Ad artem medicam isagoge / Additae sunt in libros Galeni de elementis, de natura humana, de atra bile, et de temperamentis, et facultatibus naturalibus periochae Joannis Baptistae Montani: cum epistola Jo. Cratonis, qua rectè Galenum legendi ratio br

발행: 1560년

분량: 211페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

91쪽

AD ARTEM MEDICAM.

posse. inde quidem est ea, qum in extremo senio estidiximus, immedicabilis siccitas sic humores, quibus nunc agimus: nam de ibs, quae in uenis continiatur, paulo me nostram exposuimus sententiam jura absumuntur in morbis;yccitatis gradus constituunt

ρο ἐυμ' humor, qui in uenis est exilibus, dimi fieri , -- ituri Lec ccitas curatu cisiima est secundunt ii, Mi instar oris membris aspergitur, absumituraE

, quod iniex humore concretum est, siri quatur e caro ipsa defuit quartum, cuiu solida

milarium partium ubstantia cito reditur,itque bie 'corym, in oram extremus gradus C et sti

dem, vi senectutis extremasiccitas infanabilis quemα admodum ostendit Galenus septimo methodi, ubi hostqMtuorsiccitatis gradus constituit.

inturne aetatis ratione calidiim lanatum MAX. 1Μn, et stenta, ut dixi, summa est ealiadi. humidi primogeni coniunctio, e quidem quat diu integer est calor innatus, temperatus is esse censeo tur tamen recte Hippocrates, e medicis. minem primo die ineuntis aetatis esse calidisiiuuti. Ghumid imum . hinc quidem, ut videmus prompte eo pus augetur, ac crescit tunc enim humidum extendia

92쪽

stens iam primogenium humidum migis terrenis, firmis partibus inhaerens, minus 3 conflagrationi obnoxium habet, ac per easdem calor quasi acriora bubus

est cum uero a media aetate recedit corporis constitu

iis ita idem humidum quasi siccitate obtunditur me ca se of pabulo destitutus, diminuitur: sed nondum plane ea ur eμ nescit onec in extrema aetate humidum ita deficiat, prorsus conseruando calori non isatis redi eis co bis in m s fur ad hune modum hominis uita dichno ardenti qmp i

ratur.

Mutaturne calidum innatum per atini temopora, regiones ΘOa cuia r se Ii censet Hippocrates sed hoc non fit per se, di re, Wςrῆm, ccidente nam in Deme, cum corporis mea ius rigorestipantur; calor intus cohercetur: las in os interirestiritibus exsanguine intus agens fit intensior at in aestate pertis meatibus corporis, calor ipsi in profundo corporis non manet ab externo calore affectus languet interdum etiam acrior,accedente calore praeternaturali, ut in libribus Ubicitur c concoctioni minus commodus uer autem Crautumnus si moderatioonem quandam seruant, C iustam constitutionem nanisciscuntur; calori minime obsunt sed, cum calor, de

quo Hippocrates loquitur, cum inquit: qui crescunt, plurimum habent calidi innati; sit a semine itidem ut humidum primogenium uel radicat non po sunt augei immissita omnino restitui fueri autem, atque

93쪽

mento, aere, quae re pectu illorum tamen impura sunt: calor quidem a moderato calore, qui asan. uiue, erit iritibus est, humidum optimo alimento probe concocto atque hinc er incrementi, dialitionis totius corporis ratio dependet sed, ut dixi, resolutum humidum radicule, utque calidum innutum plane non restiatuuntur a essent enim si hoc fieret corpora immortualia quidam ex Galani sentetia ad Trabbulam de milia

redine duorum uasiorumsumpta humido radiculi e num trimento tantum accedere, quantum discedit, arbitrantur sed tamen non prorsus simile humido radicali, ac propter istam disimilitudinem membrorum facultatem deleri ut est apud Platonem, Cr mortem consequi. Agitiae calor innatus in humidum radicaleΘ GI uidem sed non ut d Foluat sic enim in v Gassienus uris effode a Diu in esse tempus. in quo calor si non per uniuersam materium ditibundam

tur . non modo eas uires continent, quibus animal format puerum etiam alimentum trahere, materiam dio

'ensare, apponere, unire, similare ta tamen, ut circa sibi congenitam materiam omnia contra perficiat, quam Imm ostendit autem eo in loco quid ad con dimitandum humidum sciat, uid dicet, quod claudat aliquas partes in aliquibus uero canales inducat, quos poros uocant; partim ut nutrimentum per eas solida partes trabant: partim propter resisterium c res μ' o rationem

