Petri Gassendi Disquisitio metaphysica. Seu dubitationes, et instantiae adversus Renati Cartesii Metaphysicam, & Responsa

발행: 1644년

분량: 335페이지

출처: archive.org

분류: 철학

11쪽

INDEX DUBIT.

Dubstat:o LII. De adventilia Idearem origine, ex iis, quae caeco Ac surdo desunt comprobata : Et de Idea nnica Solis, quae sensu habita, ratione ampliatur. Ios Responsio. . . II Insania r. Objectionem sinam de caeco, Ac surdo esse in Iutam. Neque ex

quibusdam solii in propositis , id quod

intenditur, legitimh concludi. IIIz. Difficultatem pracipuam de Idea Solis dissimulatam. Ideam proprie imaginem esse. Aliqssa per veram ideam percipi, aliqua vi consequutionis. I IIDubitario iv. De Idea substantiae non propria, dc per accidentia , ac instar ipso. ruini Deque idea Dei de .npta ex rebus . earumve perseetionibus. II sRes ino. II 8 Instantis i. Videri intellectionein non posse ab imaginatione sejungi; Ac ean- L. Videri Ideam eum sua realitate o lectiva sese habere ut figuram cerae impressam cum sua sigilli reoraesentatione ; aded ut, quemadmodum figura repra se niati va est, sigillum repraesentabile ι sic adea habeat realitatem objectivam , seu repra eutationem caussae , ipsa caussa realitatem forma- Iem . seu repraesentabilitatem. I 323. Dissimulatas dissicultates fuisse : Et 'quatenus verum, aut non verum sit praeexsistere effectum in caussa. ut de objectiva ideae resitate concludatur. δ 3 Dubitatis v I. De non habente ex se sui ipsius ideam mente quae non viueatur posse seipsam magis intelligere, qu in oculus seipsum , idere 3 & neque Dei,n ne Angeloruin,nequecorpoIearum poti silinum rerum. III

RU Uo. 1 3sdem esse , sive obveriari in utraque. Instantia L. Non ineptiendum. Dissicultates declinatas fuisse. Omnem ideam esse imagineimsuare in intellectu,non minas, quana in ui aginatrice imaginem esse. 14 2. Probatum non fuisse , idem non age a

in seipsum , suggillari immerito, Beretorqueri in doctorem culpam. In circumductione turbinis non agere

idem in seipsum. 16I3. Nihil confictum fuisse, elim objectum

est, dictam esse mentcin posse deducere ex se ideas rerum corporearum: n que responsum fuisse ad dissicultatem, α proposita suerat ea de re. I Latio vi I. De Capitali Demonstratione pro Dei omentia ex praecedente apparatu . ad cujus imita lonem conficiatur extistere reipsa infinitos Mu

dos , quorum habita est idea ab antiquis Philosophis. I 44RUbon . IAI distantia r. Capitalis illa nemonstratio proponitur servi Syllogistica ; fu que imbecillitas univers h primum , de

vari h monstratur. . IAZ1. Monstratur deinde speciatim , ac va-rth in majore Prosyllogismi propositione. 14s3. Similiterque in Minore, sive Mum-

1. Fallum videri substantiam non imaginatione , sed intellectu solo percipi; de quam habemus illius ideam , non pendere ab iis , quas habemus accidentium. I 2I3. Qua rationne videantur prirni homines Dei Ideam habere potuisse , si non habuerunt ingenitam 3 di ut ratiocinetur, qui habere se ingenitam putat. 1234. Dei, edm infinitus sit, non haberi ve-' ram ideam. Infinitum negatione sola cognosci. Vnde sit ideae ampliatio. Injuria negari sore perpusillum D uni. si major non sit, quim a nobis imtelligatur. I 16 Dusitatio v. De illo effato. Nihil os inesse M. quod non sit in ca Mintςlligendo de caussa materiali. Et, quatenus verum esse possit, tantum sadrem esse debere realitatis formalis in ca a Mea, quantum Ohectiva in idea est. I 18 Regponsio. 23 Indian is I. Haud jure relinqui regiam viam , qua Dei exsistentia probatur ex effectibus in universo inanifestis; ut Per vocatam obiectivam ideae realit tem probetur. Realitatis vocem Im

