장음표시 사용
311쪽
ras obsie setatis conlaquendum facere potest g. σπιν quoque a
Operae obsequiales seu ossiciales ad ossicium uxoris ira peris' tinent, ut ab ea separari minime possint. Eas s omittit, in officio suo negligens est, nec iacit, quae uxori incumbunt. Et quoniam omnes obligationes sociorum ex fine aestimandae v niunt 3. Io. , finis autem ad determinationes essentiales pertutinet 3. g. b. O g. a sa. Ontia. ὲ Operae obsequiales sunt de e
g. 439. mando ο- Si uxor apta es ad si eras ministeriales V per Assequiales v peris mini- caverit, ad Has marito Aligatur. Etenim maritus per operas seriales δε- suas acquirere Hidet, quae ad res domesticas comparandas Mantur. requiruntur. Quamobrem cum etiam uxor ad eas comparandas conferre obligetur. quantum potest h. 424. , Ope- ' ras quoque in ministerium mariti conserre debet, si apta i erit, consequenter Operas ministeriales marito debet garo. 'art. I. Phil. pract umυ. . Quoniam Vero operas obsequiales negligere minime debet j. 428. ; operas ministeriales, si ad eas apta fuerit, non debet, nasi per obsequiales Vac
verita Cum nemo obligetur ad impossibiIe ao9. parti r. Phil. priare unis.)ς facile pater, uxorsm ad operas ministeriales misnime obligari, si ad eas apra non fuerit. Atque hinc porro liisquet, eur non quaelibet uxor ad eas praestandas obligetur, conis, sequenter earum ratio sussiciens in fine matrimonii non contiisneatur: tales enim esse debent Operae, quibus maritus aequurit necessaria vitae praesdia, ut eas etiam foemina praestare possit, eumque habitus istiusmodi operas praestandi acquirendus fit, porro necesse est, ut eodem polleat uxor.
312쪽
De Societate conjugali seu Marrimonio. 293
nim per operas acquiritur pecunia , quibus res domesticae ivbees comparari possunt, quod per se patet. Quamobrem cum uxor ad eas comparandas conserie debeat, quantum potest j. 4 a 4. , si per operas isibi proprias, quae non fiunt in minasterium mariti, pecuniam acquirere potest, ad hoc obliga-gur. Quoniam tamen obsequiales negligere minime debet β. a 8. , per istiusmodi operas nec acquirere pecuniam tenetur, nisi quatenus per operas obsequiales vacaverit. Qua obrem cum operae, quae non fiunt in ministerium mariti, sint artificiales simplices . ar. ; naturaliter quoque uxor ad operas artificiales simplices obligatur, si eas praestare possit & per obsequiales vacaverit.
Probe tenendum est, sermonem hic esse non tantummodo de potentia physca, verum etiam morali, quae posterior instatu potissimum civili attendenda venit, ubi quivis labor non convenit dignitati conjugum, quamvis etiam in statu naturali non quivis labor deceat omnes. Cavendum itaque, ne pro-Postionem praesentem latius interpretemur, quam par est. Quid
enim fieri ab uxore possit, ex circumstantiis dijudicandum. - 432.
Lucrum appelIatur. quod per operas coniugum acqui- mi Aeriritur, deductis impensis, quae matrimonii causa fiunt. nomine v
Nimirum lucrum in genere apellatur res, qua fimus Ioe, mar in soci Pleriores F. 623. para. r. Jur. nat. 2. Conjuges itaque cum eras e cons ex eo, quod acquirunt, non fiant locupletiores, nisi quatenus, gali. deductis impensis quas matrimonii causa facere tenentur, quid relinquitur; pro lucro reputandum non est, nisi quod deductis impensis fuit acquisitum.
