장음표시 사용
431쪽
Tτangelii loca. Cfg. 327. Abstondita sunt ab oculis tuis quia claudis oculos tuosne ea videas. g. 328. 2Non me videbitis amodo , donec veniat cum dicetis sicut Whi discipuli me , quorum clamores vos offendunt et Benedictus qui enit in nomine Domini. Id est, donec veniat dies illa ultimi mei adventus, in qua vel inviti agnoscetis confitebimini me esse F1lium Dei. Videart. 432. g. 333. Nunc anima mea turbata est is quid dicam 8 Pater sal mi a me ex hac hora. Vide annot art. Iis. g. 33S. Si quis audierit erba mea , , non usodierit ego proprie non judicio cum e non enim veni in hunc sinenucit judicem mundum: Si quem condemnaturus sim, non illum condemnabo nisi propter negladium sermonem mea. Itaque sermo quem locutus fum , ille judicabit eum in uo
vissimo diei non proprie ego sum judex ejus , sed sermo
g. 337. Propterea non poterant credere , quia iterum dixit Isias Excacaυiti scilicet Deus oculos eorum, o induravit cor eorum unde factum est ut non ideant oculis , ,
non intelligant corde non convertantur, o non sanem eos per praedicationern meam . Causa cur non possent Credere erat eorum mentis excaecatio, voluntatis ob
duratio : quod impedimentum tale est , ut , quamdiu durat, nullomodo fidem admittat. Non poterant ergo credere , quia nolebant. Excaecationi sis indurationis causa propria ac directa est ipsa hominis malitia : Deo tamen id subinde tribuitur , sed improprie cindirecte tantum 1 quia scilicet perversis t justitia sic exigentes gratiam subtrahit , permittitque varias errorum atque offendiculorum occasiones illis objici, unde in malo durentur. toti demum excaecentur ut patuit in Pharaone, in Iuda in in tot aliis. Porro in illo Isaiae loco, cujus sensum potius quam verba cita idoanues, qui eXca
432쪽
Io Annosationes in Cariaca est ipsemet Propheta qui fanat est Deus. Pr pheta autem excaecavit. induravit Iudaeos per praedicationem suam id est, tanto et elo fervore, tanta virtutem unctione eis praedicavit, ut qui post ejus praedicationem adhuc in peccatis suis manserunt, OInnino excaecati Windurat visi sint perinde ac si eos excaecasset Scindurasset. S. 338. I. Ita die mane reυertens a Bethania in ciυitatem , es&riit fecit actionem hominis esurientis, seu manducarCVolentis : nam cum idisset a longe sic arborem unam se cus viam habentem folia , quamvis sciret eam non habere fructum , tamen mysterii causa enit quasi videre volens si quid forte in seniret in ea. Et cum Cenisset ad eam , ni hi invenit praterfolia: non enim erat tempus corum. Et ait illi: Numquam ex te fructus nascatur in sempiternum. Sicut parabolice, metaphorice multa dixit Christus
ita, parabolice hoc fecit, ut aliquid aliud significaret, Inale dichonem scilicet populi Iudaici fructibus justitiae
Vacui , bonorum operum sterilis. Quod autem non esset tempus ficorum , circumstantia est quae nihil facit ad maledictionem arboris . quaeque proinde ad Iudaeorum ma Iedictionem non est applicanda. 3. 33' Coepit ejicere omnes vendentes se ementes in Tempti Vi-
In vineae locatae parabola Matthaeum inter aucam magna videtur esse contradictio in eo quod Matthaeus inducat Iudaeos Christo respondentes Ialos male perdet, O vineam suam locabit allis agricolis, qui reddant ei fru elum temporibus si sis Lucas vero hanc eamdem responsionem Christo sic tribuat, evitet, is perdet colonos istos, dabit ineam aliis , laesudori rejectam significet his verbis , Quo audito , dixerunt illi: Absit. Contra dictionem illam, quam a nemine vidi explicatam , Omnino tollit circumstantiarum ordo , quem in Concordia
teneo is perspicua fit tota parabolae applicatio, qua in singulis Evangelistis .in omnibus Concordiis obscura est. In Sacerdotes quidem Malios qui de potestate in-
torrogaverant dicta fuit illa parabola , sed non eis solis
433쪽