12쪽

. 4. Ae rursis in Su assumptione 1 ubi dede.Consequutione pro exsistentia I finitotum Mundorum. I

ris idfiniti repraesentare revera non partem, sed totum infinitum. Et quidisserat idea, quam Deus habet sui, ab ea , quam homo habet de Deo. I ssDubitario vi II. De subsidiaria Demonstratione , ex eo , quod . Qui sibi deesse sentit aliquid , inferre ciebeat dari Ens, quod sit infinith persectius. Is SMstonsio. Iso Inparuis r. Dissimulatain difficultat*n fuisse circa illam consequutionem . Si unum alio persectius est , igitur illud oris initum. 16 Ix. Committi semper Paralogismos,quihus, Ex esse actuali ideae colligitur esse actuale rei; ex finitudine cogniti nist, quae pollit adhuc crescere , infinitudo cogniti . ex eo, quod aliquid in idea est,exlistentia illius,ut caussae, isti Dubitatio I x. De alia subsidiaria Demonstratione, ex eo, qudd aliquid fieri,aut exsistere non posset, si Ens infinitum non exsisteret; quodque partes temporis sint inter se independentes. Festonsior I 68 Insantia I. Non fuisse demonstratum in

antecedentibus esse Deum creatorem; ut neque , esse Deum caussa n rerum , eo modo, quo Sol lucis caussa est. 1691. Remanere Paralogisimum ex assumpta Temporis conditione, seu natura alia, quam sit. . a T. 3.varid peccare demonstrationem, ex inis

dependentia partium temporis inter se, deductam. 373

TANT A4. Non ad hese de veritate Res ipsius,

sed de vi Ratiocinii, adverssis quam quae objecta praesiuim fuerant, aut in-1oluta sunt, aut intacta. ' I76s. Pravh detortum,quod objectum suerat . de progressu infinito in caussis essenis risiter, di accidentialiter subordin tis. 1776. Non ex m. qudd persectio aliqua mente ampliatur , illam ampliatam reipsa dari. I 8 Dubitario x. De modo impressionis ideae Dea mimente, ut notae impressae ab A tifice , cujus inititudinesn mens gerit. β79Res Uio. Igilammis i.Quae conclusa ad calcem Meditationis III, Syllogistica sol ma exhibentur, ut quid virium habeant,uno prospectu pateat. I 8 2. Falsum, ideis,quas de rebus habemus.

nihil posse addi, aut adimi. IS 3. Falsum , nihil addi posse ideae, quam

de Deo semel habemus. Quo sensu rerum essentiae sint indivisibiles. etiam divina : Et de divinis attributis. ISTAE. Declaratur varih, ut habita semel de Deo idea amplietur. Igus, Difficultatem Iepidh elusam . quasi agatur de idea, quae sit non similitudo artificis, sed nota peritiae illius. I 926. Debere in imagine non omnimodam quidem, sed saltem tamen aliquam esse similitudinem cum eo, cujus est imago 's

non appositae, declinatam difficultatem de iis , qui idem Dei vel nullam h bent , vel eandein non habent. 19 s

In Meditationem IV. quae est, De vero Ufalso.

