Jus naturae methodo scientifica pertractatum. Pars prima octava ... Authore Christiano Wolfio .. Pars septima de imperio privato, in qua tam de imperio ac societate in genere, quam de officiis ac iure in societatetibus coniugali ... domo agitur ... A

발행: 1747년

분량: 893페이지

출처: archive.org

분류:

331쪽

3 Ia

nexus

Pars VII. Cal. II.

h. 464. De dilecti . Aai aberam diligit, eundem quoque amat. Qui enim alnis Samoris terum diligit, ei constans ac perpetua voluntas est felicita necessario tem alterius promovendi g. 6r T. 8art. f. Fur. nat. , conse quenter eam sibi repraesentat tanquam bonam g. 89 a. Pyh. empiri), Consequenter animus cjus dispositus est ad voluptatem percipiendam ex alterius selicitate g. 338. OLempiro. Quoniam itaque alterum amat, cujus animus dispositus est ad voluptatem percipiendam ex alterius selicitates.633- γα em'r. ; qui alterum diligit,eundem quoque amat., τ .Qui amorem & dilectionem pro synonymis habent, & amare ac diligere promiscue usurpant, illi mirabuntur nos demon- . strare, quod alterum amet, qui eundem diligit. Enimvero cum nos amorem a dilectione distinxerimus 3. 633. Ps Aempir. G g. 6 II. Part. l. Iur. nat. ἔ a nobis quoque de monstrandum fuit, dilectionem non posse concipi absque

amore.

. 46 .m muris Quoniam qui alterum diligit, eundem quoque amat amore con- s. 46 4. , conjux Vero qua conjux conjugem diligere debet suam. tanquam seipsum β. 46 . I co j x etiam qua conjux conj .gem amare vibet tanquam si um. Et quoniam conjux conis ' jugem in dilectione ceteris omnibus praeserre debet β 46 a. ;cofax quoque coniugem in amore ceteris omnibus praferre debet, consequenter marum neminem magis amare debet uxoresus, nec uxor quenquem magis amare debet marito suo. 66.

Εσcta illis Quoniam conjux conjugem amare debet . 463. , quias amoris. vero alterum amat, is Voluptatcm eidem creare, taedium a tem seu molestiam ab eo avertere studet f. 6sa. ra ι.ε ινδοῦ coniux omnem operam dare debet, ut conjugι Poluptatem creet S

332쪽

De Societate conjugali seu Matrimonio. 3I3

aridium omne seu molestiam ab eo avertat. Et quoniam id, ex quo voluptatem percipitaus, nobis placet g. 34 a. PEIch. --Dr. I uxorsudere debet, ut placeat manu, es maritus Grasita.

ut placeat uxori. Qui itaque matrimonium contrahere volunt, probe considerare debent, utrum se invicem impense amare possint, nec me. Amore enim mutuo uniuntur animi conjugum c66o. ι' M.

Piri , sine qua unione felicitas conjugum kbsistere nequit.

g. 66 I. Quia coniux qua conjux conjugem amare debet, nec De odio em- quenquam magis, quam conjugem q. 463. , qui vero alte- 'gum.

Ium amat, eum odisse nequit β. 623. pari. ἐ. r. nat.)ἰ comoax conjugem odio habere non debet, ρο coniugio mamme adversatur , ut conjux conjugem odio laseat, cons quenter cum inimicus sit, qui nos odio prosequitur l. 6a6.8art. I. Fur, nat J,

inιmuttia matrimonio maxime adversarur, seu eιdem repugnat. Essectus odii e diametro adversantur essectibus amoris, quemadmodum patet ex collatione eorum, quae de utroque affectu demonstravimus in Ρ1ychologia empirica. Quamobrem cum

conjux conjugem in quibusvis ossiciis praestanssis praeferre de- . beat aliis 3. 463. , sine amore autem hoc fieri non possit; facile patet, si conjux conjugem oderit, eum defuturum omni-hus ossiciis. quae conjux conjugi debet. g. 468. Em murimonium contrahara tacite, s non expresesbi in- Adquisnam vicem promittunt, quoi fars una nemιnem magis amare ac Hlι- tisicia rea gere velit. quam alteram, V quod in stri sunt P:buavis ἁμωσιν-onium alteram praeferre velit ceteras iamInι γ omnibu , es ad hoc Pars contrahentestina alteri sisse perfecte obligat. Etenim conjuX unus neminem sese sti in magis diligere g. 46 a. & amare debet, quam conjugemiuemul alternin β. 46s. , ac in praestandis Ossiciis quibusvis eun-ecti. - ιι Iur. Nat. Iars VII. Rr devi