Evangelii Ioca. Arrproposita fuit, ut patet ex Luca quinin ad solam ple hem , audientibus Sacerdotibus, directa fuisse videtur ex eodem Evangelista siquidem post interrogationem de potestate , dicit, Coepit autem dicere ad plebem parabolam hanc. Non dicit, Coepit autem dicere is ad plebem , quod indicaret Christum Sacerdotes simul, plebem allocu tum fuisse . sed dicit , Coepit autem dicere ad lebem . quod indicat Christum a Sacerdotibus, qui ipsi respondere noluerant undenam esset baptis inus Joannis, ad plebem
sermonem suum convertisse, ut plebs illa non tam alte penetrans ad parabolam ingenue responderet , ipse
que responsionem eius omni populo Judaico . sed praecipue Sacerdotibus, Legis peritis, magistratibus applicaret. Itaque cum dicit Christus Cum ergo venerit dominus vine , quid faciet agricolis illis ' quidam de plebe aiunt illi r Malos male perdet: is ineam suam locabit aliis agricolis , qui reddant ei fructum temporibus suis. Marcus aucas solum parabolae sensum curantes, Christo tribuunt responsionem plebis, eo quod responsionem illam applicaverit, ut sic refert Matthaeus Ideo Ico o bis quia auferetur a vobis Negnum Dei χ' dabitu genti facienti fructus eius. Post applicationem istam a Christo factam Sacerdotes dixerunt illi: Absiit, scilicet ut a nobis auferatur Regnum Dei in detur alienae genti. Post , in quam , responsionis applicationem , non vero immediate
post ipsam responsionem dixerunt Absit Etenim si post
haec verba , meniet is perdet colonos isos, ct dabit ineam aliis, dixissent Absit, contra aequitatem Tensium communem locuti fuissent, sibique ipsi parabolam aperte applicassent.
Regnum Dei intra os est. Non indicat Christus realem inexistentiam, quasi revera in Pharisaeis regnum illud
fuisset; sed naturam regni illius , quod de se spiritualewinvisibile est, quodque proinde in Pharisaeis esse potuisset, si voluissent.
g. H. Si ergo David ocat eum Dominum , quomodo filius ejissi est y Insinuat hic Pharisaeis ex claris Seriptura locis e Gsiam non esse purum hominem, ut ipsi credebant, sed esse
simul Deum ' sic filium quidem Davidis secundum
humanam naturam, dominum vero e usidem secundum naturam divinam.
434쪽
Qica in tenebris, quae privatim cinter domesticos pa-1ietes dix si quotquot estis consequenter Pharisae in lu=nine dicentur, palam proferentur progressu temporis sed praesertim in die judicii in quo Dominus Ilumi nabit abscondita tenebrar: manifestabit consilii, cor dira m I. Cor.' S. Et quod in aurem locuti sis in cubiculis, quod secretis colloquiis quasi in aurem insusurratum fuit, prρdicabitur in tecfis, id est, in loco publico. De hac
locutione, pi Adicabitur in tectis , video annot art. 182. S. 3SS. Patrem nolite ita vocare seu existimare vobis super ter ram , ut illi praecipue vitam acceptam referati , atque ab ejus providentia maxime pendeatas unus es enim Pater vester, ira es in Cesis , a quo omnia bona procedunt cuique omnia accenta referenda sunt. Nec ocemini magistri , id est, nolue magisterii titulum vobis arrogare ut honorificemini ab honesinibus quasi scientiam .docendi
autocitatem haberetis a vobismetiplis , quia Magister vester unus est Chrsius, a quo habetis quidquid scitis, cquidquid magisterii in alios exercetis. g. 36ri Numquid gratiam habet semo illi , quia fecit que ei m-peraverat, id est , quia terram aravit aut pavit greges
Numquid existi inat se nihil aliud ei iuste imperare possed Nora puto qui heri fatis persuasi sunt quidquid ministerii a servis uis accipiunt, sibi debitum esse promer cede qua eos conduxerunt. Sic is os cum feceritis omnia gre pri cepta sunt ob s a Deo, ne existimetis vos statim remunerandos esse quas nihil aliud agere deberetis , sed potius novum aliud opta postulate dicite: Nunc serCi inutiles s mus quia quod debuimius cerei jam fecimus, cnihil operis nobis restat. Quid ergo nunc faciemus , ne Va- cui cinutiles simus f. m. I. Qui erat super tectum , ne descendat in domum. Vide
2 orate autem ut non falsuga estra in hieme vel Sabbato.
