장음표시 사용
321쪽
st summus ised paulatim proscere vodo. ergo eontrario nullus P An ergo dicendum, quiad non est cm Ire da
Uy nte si pessimus i sed peccatum in spiritum sanctum est gla-Diuam uim . ergo non patim aliqui, hoe peccato potest peceate. Eliel liueha l)r te ea. G, gor.m moralibus exponens illud Iob. 39. betur. c. 3I. Clamorem ducum &o dicit, quod vitia su et primo mentem lib. 3 i. inuadunt, cum quadam ratione hominem, quas peisiidendo ad modum ducis vineunt i sed postmodum mens per diueata vi trai rationabiliter dissi patur: sed peccatum in spiritum sanctum est maxime a pei sua
test esse primum:sedc portet quod sequatur alia peccata.
r lolopti ut dicit in s. Et hic. Lhd non est in D testate homi vis ut statim in insa
non es an potestate hominis. ut satam Et ea electione pecvicatu m iaciat.quicunque autem peceati spiritum sanctum, ex electione pereat
quia imps nitentia proprie obstinati est, ct ut quidam volunt etiam desperati.
Alia aggnino peccaei inlli trium Gum, IO E hoc quoque peccator ) in spiritumsanetum,
Ambro. de spitatu sancto . a Signationem di nitam differens tradit, dicen ς. Cur dominus dixerit, qui blasphemaverit in filium hominis remittetur ei. qui autem blasphemaverat in spiritum sancium, nec hic nee in futuro remitte-
proiectu vinuta, di de rasu in peccatum, 'tua suta requiruntur ad actum vitium, quam ad actum peccati, de ad actum viris tutis erigitur homo per gratiam et sed in actu peccati per se in sulti quis cadere potest.. Ad secundum di.
si quis corporis specie dece- eendum, rGregor. plus humani, remissius aliquid ibi ψει
dignum sit , trabet citi pam: aecidi non quin alinon est tamen exclusus a ve- ter possit ac dom
nia , si quis vero sancti seiritus enim ad mora
ta. iem pet et,&etia ad naturalem, quia cauta naturales. Et multoplus morales desiliunt in minorip rte. uia non sunt neeessallae.
Nunquid alia eli Ostenso si ij, ri P alia spiritii nancti sicut una V potestati bonitati . & gratiae dignitas, sic una iniuria. Sed Dei inuidere non dubitatur.
dignitatem, di maiestatem , Spotestatem abneget sempiter nam , & putet no in spiritu Dei elici demonia: sed in belae bub, non potest ibi exhortatio esse nccci alimvenie . ubi sacrilegii plenitudo ε Ad remum dicen est . Satis aperte hic explicatur dum , quod peto. quod sit peccatum in spiritum-
uriptioni congruere videtur, modo ex elinione,
quia illud peccatum dicitur esia se ut halben habi- se inuidentia pratis oppustuas tile electione pio
cognita Onem veritatis . spirita C in tussancti veritatem negat eius
ergo δύο Pr terea. si eut spei opponitur desperarior ita metit η pponuntur demerita: l spes praesupponit merita. Est enim spes certa expectatio suturae beatitudinis ex metiti , di gratia prouenien . ergo e desperatio praesupponit demerata. S. D. sal. tem haec spes peecati in spiritumiantium , Opoit..t quod ad alia peccata sequatur. 3 Plaeterea. Paenitentia re impaenitentia, ei. m snt opposta sunt circa idem: sed penitentia est dolor de com ui ..ete et impaenitentia aliqua peccata commissa praesuppori t. 5 Ε D eo NTRA . Perea totum qu habent actus distinctos vrum ad sui esse alterum no presupponit: sed peccatum inspicitum lanctum, habet actum ab alis, peccatis disinctum, qui Iest abiicere id, per quod quis a peccato tetrahitur, ut dictu eis. In vidi. ergo non rnecesiit in alia Deccata pia suppotiit. ι ..tii. - Praterea. Peccatum in spiritum lanctum consistit in lao quδd voluntas ieiicit id, per quod a peccato reti alii debereti sed voluntas se habet ad utrunque oppostorum. eiro potcst homo statim in spiratumsanctum peccare vel non peccate Rae s P ONDEO. Dicendum, quod sicut supra dictum est,in pecccatis quorum unum dicitur ex altero nasii ta nccnsderatur quid seni per fiat: sed quid in pluribus contingat, Iu pter quandam aptitudinem quam habet unu in peccatum quia ex alio Dequenter otiatur: sicut fraus ait gnatur sola auaritiae: qu tamen Iotest ex luxuria, vel ex alio vitio otiri , quamuis
auaritia saeptu oriatur. illud autem peccatum habet a pratu dinem, vi ex eo aliud oriatur. cuius obiectum est vehementius Din. x. aras .in cor sanctum praecedet tes habitum, aliquis Labitus acquira-- tu e r de iJeo chie
cito imn procedit, si ia in uilua ex Hectione mecat, seuehaben, habitum. Ad quartum dicendum quod spe non semper pie exigit merita in actu sed solum in pra posto sperantis . smilitet etiam & desperatio, non oportet qu1d rtaelupponat aliqua demerata praecedentia in actum. Ad quintum dicendum . quod paenitentia secundum qiaddicit actum non est nis de mali, pr teriti, sed secundum quod dicit habitum, quo qui, dieitur paenitivus, non exis itur quod aliqua metata commiserat: sed qu3d habeat hoe propes tuo ut si contingeret ipsum peecare qu5d statim p mieret: ita etiaad rationem Drapaenitentiae suilicit: ut aliquis nunqcam para terat de peccatis,fiqua committet. δεατ rex Lus v I.
f Virum Adam petrauerit iri et . tum annum
v m se proceditur. Videtur quod Adam in
spiritumi rectu peccauerit. non enem precauit tu partem, quia non peccauit ex infirmitate, neque etiam in stium , quia non ex ignorantia, e uim infirmira & ignorataria ante pecca tum non tuerit. ergo telinquitur quod peccavit in spuis tum an m.
a Praeterea. Nimia pie sumptio ae Dei miselicordia. est peccatum an ibi ritiam sanetia in sed Adam peccans de De milia. A D . x et Y ut spiritumi in .e. 2Vbi supra. appetibile ut supra dictum est. hoc autem ea quod habet maio- x ricordia ei qua :iit, ut Aug.dicit, ut supra distin. 1 habitum est In liter iem apparentiam boni: vude illud peccatum , cuius tibretium maxime recedit a ratione boni illus num me potes elle pii reum: sed quas semper vel si equentiu, ex alio oritur, & tale es peccatum in sotritum salictum, picut speciale peccatum p nitur L ideo ut saepius, Et quas semper sequatur ad alia peccata non tamen ita quod sit possibile, ut etiam homo an primo actu peccati, in spiritumsalictum peccet, & pt ipue in duabus vli inii, specieb ,scilicet impugnatio veritatis agni t 3c inutis dentia prati equa ieconciliati sumus, quia is a specie, maiorem identur habete distinctionem ab aliis peceatis. Sed tamen hoc etiam contingi' in aliis speciebus, s diligenter eoasdete tur . potest enim aliquis satim inspectis, diuersorum homi num salibu, abiicere spem suturae gloriae propiet dissicultatem perueniendi ad ipsam, de pydelectationes eotu, qui de ea non curant, di s militer an hoc animum suum simare, ut nam um
ergo videtiit in spiritum sanctum peccasse. 3 Contia. Peccauit appetendo untiam dicis silentia a ,propria tui filio. ergo magi, peciauit in statim , quam in spit
4 Praeterea. Augustin.dieir quod quamuis Adam non suri Decium tit seductu, in hoc. in quo mulieri tamen i , hoe seductus est, lib. .c. a quod credidit veniale quod mortale erat: sed peceatum quod tona. a. est ex seductione est peccatum in silura. ergo peccauit in s.
s item. Videtur quod ptimus angelu, tu spiritum sanctu tripeceati ei it. itte missibilitat enim es propraeta, peeeata in sipiitiatum santium sed pecearum primi angeli fuit iraei sibile. ergo it in spiritum sanctum. ς ε Praeterea. Eodem genere peceati,quo tune peceauit di solus. etiam nune peccat: sed nunc peccat in spiritu in iam rum, Rura inuidet gratiae quae in sociis operat ut .ergo& tunc iusseritu insuatium reccauat.
