Scriptum d. Thomae Aquinatis doctoris angelici, in quatuor libros Sententiarum magistri Petri Lombardi quorum distinctiones, ac quaestiones sequens index ostendit Scriptum d. Thomae Aquinatis doctoris angelici, in secundum librum Sententiarum magistr

발행: 1570년

분량: 330페이지

출처: archive.org

분류: 철학

301쪽

amvra n est unum peceatum esse eausam alter ἰus, ves ex si- s Maerepta, mundum quia est initium ide eupiditat,

biis eorrupto Eiciente actum peccati, vel ex passione, seu promitate ad patiendum ex corruptione naturae ei, sequente.Aω autem peccati non proprie nomen tradi ei, habet: quin potius ipse ex radice est . unde origo peceati ea peccato similat ut magis origini rami

ex ramo: smiliter tradit super illum locum Psal. etiam habitus pro' v. incensa igni re suffossa: a his

tes ess a prima' si ςnim duobus modis dicit o ia

ce peccati, quia cum Peccata mortalia includi: & inhabitus peccati neq; censa igni dicit ea, quae ex cupi-st naturali , neque ditate male incendente oriun

his P; Z xur,Suffossa vero, quae ex timore

s dicatur in f passio aliqua vel pro hitis ad passionem ,

dum quod est radix , sunt idem seeundum rem, Ec die ineratione modo praedicto: de propter hoc dieit Augusiam a super Genesim t Superbiam di cupiditatem non quas duo mola, sed unutii ni tum esse.

tatione, aut sermone aut opere

peccamus. his aliquido etiam quattus adiicitur modus, scilicet conluetudinis: quod in quatriduano Lazaro significatum est: dieitur quoque homo PCc

da. Alibi vero dic

p ς i quod est, quando quis cupit nO G lesentit, ut hi reticus, vel quae 'idetur, P ωςu

cupienda, vel timet non timen- Dei sunt usurpare presumit in

m turpeccarii digne participando sacramentis, vel quando nomen Dei peierando contemptibile facit.

In proximum peccat, quin proximum iniuste isdit. lnse veto

cum sibi. dc non alii nocet.

quae ex corruptione fieri tribus modio cogitatu. originalis peccati co verbo, ta opere. Unde Hieron. sequitur: eum uxo M super Ezechielem: Tria genera

zi 'ia ,sb. lia det icta sunt. quibus humanu

mo inordinate eo n- genus subiacet. Aut enim cogi

Mettitur per peccatu:

L si quidam ordo secun dym quod unus est finis alteri ut semper I aurem ea quae sant ad hne sunt plura, quam ipse finis, oporteti ut quanto radix peccati sumitur propinquior siti vitianor tan

t io inueniantur pauciores radices: snis autem ultimus an amo.

re eommutabilium bonorum, est ipse homo propter quem om ted linpua est unum de exterioribus membris.ergo cibum sti nia alia querit:& ideo s radix meeati accipiatur ex patre iph per linguam pro sertur non debet diuidi contra peccatum Nel me antis: erit una. fi autem sumatur ex parte eorum,qua pro- ris,quod est peccatum exterioris actu . 3pter seipsum peccan quaeri erunt plures. Similiter etiam appe U Prae. Circui: ua ima actu , non debet diuidi eo nita actum, assignatur Diens si, quia ei uidάrenetii eaedem sunt planiae dire diuideatesi sed prissi est ina

gentis, saltem anal gicum. ergia inc u ni eter tot .atris diui

sionib' dictinguitur. i Prael. Aeectio plus habet de rati ne peccati quam corata-NO,quia ad cognitionem pertinet i sed ipse de ast elicitie me trionem non facit. igitur insufi leniet diuidit. et a Prael. Actus exieriores per membra exteriora e e centu

titu ei rea honum commutabile dupliciter se habet. vi l licui si seqtiem is quod aestimat s bi eonueniens vel sicut suetien, ma-l lum sue nocivum. Malum aure scut non habet si ras ut pii- 4,atio boni ita etiam non sugitur, nisi inquantum diligitur bo-l num i di ideo fuga mali reducitur ad detiderium boni, sicut in causam primam. Secundum hoc ergo sciendum, ν radices dive smode a sanetis assignantur, quia passio, quae ea radix peel rati, vel est secundum inclinationem appetitus in id ouod estvlii inu, s nix bono tum commutabilium r & se amor tui poniti ab Austistino radix peceati. vel secundum inclinationem appes tatu, in ea qum propter hunc sinem que tunt utile hoc duplici

ter. vel secundum inclinationem appetitus in bonum tantum ti morier quod malum sugitur, vel secundum cO parationem apia petitus ad utramque: s secundo modo s. seeundum inclinatio i nem appetitus in bonum commutabile, di malum oppostum,

sed eonsuetudo est quaedam cretan statim a peccati .ergo non de bet diuidi peecatum consuetud tuis contra peccatum operi ς 3 prael. pectatum omissionis quaedam species pecori quaei uti nullo illotum membrotum eontinetur. eisia diuis

.st insti sciens. Vi R . t qiinritur de alia diuisone. quae est per ie 'i L. 5 -Lcta. videtur enim,* se in sussciens, quia in illum peccans re iacue dicatumquem ex suo peccato laediti ted Deum peceando laedere non possumua ut dicitur Iob; s. si peccaueris , quil ' δ' ei nocebit & s multipli eatae iserint iniquitates tat quid i

tres contra illum ergo dicatur inconveniem et aliquis iaDeum peccare.

x Prael. illud quod est ratio dilitendi non potest odio haberi: sed homo est ratio diligendi respectu fui; su :quia nihil hamo diligit uis inquam tim est bonum sibi .eigo itullus seipsum se sint radi eo peeratorum quae in litera assignantur. ccupidi- I habete odio potetis sed in illum pGeam , quem odio habemu

tas male inflammans, 5e timor male humilians. Si autem pri- e go nullus in seipsum peccat. mo modo hoc dupliciter . vel secundum inclinationem appe titu in bonum exterius uniuersalitemst se erit una radix .sseupiditas vel particulariter in diuersa bona,quae sunt triplicia:&se erunt ite radices.s concupiscemia carnis circa honum delectabile sensu ccineu piscentia oculo tum ei te a bona exteriora in usum Oidi natat superbia vitae circa bona seeundum opini nem ut honor, dignitas,& huiusmodi.

A ti νη MvM etro dicendum, V peccatum non habet D.6sg. sundamen tu d ex parte illa qua auerso eu quia se nihil est sedeα palle conuel sonis qua aliquid est, radicem hes,ete potest.' Ad secundis dic dis, uitamur,& eupiditas fm si norant actum D. σε. reccati noti sunt ii radices, sed Em nominant passionem, velaos. monitatem ad passio item, ut sumatur radix magi remota. 3 Prat. Peecatum e haritati opponitur sed in praee p i charitatis non datur dis inclum praecepism homini de dilectione sui, sed includitur in dileti ione Dei de pt.ix in a. eruo non deberet poni . nus determinatus modus peccati, ex hoe quod pe eat ut in seipsum. . Praei. Q uicunque peccat in proximum peceat in seipsum. N in Deum.ergo peetarum an proximum,non debet diuidi cotta peccatum quod est in seipsum,& in Deum. VLTxar quaeritur de alia duisore, quae sumitur secundum nomina, uia sapientis non est de nominibus curate, sed theologus maxime sapens est. ergo de diuitione peccat rum per nomina non se debet intromittere, sed eis vii, , t plu

res utunt

Ad tertium δὲ quartum,& quintum,des xtum, at et respou - η a Pret. Sicut delictum d citur per hoc. qii 33 aliquid dete-Do per ea,quae dicta sunt. q. Ad septimum dicendum. V omnia illa sumuntur ex parte auersonis: Si ideo proprie loquendo non habent rationem ra DE d;ti in 'diei quia nullus ad malum intendem,operatur. ut Din. dieit. ti . . habent tamen lationem initii .propter quod dicitur ei, initium omni seerati est superbia,quis actiis .escientis, inquantum defieten est,aliquis desectus praeelissenέ initium et se potest .de autem isse praecedens peceatum,potest esse vel in rati ne diligente. di se dicitur omne peccatum esse ex errore, vi error si idem quod ignorantia electionis, s m quam omnis malu est Cap. s. i notan .ut in s Ethicis icitur.veles in via luntate imperante a-tium i m cp non intente, & solicite inhaeret his, quae Dei sunt: ti sieta eontemptus di superbia, im quam aliquis non euiat subesse praecepto,vel praecipienti N scut unum peceattim est ieeundum rem auersia εἰ conuerso, differens secundum com raraitionem ad diu sos termuros: ita etiam superbia hoc cis Alinquitur: ita peccatum dicitur per hociquod ab aliquo abe ratur cuin auerso si formale in peccato a quo denominatur. ergo videtur differentia pristia quam asi 'irat nulla esse. Pret. Per ignorantiam nia silum conuenit peccare peccata omissonra,sed etiam itan tessionis. eum erm delictum proprie sonet omissionem, quia dia itur quas det et 'um, videtur ineompetens e ste illa. s. secunda exposti qua delictum oporitur quod per ignotantiam st. R avo NDao Dicendum, ista diuiso assignatur, soeundum gradus quibut si progiciuus ad eomplementum re eati, radus aute illi attenduntur secundum quod unus actusa teri actui addat ad persection 3 peceata .vnde Oportet, s m rt du, includat in se peccatum;& ata est quas diuiso totius apoia D. syntestativi. dilao autem actus ad actii potest esse multipliciter.

Ei fui hoe sunt diuersi gradus in peccato. unde primus gradus, peccati est in priano actu peccati,superque alia addunt. hic aciest actua

302쪽

D I s T I N. XLII.

es ictu, interioris volun a is & hoe est psimum membrum di- Α deo diligunt in se naturam sensibilem, appetentes ea qus sunt uisoni . s. peccarum cogitationi . huic autem actui superaddie secundum sensum delectabilia, ct quia huiusmodi sunt mala

alius actus ea primens,& desilitans hune actum. satiust curioni :& ideo hoc est secundum membrum diuisonis iterum sese actum locutionis additur actu, exterio siquo membra corporis mouentur ad eon quendum finem v Iuntati, & hoe erit tertius gradus, & ter Dum membrum qirea peccatum operis: quarto additur actus exterius actui exteriori, & hie est viii

mus gradus,& qua tum mebriim .s pe Utumcdsuetudinis, quia ιum post actu exteri rem non sit aliquis aesti, alterius genetis: oportet, l

udio disserunt det Plum I peccatum. Ariam quoque appella

tionem habet. dicitur enim peccatum & delictum: de delictum sortasse, ut Aug. ait in quaestionibus Levitici: declinare a bono: peccatum est facere malum . Aliud est n. declinare a bono: aliud est facere malum . Peccatum ergo est

non. alitem peccatu

quod est in Deum tofi latio peccati quo homo i scipsum cat & ideo non est il himus gradus peccati,st secundum multiplieationem huius

modi actuum.

