장음표시 사용
101쪽
Quid est generatrix, seu procreatrixλE uis, quae substantiam comutat, seu Uteratic noum conj at ut quod semen commutatur, erex eo sit os, neruus quod ex ouos pullus. Habetne facultates subministrantes Hilet nempe alteratricem , di tricem. Quid est alteratrix λE ussemen, sanguinem materna f. subiectam materiam generationis hominis non olum in primis, C elementaribus qualitatibus, uidelicet, calido. rigido, humido,sicco uerumetiam in secundis actorijs,gussorijs, olfactor uilior smutat e dia
terat; ut ex ea os, neruus C reliquarum partium quae:
libet lut sol; 'nt in animali huius fucustatis stla es loth lares pagges deprehenduntur inguis
Z enim partessuam lamentorum insemitae aiialogiam coq*untur.
Quid est formatrix fm ς 4m m deris tamae es icit feturam Eum,comi tion , C qualibet parte , IV membrum uel intumidum
formam accipiat, actioni, e proprijs uiribus sit idoneum Vt nihil planesit superfluum, nihil ociosum,. non ad certum sum actum subseruit autem huic tris, frix; quia absiq; barum cultatum ope re conceptum in litem non potest conserum.
102쪽
Quid est auctrix λc vi, auod a genitri , seu Jrm trice facultate per ictum est, nondum in debit magnitudine sit constitutum; inatura uis increscendi concessa ejt, quae .d debitam magnitudinem producit heit igitur au- sum Uriri vitiae alis itum , M. corpus quoquo uersum vos risio si pri firma, inconti liuitate 'ruata extendit: is longitudinem, latitudinem, altitudinem de
bito modo augeatur, donec ad praefinitum terminum perueniens praestantiores exerceat operationes uiuentibus enisi ad obeundassuas iunctiones magnitudo ζ'
ita inprimis necessaria est Cur autem non haec orma ήrava in edita praestet facit loci, in quo sit generatio, angustu, materiae paucitas ut incrementi, atque decremen- ti in uita sit certa ratio tibi enim ulnatum, et perno sectum bule uer3facultati subseruiunt, atque dux, tantur alteratrix, C nutrix iis enim limentum mouicquid plenius alitur, C pinguescit, augeri dicitur; ι uium puer Dicit ni etiam emaceraturi tamen,
Quid est nutrix pUR R P T in dissolutioni, tr lori equus sinum tum operante perpetuo calore tum aliis de diu est obnoxium. ideri u onseruari posis; nec 1se
103쪽
-ris conuertatur atque io solum sicquod defluxit,sue. at uer metim augendo corpori subseruiat uis autem in corpore, quae hoc esticit, nutrix , seu altrix Graecis dicitur e uero est, quae assempitim Poc τι alimentum c destructa priori natura, in corporis sub stantiam conuertit eis similat porr),ut procreatrix circa eam commutationem materiae, quae sit ad nouae sub tintiae simpliciter, et per se productionem: auctrix circasolidarum partium extensionem: ita nutrix circa
alimenti commutationem atque a imitationem Mers tur secundum philosophum autem. a de geri .animaliueadem est generationis, accretionis, C nutritionis mi Seria Deus mixta, nec simplex aliae autem mutatiori es a ut uegetatrice, dum generationi incremento, uel nu tritioni adsunt, tu ea iunt. Rupi habet haec auxiliatrices p T V attractricem, quae ληπικη dicis
rurisca uis sibi familiare ulciscendi ex nutrimento.
