L' Epidico commedia di Marco Accio Plauto trasportata in versi sciolti toscani con il testo latino e alcune note da Rinaldo Angellieri Alticozzi patrizio cortonese

141쪽

Ac TVS QVINTVS.

Pe. Tuon arbitratu Ep. Meo Hercis , vers

colligandae hae sunt tibi hodie. Pe. At non Iubet, nos colligo At mihi magis Iubet solutum rogitare . Ep. Aa nibit

Αp. ti u te iniiςere . adorηat. Nescio quam si si fabricam facit . Ep. Tibi moram facii , quom e o flutus aso ; alliga , Ἀ- quam colliga . Pe. At mihi magis iubeι solutum te rogitare . Ep. i At nihil scies . Pe. uuid ago Τ. Ap. auiae Vas 3 mos geratur . Ep. Erugies tu homo , Apoecides. Pe. Cedo manus igitur . Ep. Morantur nihil, atque arte colligati εὶ Nihil vero obnoxiose, Pe. Facto opere arbitraminor.

ti in Tragula est speetes quaedam helia

lici instrumenti velut hasta , quae atrociter sauciat & manu vel tormento emittitur Allegorice accipi

tur hic pro aliqua fallacia , quam Epidicus meditabatur. Alio sensu utitur in Cas. Act a. Sc. Aliquo morsum iam istam tragulam ecidero, las) Dolum nescio quem meditatur . si 63 Nihil vero timide , & cum me tu . Colliga mihi manus libere . A liqui pro obnoxios hic intelligunτιiberaliter , ae benigne, Sed neque eum superiori s- , neque cum po serioribus hoc consonare videtur. 1 3 Iloe est, eum re colligavero , vos udicatote , urium obnoxiose colli iagaverim . necne 8 Si mihi liceae mentem meam hic aperire, arbitraree illud , NihiI τero obnoxiose ab Α-poecide, non vero ab Epidico di- istum . statio dubitationis delum itue ex ipsa responsione Periphanis , quae est ambobus, non vero isti Epidicoedirecta , & sie evanesceret omnis di ficultas, εe adverbium abaoxiose intelligi posset in proprio senis , hoc est liberaliter . ac henigne Nos Itali vernacula lingua. diceremus ., Masalis can graetia con cartiat.

142쪽

Pe. Aneh' In questo ho da fare a modo tuo pseneta dubbio , eh' io voglio che mi leghi, Quando ancor non ei placeta . m. Oe ben , non voglio Legarii; a me rispondi or eost sciolio. . in non ti diro silentε . Ap. Onrva bene .

Quest' h qualche rigiro. Inutilmente Tu perdi it tempo, legami digratia . . , . . . Pe. Ma mi piace piutiosto interrbgarti

Legalo. D. Bravo Apecide, tu se Un galantuomo. N. Porgi qua te mani.

D. Eecole qui gia i belle , e preparate.

orsa legale ben , che non si sciolgano.

143쪽

Ep. Bene hoc. babet , age nouc, exqui e , rogita quos Iub hiri. Qua fiducia assur es primum, quae emta est nudius

P Hiam meam dicere esse ' Ep. Lubuit ea Mucia . .

In meum nummum , in tuum talentum pignus da . Pe. E.

nim istaec captio ISed quis ea es mulier 8 Ep. Tui gnati amica , ut omnem rem scias. Pe. Dedin' tibi isisas triginis ob filiam. ς p. Futeor daeas, Et eo argento illam me emisse amicam filii Fidicinam .. Pro tua Aia . sis adeo te tetigi triginta minis.

tua filia . quasi servus agere te hoc intelligat . Sed quod paee tanti vi ri dixerim i haec non est Plauti mens ἔservus enim aperte fatetur postea , quae sit haec mulier . nempe filii amica. Ioeatue ergo hic servus, dicens , da pignus nisi ea sit filia , hoe est matris , quum unaquaeque necessario matris filia sit .

sis Vel ex hoc loeo liquet quod supra dictum est , senserat erum senis

hane esse eaptionem, seu fallaciam , tum servos non expresserat cuia illa filia esset, ni Plautine loquamur: aoὶ Te circum duxi . & fraudavi istis triginta minis , & elega, tissima dictio. quam proseri Cic Lib. a. de Orator. Terentius in Eunu. alio tensu utitue. hoc est aculeato acerboquo dicto pungere z 'Miu' quo Mo/uviae an conUvis Σ

145쪽

Pe. unomori me iudos fecisi de illo conducti iaridicina 8 Ep. Factum Heriae vero . ct recte factum itidico. Pe. Zid postremo argento factum es, quod δεδεῖ Ep. Dicam tibi, Neque malo bomini , neque te indigno , tuo dedi Stra-lbinocti . re. Cur dare ausus es t Ep. uuia mibi libitum G. Pe. Qiae Baee , malum ferocia es t Ep. Etiam inclamitor quasi servos. Pe. liber gaudeo .Ep. Merui ut sierem. Pe. Tu meruisty Ep. Vise intro :

go , faxo , scies Hoc ita esse . Pe uuid est negotii ' Ep. Iam ipsa res

dicet tibi , - . . . . 'Abi modo intro . Pe. Hei sin non illlac temere 's , asser-

va istim , Apoecides

His interiectio irascentis. Cicer. liquid laret sub his virbin

146쪽

H. E di pili ni hal gabbato , conducendo mi Quel P altra Suonatrice . P p. E' vero at certo Quest' ancora, e di piu feci benissimo . E deli' altro denar , che ti contai, Che ne facesti p D. Ti diro , l' ho dato, Non mica a uti mascalaone, O ad uia furiante ;

147쪽

vis ACTUS QUINTUS.