AD p M . M ergo die en ii A. Udiuiso alicuim potest -- esse multipliciteri .el sicut genetia in species, vel sicut subiecit D, diuic 'in a Mentiae vel etiam aliis moliri quoa Boetius nume at diei ita plin. ergo generis in species,vel digerentiaq prima, ,si est nis una. scd diu uiri subiecti in aecidentia potest esse multiplicite . secundum et uni multa accidunt. Dicendum ergo, u, diuisio rece ait in speetes suas essentiales, est per oppositum virtuti opo, ehu, st seeundum obiectum,ex cuia specificatur piscatu ν Ee Vir in & tali, distinctio pectato tum hie non ponitur: sed p C pisceptis descit quia vel descit a pr ceptri secundum ratione iuntur quaedam ἡisinctiones, secundum aliqua peccati accidet per ignorantiam,& se est delictum: vel secundum vi, luniare tia: S ideo non est ineonueniens, i sunt plures. - eis & noetua se eundum id quod vere sunt: ideo sbiipsis nocet& se odiunt actu, non affectu.

Ad tertium dicendum et hominem dilige e se nihil aliud est quam se Deo Velle

perpetratio mali: delictum de- vnui, quia homo a sertio boni quod & ipsum no propter Deum debet

mera ostendit. Quid enim aliud n' i i

lonat delicium t nisi derelictu λ dii dilactio sui si usta sui delinquit, quid derelinquit nisi bonum Vel delictum est quod ignoranter fit: pecca

tum quod scienter committitur. Indifferenter tamen N pec nulis fio Wirobiq; carum nomine delicti. & deli. Ad dicectum note peccati appcllatur.

illud in quod diretia

peccatum sed quando aliquis peeeat in proximum, peccat quiudem in seipsum,& in Deum tred ex eonsequenti. Et similiter uando peccat in se, peceat in Deum,& ecciuerso:& ideo obiecisci non procedit. An i Livb quod vit diu quaesitui direndum , qu5d icta mitio peccato tum,quae est secundum nomina, atten satur poene, ea, ex quibus aes is regulatu scilicet piscepta legis, & hoe dupliciter, ura vel secundum distinctionem praecepto tun nsi: ti se delictum respicit prςceptatis ima tua, & peccatum precepta nerativa. vel secundum quod diuersimode peeeansa' Ad secundum dicendum, quod in peccato cogitationis intelligitur omne meeatum, quod in solo interiori actu cons- nim& ideo includitur etiam assectio, sae ista nullum 'pecca tum est.' Ad tertium dicendum, quM quam uix linguast exteri u . n ehtum tamen into alia es magis propinquum interior lactini secundum leon sitiit in scietitione, tuta locutio est tignun interioris actu, & ideo quendam gradum habet in progresu lie cati locutio,inter peccatum cogitationis,&opem. Ad quartum dicendum, meonsuetudo est quaedam circun- satia aggravans pleratum ex multiplicatione ipsorum actu aree ideo in consuetudine es vltimui progressus peccati. ra i leo non ponitur eonsuetudo quas eon diuisa contra actum stupi, citet: sed erindiuisa contra ictum non consuetum, sicut est in diuisone totius potestativi. ιAd quintum dicendum,m secundum opinionem illorum qui dicunt qudd in peceato omissionii te uaritur aliquis actus

intctror vel exterior. peccatum omissoni . includitur in petarato eogitationis, loeutionis, se Ope is: & similiter secundum alios, qui di eunt. qu bd non requiritui ibi actus exterior, ria se facete in eludit non Aeete ;& se de alii ut supra dium est. A t, i is quod ulteri ut qu titur dicendum ess quM sic eois Cap. r. virtus est iustitia quoqammi, do.vidicit Phylosophu, s Ethie. ita omne peceatum est mi itia. Iniustatia autem est ex hoc τὰerrabitur alaeui quod tibi debet:& ideo iniustitia habet quasi obiecta sillud quod detrahitur di hoc est pino te materia aes rad unde peceatum speelseatur:& ille eui detrahitur, fietit humo cui per initistitiam aufert ut te, iuxti poene hoe obiectum sti per contemptum,& se est peceatum: & se patet ratio duphca

ex post cinis. o M v N ergo dicen um, quM sapiens bene curatntim in secundum quod exprimunt proprietatem rerum r&non proptet se & quia ex ἡiuersis fationibus petcatorum essetitiale eorum dis rentiae inueniuntui: ideolion fuit inconue niem hane diuisionem ponere.' A l ieeundum .licendum, quod quamuit peccatum nominet auersonem, tamen proprie loquendo, non nominat o musio nem .sed magis actum mersioni e5iunctum: dissert enim ominso ab averso ne omissi , enim dicitur propiei desectum actus debiti, sed maerso propter recisum a sne.

Aa teitium dicendum, udis qui ignotanter aliquid facion

uoluntarius iacit:& ideo magas peccat in ho quod cognitione eorum dimitti quae tenerui cog miscete quam in hoe.quia talia alite& propter hoc peccatum per ignotantiam dilactura potest dici.

e Virum ditiiseo capitalium uitiorum si competens.

AD Y x R T r v M se proceditur. Videtur incompetentes r. -qo. t sed uiso vitiorum ea prolatim, quq in litera ponitur, quia ar. 4, Et Maillud in quo oriuntur alia, di quod aliis peccatis pii ne iratis Llo. q. 8.at.1 vid tur esse peccatorum caput: sed superbia, ut dicit Glego. ex qua Omma peerata Oriuntur & est quasi regina omnium peti ac super Iob. torum ergo ipsa sola debet dici vitium capitale, vel saltem ipsa cam i, nutum haec peceati diuiso quia homo aliquid debet Deo, ibi.& g es auaritia ex qua alia oriuntur, ut in lueta die ruri proximo: Deo debet amorem, & reuerentiam, S hurusmodi. . ' 1 Ptit. Capitale principale dicitur: sed quod imprisectam , avndequado ab his descit,3 iei tui peccate in Deum 1 Sibi debee munditiam,& ordinationem sui sub regimine rationi, , &hu iusmodii di quando in his descit, dici iur in seipsuit, pectare. Proximo au tem,quae debebat planum dict.&quando in hi de

Lit,dicitur in proximum peccarer &rdem est a contraria tio. rum faceret.

A D v x x M v Μ ergo direndum. quial non dicitur homo imum peccare: quia Deum in aliquo laedat: sed quia Dei, iti trahit quod e; debet: S inquantum in ip est: eius gloriam mimu t: qui muri hoe facete non possit.' Ad secundum dicendum, quod qualibet naturaliter seipsum amat:& ideo unusquisque amat l, te quod se esse estimat. qui dam autem estimant& vete se esse id quod secundum intelle cum sunt, quia ex hoe homo est homo: N itio appetunt sibi ea quae sunt bona secundum intellectum ti rationem et dite cte, et redit 4cte: quidam veto estimant se este quod non sunt, vi lasso proptet nat utam se bilem, qua exterius apparet: aetionem peccati habet, principale peccatum non est teum e civeniale itii persectam ratione peccati habeat, videtur quia D: ea ium veniale non possit esse peccatum capitale, sed multa dolui vitiis,quae inter capitalia con urantur,ia sere omnia, bisadoque sunt venialia eteo in eo nitelaienter dieunt ut eapitalia.

ε 3 Pt te. Caprii iespondet membrum , sea .ma quae e istis vitii, hie numeratis oriuntur, dicuntur a Gregorio fisi eo&non membra. ergo ista vitia non de ut dici cupita se a

matres.

Piit. Prouerbiorum sexto dicitur. sex sunt qui odit

Deus,&e. Dieit glost. quod numerantui ibi septe in vitia capi talia , sed nullum eorum qua ibi dicuntur es aliquod eo timquet hie numerantur . ergo videtur quod sat ad minui qua

s Prael. Non est aliquod vitium quod interdum ex alio o i ii non poss4 t. si ergo capitale virium ea ex quo alia oriuntu videtur,quda omnia peccata snt cur talia.

303쪽

plura sunt vitia quam virtutes, quia . ni virtuti plura F illud bovum estimatur impeditiuum propriae Oeellenti vitia opponutu sed virtutes prinei palo sunt septeni: tres theologicae,ia quatuor ordinales.ergo peccata capitalia debent isti plura quam septem. γ Piae fide, est fundamentum virtutu vidicitur Rouura.

e De septemtiisti, princip ilibus.

Dao I. opponitur. eroti insgelitas debet computari inter vitia capi talia, praeeipue propter id quod dieitur sapie n. l . Quod insandorum idolorum cultura, omnis mali

principium est , Et

Rsterea sciendu septecile vitia principalia,

vel capitalia, ut Greg. super Exodum ait. s inanem gloriam, iram,inuidiam, accidia, vel tristitiam, auaritiam, castri margiam, luxuriam, quae, ut ait

A D P Ri Mura erro dicendum qu bd auaritia, siue cupiditas tripliciter dicitur. Uno enim modo, nominat passionem, vel pronitatevi ad passionem ex originali relictam: de seno est peccatum: Ied - radix peccati. Alio modo, secundum quod

dicatur inordinatus

septem populis qui terram pro appetitus cuiuilibet

nebant: de his quasi septem fon horti, siue pecum tibus cunctae animarum mortisere corrupte is emanant:& di cuntur haec capitalia, quia ex eis oriuntur omnia mala: nullum malum n. est . quod non ab aliquo horum originem trat Iu ex quo alia xitia oriuntur. unde in hoe dissere rapitale pee catum a radice peccati, quia capitale peccatum est peccatum quoddam. radix autem peceati non est peccatum si proprie sumat ut, ut ex pradicto patc t. peceatum autem ex peccato oratur quatuor modis, ut supra 36dis .dictum est. Unus modus est ex parte auersonis,smν gratia ptiua qua priuata, homo in pee-eatum itiit,sed illa origo, non est nisi per accidens, quia primuponi eausat secundum,sicut te mouens prohibens: caput autem nominat per se originem: & ideo pet modum istum non notest diei proprie vitium capitale. Alio modo ex parte eonu et sonis, ε mu, ex actu peccati relinquitur habitus, Ee ex habitu iterumpi ocedit actus:&sm hane originem non potest diei vitium ea phale quia hie non es origo peccati ex precato directe: sed medi,nte habitu. Alio modo peccatum oritur ex peceato,inquansue euiuscunque adeste auaritia, vel cupiditas est genus Dium peccator um. unde si

per illud ad Rom. Concupiscentia ii sciebam, eccGlo.Bona est lex, qu dinoconcupiscemia lilia

dicensum, P vit)um Ioati. Clitis sgnificata sunt in H hat

capitale dicit ut o vi. Dbet,omnia mala prohibet.Tertio dicitur auaritia, vel cupidita

secundum ui est inordinatus appetitus telum exteriorum, quae

ad usum viis pertinent:& se est quoddam speciale peccatum. Similiter etiam superbia tribu, modi, dicitur. Vno modo, i plehabitualis contemptus praecepti, de praecipientis ex corrupti ne naturae proueniens, vel ex quocunque desectu creaturet , de se non est peecatum d itiitium mecari. Alio modo,dicitur aρ petitus excellentia in quibuscunque, quia quicunque appetit aliquid ordin ate vult quodammodo excellete in illor ideo hoe modo supelbia tui se tetur ad omnia peccata commune est,secundum si est des serium iuiuscunque excellentiae. Tettio modo dicitur, secundum qν est inordinatus appetitus illius excellen tiae dete minat citi debet ut honor,ie reuerentia: & se est speiaciale precatum. Dicendum est ergo, p sumendo pii mo modotum vnum peccatum alteri materiam administrat, se ut luxu. N superbiam de eupiditatem ex eis oriuntur omnia vitia, sicut ex

