장음표시 사용
321쪽
Onus in matrimonio habetur omne id, ad quod praestandum praeter debitum conjugale tenentur conjuges, quia matrimonium contraxerunr, praestare autem non necesse haberent, si solutae essent. Hinc onus marimonii est, si maritus etiam uxori prospicere debet de alimentis, medicamentis et rebus ad vitae commoditatem ac jucunditatem spectantibus, a quo onere liber foret, si matrimonium non contraxisset. - 449. .
Ceniuges conjunctim onera matrimonii ferre tenentur pro in ' do facultarum μarum. . . Unterque conjux impensita in eduQcationem prolis . 443. & sumtus in comparandas res domesticas facere debet, quantum potest, pro modo scilicet facultatum suarum cI. 447. . Quamobrem cum impenta, consequenter & sumtus matrimonii causa faciendi oneramatrimonii sint, & ad haec etiam reserantur sumtus educationisti impenta in eam faciendar l. 448. s conjuges conjunctim onera matrimonii serre tenentur, pro modo facultatum
i .. Qui matrimonium contrahunt, tacite quoque consentiune in onera matrimonii serenda. Ea igitur quas humeris suis im- .ponunt. Quemadmodum vero nemo obligari potest ad feren. dum maiorem Oneris communis partem, quam cui vires suae sufficiunt; ita etiam onus marimonii ita distribuendum est, ut utraque- pars serat, quantum Potest, consequenter ut conis juges ferant onera matrimonii pro modo facultatum suarum. 'I Aso Onera matrimonii pro modo facultatum cocum commodis-DM dsensuuntur , si qua per operas es ex retas eorum alaisa iuri in unam massam c feramur, S lucrum ister eos dimitur In .υ , h rati Dipli. Zoo by GOoste
322쪽
De Societate convugati seu udtrimonio. 323
ratimst a usurum. Etenim si acquisita per operas & ex re- ωῶD Abus conjugum conserantur in unam massam, & de ea fiant satam dis, impenta, quas matrimonium exigit, cum quod uterque com laenis. jux acquirit, suum sit l. 4a6. , unusquisque conjugum Onera matrimonii sert β. 48. l. EnimVero si lucrum, consequenter id, quod deductis impensis matrimonii caula facitis relinquitur j. 43i. , in ratione acquisitorum inter eos dividatur; unusquisque fert onera matrimonii pro modo facultatum suarum. Patet itaque onera matrimonii pro m do facultatum conjugum commodissime distribui in ratione acquisitorum s. 463. Pπτ. I. Rr. nat. .
Nulla sane ratio est, cur conjux unus plus onerari debeat abiero. Phas autem oneratur, si onera matrimonii ferre teneatur, & nihil lucri participet. Perinde hoc soret, ae si quis societatem contrahens tantummodo particeps esse deberet damni, non vero lucri, quod absurdum I. Τῖα8. pari. g. Pin. nai., ' , Quod vero maxime incommodum foret, si quilibet eonjux sibi, ihaberet, 'quod suum cst, & quando impensae fieri debent, iat ' casibus particularibus determinandum foret, quid pro modo fol. . cullatum utriusque conferri debeat , nemo non videt. Omnia autem ista incommoda evitantur, si acquisita in commm' nem quandam massam coniiciamur, de qua impensae fiant f., clucrum deinde pio rata dividatur.
g. η II. Quoniam onera matrimonii pro modo facultatum o- apoidcircamnium commodissime distributi latur, si quae per operas & ex onera ma- rebus conjugum acquiruntur, in unam in astam conjiciantur, irim ni eis de lucrum deinde pro ratione acquisitorum dividatur, legerenda maxi- autem persectiva obligamur ad id, quod melius est, praue me conveniarendum alteri I. i 9 a. 193. 8art. I. Igu. ρωα univ. ἰ- legi at iura
323쪽
, . Nimirum aequisita conseruntur in communem massam, ut impensae fiant conjunctim ab utroque conjuget lucrum autem dividitur in ratione acquisitorum, ut impensae fiant pro modo facultatum, nec pars una magis gravetur altera. Quodsisngula probe perpenderis, quae demonstrata sunt; facile intelligis, hoc mocio nihiI committi, quod sit contra jus conjugis unius, vel alterius naturaliter eidem competens, ut ideo neu-' - ter conjugum de injuria sibi facta, vel de iniquitate justas querelas movure pωssit.