333쪽

374 Pars VII. Cap. II.

dem praeserre aliis β. 46 3, Quoniam haec obligatio nat

ratis est l. 14 r. pari. 1. PLLVact. umυ. b, ac ideo necessaria immutabilis I. 342. 't. I. Phil. Hact. aen . , consequenter a matrimonio separari nequit . 29o. 293. tol. ; qui in matrimonium consentit, in illam quoque consentire intellia gitur. Quamobrem si non expresse, tacite saltem promittit, quod neminem magis amare ac diligere velit quam conjugem suum, cundemque in praestandis ossiciis quibusvis pra ferre hominibus ceteris omnibus f. 36 . pari. 3. Pr. nat. di quoniam promittendo nos alteri persecte obligamus 363. para.3. Jar. naid, personae, cum qua matrimonium conistrahit, ad hoc persecte sese obligat.

Ut haec obligatio intimius perspiciatur, probe notandum est, tria in eadem consideranda esse, quin hic concurrunt. Adest nimirum I. obligatio universalis, qua scilicet homo homini tenetur . II. parti . Iur. nat. . a. Hanc ipsa matrimonii natura ad se trahit & superaddit praelationem conjugis in casa collisionis, ita ut si alteri ossicium humanitatis praestandum s rei cum neglectu conjugis vel in ejus praejudicium, praestatio ejus non esse in potestite tua intelligatur. Ideoque ad obligationem univerialem accedit singularis f. I 2. pari. r. Jur. naι. de conjuge personis aliis in praestandis ossiciis humanitatis pram ferendo. Denique 3. supera edit obligatio externa f. 636. Part. y. Iur. nat qua coniux unus alteri sese obligavit ad satisfaciendum Obligationi internae, quae ex universali & singulari coaluit: quam obligationem externam firmat naturalis, qua promissa servare tenemur g. 431. Part. r. Jur. nat. . Id hic notasse proderit etiam in aliis casibus.

3. 4 69.

A uni ne Conjuges a inlime ira uniantur, et instar unias persona ope epesinam. debeant, nec ita cum Aesona alta uniri possunt. Etenim conju-

- stes stla sibi invicem obligant ad mutuum amorem, ita ut

334쪽

De Societate eon gali seu Matrimonio . M s

nester perisnam aliam magis amare velit quam eam, cum qua matrimonium contraxit I. 468. . Quamobrem cum mutuo amore duo ita uniantur, ut instar unius personae spectari debeant I. 66o. Ich. empiri is ideo patet ,' conjuges arctissime ita uniri, ut instar unius personae spectari debeant, nec ita cum persona alia uniri posse.

Unici eonjugum est arctissima omnium. quae concipi potest, cum non modo tribuat praelationem respectu ceterorum hominum omnium quoad singula ossicia humanitatis, verum etiam coniux unus alteri perfecte sese obliget ad hanc praelationem, dum matrimonium contrahitur. Unde scripura dicisi quod fiant una caro. quasi corpora ipsorum, dum animi am re isto uniuntur, in unum coalescant, ut ideo quoad singula. quae homo sbimetipsi debct, simul spectentur tanquam eadem persona, & respectu conjugum ossicia erga alios degenerare intelligantur in officia erga seipsum, consequenter quod coniux conjugi praestat perinde sit ac si sibimetipsi idem praestaret. Abst itaque ut existimes unionem conjugum absolvi sola coispula carnali, qua in coitu corpora ipsorum conjunguntur 3.3 9. . Propter hanc unionem conjux seipsum odisse dieitur, si conjugem odio habet, ita nihil naturae humanae magis

adversum concipi debeat, quam odium conjugis sutis. 4TO

Quoniam coniuges arctissime ita uniuntur, ut instar m lsessis annius personae spectandi sint, nec ita cum persona alia uniri as amorus. possunt β. 69J; quae fomo sui debet , ea etiam aria praestare

tenerar conjugi alteri. es qua uni co Num eveniant sive prospera , sive adsersa, ea etiam alteri evenisse inrelligantur, cons quenter ea omnia, qua quis Ilii deber, omnesque casas inter se