riae tuta, & quia tes non habet esse sis materiam, sed seeundusormami ideo non complete Oritur peccatum ex illo peceato, quod materiam praesta hic propter hoe nee adhue inuenitur insecta ratio capitalis vitia. Quarto modo otitur peeoia ex pee-cato,quod Ordinatui in finem illius sicut rem qui, ad habendύpecuniam furatur, surtum ex avaritia nascitur: δ: quia in mo kalthti, speetes est a sne, ideo haee es formalii de eo inpleta oti go peccati ex peceato,& secundum hane originem proprie dieitur vitium capitale,& saluatur ibi metaphora capitis, se eunduquod principem alicuius exercitus caput in exercitu dicimus:

uia piinceps est exercitus:ad cuius bonum tutus exercitus Or. inatur.vi ex . t 2. Metaphy.patet.& per hune modum illud kiatium ad euius finem illa ordinantur, caput eorum dicitur. Et ideo Grego. ponit vitia capitalia quas duce exercitus: se alia vitia, uae ex eis oriuntur ponit exercitus eo tumi ex ponens ilradice,vel initio, A non seut ex peceato capitali, loquendo davitoque. Secundo modo oriuntur ex eis omnia peccata, sicut species ex penere. Loquendo autem de eisdem tertio modo, se tiuntur ex eis qii edam specialia vitia sed interdum ex eis omnia vitia possi,nto Hriis: si equentius ex aliquo eorum oti uu-t ut omnia. quam ex quovis alio vitio. cuius ratio est commuia

nitas obiectorum ipsorum, quia obiectum auaritis . s. pecunia pro mutat suffetentiam iri omnibus quae sunt homini necessaria: at ideo saeillime affectu, inclinatue in hoc, sinit ter etiam excellentia, quae ess obiectum superbi c. videtur esse magis propinquum bonum ipsi homini. R ideo appetitus facile inelin tur in illam, e etiam magis quam in auaritiam,'uia pecuniam nullii, diligit nis propter aliud quod ex ea conle mi intendat. ut in x. Et hic.dρ. sed e rellisi is est quoddam sp se des et ais. I Ad secundum dicendum, quδd quamuis veni illa peccatum lud Iob. 39. Audit clamorem ducum,& vlulatum ex edicitus: de I non habeat piinei palitatem in ratione peecati potes tarnelia quia sni, semper est magis appetibile eo quod es ad findo ideo oportet, ut illa peccata praecipue eapitalia dieamur, in quotum siti ex appetitus corruptus ni agis natus est tendere. huiusmodi autem sunt peccata illa,quae circa princiralia obiecta sensibiliti potentiatum sunt,quia ex correptione sensualitati, peeerta in nobis oriuntur,appetitus autem sens bili, in duat . ite, diuiditur. sitas ei bilem re concupiscibilem: eo neu piscibili, aute obiectum est desectabile, Et conueniens secundum sensim de ideo pectatum eapitale quod in eoncupiscibili est, .il est ex hoc inordinate desderat delectabile secundum sensum vel e x eo, pi nordinate supit impedimentum huiusmodi delectationis . Si primo modo, hoc est dupliciter: vel ex eo.qudd appetitus tediein id quod est ordinatum ad delectabile sensus reuiusmodi sunt bona exteriora & se est auaritia: vel ex eo appetitus in ordinate tetid i in ipsum delectabile sensus. per ecta delectatio se- xcundum sensum, est secundum tactum, di gustum prout est tactus quidam, aura est seeundum applicationem ipsui rei ad sensum, & ideo circa desectabile tactus absolute est unum vitium rapitale, scilicti lux una Ee ei rea delectabile gustua. prout est tactu, quidam est aliud scilicet gula: sed ex eo q) sugitur inordinate impedimentum delectationis sensibilis,est aevidia quae est tedium spiritualis boni seeundum quod impedit delectatione aliquam dissolutam: Ohiectum autem irascibilis proprie est aeἁuum, .el magnum aliquod in quod homo nititur.erso eapitare putatum in irascibili potes esse ἁupliciter.vel ex eo, et ita- stibilis inordinate fert ut i arduum, & se proprie est superbia, vel inam gloria. ves ex eo quὀd contra tendit ad id quod esta ui impeditiuum . sed b te potest esse duplieiter, quia illud impeditiuum contra uod tendit, vel impedit directe in eontrarium agendo, sicut impugnari aliquem impedit promotio nem eius: ec se est ira,quae mi appetitus in vindictam, vel in diis

recte: et se est inuidia,quae eli dolor alicui bovi ,.secundum caehere principalitatem in stiem ad mlem alia oldanaa. tur,rc ideo nihil prohibet venies e peeeatum esse capitale vitium. Ad tertium dieendum qudd unum vitium dicitur caput alterius, secundum quia aliud vitium ex eo oestui, et ideo quia in non, ne filiationis magis eu primitur origo quam in nomi Re membri, ideo potius vitia ex his penetata dicuntur filiae, et merebia,& vitium ex quo generat ut dicitur pullus caput per modum origanis ut dictu ita es.

Ad quai tum dieendum , quia vitium capitale ibi semitur vitiu graue, quod prena rapitis plecte uiluinea : re ideo aequi-uoeatro est de eapitali. Ad quimu dieendum, et quis quodlibet vitium ex quolibet possit oriri,tamen quidam vitia sunt in quae homo Deilius ita elinatur etia per se de illa ponuntur capitalia vitia, de quida vitia sunt in quae non facile ines iratur aliquis, nas propter fina alterius vitii 5e huiusmodi dieuntur esse filia opiralium vitiorum,de smu, directius potes reduci in gnem unius vitii, qal te tu siti hoc unum vitium assignatur potius filia unius cap talis quam alter tu , quamuis ex is iuerse interdum oriatur. Ad sex tum dicendum, ut plura sunt vitia quam virtutes:n tamen oportet, 'ubd plura snt vitia rapitalia quim virtutis prineipes ex quia circa una mete iam in qua est virtua, possitne esse diuella vitia sed tamen non omnia habent principale hieci uir in quod facile animus in linetur. Ad septimum dicen tu,sdes in fundamenis, inquantia habet in se tonem coemtion i quia ex eognitione a Sctio quodamodo generatur, sed infidelitas est priuatio euiusdam cognitis ms c ideo r se non pol causare affectionem: sed per acciden stut remouens cognitione qua probi beat peccatum P moda quo ignorantia est eaula peceati, & hoe medo dieitur laesora cultura omnium malotu origo esse, sed isse non ea inodu quo alia vitia in capitalibua oriuntur ut dictum ea.

304쪽

. Ethi. e. 3. Cap. 7.

Z Vtrum species superbiae conuenienter assignentur.

AD 4 κ sie proceditur. Videt ut Pinco uenienter species superbiae assignentur. Crede te enim aliquid quod est i ontrarium

d Desuperbia, quaesi radix omnis mali. E superbia tamen Omnia mala oriuntur, αε- haec de alia, quia ut ait Grego. radix cuncti mali est su

perbia, de qua dicitur. Initium a tur Obulare: quod ait Apollo.

articulo sde ,eli peecatum ins delitatis ised omnia bona esse a Deo eontinetur in re euli4 fidei: ut patet in symbolo. ubi

dicitur factor visibi. hum&inuisbilium.

ergo videtur, v cum

aliquis sibi tribuit bonum quod habet r

gnoscit. sit insdelitatis peceatum, &non superbiae.

a Pist. Nullus Necat eredendo quod verum est: sed verum est multa bona homini pro meriti, dari. ergo videtur, ae non si peccatum superia ae credete aliquid sibi pro meritis a Deo

datum esse.

3 Prael. Unum non potest esse contrarium duobus: sed Phylosophus ponat iactantiam eontrat iam virtuti, quae dicitur ve ritas in 4. Ethie. ergo non contrariatur humilitati: ti ita no est speetes sumibiae se ut in litera dicitur. Prael. Ille cui omnia videntur parea, omnia despiciti sed magnanimo, ra parua videntur, ut Phylosophus in 4. Et hi. di-

pro suis meritis. Tertia cum se iactat habere quod non habet.

Quarta cum caeteris despectis singulariter vult videri. Merito ergo radix omnis mali dicitur superbia. huic autem vide. omnis peccata vel mali, est Q. perbia . quae est amor propriae excelletiae. Cuius quatuor sunt species, ut Grego. ait. Prima est

eum bonum quod habet quis si

bi attribuit. Secunda cum cre-

ri Hementata.& sis hune modum exrellentiae est quarta species, ruta vult singulariter videri. Item quod est eausa non habet abio sed a se inquantum est eausa huius, quod in essectu ab alio est:&Fm hoe sunt duae prime species superbiae,quia Flu prima speciem superbiae attribuit hoe quod habet, tanquam nouab alio sibi sit datu, dit a Deo esse datum sed tam e smautem secundam attribuit sibi , si ua

ergo die edum, qu bd peccaru superbiae nciis in sola cogitat lo ne sed in assectione rnon enim superbus

hoc credit, G, aliqrbonum si quod non est a Deo i sed hoe modo sede bono rhabet magniscat, aes ab alio no haberet.

Ad secundum dieε

u, Π merita nostra

in isti etia sunt ad a quae pro meritis redduatur Et praeterea ipsis tum metitoransi solum ea usa sumus nos: sed principalis causes gratia,quae

a Deo tantum est.

Ad tertium direndum, ut iactantia sm quod dicit quandam

exteriorem ostensonem per verba vel gestut eius quod in tu, non habetur,est oppositum vetitati sed secundum ii, iactantia dicit quandam excellentiam,qua animus hominis serisum e

tollit interius de eo quod non habet,opponitur humilitati, α est speetes superbiae

lus. Radix omnium malorum

est cupiditas: sed si radix omnium malorum cupiditas est, ergo se perbis. Quomodo ergo superbia radix est & initium omnis peccati

Ut. ergo maenanimi est alia despieete sed illud qa eu virtutis, C et Ad quartum dicendum, quia magnanimo omnia parua Vindest superuiae, P hoe teri, despecti, singulariter velit videri. dentur, non quia bona aliorum despiciat i sed quia nihil est in ' s Prael. Ingratitudo & inobedientia & multa alia vitia spe- humanis actibus,quod tanquam indolitum admiretur, cum e gitatio sua sit ad faciendum maxima quaeque: propter quod diu cit Phylosophu p magnanimus non est admirativus. ε A4 quintum dicendum. ιν inobedientia Ee ingratitudo non sunt speetes superbiae,quas essentialiter superbiam diuidentes, sed daemitur superbiae species inquantum participant aliquid suseibiae, secundum P a superbia imperantur. eam superbiae assisnantur. ergo eum de his non fiat in litera metio:videtur, Pinsu scienter assignent ut speetes superbiae. R B svo Nnno, dieendum. ς sis Phylosophum tecto est iudex sulipsius de obliqui ut dicatur primo de anima. N ideo

ea virtute in cognitionem vitii oppositi procedendum est : qavem oportet, ut vitium illi virtuti opponatur cum qua in obiecto communieat, sicut luxuria cassitata . obiectum autem ita perbiae est altum vel arduum ideo oportet,qu d magnanimi- ati opponat ut cuius est in magna tendere. Sciendum autem , Juod magnanimus mediocritet tendit in magna: sed haec me iocritas non attenditur secundum quantitatem eius in quod L .