322쪽
u B eo Met a. Pereatum primi angeli suit ex hoc Anuba potentiam inordinate appetiit sed potentia appropria
patri .ergo peccauit in patrem. s Pt terea. Pona non prae odit eulpam i sed malitia mi putatur inter menas peccati. ergo ex malitia non potuit ess arrimi angeli prim si
rectatu quod nullia Non itaque distinctio illa verptim praecesserat. borum sie accipienda est, Mnasidis hauri per soliarum diu ita si ut
quid Vi dicunt. s. ens et sed ibi genera peccatorum distincta sunt . Pecca
tum enim in patrem , id intelligitur, quod si per infirmitatem, quia patri scriptura ,
.iue in spiratum sanis frequenter attribtiit poten
det u hia tiam, peccatum in filium quod
cati absolute Ge. st per ignorantiam , quia ta-pti: sed peecati quod pientia filio attribuitur. rer- contingit in riatura tium expolitum est. Qui ergo per Di firmitatem , vel
di malitia, ex pecea- per ignorantiam , facile veto naturam eo tria a niam adipiscitur. Sed noti 1l
le, qui peccat in spiritum sanctum. Cum autem una sit potentia, sapietia, bonitas trium,
quare patri Potentia, filio sa-
ur, quia qu*dam peccata in laturo etiam dimittun Dialog.
tur, scut venialia qusdam, ut Greg. dicit, non cap.s.lum quantum ad paenam sed etiana quantum ad culpam .i Nun pro eo peccatum primi ho minis , te peccatum daemonis non fuit neque in patrem, neque in clium . n
De potentia peccan ansa homirixes diabolo a Deo. DISTINCTIO XLIIII. dico, ut quis oret .lsi
peccatum ad moriatem inte ligat ut peceatum iu spar tum- tinctum, prout feciscatum in sparatum sanctum tequirit Gnalem Daren
Ost praedicta, cons de- tentiam, se ridum ratione dignum o G unam opitii 3nem.
candi poteritia , si bu, oret, quia qui nobis a Deo vel a nobis. Pu- vique ad mortem in tant quidam , potentiam recte in to mortali peragendi, nobis esse a Deo. nota mili ducitentiam vero peccandi non a
Deo: sed a nobis vel a diabolo esse, sicut mala voluntas non a Deo nobis est: sed a nobis &a diabolo. bona autem nobis
a Deo tantum est. Bonae autem .R .' voluntatis, ta cognitionis ini
olentia, spiritui salicto bonitas C tium, non homini ex seipso in pius as,ignetur , dictum est scit sed diuinitus parari, &tri superius.
d scientium, quod quamuis in semitas,
nullo modo in natura antegra inueniri
possit: α ita nee peecatum in patrem O men ipnorantia aliis quo mQdo in natura integra inueniri
soluit, non secuniam quod ignorantia dieitur priuatiue 1 sed secundum quod
dicitur negati oe . ila enim eu deiectus . consequens inteste otin creatum,in uantum creatus est. ex hoe enim deficit a persecto iii mine intellectu increati,ut non omnia sciat, vel saltem non omnia actu eonsderet, di ex tali nescientia peccatum pio uenien . peccatum in filium dici potest. d. ii militet etiam ma litia ex qua peccatum in spii Humiant uni procidit, nono rtet quδd si pinnat feta est aliqui, aesti, heceati , t supra dictum is v ride A in natura integra, potuit ese Necatum iu filium dein spiritum sanctum. Scaendum tamen , iuod primus a M. peccati intini hominii ει angeli non tuum spiritum sanctu pro P. 144 tit peceatum in spiritumiantiunt, est speerale peccatum , quod Uiniat. quandoque etiam ea ignoret otia sciat in hi . qui etiant patet ex ipso Ubiectis peccati. uterque enim peccauit altitudi- α . .. . rem propriam appetendo ideo quantum ad penu, pescati,stiit peccatum suptibiae sed quantum ad ei leunitineiam peccativit unque it peccatum in filium, qui i vierque pei cauit ex hoc .qiidd non confiderauit ea, quae conlideianda etam ad eua rationem peccati . non autem fuit peetatum primum eiatum ex hoe, quod propria voluntate repor aterae Dei vel alicui huiusmodi sicut fit in peetato in spiritum sinctum. AD RUMO . ergo patet responso , per ea quae da. Ca sunt. . '' Ad 1 tindum dicto gum qi,od quamuis Adam peccans co . pitaret de Dei miseri ordiar non tamen peccauit peccat prae 1umptionis, quia non cogitauit se miretaeordiam e sequi sne paenitentia: led simul de atileti eo teram de paeamentia cogita uit,vi Audus . ibidem dicit. Alia duo concedimus, quamuis sprimum eorum nonocte concludat, ut post diaetus,
' Ad quintum dicendum, quod receat uni ai seli non habuit iri emissibilitatem e/ genere peccati sed magis ex si tu paccanisti ut supra amuni esti & ideo ratio non procedat.' Ad sextum dicendum, quod ad primum M actum peceati inaneelo quisuit actu, stipeibi conse exit E ii itii aeacideianimitate, ,eccato iure, ut inuidia odio m. bc huiuiuioda, α ititer il a potuit esse peceatum in spiritumsanctum. Ad septimum direndum, qu Ad pecearum in rati ,hon diis eii ut ea obiecto sed potnix eae causa: Et tino qua inu , potentiam appetierit, non sequitur tu hein patiem peccaue iit, quia ron ex infimitate pectauit. unde Statarii si sinuo, rei quam Mendebatur , quo homo priuati, ni silium pri ea uerit, norieoncludebat. . Ad octauum dieendum , quod malitia, ex qua peccestum in spiritum sanctum esse dicitur, non oportet ut iit paena peccati, ut ditium est:& ideo ratio non procedit, auri tonitus. ut era. D. M
tiatur. Si autem suis matur pro peccato in spiritum lancium secundum aliam ori
requirit finalem impaenitentiam se inistelligendum est, ut non cret a piti eo quis, id est qui cunis 'ue , quia talium
bui in eo Deus euidenter osten conuersio quas m M 'l rraculosa est e unde sicut pro faciendis miraculi, non quilibet orat: sea maeni di sancti .iri ita nee pro taluim conuersione: timem feeumsum scit mam verborum non prohibetur oratio pro eo seri r sed ostenilitur, quod praeceptum de orando, pro prox imi, Melibus, non se eqrendit ad tales peccatore , quia propter sui peceati enormitatem hoe merentur, ut a fidelibus relinquantur, si ut Ethnici A l ublicam. Qui autem blasphen auerit in s. Mittim sanctum B e. lGlo. ibi deis dicit , scilicet Matth. ii. Quod blasphemia remittatur. spiritus autem blasphemiae non te mittitur. blasphemia enim nominat ipsum peccati genua absolute, quod contingit quandoque ex insrmitater iacui cum qui, ex ite passione blasphemat. quandoque etiam ea ipncretoria i cnt in hi . qui e trahi male de Deo tintientes r sed spiritus blasphemiae est voluntas blasphemandi, quando scilicet ex certa malitia blasphematuriti tune est peccatum in spiratum lancium 4 Discuti eporter analium Sc.lHuiu, qu sionis apparet solutio, secundum dii inctionem impaenitentiae prius postram . s enim impentistitia sumat ut, pro actuali duratione in chsmatione, usque ad mortem, nou est aliud peccatum ab obii matione: sed cit inuantia eiis . Si autem impendi :ntia ii sumatur, prout dicit propolitum non poenitendi, sic est aliud peccatum.
ErnRΜ et To De peccato, quatum adasummi eati. Hic determinat de potentia peccandi. Et diuidit ut in partes duas. In i,mma determinat depcit. a peccandi. In seeunda continuat se ad se ruentem librum. ibi iram nune hi, ant i uendus die. li maluidii ut in dua . in prima inquirit, utrum potentia pecca di si a Deo. In se unda determinat de obedientia, qtiae debe tut et , qui potentiam piaelationis a Deo habent. ibi i Hie o i-ttii quatitio non transilienda. 1 catea piimum tria iacit. Pri tito minueh qtis ilionem . Secundo Mnat opinionem quotutia
diis ibi l Putant quadam potentiam cie .i rettio determinat eritatem. Sed pluribu, san totum test die. ii Hie oritur quaestici Sc., H ic inquirit de obedientia debita hic, qui a Deo
rotis fatem habent. Et primo mouet questionem . Sectinis
dosii luit ibi. 3 Sed sciendum S e. l l iam nune his &e t Hieioniintiat te ad sit luentia. Et primo pGnit continuatione . secundo alsenat ordinem.ibi iHac ea rationis ordo dic
323쪽
XLIIII. PHie est duplex quaestio:
Prima. De potentia peccandi. secunda. De obe.