retentricem, quae καθ mim ea dipsum retinet, donec Iae fa est concoctio . con stricem, quaest alterando, et inimitando C expultricenti quae εκκριτικη dicitur: ea id, quod qualitate, uel quantitate molestat, expellit his Auerroes quintam addit, quam ignota
Galeno, atque Avicennae dicit; uidelicet discretiuam, et si quaesum iam coctione, conuenientia siliguli in m ri mniis Amst, separat . sed medici trabenti bine uim tribuunt alii uero Priter coctrici, erexpastrici. ex '
104쪽
Declara hoc. PHILoso PH Q iit, probant ex bis nos nutriri, ex quibus sumus ac inesse omnibus rebus
riaturalem appetitionem, qua id, quod sibi simile, familiare, cique micum est, alliciunt sic temperat re siccae sicca appetunt: calidae Criumidae, ut pueri dulcia omnia frigidae Criumidae, pisces e quidem in Ombolu habentibus facilior est transitus licet enim primo occursu alimentum aliquo modo sit Nimile; notamen prorsus disimile exi timandum est quantove ro similius ei, quod nutritur, tanto conuenientius affinentum esturabunt autem membra propterea,ut si bi adiungant C eius suauitate eo usque perfruantur, donec sibi tandem inimitetur donec uero id iat,auora quadam, ac retentione opus est in hac calor congen,
tus mitigat, mutat, e concoquit deinde id, quod Aper caneum est, expellit. Qv omodo sit attractio Duobus modis: uel ui insita ac propria.uel uillorum ope die, insita bes a trabit adse Blum ex uen triculo, intestinis per uenas mesuruicas licet subsero uiant uillinec accipit,bium ex uentriculo exprest ne, ut uoluit Erasistratus ita neque aquosus humo ut idem censet,in renes defuissedui attractrice insita, nibus trabitur,hac ui medicamera purgatia, intra com
pussumpta humi rem bimiliarem e corpore nostro
105쪽
AD ARTEM MEDICAM HIDab is citat seu, ut medici, loquuntur, adacth deducta a calore naturali: si rhabarbarum choliram,c serosos humores ercideinde' attractio uiliorum, Ha seu fibrarum ope uidelicet recitarum siunt ut uilli. i, seu fluere Graecis in dictae,partes mitire tenues, tuis quam stamina tenusinia intertextae uel inusculis, in ' quibus sustinent carnem, seruiunt motui arbitrario: luel tunicis, atque membranis interioribus in quib*s motui naturali accomodatae sunt c cor habet suos uise o
ui eorum, seu brarum genus a natura constitutum is Ucta , qu protenduntur secundum membri Iongitudi nem, attractioni serviunt: transuersi, quae in latitu dinem organo uel musculo inferuntur, C expulsioni conferunt obliquae, quae oblique, Cr ad impares an m los in renas incidunt, C retentioni subseruiunt. In utem in musculis contractio, Crassitatio uillorum,
quae t instinctu uoluntatis, motu inseruiunt: ita iti I naturalibus instrumentis recti uisti contracti, a bre . Iutores facti alimentum attrabunt transues uteri
omnem capacitatemsua contractisne angustiorem redis sint ideo, quicquid continetur, expellunt obliqui; quia nec breuiorem, necangustiorem partem faciunis: constantia, c aequabilitate sua attractu retinent; licet Galenus. G. usu partium, retentionem omnibus ut I elissimul cooperantibus fieri affirmet ubi igitur triplex est hoc uissorum genus in aliquo membro triplim
106쪽
idis Is Aco GEc tunica tu uterus siue duplici; ut uentriculus ubi vero tantum unum uisiorum genus es; licet duis nitunicae , ut in intestinis tamen transiuersae fibrae anuti in expulsioni conducunt haec est implex ueterum iitentia, quam recitaui dironibus medicinae nec moueor recentium Anatomicorum dictis, quibus Galenuimpugnant,et uisiorum usum solum illum esse brmat; ut ad omnem dimensionem membra praeditu uistis dili tari, atque extendi posint praesertim cum costatio compositionis, C structurae partium, atque effectionue usus,quem habent,uliud nos monea atque doceat. Dic de retentrice. R uel uua ui succum familiarem continet,donec absoluatur concoctio ne excremetum, donec molestet quantitate,uel qualitate acri uel utrara
que simul haec uisiis obliquis iuuatur, ut perspicue iui a. os membris magnum cauitatem habentibus apparet ueh/a- L, D , ii in uentriculo.
vim vicia, id id o nutrix, seu coctrix λ
v T 1 , seu astris est potentia, quae alimen tum alterat, e corporis substantiae similat aberatio u . .. fit 'Fὴμ sitates ideoq; maior quo nutri, hierium mitiorem cognationem eum nutrito habet mi rio quo maiorem.omne enim nutrimentum e quod nutritur , primo quidem quasi contrarium quia inconc
ctum: postea mutatum fienim propter dissolutionem
107쪽
ut videmus in lalburgo, cum motus, C sensus consopitur, manentibus funditombus naturalibus, Crtibus stem in parabit, cum saepe motus saepe etiam
sensus impeditur, si a naturali, Cr uitali facultate ad hune modum naturalis Dditur, eliquis istos ut videmus in membrorum π pis sic in bribus pestio re ribus lentibus iuriasis a Menti halati hau lo ueneno aere quod Galenus seminarium pestis uocat, graui ἰtae in 'Iicitur litu natu ut s facultatisius manentibus interugris. atque ex his mani, Ilum est medieo tres facultates non modo cogitatione; uer in reipsa discerni, ac in diuersis locis,acsedibus, diuersiis etiam in strumentis uti; ut animalem in cerebro, neruis uitalem in corde arterijs naturalem in hepate, uenis proinde non est, quod discentes remoretur, aut perturbet uaria, C diflimilisfacultatum distinctio alia est enim eorum ratio, qui sequuntur medicos: alia eorum, qui sequuntur philosophos: dentque multi medica philosopificas distin tiones miscent.