tendit quia hoc in quod tendit magnam mus est maximii qua Α D Qv1NTuti se proe itur. Vadetur,T omnia peetnmciique potest esse: sed attenditur medioetita, in duobus .c o cata sint paria. Virtus enim ess aequalitas quedam, eo lim. inele U est immediate eonsuetissed aequalitas non est, nis uno modo ar. 8.ARTI

Vtram omnia peccata mi paria.

in electione magni,& in proportione sui ad magnum mone magni dico: auia tendit in id quod ea magnum simpliciteti quod euaeactu, virtutis perfectus . non autem tendit principaliter in id quod est magnum sm quid e se ut sunt exterio tabona, inter quae praeeipue magnum est honori non enim magnanimus honorem quaerat tanqua rasnem voluntatis suae quia Me nimi, sibi paruum reputat:eum sit vanum A tran statium bonum. unde non multum curat honorari: sed seri honore di gnum, secundum quod honor est testimonium virtutis. Item mediocritas attendit ut in hoc, si non tendat in quodcunque

magnum quod sibi improportionatum siti sed in magnum quod potest esse sbi proportionatum, deo nullus potest esse magnanimu , nis virtuosus, qui est habili, ad magna. Et propter hoe etiam Phylosophus dicit, p magnanimita, ess Ose

namentum virtutum omnium, aura magnanimitas inclinat ad

faciendum magna in Omnibus virtutibus, ut quod iaciat maxiquas indivisibili existe iri. ergo illud quod priuat virtutem, io Ex Coni. 3, rameam plurat:sed priuatio non recipit magis & minus, nisi ς- p. 139. sorte sm hoc, p habitus vel totus,vel in parte priuatur.ergo ac peccatum quod dicitur per priuationem virtutis , non recipie

magis Ac minus.

' , Prael. Albius en quod est nigro impermissi ux, ut Phyloso. . 3, pl. 4diciti sed quodlibet vitium est omnino impermistum virtuti, qa nillil virtutis est in vitio ergo unu vitiu no ea grauius alio. 73 Pt t. si esset praeeptum alicui quδd catenam non transgreeietur,quicunque eam transtet puniretur, nec esset digeten tia virum eam pet unu pastum, et per duos transre quia aequaliter pro utroque puniretur, sed praeceptum legis diuinae, de logis naturalis est,ut homo rectitudinem virtutis non transeat. ergo qualitercunque aliquia extra rectitudinem virtutis sa nou dis it.& ita omnia peccata sunt patia.

ios actus sortitudinis temperantiae, & huiusmodi: & sm hse s Prael. Eadem imperitia imponi tui nautae sue nauis in poὰuo, inanis gloria de suibia sunt oppositae magnanimitari, ainanis gloria non tendit ii, id quod est magnum simplicite dequδd magnanimitas per se quaerit: scd in magnum exterius ut in laudem uel honorem vel aliquid huiusmodi: superbia vero tendit in magnum simpliciter, sed non secundum promition Esuam:& ideo quia actu, sortitudinis est maxime arduu & dis vilis,propter hoc superbus precipue anhelat ad stiperabundanistiam sortitudinis.& ideo dicit Plutosophus in a.Et hic.quod superbus vult videri audax. Quod autem tedit in aliquid magnu non sibi proportionatum potest contingere duplicitet.Aut qaillud smpliciter,sm se S absolute descit sibi:& siti hoc est tertia species quae iactantia dicitur. Aut quia quamvis habeat moniti habet eo modo excellenti seut nititur. Iste autem modu, ex excellens est duplo. fm duplicem modum quo aliquid est in

causa excellentius,u in causato. Causa enim abundantius,& ι

sectius habet aliquid, tam causatum sicut ignis calore quia,

lago, siue in litore submergatur,sed sicut nauta per aciem suani regit nauem ne pereat ta homo per virtutem suam texitur, ne in actu peccet. ergo idem praeiudiciu est virtutis qualitercuq;

homo in peccatum ruat.

s Pixt. Ex hoc aliquid est malum, quia nocet, ut Augusinus De civ.Deiicit sed omne peccatum mortale equalitet nocet , eo T quod- tui . 3. libet peccatum mortale priuat Omnes virtutes. Omnia ergo peccata, mortalia saltem, sint aequalia.

I 6 Pixti Aequalitas est in omnibus virtutibus propter Histiatatem quae es mater earum,seut dicitur Apoc.penui. ir latera ei uitati, sunt aequalia,sed smilater omnium peccatorum materest eupiditas, ut i liteta dicitur ergo omnia peccata sunt patia. s D e NT R A. Peccatum nihil aliud est V quaedam obliquatio a tectitudine virtutis:sed contingit lineam v nam magia esse eu tuam quam aliam,vi ex 4, Phys cotum potea accipiat. Tror. io avo contingit unum peccatum esse maius alio.

305쪽

DISTI N. XLII.

. Pret sicut sessitas est recessus ab mualitate initatis: ita vpeccatum est recessus ab musitate virtutis : sed contingi t esse alsitatem malis & minus: sicut dicit Phylosophus in Meta. m error estimantis tria esse quinque non est tantus,sicut et roraestimantis tria esse mille .ergo & Peccatum contin Sit elle grauius alio peccato.

Quo sensu utrimque ducatur radix omnium malorum, sci cessuperbia, T cupoditus.

Dicendum Stoicorum opinio sui trquo, Tullius imitatur, vi in libro de paradoxis patet:omnia Deccata paria est curus positionis ratiosuit, quia istimauerunt bonitatem vi

tutis esse in quodam itidiuisibili, ex eo m irtus non est nitieου debita proportio

ne Omnium circun

quod non conlitigit nisi uno modo. & iovitius co parat ut his

Inotu ratio i indiuibili est, idest quae

iantum unci modo

P sed ista grau ea, aeeidentalis est pereato , sotundum quM In teneta suo consJetatur,quia illud quod ex genere suo es leuiti,, potest esse grauius cum ex maiori libidine, vel contemptu st. A D'ν Rinum ergo dicendum, qu bd quamuis .atus sit

aequalitas, non tamen oportet ad esse virtutis, quod ad omni modam aequalitate

sunt cupidi: est enim ut ait Au Penient a tutet hoc. gust. homo qui no esset amator vie

Ed utrunque recte dictum esse intelligitur si genera omnium pec

pecunis, nisi per hoc iuraret se intenditur,&te mit- - is excellentiorem esse: ideoque ut inutives ex parte i excellat,diuitias cupit: tali ex sus actus, qui tant

seperbia oboritur cupiditas:&

-S est aliquis qui non amaret e fiuite edit, vel ex piscatorum singulorum : noni in- - cellere, nisi putaret per hoc ma te operantis,qui qua gula generum utraque locutio V iores diuitias habere. Ideoque dii persectiora habita excellere laborat,quia diuitias

habere amat: hic innascitur superbia, id est amor excellentiae ex cupiditate. Patet ergo, quia exsuperbia aliqn cupiditas , Nex cupiditate aliqhorit superbia: & ideo de utraque recte di

citur, op sit radix omnis mali.

ne intelligantur includi. Nulluergo quippe genus peccati est quod ex superbia interdum no proueniat: nullum etiam est qd

ex cupiditate aliquando non descendat. Sunt enim nonnulli

hominu qui cx cupiditate fiunt superbi: Si aliqui ex superbia

operatur, tanto in eius virtuosor est. es si actus eiusdem generiar & s militis est de peccato . Et platerea, s etia virtus esset uno modo tantum, ratio non Pe et ei, sicut ex ptet contingit. Qui comparat aequalitati tectitudini S centro citaculi. unde putauerunt, 'ν nihil de bonitate remaneat quantulum que ab hoe in diuisibili discedatur, & quia per quodlibet peecatum ab hoe indiuis,li disceditui ideo putauerunt sequi,

w omnia peccata essent patia. Sed haee positio ex ialsis videtimui. stimo, quia secundum opinionem Socratis, quq Ugitur Cap. ltum 6 Ethieo. ponebant virtutem &scientiam idem esse. α ideo eueadem si scientia tectiscandi se in omnibus humani, actibus: ex omnibus virtutibus unam eonsabantiquam sapientiam di . cebant: & ideo non erat disparitas vitiorum ex oppositione ad diuersas virtutes:hoc autem salsum est, ut ibidem Ph)losopli Cap. s. ostendit, quia virtus piper seientiam est habitus inclinans ad id quod est rationi conii eniens secundo,quia talio virtutis noest omnino in indivisibili, quia ut in x. Et hic.dicituir non oportet semper medium attingere ad hoe,s, si opus virtutis: susscit circa medium esse:sed verum est, ip pedesio virtutis in indivisibili consistit. Tettio,quia & s ratio virtutis omnino consstei et in indiuisbilit non tamen ratio bonitatis in indivisibilitens stit, se ut nee ratio persecti:eo quod contingit persectione persectioni luperaddi uuatum unaqueque rationem honitatis causat:& ideo minor est bonitas si duae persectiones subtraha- itur,q si una tantum,& sin hoe s non esset virtus, nisi quando

actu, esset petistius m omnes circunstantias omnino ad medium concurrentes: tamen unaqueque citcunstancia suam bonitatem haberet: & ideo peior actus esset in quo coitumperentur due circunstantiae quam in quo corrumperetur tantu ena. Quarto, quia & si ratio bonitaris in indivisibili si i & nega tio F m magis & minus non dicatur in se: tamen quantu ad eau sam suam inteditur & temittitur,scut dicitur magis cecus cui ex toto et urus est oculus,quam qui ex aliquo humo te ad pupillam concurrente,visum amittit:quamuis uterque excussit r&dicti, patet.

Ad secundum ducendum qu dd in quolibet peccato est aliquid virtutis: vitiua enim constituitur ex squalitate omntum circunctantiatum.na test autem possibile ut Phylosophu, in Ethico. dicit, ut Om- Cap. s. H nium circunstantiatum corruptio sat ita ideo aliouid Niciacis in actu peccati remanet S ideo habet peccatum aliquam re missionem ad virtutem:& ideo ratio non procedit.

