Paulini a S. Josepho Lucensis ... in Archigymnasio Romanæ Sapientiæ publici eloquentiæ professoris Orationes habitæ in eodem Archigymnasio

331쪽

tas & amplitudo supra ceteros extulit. adeo statim 1upercilium attollant ceterosque sistidiant k; ut ipsi non ex hominum numero , sed quasi e Deoru concilio delapsi esse videamur. Putant nimirum cum . imperii majestate locum obtinere non posse virtvths,quahquasi i communes populares haben tu , 'humanitas scilicet; benignitas sermonis facilitas atque mansuetudo oPutant de dignitate. sibi detrahi pluriamum nisi suserbia & sata a ceteris in iternoscantur Ex qua prosectis salsa shominum opinione natum fuisse arbi tror . pervulgatum illud proverbium ,

honores nempctin moreS mutationem ,

inducere . Longe ramere aliteri Leo X. in omni vitae suae sortuna statuit . , Iritanta enim domesticae gloriae amplitu dine, 'in tot summis 'maximisque honoribus constitutus nunquam se his

nem esse oblitus, di nihil humanis a se

332쪽

3I3 sienum .esse putavit . Proinde quemadmodum natura in ejus Ore atqueis oculis gravitatem quandam Cum incredibili benignitate conjunxerat; ita virtus & praeclara majorum eXempla illius animum ad humanitatem sic t formarunt, ut auctoritas Cum gratia , amor cum majestate veluti inito foedere consociarentur. Nam praeterquam quod in ea fuerat amplissima domo educatus , unde superbia dc audacia, ut Paulus Jovius scribit, penitus eXclusis , V ae munificentiae, jucunditatis , elegantiae 'irtutumque omnium cuminis officina patebat; duo praeterea sibi pxae oculis erant domesticae gloriae 4 mina , magnus videlicet Cosmus &Laurentius 1 pater , quorum alter ob praeclara erga rempublicam merita Pater patriae spublicis amoris: decreto appellatus suerat ster ob singularem benevolentiam charitatem non

333쪽

3I modo suorum civium, Verum etiam totius Italiae deliciae atque amor aestimabatur . His ergo praelucentibus sibi majorum eXemplis, non obscurie inintellexit Joannes Medices, principibus viris nihil esse gloriosius, quam dignitatis majestatem humanitate ac benevolintia temperare. Cum itaque in ipso aetatis flore ab Innocentio VIII: Cardinalis, deinde etiam paulo post Legatus totius Etruriae renunciatus suisset, rin ea amplitudine dignitatis ita se gessit, ut incertum secerit, plus

ne admirationis haberet adolescentem videre tanta prudentiae laude ornatum tantaque morum graVitate compos tum, an Vero Cum ea , quam sustinebat . Ecclesiasticae personae auctoritate tantam ingenii suavitatem humanit itemque conjunctam . Permirum sane svidebatur , homini adolescenti ad maximas imperii difficultates expedie

334쪽

31 I das , & ad consiliae eum de rebus privatis, tum publicis i capienda , parem inesse animi maturitatem atque spTu dentiam. Sed admirationem hujusmodi superabat, quod non tam Legati auctoritatem, quam optimi civis am rem erga omnes studiumque pateface. ret. Quo plane miraculo um est , ut per Etruriam universam ejus sapientiae fama nomenque celebraretur;

di non modo singulae illius provinciae civitates honores ei publice: statu rent , sed ii quoque omnes , qui ex xanta Mediceorum gloria invidial duμ. dum disrunapebantur eximiam ejus virtutem admirari scoeperint atque amare Usque adeo, singularem sibi conciliat gratiam Virtus cum dignitate

At fortasse mirandum i Jnon est , quod cives invidos & inimicos hum initate ac benevoleiulia deliniret ά cum

335쪽

esseratos quoque militum animos inci sui amorem pertraxerit ac Veneratio- . nem. Ardebatjani multos annos υEmilia prope universa bello teterrimo acipericuloso . Uastati ubique agri, i suc--censae domus, direptae i bonorum se 'tunae J; atque Urbes civilibus odiis magis: quam bello conflagrantes pam, tim a Romani Pontificis imperio de- .secerant, partim in exterarum gentiunt potestatam auti ultro se dederant, aut vi armisque redactae fuerant et

omnia postremo armorum terror ac

belli suror invaserat. Ut igitur tot.tantisque inalis 3: quibus jampridea divina titque humana bmnia permiscebantur , Jalius II: Romanus Ponti- Ωκ tempestive occurreret , ad arma LVeniendum esse putavit, agendurique vi & gladio, ubi religione 'contempta,