94쪽

per alios quidem meatus, quos C ipse Hor ampliores facit rapiora per esios tenuiora porro, cur no agat in humidum primogenium,atque istud primo consumat;

sit 'git i tur in ali mentitia qui igno quidem ut sat

alitio, deinde accretio quoties autem alimentarius o umor corpori detrahitur, e in fluumsubiectum necesco, sirio ei agendum est, uita minime diu durat est autem ea Aristotelissententia: quemadmodum oleum aut tim flamma absumitur, ita natiuum humidum a calore

n extingui magis tamen in aduentilium seu alimenistare vi humorem agere i nec totum primogenium bula dum di solui uita permanente porro cum continuPaliquid dissoluatur, cristae insinus idoneum reddatur; cai rem quoq; feri debiliorem C quado omnino dejuxit uitam quoque arriplius non permanere ut autem prinio'Mimui, euin sententia, humidum in

natum, d uetititio irrigari atque augeri eo modo ceὴ, ω l. . - 'Jemus, quem Aristoteles primo de ortu ostendit cum V, co ρηςm itum humiditatis ex uti uentis permixtio α ni aquae in uin comparat sicut enim uinum uires seras . Viis aqua non amittit statim etiamsi imbecillius, ct impurius iat sic humidum primogemum accessione burtinis alii tamen impuriun minussuirinum, Gr uitae commodum redditur curua

Mero

95쪽

M AD ARTEM MEDICAM. set

scribat materiam; hic o itidem, ut lux, propor tionatam sibi materiam requirit: in qua conuenientes' vitae actiones suscipere possit ac exhauriri, uel obrui tilum intemperatiori uita muni situs est, quam, ut de ς0mlistum si verborum in praesentia faciendum hi ς - 'o autem Frones artis medicae in tanta de calore iuuato r' dilutationum uarietate, quae uerissima 4be, et uetersi cstr authoritates,Crisus artis monstrant,monuisse satis'. Estne alius ab hoc diuersus calor ΘEs certe is diemperamento hepatis, ei cor et mo Asuemtatque per arterias, Crueti si' utritici si 'η - ά -- ἴ

corpus defertur, is influens, e infusus seu adiuulis talo dicitur, hic, cum a spiritibus uitalibus fiet par ηψ'qμeat; nihil reli ri,sill iritum diea, autem di vos

stinguendum, inter calorem inuatum, seu complaxio natem qui tuetur, e conseruat omnes corporis partes,

4tque in hepate, , corde infusi quoi iis est c Los inter infusum, qui actu calefacit, in corde in reliquii in us λίπcorpus influit vini sto indicio sunt cancreti fui ς' 4- ί ,

linu inrepa Iris corrumpi putrescere o ferior offa uri oppress in me posse abinfluente

seruari .

Estne calor insuens tantum a corde E praecipue sed dimanat etiam aliquid abse- pate , quemadmodum a cerebro spiritus uerἐm non struntur, itidem ut is qui a corde prodit in omne corpori partes. Nonne

96쪽

qui in cerebro λα sane: ue ii de naturali quid dubiolant, atque in hoc Galatium ueste sequi uidentur ue rim mini edusi v lj natur em spiritum omniurn es

Declara hoc. HIPPOCRATE in continentibus, id est solidis partibus, quae '' 'χρητα appellat, allima es

, id ei spiritus cum itaque sanguis generetur in axis est te, derit etiam si iritus impulsor, qui primum in

Quae est spiritus naturalis generatio AE portio alimenti coctione , seu temperati caloris energia transiens in puram, et tenuem angvi ius substantiam qu e uaporis pecten' obtinet, ea a temcoris emperatura, pr ingenita ui eam accipit fimam ut dicatur, c sit Eritus naturalis is ad omnes pasete , quae nutriuntur, cum sanguine dii unditur, et quidem reliquor in f irituura materia est denique in tum

in , si stiri ΓΠ, o quoi fomite lucenditur, quem paulo ι- . utite naturalem quoque appellauimus, ouet, qua ἰ

97쪽

AD ARTEM MEDICAM. sQuomodo is est materia spiritus vitalis P Rim vi fertur una cum anguine per uenam Ouam in dextrum sinum cordis, in quo laboratur. atque attenuatur: tandem in sinistrum per angusti fismos meatus transit c uirtute cordis in uitalem spiriatum conuertitur: atque per arterias in totum corpus

diffunditur, mitigaturq; conseruatur aere per pulmones tracto sunt autem quidam in ea sententias iristus tantum generari in corde vero hepate, de cerebro aliam formam acquirere . sed nos spiritum uitalem ab naturali generari arbitramur ab hoc animalem produci, atque in cerebro perfici. Quomodo ex vitali sit spiritus animalis P in uitulis striritus per arterius sursum fertur ad cerebrum C primam in implexu, seu conmtextu quodam uere mirabili dicto . cum de eo miris e sint lites, alij rejcientibus huic, C pro eo contextu, quem Coroldin Anatomici uocant, admittentibus: alijs uero ponentibus, irmantibus ex quatuor consis tui arteri spe in illorum plexu, c ansi a us cor temperari haeret. mox illice bri Jentriculis coelestem quandam uim accipit denique per neruos ad omnes E.