quaeruntur tria.dit, quia nec diabolus,nec aliquis angelorum eius, ex quo in hane caliginem sunt detrus, bonam potuit, vel poterit rh- sumere volutatem, quia si pos-sbile foret, ut humana natura post quini a Deo auersa, hon itatem perdidit voluntatis, ex
secundo. Cum s eundum praelationis ossicium a It potessas multa peccata perpetrandi, quae nis quis in i latu praelati nis esset saeere non posset virum etiam Omnis p lattio a Deo stizettium. Vtrum pia latio sue dominiumst a Deo tu ordinatione naturet institutae, vel in punitione natu
F festion uel quocunque alio, ut ab eo quod st naturale mi, ad
id quod est in naturale trahatur. Hie autem deseeau es , secundum quia ex nihilo est. huiusmodi autem defectus , sellieras uod ereatura ex nihilo sit Deus directe eausa non est,ut Auita probat, quia quod conuenit iri secundum se, non causatur in
se ipsa rursus eam habere potuisset, multo pos ibilius hoe natura haberet angelica , quae
quanto minus grauatur terr ni corporis pondere, tanto ma
gis hac esset praedita facultate. Non igitur homo vel angelus. a se bonam voluntatem habere
tem creata si sibi te linquatur, nilus est.
unde hoc est, quod ex nihilo esse, non est creature a Deo. quam uisese creatur a Deo st: posset tamen dici , quddisse desectus indite cie a Deo est . non
a Deo. D p R i M v Μ se proreditur. Videtur quδd potentia peccandi, non sit a Deo. posse enim peccare, ut An l.dicit. neque est liberta, neque pars liberistatis : sed omnis potentia naturalis, quae est i a no-
sente aliouid i sed scuta non agente, inquantum stilicet, ipse
creatur et hoc non praebet, ut tion ex nihilo si sicut dicitur cauissa prauationis gratiae,que pena es, si creatu a huius αυda peraseritonis inuenitetur capax non es e, ut scilicet, non ex nihil. . sttis ideo hie deiectus nullo modo a Deo ess,nee directe nec inditecte. se ergo potentia peccandi, ouantum ad id quod potentiet est, a Deo est i sed quantum ad deieci uni qui implicatur, non est a Deo. AD vR HvΜ ergo dicendum, quδd pose peccare dicti
aut non est e pars libertatis, quia non te quatitur ad libertatem voluntatis ut in peccatum pol sit: sed suincit ad rationem libet latis, , t in utrunque contradactotiorum possit. quam ui 1 in his, qui peccate possunt: per liberum , oluntatis arbitrium pecce Lib. dedo tui, quia volunta, eat, qua peccatu i di recte vivitur, ut Auru' bui Mabui. sinus dicit.
Ad secundum dicen um, qudd semper actu ret sectior est
. . . . - . D potentia, persectione pi prii penem undeactu, bomis, perse .
bis ad agendum acius humanos , ad liberum athitisum perti' cito est inhonitate quam potentia bona. Et similiter acti , ma net . ergo potentia peccangi, non est in nobis aliqua potentia naturalis, constat etiam, quia non est gratiae potentia, quia per gratiam nullus ordinatur ad peccatum. cum ergo Omnis pi . tenim, quae est in nobis a Deo si gratiae. vel inaturae, videtur stita potentia peccandi non sit in nobis a Deo. 1 P tei ea. Deuteron. 3 i. Dea peracta sunt opera. ergo quanto aliquid magis ea persectum magis debet computari latet diuina opera sed actus est persectior quam potentia. eum igitur actus pectati non si a Deoi nec potentia peccandi a Deo erit. 3 Praeterea. Ad opus humanum concurrunt potentia, scientia, & voluntas: sed voluntas peccandi non est a Deo. ergo eadem ratione, nec potentia peccandi ab iplo Q.
Platerea. A causa per se producit ut essectus, secundum smilitudinem suae causet: vnde a Deo , qui ea pet te causa om-lus persectiores in malitia quam potentia mala, quia in attumalo es malitia simpliciteri sed in potentia ad malum, est mosvns secundum quid: & ideo amra malus simpliciter, non die tur a Deo esse sed secundum quid.potentia autem ad malum dieitor smpliciter a Deo esse, & secundum quid a Deo non esse. rei sectio enim in malitia, non est perserito pio prie & smpliciter dicta: sed quas transumptiue, sevi dicimus persectum latronem , ti periectionem c itatis, ut in quinto Metapbys- Tex xl.
Ad tertium dierendum , qtilia voluntas potest dupliciter su-mi. vel pro ipsa potentia volunt at is, vel pro actu eius. st primo modo volun ax qua peccatur a Deo eis. Meundo autem modo, a Deo non es. potentia autem nunquam non tuat iactum: sed usus potentiae est ipsum adium t de ideu Obiecito ex aequis uocatione voluntatis Meedit.
nium,omnia producuntur retinentia similitudii cin eius quan I. ε Ad qua tum dicendum, quod est quoddam bonum pei: tum potiunt. quia a primo ente sunt entia, & a priMo vivente viventiariad in potentia peccandi non assimilatur creatura Deo. ergo potentia peceandi, non est in nobis a Deo. s P tete .cuius usus malu est .vt Boetius dicit, ipse nam alum ea: sed potentiae peccandi, usus est ipsum peccatum, quod malum est. ergo di potentia peceandi nialae rud nullum malum est a Deo. et go potentia peccandi non est a Deo. sa D CONTR4. Philosopliti, dieit, quod potetitiae rationales sunt ad opposta. ergo eadem est potentia vereandi, tipotentia bane operandi: sed potentia bene operanda est a Dco. ergo & potentia peccandi. Praeterea. Omne ens a Deo es , Ra pot/ntia peccandi est
quoddam ens. ergo & potentia peccandi a Deo est. Rεs PONDEO. Dicendum , quod potentia cognoscitur petaeium: unda ex considerat , ne actus pecora , iudicium si se Smendum est de potentia peccandi. In actu aute in peccati sunt
duo, scilicet substantia actua re de imitas, vel essectio debit
Iuni circunstantiarum. unde oportet,quod etiam in i pia porcatia peccandi duo attedant ut, icilicet ipsa pote a quae eii prinopium aeruK-lite ea eadent, qua est principium actus ordi rati di inordinati. & haec a Deo eu . coni delatur caram in ea desectus quidam secundum quent alium deficientem ploduce re possit. potentiae enam perfectauimae nunquam d. iciunt ab ςo ad quod ordinate sunt, ut patet in nece lata s. unde quod potentia impediatur, vel tetraliatur ab eo, ad quod naturaliter ordinata est, oportet quod si ex detectu eius, inquantum scilicet altera apenti, quod impedit, luccumbit: unde cum pol tia
voluntati, humanae si per sed orda uata ad bonuin, de te tu a bono in actu eius, oportet quod causetur, ex aliquia de se tu miria, per quem abali u9 vinei putea, vel deseciat iuue yes ιυί-ctuin . di quoddam imperiactum. si ergo aliquod nomen bonitatem in nobis . quae a Deo es . seeundum quam sumus ei finiale, sne impersenione nominet inuenitetur Deo, di nobis con uenire, ut sapientia, bonitas, de huiusminti. sed potetitia pe candi nominat tonum eum impertictione:& ideo Deo,in quo nulla imperseerio e ,convenire non potest. Ad quis turri dicendum, nudd usus tei dicitur, ad quem trapi incipalatet ordinatur. potentia autem qua in pece tum possa muc. non ordinatur ad malum, sed ad bonum , S ita reccate non est usus ei uir v de non sequitur. quia si mecatum es in luna Ru Ad te etia si mala sed magis quod sit bona, quia deticere ab eo quod bonum es, reatum es. Λκτ1ev xv sit.
b Vtrum omnis praelatio sit a Deo.
H D sne v Noula se proceditur . Videtur quia noti omnis praelatio a Deo st. Primo per id quod dicit Oat s. i. pM.q.ss.
ips regnauerunt, sed non ex me. ait. 3. ad 3
'I , Pi terra. I lud quod peruerse st.a Deo non es: sed quae, Et insta a.da in s raelatrones peluetis acquiruntur,ut patet in simoniacis, at. .cur.
I in aliquibus huiusmodi. ergo non omnis praelatio a Deo est. 'i a Pixte lex Praelatio concelsa a summo rege, non potest ui --tici usurpata: sed Boet. dicit in de consolatione philosophiae. quod mali habent potesatem usurpatam. ergo eo tum pilatio QN non est a Deo Pialetea. Quod Deus dedit homo non debet auferte, sicut suod Deua comunxti homul non separet. Matil, .is. sed
325쪽
ut Iam iuste aufertur prelationis potestas.erg o eorum praelati ones non sunt a Deo. Pixi. omne quod a Deo est, rimatum est. Roma. t a. sed in quibus dam praelationibus videtur mascia inordinatio esse, ut quod iuultu, sapienti: puer sem, ceator inlio, praeponatur, ut pro unque contangri. ergo non mis potest, sed malam . Similiter &praelatio est a Deo. de notentia, inquiunt, per simiba is videtur quia iit; dinem Voluntatis de potenpraelatio bono ita sit ira boni, vel mali disserentes, cra Deo quam malo- illa sit a Deo, non ista.
a malorum a Deo a Auctoris usibus astruit. pdtentiam
Virum in Raeti innocensae suisses domitatim.
