροβολισμοῖς 20 δὲ κατιόντες ἐκ των ἐρυμάτων οἱ ψιλοὶ παρ' ἐκατέρων συνεχεῖς ἐποιουντο και ἐσαν ώς τὰ πολλὰ ἰσόμαχοι ' χρόνω δ' υστερον ἐμπεσουσης ἀμφοτέροις ἐκ

των τοιουτων αψιμαχιῶν φιλονεικίας ἐπιβοηθουντες ἐκάτεροι τοῖς σφετέροις, ολίγοι μὲν τὸ πρῶτον, ἔπειτα 2b συμπαντες ὴναγκάσθησαν ἐκ τῶν στρατοπέδων προελθεῖν. και καταστάντες εἰς μάχην ἄνδρες ουτε πολεμικῶν ἀγώνων ἀτριβεῖς ουτε πλήθει πολὐ ἀποδέοντες ἀλλήλων πεζοί τε καὶ ιππεῖς προθυμία τε ώρμημένοι προς τον πόλεμον ὁμοία καὶ κίνδυνον τον ἔσχατον 30 ἀναρριπτεῖν νομίσαντες ήγωνίσαντο μὲν ἀμφότεροι

346쪽

νυκτὸς ἐπιλαβούσης. ἡ μέντοι μετὰ τον αγῶνα διά- 553νοια ἐκατέρων οὐχ ὁμοία γενομένη φανερους ἐποίησε τοὐς κρεῖττον ἀγωνισαμένους των ετέρων τῆ γὰρ ἐξης ημέρα Λατῖνοι μεν οὐκέτι προήεσαν εκ του χάρα 5 κος, ὁ δὲ τῶν ' μαίων βασιλεῶς ἐξαγαγὼν τὰς δυνάμεις εἰς τὸ πεδίον λοιμος ἡν ἐτέραν ποιεῖσθαι μάχην καὶ μέχρι πολλοs κατέσχεν ἐν τάξει την φάλαγγα.ως δ' οὐκ ἀντεπεξήεσαν οι πολέμιοι, σκυλεύσας αυ- τῶν τους νεκροῶς και τοῖς ἰδίους ἀνελόμενος συν10 πολλῶ αυχήματι ἀπῆγε την στρατιὰν ἐπι τον εαυτοί χάρακα.

VII. Tαῖς δ' ἐξης ημέραις ἀφικομένης τοῖς Λατίνοις ἐτέρας παρὰ Τυρρηνῶν συμμαχίας δεύτερος αγὼν γίνεται πολῶ μείζων τοs προτέρου, ἐξ ου νίκην

Ib αναιρεῖται βασιλεῖς Ἀρκυνιος ἐπιφανεστάτην, ης αυτὸς αἴτιος ἄμολογεῖτο υπὸ πάντων γεγενῆσθαι.

καμνούσης γὰρ ξδη τῆς ' Pωμαῖκῆς φάλαγγος καὶ

κατὰ τὸ αριστερὸν κέρας παραρρηγνυμένης μαθὼν το γινόμενον ἐλάττωμα περι τους σφετέρους ἔτυχε δὲ 20 τότε μαχόμενος επὶ του δεξιοs κέρατος) τὰς κρατί- 554στας τῶν ἱππέων ἴλας ἐπιστρέψας και τῶν πεζῶν τους ἀκμαιοτάτους ἀναλαβὼν ῆγε κατὰ νώτου τῆς εαυτos στρατιῆς και παραλλάξας τὀ αριστερὸν κέρας ἐλαυνεν ἔτι προσωτέρω τῆς φάλαγγος. ἔπειτα ἐπιστρέψας επὶ 25 δόρυ καὶ τὰ κέντρα προσβαλὼν τοῖς Ἀποις εἰς πλαγίους ἐμβάλλει τοὐς τῶν Tυρρηνῶν λόχους οίτοιγὰρ ἐπι τοs δεξιοs τῶν πολεμίων μαχόμενοι κέρατος ἐτρέψαντο τοῖς καθ' εαυτούς , ἐπιφανεὶς δ' αυτοις απροσδόκητος πολλὴν ἔκπληξιν και ταραχὴν παρ- 30 έσχεν. ἐν δε τούτω και ἡ πεζὴ τῶν Pωμαίων δύναμις ἀναλαβοῶσα ἐαυτὴν ἐκ τοs προτέρου δείματος εἰς αντίπαλα ἐχώρει, και μετὰ τοὐτο φόνος τε πολὐς

