장음표시 사용
71쪽
Cον his, C gnos bile. Res in tantum est cognoscibilis,in quantum enue est,tit 3ώ.d. 2 D. ISicut seres babet ad esse, ita etiam ad cogLoici, ibid.
m unum quoque cognos cimus , cum Omnes eius causas cognoscimus, ib.
n 3 Eadem sunt principia ess n. di & cognoscendi, ib.n. Cogritio fieri non potest
nisi eognolcenda praecedant, ibid. n.s Notitia generatur a cognoscente & cognito, tit.
Nodus cognoscendi sequi-itur modum emendi, t 36. d. 3 n. IIn simplicibus aut totum codi oscitur, aut totum ignotatur, ibid. n. 2Compositum non cognoscitur. Disi sciant ut componentia. ibid. n. Vnumquodque cognosci. tur,pt ut est . diu ib n. Omnis cognitio praesupp nit suum obiectum ib. o FOmn s nostra cognitio pedet a sensit, tit 6 d a. n. r. Materia prima no est, quoad
nos per se cognoscibilis, ibid n 2 Quo res est magis naturalis eo minus cognoscibilis, ibid. n. 3
Quo res est remotiora sensu, cop. rsectiorena habe ecognoscendi gradum, ibid n. Cognitio nobilior est actio. ne, titis i. s. .'. et Contemplatio nobilissima est hominis operatio, ib. Cognitio ad artes sussicit, ad virtutes parum vel ni
omuis cognitio fit pet ali quam abstractionem, ib. n 3 Quo res magis abstrahi tuta materia, eo perfectius cognoscitur, ibid n Pei sectio cognitionis in eo consillit,ut res cosnosca. tui sicuti est , ibid. n.s
Quod commune est, nul lius est iit s. d 3 n. 2De proprijs maxime curant homines, de communi bus,autem minus , ibid. Qui quaerit bonum com mune, q-aerit & propri
Omnis comparatio fit inter comparata distincta , tit.
Compalatio non fit, ni si in rebus eiusdem generis .ibid n. gomnis coparatio est odio-
72쪽
si, ibid. n. θλ Substantiva non multipli V de Similitudo. ' cantur, nisi multiplicatosgnificato formali, ib.n s Concums. Due verbum, Abstractum. Coneepins sunt similitudi confientia. nes rerum obiectarum, Conscientia mille testestit. 14 d a. in I 44, disi a. n. iConceptus sunt idem apua Mala facinora conseientia omnes, ibid flagellantur. ibi . num ΣConceptus non sunt aequi Cmnis inordinatus animus
uoci, ibid. sibi est poena, ibid.γnumquodque viverE co' Proprium est nocentium piatur, debet concipi trepidare , ibid. n.3fe uti est, ibid n r Hominem improbum vel Essentia rei potest concipi mus mordeat, ibid sine proprietatibus, ibid. Ne spina quidem vulnera. n. 4 bii bonum, ibid. Essentia rei potest concipi, Magis delectat bona con. sine aliquo , quod est de sci nita inter molestias,c sientia, ibid. ia7 quam mala inter delicias, ibid. ncordia. Nullum thhatrum virtuti Concordia res paruae eresi conscientia maius, id d. cunt , discordia niaximτ 3n
dilabuntur , tit. i. d. 6 Omne regnum in seipsum Consinentia. diuitu desolabitur, tu. n. α In bona conlequentia non Vires impetij in consensu datur antecedens verum obedientium sunt. ib. n. 3 & conseqtiens falsum, t. Discordiae magnatum sunt 34 d. 9. H. dissoluendae, ibn. . Ex vero non nisi verum. ita
Vbi est multitudo, ibi con' n et fusio, ibi. .n .s Quidquid stat cum antece. dente , stat cum coese. Coneret . quente, ibid nu subicumque sunt plura con Non quidquid stit cum c a creta, ibi & plura abstra sequente, stat cum ante cla, tit. 66.d n 3 cedente. ibid ni 'Conereta eiusde speciei non Quidquid repugnat conse multiplicantur, ni simul. quenti repugnat antece. tiplicentur subiecta ib. 4 . denii, ibid. nu. 1
73쪽
antecedenti,repi gnat coi sequenti, ibid. n 6. In bona con equentia ex contradictorio ce laseisquentis infertur contra dicto tum antecedentis,
ibid. η γ Exa istinatione unius tectε infert ut negatio contra xij, ibid n. 8 Ex negatione unius non se-q uitur oeeessatio ..ta ima tio contra iij ib.n sEx pari ratione sequitur par consequentia, ibid. nu. Io Qui vult antecedens vult etiam cou sequens, ibid.