3 Ed pluribus sanctoruml testim omis indubita
Pim. Omne quod potestas mala, a moest, a quo
ea ordinatum , est a De quia ex hoc ipse bonum est:sed in omni praelatione inue nitur ordo quidam superioris ad inser iorem . ergo omnis pie latio a Deo est. RE pci Nnto, dicendum, quM cum De ui dicatur esse actor otv mu bonorum r de non sit actor mali: oportet, ut s in pistarum bus aliquid boni & aliquid mali inueniatur, quod ri latio illa a Deo sit quantum ad id bonum quod est in ea. quintum veto ad id mali, quod sia adiungitur, a Deo non st. Est autem in praelatione considerare tria , scilicet pillationis prinei pium modum te usum. In quibusdam igitur quodlibet horum bonum est . qui scilicet debite ad praelationem peruenium,S debite prslationis actum exercent. In quibusdain v to p incipium est malum: sed reus bonus, sicut qui non digne
ad praelationem perueniunt, vel propter eorum insufficientia, vel propter modum perueniendi ad ipsam de tamen actum praelationis quam indebite consecuti sunt,debito modo exercent. Iti qui bis i dam verti est e conuerso. In quibusdam autem ritu nque est malum. Nodus autem , seu forma praelationis in omni hu, bonus est cossiit enim in quodam ordine, altei ius tanquai egentis te altetius tanquam subiacentis,ct quia indicium de te sinpliciter dieendum est ex eosderatione eiu ,quod est scit male tu ipsi. Ideo smpliciter dieedum est,omnem potationem a Deo eis ei sed secudum quid, aliquas pi lationes no esse a Deo, quia se ilicet abusus earum non est a Deo. vel quia etiam iniusta actio per quam ad praelationem peruenitur, a Deo non est. Ao p R i Μ M M ergo dicendum , quod diei, litur non ex Deo regnasse Iudaeorum reges, inquantum dissuadente Samuele legem tibi eliete te voluerunt sta tamen ipsa pi stationis totismati Deo est inuituta. . et Ad se eundum dieendum,quod non est inconveniem esiectu se a Deo, uius catis, secundum aliquid a Deo non est, se utrina,vel pallio aliqua a Deo est:eum tamen mitissa actio eti . Geta. est a Deo non sit. de hoe quomodo continga , supra dilum est. Similiter etiam non est In nueniens, ut praelatio quantum ad suam formam sit a Deorquamuis iniusta actio perquam ad praelationem peruenitur, a Deo non sit, nisi sorte per imite. Ad testium dicendum, quda mali g euntur habere potest tem usurpat an on quantum ad eam indebite perueniunt quanium ex eis es; iuia indigni sunt ut talabus praeterantur quam- uti Dite illi qui per eos affliguntur, digni sint ab eis amisti: aeseeundum hoe eorum praelatio a Deo est in poenam subdit
rum.qui talem praelatum metentur.' Ad quartum dicedum, quod aliquis propter abusum priuatis Moescio acceptor unde de si aliqui pi latione a Deo conseia cuti sint: tameti pi optet hoc quod ea abutuntur, ἡignum eli oreis prolationis potestas auferatur, Ee utrunque a Deo es, set Eoo,te quod ri lationem habuerunt, se quod eam iuste amitiat tinti l eut omne, vitam a Deo habent: tamen aliquas iuste . ita
Ad quiti uni dicendui luod non est omnino i nordinatum,
quod indigni ad pi lationes assumuntiir. o di natur enim se in pretiam subui tum , qui hoc merentur, vis iati a iur Iob g . Qui iacit tegna ho. hypoe. Se. - . et C ex ia. Dabo eas legem in i tote. Me ni maena omniq a Deo str
1 D mori. M se proceditur. videtur, quia in statu
est omnis potestas . Ait enim lati seu dominium δε postolus. l. Non est potestas, n Π fuisset. Dicitan. nili a Deo: quod non de pol state boni tm, sed di mali intelli quale, secit: sed pisgi oportet: cum Pilato etia ve- meritis alios alii oeritas dicat: Non haberes in me culta, sed iusta Dei
h bi desuper. Malitia nempe ho- peccassent, statum na
minum, ut ait Auguli inus . cu- tum te inutilent te
piditatem nocedi per se habet. ς ne tuis ent Wpotestatem autem si ille non f
dat, non habet. Ideoque dia- i Pret. Aligustinus
dicit in t de ciuitate Dei. Hominem ad imag; nem Dei factu solum ii rationabili-hus esse praepositum: sed homo non aequiparatur artation libus, nisi propter peeeatum, ut dicitur in Palm. Homo cum in honore esset , ε. e. erso s peccatum non fuisset, unus homo alii suppostu, non sui siet. 4 3 Prit Dominium sne seruitute esse non potest, sed Augu-mnus,& alii sitim eommuniter dicunt,quod seruitus pio pG-cato eu introducta. ergo de dominium, seu pi latio ante peccatum non fuisset. prct. Apostolus dieit 1.Timoth. i. Iusso non est lex posta. sed Phylosophus dicit in sne Ethieorum, quod haec suri neces-C stra constituendi rege, Et alios principes, ad leges condendas
habentes vim coactivam ad virtuti actus quam sermo per sua sutis sapientum non habet Argo si omnes iustitiam in qua cotiditi sunt se tua sient: praelatio non suis et s Pixt Ea quae consequuntur naturam interram etiam i manent in pama, sed in sutum omnis cessabit praelatio, ut dici tutio glos a. Corinth. i s. ergo di in natura integra pr latio
sxo eo M TR , Illud quod est dignitatis in natura in te gia multo nobilius suis et . sed dominium 1e praelatio ad dignitatem pertinent. ergo multo amplius ι' flatu naturae inte-
prae suisset. Pi t. status naturae integrς non fuit altior, quam est modo
status angeloium: sed in anse is est unus orgo,qui domination uiri vocatur:de etiam alti ad praelationem petet anentes, ut principatus, potesates,& archangeli. ergo de in statu nature humaia nae ante peceatum fuisset pri ario. R suci Mn Eo duendum,quia su pleet est ration modus. Vnu, quidem ad tegimen ordinatus. Al us autem ad dominan3um. domini autem ad seruum ut in p. Ethico. Phy δε- Cap. I..phus dieit ea praelatio, sicut tyranni ad subdaui. Dissertauia tyrannus a Rege,ut ibidem l hylosophus dicit, quia rex ordinat praelationem suam ad bonum gentis, cui pis est, proptereatum utilitatem, saluta , 8e legem sariens. triannus au tem praelationem suam ordinat ad utilitatem propriam stideo duplex modus praelationis supradictu, in hoc dissert, quia in primo intendit ut bonum subdito tum . in secuti soluo prium bonum praesdentis :Id ideo 'eundiu modus pretia
attonis naturae interrs esse non potuinet, nisi respectu eorum que ad hominem tanquam ad stiem ordinantur. hse autem sunt creaturae artationabilis , qua bux omnibus ad suum commodum praefuisset . multo amplius quini nune. Ur sed ereatura rationalis'quantum es de se, non ordinaturve ad stiem ad aliam , , t homo ad hominem: sed f hoe sat , non erat nis inquantum homo propter peccatum irrationabilibus ereatum compalatur. unde etiam Philoso- - phus ibidem seruum comparat organo. d cena , quὁd seruus est organum animatum , α organum est teruus inanimatus i Ee ideo talis pictatio hominis ad hominem ante me ea tum non siisset: sed prima piae latio , ordinatur ad utilitatem subditorum , fuisset abi quantum ad aliquem v sum: non quantum ad omnes . Eu enim praelatio ad diri gendum subditos in his, qui agenda sunt ad supplendum desectu, , ut quod populi a regibus defendantur et te ite-- - - erum ad eorrigendum mores , dum mali puniunturi R eoa cie ad actus virtutis inducuntur i sed 'ma ante petrat uirimi tuisset , quod hemani nocete pollet e nec cciana xolus secundus senti S. Tho. T in
326쪽
tra xl eu ua bono contradiceret: ideo quantum ad duo, vl. ptimos vis, pillatio in statu innocentiae non missat sed quan tum ad primum usum fiatum,qui scilicet est dirigere in agendis Vel in λendis, secundum quod unus alio maiori nunere sapientie . de maiori lumine i mellectus praeditus suisset. AD O Μ Μ
ergo dicendum, P boliis antequam aliquid rol-
zz τ α ieret Iob, dicebat domino. Mit-
libertate secit. non te manum tuam, ut est, da po- autem in persecti testatem, quia etiam nocennibus naturalibus, lium potestas , non est nisi a
uita pii AG- Deo, scut sapientia ait. Per
phum in principio m Q regna ut reges, & tyranni Metaphi . est quod per me tenent terram . Unde sui ea uia ei Rus ait Iob de domino. Qui iacit Gtur 'sua non oritura regnare hypocritam proptertur ad alterum sicut peccata populi . & de po--,d finem i& ideo se puto ista et dicit Deus. D eundus modus y di eis regem in ira mea . No-
ti, tolli sed primus modo, esse pollet. qui nullum praeiudicium libertati affert, dum subditi ad bonum prs posti non ordinantur sed econuel so. epimeti popositi ad bonum sui ditorum: unde atin incon plue se eorum seruos appellant. an Ad secuti gum 'dicendum , suda authoritas ita loquitur quintum ad secundum modum praelationis. Et si liter ad
Ad quartum dicendum quδd quantum ad illum usum prae latio non fuisset sed quantum ad ali ii , ut dictum et . n. Ad quintum dicendum, iura supra undee ima dii in 'ione dictum est, quomodo intellisendum si omnem praelationem in sutum euacuari: s tamen si plicitet intelligeretur in futuro tolli, non oportet quM in statu innocenti praelatio non suis. sit, quia satus ille adhuc erat status viae, Ee in via est necesaria piklatio perquam unus ab alio dirigatur, quod non adeo ne
celiarium conceditur in termino viae.