DVbitatis i.De ereata a Deo facultate indicandi erroris non immum.de que reiecta di Physica caussarum finalium consideratione. I98 Res Uo. 2 Insarum I. Dissicultatem pro more dissimulatam circa creationem facilitatis

errori obnoxiae. Id statui tanquam principinm, quod inseri dε probandum

sit: ac supponi demonstrarum , quod

demonstratum tamen non fuit. Lor

x. Necessariam maxime finium consido ratiouem in Physica. ut Deus tum Reis istor, tum 4uthor VnIvelli agnosca-

3. Non esse incompertos hominibus om-

13쪽

INDEX

ueis fineis Dei: idque vel ex variarum Dartium corporis humani finibus constare. 2 s

. Inexplicabileis esse difficultates propositas de caussa efficiente valvularum cordis; chin tamen finis , sive usus videatur perspectissimus. a. Oss. Falsum, Si quis ab utero absque omni sensuum usu maneret. habiturum easdem lac etiam purioresὶ rerum ideas. quam habeat usus sensibus. xogDubuam ii. De judicandi facultate errori obnoxia homini tributa a Deo, qui tamen immunem trinuere Illi potuerit. 2 9Responsio. LII Insantia r. Dissicultatem declinatam suisse. Comparationem Mundi cum Republica, in qua praestet neminem esse civem malum , suisse appositam . non . item illam cum homine , cujus nulla pars oculus non sit. . 1 Id L. Difficultatem iterii dissimulatam adversus imbecillitatem Ratiocinii, quo facialias judicandi, quae est in homine, concluditur esse persecta. 2I 3DMiratio rii. De Caussa erroris.vel falsitatis: Sitane ex eo. 'ubd voluntas, aut judicandi facultas latius pateat, quam intellectus. 2Is Responsio. LII Insantea I. Vitandae confusionis gratia' debere intellectiun, dc voluntatem ita

distingui, ut quicquid cognitionis, dc judicii est, ad Iutellectum pertineat; quicquid appetitionis,electionisque,ad

Voluntatem. x Ig2. Progressus Intellectus prima operatione in secundam , de ab hac in tertiam , eamque multiplicem; absque ulla actionum voluntatis intermistione. M s

3. Omnem actionem voluntatis supponere intellectus de re expetenda , aut non expetenda judicium ι etiam cum ipsi intellectui imperat, ut dijudicet aliquid. . ' o . Non patere latius voluntatem. quam Intellectum simo nec tam lath) dc o jectus ne meri id propriae sententiae

amor fuerit. 222. s. Non nasci errores ex eo, qudd volumias, aut etiam Iudicium. latius patear, quam intellectus , aut siInplex apprehenso. M. Αε. Indifferentiam intellectus videri radicem indifferentiae voluntatis, in qua est libertas; dc hanc ab illo determinari , ac non tam libertatem ι quam libentiam esse chm voluntas haeret summo bono clare perspecto. ras . Vt voluntas corrigatur, corrigendum ptilis intellectus judicium, ex correcta apprehensione rerum : Et Voluntatem non imperare intellectua, nisi ipsemet

praelucente. 2288. Quatenus falsitas in rebus sit . elim non sit propriE , nisi in intellectu. 13o Dubetatis Iv. De Desiderata adhuc M thodo , qua aznoscamus nos ita clat distinctεque aliquid percipere , ut periculum ne erremus, non subsit. 23 IRes msio. 23ti Infantia I. Vt agnosci posset, an promissa Methodus foret tradita, fuisse prae cipuas Meditationum particulas sigil-

Iatim ex udendas. 232, L. Circulum commitam, probando, esse Deum, ipsumque veracem,quia clara,

distinctaque est ejus notitia 3 Et, Notitiam Dei esse claram, distincta ue, quia Deus est , ipseque verax. Delideratam deuique Methodum adhuc desiderari. χῖ,

In Meditationem V. quae est, De essentia rerum Mazerialium ;U iterum de Deo, quod exsistat.