Posito pollibili in actu, nuditum s quitur in conue niens, ibid nu. ii possit bile est illud , quor' . sis in elle . nullum sequitur iiii postibii , ib.
Proprium prudentis est, bene consulere, tit Iud
Consilium non est de praeteri is, ubi J n ΣConsilium non est de impossit, ibus . ib d Tacilὸ decipitur, qui respi. cit ad pauca , ib. n. ηGladiator in arena consiliu
capit, ibid. n. . In repentinis actio fit ex praee, flent e habitu, ibid. Turpe & muliebr e cit di cere non putabam, abid.
dicat ex eventu, in id n lato nodo malus quaerendus est cuneus, ibid n. Facile cum valemus , recta consilia aegrotis damus, ib n Admonendo sapimus omanes, ibid.
consilii non scandulenti nulla est obligario. ibid.
Malum consilium consulto. ti pessimum. ib ri .i3 Consilium mulierum p ον, ibid. nu .ir Superbiae est , nunquam mutare ubile consilium,ib 3 n i 8 Nemo , ne iudicat in cau lapio pila, tii 2s d Io. iij Neino est qui si bi sapies tius suade te possit seipso, ibid. n. 2Seculios est consilium ac cipere, quam dare . ibid.
Consulere oportet tardE , consulta exequi festinan.
Calida coiistia & audacia prima specie laeta , euentutilitia sunt, . ibid. n. Duo aduersissima rectς me
74쪽
Plera auspicijς geruntur ciconsilijs , quam tet is Q manibus, ibi l n s Cupido & ita sunt pessimi
verbum in consilio valet, in certamine factum , ib.
Constantia. Quod semel placuit . am plius displicere non po'
test, tit. a. d. 7 .n. A constantia alienum non
est, seruire tempori, ibid. Et post malam segetem serendum est, ib.n 3 Nemo potest res io stabiles amare, & ipse stabilis per
Non contristabit iustum, quidquid acci serit. ibid.
Pulcrorum etiam autum nus pulcer est ib.n Ioptimum constantiae praxsidium est, non curare, tit. a d 6. n. Nihil est , quod non expu gnet pertinax opera, Ac intenta ac diligens cura,
Consuetudo. Consiuetudo est altera natu
Magna vis laesi constet dini, ibid.n. 2Consuetudinem mutare difficile est, ib n ιDitsi culter eraditur, quod rudes anni per biberunt, ibid. Facilius est consuetudinem
Mos populi Dei pro lege habendus est . ibid.
Optima legum interpres est consuetudo , ibid. num. 2Arte non conceditur, quod naturaliter denegatur , ib. n C σtinentia Continentia non est virtus sed quiddam virtutis ha bet admixtum, tit. 28.d.s nil Continere omnes cupidita res praeesaria magis quam difficile, ibid.n.2
' tes communi termino. copulantiar, tit .a I.
75쪽
Vide, Quantitas. Cestradictoria. Contradicentium nullum est medium. t. cI.d 7 m. Ita Contra nictio est pugna af silmationis di negationis, ibid. u 2 Oppositio contradictoria est maxima, ib. nu. Contraiietas est maxima distantia, ib. a Contradictio est causa, ut cetera sint opposita, ibid.
Ex quavis oppositione po. test inferri contradicti O. ibid n. De quolibet veta est a Tr. matio vel negatio. ibid. Impossibile est, duo coatra' diei oria esse simul vera, ibid i Impos libile est , duo con Eradictoria esse simul sal sa, ibid n&Contradictio in adiecto se . ipsam interimit, ibidemn Io Contraria generatim. Contrariorum eadem est scientia, tit 63. distin. 2.
Contraria iuxta se posita magis elucescunt, ibid. Contiaria maxime distant sub eodem genere, ibid. Eo unumquodque est me lius, quo eius contrarium deterius, iri n. Pessimum est quod est con
tralium Optimo, Ibid n s Contrariorum Gidem est Iatio, ibid n. εPlura sunt malis contraria, quam bonis .ibidem n. TVni unum tantum est con. traiium , tit. 6s diit in . l. Omnia contraria fiunt etiam piluantia, tit. 61 diu. s.
contrariorum idem est subiectum, tit. ει dist . .