Q a temῖus hiemale valde incommodum est, Mi Sa
435쪽
Esan metu loca. at bato non licebat multum itineris conficere. In vitae autem periculo lex illa cessabatu sed his verbis sicut iri
cedentibus intendit tantum Christus significare talem fore in excidio Ierosolymitano& Judaeorum vastatione tribillationem, ut omnis diligentia adhibenda sit ad eam effugiendam. g. 3 O.
r. Stella cadent de Alo , id est, appa 1ere cessabunt subit,quasi lapsae de caelo Id autem fiet, quia non dabunt
lumen , sed obscurabuntur. Nam ut notat Estius, omni
no videtur Dominus idem velle dicere de stellis , quod dixerat de soles luna, licet verbis diversis sicut & de luna idem quod de sole diversis verbis dixerat ita ut haec tria sint eadema obscurari, quod dixit de sole , non dare lumen sitium , quod dixit de luna ,in cadere de caelo , quod dixit de stellis. Et hic sensius confirmatur ex alias locis, ubi hoc ipsum plane de stellis dic1tur , ut Zech. 32. T. Nigrescere faciam sellas ejus in I s. 13. II. Stella gli. . . . nouexpandent lumen suum. 2. Non prateribit generatio hac, id est, mundu hic visibili s ut ait Maldonatus donec omnia hac quae dixis in Omnino certissime fient antequam finiatur mun dus Etenim calum hoc quod videtis o terra transibunt a
praesenti statu in alium 'erba autem mea non transibant quantum ad rem significatam , non mutabuntur, Lonaliter aliquid continget quam illa o a an sigmficant. Hanc Christi sententiam alii sic exponunt : Non penitus
prateribit generatio a Judaeorum, donec omnia hec quae dixi fiant. Omnino certissime fient anteqtiam gen Iudaica penitus aboleatur e terra Calum se terra , quae permanere debent in aeternum , transibunt potiuS, quam praedictiones meae in irritum cadant. Quidquid eveniat, merba mea non transibunt sine effectu suo. Ide art. Io-3. De die autem illa vel hora consummationis seculi nemoscit neque Angeli Caelorum neque Filius , nisi solus Fater. Ita natura quidem humanitatis quatenus homo novit diem illam Joram , sed non ex natura humanitatis , inquit D. Gregorius i. 8. p. 42. Itaque scientiam qua non habebat ex natura humana, in qua ut Angeli crear erat, hac se cum Angelis carere dicit Sic etiam explicari possunt ejus verba: Diem illam .horam nescit ex semetipso sed ex Patre suo , qui solus omnia novit ex
436쪽
I Annotationes in aria semetipso , cum solus habeat esse a semetipso. g. 374. Qui fuerit in tecto , a d ejus in domo , ne descenda
tollere illa. Videra annot art. I 8 I.
f. 37s. In quacumque hominum conditione unus eligetur, assumetur in nubibus obviam Christo in aera, a Thest . . I 6 9 Iter reprobabitur, c relinquetur in terra, paulo post in supplicium ceternum mittenduS. g. 376.mbicumque fuerit corpus aliquod mortuum , illic congregabunturo aquila tamquam ad escam suam. Non se cadaver comparat Christus isquilis electos, sicuti qui dam arbitrantur sed hoc utitur proverbio ad significandum ea facile iungi quae natura sua jungi postulant quasi diceret Non magis hominibus latebit adventus Fili ho minis , quam latet cadaver aquilis M in quocumque loco tuerit Filius hominis , ad eum sua natura coneredabuntur omnes electi tamquam membra ad caput omnes generatim homines tanquam judicandi a judicem suum , sicut natura sua feruntur aquilae ad cadaver tam quam ad escam suam. Notandum est, ut jam dixi, compa rationem tantum esse inter facilitatem qua congregantur aquila ad cadaver,&facilitatem qua homines ad Chri lium Congregabuntur; non vero ter cadaver Christum aquilas Melectos. Hic cadaver aquilae , sicut Multa
in parabolis, nihil quidquam singulare significant.
f. Sy. I. Scitis quia post biduum Pascha fiet, o Filius homi nis tradetur ut cruc gatur. Ex hoc loco, sicut & ex multis alii sicquentibus , constat Pascha hoc anno incidisse in f
Iiam lex tam , in eadem die celebratum fuisse mon vero in sequentem fuisse translatum , ut finxerunt qu Evaugelistas aliter conciliare non poterant. 2. Dicebant autem: Non in die festo injiciendae sunt in eum manus. Timebant enim ne forte tumultus feret in populo , qui undique maximo numero ad festum confluxerat, me qui in Jesum bene animatu erant, ipsis resisterent.