ad prs latos. Et circa hoc tria quaeruntur.
Primo. Vtrum obed entia sit' virtus,s est vitius . virum sit virtus specialis. secundo. utrum Christiani potestatibus si latibus , & praecipue tyrannis Obedate teneantur. Tettio. verum plostentes obedientiana, in omnibus prael, tu suis teneant ut obedire. ARτ x c u 2 v s P R I M v s. . utan ' ' a zoor
a Virum obedientia sis virtus.
D P κ vri se proceditur. Videtur quisdobe- ηδ ientia non si vitiu1 r omnis enim virtus es modium vitio tu in , ut Plutosophus dieit in secundo tali reor sed obedientia non est huiusmodi, uia petabundantiam non corrumpitur, sed perseit ut si aliquis obediat in illis, in quibus non tenet ut . eigo Obedientia non
a Piei et ea. Obedientia iespicit praeceptum i sed praece--um se extendit ad omnes ocius virtutum, quia omnes lunt in piaecepto legis. ergo obedientia non ea vitius determinatae ita consequens omnem virtutem , quod etiam potest viderio dissinitione Ambio. supra 3 s. diuinctio.inducta. Dicit enim,
ou d peeiatum es transgressio legis Dei, di cae litum inobe
nalibm,aut una de adiuncli, sed nulla de eardinal bux est, qn alliae sunt tantum quatuor, inter quas non numeratur Cl die nistra, similiter inter adiuntlax non inuenitum ut patet, si ei saerentur irtutes adiunct quas Pnilosophus 4 Ethie.enumerat. Pet totum ergo obedaentia non est vinus derei minata. Si dicatur,quod reducitur ad tuai
esse ab hominis animo. Pote- tiam
noe abdita aptaque iustitia. ret diminutionem Nam per potestatem diabolo latio im obiecti prodatam, iustos Deus facit suos. prii, ut patet in m
De hoc etiam Gregor. in mo- F 'syi'. .
rali laus ait. Tum Oris clatro, quanto maius su
non potestatis ordo in crimi- m, quod operanne est, potentiam Deus trita dii est, magi, ad ni
tis malitia nolirae mentis an- bitum respieit quas uenit. Tollamus ergo quod de obiectum , quia i
nostro est , quia non potentia fixix
iusta, sed actio praua amnat .
diei. tia per sciatur, per hoequcia debitum minuitur, quod quanto aliquis minus consderat, ut Berna. lieri, perfectior ea obedientia, videtur obedientia ad iustitiam non ieducatui. An s Praeterea. Iustitialesalis dicitur, secundum quam piae cepti, homo adaequatur: sed obedientia praecepta respicit. γobedientia est idem quod ausitia legalis sed iussit a legalis, ut dieit Philosophus quinto Ethico neu omnis virtu . et go ob . . Et ad entia non ess aliqua virtus determinata sed ginerat L sti. o P aeterea. Gregorius dici, quod obedietia non tam est Mota .libi. virtus quim mater omnium 'irtutum: sed esse mattent virtutu 3 s.cri. eonuenit chamati .erpo obdientia videtur ese ide quod chaliata, ac ita non videtur disincta ab aliis vii tutibus Sao eo NI RA. Hugo de sancto victole dicit. Ob. Ibi dedi. dientia est vitturi quae Oniaria amplectitur. iniuncta,necessatio triplenda , nisi obstitem impetantis authoritas , & ita ea speetalis virtus cum assignet ut sibi l palis,& viitti, sputi. Praete ea. Quod assignatur maximum in aliquo genere est aliquid determinatum in penete illo: sed Gin. dicit quod ob dietitia est maxima virtutum .ergo bedientia est quaedam viserus determinata. REs poNDro. Dieerdum obedentia est virtus ti ea specialis virtus. Cum enim habitus potentiae. & actu, distinia eruantur per obiecta Oportet quod vittis, quae habet speciale obiectum, sit specialis virtus. Dicitur autem speciale obi ctum a speciali latione,'uamuis illa specialix ratio circa iuultas res vel omnes poni poliri, contingit enim eandem rem ad diauersas potentias pertirete, sicut colorem ad visum, imarinatim nem de intellectum : sed sub diuersa ratione:vnde contingit, xt una virtus specialis se extendat ad actus o in Num virtutum, secundum quandam specialem rationem. scut aicit Philosophus de magnanimitate, et operatur magnum in actibus om- muni virtutum tun .e & eereratum virtutum ornatus quidam est, ct tales virtutesdicuntur,quodammodo penerales,quia habent materiam generalem, quamuis obiectum specialem arabeant, propter specialem rationem obiecti, quae in multis in tetiis inuenit ut,& per hune modum dico, p obedientia ea spe cialis virtus, quia attendit specialem rationem; praeceptum cum debito consentiendi, di quia i eddere alteri quod suum est, di sibi debetur es iussit aeria eo obedientia par qusdam iusit es, B speei aliter diuinae, quia hoc suum quod superioribus tedditur,s impletio niaudatotum, es quedam pals huiusmodi cί- munis quod debitum dicitur. vel quod suum est, & quod etiam exigi posset eo tam iudi . nam circa huiusmodi est proprie spe- . --- cratis iustitia. Sed tamen iciendum quod iti uitia specialit e plicitet sumitur. Sumttur en a proprie & communiter . pro
prosi, me sumpta spati, iustitia ut dicit plialosophus in s. tibi. est tm inter eos, qui habent squalitatem quadam ad hoc, quia stent coram principe, coram quo unus ab altero possit repetere quod suum est. secundum quem modum nee domi nisi ad se Dum , nee patris ad stium iustita ἡieu ut esse, quia ea sunt serui,sunt domini,& ea quae sunt siti, sunt patiis. Communiatet autem iuuitia specialis attenditur etiam in hye, quod dominus reddit seruo quod suum es, vel econuelso dei ede aliis, quia secundum bunc modum praedio aequalitas non requirit,dc hoc modo accipiendo austitiam specialem,obedientis ad ius
327쪽
ad iussit iam pertinet, quia per obedientiam inserior superiori ,eddit quod debet. A D pni, uti et so dicendum, quὀd obedientia seu t& aliae virtutes potes esse medium duorum vitiorum. Scien dum tamen,quod non in omnibus virtutibus, potest accipi superabunda n tra secu
dum quamlibet ei t- hix authoritatibus aliisq; plu-cti amam, alii Ur rimis euidenter ostenditur,
hon est potestas boni vel mali,
virtute, quae dicitur cuicumque a Deo aequo,&si te
veritas , curus me- lateat aequitas,
dium atten ditur, si eundum hoc, quddhomo talem se egeellendit qualix est. s. elabundaatia au
ditur secundum si peraburi dantia in huius circunstantiae, quam alijs eii eun si iis rite ordinaria
b usquando resistendum sit potestari Ie oritur quaestio nontra iasilienda silentio. Dictum est etiam sit
A eundum qu Ad ea actibus unius virtutis, ves eau latur alia vi tus, vel conseruatur, & obedientia hoc modo virtutum ina ter dieitur, quia ad hoe praecepta superiorum ordinantur, ut ad virtutes inducant, pr cipiendo ipsos actus virtutum, qui virtutes politica causant consuetudinem inducentes 1 sed ad virtutes insulis
pra, quod potestas peccandi, disponunt: nee dico nocendique, non est homini actum mutis tan.