partes corporis, quae sensu, ex motu indigent, frtur mitigatur autem, atque fouetur, aere tracto, et elaborato per nares porro animalis dicitur, non quod sit

ima sed qu)d proximam unima substatis in cerebro in si

98쪽

in strumentum Ideo medicu,qui conseruado corpori studet praecipum cura spirituum; uter qualitate, Crqu4ntitate secundum naturam sebe habeant, fustinere

oportet nunc autem, ut haec ipsa rectius inteiligantur: adfacultatum, seu potentiarum explicationem nos conferamus. DE FAC VLTATIBUS, E POTENTIIS. animae, quaei bia eis uocantur. N nos animae essentiam cum nuro sesessu, rationis uero perexiguo adiumento in eius cognistionem peruenire liceat,manifestum est. Id autem,quod scimus , ab actionibus eius petimus hae uero asubstan uiui tris,uil tu procς μη impcilente acultates,quae proximaesunt SM, nec facultatum substantialis stis a equimur, ac Galenus no necessariam medico co

discernut quatenus enim est forma;detus, et o7ρ α orporis anima icitur quatenus princi piunt operan w lucκltas appellatur me a temperamento A, Galilio O medicis placet qui nihil aliud cultatem esse dicut,

tam ut Galenus i. de simplic medic.facultatibus,ca pite primo definit:hancque Medico conseruandam docet

99쪽

nihils referre putat e s o tisiue --ικη, crassio de pleii sed omnino hoc tenendum est animam es c principem causam κctionum:ficultates esse adiuuantes ' causas proximus, las cessare posse durante anima, et l ita liquidem reuerauiuere nihil aliud est,qumani. υιυARE laeuires in corpore obtinere. Io

Quot sunt facultates, seu potentiae corpus nostrum dispensantes T naturalis,uisalis, linulis;tot enim diaximus spes tritus naturalis inlepate per venas, cum spiritum naturali, c sanguine in totum corpus lipars , in ima est uitulis in corde per arterias in uniuersum corpus distributa, media: animalis in cerebro periem Mos in omnes partes sensu, motu uoluntario praeditas delatae,summa.distant igitur essectione, dignitate sit Wqης organis oeu instrumentis. 'Nonne tot quoq; anima partes ponuntur ΘΗ in is .methodo ex sentetia Platonis 4 de Republica ponit λογ/Dκη in cerebro θυμοειδη in corde uui μή in hepate, e nominum inopia fa- iit saepe partes animae steries, seu genera animae, iacultates commisceantur sed omEino inter taedio scrimen ponensim est. Ostende discrimen. N esse animam in uiuente corpore certum

eui eluis proprium actionem uiti esse ised si ecies ne

ipsam

100쪽

ipsam in diuersis uiuentibus diuersim, in homine enim est intestigens inima praebens ultim corpori, C ab eoo it να- - - separabilis, mortalis:in qua sentiens, e vegetativa Minc Mitrigonus in tetragono continetur in brutis senum hens, qliae quandam cognationem cumbensibus interioruc ih fibus uidesicet imaginatione babetret petitu cinoi praedita ot in stirpibus autem, ex eo, quod φυτον id est, terra editum uocant; tantam naturalis qua uiuit, C nutrimentum trahit; augetur, e crescit dicimus autem has st)ecie distinctas est . . sentiens enim, quae in homine est nequaquam si iecissimilis est huic, quae in Brutis aut naturalis ea, quae in Mantis sed bentiens, atq; naturalis in homine sunt, uelati administrae animae intelligentis minus tamen γεργεια quia cum tem a per umentis et spiritibusplusculum societatis, atque

tamen,cum non omninosegregentur ab anima, nisi dis seedente anima rationali e corpore censetur a Medi cis temperamentum esse in animae sedibus. Quid est naturalis facultas, seu

δωυαρος, uel potcntia NATvRALI potentia est, quae generando,

nutriendo, augendo corpori praeest sunt igitur huius rursus tresfacultates , quas Aristotelas adi tentiam vegetatiuum refert Fidelicet eneratrix, nutrix ex

SEARCH

MENU NAVIGATION