장음표시 사용
401쪽
g. 664. Derela iane Quoniam persona in linea recta per continuas generationes personarιm a se invicem descendunts caedem au se invicem referuntur mad se invia cuti genita ad generantes.
Ita in exemplo, quod modo dedimus, Sempronius ad Minvium refertur ut genitus ad generantem , & eadem est relatio Modestini ad Maevium, Sempronium, Cajum, Grachum, Scaevolam, Marium: etenim Modestinus quoad ortum suum a Maevio, Sempronio, Cajo, Gracho, Scaevola Jc Mario dependet, ita ut, nisi hi omnes extitissent ac generassent, nec ipse existeret ac genitus fuisset.
s. ssis. Personae, quae in linea recta se habent ad ceteras in e stendente B dem ut generatores ad genitas, dicuntur Ascendentes: quae
descendente, Vero se habent ut genitae ad generatores vocantur Descenis item ascen- dentes. Hinc si personam quamcunque in linea recta assu- dentuus es mra tanquam terminum, per quem ea in duas partes divia desiendentia ditur; pars lineae rectae, in qua constituuntur ejus generato-ias. Ies, Vocatur Linea cycendens, altera vero, in qua constituuntur personae genitae ab eadem, vocatur Linea defendens. Nimirum si personam genitam in linea recta referas ad gigne tem aliquam, asceruiendo ab illa ad hanc per loca omnia intermedia, series personarum dicetur tinea fendens'. quodsi vero eandem personam ut gignentem referas ad genitam descendendo per omnia loca intermedia . series carundem peris
sonarum erit Linea defendens. Patet itaque anam eandem que tineam rectam esse ascendentem es destendentem, procli persona aliqua tanquam genita refertur ad aliam tanquam gignentem vel contra eadem persona ιigneos ad eandem gen/Iam.
402쪽
De Cognationibus O innitatibus. 383
Ε. gr. Sit series personarum A, B, C, D, E &α quarum ΑA genuit B, B genuit C, C genuit D, D genuit E, ac ita porro. t Quod si quaeratur de cognatione personarum E atque A, & EB referatur ad Ak dicetur linea ascendens, quae constituituri seriel personarum E. D, C, B & A. Ast si persena A referatur ad E, C dicetur linea descendens, quae constituitur serie personarum A, B, C, D, E. Etenim respectu personae E ceterae D, C, BD R A speetantur ut generatores, consequenter ipsius E sunti astendentes : ast respectu personae A eeterae B, C, D & E spe.
E ctantur ut genitae, consequenter ipsus A descendentes sunt.&c. Per do hic se se xes habet ac in progressione numerorum, quae vel ascendens dicitur, vel descendens, prouti a termino miniis mo continuo progrediaris ad masores, vel vice versa a maximo termino continuo ad minores. Etenim fi progressio geometrica fuerit I. s. 4. 8. I 6. 32. 64, progressio ascendens: quod si vero seriem numerorum invertas, scribendo 64. 32. I 6. S. 4. a. I. eadem progressio descendens dicituros. 366. Quoniam in sin ea recta personae ad se invicem reserun- Dὸ 'bei δε- tur ut genitae ad gignentes s. 164.), & quatenus linea Drminati ista in se spectatur personae singulae a se invicem per g era- ne in lineationes descendunt, excepta prima, a qua Omnes descendunt recta. 3. 367. , consequenter quae communis stipes est sues.),
personae autem, quarum ortus per generationem a communi
stipite dependet, descendentes sunt I. 36s. , una vero eademque isnea recta pro diversa relatione descendentium ladstipitem vel stipitis ad descendentes nunc astendens appellatur,
nunc descendens . 36s. ἰ in linea rectasis tanquam ascendens, sive tanquam descendens confiseretur, tot dantur generationes, quos persona in eadem construuntur, demto stipite, fler quas unicuique earum us locus in linea determ tar. Ita in serie R B. C. D. E. dependet quoad ortum suurn
B a stipite A per unam, C per duas; D per trea, E per qua-
403쪽
tuor generationes & ita porro, consequenter quando in eadem constituuntur personae quinque, quarum prima A ceterarum communis stipes est, quatuor sunt generationes, quarum una
determinatur locus ipfius B stipiti proximus, duabus locus ipsius C, tribus Iocua ipsius D, quatuor denique locus ipsius E.
