장음표시 사용
51쪽
quagen. c. 3To n. 3. ser. 13. Operum D.
de verbis Domini ser. 6. & deverb. Α- post. serm.
terminasor videns sanguinem in foribus Uraelitarum pertransieris,nec percusserit eos vel ipsie Dominin praebem auxilium populo suo desuper ambulauerit. Haec Hieronymus: mitto enim alium, qui sub eius nomine citatur etiam a Nebrissensi nostro, lociuex opusculo de celebratione Paschae: opusculum enim illud,vel ex eo solum, quod autor Graecam se, dc Hebraeam linguam ignorare fateatur, Hieronymi non esse plane conuincitur. Verum Pascha nil aliud, quam transitum significare docet etiam Ambrosius. Pascha enim Hebraice transitus dicitur. Nazianzenus. Nam sanctam Pasichatis Head quam venimus, bonorum, quae istiGunt, mysticumdustum, ac disciplinam esse noui, ut qua transitus festiuitas existat. Augustinus. Pascha enim Hebraeum verbum dicitur, quod transitus interpretatur inde or Ioannes Euangelista dicit. Ante diem festum Paschas ens Iesus quia venit hora eius ut transeat ex hoc mundo ad Patrem. Quod ipsum plurimis repetit in locis,sed clarius multo in Psalmum Pasicha ipsum Latine transitus interpretatur, non est enim Pasi a Graecum nomen, sed Hebraeum. Resionat quidein Graeca lingua passionem, quia απάχειν pati dicitur, sed consultum Hebraeum eloquium aliud indicat,Pascha transitum commendat, quod admonuit etiam Ioa nes Euangelista, qui imminentepassione, cum veniret Dominus ad coenam, qua commendauit Sacramem
tum corporis, 2μnguinis sui, ita loquitum, iam autem venisset hora, qua transiret Iesus de hoc mundo ad patrem. expressu ergo transitum Paschae. Ita A u-gustinus, quanuis idem in quaestionibus ex Douo testamento, & in quaestionibus ex utroque mix-
52쪽
um nomen Pascha non transitum, sed immolationem, & a pati dictum videatur sentire.Hispaniarum doctor Isidorus. Pascha autem vocabulum on Graecumsed Hebraicum est: nec a passione, quo- γα σιν Graece dicitur pati, sed a transitu H o verbo Pasicha appellatum est, eo quod tunc popu-us Dei ex . opto transierit. τῶ cr in Evange--: cumvidisset sinquit Iesus, quod venit eius hora , t transiret de mundo ad Patrem. Hactenus Isido-d , qui etiam quaedam alia ad Paschae vetus, ac Quum pertinentia subiungit, quae prorsus ver-
a in libro de officiis Ecclesiasticis ipse deinceps fert. Philo Iudaeuk quem summis laudibus in 'atalogo Scriptorum prosequiturHieronymus)i libello de Sacrificiis Abelis, & Caini. Postr
to inquit) iubentur properando cibum edere, quia ascha creaturae mortalis transitim ad Deum dicitur: valde conuenienter. Idem de migratione Abra-λmi. Cumfestinatione immolate Pasicha, quod in pretatur transitus. & de vita Mosis l. 3 o. Eius
ensis die quarta decima sub ipsium tempus, quo Lut situm Orbem solet complere lumine, celebratur mi-ationis publicastinuitis, quam Chaldaice Pascha minant. Iosephus. Vnde nunc quoque solenne -t nobis idem sacrificiumfluam festiuitatem voca s
isicia : id iransitum significat, eo quod Deus illa dis
cieritis ita sis Hebraeis e Dptios morbo percussit. em ex recentioribus docent Nebrissensis, Vis, Polydorus Vergilius, & alij plurimi.Ex quia omnibus habemus iam & Pascha nihil aliud nificare, quam transitum, & ut superius politus sum nomen hoc esse Chaldaicum, ita attestante Origin.L G
53쪽