347쪽

των Τυρρηνῶν ἐγίνετο καὶ τροπη του δεξιου κέρατος παντελής. Ἀρκύνιος δὲ τοῖς ἡγεμόσι των πεζῶν ἀκολουθεῖν κελεύσας εν κόσμω καὶ βάδην αυτος επὶ τὰ στρατόπεδον ἐχώρει το των πολεμίων ἐλαύνων

τοὐς Ἀπους ἀνὰ κράτος, φθάσας δὲ τοὐς ἐκ τῆς dτροπῆς ἀνασωζομένους ἐγκρατὴς γίνεται τοὐ χάρακος ευθῶς ἐξ εφόδου. οι γὰρ ἐν αὐτῶ καταλειφθέντες

Ουτε την κατασχοῶσαν τοὐς σφετέρους συμφορὰν γ προεγνωκότες οἴτε τοὐς προσιόντας ιππεῖς γνωρίσαι

διὰ το αἰφνίδιον τῆς ἐφοδου δυνηθέντες εἴασαν αυ- 10 τοὐς παρελθεῖν. ἀλούσης δε τῆς παρασκευῆς των Λατίνων οι μεν ἀναχωροῶντες εκ τῆς τροπῆς εἰς ασφαλῆ καταφυγὴν υπὸ των καταλαβομενων αυτὴν ιππέων ἀπώλλυντο, οἱ ἐκ τοὐ στρατοπέδου φευ-

γειν ὁρμήσαντες εἰς το πεδίον υπὸ τῆς ' μαῖκῆς 15 φάλαγγος ὁμόσε χωρούσης ἀπέθνησκον, οἱ δε πλείους

αυτῶν ωθούμενοί τε υπ' ἀλλήλων και καταπατού- 'μενοι περὶ τοῖς σκόλοψιν ῆ κατὰ τὰς τάφρους τονοῖκτιστόν τε καὶ ἀγεννέστατον τρόπον διεφθάρησαν ἄστ ἡναγκάσθησαν οι περιλειπόμενοι τῆς σωτηρίας 20ουδένα πόρον εὐρεῖν δυνάμενοι παραδοsναι τοῖς κε κρατηκόσιν εαυτούς. γενόμενος ὁ Tαρκύνιος πολλῶν σωμάτων τε καὶ χρημάτων ἐγκρατὴς τοῖς μὲναιχμαλώτους ἀπέδοτο, τα δ' εν τω χάρακι καταληφθέντα τοῖς στρατιώταις ἐχαρίσατο. 2b

VIII. Tαὐτα διαπραξάμενος επὶ τὰς πόλεις των Λατίνων ἡγε την δύναμιν, ως μάχη τὰς μη πρ0σχω 'ρούσας αυτω παραστησόμενος ' οὐ μην ἐδέησέ γε αυτωθ τειχομαχίας. ἄπαντες γὰρ εἰς ἱκεσίας και δεήσεις ἐτράποντο καὶ πρέσβεις απὸ του κοινοῶ πέμψαντες 30 καταλύσασθαι τον πόλεμον ὴξίουν ἐφ οἱς αυτος ηβουλετο και τὰς πόλεις παρέδοσαν. γενόμενος δὲ των