g. 367. Unde ori Quoniam in linea recta tot sunt generationes, quot pertur aer ψι- sonae, demto stipite, & per eas uia Quique personae locus suustas cognatio in eadem determinatur g. 366. , civestas cognationis inrerm . stipitem es personam quamcunque in linea recti ornur xx numero generationum, ter quas ea quoad ortum suum a sipite dependet. Ita stipiti A diverso modo cognati sunt B, C, D & E, quia B quoad ortum suum ab eodem dependet per generatici- . nem unam, C per duas, D per tres, & E per quatuor.
I. 68. iacia. Diversitas cognationis personae descendentis .cum stipite
disj e. a. sn linea recta dicitur Gradua. Quoniam itaque .ea oritur ex
iis,j, si is numero generationum, quae inter stipitem & personam, quae iiij. iacta. ad eum refertur, intercedunt s. 67. I generatio gradum δε- ου μomodo cit, ac isti sunt gra quot ister inpium e personam, quae ad eum
obmutetur. refertur, generati es νηtercedunt, consequenter persona desieniadens stipιιι in eo gradu cognata es, quem in Icat numerus generationum ιnter sesam es spitem ιntercesens . Ita in linea recta, in qua constituuntur A, B, C, D & E, &eu ius stipes est A, cum inter A & E quatuor intercedant generationes, gradus sunt quatuor, & persona B ipsi A cognata est
in gradu primo, C in secundo, D in tertio, E in quarto. l. 369. De cognatis Cognati propiores sunt, qui minori graduum numero a sti-nopioribus pite distant; remortores autem, qui majore numero distant. ε remotio- Et cognatus proximus est, qui uno saltem gradu a stipite distat, risus. seu Disit so by Cooste
404쪽
De cognationibus O ianitatisius. 38s
seu per unam generationem ab eodem descendit. Dicitur tamen in signthcatu generali etiam proximus cognatus, si alii propriores non amplius extant. Ita stipiti agnatus in gradu tertio erit proximus, si nullus extet amplius in gradu primo,
atque secundo. Quoniam nimirum generatio gradum essicit, consequenter distantiam a stipite I. 368. ; singulae generationes addunt
eidem aequale intervallum, ut adeo distantia a stipite crescat in ratione generationum. Paulus l. Io. f. Io. R de gradi bus: Gradus, inquit, dicti sunt a similitudine scalarum locorum declivium, quos ita ingrediamur,' ut a proximo in proximum, id .est, in eum, qui quasi ex eo nascitur, transeamus.
s. I TO. Linea recta non terminatur ascendendo per se, nis sis stere πο- TD rerminis Deris, ubi placinerim, descendendo autem terminatur 1n perfora, linea recta. qua improles moritur. Et nim in linea recta constitutae personae omnes quoad ortum iuum a se invicem dependent per continuas generationes f. 363. ). Quamobrem rem naturaliter nemo existat, ni liqui ab alia persiona fuit genitus; si in linea recta ascendas, subsistendum erit in persona, quae quoad ortu in suum ab alia per generationem dependet.