1tolus autem dicit, quod qui qui est ad virtutem, potestati resistit, Dei ordina- vel scut disponens, tioni rcsistit. Cum ergo dia sicut oui Mis,s-
bolo sit potestas mali bes or-- T
dinatione, citas potestata non se , actum obe-
y este resistendum videtur. Sed dienti et habere po- sciendum est, Apostolum, ibi μ', quin uis
loqui de seculari potestate, L .i rrege N principe di huiusmodi, leat.
ut scilicet homo possit nimis hane eritatem seruare t sed superabundantia eius*eu ex hoe, quod aliqui, de se maiora ostendit quam sitit, quod est secundum hane circunstantiam , quae eu quid i similiter etiam di eo, quod superabiandantia obedientiae aeeipit ut secundum lio quod obediro illi . in quibux debet non obedire, nian autem secundum ho su i obediat plus quam debet alia carcun-
fiat mix ordinare si pociis.' Ad secundum dieendum , quM obedientia, de si ad omnes
actus virtutum is estendati non tamen condideratur in illis, hoe quod es pro pirum unicuique virtuti, non enim elacatactu ni fortitu dinti, inquantum est medium inter timorem &audaciam i sed eonsiderat in omnibu , actibus, ii virtutum una in rationem specialem, scilicet debitum seri, propter prae ceptum superiori .. Ad tertium dicendum , quod obedientia ad im itiam redueitur speetati m. Sed scienduin, quod una uitius teduciti: radaliam dupli iter . vel ite ut pars eiu , vel setit adiuncia et: se uti pars reducit ut virtus ad virtutem, quando reducta habet pro obiecto partem obiecta illius virtutis ad quam reducitur, ve bi gratia obiectum temp*rantiae est delectabile secundutii tactuat, euius pars quaedam eii delectabile venereum, de alia est delectabile quod est in ei bis: Ee ideo eanua , t educitur ad temperantiam sevi patri eiu . t militer ει α solu ietas. euius labimictum ea delectabile in cibi A per hune modii in obedientia i ducitur ad iustitiam specialem , ut patet ex dicti, e sed sicut adisiuncta reducitur, quando virtus ad quam reducitur, liabet pro obiecto, id quod est mitissimum in aliqua materia , & illa quae reducitur, quae adautim dicitur habet pio obiecto id quod est minus principale, per quem modum mansuetudo ad soles iudi nem redueitur, quia obiectum sortitudini, ea in maximis in iemi qui sunt circa mortem scut sunt Dellic sed mani uetudo habet pio tibiecto reliquas molestias, qus sunt iram excatan tes, in qua medi una tenet in insuetudo de perilis ne modum mode ira, quae medium iutuat in delectitionibus aliorum sen si iam, de eutrap .ilia quae medium seruat in delectationibus lu
dorum, reducuntur ad temperantiam.
Ad quartum δiceii duin, quod peisectio alieulux virtutis test attendi dupliciter , vel quantum ad id quod est propriumsbi, vel quanium a s id quod est proprium ruperioris vi tuti,,
quae t npeiat actum eius.dico igitur,quGd periectio obes ienta aeex diminutio ae debiti, non est quantum ad propriam rationem Obedientis: ted quantum ad propriam rationem charii to, lusimperat adium erua, sicut & actus aliatum virtutum.' Ad quintum dicendum , quod obedientia non est idem quod iussitia legalis. Iustitia etiam te alis teipicit praeceptum legis S actus virtutum . qui lese ordinantiat, secundum quod sunt ad arte tum, sicut Philosophu, in quinto Ethicorum dieat, id est secundum, qudd ad bon ciuitati, quae legibus regitur,atius virtutum lege praeceptatum ordinantur: sed Dbedientia .respicit pisceptum solummodo, secundum suda habet rati. nem debiti ex ordine sui ad superiorem: nde non oportet, quia sit generalia virtus.' Ad sextum dicendum, quia una virati, potest ex alia dupliciter oriri. vel per modum ea uiae finalis, ochiae modo virtus ex alia dicitur Oriti, quando aelux eiu, ad tineri Ut tit x virtutis ordinatur, de per hune moduni charita . cuiuI 'bieet uinetusnia vltimus, omnium vii tutum mater dicitur. Qiu mudo, scis A R T a c v x v a LI.
Vtrum cinctiani teneantur obedire potest, P
t, si iam non teneantur saeculatibus potestatibua obedite. & '' praecipue tyrannis. Matth. I . dicitur. Eiso liberi sunt siti. Si enim iii quolibet terno, filia illius regis , qui regno illi praeseitur liberi sunt. tune filii tegis, cui omnia ieena subduntiat ini utilibet tegno liberi esse debent: sed Chiis iani e secti sun est ii Dei. Roman. s. Ipse enim spiritus testimonium reddit &e. ergo ubique sunt Iiberi r& ita sicularibus potestatibus
I a Praeterea. Servitus pro peccato inducta est, ut supra dia Dis q. I. ctum cui sed per baptismum homines a peccato mundantur. artit ergo a seruitute liberantur,l. se idem quod priui. l a praeterea. Maius vinculum absoluit a minori, scut lex noua ab obseruauita legis veletis: sed in baptismo homo obligatur Deo , qui obligario ς maius vinculum, quam id quo nomo obligatur homini per seruit utent. ergo per baptismum a fetu tute absoluitur. D Praterea. Qui lii, et potest licite resumere, cum iacultas est, quod sibi ii, iuste ablatum est: sed multi saeculate, princiape , Frannice tetrarum dominia inuaserunt ei vocum iacultas rebellandi illis conceditur, non tenent ut allis obedire.
s Pix:etea. Nullus tenetur et Obedite quem sic te limaeo laudabilitet potest inteistere a. sed Tullius in libro de ossiciis, saltiat eos, quintium Caesarem inter secerunt, quamuis ami eum & similiarem , qui quas tyrannus iura impetis usurpau tat. ergo talibus nullus tenetur obedite. SED CONTRA . Prime Petri. LSerui subditi estote e mitiis vecti is &c. Ptiterea. Roman. 3. Qui potestati resistit.Dei ordinati ni Ne sed non es licitum Dei cidinationi rei stet e. ergo nee saeculati potestati resisse te licet. R Espo Nox o. Dicendum, quod scut dictum est, ob dientia respicit in praecepto, quod seruat debitum obieru- di. hoe autem debitum creatur ex orginatione pia latrona quae virtutem coactivam habet, non tantum temporaliter: sed etiam spiritualitet propter conscientiani, ut Apostolus dicit Roman. tr. secundum quod ordo praelationis a Deo descenditi ut Apostolus ibidem innui . Et ideo se undiim hoe, qui da Deo est, obedire talibus Christianus tenetur . non autem sciscundum quod a Deo praelatio non ea. Dictum est autem. quia praelatio potest a Deo non est e dupliciter . vel quantum ad ni odum acquirendi praelationem. vel quantum ad usum prςlationis. Quantum ad primum contingit dupliciter. aut ---ptopter desectum personae, quia indignus est. aut propter deseum in ipso modo acquirenda, quia scilicet per violentiam, ei per symoniam, vel aliquo illicito modo acquirit. ex primo desectu, non impeditur , quin ius praelationi, ei aequit tur, di quoniam pistatio, secundum suam solivam, semper
Deo eu , quod debitum obedientiae cieatur ideo talibus secundus senten. S.Iho. T , Ita latra,
328쪽
tem se peti oras. Abusus. autem praelatio
ni poteli esse dupliciter . vel ex eo
praelat s , quamuis in gignis o 3 ite tenentur subditi. sed &- Fxu videiectus, imped eius piaelationi : qui enim pervi lentiam dominium surripit, non escitur vere prslatus vel e manus : 5e ideo eum facultas ades, potest aliquis tale domi nium repellete i nas sorte postmodum dominus verus equo usst, vel per consen
sum subditorum , quibus non est resilendum inves per aut bori 3' iis , quae ei
beri , scilicet in tributis de huiusmodi. b. Si vero princeps
, - aliquis vel diabolus iusserit ali- quid, vel suaserit contra Deum,
rium uiu, ad quod tunc renitendum est Unde Aur alatio ordinata gustinus determinans . quan- est , vi si praecipiat
actum precati contrarium virtuti, ad quam inducendam,& ciconseruandam praelatio ordinatur, & tune aliquis praelato, non solum non tenetur obegiret sed etiam tenetur non obedire, scut de sancti martyres mortem nassi sunt. ne impiii iussi tyrannorum Obedirent. vel quia eo sunt ad hoc, quod ordo prae- sationi, non se extendit, ut si domi nns exigat inbuta. qus seristius non tenelut date. vel aliquid huiusmodi, de tune subditus
Non tenetur Obedire, nee etiam tenetur non obedire.