437쪽
f. 386. Quarebat opportunitatem ut eum traderet sine turbis, id est , sine turbarum tumultu. Vide praecedentem annota
g. 387. Frima die azymorum mclle erat occidi Pascha... Id est, die in cujus vespera incipiebat usius panum infermentatorum in agnus paschalis immolandus erat. g. 39O. Et vos debetis alter alterius laυare pedes. Id est, humilitatis charitatis o mcia alter abieri exhibere debeti g. 39l.
Eonum erat ei si natus non fuisset homo ille. Id est , me lius fuisset Judae numquam fuisse , quam tale peccatum commissururn esse. g. 392. Cum sua responsione Christus nullum indicasset, siquidem omnes intingebant cum eo manum in paropside , a spiciebant ad inυicem discipuli hasitantes 3 anxii de quo dicerem; observabant si quod indicium in aliquo ex voce
vel vultu appareret. Erat intem recumbens unus ex disci
pulis Joannes scilicet quem diligebat Iesus id est , cui Iesus peculiaria dilectionis signa saepius ostendebat hinsi
nusesu, id est supra pectus eius Iudaeis maliis multis gentabus nos erat super lectulis se toris convivalibus ad mensam accumbendi eorumque situs talis erat, ut in cubitum sinistrum incumberent ac reliqua par corporis ex trorsum in longum protenderetur. Ex quo situ fiebri ut caput secundi recumbentis respiceret pectiis primi in sic de ceteris itaq; cum Joannes accumberet Christo proximus, Posterior pars caput ejus respondebat sinu seu pectori Christi, eique facile secreto loqui poterat. Ionuit τ' huic Simon Petrus , , dixit ei per nutum est de quo dicit quaere ab eo. Itaque Ioannes qui se aliquantulum erexerat, se iterum reclinavit ad pectus Jesu raccum recubuisset ille sipra pectus Jesu , dicti ei secreto Domine, quis est Z Cui secreto re pondet Imus aue est cui ego intructum panem porrexero. Et cum in paropside intinxisset panem condimento, eum 2dit Iuda Simonis Iscariora. Tunc
438쪽
416 Annotationes in varia judas qui omnia observans, procul dubio animadverterat
Petrum Joanni innuentem, k Joannem cum Christo secreto colloquentem , buccella illa se esse dicatum intellexit. Et post buccellam acceptam exacerbatus in Christum , obfirmavit Prorsus animum ad perficiendum scelus quod pactus erat; sicque cum novo effectu introiυit in eum satanas. Et dixit ei Psus , cum videret animum ejus ad e Xecutionem paratum ut d facis fac citius o quod face
re moliris . fac citius , per me licet. Hoc autem nemo sci--vit scambentium ad quid dixerit ei. Cum ergo accepisseth: ocellam Judas qui tradidit eum , is ipsi jam coepissentquArere inter se quis esset ex eis qui hoc facturus se scelus, volui in ipse interrogare eum , ne si sibi conscium esse sileri suo indicaret, existimans Jesum , vel tantum-
to domis ni odo sill picari eum esse proditorem , vel si certo sciret, non esse hoc ei palam oblecturum , sed iterum dicturum Unus ex duodecim, qui intingit mecum manum in paropside vel alia similia verba. Itaque Judas audaci voce dixit: Numquid egosum , Rabbi Z Ait illi Jesus Ti dixisti, tu ipse S. g. 393. At ille stomachatus furore coactus , exiGit continuo ad Judaeos ut cum eis de capiendo magistro suo provideret Derat arsum uox , tempus tum Iudae tum Iudaeorum
consilio valde opportunum. Cum ergo exiisset traditor , dixitJesus: Nunc clarificatus es Filius hominis , quasi dixisset Iam iam gloma mea manifestabitur ; ecce enim Judas quarii Judaeos ut me tradat eis ' patiar in morte mea divinitatis meae signa apparebunt,in continuo resurgam ascendam in Coelum δε omnes ad me con
I. Coenantibus istem eis. ... Id est , cum adhuc ad mensam accumberent. Non enim actus coenandi indicatur,
sed tempus Nam consecratio panis facta fuit post coenam scutin consecratio vini. Vide sequentem annotationem. Porro advertendum est Christum post traditoris egressum
familiarius loqui discipulis suis eisque ineffabilia intinue dilectionis signa exhibere, per Eucharistiam scilicet, quam
instituere noluerat praesente traditore , ne sanctum daret cani , neve projiceret margarita sua ante porcum.
