장음표시 사용
401쪽
Eυangelii loca. 37set. Dabit illi Dominus Deus sedem David patris ejus O regnabit in domo Jacob in Aternum. Non de temporali, sed de spirituali regno loquitur Angelus. Regnum Davidis temporale super populum Israeliticum seu Iudaicum qui erat populus Dei, figurabat spirituale Claristi regnu in super omnes ex remibus gentibus homines qui in eum credituri erant ejusque Ecclesiam formaturi. 3. quoniam virum meum non cognosco id est, statui numquam cognoscere. Aliquando enim firmum propositum agendi aut non agendi declaratur simpliciter L absolute, ut patet ex his verbis Apud te facio Pascha, ari. 387. quorum sensus est, Apud te Pascha facere decrevi. . Spiritus sanctus superseniet in te , O, irtus Alti mi obumbrabit tibi; ideoque is quod nascetur ex te sanctrum, morabitur Filius Dei. Id est, non tibi propterea mutandum erit virginitatis propositum, ut concipere possis ἔnam Spiritus sarrctus ad hoc opus interveniet, Quirtus Dei attulimi adjuvabit te, ut concipias me virili consortio : sicque fructus purus Tanctus qui e te nascetur, non alium patrem 1abebit quam Deum. q. 3.
Visita fecit redemptionem plebis sua per Filium
suum jam in sinu matris conceptum, mox nascit
3. 4. I. Antequam convenirent inventa est in utero habens. Mihil aliud significare voluit Evangelista quam gravidam
fuisse Mariam ante concubitum, qui more naturali prae cedere solet ut sic indicaret novitatem mysterii, intactum interim relinquens quid postea consecutum fuerit, cum sui propositi non esset loqui de Mariae virginitate. Itaque ex isto loquetidi modo non sequitur ut Mariain Joseph postea convenerint sic enim loqui solemus, etiam de iis quae postea non fiunt ut Mortuus es antequam accipe'
2. Noli timere accipere id est , retineres Mariam ou-jogem tuam. 3. Non cognoscebat eam donec peperit filium suum primo genitum. Id est , non cognoverat eam cum peperit silium
si Him primogenitum. Ex quo non colligendum est Iose phum conjugem suam cognovisse postquam peperit; si' cui nec ex his verbis, Sede a dextris meis donec po ram ini-
402쪽
3to Annotationes in Cariamicos tuos scabellai pedum tuorum, concludendum est Filium Dei post subjectionem inimicorum suorum non amplius ad dexteram Patris sessurum. . Peperit Ilum suum primogenitum. Non alia ratione Jesius dicitur primogenitus, quam quia nullus alius ante
eum natus fuerat, Deoque sistendus erat, pretio redimendus juxta legeria de primogenitis , Ex. 3. 2, I 2,I3. Ut autem aliquis diceretur primogenitus, Domino si stendus es et , satis erat si ante eum nullus alius natus fuisset, neque referebat utrum alii post eum nascerentur. nec ne Sed, hodie dicimus mulierem ex primo partu occubuisse , ubi certum est non alium partum sequi. Aeclinati eum in pr epiori quia tunc non erat eis locus in diversorio , propter multitudinem eorum qui Bethleeni venerant ut describerentur sed postea commodiorem locum invenerunt ita ut non esset infantulus in praesepio, sed in domo , quando fuit a Magi adoratu S aIl. 21. f. I. Ecce Magi ab oriente tenerunt gerofobmam, dicentes: ibi
est qui iratus est exsudilorum 'cidimus enim se am ejus
r Orient , O venimus adorare eum. Omnino probabile est hos Magos venisse ex Balaam patria celeberrimo illius excitatos oraculo de stella ex Iacob oritura Balaamus autem erat de Aram , de montibus Orientis , dium. 23. . id est, do Mesopotamia Syria Deut. 13. q. quae regio erat ab Oriente
respecti Judaeae. Ut natus est Christus, apparuit stella ut apparuit stella, aut certe non multo post viam carpserunt Magi , eamque non multis diebus confecerunt, siquidem a Judaea non ita multum distabat Mesopotamia, ut patet ex eo quod Balac bis nuntios miselit ad Aolum Balaam ut eum adducerent prope dordanem ad maledicendum Israelitico populo ipsisque Balaam asina sua insidens venerit cum ei S. Quapropter Magorum adventum colloco ante Mariae purificationem. Qtiod si post Purificationem Magi Venerunt, ut nonnulli conjiciunt, paucis post di bus eos venisse necesse est omnino repugnat EVangelio eos duobus fere post annis venisse, quemadmodum nonnulli perperam conjiciunt ex his verbis, occidis omnes pueros ... a bimatu infra secundum tempus quod exqui sierat a Magis. Video anno z. I t. μ
403쪽
i. Benedixit illis Simeon , id est , beatos illos dixit, quod
L. Ecce positu es hic in ruinam ct in resurrectionem multorum in Israel. Id est, causa erit ruinae spiritualis multorum Wresurrectionis spiritualis multorum. Causa fuit ruinae multorum ex Iudaeis non per se , sed ex prava eorum dispositione.