313쪽
g. 4 3 uxor Naturaliter uxor participat lucram pro rata eperarum miniis propier ope- serialium. Etenim ii uxor operas ministeriales praestat maras ministe- rito, quod per eas acquiritur, non minus ab ipsia, quam a marialessat rito acquiritur, consequenter cum lucrum sit, quod deductis parriceps L. impensis,quae matrimonii causa fiunt, superest fg. 43r . , lucrum cra. eonjugum commune est, si operas ministeriales marito praestitit uxor. Quoniam Vero non aequales operas praestite. runt uxor atque maritus; ideo lucrum commune pro rata operarum dividendum, consequenter uxor naturaliter parriticipare debet lucrum pro rata operarum ministerialium.
Naturali huic aequitati conveniunt mores Hassorum. In Hassia enim uxor plebeja partem bonorum in matrimonio teroperas acquisitorum accipit, marito mortuo. Nec ab ea abeunt
aliae leges postivae, quaa sub examen revocare praesentis iust, tuti non est.
f. 433. De iis, na uxor per operas artificiales simplices aequirit, ea i ius
per operas sunt, de iis tamen in res amesticas comparandas impendere t arasciales uetur, quantum pro datis circumsanriis requiritur. Etenim o-umptices ac- peras artificiales simplices nec finis matrimonii per se, necqviruMur. ministerium mariti exigit; sed contingit foeminas tales praestare ac per eas aliquid acquirere posse. Quod si ergo pereas aliquid acquirit; nulla sane ratio est, cur quod acquiritur, vel mariti, vel commune esse debeat. Quamobrem cum id, quod nec mariti, nec commune esse potest, ipsi proprium esse debeat; quae per operas artificiales simplices, acquirit, ea ipsius siunt. αuod erat unam. Eiat mucro quoniam uterque conjux ad res domesticas
comparandas conserre debet, quantum potest . et ε.), quin dc eo, quod per operta artificialea simplices acquirit uxor,
314쪽
De Societate conjugali seu Matrimonio. 29 7
illis comparandis impendere teneatur, quantum pro datis circumstantiis requiritur, dubitandum non est. αuod eratia erum. In genere dici nequit, quantum in res domesticas comparanadas de eo, quod per operas artificiales acquirit uxor, impendi debeat. Quoniam enim naturaliter uxor plus impendere debet, quam maritus, si plus acquirit, non tactum, quantum maritus, fi non tantum, quantum ille acquirit; ex circumstantiis utique dijudicandum, quantum ipsa conferre teneatur. Quamobrem fieri potest, ut, quicquid acquirit, ad ferenda onera matrimonii conserre teneatur; fieri quoque potest, ut omnest in Iucro ipsus, consequenter meri arbitrii sit, quid facere eonstituerit. Non est, quod dissicultates urgeas, quae hinc oriri possunt. Hic enim tantummodo quaestio est de jure, non quid fieri pro casu emergente suadeat prudentia.
g. 634. Quoniam per operas artificiales simplices uxor sibi minam acquirit 4. 433. , lucrum vero est, qliod deductis impensis per Feras
quae matrimonii causia fiunt, a conjugibus tuit acquisitum cI. artificiales
63 r. I ex ira, quae uxor ster osteras ara scιales simplura acquirat, simplices Iucra n Di metritus fleremere potes, μου lucrum omne manet uxoris. lucretur. Nihil in hisce dissicultatis est, modo consideres, cum eadem teneat coniuges obligatio, tam quoad educationem prolis,quam quoad seipsos, prouti ex iis, quae passim demonstrata sunt, manifestum est, uxorem perinde per operas artificiales simplices sbi acquirere, quam maritum per operas , quibus ipse a . quirit. Et quemadmodum ex eo, quod maritus acquirit, nihil lucri percipit uxor , ita similiter nihil lucri percipere posse maritum de eo, quod per Operas suas aequirit uxor. Ex pacto conjugali. qua tali, si nimirum nullum aliud pactum adjiciatur, nulla sequitur inaequalitas inter maritum & uxorem.