348쪽

πόλεων κατὰ τάσδε τὰς ομολογίας ὁ βασιλεῶς κύριος

ἐπιεικέστατα πάσαις προσηνέχθη και μετριώταταουτε γὰρ ἀπέκτεινεν οὐτε φεύγειν ἡνάγκασεν οὐτε χρήμασιν ἐζημίωσε Λατίνων οὐδένα γην τε αὐτοῖς li καρποῶσθαι την εαυτῶν επέτρεψε και πολιτεύμασι χρήσασθαι τοῖς πατρίοις ἐφῆκεν, ἀποδομαι δε αυ- τοὐς ἐκέλευσε Ρωμαίοις τούς τε αὐτομόλους καιτοῖς αἰχμαλώτους ἄνευ λύτρων θεράποντάς τε ἀποκαταστῆσαι τοῖς δεσπόταις ὁσων ἐγένοντο κατὰ τὰς 10 προνομὰς κύριοι καὶ χρηματα ὁσα ἀφείλοντο τοῖς γεωργοὐς διαλῶσαι καὶ εἴ τι ἄλλο κατέβλαψαν ηδιέφθειραν ἐν ταῖς εἰσβολαῖς ἐπανορθῶσαι. ταλαδε ποιήσαντας εἶναι φίλους Pωμαίων και συμμάχους ἄπαντα πράττοντας ὁσα αν ἐκεῖνοι κελεύωσιν. Ο μεν id δη προς Λατίνους συστὰς Pωμαίοις πόλεμος εἰς τοὐτοτο τέλος κατέσκηψε, και βασιλεῶς Tαρκύνιος τον ἐπινίκιον εκ του πολέμου τούτου κατηγαγε θρίαμβον. LV. Tῶ δ' ἐξης ἔτει παραλαβὼν την δύναμιν di ἐπι Σαβίνους 4γεν ἐκ πολλοs την προαίρεσιν αυτOs 20 παὶ την παρασκευὴν την ἐφ' εαυτοὐς προεγνωκότας.ουχ υπομείναντες εἰς την εαυτῶν χώραν παρεῖναι τον πόλεμον, ἀλλ' ἀντιπαρασκευασάμενοι δυναμινίκανην ἐχώρουν ὁμόσε. γενομένης δε αὐτοῖς μάχης περὶ τὰ μεθόρια της χώρας ἄχρι νυκτὸς ἐνίκων μὲν 25 ουδέτεροι, πάνυ δ' ἰσχυρῶς ἐπόνησαν ἀμφότεροι. ταῖς γοῶν ἐξης ἡμέραις ουτε ὁ τῶν Σαβίνων ηγεμὼν προηγεν ἐκ τοὐ χάρακος τὰς δυνάμεις οἴτε ὁ τῶν ' μαίων βασιλεώς, ἀλλ' ἀναστρατοπεδεύσαντες ἀμφότεροι και τῆς ἀλλήλων γης οὐδὲν κακώσαντες ἀπή-30 εσαν ἐπ' οἴκου. γνώμη δ' ἀμφοτέρων ἡν ὁμοία μείζονα δυναμιν ἐτέραν ἐπι την ἀλλήλων χώραν ἐξάγειν

ἔαρος ἀρχομένου. ἐπει δε παρεσκεύαστο αὐτοῖς,

349쪽

- Γ - 295 πρότεροι μὲν ἐξηλθον οἰ Σαβῖνοι Ἀρρηνῶν ἔχοντες

ι δυναμινJ ικανην πρὸςJ συμμαχίαν καὶ καταστρατοπεδευονται Φιδηνης πλησίον περὶ τὰς συμβολὰς του τε υνίητος και του Tεβέριος, ποταμοὐ διττοὐς βαλόμενοι τοὐς χάρακας ἐναντίους τε καὶ συνεχεῖς ἀλλη- 5λοις, μέσον εχοντες το κοινὸν ἐξ ἀμφοτερων των ποταμῶν ρεῖθρον, ἐφ' ου κατεσκεύαστο γεφυρα ξυλόφρακτος σκάφαις ανεχομενη καὶ σχεδίαις η ποιουσα ταχείας τὰς προς αλληλους αφίξεις καὶ τον χάρακαενα. πυθόμενος δὲ την εἰσβολην αὐτῶν ὁ Ἀρκύνιος 10 ἐξηγε και αυτὸς τὸ ' μαίων στράτευμα καθιδρύεταί

τε μικρον ανωτερω της εκείνων στρατοπεδείας παρὰ του 'Aνίητα ποταμὸν επὶ λόφου τινος καρτερον.

ἀπάση δὲ προθυμία προς τον πόλεμον ώρμημένων

ἀμφοτερων ουδεις ἀγων ἐκ παρατάξεως ουτε μείζων Iboυτ' ελάσσων αυτοῖς συνεστη. ἔφθασε γὰρ ὁ Tαρκυνιος ἀγχινοία στρατηγικη πάντα συντρίψας τὰ των , Σαβίνων πράγματα καὶ τὰς παρεμβολὰς αὐτῶν ἀμφοτερας ἀράμενος. το δὲ στρατηγημα του ἀνδρὸς τοιόνδε ην' , 20