I. Tunc novis rumoribus de Messa nato, mi is forsi tan quae Ierosolymis contigerant quando puer in Templo praesentatus fuerat, Herodes idens quoniam ill ι esset a Magis nam antea se ab eis illusium non credebat sed potius ipsos spe frustrato , prae pudore non ausos fuisse Jerosolymis transii res iratus est alde , is cum Christum reperire non posset, ut solus occideretur, mittens satellites, per eos occidit omnes pueros, masculos scilicet, qui erant in Bethleem is in omnibus finibus ejus. Cumque certus non esset quo tempore natus esset Christus Hella enim indicium erat Messiae jam nati, ut etiam Magi satis declaxaverant, non nascituri non tantum illos occidit qui nati erant immediate ante primum diem apparitionis stellae, quem diligenter a Magis didicerat sed majoris cautionis .securitatis causa tempus extendit usque ad biennium. Qui ergo majoris aetatis erant quam duorum annorum non occidebantur, nec ii qui nati erant ab apparitionestellae sed i tantum qui a duobus annjs usque ad initium apparitionis stellae nati erant, quod Evangelista sic exprimit, a bimatu is infra , secundum tempus quod exquisierata Magis Herode S.
L. Rachel plorans silios suos. Eleganti figura Prophetis que ac Poetis familiari plorans inducitur Rachel, quae prope Bethleem sepulta erat.
Timuit illo lae,scilicet in civitatem Bethleem, ex qua Angoli monitu fugerat in AEgyptum. fisus profic)ebat sapientia , ct Atate , gratia apud Deum se homines. Non quod progressu temporis sapientior,
404쪽
3gr. Annotationes invaria. Deo gratior fieret, qui a primo conceptionis suae instanti sapientii gratia plenus erat; sed quod per aetatis in crementa majoribuε sapientiae aratiae operibus incum
Factum es verbum Domini super Joannem Zacharia Dritim in deserto, is initium Evangeli Hyesu Chris. Filii Dei. JInitium Sangelii O c. non est inscriptio : sed significat Evangelium Christi coepisse a Joane, ut praedixerat Isaias
3 36. Haec Lucae verba , Dicebat ergo ad turba , c. non contraria sint his Matthara verbis , Videns autem Altos Pha -τfaorum adducaorum etenientes ad baptismum suum, di ait eis: c. Locutus est Ioannes ad turbas, id est, ad quos dam de turbis , nempe ad Pharistios Gadducaeos. Licet autem Pharisari qui veniebant ad baptismum Joanis multi essent, paucissimi tamen erant respectu ceterorum omnium
Pharis eorum qui ab eo baptiram spreverunt. Unde in articulo 139 ait Lucas : Pharisa autem , exi steris consilium Dei spreverunt in semetim , non bapt/wti ab eo. S. I. I. Elias es tues Et dixit: Non sum. Propheta es tu putuessondit: Non. Non erat Elias ei sona, sed erat osticio. art. I 38 2I8. Non erat Propheta qualem illum Iudaei existimabant , sed alio sensu erat aropheta plus quam
Propheta , art. 138. quia quem alii Prophetae venturum praedixerant, iste absentem Iaenuntiavit, praesentem v dit, populo indicavit, ejus r.ecursor laptizator fuit. a. qui ante me factus es. Videa annot art. q. g. 38.
i. Vidit Spiritum Dei descendentem corporali specie sicut columbam 9 enkntems perse, se manentem in ipso. Res
spirituales ac divinae Cn tantum humano more enuntiantur , sed etiam aliquando naturalibus4 visibilibus signis reptae sentantur. Hic super Christum descendit Spiritus sanctus corporali specie sicut columba mitissimum animal. ad significandam Christi mansiuetudinem. Σ. Vox de Calis facta es ad declarandum omnibus astantibus Jesum esse filium Dei. Itaque verisimilius est vo-
405쪽
angelii Ioca. 383cem illam fuisse directam ad populum his verbis , Hic es Filius meus dilectus , c. quam directam fuisse ad
Jesum ipsum per haec verba , Tu es Filius meus dilectus, o c. ita ut Matthaeus retulerit ei borum proprietatem, 1olum vero sensum Marcus 'ucaS. Vide art. 22 o. 3. Erat incipiens quasi annorum triginta. Id est, triginta circiter annorum erat, quando incepit palam prodire praedicare, Messiam agere. g. O.