Recta igitur linea per se nulli bi terminatur; sed si terminari debeat, ibi subsistendum erit, ubi placuerit. Σuod erat
Enimvero si descendendo pervenias ad personam, quae improles moritur, vel mortua est, cum ab ea nulla alia per generationem quoad ortum suum dependeat, in ista serie ultra illam nulla amplius existit, consequenter descensus finitur. Linea igitur recta descendendo terminatur in perso
405쪽
β. 373 . De altima, Quoniam linea recta descendendo terminatur in persona, persona ex quae improles moritur k.sTO. , consequenter a qua quo- linea descen- ad ortum suum nulla dependet per generationem, ultima dente. vero est in linea, post quam non exiliit alia 4. 44. -ι. L. Neoc nat. ; in linea recta desicndente persiona uisima est, qua ιm-
proles moratur. Lineas rectas finiri, experientia quotidiana docet, vel quia caelibes moriuntur, vel quod matrimonia contracta sunt sterilia, vel denique quod liberi moriuntur ante parentes.
g. S Ta. De tegrari- Cognatio directa dicitur, quam inter se habent personae in xe Hrecta. linea recta constitutae, conssequenter quarum una ab altera quoad ortum suum per generationem dependet g. 363. . In cognatione igitur Hrecta astendens referIur ad seMentem vel desiendens ad ascendentem l. 363.
. Nimirum descendens in ortu suo per generationem dependet ab ascendente. Unde in cognatione directa vel persona quaedam refertur ad eam, quae per generationem in ortu suo ab ipsa dependet. vel persona quaedam refertur ad eam, a qua ipsamet per generationem in ortu suo dependet.
I. IT 3. M risione M ιη βηcd recta per tram quamcunque sumas pro termino, ad recta in a- 3 am referenda sunt tam superiores, quam inseriπes; easter Usam Fhnin em dividitur in lineam ascendentem S descendentem. Etenim patet D issen- Personam istam, quae pro termino assumitur, ad quem cedentem terae reserenSae, sese ad superiores habere ut genitam ad generatores; ad inferiores autem ut generatorem ad genitas β. s63. . Quamobrem superiores sunt ascendentes ejusdem, inferior c. auἔeta descendentes f. 363. . Quoniam itaque
406쪽
De Cognationibus 9 affinitatibus. 387
que linea ascendens est, in qua constituuntur astendentes, descendens vero, in quo descendentes constituuntur cit.); si in linea recta personam quamcunque sumas tanquam terminum, ad quem ceterae ruserendar, ea per ipsam dividitur in lineam ascendentem & descendentem.
In linea nimirum recta de persona qualibet, modo non sit ultima, quae descendentes non habet, quaeri potest, quinam sint ejus ascendentes, quinam descendentes. Atque tum ad eandem referuntur tum singulae superiores, a quibus ipsa per generationem descendit, quam singulae inferiores, quae ab ipsa Per generationem descendunt.
. I T4. Gradus superioris orianis sunt, qui obtinent in cognatione De raditas personae alicujus cum aliquo alaendente. Gradus autem in-se naris sferum ord,nis sunt, qui obtinent in cognatione alicujus cum inferioris aliquo descendente. Ascendentes nimirum appellantur co- ordinis. gnati siversoris ordnis; descendentes vero cognati oraenis imferioris. Quoniam una eademque persona ab alia superiore
per unam, duas & plures generationes dependere potest, quemadmodum & sub se habere alias, quae per unam, duas& plures generationes in ortu suo ab ipsa dependet; Una
persiona ιο ιιnta recta habere potes cognatos in eodem gradu tam ascendentes, quam descendentes. E. gr. Ponamus Sempronium generasse Cajum, Cajum vero Grachum: Sempronius & Grachus Cajo cognati erunt in gradu primo. Ponamus porro Sempronium genitum fuisse a Modestino, Grachum vero genuisse Pomponium: erunt
Modestinus & Pomponius cognati Caji in gradu secundo. g. 37s.
Cognati ordinis superioris in linea recta uno nomine di- se parentia cuntur Parentes; cognati autem ordinis inferioris Liberi. bus V tibeia
407쪽
Distinguuntur enim deinceps tam parentes, quam liberi pro diversitate graduum in parentes primi, secundi, tertii gradus & ita porro, ae similiter liberi in liberos primi, secundi, tertii gradus & ita porro. Et hoc quidem pacto cognati tam superioris, quam inserioris ordinis facilius ac clarius distinis guuntur, quam peculiaribus nominibus, sicuti in Mathesi potentiae facilius 3c clarius distinguuntur per exponentes, qui gradum exprimunt, quam peculiaribus nominibus, quibus usi sunt δει phantuρ & Vieta, vel etiam Arabes. Quoniam tamen istorum cognatorum ita utroque ordine peculiaria prostant nomina, quibus etiam utimur', ideo ea hic praetermittere non debemus.