testante Philone, cui in hac parte ut maternar linguae peritissimo credendum potius puto:quod confirmatur amplius, quia Scriptura sacra Festu hoc semper Phase nominat ante Babylonis trassi migrationem, neque unquam Pascha, deinceps vero frequenter Pascha, forte quia a Chalci dis nomen hoc, ut multa alia captiuitatis tempore mutuati fuerant Hebra . Primo enim Esdrae capite sexto primum legitur Pascha. Fecerunt autem. Israel transemigrationis Pascha quartadecima die mensis primi. Esdr. 3. cap. i. EZechielis In priamo mense quartadecima die mensis erit vobis Pascha solemnitas. Matthau vero, Mirci, Lucae, Ioannis,
Actuum , ac Pauli plurimis in locis. Quae cum ita se habeant, illud certe aliquid nobis nego iij facit, quod huius tractationis initio in Sacra iugi
pagina diximus: nempe immolare Pascha,conie- 'dere Palcha, & reliqua huius inodi. non enim transitus, aut Festum transitus corpore quippe carentia) vel immolari, vel comedi poterant. At quomodo eadem dicit Scriptura, Immolare Phase , comedere Phabe, Polauerunt Phasee, thgerimi Phase, si ipsamet Exodi i r. aitὶ Genim Phase, id est transitus, Domini. quod nec inam 'lari,nec assari, neque comedi, aut eligi , quando pra fixum Paralip. 3 o. habebat tempus, dicendum est potui ite . quare reliquum est, ut dicamus Pascha , seu Phase Festum transitus proprie significare, ut tot, ac rari
torum virorum autoritate comprobatum vidi-
muS, ncc non Sacrae pagina: locis, sed illo praeci pue Ioannis 1. Cum an em e et scilicet Iesus rosolym:s in Pascha in die fem. Traiallatitie tamen,
54쪽
iu ac urate pulcherrimis enim figurarum orna l incntis tota est condecorata illa iuxta Patrii sen fi aestim per metonymiam, seu hypallagen acci- pi in scriptura pro hostia , quae in Paschae festo immolari, & comedi per uniuersas Israelis do- , mos solebat: & ita intelligi debent quaecunque: loca de mactatione, comestione, atque clectio, ne phase, sue Paschae in utroque contenta testat mento, nec non illud quod ex Diuo Paulo quo- tidie in solemni misi, sacrificio Paschali tempore canit Ecclesia, nimirum. Cum Pascha nostraim immolatus est Christus,ipsi enim verus est agnus , &C- licet ibi etiam possit Pascha pro transitu supponere, ut Augustinus, & Isidorus locis praeallega tis videntur sensisse,qua de re, qui pluscula quaedam velit, nostrum consulat Nebrissensem cruditissime , ut assolet in sua Quinquagena de Phase, & Paschae nominibus disserentem.
55쪽
uid sit adorare ; unde dicatur ; riij e liquis adorandi ritus ; Flauti A eus in Mostellaria declaraim. ;Fb ligustratus alteri, origo desulandi
manum gestu ac merbu , Italis,
Dorare, idem quod venerari, colere, precari, supplicare communiter signifi lcat ; dictum est autem ab ad & orare, quasi ad aliquem orare,quicquid dicant Prisci nus, & Nonius ab Ador, hoc est frumento sacrificiis destinato, ille dictum , hic posse dictum
videri, existimantes. Varro enim ab Ore, orare, Disserent. l. oratores, &similiassici scribit. Valla certe A - rine ab oro, quod est ore precor, componitur, est. Et quia cum adoramus, sere semper aliquid adox tos precamur, ideo sortitur significatum ; V - gilius. AEneid 3. Iunonis magnae primum prece numen adora. Asini aurei Vnde simpliciter alioqui, & orare significat. Α- l . e . puleius. Insu a aqua populum sic adorat. & alibi. l. i Ad istum m Demore adorante. Quin ec gratias Genes 1 3. agere in sacris literis. Surrexit Abraham, O ado φαιὰ
56쪽
it palum terrae,silios videlicet Heth. Porro D; dorandi modus multiplex apud Antiquos ; nam 2pmsternentes humi corpora adorabant: de qua ad iratione in secris literis pluries. Cadens
Zi onus in terram adorauit tertio. Regum I. cap. a.