f. 3 3 s. Uxor naturaliter dominium rennet in boti, qua habet, dum De amisis. nubet,
315쪽
ωxoris in bo- nubet vel sua duranu matrimonio quomodocunque eidemnis sirus. obveniunt. Quae enim a conjugibus acquiruntur naturali
ter communia non sunt, sed quatenus acquisita vel sunt in rerum numero, quarum usum exigit societas conjugalis, vel in has comparandas impenduntur, illorum usus communis est g. 4et 6.). Quamobrem si uxor, dum nubet, bona quaedam habeat, vel etiam quaedam durante matrimonio quomodocunque eidem obveniant, ea Communia non sunt, cons quenter uxoris propria manent, cumque fructus ex iis per
cepti ad ea pertineant, quae ipsia acquirit, hi quoque ipsius
sunt. Patet itaque uxorem naturaliter dominium retinere in bonis, quae habet, dum nubet, Vel quae durante matrimonio quomodocunque eidem obveniunt.
Non est, quod objicias, uxorem de iis, quae acquirit, adserenda onera matrimonii conferre debere,quod potest g. a 4. . Hoe enim pertinet ad rectum dominii usum q. I 67. Parr. a. Iur. nat. . Obligatio autem dominio recte utendi non minuit ipsum dominium, quemadmodum obligationem non tollit liabertas naturalis 3. IS9. pari. r. Jur. nu. . De marito nem est, qui dubitet, quod dominium in bonis, quae habet, dum uxorem ducit, R in iis , quae durante matrimonio acquirit, habeat. Nulla igitur ratio est, cur non idem jus Competere dein beat uxori, quod competit marito, sed hic melioris conditi . nis esse debeat, quam uxor. Recolenda animo hic sunt, quae modo ad propositionem praecedentem annotavimus not.3. 43 4 II. 436. De iure in mar per pactam merito constimere potest 1M in bonis sis, honu eo quale voluerit,'inersim quoque marisus uxora in suis. Domi-gum siti 1 nus enim alteri jus quodcunque Constituere potest in re sua vicem con g. 98 a. para. 3. Iur. n4 . . Quamobrem cum bonorum nostruendo. mine veniant res, quae sunt in dominio, universim spectatae j. 44 para. a. Iuri natQ. & jus alteri in Ie sua constituatur
316쪽
De Societate colu Iistu Matrimonio. 297
naturaliter pacto I. 988. para. yyur. Nat. , uXOr quoque ma rito & vicissim maritus uxori jus in bonis suis constituere potest, quale voluerit.
Absit itaque tibi persuadeas juri naturae repugnare, ut maesto competat aliquod jus in bonis uxoris, vel contra.
g. 43T. Quoniam uxor marito & maritus uxori ius quoddam Δ.HMου constituere potest in bonis suis, quale voluerit . 4 3 6. , Ma triluendum trimonium autem contrahentes in id tacite consknsisse prsu oeoribas. sumuntur, quod moribus obtinet . a 43. pari. 2. Jιr. nat.), nisi expresse aliter fuerit conventum; si moribus obtinet, ut
marato compesar ahqaod jus in bonis uxoris, vel uxori in bonis mariti, idpacto tacito in iisdem constitutum intelligιtur, dum matri monium fuit contractam. Nullam hic mentionem facimus iuris post ivi, quippe quod non obtinet nisi in statu civili, de quo hic nondum agitur. . 438. .
Quia uxor marito constituere potest jus in bonis suis, minasem
qualecunque voluerit g. 436.4; usus fructus vero est servitus ta misi i g. 4 ao. Zara. . Iur. nat.), & per consequens jus alteri in re in boris uxo- sua constitutum ia 67. pari. I. Dr. nat. 2; uxor marito usum ris. fructum in bonis suis constituere potest, o, ubi mori a1 receptum es, ut maritus habear in bonis uxoris Uumfructum, eundem 'o que in iis tibere debet, nisi expres aliter fuerit conventum g. 43 T. .
Naturaliter itaque maritus usum ructum in bonis uxoris acquirere nequit, niti per pactum vel expressum, vel tacitum.