2. Similiter is accipiens calicem postquam coenavit Quoniam
439쪽
Τυangelii loca r Quoniam Lucas locutus est de alio calice , scilicet in coena legali, cui statim institutionem Eucharistiae subiicit, no in hunc posteriorem calicem datum fuisse discipulis
post cenam , ne lector existimet eum de priori iterum loqui itaque haec verba postquam caenavit, non significant sol una vinum fuisse consecratum post cenam. Di mus quidem Paulus in epistola sua I ad Corinthio c. H. v. 1s dicit e Similiter se calicem, postquam coenavit, dicens: His c diae novum resamentum es in meo sano uinet sed loquitur juxta Evangelium a discipulo suo Luca conscriptu: sicut Ecclesia loquitur juxta aucam Paulum , cum dicit in canone Missae Simili modo postquam coenatum es. S. 39'.
Qui habet sacculum , stat similiter is peram qui
non habet , tendat tunicam suam , is emat gladilam. Per haec verba notare tantum intendebat persecutionis amiam instantis acerbitatem , in qua II humana providentia Ditendum fuisset rebus omnibus ad vitam tuendam uti debuissent. At illi existimantes quod ipsis gladios emen dos esse diceret, duXerunt, Domine , ecce duo gladii h t. Ille autem videns quod ipsius verba non intelligerent, ne a amplius de re eadem loqui volens , dixit eis e Satis est. Ita-c e 1aec Christi responsio non refertur ad duos gladios: ad pugnam enim vel duodecim gladii nihil fecissent.
Creditis in Deum Patrem meum, ct in me pariter cre
s. O . omnia quMumque audivi id est , pleraque ex iis quae audivio a Patre meo , nota feci vobis. Hoc loco, sicut in multis aliis , pars maxima sumitur pro toto Christus enim dicit in articulo o8 Adhuc vita habeo vobis disere . sed non potestis portare modo. 3. Os. Si nou ensem, ' si de divinitate mea non Iocumsfuissem eis .... si ad eam probandam opera non fecissem iraeissis nemo alim fecit, ccatum tu credulitatis non h/berent.
440쪽
6, Annotationes in maria f. Os. IV ciautem obis ab initio non dixi tam apertes distin .
Adhue multa habeo vobis dicere sed non potest portara
Non pro mundo rogo, sed pro his quos dedisti mihi. Id est , non pro quibusvis indifferenter , sed peculialiter pro his Apostolis meis nunc rogo. g. I 6. Si possibile es , transeat a me calix se. Sciebat Christus absolute postibile esse Deo; at posito divino decreto, quo
constitutum erat ut pro nobis moreretur , sciebat esse impossibile ut a se transiret calix iste Rogabat tamen ut tran siret quia sinebat naturam lium anam partes suas agere eodem modo ac si neque cum divinitate conjuncta fuisset, nec de divino decreto quidquam scivisset. At postquam expressit desiderium humanae naturae optantis ab acerbis sima morte liberari. desiderium voluntatis rationalis illum eumdem natur. ampetum plenissime divino beneplacito subiicientis declaravit, dicens : Verumtamen nora mea oluntas, sed tua fat non quod vellem , si naturae humanae desiderio indulgerem sed quod tu vis,in quod ego tecum volo. F. I9. Apparuit alitem illiAngelus de Coelo confortans eum. Quemadmodum Cluistus in se admisit tristitiam, sic admisit
cxternam consolationem. g. r. I.
Stabat autem se DdM, qui tradebat eum, cum ipsis quia post datum Christo osculum ad ipsos recesserat. S, 22. Omnes enim qui acceperint gladium , gladio peribunt. Id est , digni sunt qui pereant. Non enim eventus , sed me ritum homi id e gnilacatur juxta legerum . . .