An νRINUM. ergo dicendum, ouod illa praelatioquet ad utilitatem subditorum ordinatur, sitieitatem subdito uni non tollit: de ideo est meon uenienti qud s tali praelationi sub
iaceantiqui per spiritum sanctu na slii Dei eg cti soni. vel di cendum . quod Christus loquitur de se,&suis disicipuli . qui
nee seruilis conditionis erant, nec res temporales habebant,
qui bi a suis dominis obligarentur ad tributa siluenda: Et ideo non sequitur, quod omnis Christianus, huiusmodi libe tali, se particeps: sed solum illi, qui seqLuntur apostoluam 4 itam, Hnihil in hoe mundo possidentes, & a conditione se illim
Ad secundum dicendum, qu13 baptismuη non delet statim
omnes paenalitates ex peccato primi parentis consequentes, sicut ne eest talem moriendi, S eaeeitatem uel aliquid huiusmodi sed regenerat in spem vitiam illius vitae , in qua omnia ista toli titur, re se non oportet, vi alio uis stati m haut iratus a se e uili eonditione liberetur quamuis illa si poena peecati. Ad feratum dicendum , quod malu vine ulum non absoluita minorit nisi quando non compatitum se eum illor seu i .m-hia D velitri simul esse non possunt, propter quod veniente vetitate euangelii, umbra veteri, legi, eessa imi ἡ . inculum quo in baptismo quis ligatur, eompatitur vinculum seruitutis D ideo non absoluit ab illo. Ad quatium dicendum, quod qui per violentiam prelationem aecipiunt,non sunt veti pr latit unde nee ei, obedire Itenentur subdita: nisi sicut di tum est. Ad quintum dicendum, quod Tulliti, loquitur in casu illo, quando aliquis dominium sibi Det violentiam surripit ocilen tibu, subditis. vel etiam ad consensum coacti , , quando non es recursus ad superiorem per quε iudicium de innas te possit solii tunc enim qui ad liberationem patriae, tyrannum occidit, laudatur,dc primum accipit.
t Virum religios prosis teneantur obt-dire pratisis suis in
omnibus. x AD τ π iv Μ se proceditur . Videtur quod
obedientiam professi simplicitet teneadtur obedire prae lalii suis. Colossen. a. Filii obedite parentibili per omnia: s d magis tenet ut obedire, quis patri spatituali quam carnali. e go spirituales filii praeci hue obedientiam prosis patribus spiritualibus in omnibus obedite tenentur. ζ , Pt ierea. Beatus Benedicius , dicit in regula quλd spretatus et am impossibile praecipiat, tentandum impossibile tamen est: sed multo maris tenet ut quis ad obediendum in ossibilibus quam in impossibilibus. ergo tu omnibus possi bilibu simplicitet obedientiam prostatas obedite tene is vr potato.
santialia habet, stilitet easti talia, paupeitatis, te obedienti
sed castitatem tenetur omnibus modis seruat ec siniti ter paupertatem, ut nihil proprium habeat. ergo di obedientiam sctenetur seruate. ut in omnibus sinplicitet obediat. praeterea. Inseriori non relinquitur iudicium de supe morat sed s subdit ua
do resistendum sit potessa haberet discernereti in libro de natura boni ait. ' μ' . Si illud iubeat potestas , quod sibi iudi
non debes facere . hic ia-- eium de praecepto ne contemne potestatem, ti superiolim ergo sub mendo potestatem maiorem. Ipsos humana tum rerum gra' bEdue.
diis aduerte , si quid iusse- s P ater. Qui
libet Christianus tenetur prelatis spiritualibus obedite. si e o ptos ente, ob
dientiam non tenerentur. smpliciter in omnibus obedire, nntillo ἡigerrent profitente, obesientiam a non prostentibus,ti se tes, pioses o superuacua esset. ergo eum non sit petuacua, tenentur in omnibus obedire o m rus D eo NTRA . Bi rnaid. dicit in libro de disi, nsatio. ine Ec precepto. nihil me pio hibeat horum quae promis, nihil plus exigat quam promis i sed non pici mittuntur nisi illa quae sunt in regula. ergo non tenetur subditiis in aliis obedire, nisi quae ad tegulam pertinent. . Praeterea . Nullus tenetur ad aliquid, ad quod e teri non tenentur msi secundum quδd ad illud ex voto se obligat si Getali: sed prostentes non vovent obedire tu omnibus et sed solum obedite secundum repulam talem vel talem. ergo non tenetur in omnibus obediis, di haec etiam ratio accipitur ex verbis Berna id. in eodem libro icentis de hoe . Non: palum pratata praescribitur voluntati, quod his qua prostent ut spondet obedient am i non tamen obedientiam omnimodam i sed determinate secundum tegi in m. nec aliam quam tantii ven
dicti. Et pos subdit praesiam pisatu, si hi ex terula sciat nitusu tam , 8e se sua demum imperia moderariairca id solum quod
rectu in esse eonstiterat, nec quodlibet tectum : sed hoc tantum quod praedictus pater conssiluit. Rn s P o M D x O . Dicendum, qu)d est triplex Obed, --tia scilicit indiscreta, imperfecta discreta tamen , de perficia. I ndi reta obedientia. quae nec obedientia diei dei, i, i st quan . do aliquit obedit in illis, qu diuinae legis regulς contrar an . . tui, quam debet inuiolabiliter obseruate , vel etiam in illi que contrariantur regulae, quam professis est in his duntaxat, qui dispensationi pi lati non subduntur. Ed ad hanc obedien tiam nullus tenetur, immo quilibet tenetur eam non habere. Imperfecta autem Megientia: sed suffciens ad salutem obedientiam piost mibus est illa qua aliquis obedit in his, quae ser- 14 itis.
Date promist de non alii . unde B. Benedictus dicit. Celeium subdi ius huiusmodi obedientiam, quae voti s nibus cohibetur nouerat impersectam, de ad hane obedientiam prostentes obe dientiam ex necessitate coguntur. Obedientia veto petiem
est, si eundum quam subdiam simpliciter obedit in omnibu , qtit non sunt contraria testi diuinae vel regulae. quam prosellus est. Unde ibidem s. Bene 'i dicit.Ρe setia obedientia legem
nescit terminis non at latur, non continetur prosimonia an
gusti , largiori voluntate sertur in latitudine eba itati , & ad omne quod iniungitur spontaneo vigore liberalis alaetisque animi modum non cons letam in ins nitum extenditur. & ad hanc obedientiam nullui tenetur debito necessiati, sed so lum ex honestate vagam, scut tenetur semper aemulati ea in mala meliora. Quidam tamen aliter dicunt, ni licet quod obtarentiam prosissi, ex necessitate tenent ut obedire piaelatis suis non solum in his, qua ad regulam pertinent sed in omni bus, quae regulet non contrariantur, sue snt indisserentia sue de numero bonorum, dummodo non sint altiora, quam pro sessio proprii ordini, requir e , sed ad aequilia xel faciliora prae latus cogere potest. etiam si seeundum praecepta tegulae non . sat . sed prima opinio est lon*e melior, quia cum debitum obedientiae ex ordine prelationis causetur, ad illa tantum m do ex obedientiae voto subdim obligatur, ad quae pillatio es ordinata. Ad hoe autem praelationes in religionibu ordi nant ut, ut satus telisionis secundum insitura regulae eo se, uetuir de laeti in liis solum . qua ad regulam pertinent, de bitum obedientiae causatur. Sciendum autem, quod ais tegu- l. m pertinet aliquid dupliciter . vel directe vel indirecte. Dilecte sicut ea , quae in statutis tegulae continentur. ν non comedere' carnes,lenitet sileatium , di huiusmodi.