Ei cum in faciem eius intendisset, adorauit eum pro Amens se siver terram. Iudith io. quod Ioo. I. Isilao. Matthaei a. Actuum i o. & alibi freque ter legitur. Eum fuisse Persis suos Reges adora-di modum, autor est Curtius. Itaque more Persa- De Gest. rum Macedonas venerabundos imum salutare iussu Alex.L 9 sementes humi corpora. Et inserius. Semet ipsum cum Rex iniuiset conuiuium, prostraturum humi cor IM: Et paulo post. Quem venerantibus Persis,Pol percon , qui cubabat super Regem, unum ex his mento contingentem humum , per ludibriu coepit homiari , ut vehementia is id quateret ad terram. Adorabant etiam inclinato ad terram capite, ut ex sa-zra patet pagina, Genesis a . clinauitse homo
adorauit Deum.&. 3. Et adorauerunt proni in ter- -. Et inferius. Et incuruati adorauerunt eum.
uod etiam Regum a. cap. et . Esaiae 1. & alibi Dpe legitur: de in omnibus dcnique locis, ubi ulgata nostra tantum habet, adorauit Mehraica riit, incuruauit se. Sed & hoc etiam modo ado tos fuisse Reges Perserum testimonio nobis f callidum illud, ac Graeco dignum homine Is eniae Thebani factum, qui legatione ad Persa-D Reycm pro patria suscepta, ipsum adorare fias , DC aut infestum sibi Regem abnuendo, . rem Thebano indignam morem gerendo,ui-2ttac fecisse, tali usus est astu, qualem nobis
57쪽
vii; es hist bis Verbis testatum reliquit AElianus . curim autem accessi siet, ct in faciem Regis ventu ellet, annis tum q:ιemgestabat, e digito detractum , clam abiecit ad pedes, confestimque procumbens, tanquam adora res ,sustulit eum iterum, ct opinionem quidem adorationis Persarum Regi praestitit: nihil tamen commisit, quod ignominiosum , aut indecorum foret Graeci quicquid igitur petiit, impetrauit, neque qui litam a
Persa ei denegatum ol. Adorabant itidem geni bus flexis squimos nobis hodie usitatior) Regu3. cap. I 9. suorum genua non siunt incuruata ante Baal. Paralipom. 29. Et incuri genu adorare runt. Et sexcentis aliis in locis tam nouae, quam veteris paginae,quos breuitatis gratia omittimus.
, Sed & de hoc adorandi ritu prophani scriptores mentionem fecere: familiaris cnim sapud Ro- manos praesertim ille rogandi modus. Ouidius Et genibus pronis supplex, silmili sit roganti. Livius. Undique matronae in publicum effusae circa
Desim delubra discurrunt crinibus passis aras verrentes, nixae genibus, supinas manus ad caelum, ac Deos tendente . nam & manuum extensione, ac eleuatione adorare soliti Antiqui. Psal. et . Exaudi Domine vocem deprecationis meae, dum oro ad te, umextollo. manus mera ad templum santium tuum Psalm. I 33. Extollite manus vestras insani la, O benedicite Dominum. Nehem. 8.Et restin is omnis o 'lusam. en, amen, leuans manussiuas, er adorauerni Deum .Esdrae 3. cap. 9. Eu eleuatis sursum maniae bus procidentes in terram adorat erunt Dominum. De bello autoribus vero prophanis docuere id Cauar.
ciuili. l. i. Aut ex muro ad coeum manus tenderent, aut templa Deorum
58쪽
Deo tam immortalium adirem. Cicero. Tendebamque manus ad coeli caerula templa. Idem . T det od pio γε eio stirgo Vestalis manus sapplices, easdem, quas pro zobis Diis immortalibus tedere co=queuit.Sallustius istic mulieres, quibus pro Reipublica magnitudinc In Catili selli timor insolitus inreserat, a j lare sis, manus naria. i Applices ad coelum tendere. Apulcnis .ciarai ct consona vota caelo manus attendentes testantur tam i m
re Dei beneficium. Quin & Latinorum PoetMrum princeps.