I Ad lettium dicendum, L δd aliquid est in se malum,& aliquid malum est latum,quia prohibitum. in illis ergo qua sunt Dala quia prohibita tantum,no digeri, virum parum vel multum a piscepto elonsetur ex parte ipsus actus: quamuis dis rat ex parte agentis,secundnm quod maiori vel minori coni pili potest laeete. huius ratio ess,quia in his tota ratio malitiae est ex hoc quod non seruat praeceptum e di ita ratio bonitatis est in eo quod iussi tutum est per pite eptum: & ideo s hoe tollitur, mi bonitatis manet, sed non omnia peccata sunt huiusnodi & ideo ratio non pi edat.

notem distantiam a bonitate,posset actua dici magis vel minus msu, & ideo smplieiter eoncedendum est, unum peccatu alio grauius esse hoc autem contingat duobus modis. uno modo ex parte ipsus peceati in se: alio modo ex parte peccantis.Ex par te peecati in s accidit maior vel minor grauitas peccata ex illa causa,ex qua quis actus malus sm se dicitur. hoe autem ess smer actus discordat a rectitudine rationis. unicuique enim naturae indita est naturalis qu dam inclinatio in suti finem ita ideo in ratione est quaedam naturalis tectitudo, perquam in tinem inclinaturi & ideo illud quod abducit a sne illo est discordansa ratione& quia lex naturalis est, secundum quam ratio tecta Cotta Fan est. Ideo Augustinus dieit,quia peccatum dicitur,inquantumnum Iun. discordata lese aeterna euiui expiaessio est ipsa lex natu talis rquanto ergo aliquis actus magis abducit a sne humanae vitae, tanto in se grauius peccatrini est, sue hoe contingat ex materia circa quam peccatur, sue ex corruptione plurium vel pauia earum era cunctantiarum. Ex parte autem peccantis,etiam peccatum eli grauius quantum ad duo, et propiti maiorem conis temptum, et etiam propter maiorem libidinem: quorum pri

pium respicit aucisonem: α secundum conuersonem peciati:

Ad quattum dicendum,quia in submersione nauis, ubi tun . que submergatur est aequale damnum, quia e dem tes virobi que perditur, sed non in quolibet peccato est aequale damno . Immo in uno peccato perdatur una dcbitacueuastantia,in alio δυς,& se de altis & ideo non est stirile. Ad quintum dicendum, suod quamuis quodlibet peceatum mortale tollat omnes virtute M unum tamen tollit plus de habilitate ad virtutem,quam aliud . Et prete ea, unum peccata tollit per se illam virtutem eui opponitui: sed quasi per acetia

dens aliam utitutem.

Ad sextum dicendum, quod ehatita non saeit omnes virtu te esse equale, secundu quantitatem, quia una virtus nobilior .s alia. ed ibius in i portione.quia quanto augetur una virortantu augetur alia proportionali tet. N est smile de augmento digitorii manus , & ita etiam non oportet oia peccata qua lia esse. Et prςterea, charitas est dilectio unius rei, scillaei Deucupiditaη autem ad plura se habet :& ideo non habet ratiotiε puniendi,& adaequandi scut charitas.

conuenienter numerare vitia capitalia, quia supera

bia eii aliud ab inani gloria. eteo inanis gloria male ponitur loco sup tibi x. sed dicendum, quod quia ut ostensum est superbia habet maiorem aptitudine, d ut ex ea D. 3o . Omnia uitia alia otiantur,quam alaquod aliorum. ideo Grego. super Iob non posuit superbiam quas speciale caput uitiorum , sed quas cap. 3 caput uniuersale omnium, & nominauit eam reginam Ommutimorum,di loco eius inter uatia capit adia posuit inanem et train,quae ea propinquissimas lia sua. Isdorus autem eonfidorans quod ex superbia omnia alia genera tui : sed qusdam sie. 2 Uus, quae ningis cum ipsa conueniunt. ponit ibi superbia

Viale caput holum uitiorum,quae ut frequenter ab ea oriuntur: N ideo computauit eam inret septem uitia capitalia, utra: ct Deutero. r. in Plost.

306쪽

DIsTI N. XLIII.

I O s T Q U Α M diuersa tenera peccatorum assi

gnavit. In parte issa deterivinat,de quodam genvis peccati,

quod eae DISTINCTIO XLIII.

teris ali s grauius in avenitur, scilicet de . .

Cato in spirittim De peccaro in spiritum uncium, quodctum. Et diuidi- dieitur etiam peccatum ad mortem.

tur in partes duas. In prima ostendit grauitatem huius

A eatum desperantium, quia pro eo oratio inte dicitur I.Ioo.vltimo ergo nullus in spiritum sanctum peccati s rea. Quorum una eii maiestas & gloria, utra est os. sensa:sed patris ta filii Sc spuit ussancta, una est diuinita , ae tu ια sint ιδ, Maeterna malesias. ergo & eorum est una o&ndi αctum, no remittetur ei, nec hic, nec in suturo.

b Quid sia illud peccarum.

si praeterea quoddam genus peccati caeteris grauius & abominabi

ccati. In seeun- inquirit, quid sit - ψistud peccatum. ibi lius, a, quod dicitur peccatum i

n: spiritum sanctum, de quo in tua

in partes tres, secun gelio veritaS ait. Qui peccauedum tres assignatio rit in spiritum sanetum, non re- huius peccati, mittetur ei, nec hic, nec in sutu

itu peccati doctor nica Est peccatum ad mortem,ria ibi De hoe quo non pro eo dico, ut quis oret. Que peccato dce. F Qui enim peccat in patrem, re

nit imgnitioiam inam, remittetur ei. Qui autem Quandam peccati in blasphemaverit in spiritum sanspiritu inctum iita cum peccatum in spiritum sanctum diutilat ut cotta peceatum in patrem aestium , vadetur u nullum peccatumst in spiritum an

Ed quaeritur, quid siti I eum

lud peccatum inspi vGONTRA . ritum sanctum vel ad

Est , quod dicitue

Matth. a. Qui blasphemaverat in spu

* mortem. Quidam dicunt illud este peccatum desperatiois vel Diui Manctum, non obstinationis. Obsit natio est in m iu

malitia mentiS induratae perti- ς Pister. Sieut po-nacia, per quam fi t homo impe tetia attribuitur panitens. Desperatio est, qua quis Vi , sapientia filio:

psilatus diffidit de Dei bonita- n qn

te aestimans luam malitiam di- quod si e et imp uing bonitatis magnitudinem tentia dicitur eci excedere. Sicut Cha ym, qui dita tum in

xit, maior eli mea iniquitas, ii Z

ut veniam merear. c. Vtrunque ex malaia in spiria strale trian secunda mouet quandam quillionem o solui ibi ς ersto aliquod tale peccatum sit, erit si qui p etaides in si

Sed quaeritur, utrum omnis obstinatio mentistic. ita & alia P. .uiusmodi &e. I Hie ponit seeundam assignationem ex verbis August. sumpta. Eeptimo ponit eam e 1

Et Matth.

dem ostendit, quomodo sit Meipienda. ibi Illam tamen dissumitionem secundum Ambio.FEt primo ponit eam. Secundo remouet quoddam dubium, quod posset esse. ibi I Non itaque dicti actio illa verborum.ὲ L

a Hie sex quaeruntur.

Primo. An si Neeatum in spiritum sinctum ,& quid fit. Meundo. Virum sit distinctum ab aliis peccatis. Tettio. De speciebus eius. Quarto. Deliremissibilitate insus. Quinto Vtrum peccatum in spiritum sanctum prae exigat alia

peccata.

Λ Γιrum sit aliquod peecarum in spiritumsanctam.

s D ν κ tra . M se proreditur. Videtur quδd nul P, tum si mecatum in spiritum sanctum, quia secuti. tiiumsanctum. Rx a v oNDE . Dicendum,quod peecare in spiritum-satictum dieitur dupliciter . Aut quia peceatur contra: petanam spiritus lancti, aut quia peccatur contra attributum petioianae,peccatur contra personam spirituss ancti,stitieet, quando ἡ. ea male sentitur, se ut qui dixerur,spiritum sanctum cieaturam esse,& minissmin patris & stij. x se etiam peccare in filium est male sentire de persona sita. se autem non loquimus hie de peccato in spiritum sanctum,quia se ea recatum infidelitatis,pectare autem in attributum spirituasancto,es ex eerta malitia peccare: sicut peccare in patrem, est pecea re ex insit mitate, lepecea ie in stium est peccare ex ignorantia, ut dicatur peceatum in patrem,quando descit istud quod patri attribuitur, scilicet latentia N peccatum insitum, quando deest sapientia, quae so attii buitur,& peccatum in spiritumantium, quando poni- D tur oppositum bonitatis,cuae spiritui sancto attribuitur. Dissae tentia autem horum potest accipi ex his, quae Philosophu, ias. Ethic dicit, ubi osendit,u peceatum tribus modis committi- - . . tur,vel ex agnorantia, vel ex passione,vel ex electione. Ex ii ci Up . tantia peccatum committitur, quando ignoratur aliquod e rum quoium scientia a peccato impedivisset, unde ignotantia est ibi causa peccati, & hoc dicitur peccatum in filium. Ex pac ne autem sue innata sue illata peecatur,quando propter impetum passionis ,rationis iudicium obruitur, & hoc proprie ea ex infimitate peccat quod est peccatum in patrem. Ex eiectione autem peccatur, quando homo deliberans,peceato adhaeret, non quas ala qua tentatione victus: sed quia propter hoc, quod habet corruptum appetitum, placet sibi illud peccatum secu*dum se, di hoc est ex malitia peccare, quod es peccare ivi spiri tum sanctum. gum qu 1d in litera dieitur. illi dicunt ut in spiri tumsanctum peccare,quibus placet malitia propter in se sevi pii, bonitas: sed malitia nulli oropter se placet, quia ma - ADPR vn ergo dicediim, quod malitiam sub ratione tum est praeter voluntatem, Ec n lus ad malum intendens, malitiae, nullus unquam voluite sed secundum quod pereaturi

operatur, ut Dionysus dicit. ergo secundum hoc nullus in spiti um sanctum peccat. a Plaeterea. Omne pereatum hominis ex corruptione na tum nascitur: sed peccatum quod est ex corruptione naturae stex infimitate. m autem peccatur per insim talem, non peeiacatur in spiritum sanctum vi in litera dicatur. ergo nullum peecatum est in spiritum sanctum. 3 Pr ierea. August.dicit, quod omne peccatum ex errore esti sed error ignorantiam includit. quod autem per isnorantiam est, condividatur contra peccatum in sparatum lancium.

ergo nullum peccatum est in spirituto sanctuna. Pitterea. Si aliquis peccat in spiritum sanctum, aut est inatu vie aut post viam: sed post viam esse non potes quia tune non erit tempus mereadi di demetendi, ut plures dicunt: sed ieeipiendi pro hi quae gessit sue bonum sue malum. Similiter recinuatu viae, quia de nemine desperandum est, secundum Rueua.dum est. Peccatum autem in spiritumsanctu est Fee si malui bonum ipsi peccanti,quas quietans truptum appetitum, propter hoc secundum se desideratur. L .