DVbitatis r. De cognita ex sola quanistitate. figura, dcc. rerum Materi lium essentia. deque attributa ideis, ac Vesve cibus aeterna, immutabilique

natura. . 23s

Insantia I. Visam haud immeritb suisse tractationem de essentia rerum materialium adinodum jejunam. χεο 2. Naturas rerum aeternas , ac reale

nullas Dissiligod by Gooste

14쪽

nullas esse. & quas, ut ideas, habemus

in mente, ab ipsa mente ex inspectis. rebhs singularibus fieri. 14 3. Palfuin, ideas figurarum Geometricarum non esse haustas , sentibus i aedis in mundo taleis posse, quales rGeometris considerantur , h. e. indi visibileis. 244 . Fallum , experiri puerum habere se Trianguli ideam , priusquam triangulum , aliamve figuram, ex cujus anain Iogia ratiocinetur, viderit. 24ss. Animalis i aut alterius rei, quae sentu percepta non fuerit , nullam esse in Mente ideam, experientia ipsa con-vioci. 14sDubitatio II. De probata Dei exsistentia ex eo, quM Ens summe persectum msstentiam sic exigat, ut Triangulus

aequalitatem trium angulorum cum duobus rectII. 247Responsio. 2 ΟInstantia I .Exsistentiam non esse proprIetatem . neque esse ullius determinati. generis rerum. 2s Ix. Paralogisinum suisse, ac perseverare, ob mutatam suppositionem ex statu ideali in statum realem. 2 L3. Non alia ratione suisse probatum De- .uin exsistere, quana quia Deus exsistit. . 2 4 Dubitaris Iv. De Certitudine, ae verita-tate omnis cognitionis, quatenilis asseritur pendere a clara, evidentεque

Remnseo. 2 gInstantia I. Scepticos non disputasse adversus apparentia i in quibus habuere propositiones Geometricasὶ sed adver-1us nypotheseis, & Arrogantiam dogmaticorum. 218α. Res divinas esse magis necessarias τ' at non magis notas , quam Geometricas: neque proinde harum evidentiam ab illarum evidentia pendere. 2 9

In Meditationem UI. quae est , De rerum Materialium exsistentia, V reali Mentis a corpore distinctione.

Drairatio r. De Distinctione Intellectionis , & Imaginationis ,

Restonsio. 263 Instantia r. Dissicultates dissimulatas. Falsum esse Chiliagonum clarE . di

stincteque sine imaginatione intelli ν

& Trigonum non clarisis, distinctuitiaque intelligi cum Imaginatione. 2642. Nullam intellectionem sitie imagine corporea esse. Dissicultatem dissimulatam. Intelligi etiam Deum, Ang tum Mentem sub aliqua specie corpo

rea. 16s

sitario ri. De sensu non semper fal

Instantia r. Qnis praejudiciis cavere

praesertis dicendus. 27O2. Etsi fallamur aliquando , dum turrim eminus spectatam judicamus teretem. posse tamen non falli nos , dum eam

cominus exploramus. 27 IDubitatio Mi. De Capitali demonstratione pro Mentis exsistemia separat

A corpore , Ex eo, quod ipsa ut Res cogitans. corpus res extensa. 273 Restonso. 27 sInstantia I. Sponte revelari dissimulatum Paralogismum de separatione rerum ex separatione conceptuum. Falsd aD sumi ut demonstratum , posse Deum

quicquid a quoquam cIME , diiunctε-que intelligitur. . 27 s2. Veth objectum suisse demonstrationis verba intelligi de corpore crasso, & ex membris constaute a non de corpore tenui, aut quolibet. 1773. Etsi ex Ii Meditatione colligatur Mentem eoncipa, ut substantiain , seu rem exsistentein per se; non colligi tamen , esse propterea substantiam , sive

rem per se ex littentem. 179 . Demonstratio perturbath proposita, rein dueitor in Syllogisticam formam. 18 Is. Vitiosus demonserandi modus, ex eo,