E. gr. aEgrotat uxor: perinde est, ae s maritus aeretaret. Quemadmodum itaque qui in morbum incidit, operam dare tenetur, ut sanitati restituatur f. 4I3 Part. I. Dr. uar. ἱ i Rr a etiam

335쪽

Pars VII. GIL II.

etiam mastus operam dare renetur, ut uxor restituatur. Cumque perinde se ac si uxori vires adhuc superessent sussicientes . . quibus sibimetips sacere possit ea, in quibus ope aliena indiget, ubi marito vires non desunt ἔ ideo maritus quoque . opem uxori aegrotae ferre tenetur in iis , in quibus ope aliena indiget, consequenter opem ferre debet, quam potest. Et ubi absque medicamentorum usu sanitas restitui nequit, de iisdem uxori prospicere tenetur. Quilibet vitam suam conse va re debet f. 3so. Part. r. Fur. nat. . Maritus igitur non minus sollicitus esse debet de conservanda vita uxoris, quam vita propria. Similiter defensionem uxoris ac famae ipsius spectare maritus debet tanquam defensionem sui ac famae sum Exempla haec abunde docent, quomodo coniux conjugi mutuum adjutorium praestare debeat, ut opus non si ad particularia descendereo

g. 47ris Communicatio omnium officiorum, quae unus alteriton erado praestare potest, usus rerum, quas quis habet, ac omnium vita. casuum, tam secundorum, quam adversorum, qui cuique evenire possunt, dicitur consuetuia vitae.

Communio vitae dissert a communione bonorum Ia 6. Farr. 2. Iuri nar. , nec cum hac confundenda. Sumitur auistem hic terminus ira eo sgnificatu . quem h. bet in Jure Romano 3. r. Inst. de patr. potest . Vid. Mandrus in Comment. ad

. 4 Tais commam Quoniam consuetudo vitae saltem exigit communica Gmonem - Onem usus rerum j. 473.), qui absque dominio subsisteremrtim re- Potest 3. 236. para. a. Iur. nat. , communio autem bono ρtiirat. Ium dominium rerum commune faciti II 6. Pan. a. Brinat. I consuetuis vitae absque communione bonorum susserepotest. Quando itaque ad consuetudinem vitae accedit communio

hono

336쪽

De Societate conjugali seu Matrimonio. 3II

bonorum, extrinsecus saltem eidem superadditur, R ista salis tolli potest , quando visum fuerit.

Nariaraliter conjuges obbgmi r ad visa' consuersid em. Et- DecιUue- enim conjuges interae communicare tenentur za omnia,quae GHnevitae

unusquisque sibimetipsi debes & Omnes casus, qui ipsis Cue conjugum. niunt, sive secundi fuerint, sive adversi β. 47o. . Enimve

ro haec communicatio consuetudo vitae est g. 47 r. . Conjuges itaque ad vitae consuetudinem naturaliter obligantur.

Hine nuptiae definiuntur ab Imperatore f. I. I. de patr. p . quod sint conjunctio maris & iceminae perpetuam vitae consuetudinem continens: ubi sub ea quoque comprehenditur communicatio usus corporum suorum, qui ad generationem prolis requiritur, & in cujus concessione debitum conjugale conis 'sstit I. 3o9. . Nos hic demonstrare nondum potuimus, conis

suetudinem vitae perpetuam esse debere, quia nondui.i demonis strati potest, quamdiu durare debeat matrimonium. Ceterum ex antea dictis patet, iri consuerudine vitae personam unam alteram spectare tanquam seipsam , ita ut quod evenit alteri id tibi evenisse existimes & quo indiget alter, eo re indigere putes. Quamobrem qui officia hominis erga seipsum in parte prima Iutis naturae demonstrata anim comprehendit, is data quavis occafione intelliget, quid debeat alteri, cum quo ipsi vitae comsuetudo intercedit. Quod si a vitae consuetudine removeas deis hilum conjugale, quod ad eam non per se requiritur, sed re. spectu matrimonii laltem eidem inesse intelligitur; facile patet naturaIiter consuetudinem vitae subsistere quoque posse inter

personas, quae matrimonium non contrahunt, consequenter etiam inter duos mares vel plures, itemque inter duas plure que sceminas. Pactum aulcm de consuetudine vitae tum dici potest Arietas vita. Ac id. O qui matrimonium contrahunr, eo ipso quoque societatem vitae contrahere intelliguntur, quia sine ea matrimonium naturaliter subsistere nequit, siquidem nullus in eo notari debeat defectus.