-secundum se des Ad secundum dicendum, qudd res non habet speciem neque

denominatur a causis primit: sed a causi proximis. t ruptio ergo ratulae, quae est insectio semitis, non est 4 proxima causa nicio cuiuslibet peccat cum aliquando homo sne aliquo incent uoconcupisceniit peccatum eligat sed ex causa prima, quia ex corruptione naturae inest homini qusdam debilitas , ut iaci tu, in peccatum ruat Ic ideo non Opotiet,quod omne Peccatum ri pter hoc ex infirmitare esse dicatur. Ad tertium dicendum,'error ille ex quo omne peccatum procedit,esi et tot electiona 'secundum quem Philosophu, omnem malum ignorantem esse dicit. haec autem ignorantia non causat inuoluntarium, immo ea ex voluntate causata, quia ex ipsa iuclinatione cultu prae voluntatis in peccatum, qus est per habitum vel passione in consequitur, vi Ioe quas bonum aliis quis eligat quod voluntati placet, inde ex tala ignorantia non

307쪽

DIST IN. XLIIIo .

dicimus peceatum in stium . peceatum. n.iti situm est, quando Pprincipalis causa peccati est ignorantia. Ad quartum dicendum, quia pereatum in spiritiamsanctum non est desperatum ex parte medici eutanti . scilicet Dei, qui inritieii state suae misericordiae, quemlibet in statu vis sal te potessi sed est desperatum ex parte ip- vero dicitur peccatum inspi

tum in se est, in ne viam curationis excludit,ut infra pate bit.

cendum, quod quitiis si una maiestas. trium personarum reamen personae di- singuutut proprietatibus personali hus, & etiam quae-.ὰam appropriantur uni, quae non appropriant ut alii personae. S set sidum hoe contingit quod ali quod peceatum di citur esse specialiter in stium, velan*I-xitumsanctum du.pliciter . Vel ouia male sentitur de his quae sunt propria fi.

iii vel spiritu sancti,

di se non aecipitur hie peccatum in spiritumsanctum , vel quia peccatur eo nistra appropriatum siti vel spiritustincti,& se hie sumitur pe cat unian spiritumsanctum.

ritum sanctum , quia spiritus- sanctus amor est patris &filii,& benignitas qua se inuicem denos diligunt, quae tanta est, cuius snis non eli. Recte ergo in spiritum sanctum delinquere dicuntur, qui sua malitia Dei bonitatem putant se perare. GEt ideo poenitentiam non asia-munt,& qui iniquitati tam pertinaci mente inlis rent, ut eam nunquam derelinquere proponant, N ad bonitatem spiritu si sancti nunquam redire velint, patientia Dei abutentes, &demiseri eordia Dei nimis praesumentes, quibus placet mali

tia propter se, sicut piis bonitas. Isti nimia pertinacia,&

praesumptione peccant, autumantes Deum non esse iustum.

Illi desperatione Deum no bo- Hnum aestimant, tollentes in hoc

b Vtrum pectarum is stirisum unctum sis determia

natum genus peccarix q. 4 3. AEt D tκevΜh. M se proceditur. VideturquM peccaa. α 4. Et o itim in spiritu insanctum non si determinatum genus pecbaal q. 3 u cati. Sicut enim me earum quod ex induistia petitur est pecca-- trem in si iti tum sanctum ita peeeatum,quod est ex infirmitate, est in patrem & quod est ex ignorantia est in stium; sed Necatum ex infimitate non nominat determinate aliquod penus peccati . sed peccati eireunstantia . ergo nee peeeatum in spira tum sanctum est determinatum genus peccati. a Pteterea. Pectare ex industria vel certa malitia, est petacate ex electione , t dictum est 1 sed unusquisque habent habi Cab. . ex electione peccat, ut ex '. Ethic. patet. .hi di singuit intemperatum contra incontinetem, quorum ptimus haben habitum per electionem peceat, secundus per passi Nem. ergo peccare.ex habitu est peecare ex certa malitia, quod est peceatum in spiritum sanctum d peccatum ex habitu pr cedens, non nominat determinatum genus peccati. ergo necreetatum in seintlimsanctum.

a Praeterea . In litera assignantur diuersae species peceati in spiritum sanctum ut desperatio obstinatio,& multa huiusmodi: sed issa se habent a domne genua peccati, quia nullum senus xpectati es quod interdum ex detretatione otiti non possit, disc de alii, ergo peccatum in spiritumsanctum, non est determinatum penus peccati. 4 praeterea. Peccatum in spiritumsanctum dicitur quod est contra appropriatum spiritui sanctor sed omne peccatum mor- t. econtrariatur gratie, qua appropitatur spiritui sancto ergo Omne peecatum molipe. debet diei in spiritu itincto. I s Praeterea. Mora animi est, ut Augus .dicit separatio anian Ioa. ca, mae a Deo, sed suod libat peceatum mortale separat animam aro, Ma 47 Deo. ergo quodlibet mortale est aucens ad mortem: sed peccatum ad mortem es peccatum in spiritum sanctum, ut Magisterdicit ergo quodlibet moriale est peccatum in spiritumsancium. SED eo NTRa. Quodlibet tenus peccati, disinguitur ob alii, penetibus s d peccatum in spiritum sanctum est quoddam senus peccati pia uiui caeteris, ut Magisset dicit. ergo eu determinatum S distinctum ab alii .s Pixit ita. reccatum in stimumsanctum, cum si ii remissi-

bil/dissintu tur ab allit, quae temissibilia sunt, secundum remissibile de i remissibile : sed ista differentiae sunt maxime di sanies. ergo multo magis diuincia genera peccatorum facient, quam aliquae alis peccatorum differentiae. Rasso NDE . Dicendum, quod ut supra dictum est, In resp.m

a . . . . . peccatum in spisi

turbulentissimo iniquitatum tum sanctum, dici.

mari, portum diuine indulgen tutu cura certa

liae, quo se reciniant fluctuan- a' u et ed

tes, atque Ipsa desperatione ad quod idem est. Qidunt peccata peccatis, dicen- autem aliquis ex certes misericordia nulla est, &ὶ r deli ratione a per peccatores necessaria damnatio debetur. passione, potest con

tingere duplieiter.

An omnis obstinatis ver deo eratio perpositionem

pec um sit in stiritum clum.

in talem actum ista

Ed queritur , utrum mitin sibi similem: omnis obstinatio me ha

- tis in malitia obdura

is, omnisque desperatio sit pec inclinatur in actuacatum in i piritum sanctum . simi ita suis habiti Quidam dicunt omnem obsti- bus , quia naturalia

nationem , de delerationem ra' sita: I

peccatum esse in spiritum san- & hoe modo,qui ctum. quod si est, aliquando il- que habet habitum lud remittitur. quia multi etia intemperantiae, eli

obstinatissimi & desperatisii' ἡ

mi conuertuntur. t Augustin. peceatis. Alio a tem modo ex certa deliberatione peecatum eligitur,quando voluntas reiicit illud, per quod homo a peccato retrahi posset. verbi gratia, aliquis propter expectatione suturi praemii, abstinet a peccato. s ergo aliquis spem suturi praemis abiiciat voluntarie, vel ab quid huiusmodi quod a peceato retrahebat, eliget hoe quod sibi erit delectabile secundum earnem quas per se bonum S Ita ex re ta malitia peccabit. sumendo ergo primo modo percatum ex electi ne non nominatur aliquod genus peecati determinarii sed quaedam peccati circunstantia, ut scilicet actus ex habitu procedat, quod in omnibus generibus peceatorum eontingit: sed in modo speciale peccatum dicatur, quod ex electione conti sit,quia speciale peccatum, dicitur ex speciali obiecto. hoe a tem est speetale obiectum voluntatis, in quo pereatur, scilicet hoc quod a peccato, natum erat retrahere, eui voluntas diise tit ab eci suonte recedens, eertum autem in spiti tum sanctu ni, non proprie dieitur illud, quod ex electione procedit primo modo sed quod secundo modo ex electione procedit, quia peccata & spe et seantur, & nominantur ab Dbiectis obiectum autem in hoe peccato est hoc, quod a peccato retrahebat. & illud est bonitas quaedam, vel aliquis essectus spiritu,sancto appi pilabilis: S ideo peccatum in spiritumsanctum determinatum genus peccati nominat. AD pni Muri ereto dicendum , quod eum aliquῖι hoe secundo modo ex electione peccat, quod proprie peceatum in spiritum sanctum dicitur, consa erantur ibi duo actu quorum utrunque peceatum est,& primu est causa seeundi. Verbi gra

tia. aliquis unci actu voluntati t. praemia aeterna contemnit,e

tum spem a se abiiciens,de in hoc ipso peccat, Se quia desperat de pigmio. incidit in actum fornicationis,& luc actus in eo ex Getae lectione prouenit propter pt cedentem actum: vnde patet, quod eum dicitur peccatum ex indust ita, ipsa indust ita quae notatur esse causa peccati est quoddam peeeatum ,&est dete minatum peccati senus. & hoc proprie est peccatum in spiria tumsanctum 1 sea in simitas vel ignorantia, non nominat pet ea tum aliquod, sed penam tantum:&ideo ex ea non de sana; speciale peccatum.

Ad secundum patet responso,per ea quae dicta sunt. Ad tertium dicendum, quδd peccatum in spiritum sanaum. In omnon dicitur ille actus secundua, ut ex primo ut dictum es)causatur,nisi sorte secundum quod virtus primi actui manet in eo:sed pie primus actu seu proprie peccatum in spirituma

Oum:& ideo non est meonueniens, ut ex uno determinato pectaro, omnia peccata possint orari ut supra dictum est.

Ad quattum dicendum, quod contrariati prati contingit -- dupliciter. ri tuo directe per se, di hoc si dum aliquis erat iam

308쪽

ponitur gratiae meeatum in spiritum sanctum. secundia indiquasi ex eonsequenta, , ite omne peccatum mUr.

t e gratiae opponitur, quia per peccatum mortale quiritur, aliquid quod timui eum gratra e se non potest. Ad quintum di

fga. 6 r. p ait super illum locum psalmi.

Conumani in profundum ma snule morti, & qua ris, idest Cos, cui erant desperatum ad aliquid stri tissimi. Et ibi. Mittit crystal- studini. inquantum tum suam , sicut frustra panis,

n militudinem ha ores. latium conuersio ibi het. 8c hee est misis etra euadenter onditur, ubi ait. prima. In quantum Qui educit vineios in fortitudi

ne similiter & cos. vexasperat.

ἁa ad vitaim, habet sinabita non sepulatiris. Ned msmilitudinem aegra Illos, peccatum allud de irr tudinis. dueentis ad missibile, non quin aliquando

Iara remittatur sed quia vici raro

secunda, quae omni . ac d inculter remittitur . non nosmilitudinemor enim soluitur crustallus , nisitis retinet, dum per vehemeti spiritus impetu. Alii vero tradunt non qualibet ob gratiae possibilis te. Minationem vel desperationem dum non est . seue appellari peccatum in spiri-

autem in egritudi nibus corporalibus. quaedam sunt eurabiles, quaedam autem 'mon,quantum est de natura morbi, de hae dicuntur in simitates ad moriami ita etiam in peccatis illa tantum pereatorum moris taliam, ad motiem dicuntur, quae quantum in se est irremissi iabilia sunt dieitur ergo peccatum esse mortale a morte prima:sed ad molle propter mortem secundam. Ax Tae v xv a III.

- - e Imrum species petrati in spiritumsanctum tonuenisvictasgnemur in thera .