g. 432. Si conjuges Si conjuges per operas suas edi ex rebus suis tantundem aequirantundem rere neyueunt, quantum ad onera matrimonii ferenda susscis; de acquirere i Is bonis, qua habent, conjunctim pro rata bonorum seu in ratione neqzeant, eorundem confrre tenenIur, quoad adhuc requiritur. Etenim liquantum conjuges per operas suas & ex rebus suis tantundem acqui- adferenia rere nequcunt, quantum ad onera matrimonii ferenda susita
onera ma ciri per se patet, quod adhuc deest, ex bonis corum , seu tramonii re' rebus, quas habent, supplendum esse. Enimvero cum one- quiratur. ra matrimonii conjunctim ferenda sint pro modo facultatum utriusque conjugis g. 449 V, quae desunt, supplenda noti sunt ex bonis conjugis unius, sed potius utriusque prorata bonorum, quae uterque conjux habet.
Naturale igitur non est, ut bona uxoris sint salva, & sola mariti bona impendantur. Ceterum cum res utiles voluptu , riis, nccessariae autem utrisque sint praeferendae . so a. pari. 1. Jur. κώφ.n, facile patet, utilibus ac voluptuariis este care dum. si acquisita non sufficia ut ad comparandum caSdem, . vel solis voluptuariis carendum esse, si utiles adhuc haberi po snt. Ad abusum pertinet, si quis bona, quae conservare te. 'netur f. 463. sa. pari. a. Jur. nat. , rebus utilibus ac volu-'ptuariis impendit, cum ia necessariis acquiescere deberet, con- . sequenter qui hoc facit, bona sua dilapidat f. 489. Part. a. Fur. ι. r. qaod facere non licet I. ψ6o. Part. a. Jur. nat. .
324쪽
De Societate conjugali seu Matrimonio.
- β. 4 3. Natur adurer maritus res useris aliocre ρο o ignorare ne- De alienati- qair, nec uvissim uxor abenare edi Npignorare flores res marati. one o pia Etenim naturaliter uxor dominium rctinet in bonis, quae ha- gnoratione hei, dum nubet, vel quae durante matrimonio eidem quO- rerum,qua modocunque obveniunt l. 43s . Quamobrem cum Mari-sine eo uintus non sit dominus rerum, quae sunt uxoris j a a s. Part. a. m. Fur. nat. . nemo autem rcm alienare potest, nisi dominus j 668. art. a Pr. nat. ; naturaliter quoque dominus Iesuxoris alienare nequit. απια eras μι--
Similiter quia oppignoratione alteri Constituitur jus in
tem alteri jus quoddam constituere potest nisi dominus β.
983. 8ara 3. Jar. nat.)ς nec maritus res uxoris oppignorare potest. mis erat iacandum. Eodem modo ostenditur, nec uxorem res mariti alienare & oppignorare posse. uos erat tertiam edi quartam. g. 4 4. O in bonorum communionem consensere conjuges; res alienari Sic jugeses Upignorara nequeunt, ms utrιusque consensu. Etenim in incommis communione politiva nullus actus dominii Validus absque nionem Consensu eorum, qui in ea sunt I. 4 Par . I. Jur. n.t. . norum con- Quamobrem cum alienati O rei f. 663. 8art. a. Furinet.) di sensieram. oppignoratio sit actus dominii f. a 42. 3 43 .stari. I. 1983. 'arr. 3. Pr. nar.)ἰ si in bonorum communionem consensere conjuges, res alienari & oppignorari nequit, nisi utriusque consensi. Notandum est, quoad propostionem tam praesentem,
quam praecedentem, naturaliter uxorem ac maritum aequaleius habere . nec praestantiam sexus, qui terminus Obscurus &
325쪽
vagus est, marito tribuere jus potius, sed . si quod habet, id . pacto expresso, vel tacito debere esse quaestum ... - . g. 4ss. Auanis Si conjux unus rem suam abenare vel ovignorare velis in coniux pro- praei incium cliterires; conjux alter hoc permutere non tenetur. Et-
Licte ριοι . enim si conjux unus rem suam alienare vel oppignorare veneatiereon-lit in praejudicium alterius, alienatio vel oppignoratio fititiae rem su- contra jus hujus l. a 3 9. 8art. . Nicerare unis.). Enimveroam aboei, cui Fuet competit jus non patiendi, ut quis ipsum laedat . si a. vel Mygno. ρ' l. 3. Dr. nat.) , consequenter ut quid faciat, quod est con-ru. tra jus ipsius j. 9ao. 8a r. I. r. nar. . Conjux igitur unus permittere non tenetur, ut alter rem suam alienet, vel oppignoret in praejudicium ipsius.