Rdd quis dicit se in seipso experiri. Malogismum hela repeti, qui fuit inculca

15쪽

Icatas in Meditatione o .de separabilitate rerum ex separabilitate com

s. Ex Responsis ad alios, colligi quid ad objectiun de duabus Trianguli proprietatibus , quae concipi quidem . sed exsistere tamen separatim non possior responderi potuerit. 1847. Quaestio in math ius iturum. Non quaeri, an dua completa seubi Atia sine separabiles . sed , an duo quadam βσα xιm rauiaec a sim dua eo legaseus --ria. 1861. Frustr remiti ad distinetionem adaequatae , Be inadaequatae cognitionis; cum nulla adaequata sit, aut cognosci adaequata possit. 187s. inlaestionem esse de speciali cogitatione, Ac extensione; ac probatum adhuc non esse, repugnare rei extensae, corporeaeve, ut CPSitet. 289 Io. Lichi esse extensio sine cogitatione. de cogitatio sine extensione possit . nondum tamen esse probatum nouposse simal utrumque esse in eodem tenui corpore, quale esse possit animai idque etiam ex retortis exemplis. 29 III. Ex praecisione conceptuum propositatam inferri mentem esse Corpoream, imo confici potius inseparabilem, quam separabilem esse. 293Dubitatio I v. De specie rei corporeae,quae non videatur recipi posse in mente inincorporea; Et de Mente, quae si coexsistat corpori, seu rei extenta, non videatur esse posse inextensa. 294Ressponsio. Σygdistantia I. Artificiosi evasio. Ad intellectionem quoque requiri speciem, seu imaginem de imaginem rei extenta

sine extensione non esse. 2991. Non infirmari comparationem ejus, qui dicit, se clari nosse naturam Meauis, quia dicere potest , Ect res euitans, cum Caeco , qui dicit se elare nosse n. turam Solis, quia dicere potest, En res calefaciem. 3oI3. Ex eo, qubd quis dicere non possit quid aliud sit Mens quam res cogi tans . colligi non posse illam igitur nia ihil esse praeterea. ' 3os A. Remanere dissi itatem , quM dicere Mentem rem non extensam, sit dicere non quid sit, sed quid non st: ut si dicatur de Bucephalo , qudd non sit musca. Peti Principium. Authoritatem propriam assumi pro demonstratione. Dissicultates praecipuas disiiinu Iari. 3os Dulitario v. De commissione Mentia cum corpore. deque doloris sensu et ulid scilicet fieri posse non videatur, si Mens inextensa , de incorporeast. 3 Responsio. . 3Qη Instantia I. Dirunitates, huae videntur in conclusiones objici, impetere ipsas rationes , seu principia , quae debitae firmitatis non sunt. 3 1. Petitum fuisse principium, Bc declinatas dissicultates circa objecta adversuacommistionem Mentis, di sensum do loris , si mens quidem sit inexten sa. 3I 3. Etsi species extensa sit, non sequi propterea eam esse tantam . quantum Ο

3ectum, suod repra sentat. 3 IL4. Qua ratione imago rei visibilis magna in parva oculi capacitate imprimitur, eadem videri imprimi in longhmin re cerebri, aut mentis. 3Is Praeteritis. De quibusdam capitibus superstitibus ex postrema meditatione. 3I ς

In tantia. Fuisse Oeeasionem insultandi abs re, dc praeposterh sed de industria tamen) captatam 3Is Conclusio. . 3 I Responseo. 3IT Instantia. Fuisse objectiones absque duplicitate. Actum non de rerum veritate, sed de Ratiociniorum vi. Bene volentia testatio grath excipitur, aeresertur. 3 it

16쪽

DI S in VISITIO

META PHYSI C A.