AD τ et iv, se proceditur. Videtur quod ineonis

uenienter assignentur, is litera species peccati in spirituis' Aliquis non pucat ex cicct. One,iu Ou. peccatum in spiritum lanctum. ex electione diei urrinis rem oceantvi virim quae a peccato retrahere posiunt. quia , t. n. retrahente ni neme,peccatum non eligitur: sed Omnia trahentia a peccato - non tolluntur: nisitum sanctium: led illam tantum per omnia si enu quan comitatur impenitentia riso nul-

qui etiam imps nitentiam di ' cgia a I

cunt peccatum in spiritum an- cie, e eati s i ctum quia August. dicit, impe i Manciuises simul nitentia Cit peccatum in miri modum t PRAEI. tum sancium: sed cum sie est 1i tu sis 1 reor.

quis Obstinatus, ut non ps niteat earum in Dialium-B discuti oportet, an aliud obsti- unctum.

natio, alluci impaenitentia sit in I ntrarium eo peccatum , an idem . sed di ''

uersis modis commisi um. di et Iarcundum istos peccatum illud. R o. dicitur irremissibile eo, quod Dicendia quia si- nunquam dimittatur vi, do ςut dictu inest, s ecca Inopho

August. etiam dicit, quod hoe

tolum peccatum veniam mere do, secundum quod

ri non potcst,& Hierony. super de ominarum Matth ait, quod taliter ride nuammati, consi can , non Poteit digne paenito

to retrahitur. contingit autem hoe duplici re ih tu,

enim aliquis a peccato.& operatur bonum propter se,& aliquis supplicia, vel ad eonsequenda praemia, de neutrum virtuosi est. qui bonum propter se operatur. & malum propter se iugit. 3chme duo tolluntur per praesumptionem , quς priuat tam rem

tum .propter se enim aliquis Operatnt bonum,uel tu i malum quando mouetur principaliter ex aliquo,quod in ipli actu vitrtiatis vel peccati est. hoe autem est dupliciter. aliquid enim p

num bonum,& aliquid o est quod di 'diutam aereo con

sideretur actu, peccati ex parte elu, quod est humanum in actu, seduci possunt ibi esse, scilicet delectatio indebita, dc deform sanctum. Nullus e. im desperam potest, credem rennitionem m. Suta , . - . 'Ο3''peccatorum in ecclesia heri : sed nessate remissionem peccato. dum hoe sunt dis, sis, ἐ-

miter adhaeret delectatio m. ae si non e sibi merem petetis per imp nitentiam autem non vitae demimitatem, quae est in acta. quae erat ratio per uendi. Diuinum autem in actu virum quod etiam a peccato retrahit est duplex. unum scilicet, veritas fidei quasi dirigens, εt aliud sit ut inclinans, scalicet ipsa gracia, per spiritumsanctuna ecclesiam dissilia : contra primum est impugnatio veritati agni eontra se eundum inuidemia fratera gratiae . Qindam autem sie accipiunt distinctionem harum i pecierum .dicunt enim , bd peccatum in spiritums-- opponitur specialiter et tali penitentiali, per quam iitr

vilitio peccatorum ad remissionem autem peccati quaedam exiruntur ex parte remittentia, quaedam ex parte eius cui rema tuntur,& quaedam ex parte eam per quod si remisso. Ex parte remittentas concurrunt duo,scilicet miserat ordia.& eontra hoc

non peccati in spiritu insanctum. 1 Praeterea. Illud quod est infinitum, ntillus potest nimiae, tendere sed miserieordia Dei infinita est. ergo nullus peceate, hoe.quod Dei uti sericordia in nimis extendat: N ita videtur,suod nimi, ut sumere de Dei misericordia , non fit peccatum in spiritum sanctum, vel species eius. 's vi terea Aecidentia non eonstituunt speetem sed imia stitientia est quoddam Mea dens peccati, seut duratio eui unlibet rei ea acti detis eius, quod solum impuvientia dicere .Laetur, ut in peecatum usque ad mortem duret. eteo imp nueniatia non est aliqua species peccati. Praeterea. Praeteritum ti suturum, non diuersseant spe elem: sed impi nitentia di obili natio noti digerunt, nili secuniadum praeteritum de suturum, quia imp nitentia est ex hoe quod de orditetitis commissis homo non p nitet. Obstinatio est des rario S itistisi,

to inhaereti eretra in Penitentia Κ hs tria iri oti stiri. . . - ὰ,h3i , - ..h 'ri ilicet propolitum non eandi contra quod est obstinatio, & dolor de eo mirimi contra quod eu impenitentia. Ex parte eius per quod si remissici duo, scilicet hese, eec .ehae, contra quam ess imp uenatio veritatis aemio inhaeret. ergo imp nitentia & obstinatio, non sunt duae spe ei et precati in spiritum sanctum. s Pi aeterea. veritas appropriatur stiri, qui dicit Ioan .i,. Ego sum .ia veritas ct vita sed plerarum in hii uin est, quod est contra appropitatum illi . ergo impugnatio veritam, non est cea tim in spiritum lan 'um Dd in stium. m: a: - ε Prautea. Inuidia est unum capitale vitiorum , ut stipia 6 dictum es.& non est trauius interea sed alia peccata capitalia, o I non poti Ititur species peceati in spitiam sanctum. ergo nec inuidentia fratcrea gratiae , debet pereatum in spiratum santium diei . et Pret: etes. Oppostorum tenerum diuersae sunt speeie, sed rereatu iii in spiritum sanctum, quod est in certa maIlia ex opia posto digi/r ur contia peceatum in patrem vel stium . quodes e, in semitate, vel ea ignorantia. eum igitur quoslibet pre ritum praedia itum, ut desperatio, prasumptio, ti huiusmodi possit ex infimitate, vel ex ignorantia accidete, videtur quod

ta, gratia qtiae datur in sacramentis conti a quam ea inuidetitia state ae stati . . A ti i M v M . emo dicendum quod desperatio, secundum quod est speetes peceati in spirati inisantium non pliati nil ex hoc, quias aliquia reget tenusionem peccatorum t sed quia remissionem peccatorum. amni sera credit,ut lib rius . cet peccati H sponte a se abiicit, dum non vult ter tere in bori ιν reminionem peccatorum consequaturi Ad secundum dicendum . quod piesumptuosus non peccat ex hoc, voci Dei misericordiam nimi, magnam arbitretur sed quia iustitiam eius contemnit, di in hoc triana miseri eordiae derogat abutens ea, ae s non ego iussa. et Adtotriin, dicendum, quia scut perseuerantiad emit duis , pliciter. V modo est vinua specialia, prout dieit piopoti-

309쪽

i Lib. I. AN. 3

euerandi in bono incepto, usque ad finem Et alio tro Fuit incunilantia altarum virtutum, prout .vit actualem in actibus virtutum usque ad mortet nuta etiam ας' his Eni a. secutulum quis d dic: t pro Postum non paenite

II tati tu spiritum sanctum . secundum autemnentiam in pecca- re: de ideo recte Ioannes dicit,to usque ad mor- vi non pro eo Oret quis, quiatem,negando pς qu is peccat, orationibus cin

is clata, abic Vel in futuro iuuari

cunstantia aliorum non potest, habens cor indura-meccatorum. tum tanquam lapis , sicut de

Ad luartum di diabolo legitur , & post hanc tendum, tu obit ita ut valde mali sunt, meritis ecclesiae iuuari non Po

cundum prς eritum sunt

enim pereati sit per gratiam sed ubi abundauit de ustum. γ ν

abundauit et eratia. Roman. s. Cum ergo peccatum in 1piratum sanctum sit grauis imum , videtur quod maxime sit te-

missibile. a Praeterea. Charitas est persectior spes di sae, prior ea se peccatum oppolitavi deprecandi humilitatem su- ndei, scilicet infid bire non possit, etiamsi peccatum suum, mala conscientia a- dium sunt remi Liagnoscere, re enuntiare coga- bilia. ergo de de sp tur. Vt iudas cum dixit: pecia rati , opponiis

caui, desperans iacilius cucur- Tt:

ec suturum. potest enim aliqvix diei impaenitens , qui proponit etiam de pec .cam quae faciet non paenitere: sed di δε- runt secundum diis ueris, quet peccato attenduntur,quae resp5dent eis quasi

ad od aliter accipitur pQuum ins iniurianinum. Si etiam alia huius peccati assignatio . hoc enim peccatum, Aug. diffiniens in libro de sermone obiecta, ut i P domini in monte ait. Pecca minaxipn G μ ad mortem est, cum P st Ad quintum di, agnitionem Dei per gratiam

cendum cst , 'V 4 Christi, oppugnat aliquis fra-06ς ' ternitatem. N aduersus ipsam

gratiam, qua Deo reconcilia-

rati, vel secundum tus est, inuidenti ε iacibus agi malitia ,& ita peceatum in spiratum- sanctum , quod est

ex teria matura, re mis ibile erat. Proeterea. In

hoe dicit. r homo

propriam talionη , latur, quod fortasseeli in spira

I um peccatum dicitur non rem im

nem doni, A secvn- non quia non sit ignOleenuum

dum hoc applopria peccanti si pa niteat: led quia

pirituuδR ' tanta labes est illius peccati,

qui eli primum d dona donantur, ut in libro petimo, distinctio. i 8 dictum est, de ita aliqui impugnans veritatem agnitam , ex certa malitia, la. Ad sex tuni dicendunt, quod inuidia potest esse duplex, quaedam quae est de prosperitate, via exaltatione hominis, quaedam quae est de exaltatione statiae, sicut quia multa ad Deis ratiam conuertuntur vel aliquid huiusmodi, 5c talis inuidia i latum est peteatum in spiritum sanctum, non quidem inuidia tratris, sed invidia staternae graciae. Ad septimum dicendum,quod quodlibet istorum, at aedieta uno modo ex hoc quod per se sint, potest' upliciter accidere. uno modo ex hoc, ouod per te voluntas tendit in unumquodque ipsorum, ut quia aliquis non

vult habere spem de suturis praemiis, aut non vult veritati no qasemite, di sie de aliis. dc hae tantummodo sunt sine, mox

in spiri: umsanctum, quia sic per se Iouuendo, est aesipelatio vel prelumptio, dc se dea ilhquando voluntas per se ui actum des rationi, ubitur. Secundia potest accidere ex aliquo exteriori, Pt propter deiectum rationis regentis, vel propter aliquem im- velinii alicuius impellentis: sicut quando per iustinitatem vel xi enotantiam aguntur, ta sic non sunt species peccati in si iii tum Canctum, quia sic non est, dicendus aliquis desperatus per i Ad ostiuum disendum, quia quamuis multa sat, quae a peccato tetrahere possunt, secundum quς distinctet iunt spe ea es peccati in spiritum lianctum: tamen aliquis plostur unum illorum tantum, a peccante retrabit ut, d alius pipti et alium: Ee ideo non oporte' t omnia semper concurram ad hoc, quod si peccatum inspitit Mancrum.

rit ad laqueum, quam humilia ne aliae speete, tate veniam peteret, quod proia eari in spiritumsau. pter magnitudinem peccati, ouin.

iam ex damnatione peccati, ta

les habere credendum est Ecce bili seut paenalita usdam assignatio peccati in te ex peccotoptimipiti tum sanctum, vel ad moria hominis piovenisse,

tem hic posita est , qua illud

pectatum esse trad Iri: r. Ecce stentia, ec malitiar oppi ignatio fraternitatis post sedi finiritas &1suci agnitionem, Ninuidentia gra- raria exeusando pec

ti ae post recociliationem, quod 'Vadis, . .