329쪽
Indirecte. se ut ea quae pertinent ad mutua obsequia, sae quL A sectit ted hoe pactum illicitum esse&ideo ex hoe non die ut i
bus status reli pioni, seruari non posset, vel etiam 'us peltinet ad plenam transgressionum: de ude eis nulla specialia menta oin regula sat.' A D P Rr ΜνM ergo dicendu qudd praeceptum Apost ii intellisitur nona rit procurator , nunquid faciendum est si contra proconsulem iubeat 3 Rursiis si quid ipse proconsul iubeat:& aliud iubeat imperator munquid dubitatur illo cotempto illi esse seruiendum Erso si aliud imperator: aliud Deus iubeat, contempto illo obtemperandum
est Deo. Potestati ergo hominis, vel diaboli tunc resistamus cum aliquid contra Deum lug-
ad filium pertinent, ouia in quibuslam. ut Phrio sopbu diiscit in Nono Ethico. Magi, est obediendum patri, in quibuslam magis duci exercitus , q patri,& in quibusi a magis ni leo ire se a altis. Ad se andum dicendum , quia A. atus Benedictu, lo . quitur de obedientia persecta, quam omnes obedientiam prostentes ex holaeitate aemulari debent: non tame u obligantur ex necessitate Ad tertium direndum , quda castitas est virtus habens de terminatam materiam, de determinatum actum . Similiter depaupertas. obedientia vero habet peneralem materiam, .l dictum est. Se ideo si aliquis obedientiam absolute voveret in omn ibu . esset consiliaci religionum , quia ide in teneret ut seruare Hu, quod alter : be ideo votum obedientiae determinatur se
tus debitum obediendi 1 sed pactum stangendum ess Ela. 18. Pactum vestrum cum in serno non sabit . unde non opor tet, ut omni potessati , quae a Deo si obediatur i,sed ei tantum, quq a Deo est ad hoe instituta, ut sibi debitiobedientia impenda
gesserit, in quo Dei ordinatio- tur: cuiusmodi est
ni non resistimus, sed obtempe l: p latiunt, po-
ramus . e Sic enim praecepit Deus, ν t in malis nulla potet ta- dum, M. Ex hoesti obediamus. videtur, quia sit ma
Iam nune his intelligendis, s . p. induim a atque pertractandis , qu* ad imin L sedi Vlia
verbi incarnati mysterium per detur esse talium, qatinent: iti tegra mentis conside in quibusdam inris
ratione in tedamus, ut de ineffa 'η- ,
ri Deo reuelante valeamus. quibusnpi patii,
iduci exercit 13, A in quibuslim plus duci exercitus, quam patri , ut in Nono Ethicorum dicitur . ergo sequetur, quod idem eodem si ina
s Prael. Archiepistori potestas es maior, quam potestas epi scopi r ied in quibuslam plus tenentur Obedi te subditi tuis episcopis quam Alchiepiscopis . ergo non semper maiora pol sati est Obediendum magis. . Prael. Abbate monasse dicitum subduntur Episcopis, malint exempti. eiso potesas Episcopi est maior , quam pote- eundum cetram regulam. non ea autem smile de altis dum C stra Abbati, sed monachusaenetur plus obedire Abbati,q
Ad quartum d cendum , quod quamui, subditus non Σabeat iudieare de praecepto pralatii habit tamen iudicare de actu proprio in his duntaxat in quibus praelato ex ordine praelationi. subditus non est: Rideo no oportet, G1 in Omnibus obediat: immo necesse est, quod in quibusdam non obediatiua Ad quintum dieendum, quod illi qui obedientiam non plostentur, non tenentur in omnibus obedire spirat ualibus praelati , nil in illis, quae pertinent xl regulam quana in baptismo professi sunt, vi scilicet abrenuntiante, Sattianae. N cinnabu pompis eiu de christianam vitana agere profitentes, induant nouum hominem, qua secundum Deum creatus est. xx post Tro Tex Tva.
dinis est, quia potentia per actum cormas tur . unde priu4 de actu peccari determinandum iamquam de potentia peccandi: quamuis potentia actu naturaliter se prior. virum potentia Deciandi, dic. i videtur de buris e dicere potentiae peccandi pluraliter quia a cibus plurium potentiarum pecc Me contingit. sed dicendum.quod nulla potentia habet, quδd elietat actu in peccati, nisi in uantum est voluntas, . et a coluntate mota: Ec ideo una potentia est se cundum quam primo peeeatum ines, abeet volunta4,vel liberum arbitrium. Mala voluntas non a Deo, loe., Hoc verum est si sumi ur , oluntas pro actu voluntatis . non autem ssumatur pro potentia. quae est prancipium actu, i R ideo s-
militudo nulla est per quam a simili de potentia concludete volunt. 3 Sed pluribu, sancti tu test. Ece., Videtur, ip proba- in tet is bellicia, sed ei qui in omnibus superior est, scilicet lici Magistri nihil valeati quia auctoritate, sequente, ni,n l μ Deo simpliciter ea magis obediendum, de ei qui vice, Dei ge-quuntur de potentia peccadi: sed de potesate praelationas. sed rit plenarae. dicendum q d ui potestate riari ionis: quae hab mralis potentia est, inuo ut etiam ris i iis et ista, peccavistini ipio ptet potestatem praelationis multa peccata pistati facete poclunt,quae nε postent f praelati non essent. Perme te dic. I. Quae si differentia inter tesem se tyrannum dicti, cin ter tio attieulo primae quissionis apparet. I sed scientiu est Apost. ibi loqui,&e.l Videi ip solutio Magistri fit in tussi iens , quia superius ostendit etiam potestatem nocendi qui diabolu, ha bet a Deo esse 5e ita videi utiquod si potestati est obediendum, quia potestas a Deo, quod etiam diabolo si obediendum. Sed dicendum, quod proculdubio auctoritas Apostoli tantum de potestate praelationis intelligitur: cuiusmodi potestatem supra homines diabolus non habet,nis inquantum cum eo quas scedus ineunt,consentientes ei per peccatum sunt serui eius es- Ad se undi dicendum , quini in illis 'αquibus magis obediendum Epilialpo A tepileor non est superior episeopor sed tantum in cas bis determina tisalute, ut quibus ab Episcopo recurratur ad Archiepiscopum Ad tertium dicendum , quod Monachus magis tenetur obeire Abbati, quam Episcopo in illis. quae ad statuta regulae metinent. In his autem quae ad disciplinam Ecclesiasticam petii nent, magis tenetur Epi opo, quia in his Abba, ea Episcopo suppostus η Ad quartum dicendum, quod potessa spirituali , ct saeculam, utraque deducitur a potestate diuina: N ideo intantum saeculari, potestas est sub spirituali, inquantum est ei a Deo sudipolita, scilicet in his, quae ad salutem animae pertineat& ile CapruEpiscopo. ergo non semper maiori potestati obediendum est
Piri. Potestas spirituali est altior, quam saeculatis . s erro. maiori potestati magis est.. obediendum i praelatus spirit lis semper absoluete poterit a praecepto potestatis saeculatis: quod Respondeo dicendum, quod poti,ssa, superior & inferior dupliςitet possunt se habete. aut ita, quod in serior potessas ex toto oriatur a superiori :& tune tota virtus inferiori, tandatur supra virtutem superioris r&tune smplieiter .& in omnibui est magis obediendum potestati superiori, quam inferiori: sicut etiam in natu talibus causa prima plus insuit supra caucatum eausae secundae, quam etiam ipsa causa secunda, ut in libro de caus, dicitur. de sicut se habet potestas Dei ad omnem potestatem et eatam; sic etiam se habet potesas imperatoris ad po- , testatem proconsul iri scenam se habet potesta papi ad omnem spiritualem potestate in in Ecclesia, quia ab ipso Papa piadu, dignitatum diuersi in Ecclesia, di disponuntur, ta ordia nantur . unde eius potestas est quoddam Ee lesiae sunda meo tum. ut patet Matth. is. Et ideo in omnibus magis tenemur obedire Papae,quam Esi scopis, vel At si episcopas, vel Mona chus Abbati absque ulla disinctione : potest iterum potestas superior di inferior; ita se habere, quod ambe oriantur ex una quadam suptema potestate,quae v nam alteri subdit se uasum quod vult:& tunc .na non eu superior altera, nas in his quibus una supponitur alii a suprema potestate , ct in illis t tum est magis obediendum superiori, quam inferiori & hoe modo se habent potestates, S Episcopi Archiepiscopi deseendentes a Papae potestate. AD 9 ni Mura ergo dicendum, quod non est inconumniens patrem esse superiorem in rebus iamiliaribu , de duceni
330쪽
ἔα hIs magis est obediendum potesati spi ituali,quam facula H. in his autem quae ad bonum ciuile pertinent, est magis obediendum potestati saeculari, quam spirituali, se eundum ita lud Matth. xx. Reddite quae sunt Caesaris Gestari,&e. Nili serre Diessiti spirimat; etiam saecultas potestis coniungatur: s-
cui in papa,qui utriusqtie potestati, apicem tenet stilicet spἱ itualis & secularis, hoe illo disponent qui est sacerdos, dc rex. in aeternum,seeundum ordinem Melehisedeest. Rex regum, Ecdominus dominantium,euiu potestas non auteretur,ecos nunon corrumpetur in s euia iaculorum. Amen.
Scripti Diui Thomae Aquinatis in secuti dum librum
Apud limedes Antonij Blassi, & Ioannem Osina inum Liliorum socios