Dubitationes, & Instantia

Cia versus

Metaphysicam, & Responsa s CRIBENDI OCCASIO. Eximio viro

IR Ex IMIE; Beavit me Mersennus noster, cum tuarum illarum sublimium de prima Philosophia Meditationum participem fecit. Quippe argumenti praestantia, ingenii perspicacia , nitorque dictionis mirifice placuit. Quare &lubens gratulor, quod animo adeo excelso ac stelici V aggrederis scientiarum tineis provehere, dcres omnibus retr5 saeculis abstrusissimas enucleare. Id mihi fuit durum, quod ille praeterea amicitiae jure exegit, ut ad te perscrib rem, si quis sortassis scrupulus ingereretur, superessetve. Si quidem praesensi nihil aliud me, quam hebetudinem testaturum, si rationibus tuis non acquiescerem a vel potius quam temeritatem , si tantillum etiam in oppositum, quasi repugnando, hiscere auderem. Annui tamen viro amico, ratus aliunde te non tam meum quam illius consilium, aequi bonique consulturum ; cum eo nempe

candore sis, ut facile putea nihil aliud me , quam nudas tibi propo-

17쪽

2 - SCRIB ENDInere meas dubitandi rationes voluisse. Testor sanh abunde sore , si illas vel ad calcem usque legere sustinueris : nam quod te permovere debeant, ut vel de tuis ratiociniis minimum d Edas, vel ad respondendum tempus dcteras, melioribus curis destinatum , ipse

profecto Author non sum. Quin etiam non audeo, nisi cum rubore,. Illas coram te propalare , qui certo sum certior nullam esse earum, quae non tibi pluries inter meditandum Occurrerit, & quam tamen,

certo consilio , vel conrempseris , vel censueris dissimulandam. Profero ergo, sed ea mente, ut prolatas duntaxat velim; prolatas, inquam , non de rebus ipsis quas demonstrandas suscipis , sed de methodo ac vi demonstrandi. Profecto enim & ter- maximi Dei exsistentiam , & animorum nostrorum immortalitatem profiteor; ac haerco duntaxat circa energiam illius ratiocinii , quo tutam ista, quam alia Metaphysica cohaerentia, probas.

RESPONSIO.IR PRIEsTANTISSIME, Tam eleganti ta accurata distertatione Meditationes meas impugnasti, quaeque ad earum veritatem iti'anium adeo profutura esse mihi vιdetur, ut multum me tibi debere existimem quia ipsam per- pcra eris , multumque etiam R. P. Mersenno , quod te ad scribendum incitarat. uuippe optime novis vir ille rer m omnium studiosis mus indagator , ta eorum praecipue quae spectant ad gloriam Dei promotor indefessus , nulla usa melius cognosci posse an meae rariones pro veris demonstrationibus habendae sint , quam si aliquot ex iis qui doctrinata ingenio retiquos antecedunt, ipsas examinarent ac totis viribus impugnarem ; ut deinde seret periculum, an ego Fatis commode ad omnia quae ab iis proposita essent responderem. Idcirco quamplurimos ad hoc provocavit, a nonnullis impetravit, ta gaudeo quod etiam a te. uuamvis enim non tam Philosophicis rarionibus usus fueris au opiniones meas refutandas , quam oratoriis quibusdam artibus ad istas eludendas, hoc tamen ipsum ideo mihi grauum est, quod inde conjiciam non facile iis me rationes asserri potuisse diversu ab iis quae in praece ntibus aliorum objectionibus , quas legisti, continentur. Neque enim si quae elsent, ingenium

cia diligentiam tuam effudissent, ta Iudico te his non aliud habuisse institu

tum , quam ut eorum me admoneres quibus meae ratrones , ab ris quorum

18쪽

OCCASIO. 3

abhorreant, eludi possent, atque ita mihi dares occasionem iis occurrendi. uuamobrem ero hic non tanquam tibi Philosepho acutissimo, sid tanquamaticus ex homιmbub istis carneis respondebo.