species quaedam obstinationis & eadem ratione, intelligi potest. Illa tamen di finitio irem August. lib. I. ca I p. Retractatio. mernoras aliquid

adiiciendum ibi fore, nec asserendo se dixisse aperit ita di

cens. tirod quidem non confirmaui, quoniam ho et putare me dixi: sed tamen addendum fuit, si in hac scelerata mentis peruersitate , finierit hane vitam, quoniam de quocunquere imo, in Iaac vita conlἰatuto, nunquam remouetur sed peccatum in spiritum sanetum ess pereatum hominis.ergo t. homo per electionem in ipsitin consentiat, iterum potes hanc electionem mutare. & ab eo diste terer sed peccatuli remittitur per hoc quM ab eo receditur. ergo peccatum in spiritum sanctum eure sibile. s Pr ero. Irtemisibile tonit potentiam remisiacma, cuin ergo dicitur peccatum in speratum sanctum irieritis bile, aut negat ri potent ira remiti totus, ex par. e tem ttentis, aut exi alte eius cui sit te uisio. Non primo modo, quia potentia ipsua Dei, qui solvi peccata dimittit, est institia. ad omnium peccatorum remis, icneiule extenae nα. similite in e secunda modo. quia potentia ad renaicionem ex patre eius, cui tit te missito e fili belum arbitrio m. n fiatu me issens, etiam post percatum in spiti tum sanctum manet. et goipeccatum in spiritu monetu iri, nullo modo est irrem sibile. . . Iu eo Ni Rivri sunt authoritate Huae in me ab aneelo diserte, audi homo habee verti litatem et clionis mutabilem. nselux vero immu'atialem,quia abeo.

ra inducuntur. . -

Praeterea. Peccatum virtuti opponitur se e de virtute persoctis ima, scilicet charitate dicitur prime Corio. 3. quod nunquam excidit, quamuis multa eam amittant. ergo di peccatum in spiritumsanctum . quod ea an timuin peccarpium, debe; D. diei iii emit ibile & s quandoque u tem ait lux. Rnsvo ND o. Dicendum,nuddde peccato in spiratum- sanctum duplex est o pinio, ut ex latera colligi potest. quidam enim aecipientes impaenitentiam, prout est citerius alma cati , , t dictum est. vi ignant quinque species ta eari in spiri-t s. IMMtumsanctum, quae scilicet supra impςnitentiae. nnumerat sunt, & dicunt suda tulla illatum specieium habet comple e

d Vtrum peccatum in spiritum nesum s r irremis ibile

in D Qvan TVM se proceditur. Videtur quM mee

tum in spiritunisanctum non sit irret si bile. Remistio rationem peccati in spiritumi maum, nisi secun cum quM ad tunsitur ei hec circunstantia, ut scilicet usque ad mortem in speratione, vel obstinatione perdurent. & secvndum hoc diest ut peccatum in spiti tum sanctum it te cibile quia nunquam rem ttitur vel remitti potest, quia post motu da homo conni matur in gratia, vel in pectato, secundum quod fuit in satis morti, suae,ut dicitur Ecclesiast. i. Lignum in quo que i co ceciderit, ibi erit. sed istud uon x uelut ehe coci enunia. ia quia

310쪽

eundum hoe, omne peccatum, quod usque ad mortem A corporalia virtute diuina miraeulose eurael pol illa I hu cap. t. perdurat, urentissibile est. sue sit in patrem sue in filium, ει ita peccatum in spiritumsanctum non esset alio modo irremissis silet quam peccatum in patrem vel stium, quod est eontra texistum euangelas. Nisi sorte dicti et ut, quod omne peccatum in . patrem, vel in situ,

ea peccatum veni nec est desperandum, nec pro Ieriura Ure .dicit illo imprudenter oratur , de

. venialia etia in poli quo non desperatur. His vesi hane vitam remitti. bis inlinuatur peccatum, prae

missa diffinitione descriptum, tunc solum debere dici ad mortem vel in spiritu sanctum, cum non habet comitem p ς niten- a mnas antequam finiant istam tiam , nee de aliquo peccatore vitam agant psilitentiam, &

se Gllum, quia ignorantia non sie semis per excusat peccatum, ut non seda

vis abiter sed ut fu

minus d biis, in hae Vita desperandum cssς tr. Cap. s. N ideo , pro omni esse oran-

quae dicat continua dum. Vnde illud Ioan . Non durationem peccati, pro eo dico, ut quis oret, sic ac

hoc, iit pN Quo peccante ad mortem vel intum in spiti tum lan spiritum sanetum, postquam notam, quinetia uno ni erit hanc vitam , no oremus.

Dum autem in hac vita est, nec peccatum illius iudicare, nec de illo de sperare, ted pro illo orare debemus. Vnde August. de verbis domini , N de impaenitentia, quae est blasphemia in spiritum sanctum, sic ait. Illa

cui dictum est i ecian impaenitentia vel cor impaenidum hos a uic por- teng.quamdiu quisque in car

ne hae vivit homo, non potest

tinctum non dici- iudicari. de nullo enim despe-tuor remissibile, randuin est , cpiamdiu patien- nunqui u τοῦ rix ti, Dei. iosum ad paenitentiam

sed quia nψη id dueit paganus est hodie, iudaeus . infidelis est hodie, liae.

iusmodi peccatum, per misericordiam diuinam, quas miracuis Iose remitti potest. Ati νκtΜvM ergo dieendum, quia peccatum in spiritum sanctum, pti ludit viam statiae, de ideo peccato in spiritum sanctum, maneti

reticus est hodie schismaticus te, ex parte ipsi' peeest hodie. Quid si cras ample . canto, nou remanetctatur catholicam fidem , Ω

sequatur catholicam verita- eato , per immensi

te in P Quid si isti, quos, inqui, ratem divinae miss

solo motu vo unta sis potest homo in spiritumsanctu pec- earer se ut & in exis

tem peceatra tonis lingit, S seeutilum

hos asi gnantur Qecies precati in spiritura salictum sex, Gricordiae potest, post

prol ter grauit Irem

Inueniant veram requiem . & p xc sentis pecca-

vitam in laturo Nolite ergo d sciundum di- ante tempus iudicare quem - cenduin, quia spei quam. Ex his ostenditur pro es recte est eorum,in singulis peccatoribus , in hae qψ vix vita esse orandum, nec de ali

quo esse diffidendum, quia conuerti potest dum in hac vita est, quia non potest sciri de aliquo, utrum peccauerit ad mortem vel in spiritu sanitium t nisi cum ab hac vita discesserit: nisi so te alicui , per spiritum anetum mirabiliter reuelatum fuerit. Ex predictis aliquatenus capi potest , quomodo accipiatur peccatum in spiritum sanctum, scilicet inuidentia gratiae fraternitatem impini tenter oppugnans, quae utique obstinatio

ito spei to lit finem de ideo desperatio. st ii tentissibile petis

eatum, leue re et Hirtinet piorum est insanabilis . Araritas

autem non tantum

a fini sed ac e mina quae sane ad sanem, sei licet proxi- motum t di ideo speccatur etintra charitatem proxima rnon tamen priaptethoe directe peccat ut comta charita

rem Dei r unde ex

esse videtur, & omnis impentia parte illa manet via

lentis obstinatio atque despe- titile ratio . Notandum vero est , ita charitatem Dei

peccatur, prout ea a. director finio: se irremissibile praea-tain erit inii, iiiiiim candum . quandoque enim in semitas, vel ignotantia ad eis sanctum. Et hoc es quando quis inuidet grariae, quaeiaamr candum, peceat uiti causant, que nata sunt peccatum excusire M ecinei liatu est. Similiter etiam dieendum de fide. quia iniatum sed quia non habet de se aptitud neni ad hoc,qudd te gibile s , Ed hoe praecipue .ppter tres raucis .Vna est ex eausa mouente ad N Cap. sa

r, peceat uti causant, qu

in parte, et in toto propter Lota quod inuoluntarium causant vel simpliciter uel secundum quid. N tune pecca umtemissibi te dicitur quod habet in se unde facile te mittatur, proptet hoc, qudd ex causa excusante procedit. Peceatum autem quod ex indust tia si, nullam rationem e , sationi habeti de ideo di cit ut it te missibile,quia non habet in se unde exculctur,cti propter hoc ad remittendum si ficile. secunda ea ratio sumpta ex modo inclinationis voluntatia in peccatum, quia vi Philosophus dicit in 7. Et hieor sinis in operabilibu est, scut principium inde monstrabile in speculatiuis error autem in specula. tivi qui ea uaprincipia inde monstrabili disicile remo.eripot,eo ut non possunt accipi aliqua magis nota, per quae ei tot improbeturcita etiam in pratii eis quando aliquis alicui pecca to, ut scit ad baeret,quas in eo suam beatitudinem constituen . non potest tali peccato de facili teme/ium adhiberi quia nihil, quia Ddelitas potest procedere vel ex ignorantia, de se habet pallium excusationis de saeile te mittitur, vel es ex certa malitia, d. s. est peciatum in spiritum sanctum, quod est impugnatio veri

tatis agnitae.

Ad tertium dicendum, quia malitia non eausat inuoluntarium, scut in simila, se ignorantia: de ideo non oportet quod peccatum excuset vel alleuiet, sicut illa iaciunt. Vel dicendum, quod malitia ex qua peceatum, quod in spiritum sanctum dies tui procedit nominat quendain actum peetati, ut actum despoiationi, vel obstinationis Ed huiusmodi, de non sumitur secuniadum quia est poena, prout dicit de ectum quendam rationalisa im v,secundum quem in malumsae te inelinabilis est. ς Ad quartum dicendum, quod peccatum aliquod, potest esset femi Libale dupliciter vel ex penere peccati re se peetatum in sei, tu insanctuat irremisit bile diei tui, vel ex statu peccantis, mp. v. est aliud magi, a peccante dilectum propter cuius consecutim g di se omne peccata in spiritum sanctum. in quo via finitur , ea

nem ,hoe in quo ultimum finem potiri dimittat. Queicunque t i z-: a autem ex eleti ione peceat , vel ex indu ilia , a8haerit peccato

quod elisit quas per se bono, di se scii i de ideo tale peccatumn de iacili medicinam recipit. , n te Philosophu, in et . Ethie. per hoc ovendit, quod incontinen , quia ex p1ssione peccat sue in simitate . sui liu, curat ut quain intemperatu . qui peccat ex electione sue ex indust ita, de be duae prsd .ctae caulae Ostendunt caustam irretnissibilitati, non e tum iis peccato quod proprie dicit ut in spiritum lanctum, ted ea iam in quolibet peccato, qa est ex electione. Tettia autem causa, qui proprie pec catum in spiritum sanetum respicit . sumitur ex eius obiecto, quia peccatum in spiritum sancium ea ex hoe , quiad voluntas a se repelli ad per quod te misso pereatorum sit. Unde i eut ae-rtitudo diceretur incurabilis, quae fastidium medicinae facete tri rati pecorum it remissibile dicitur, per cuiu actum spiritu Ea medicilia directe repelli tui r de tamen seut illa moibusi Hiemis ibile, siue si hominis sue angeli, de secundum hoc ex eipitur digerentia homini, Et angeli, quia natus viae in ange ii snit ut patim , post primam electa onem. non autem se ea in hosti nibus. Ad quintum dieendum, quod eum dieitur peccatum irae mis,ibile. non prauatur potentia absolute ad imis,ionem: sed magis aptitudo ves tacilitas quaedam. ARTrev xv I v.

e Vtrum aliquis possit peccare in P risum an rum m

primo actu peccari. AD 1 M τ u M se proceditur. Videtur quod aliquἰι

in ptrino actu peccati, non pol sit peccare in spiritumian ctum: sed quod hoc peccatum preexigat alia peccata. Dicipe uim Bouar. in sernaone super Canticam . Nemia tepente si summitae

SEARCH

MENU NAVIGATION