Conjux uterque onera matrimonii serre debet pro modo R. cultatum suarum 3. 449. , R ea omnino commodissime diis stribuuntur, si acquisita in unam massam conjiciantur, de qua nimirum sumtus ac impensae ceterae matrimonii causa fiunt g. 448. , lucrum vero inter conjuges dividatur so. . Hinc facile intelligitur, alienationem vel oppignorationem fieri in praeiudicium alterius coniugis, fi per eam majus onus ipsi im. ponitur, ae ipse lucro quodam privetur, quod alias eidem obvem turum sui siet.
I. 4 6. De servis Conjux unus rei cojugis alterius servisarem imponere nequis rrer bus con- nees in ιonoram commuAionem consensere conjuges, mulsas imponi iugum im- potest, nis utriusque coletis confra se. Qui enim servitutem ponenda. tat imponit, jus quoddam in ea constituit alteri s. ia 6 . para. I. Iur. nai., Quamobrem cum nemo alteri jus quosdam constituere possit nisi dominus 3. 983. fart. g. I r. I. , naturaliter autem uxor in rebus suis dominium habet
as J, nec quin habeat inaritia in suo quisquam dubitat;
326쪽
De Societate refugali seu Matrimonio. 3o
eonjux quoque unus rei conjugis alterius servitutem imp nere non potest. Quoniam vero strvitutis eonsti tutio est actus dominii, per demons ata, in communione autem positiva nullus actus dominii validus absque consensu eorum, qui in ea sunt 141. 8art. I. Furi nar.); si conjuges in bonorum communionem consensere, servitus rebus ipsorum imponi nequit, nisi utriusque conjugis consensu. Euod erat alterum.
Nolumus ea persequi ulterius, quae a pactis veniunt. sive expressis, sive tacitis, cum ex eo, quod conventum, metiendum sit jus. Sussicit itaque constare , uxorem marito & maritum
uxori jus in rebus suis constituere posse , quale voluerit 3. 436. , & quando idem quoque tacite constituatur 3. 437. . g. 43 7. Si pecunia per operas vel ex relus conjugum aequisitares im--rebas mobiles comparantur, eadem pertinent ad lucrum commune conjm immobilibus
gum. Etenim si res immobiles comparantur pecunia per pec is ἀoperas, vel ex rebus conjugum acquisita; evidens est, hanc πημPb specuniam esse acquisitam deductis impensis matrimonii cau- acquisitasa faciendis, consequenter lucrum commune conjugum esse compararis. 3. 433. η so. . Quodsi ergo eadem res immobiles comparentur, cum lucrum imminui nequeat in praejudicium alter trius conjugis β. 9ι o. pari. I. Fur. nat. , res quoque istae ad lucrum conjugum commune pertinent. Non quaestio est de dominio rei, sed saltem de eo, num
Pretium ejus veniat in computationem lacri communis. P ret vero attendendum esse pretium, quod pro ea solutum.