Contra ia circa eandem cisantur materiam, ibid.n et
Contraria inon possunt si .mul esse in eodem lub tecto, ibid. n. 3Quae ibis contrarijs minus perni vita sunt , mac is ta lia sunt, ' ibid n .s
est, te mutuo expellere, ibid n s Contrarietas est oppositio
Illud non est in subiecta,uo inlistente sequitur uo contraria esse imul, ibid . ni T
76쪽
Contraria in re , non sunt contraria in mente, ib.n 'Causa ess,ctus contrar j. Idem non potest esse principium oppositoium, tit. Os d. . n. ICausae contrariae contrarios habent effectus, ibi l .n 3 Contraria de coiratiis dicta, sunt probabilia, ibid n. Contrariωrum contratiae sunt cauta, ibiis Conseruatauum unius contrarij est destructiuum alterius, ib n Contraria contrarijs curan. tur, Aabiit. nu. TContrarietas ubi non est, ibi
Cor nullum patitur graue vitium, tit. distin 2. n. Cot fons est caloris. naturalis, tit. 44 d a n e Cor est fons vitae, ibidem Corde in frigidato moritur limat,iit 44 distin.3. n. Corpus. Corpora omnia naturalia animae sunt instrumenta.
est conditum,t.IO d. p. n. IAnima se habet ad corpus, xt dominus ad seruum, tit i8 d s n. ἶM ultis seruit,qui seruit cor ibid. In corpore affecto facilis est
offensio , tit. 4 Q 2 Io Corpora sana permultos ferunt errores, ibid num .2Corpus quantitativum. Vide , CPanistas. Corruptibile, corruptio.
Corruptibile &cineorrupatibile differunt genere,
Corruptio est mutatio ex subiecto in non subiectum, tit .sΘ d 3. n. rCorruptio est de genere malorum, ib Id. n. r. Quidquid corrumpitur, a suo contrario corrumpi
ubi non est contrarium, ibid n Junumquodque. resoluitur in ea , ex quibus constat, ibid n. ς Unius corrup tio alterius est generatio , ibid. dist. s.
Omne alterabile est corrup. tibile, ib4 n. t Corrumpere facilius est, quam conficere, ibid.d.
77쪽
Crudelitat. Crudales causam puniendi
inimica est crudelitas, ibid num. IOImperia crudelia magis acerba sunt, quam diutur. nacti in d 6 n s
Culpa. Hide en enim , error Petratum Damnatio, Damnωm.
antequam audiatur, t. Σιd . u. 2Damnum quod sua culpa quis sentit, sibi debet , non alij imputare, tit.
transferte in alium,quam sibi competere digno Ica. tur, tit, Id .n 2
Quod quis non habet, non potest care, ibid. n. D sibi,'Definitio est oratio , quae
est entiam alicuius, naturamque declarat, tit. i .
Ratio quam nomen fgnificat, eth definitio rei ,ibid.
Vnius rei una tantum est de. fini rio, ibi l .n 3 Omnis definitio in iure ci
ne finitio notior est suo donnito ibid. n. sIn efiici ione nihil de aliquo praelicatur, ibid n. Omnis defiuitio est assi: ma liua, ibid. num TCui tribuitur dc finitio , tribui tui definitum, ibid.
Cui non tribuitur de finitio nec definitum tribuitur, ibid. n.' Quidquid conuenit defini tioni conuenit desinito. ibi semirum. Io Quidquid non conuenit definitioni, 'et conuenit definito, ibid. nu. II si definitio defisitioni conuenit, etiam definitum definito; ibai n. Si non conuenit definitio definitioni , nee defini tum definito, ibid. n. I3. Quod magis suscipit rei de finitionem, id magis tale est, ibid. iar. Quando res desinit esse, perdit nomen & definitionem, ibi1 n Πιlectatio.
78쪽
Omne auimal naturaliter esse non potest, ibid. , appetit delectationem, tit. s3 distin . nu i Demons aris. Delectatio perficit operationem, ibid. n. et Demonstratio est stilogis. Delectatio conseruat ope- mus eniciens scientia, tarantem in opere suo , ib. sh s. a.n. i. num. 3 Illa demonstratio melior Quod con naturale est, id est . quae melioribus uti., quoque delectabile,ibid. tur principijs, ibid n. i. n- Demonstratio assirmati uxConsueta sunt delectabilia, dignior est . quam nega-ibid ii s tiua, ibid.n. Delectabilius est contem- Impossibile est, omnium es plari iam cognita , quam te demonstrationem, i Ninquirete ignota. ibidem iCantilenam notam suauius Principiorum non est de- audimus, quam ignotam monstratio, ib n. cibi Definitionis non est de-Raro contingentia sunt de- monstratio. ibn.
lectabilia, ibid nata In demo. strationibus non Varietas & nouitas delectat est proecssus in infinitum ibid. ibid OIL Omnium rerumest fati as Perere principium est, non ibid. demonstrare propoli. Iucunda est rerum vicistitu. tum, ibid. n 'doi, Demonstratio non debee Iucundissimum est potiri transferri de genere in eo, quod cupias, ibid.n. 8 ginus, ibid. n. lo Id cuique voluptati est, cu- Essentiae est definitio, pro. ius amator est quisque, prietatum demonstratio.