. 439. Similiter quia uxor marito, maritus uxori per pactum Deccmmmconstituere potest jus in bonis suis, qualecunque voluerit s. xione ore mlpi Iuri nar. Pan VII. P p 4 3 6. ,
317쪽
ram in ma- 436.), pro parte quoque dominium conferre possunt sibi in trimonio. vicem in bonis suis indivisis, consequenter cum communio honorum introducatur, si plures in re indivisia conjunctim
pro parte rata dominium habent Ia 6. para. a. Fur. nat. ἔ- naturaliser matrimonIum contrahenIes convenire possura, ut L i rum sint communia... Talia probe notanda sunt, ut intelligatur, cum quid lege p stiva constitui possit, tum quod non obstante lege positiva in contrarium pacisci liceat. g. 44 O. De societate Eodem modo patet, matrimonium contrahentes contrahe bonorum a re quoque nossescietatem universalem, tam bonorum, quam omnia conjugibus um fraunetram, fi particularem quoa ea, qua ex cerus rebus, contracta vel certa negotiatione proveniunt I33O. 233 I. pa t. q. Pries stacto quo- nar. , V ita etiam c9nu rei posse, ut cum per operas ministeria ad operas os, quam artificiales smplices uxor non acquirat nis marito.
Quid obtineat, si societas bonorum, vel omnium fortuna. rum, aut etiam societas particularis contrahatur, patet ex iis, quae de hisce societatibus demonstrata sunt . I 3 3 3. Q eqq.part. . Iur. nat. , ut adeo opus non st, ea hic denuo repeti. Quam vis vero de bonis suis non uno modo disponere possint comiuges, dum matrimonium contrahunt, immo postquam matri. monium etiam contractum fuit & in matrimonio quocunque tempore, s quidem solum jus naturae spectes; in genere tamen dici nequit, quidnam horum consultius st. Pro divers. rate enim circumstantiarum nunc hoc , nunc illud rectius sit. Iure autem externo standum est eo, de quo conventum fuit cy-789. pari. 3. Jur. nari , nec attenditur, quidnam si melius. Ex pacto nimirum alteri nascitur jus, non uo, quod si melius.
s. 44 I. suinam b/- Uxor ι noram suorum administrationem mariso committere
318쪽
De Sori ne conjugali seu Matrimonio. 299
pores. V vitisin marisas bonorum quoque suorum admini ratis- na admisianem committere res uxori, si ad adminis andum a afuerit. C--. si rare dei muri orem ex potes sis absiste, sive cena lege. Etenim vi do- at m matri minii unusquisque de re sua, consequenter & de admiω- amnio. stratione bonorum siuorum' pro arbitrio suo disponere pot- cst I. II 8. pan. 2. Iur. nat.). Quosi ergo quis nolit bona sua ipsemet administrare, administrationem committere alii potest, cuicunque voluerit, Quamobrem uxor quoque bonorum suorum administrationem marito, & maritus vicissi in uxori committere potest, modo haec ad administranduna apta
Et quoniam a voluntate committentis pendet, quomo do seu qua lege jus administrandi bona sua in alterum transferre velit Ii . pari. I. . r. nat. ; administratio quoque bonorum sive absolute, sive certa lege conjugi a conjuge committi potest, prouti commodum visium fuerit. moderat alteram.
Naturaliter bona administrare debet, qui ad administrandum maxime aptus & cui per alia negotia vacat, si jus internum respiciamus, quippe cum lex naturae nos obliget ad recte agenis dum 3. I 39. parι. . Hic pracI. sintv. & ad melius praesere dum ν. I9I. Part. a. Phil. pracI. uuiv. . Iure autem externo valet, quod placuerit domino, vi dominii , II 8.part. a. Furinat. . Qui itaque dicunt, administrationem bonorum comis petere marito propter praestantiam sexus, aut fine ratione hoe asserunt, consequcnter precario id sumunt, aut tacite volun maritum ad administrandum bona aptiorem esse uxore t id quod tamen universaliter verum non est. Ac praeterea patet, tum a jure interno perperam concludi ad externum. Aptitudo
enim ad admini1trandum minime dat jus administrandi. I. 442.