Qiiid est vitalis λ's , quae ex corde in uniuersum corpus uitalim stiritum, ct calorem transfundit, e reliquarum fa- 'i' seri ξ τε est . Oncope enim,' animi deliquid, inqui us uiuallis robur intercipitur, atque oppugnatur, satis testantur tantam huius facultatis necessitatem se, ut citra illius auxilium reliqua non modo cessent sed uita etiam hae prorsus cxtinctu e cor pore
108쪽
pore di cedat siquidem uita facultatum, atque H
Quid est facultas animalis pH cerebro inesse dicimus; etiamsi non ignoremus Hippocratem in libro de corde, atque in alijs Iocissedem mentis, quam γνωμην uocat, corposuise sed nos Galenum Hippocratis interpretem optimum sequi antir, C facultatem animalem in cerebro statuimus: eamq; in corpore non solum sensuum omnium, et mo ius uerum etiam cognitionis causum esse Gai nus autem tres huius ponit dilberentias; nempe sentietuenti mouentem, C principem. Estne sensitiva duplex ARII TOT ELns, atque eius interpretes dura plicem constituunt sentiendi facultatem Dexteriorem scilicet, quae in rerum externarum cognitionem pro prijs instrumentis peruenit sunt autem quinque sensus irri0i iiiiiii, auditiis, odoratus, gustus, tactus
dicant, 'recondunt, atque conseruant. de q; quatuorsen is interiores constituun uriinei' sensus l communis, ni sinasio, ratiocinatio seu discursu Galenus communem ensum non ponit:
Merum subiviaginatrice facultate compleellitur mosensus hos Meriores no hoc nomine appestat; sed principes
109쪽
in contrarium mutatio),simile efficitur sed alimentuli. - , διn partis in corpore accedis,eod cilior sit 'nue Iice carne cilius silicitur; unguis,er caro quam os rursum lenta, Tuiscosa alimentufacilius os nutriti t. in ipriusquam aute coctio absoluatur sunt certi eius gravidus,ut seli cet,init , med , finis. sic primae coctionis initium est in ore, atque gula, quod praeparationem ii set cet appellare ii redium, Jeu uera coitio in uentriculo. AVO, absoluti in intestinis Uecundae initium in meseruicis Menis. In burte edijm,in caua uena absolutioiterti reliquae uenae praeparant humorem alimentarium , qui ex uenis capillaribus paruis elapsus membro appoti, tur ed de his, C excrementis coctionum postea diceαmus absoluta autem coctione in uenis,ut dixi,ac nutriamento perfecte coecto Inembrisq; appost deinc Gai μετοι ληψενωσις separatim ponitur est igitur inutiliosuriectionum naturabium suprema nutri tib
E contrarias attractioni e sit per eosdem meatus; ut uomitus, c deglutio per gu lam utitur autem opera truti uersorum utilorum,dum ea, quae per ecte alterari non postsentiue expellit, uel in alium locum conuenientem transmittit insurgit ue ro, ut dixi, stimulata ue quantitate nimia, uidelicet pondere, uel qualitcte cri excrementi, uel utraque
110쪽
simul. .b hac hiscyrnesti l secretio, quam statuit
Avicentia, C tuetur Averrois quae non est opus propriae facultatis sed alius ad expultricem; ut, cum ea, quae noxia sunt, e r naturae aduersantur uenenata ni rejcimus: alias ad attractricem refrtur; ut, cum serum sanguinis secernitur ad renes, uel rosiores humores in lenem, uel bilis in uesiculam suam: hocst uidit rubendi renum, lienis, e vesicula stilis sic, cum bilis ad intestina pellitur atque expulsionem quoque in s irritat item, cum post humorum coectionem in morbis benigni, atque deprauati humoris sit secretio. ea expuli fici docti sunt ex ultrix expetiiii , nil hatura iam d reliquis seiunxerit, aut quantis tute nimia, uel qualitate mole stet haec deo cultatiobus naturalibus fatis. Nonne Aristoteles VITAI ΕΜ quoque,se eam facultatem, quae in corde est, ad naturalem refert F Axa quidem . speciosis rationibus aevi nurum quoque originem a corde esse allirmat quin crneruorum principium ei tribuit, ac ποοῦτον maητι ν
statuit sed eius ententiam medici nonsequuntur ve riun Platonis potius, quibus potentius sedibus ijstit guit e naturalem inlepare: uitalem in cordeianis malim in cerebro corocul hoc autem ei, qui medica praecepta sequi ualet, teriendum C obseruandum i