337쪽

Pars VII. cap. II.

I. 474. De mutast Nuraralirer eofuges obligantaν ad matuum adiutorium iaaliutorio procreat une ac edacatione sobolis es in iis, qua unusquisqae naturacorietum. Iiter sibimetus debet sta qua visa consue udo exigit. Etenim matrimonium societas est I. aro. & qui hanc societatem ineunt conjuges sunt 4. 3o4. . Quamobrem conjuges sibi invicem obligantur ad mutuum adjutorium in iis, quae ad finem societatis consequendum quomodocunque faciunt S. . Quoniam itaque matrimonium contrahitur sobolis procreandae ac educandae causa β. a Io. , & propterea conjuges obligantur ad vitae consuetudinem s. 473. I conjuges naturaliter obligantur ad mutuum adjutorium in procreatione ac educatione sobolis & in iis, quae vitae consuetudo exigit, consequenter quae unusquisque naturaliter sibimet

ipsi debet.

Communiter mutuum adjutorium sumitur restrictius pro eo, quod praestatur in oeconomia & in adverstatibus quibuscunque, ac ideo tanquam finis secundarius opponatur primario, qui est procreatio ac educatio sobolis. Enimvero ne nritioribbus generalibus vim inseramus, mutuum ad utorium reserre debuimus non minus ad sobolis procreationem ac educati nem, quam ad omnem vitae consuetudinem, consequenter e dem tribuere omnem amplitudinem,quam naturaliter habere debet. Quodsi itaque perpendas ea, quae ad vitae consuetudinem Pertinent 3. 47I. & quae modo de eadem annotavimus non. 473. , in dato quolibet casu haud dissiculter definies, quidnam mutuum adjutorium exigat. 47sa

sis bis id Quoniam conjuges obligantur ad mutuum adjutorium ινλι ιν non solum in procreatione ac educatione sobolis, verum e t iam in iis omnibus , quae ad vitae consuetudinem pertinent β. 474. , qui Vero mutuum adjutorium sibi invicem praestant, litigoc . c

338쪽

De Societate conjugaliseu Matrimonio. 3I9stant, vires suas coniungunt in agendo & in eo, quod ipsas

bonum est. promovendo G. 3430; conjuges vires suas con- Detere debent non modo in 'ocreatione ac Mucarisne suotis, veram etiam in iis, ova ad vita consueruaenem'rιιnor, ac in Promovendo eo, quod unicat ae lonam est. Ostendimus ante, conjuges arctissime ita uniri, ut in unam quasi personam coalescant, nec ita cum persona alia quacunque uniri posse I. 469. . Vires itaque utriusque conjugis ita

conjunguntur ac si essent vires unius personae. Atque hac virium conjunctione obtinetur concursus conjugis unius ad facta alterius.

. 470. Societas propter silum mutuam adjutorium in iis, qua ad vi- An mutatra consuetudinem pertruent, inter marem ac Marminam contracta adjutorii

matrimonium nataratiter non es. Quod sit enim societas inter causa con- marem ac seminam contrahatur propter solum mutuum ad- tractasoti jutorium in iis, quae ad vitae consuetudinem pertinent, ea lassi m non contrahitur sobolis procreandae ac educandae gratia I. ινιmomum. 4ri . . Sed societas, quae non contrahitur sobolis procreandae ac educandae causa, matrimonium non est naturaliter s. aro. . Ergo si societas propter ibium mutuum adjut rium in iis, quae ad vitae consuetudinein pertinent, inter marem ac stemmam contracta fuerit, matrimonium naturaliter non est. Monuimus iam ante not. s. 73. , istiusmodi societatem

contrahi posse, eamque diximus societatem vitae. Quamvis vero societas vitae inter marem ac sceminam contracta natura- Iiter matrimonium non siret hoc tamen minime obstat, quo minus civiliter quoad esse s scilicet, quos matrimonium jure civili habet, eidem aequiparetur. Et sane istiusmodi societates vitae sub titulo matrimonii moribus nostris contrahuntur inter senes ad sobolem procreandum non amplius habiles. Huc etiam Disiligoo by Corale