gemit, ct duplices tendens adbdera pata. s.& alibi. nouit iuuenis,duplicem ad dera palmas
Et duplices cum voce manus ad dera tendVLusi animaduertcndum, dupli es, id est, complicatas, b eruditissimo nostro Nebris ens in commentariis exponi, quia nimiru disiunctis expan sisque manibus, ac palmis fiebat aliquando supplicatio, aut veneratio Deorum. Idem ergilius.. Corripis estratis cmrpus,te mi supina; d coelum cum voce mantis,es munera libo Intemerata focis.. alibi. Ni Palmaου ponto tendens viras ue Cloanthus, in et preces Divosi in vota voca se . auod Etiam usitatum Iuisse in populo Dei legi-ius Exodi s.cion egressus D ro de urbe, emendam rimis, meas ad Dominum, ct celsabunt tonitrua , ct an o non erit. Exodi quoque i 6. Moyse manus aes Icuatas habente vicisse Iosue Amalecitas le-
59쪽
girrius.Sed &Paralipome non 6. hic de Salomone Rege scripta videmus. Et deinde exis genibus
contra uniuersam multitudinem Urael, es palmis in caelum leuatis ait. qui mos nondum hodie apud nos intercidit, omnibus nanque gentibuS communis fere sempcr extitit complicatis, aut Cxtensis manibus Deos δἴ homines orandi, & obsecrandi formula. Vnde Quintilianus de manibus agens. Annon his positimus, podicemur,siupplicam mmcc. Omnes autem praedicti adorationis modi eo endunt, ut se adorantes summissos, & humiles erga adoratos ostendant qui enim se humi
prosternunt quid aliud est si se pauimenti loco p dibus adorati velle inseruireMgnificantὶ quid indicant qui capita,& corpora inclinant alteri, nisi se illo minores esseὶ quid qui genua flectunt nis, ves non esse locum extra illius placitum mutaturos Θ vel omne suum robur, & vires omnes velle illi summittere)per genua enim robur significari rasti foecrae quam prophanae docent litera .Psalmo i o s. Genua mea infirmata suns a ieiunio. Eccle hastici 2 1 .manus debiles 2 genua disoluta. quod ad Hebraeos i 1.repetit Apostolus. Ex Ethnicis porro Vergilius, Genua labant gelid us concreuit rigore sanguis. Seneca noster in Thyeste. Placet ire Pstris membrasedgenubus labant: vel denique quia se adorato minores esse ostendunt etiam hoc modo .HOratius, - Ius imperium , Phraates Caesaris accepit Ievibus minor. Quid manuum complicatarum cleuatione in-
60쪽
, nulla nisi manus fortitudinis symbolum , ac liis bertatis teste Pierio ) numini adorato obligan- Hie oeb ii dasse velle praebere in subiectionis signum i Ca l. s. ' sis. Hedui manus tendere, ct deditionem significa re. t e best.
, 6 proiectis armis mortem deprecari incipiunt. idem. G ih -7- 0mnes maiores natu ex o piis egressima' a C se' ob b lii rem tendere voce signis re coeperunt sese in eis is fL Gall. l. i. i dem, ac potestatem venire. Quid .lcmum expans animi nuum extensione, hiit vel inermes ma G nus vel iussis omnibus paratas adorati k offerreZAdorabant etiam alio inodi, Rhinarii, fedtares lib. r. nimirum,ac velato capite.Liuius Au ur a laeuam eius capite velato sedem cepit,&c.Vergit ius. Et capita ante aras Ph gio velamur amictys. l. znci .
Propertius Iouem alloquens. V.
Ante tu fit pedes ilia ipsa ad perta sedebit. l. Elegiar. i.
Iuvenalis. - gerit ante aeras nec turpe putauit ' 'Pro cithara velare caput: defatάque verba Protulit. ' Cur autem adorantium capita velarentur: decla rat optimὰ Vergilius iIurpuro velare comas adopertus amictu : Eneid. l. 3. Nequa inter sanctos ignes'in honore Deorum
Hostilis facies occurrat,st omina turbet 'Quam etiam rationem ibi reddit Servius Gram- Daticus Omnibus ita Diis sacrificari solitum dita
PCNS, CXCCpto Saturno , ne numinis imitatio csse ideretur causam cande inter alias nonnullas rebri Plutarchus, cx quo illud adde Honori etia, In Quaest r Ec Saturno reuelato capite sacrum fieri soli. Centur. t i , ii CCt alia de causa Sedentes autem adora m