' Si damnum contingit in re uxoris, eius es damnam, V sim, Dedammis lifer damnum mariti est, quod in re sua contingito Fodsi bona δε- rebus coni erint communia, damnum commane est, B quod datur in bonis a gam contum
327쪽
ustis, luero communi eoisgum Aecedis. Si enim damnum in re contingit, cum damnum in jactura sui consistat g. 486.
pari. a. Iur. nat.), aut res perit s. ρart. a. Dr. nar. , aut deterioratur, consequenter quoniam rei deteri Oratae pretium imminuitur, qua ii pars ejus perit. Eenimvero res perit suo domino I. 336. pari. a. Iur. nat.2 &, quando deterioratur, damnum domino datur β 6 7.parsi a. Iur. naid. Quamobrem cum uxor naturaliter dominium retineat in bonis, quae habet, dum nubet, vel quae durante matrimonio quo modocunque eidem obveniunt 3 4 3 3. ; si damnum datur in re uxoris, ejus est damnum. inoderat primam. Et quoniam nemo dubitar, quin marito soli competat dominium in rebus suis, quas habet, si matrimonium Contrahentes non consenserunt in bonorum communionem; damnum, quod contingit in rebus mariti, ejus similiter esse debere eodem modo intelligitur. 22uod erat sicundum. Quodsi bona suerint communia, cum in communione positiva damnum pro rata commune sit f. a 3 3. 8arr. 3 3ur. I. . damnum quoque conjugum Commune esse debet, quod in rebus ipsorum contingit. αuod erat remum.
Quodsi damnum contingat in rebus acquisitis, jactura fit ejus, quod acquisitum fuerat. g. 486. mo. a. DF. nar. , adeoque perinde est, ac si acquisitum non fuisset g. 487. 8art. 2. Iur. nat. . Quoniam itaque lucrum conjugum est, quod a conjugibus acquiritur deductis impensis matrimonii causa factis g. 43 i. ; si damnum in bonis acquisitis contingit, lucrum istud imminuitur, adeoque illud, cujus jacturant, eidem decedit. αuod erat quartum.
Facile pater, sermonem hic esse de damno, quod datur ea su, vel dolo aut culpa alterius cujusdam, quam conjugis. Ta te est damnum, si incendis conflagrent aedes, sive sulfure su
328쪽
De societate cometali'u matrimonio. 329
t riis tactae, sive ab incendiario ignes fuerint subiecti, sive qu,
.m,cunque casu furiello ortum suerit incendium. Tale etiam ell, , si inundatione vastentur agri, si furto auserantur res mobiles, si debitor, cui pecunia eredita, fuerit non solvendo. Ceterum quartum etiam ostendi poterat in eo, quod res immo5iles pecunia acquisita comparatae pertineant ad lucrum conjugum
f. sed propositionis sensus fieret restrictior. β. 4 9. Si conuo unus dolo set culpa siua aberi det damnum, id re- De damno sarcire tenetur. Etenim qui dolo vel culpa sua alteri dat da cuba vel ὀ- nanum, id resarcire tenetur β. ISO. para. a. Fur. nat. . Quam- lo coniugis obrem etiam conjux conjugi resarcire tenetur damnum, quod dato. dolo, vel culpa sua eidem dat. .