H. Σκάφας ποταμηγοὐς καὶ σχεδίας ξύλωναυων καὶ φρυγάνων γεμούσας ετι δε πίσσης τε καὶ b9 θείου παρασκευασάμενος επὶ θατερου τῶν ποταμῶν, παρ' ον αυτὸς εστρατοπεδεύκει, ἔπειτα φυλάξας ἄνεμον ουριον περὶ την εωθινην φυλακην πυρ ἐνεῖναι ad

ταῖς υλαις ἐκέλευσε καὶ μ εθ εῖναι τὰς σκάφας καὶ τὰς σχεδίας φερεσθαι κατὰ ρουν. αι δε ἐν ὀλίγω πάνυ χρόνω διελθουσαι τὸν μεταξὐ πόρον ἐμπίπτουσι τηγεφυρα καὶ ἀνάπτουσιν αὐτην πολλαχόθεν. τῶν δὲ Σαβίνων ως εἶδον ἄφνω πολλην φλόγα φερομενην 30 συνδραμόντων επὶ την βοηθειαν και πάντα μηχανω- μενων ὁσα σβεστηρια του πυρὸς ην , ηκεν ὁ Tαρ-

350쪽

296 - Γ - κυνιος περὶ τον ὁρθρον αγων συντεταγμένην την -- μαίων δύναμιν καὶ προσβαλὼν θατέρω χάρακι των μὲν πλείστων ἐκλελοιπότων τὰς φυλακας διὰ την ἐπὶ τα καιόμενα ορμην, ολίγων δε τινων προς αλκην τρα-d πομένων, ἐγκρατης αυτos γίνεται δίχα πόνου. ἐν β δὲ ταυτα ἐπράττετο χρόνω καὶ τον ἔτερον των Σαβίνων χάρακα τον ἐπέκεινα του ποταμοί κείμενον ἐτέρα δύναμις μαίων ἐπελθουσα αἱρεῖ, η προαπ- έσταλτο μεν υπὸ Ἀρκυνίου περὶ πρῶτον ὐπνον,10 διεληλύθει δὲ τον εκ των δυεῖν ποταμῶν ἔνα γενό- Mμενον ἐν σκάφαις καὶ σχεδίαις καF ο μέρος περα

ουμένη λήσεσθαι τους Σαβίνους ἔμελλε, πλησίον δὲ της ἐτέρας ἐγεγόνει παρεμβολῆς ἄμα τῶ θεάσασθαι

την γέφυραν καιομένην ' τοsτο γὰρ ἐν αυτῆ τὸ συν- ab θημα τῆς ἐφοδου. τῶν δ' ἐν τοῖς χάραξι καταληφθέντων οἱ μὲν υπὸ τῶν ' μαίων μαχόμενοι κατεκόπησαν, οἱ δ' εἰς την συμβολὴν τῶν ποταμῶν ρίψαντες εαυτοὐς ου δυνηθέντες υπερενεχθῆναι τὰς δίνας κατεπόθησαν ' ἐφθάρη δέ τις αυτῶν μοῖρα ουκ ολίγη 20 καὶ κατὰ την βοήθειαν τῆς γεφυρας υπὀ τοὐ πυρός.

λαβὼν δὲ ὁ Tαρκύνιος ἀμφότερα τὰ στρατόπεδα

τὰ μεν ἐν αυτοῖς καταληφθέντα χρήματα τοῖς στρατιώταις ἐπέτρεψε διανείμασθαι, τους δε αἰχμαλώτους πολλοὐς πάνυ ἔντας Σαβίνων τε αυτῶν και

25 Τυρρηνῶν εἰς ' μην ἀγαγὼν διὰ πολλῆς εiχε

φυλακῆς. OHΙ. Σαβῖνοι μὲν οὐν ἐγνωσιμάχησαν απὸ τῆς τότε συμφορῆς βιασθέντες καὶ πρεσβευτὰς ἀποστείλαντες ἀνοχὰς ἐποιησαντο τοὐ πολέμου σπονδὰςJέξαε- 30 τεῖς, Ἀρρηνοὶ δε οργῆ φέροντες ὁτι ἡττηντό τε υπὸ 56l Pωμαίων πολλάκις καὶ ὁτι τοὐς αἰχμαλώτους αυτοῖς ὁ Ἀρκύνιος ουκ ἀπεδίδου πρεσβευσαμένοις, ἀλλ' ἐν