INSTANTIA.PRodiere e praelo superiore autumno tuae illae Meditationes, s .

quarum exemplum MS. Mersennus mecum commum carat. η ressu

Adjuncta iis fuit Objectionum Responsionumque congeries, quas me, cum ad te scriberem, legisse, haud vere supponis: quippe oblatas i Mersenno videre prorsus nolueram ; ne. praeoccupatus a cederem ad Meditationum examen. Caetera inter tibi Objecta , meam quoque Epistolam satis prolixam editam vidi. Responsionem postquam perlegi. , mirari satis non potui, quo erga me genio fueris animatus. Nam quod conscripta quidem a me flocci facienda ceruueris , etiam mihi pro votis fuit; qui nihil meum tanti aestimo, ut habendum pretii alicujus putem. At non potui majorem quendam non desiderare candorem, quo , si nihil tibi videbatur alicujus esse momenti, debebas potius silentio , tenebrisque involvere, quam propalando sic instillare. Ego certε ad te non ultro, sed rogatus perscripseram a &dissentiendo a te, dissicultates non publice, sed privatim significaram. Ea scilicet mihi mens suerat, ut tibi ingenue , amiceque proponerem, quos observaram inter legendum mihi subnasci scrupulos; quo,si res videretur tanti, posses lectionem

facere aliquanto explanatiorem; nisi videretur, tum esset in te , ut rem plane supprimeres. Putabam enim velle te id exemplum mihi, aliisque legi, ut judicia varia expertus, providere postes, autographum-ne , priusquam edi procurares , aliqua ratione seret emendandum. At vero, tu plenum benevolentiae consilium ita excepisti,

quas hostiliter provocassem; & nihil privatim rescribens , pugnam publice instituit i ι declarans reipsa, exemplum fuiste commonstratum a te; non quasi ratum non haberes quicquid a te scriptum semel fuerat ; sed quod excitari velles aliquos, adversum quos polles Vire is experiri. Annon proinde mihi fecisti propugnationem necessariam , qui visus es velle facere nihil aliud , quam ex amico adversarium , & nihil tale cogitantem , in arenam compellere Quod

enim bona quaedam verba praemiseris,subjunxerisque, illa, qua consentaneum est, excipio gratitudine squantumvis tu me , ut puerum h/bueris, cui poculum circum contingitur m cile, ut tetrum a

A a , sint hii .

19쪽

SCRIBENDI

Non agi Ahie de Re

sinthii laticem perpotet. Quod superest vero,se gessisti te, ut pe

rieulum fecisse videaris, num me probares degenerem, eumque , qui tibi porrigerem herbam. Conditiones ergo accipio; qui in recessu non invidebo , si, prout coepisti tibi plausum dare; ita ovationem , & triumphum captes. Hoc unum cavebo; ne , quia te agnosco offensum, quod te Meditationibus totis sub nomine Mentis loquentem nomine Mentis interpellarim , ut si secissem ironice, quod factum fuit prorsiis ingeniae, quemadmodum postea memo-Tandum est; ne, inquam , te amplius Mentem vocitem; sed te, tametsi non loquentem, nisi ut partem hominis, alloquar ut hominem totum. Tu me, ut voles; nam, per me quidem, integrum tibi est affari non modo ut Carnem, quae vox solertiae tuae Occurrit, ut

esset menti sed etiam, ut sexum , ut plumbum , &, si quid putes esse obtusius. Quippe quod te heic respondere dicis , i Ion tanquam mihi Philosopho acutissimo , sed tanquam uni ex hominibus carneis; gratias primum habeo, qualeis debeo; tibique tanquam melius merenti acutissimi reddor ac deinde me, qui scripsi ad te, illum non inficior, cui ipse respondes. Nimirum ago longe simplicius, quam ut distinctionem hanc norim; &, qui dissimulare nescio, duplicem personam mihi non assumo. Illam proinde i genue respuo, quam tu facis sepositam , aliamque sustineo, quam reliquam facis. Ac si ageretur quidem de ipsa rei veritate, ut puta de Dei exsistentia , animorumque immortali natura; eo sanὶ casii abnegarem ; quod videri posset ex Literarum Sacrarum sensu adverseri caro spiritui; sed quia non amplius agitur, quam de vi tui Ratiocinii, sicque privata tua caussa est, ac tibi soli est repugnandum, non apparet cur mihi potius detrectanda persena sit, quam ipsi Aristoteli,cum est adversatus Anaxagorae,qui Meus vulgo appellabatur.Tametsi enim carneum me dicas,non ideo facis exanimem; ut neque tametsi te mentalem geras , te idcirco facis excartiem.