Valet hoc, sive in communionem honorum consecterint eonis ' - 'iuges, sive unusquisque sibi retinuerit dominium in liabus suis. η' ia HEtenim damnum quoque pro rata patitur, qui iri conirnunione positiva est, quando in re communi datur damnum lai
g. 46O. Cocax unus curam gerere debet visa, sanitatis, commodi Cara co u ris ac felicitatis alienus conjugis. Etenim coniuges rerum r--gis quoad a
cessariarum, utilium ac voluptuariarum usum sibi invicem teram con communicare & ad eas comparandas conferre debent, quaq- DP . tum possunt l. 4 a 4. . Quamobrem cum res necessariae sint, quibus vita ac sanitas conservatur, & quae ad animam perficiendam requiruntur I. 499 pari. 3 r. naici res vero ut, Ita sint, quae ad vitam commode degendam faciunt β. sco. a r. I. Iur. nat. & voluptuariae, quae ad iucunditatem vitae pertinent s. so t. 8arr. ι. Pr. nat. ἰ conjux unus prospicere debet vitae, sanitati, persectioni animae, consequenter virtutibus intellectualibur ac moralibuS .sε8. H. I. I/r xat. ,
329쪽
i virtute unice pendet l. 4oo. pari. I. Phil. Aras. aesta , etiam felicitati alterius. Patet itaque, quod conjux unus curam gerere debeat vitae, sanitatis, commoditatis ac selicitatis co
jugis alterius. i a . Quodsi demonstrationes anteriores intime perspexeris, saetin Ie intelliges, curam hanc, de qua in propositione praesente i quimur , pertinere ad ossicia conjugum & ex ipse notione matrimonii fluere. Et ubi in sequentibus ostenderimus, qualis esse debeat parentum cura circa educationem liberorum, multo elatius adhuc elucescet, quod matrimonium requirat talem animorum unionem, qualis ad curam praesentem requiritur. g. 66 . 4
Condux unus qua conjuv alterum Hligere debet tanquam Aesematuo con- ρμην. Etenim conjuX unus curam gerere debet felicitatis iugum. alterius g. 46 Q. , adeoque quantum potest eandem promovere. Enimvero qui omni studio constanter id agit, ut alter sit felix, seu constantem & perpetuam habet voluntatem felicitatem alterius promovendi, is eundem diligit g. 637. pari. t. Iur. natJ. Quamobrem etiam conjux conjugem di- 'igere debeti. Et quoniam uterque conjuX etiam seipsum diligere debet g. 6o7.ρart. I. Iur. naid, conlaquenter coimstantem ac perpetuam habere voluntatem felicitatem suam Ffomovendi I. 6o6. 't. I. Py. nat.); conjux conjugis soliditatem promovere debet perinde ac propriam, consequen- rer conjux qua conjux conjugem diligere debet tanquam
Naturaliter coniux tenetur diligere conjugem tanquam aeque hominem I. 6I8. pari. r. Jur. nai, Matrimonium enim non tollit obligationem naturalem in se immutabilem I. I 42. pari. 1. Phil. pract. uniri . Enimvero etiamsi ponamus per im- r bile hominem naturaliter non obligari ad diligendum hominem quemcunque alium tanquam seipsum; vi tamen ma-
330쪽
De Societate conjugali seu Matrimonio. 3II
trimonii conjux conjugem tanquam seipsum amare teneretur. Ad obligationem adeo connatam accedit etiam. Contracta cIT. I 8. Paxt. Φ. Pur. nat. , ut ideo obligatio conjugis ad diligendum conjugem tanquam seipsum evadat sortior, & per consequens turbius ac gravius peccet coniux, si ossicio suo de- si respectu conjugis, quam si id negligat respectu hominum .
Quoniam conjux unus qua conjux alterum diligere de- De conjugebet tanquam seipsium g. 46 a. , non tantummodo vi obliga- m cilem tionis omnium hominum communis , g. 6 8. Parria. Furi ne ceterisnat.), quando vero duo ossicia erga alios inter te collidun- miseres p. tur, illud vincit, ad quod major est obligatiO l. a 3 o. 8ara. t. Hil. pract. univ0ἰ conjux conjugem in clectione praeferre debet
ceteris hominibus s. ao8. Part. I. Phil. rare univ. . Peccat itaque maritus, s aliam quamcunque personam magis diligit, quam uxorem suam, & vicissim uxor, si aliam personam magis diligit, quam maritum suum.
6 . In quibusvis ossiciis 'astandis cocax eoiugem ρυμνε δε- De eodem bet abis. Etenim conjuri conjugi qua conjux obligatur ad praeferendo praestanda ea ossicia, quae homo homini debet 3. 46 o. h. cis. in quolibet g. 6O9. payx. I. Iur. nat. . Unde eodem, quo ante f. 46 a. , inciorum modo patet, conjugem a conjuge aliis praeserre debere tin genere. quovis ossiciorum genere.
Quodsi ossicia, quae aliis debemus, fgillatim perpendere v. Iis, facile deprehendes, ea talia esse, quae etiam conjux conjugi debet qua conjux , ut ideo necesse non fuerit, prolixius hoc ostendi. Sane qui sncere diligit conjugem, eidem quinque ad praestanda quaevis humanitatis ossicia erit parat . . .