. I T6. Cognatio odi Cognati ordinis superioris in lineae rectae gradu primo di-ἀnu seu σι- cuntur Pater & Mater. Nimirum I ater est, qui personam eris in sine alteram, quae ad ipsum rcfertur, genuit: Mater vero, quae recta di eo- eandem peperit, seu ex qua eadem nata est. Cognati or-ram mmma. Siriis superioris in lineae rectar gradu secundo sunt Avus &
ia. avus nimirum maternus est pater patris mei; avus vero maternus pater matris meae. Si mi Iiter Avia paterna est mater patris mei; aemia vero materna mater matris mcae.
Cognati ordinis superioris in linea recta in gradu tertio sunt
Proamas & Proavia. Proavus est pater avi mei tam paterni, quam materni, & similiter aviae meae tam paternae, quam maternae: Proavia vero mater tam utriusque avi, quam uir,
usque aviae. Cognati ordinis superioris in lineae rectae gradu quarto sunt Ahavas & Mavia. Scilicet Abavus dicitur pater singulorum proavorum; Mavia vero mater singuIarum proaviarum. Cognati ordinis superioris in gradu quinto lineae rectae sunt inmus & Hrav a. Nimirum Alavus dicitur pater abavi & abaviae; AEamia vero mater abavi &abaviae. Cognati ordinis superioris in gradu sexto lineae rectae
408쪽
- De Cognationibus O Uinitatibus. 389
ctae sunt Traramus & Trita a. Nimirum Tritavus vocatur tam atavi, quam ataviae pater; Tritavia vero tam atavi, quam ataviae mater. Cognati ulteriores in linea recta non ' ciale nomen haben ed communi nomine Majores appellantur.
Facile apparet, nos retinuisse significatum generalem vocabuli cognationis ad evitandam prolixitatem, quemadmodum quoque jam ante fecimus, ubi opus non est agnationem a cois gnatione in specie sic dicta distingui. Nomina vero, quae commemoravimus, tradit Paullia l. Io. de grad. & assin. &n
Quoniam homo qui Iibet duos parentes primi gradus ha- mnam/νobet, quando vero matrimonium contrahitur, mas non mi' cognatoremnus, quam foemina, iridem duos sibi proprios parest' ονdinis sudites habet; levi attentione animadvertitur, numerum p perioris iaνentum progressi in ratione dapis, consequenter in gradu primo taea recta. parenus esse duos. in secundo quatuor, in tertio octo, in quarto I decim, in quinto triginta duo, in sexu IGUrnta quatuor, ιn s primo centum ut nil f in ζctavo aeacemos quinquaginta edi sex. atque ita porro in infinitum, es in Potitii gradu rotriri mares, quot far-xas. consequenter Hominem quemldeeέabere patrem anum edi matrem unam, avos deos es avias duas, promos qua raor proavias quamor, abavos octo is a vias octo, atavos seducim es aramas sedecim, tritavos tr ginta duos es tr tavras trigima duas, in grada aurem se .cmo majores inter in res sexagmta quatuor es totIdem inter faemmas, ae ua floreo in ratione dupla trogrediendo in ιηφαι um, seu quousque libuerat, snimiram sanonas nulla maret mma conrrati inter ascendentem es .d6cendentem in tinea rem I. 33a Anthm.)Ηine intelligitur, quam stupendus prodeat parentum numerus, a quibus Orius tuus dependet, ita ut tu non existeres, Ecc 3 visi Disitigod by Corale
409쪽
nisi isti omnes extitissent. Qui progressionem geometricam summare novit; numerum parentum facile computabit, ad quemcunque usque gradum progredi voluerit. Sane si in gradu sexto subsistere, nec ultra tritavum & tritaviam progredi volueris; parentes, a quibus descendis, sunt ias: si subinsistas in gradu octavo, parentes tibi sunt siet; si in decimo,
erunt a o 48. Facile igitur apparet, cur ultra tritavum parentibus peculiaria nomina imponere noluerint Romani. Ceterum non inutile est, ut consideremus, quomodo actualitas, seu existentia nostra determinetur, & quantus sit causarum numerus, quae in i eundem influunt: prodest enim ad clarius concipiendum modum, quo actus contingentium in natura
rerum determinatur, & principium tacundum est ad inveniendum alia, de quibus in praesenti dicere ab instituto prae . senti alienum.