336쪽

i luissent Comparato itaque instructi L

simo longe omnium exercitu , Joan- nem: Medicen. Cardinalem ad eam provinciam Legatum Apostolicules, renuticiavit. Qua quidem ardua ac pe--riculorum plena legatione suscepta Joannes ita non modo fidem suam , peram diligentiamque eidem Julio acris 1 anec ingenii ac judicii . viro pro- haevit , sed tantam etiam apud omnest existimationem' obtinuit/ , ut milites, ipsi Joannem Medicen non legatum

t ex hac urbe missum , i sed hominem quasi de caelo delapsum intuerentur. Quotiesi enim e prodireti in publicum,l quoties t in conspestu eXercitus staret , sanius fieri selebat centurionum ac mi- .litum concursus sacram purpuram ma- nu tangere atque osculari cupientium, ut nimia pietate signa deseri . ti quasi dissol vi milita res ordines.Viderentur. :Unde autem tam praeclara atque instar I I gnis

337쪽

lustria religiosae s venerationis ossicia 2 opinentur sane alii,tantam fisisse in ea legatione Joannis sapientiam, tantum consilium , pietatem ac religionem , ut non immerito omnium erga se st dium excitauerit atque amorem . Ego Prosecto non repugnabo; cum prodis tum sit memoriae, i pecuniam saepe ad licentiam militum coercendam e Tumque explendam cupiditatem, illum summa liberalitate impertivisse; imo etiam aliquando sese vulneribus obje stare non dubitasse , ut inatron xum dignitati, aut virginum pudori consuleret. Verum sic existimo, etsi xiihil eeteris virtutibus detrahendum

esse videtur , negari. tamen non posmie , quin beneficentia atque amore mmnium sibi studia ac Venerationem promeruerit . : Auctoritas enim cum

fratia , ut Stoicu inquit, homines

338쪽

, non solum amabiles, sed venerabilesessicit. Quamobrem etsi imperatori . dignitas milites continet'; ita tamen continet', ut imperatorem aut metuant , aut oderint. Imperii autem majestas cum beneficentia ad obse quium pariter atque amorem impellit. Quid vero diutius obsequia miliatum demiramur, cum dc hostis, qur natura tum etiam victoria insolens ae: superbus erat, Joannem Medicenim- perio exercituque spoliatum summata religione colati ac mirandum in m dum veneretur Nam ingenti a n stris calamitate ad Ravennam accepta, caesoque in majori parte eXercitu,Cum Legatus ipse, qui in hostium potest tem Venerat, Mediolanum captivus

& quasi per triumphum ductus suisset.

nequaquam tamen 'animo conciditi nec dignitatis, qua praeditus isat, majestatem alaeeit. At sereno placidoque

339쪽

vultis milites alloquutus , tam graVLter 'sapienterque Romani Pontificis caussam egit, ut Pisani Concilii improbitate damnata, totus ille in Iulii

Pontificis odium concitatus exercitus errorem agnosceret suum , ac supplex veniam deprecaretur . O singularen hominis virtutem l O sapientiam admirabilem atque omni laude, praedicatione, literis monumentisque decorandam i Desinant veterum annalium historiae flammis laudibus 'ad caelum

extollere Scipiones Africanos , Julios Caesares , Cn: Pompejos aliosque clarissimos Imperatores, quod clerientia& inusitata quadam imperii dignitate, non suis tantum, sed hostibus etiam divini quodammodo ae venerabiles essent. Illi siquidem victores gentium .eXpugnatis urbibus ac provinciis igne ferroque subactis, vi & armis suam: &Pop. Rom. majestatem vindicabant.' Quod

340쪽

Quod vero Ioannes non imperio munitus , non exercitu instruistus , non vi stor, sed victus , sed captivus Apostolicae dignitatis aues oritatem propugnaVerit , quod armatae multitudinis

animos non armorum terrore ac mi

nis , sed benignitate atque humanitate devicerit & ad Romani Pontificis Vo-ἐuntatem deduxerit , quis pari elo quentia explicare poterit quis unquam satis pro dignitate laudare pAt majora nobis occurrent amoris& majestatis argumenta, si Joannem ipsum ad Vaticani fastigium jam eve istum magnanimo Leonis. nomine , Hecoratum contemplemur. Quid enim magnificentissimus ille apparatus atque ea solennis pompa qua Pontifex ιalutatus ad Basilicam, Lateranensem primo perrexit; tanto videlicet Purpuratorum Patrum splendore. tot clatissimorum Principum comitatu ac S s tam