339쪽

De muriis monio ima

perfecto.

etiam reserendum est coniugium juvenis cum vetula, item coniugium inter perlonas ad generandum habiles contractum cum perpetuo castitatis voto r in utroque enim casu non inistenditur procreatio & educatio sobolis, sine qua intentione matrimonium concipi nequit f. 3. aro.), sed saltem ciansuetudo vitae, quae ad perfectionem matrimonii requiritur, quatenus per eam finem matrimonii, qui procreatio ac educatio sobolis est, persectius consequi datur, minime autem per se matrimo nium facit.

q. oras pacrum inisur a mare cum formina ea lege, ut sibi liceat ex

ea quaerere prolem unam, vel alteram, sed absque consuetudine vi- M. tale pactum quidem natariarur matrimonium est, sed minus

perfectum. Etenida qui pactuni init cum foemina ea lege, Misibi liceat ex ea quaerere prolem unam, vel alteram; is sobolem, quae procreatur, educare vult, consequenter pactum init sobolis procreandae ac educandae causa. Quamobrem cum pactum sobolis procreandae ac educandae gratia inter marem ac foeminam initum matrimonium siti .aro. ; si pactum initur a mare cum foemina ea lege, ut sibi liceat ex ea quaerere prolem unam, vel alteram, naturaliter pactum hoc

matrimonium est. moderat unum.

Enimvero quoniam naturaliter conjuges etiam Obligantur ad vitae consuetudinem c . 4 3. , consequenter si absque vitae conlaetudine pactum quis ineat cum foemina, ut sibi liceat eKea prolem quaerere, aliquid deest, quod ad perfectum matrimonium ipse lege naturae requiritur, pactum istud erit matrimonium imperfectum. 22uod eraι alterum.

Etsi naturaliter stuprum non committat q. 334. . , multo minus fornicetur, qui pactum istiusmodi eum scemina init f. 24 I. . ac ideo nulla in eo deprehendatur turpitudo naturalis; non tamen ex asse juri naturae convenit, quatenus lex naturae

340쪽

De Societate conjugali seu Matrimonio. 32 I

nos obligat ad id, quod melius est, alteri praeserendum g. I92.

Part. I. Phri. Praci . unim , ut tale pactum recte dicatur adversari legi naturae perfectivae. Cura nimirum prolis pertinet noturaliter ad utrumque parentem 3. 263. ass. : in hoc autem pacto id agitur, ut proles tantummodo sit patris, nec mater spectetur aliter quam nutrix mercede conducta. Uberior lictassundetur per ea, quae de societate paterna demonstraturi sumus. Quamvis vero in statu naturali istiusmodi matrimonium haberi nequeat pro illicito ; non tamen inde sequitur, idem permittendum esse in statu civili, nec in eo pro stupro habendum esse. Multo minus autem hine inferri potest,qnod non si christianismo adversum, seu hominem christianum salva conscientia tale pactum inire posse. Non est quod excipias plures esse rationes, easque honestas, cur quis prolem

habere velit, matrimonium tamen perfectum, quod vitae consuetudinem continet, contrahere nolit. Neque enim necesse est habere prolem, fi cui sint rationes praegnantes, cur matrimonium perfectum contrahere nolit. Multi matrimonium contrahunt prolis habendae causa, improles tamen moriuntur. Nec qui sibi prolem quaerere vult ex tamina, cum qua tamen matrimonium perfectum contrahere non vult, certus esse potest eam esse supervicturam, immo nee novit, num talis sit futura, ut eum poeniteat, se sibi prolem quaesivisse, qua carere poterat: quod etsi etiam contingere possit in matrimonio persecto, multa tamen in eo sunt, quibus malum hoc per vitae consuetudinem compensatur. Ceterum matrimonii hujus imperfecti species dici potest matrimonium philosionicum, quatenus nonnisi per rationes philosophicas defenditur. Tale matrimonium contraxisse videtur Cartesius, qui ex tamina honesta genuit filiam, quam pro sua agnoscebat, impense amabat & mortuam lugebat. Sed plura de eo addere

supervacaneum existimamus, cum inter nos matrimonium hoc non si permissum. i

Non licet matrimonium contrahere ea sege, ut martius uxorem De matria

SEARCH

MENU NAVIGATION