Improbae naturae improba voluptas est, ibid ii io Dd Dninatio. Iuvenilis dei ctationis velox est transmutatio , ib. Denominatio sumitura po-
Omni homini conueri ad omnis denominatio lintrinDeum , mutatur delecta- s ca supponit rcio deno rio , non lubtrahitur, ib. minantem intrinsecam , n. 18 ibid o
Anima sine delectatione Omnis denominatio ex
79쪽
trinseca supponit rem de . nominantem extrinsecam, ibH nu. Argumentum nori valet ab an esse ad denominari, ni. si eo modo denominet, que inest ibid. n.
Deus eminenter eontinet omne ens per participationem, ibi t. n. 6
Dei operatio ad intra. Desiderium. Operatio Dei est immortalitas, tit .d 6 n CAppetitus est ratione caten Operatio Dei est vita perpetiae, Iit. I i. v. .n I tua, ibid. n. a.
Desideria clescunt in infini diuinitati inest motus per- tuin, . . ibi l n. petuus, ibid. n. 3Omnibus innatum est desi- Deus est sua intellectio, ib. derium excellentiae,ib n n. Finis cuiarum est persectio Deus est sua operatio, ibid. desideliorum, ibid n. Ias Trabit sua quemque volup.ras, ibidem Omne,quod secundum lio. minis cupi litatem est voluntati uiudicatur, ib n. omnis res necessaria mo.
Esse est actualitas omnium actuum , ibid n 3 Deus est ipsum quod est, extra quod nihil omnino est, ib ia 4 Deus est quoddam substan tiae pieagus insim tu, ibi.
Deus eli ens per essentiam, ibid. n. Deus semper intelligit se. ipsi ina, ibid. n Deus nihil intelligit extra se ibic .n TIntellectus Dei vilesceret, si
aliquid extra te cognosiceret, ibid ii 8Oculii Dei est fortissimus, ibid nuta Magna nobis est necessitas probibatis Deus omnia videns, ibid n. i. Deus unus est trinus. Deus si non est unus, Deus non est, tit in i In Diuinis omnia sunt nu, Vbi non bulat relationii oppi sitio, ibid n. ΣΛctio . quae in oeo est,ha bet se, ut potentia activa, ibid n. Sola relatio multiplicat Tri
80쪽
nitatem: ibi l n , Quidquid est propriu dei Iasis, quatenus deitas est, non multiplicatur in diuinis, ibus ii rquidquid est proprium pcrsonae , quatenus pὸrsona est, multiplicatur in diruinis, ibid. n.6D ei attributa. Deus est actus purus, tit. 7.
In Deo no distinguitur quo est,& quod est, ibid nu ., Solus Deus stat in ellentia, ibid nata Deus est ens , Quo melius excogitati non potest, ib.
In Deo sunt omnia, ibid. n. ΣOuidquid est in Deo . et hipse Deus, ibid. n 3 Deus qualitatis est expers, ibid n Deus est sine quantitate ma gnus, sine qtialitate bonus, & sine i cmpore sem-
e verbo, AElemitas. Opeta Trinitatis ad extra sunt in diuisa, ibn- in ira facile Deus intellis git ac vult, tam facit Eoinpς ratur, ibid. n.s Placitum Dei necessitasse quitur , voluntatem comitatur effectus, ibid. n. cDictum & facium in Deo sunt idem, ibid n I Deus semper congluE ope ratur ad fines rerum ibid.
neus semper facit ex possi bilibus id, quod est me,lius, ibid ii 1 Deus se at per potest facere meliora in infinitum,ibid
Pius Deus potest facere, Quam intellectus nostet in te hi gete, ib Iac optimi est optimum agere. ii id n. Deus necessarid te amat pet'fectissim E intensi ac , non extensu ἡ, ibid. n copera Dei sunt. perfecta , ibid. n. TDeus ut Creato dActio Dei ad eat . Deus operatur libere extra se, tit i2.ds.n. INon est sub neces staten eus, ibid n 2 Si Deus ageret ad extra necessitate naturae, producet altervm Deum, ibid.n -
Sine Deo nec suit aliquid nec est, nec erit, tit in d.
Ab ipso .& in ipsis , de petipsum sunt omnia , ibid
Nisi taciat omnia oeus ,aut superbus est, aut imbecillis, ibid.n 3 Deus creaturam tuam fecit