Ep. Maxima, Heriae , iniuria Vinctus aso , cuius haec hodie opera inventa est filia . Ap. Ain tu te illius invenisse Atiam φ Ep. Iuveni di

Sed ut acerbum 's pro . benefactis cum mali messem

metas s

Ap. Iuamne hodie per urbem uterque sumus defessi

tas 3 quaerere Z

Ep. Ego sum defessus reperire , vos defessi quaerere . Pe. Iuid iste oratis opere tanto φ meruisse intellego δε ιι ceat merito huius facere . Cedo tu , ut exsolvam

manus

Ep. Ne attigas . Pe. Ostende vero. Ep. Nolo. Pe. Nos aequum facis.

Ep. Numquam , Herrae , hodie in nisi supplicium mihi das,

Dixit maia , non vero malam . Sic supra montes mali , pro montes malas . aut malorum .

sis Peo defessi quaerendo . Helleaismus ut pluries admonuimus. Σοὶ Vi , pro sic. Sensus vero. Quid istic tantopere loquimini. Opere tau-- pro tantopere . Anastrophe. ut diximus , Plauto per quam familia-

ria a

la Nempe ut iuxta eius meritum δε- cum, linc est eum e solvam. Et his repetit merito meruisse eonsueto Aris

ticismo .

28 Ne tangas . Taro , 4e attig ν pro ravo, & attingo. sicut etiam frago pro frango dixerunt veteres . . Cic. ad Att. Lib. 6. Ep. 3. v v vis, Iibidinosus, tagax . A sago uem-Pe tagau. hoc est furax . Consule Festum . & Nonnium . αρὶ Nisi mihi poenas exsolvis . Sic Catul. in extremo Epigram. in Gel

lium: . i.

at Dur nostris is dabi supplicium.

148쪽

. D. Oh vedete in quat manierason erat lato l allorquando ho ritro vata La sua figlia al Padron , ei per mercede ' Mi lien eost legato . T' E eiu scito Di trovae la sua figlia Z D. Certo, E in casa ;Ma non si puo inghiottir , ch' uno in compenso De ' bene figi falli , abbia fasiate

Ap. Quella, che tutio giorno stracchi morti Abbiam cercata per Citta 3 D. Straceat. Mi son ben io per ritro varia , e VolPer ricercaria in van . Pe. Non occorr' altro Discorrer pia; conseta, ch' ha ragione, E merita esser sciolio. Qua te mani. D. Guardati di ioce armi . Eli qua te porgi . D. Messer no . Pe. Mi ni torto. D. Io non consento,

Che tu mi sciolga , se pria non mi dat Pleua foedisse aion.

149쪽

Pe. Optumum, atque aequissimum graβ , soccos, tuoicam , pallium, Tibi dabo. Ep. Quid deinde porro Z Pe. Et libertate m. Ep. At postea Novo Liberto opus est spin quod pappet . Pe. Dabitur, praebebo cibtim. Ep. Numquam , Hercle , b Hiie vis me I 30 orassis , solves . Pe. Oro te Epidice Mihi ignoscas quid s3 in imprudens culpo peccavi mea At ob eam rem saa Liber esto. niam tibi

t, necessitate cogar i solve sene , si lubet . . G RE X .

Hic is homo es . qui libertatem malitia s3 sin invenit sua, Plaudite , o valete, lassin lumbos porgite , atque extollIte .

l o Papare, vel pappare, dicebant ve- s3 Non faciam . suhIntellige, nisi eo. teres de pueris lactantibus , & hoc gar necessitate . Plautua usurpavit pro edere , di uni- Hoc est , libertatem coi secutus est, ea littera p 1 cribendum, di sibi paravit . 3 n Pro oraveris lyncope . Hoc est , exsurgite , qui enim se-s31ὶ Imprudentia, & euIpa sunt dissi- dent lumbos contractos , qm ambu- anilea inter se. Per imprudentiam lant lumbos porrectos habent. Su- autem peccamo nescientes.; cum euia spicatur Lambinus , si1b hiis vel bispa autem scientes , de volentes, hos latere curpem aliquem senium . Sed est flagitiose . cum nihil opus sit hac malitia , ea-s33ὶ Formula est manumissiopia . Vide - dem verba in naturali sensu libentες quae adnotavimus in principio, ad . ςXPlicamus. finem & calcem argumenti.

FINIS.

Ep. Iavitus do hanc veis

150쪽

Pe. Tu chiedi il giusto. Ti daro it ferraiuol, te scarpe, e inolire Ii glubbone. D. E che altro 3 Pe. E liberta. D. Μa ad un nuovo Liberto, per campare Come si se λ ci Vuot Ia pappa toria. P . Ebben , ii si dara ancor la ta vola. D. Ma pero se tu pria non mi scongi uri, Io non permetiero, che tu mi sciolga cp . Via se, lasciati sciorre . io te ne prego, Epidico, e perdona , se t' osse si A torto, abbi percio tua liberta de D. In veriti lo se mal volentieri, E li perdono quasi che per larga ;Or giacche cosi v uoi, scioglimi pure.

est h colui , che con il proprio ingegno Si seppe procurar la liberta de rDate segno di plauso , state sani, Riggate vi , e partite tuiti in pace.

I L FINE,