ImpeUa dicitur omne id, quod in rem aliquam impen, Impensa Pp a ditur. νι si A
319쪽
Sumtus eduiscationis quinamsnt. De sumtilus
facients. ditur. Hinc in astimandis impexsu rario etiam Dietur cara M. Ferarum, non modo flecunia atque rerum, in rem quandam atram impensaruw, immo et tam temporis, quod alias aliter collicari ξ
g. 443. Sumtus dicitur pecunia, quae in rem aliquam impenditur. Quamobiem cum omne id, quod in rem aliquam impenditur, impensa sit c . 44 a. ; sumtus omneι impensa sunt, sed non impensa omnes sunt oum tus.
E. gr. Ponamus aedibus dirutis extrui novas. Ligna & lapiis des, quae ex aedibus dirutis impenduntur in novas, ad impen-' sas pertinent; non ad sumtus. Pecunia vero, quae erogatur pro materia comparanda & quae tanquam merces solvitur pro operis, sumtus sunt, quos in extructionem aedium facimus.
9. 444. Quoniam pecunia . quae in rem aliquam impenditur, sumtus sunt . 443. ; pecuηia, qua impentatur in educarunem prolis, sunt sumtus ericatisis, s qua vero res alia in eandem impe duntur, cum impensa sit, quod in rem aliquam impenili tur
I. 44 a. , ea ad impensas e catunn referunIur. Ita parentes sumtus faciunt educationis, s pecuniam in veonimenta liberorum impendunt; impensas vero, si vestes suas in ea impendunt, aut mater ex linteo suo indusia eorum facit,& ubi ipsa facit, sumtui denuo parcit, atque operam tuam im pendit. g. 44s. Oerque conjux ad bumtus educarionis conferre tenetur, quod Zotest, ac praeterea eas facere in eaAiam impensas, quas facere petes. Etenim uterque conjux ad educationem conferre deis bet, quod potest q. 3 os . . Quainobrem cum constet sine sumtu aliisque impensis, prolem educari non posse , uter- que Disit goo by GOrale
320쪽
De Societate coletali seu Haesimonio. Fr
que etiam eonjux ad sumtus educationis conferre tenetur , , , quod potest, ac praeterea eas facere in eandem impensas, quas sacere potest.
Prudentiae oeconomicae est, ut conjuges res, s quas habent, impendant in prolem, ut sumtibus pareant. Vide exemplum, quod modo dedimus not. 3. 4 4. .
nec per operassas aliquid acquirere vale , maritas colus fumius educat/onis facere tenetur, uxor tamen, s quas res luet, quibus care- 're 'res, ut sium tui flareatur, eas impendera daebet. Idem valet 'ia manu anope, sed uxore divite. Nimirum quilibet conjux conseri pro modo facultatum suarum, neque enim onus, quod commune est, uni incumbere debet, nisi necessitas aliud exigati quae legem non habet. i s. ' 447.
Conjuges communi sumtu res domesticas temparare tenentar Desumtibus pro facultarisus amuscujusque. Etenim ad comparandas res do in res dome-mesticas uterque coniux conferre debet, quantum potest s. suas faci- 4 4.). Quamobrem cum res pecunia comparentur3 pecu- mrix. ma vero, quae in eas impenditur, sumtus sit I. 443. ; o juges communi sumtu res domesticas comparare tenentur pro facultatibus uniuscujusque. Tenenda hic quoque sunt, quae de sumtibus educationis mo
. 4 48- Onera matrimonii dicuntur omnes impenta, consequen- Onera mater etiam omnes sumtus . 443. , mattimonii causa facien- trimonii dae. Quoniam sumtus cd carionis & impenta quaecunque qai M. aliae in eandem matrimonii causia I sumtu' ed .