Quare & permittendum tibi,ut pro genio loquaris tuo; sussicitque, ut Deo propitio, neque ego sim plane caro sine mente, neque tu plane mens sine carne; & neque tu stipra, neque ego infra conditionem hominis simus; quamvis tu, quod est humanum recuses ;ego id a me alienum non putem. Quod praefaris porro, me non tam Philosophicis rationibus usum ad

opiniones tuas refutaudas, quam ora oriis quibusdam artibus ad eas eludendas, Repeto primum non agi heic de ipsis opinionibus, quae tam meae, quam tuae sunt, imo quo sunt Omnium piorum, rectoque

20쪽

sentientium communes. Quare neque animus fuit ullis seu Philo-' sophicis seu aliis rationibus uti ad eas refutandas , quas effusione sanguinis defendere paratus sum. Quaestio igitur est de energia tuarum rationum , quatenus illas depraedicas, ac pro demonstrationibus jactas ; cum ex iis tamen omnibus, quas doctores proponere in hujusmodi argumento solent, illas duntaxat delegeris, quae videntur omnium maximh infirmae. Hinc Objectiones non conjeci, quae fieri praeterea numerosae potuerant, ut neque ipse adhibuisti tot rationes alias praeclaras, quibus res potuerat fieri evidentior;

sed ut persuasus ipse fuisti te demonstrastie speciali modo ; ita oppomi solum ea , ob quae visus est ineffcax modus. Deinde, quod

vocas oratorias arteis,mihi nimi sim tribuis, qui arteis iguoro, ac oratorias potissimum ; nisi artem voces id naturae donum , quo sensa mentis exprimere dicendo quisque possumus. Solam certe naturam sequor , & ut lingua adfarer te , ita calamo ad to scribo. Si nunc Cnuncio, nunc interrogo , nunc paucis , nunc pluribus urgeo ; id non ex arte , sed sponte fit: & utcumque in me acumen non sit, est tamen perpetua , constansque voluntas cfferendi omnia quam polium perspicue . Unde & quemadmodum nolim mihi fucum fieri enocinio ullo verborum ; ita longe absum , ut facere velim ; neque tu ullum ostendes locum , in quo non bona, ingenua , candida fide Cgerim , artemque oratoriam praehabuerim timplicitati. Ad Rationes quod attinet, nescio quas Phil phicas dicas; nisi non omnes Philosophicae sunt, quae germanae, legitimae , ad verum eruendum institutae sunt, alicuique problematis, ut loquuntur, parti probandae deserviunt. An nullas porro nisi alienas , institutoque Confirmando nihil conserentes usurparim, lectores aequi dijudicent; ego certe is nunquam fui,qui me eas adeptum gloriarer, unde res plane conficeretur. Et si enim facilius est salsi quidpiam convincere,quam veri quidpiam demonstrare ; novi tamen quanta caligo humanas menteis occupet; quanta sit ubique humanae rationis fluctuatio, &incertitudo. Quamobem , ut nihil statuo , quod haberi vclim quasi inconcussum; ita nihil adorior, quod me eversurum contendam; ac solum, ut me nihil demonstraturum confido , aut profiteor; ita caveo ne cuilibet dogmata tradenti temerh assentiar. Sic tecum egi: Nam & cum rationes tibi proponendas assumpsi, dubitandi rationes dixi; neque essς potui ea securitate, qua tu, dum divendidisti pro demonstrationibus, quas te asserendi habere es ratus. Neque verciest quorsum putes pellegisse me tuas Meditationes contradicendi

o a studio,

SEARCH

MENU NAVIGATION