ctinis in e- sunt Iibus & Filia, qui tamen & plures esse possunt. Dici-rinis inli- tur autem Filius persona mascula, quae ab alia immediatenea recta S genita vel in lucem edita fuit, seu ab ea per unam genera- eorum no- tionem quoad ortum suum dependet. Filia vocatur stem immo. na, quae ab alia immediate genita, vel ita lucem edita fuit, seu ab eadem per unam generationem quoad ortum suum dependet. Nimirum Filius quis dicitur, vel etiam foemina Filia respectu tam patris, quam matris. Cognati ordinis inferioris in gradu secundo sunt Nepos & μHu. Nepos est filius ex filio, vel filia natus; Neptis vero filia ex filio vel filia natus. Cognati ordinis inferioris in gradu tertio sunt Pronepos & Proneptis. Pronepos est nepos filii, vel filiae; no-
neptis nepos filii, vel filiae, aut, si mavis, ille est filius ex n pote ex filio vel filia, aut ex nepte ex filio & filia. Cognati ordinis inferioris in quarto gradu lineae rectae sunt Ab-
410쪽
De cognationibus O Uinitatibus. 39 I
nepos & a epris. Anepos nimirum dicitur filius Pr Guci Proneptis; Abneprii vero filia Pronepotis, vel Proneptis Cognati ordinis inserioris in quinto gradu sunt Adnepos &Adnopiis. Nimirum Adnepos est filius abnepotis vel abneptis. Adneptis vero filia abnepotis, vel abneptis. Cognati ordinis inferioris in gradu sexto sunt Trinepos & n neptis. vjnepos nimirum est filius adnepotis, vel adneptis. Trineptis vero est filia adnepotis, vel ad neptis. Apud Romanos li- heri usque ad tri nepotem proprio vocabulo nominantur, ultra hos I Uferisνes vocantur. Nomina hare tradit Paulus I. I o. de grad. & assin. 3c n mini b. eor. qui singularem de hoc argumento librum olim conscripsit.
g. 379. Quoniam conjuges duo, seu pater unus cum una matre De numero plures generare possunt filios & silias, quod a posteriori no- liberorum intum sumitur; numerus tiberorum in quovis gradu cognationis or. quovis corinis inferioris determinatas non est, scuti starentum in quovis gnationis gradu cognationis ordinis superioris et 7.b gradu ord
Ita si tibi nascantur duo tantummodo filii, ex quorum pri. Dii ιnferio mo tibi porro nascuntur nepotes tres & neptes duae, ex adiero ris. vero nepos unus & neptes quinque; in gradu secundo ordinis, inferioris cognatos habes undecim, quatuor nimirum nepotes, septim neptes. Ast pone tibi nasci filium & filias duas; ex filio porro tres nepotes & tres neptes; ex filia primogenita nepotes tres, neptes quatuor; ex filia secundo genita quinque nepotes, neptem nullam. In gradu secundo cognati tibi sunt octodecim, scilicet nepotes undecim , neptes septem.
. I 8 P. Quoniam nepos dupliciter intelligitur, ex filio vel filia na- De cognaritus,di idem est iu nepte 1 78. ; in secundogradu cognationis odi omem θα,