Non in solo pane ivit homo , sed in omni verbo quod procedit de ore Dei, id est in omni re quam Deus vult dare manducandam. Hoc enim sensu dicta sunt haec ver ba a Moyse, neque alio sensu citata sunt a Christo.
Asumpsit eum diabolus per aera in sanctam civitatem pirusalem. Jerusalem dicitur sancta , non propter civium mores, sed propter Dei Templum cultum. ἔ- J. Diabolus recesit ab illo usque ad tempus passionis eius, in qua per ministros suos eum verbis tertia vit factis. S. 4. I. Altera die, τῆ ψύριον, id est , alia quadam die
post praecedentia. Vox Graeca ἐπιχυοιον ut notat . .
Bernardus Lam in sua Concordi non semper stria ecte solam diem immediate sequentem, sed, dies pro xime sequentes s epe significat ita ut altera die idem sit ac alia die , seu imposterum Varia loca videre licet
in quibus cras significat imposterum , non vero primam diem sequentem verbi gratia , Exod. c. I 3. v. q. De ut.
2. Ante me factis est quia prior me erat. Quod ait ante mei inquit Beda o non ad ordinem temporis, se la distantiam pertinet dignitatis. Itaque, ante me factus est, id est , honore' dignitate mihi anteposnus est, ut Augustinus, Chrysostomus, Theophilaetus exponunt;
quia prior me erat, id est, praestantior. 3. Ego nesciebam eum. Joannes antequam mitteretur
ad baptizandum sciebat Messitam esse inter homines; sed
406쪽
38 Annotat ones in aria non viderat eum , nec sciebat determinate quisnam ex hoc minibus esset ille Messias Cum autem vidit esum e nientem ad baptismum suum , eum esse Messiam agnovit interiori revelatione . quae postea Spiritus sancti descensu confirmata fuit. Declarat vero non aliam de illo labere notitiam , quam quae div mitus sibi obtigerat: ne cognationi, familiaritati, gratia vel affectui dare aliquid videatur.
g. s. a. Altera die iterum. Video annot art. superioris. 1. Apud eum manserunt die illo. Videntur postea rediisse ad sua , neque assumpti fuisse in familiamin continuum comitatum Clitasti nisi post secundam vocationem, quae habetur in articulo M sed ita tamen ut iam tum se discipulos Chtasti profiterentur , ac sepe cum inviserent : adeoque nuptiis in Cana interesse, alia quae Christus interea patravit miracula viciere potuerint. g. 7. Inteni Philippus Nathanael. Nathanael idem est qui dicitur ab aliis Evangelisis Bartholomaeus, ut optime probat Estius in Joan. c. r. I. v. t.
S. AS . DCenit in emplo scin extremo scilicet atrio, quod vocabatur atrium profanumin atrium Gentium t endentes botes se etes, is columbm , Omnis scilicet generis hostias ad sacrificia necessarias , quas peregrini non poterant secum adducere. g. O
Solet ite templum hoc. Haec verba non sunt imperantis, sed praedicentis simul permittenti S. g. 3. I. Nemo ascendit in Coelum , nisi qui descendit de Caelo, Filius homim qui est in Coelo. Ascensus in Coelum hieno significat motum localem , sed id quod ex motu illo
sequitur , videlicet contemplationem rerum caelestium
visionem Dei. Item descensus de celo non hic significat motum localem, sed novum modum existendi super terram, scilicet per assumptam uaturam humanam Itaque
407쪽
qsi , nemo ascendit in Coelum , id est, nemo cari estia scrutaratus est, nemo penetravit in intima secreta Dei, nisi qui ex Deo habet originem in descendit de Cotto humi Jiando exinaniendo seipsum , terrenam hominum naturam assumendo, nimirum Filim hominis, qui sempers in Caelo , in sinu Patris sui per essendiam suam quate nus Deus. Dici etiam potest Christus quatenus homo asiacendisse in celum jam inde a primo conceptionis suae instanti, eo ipso quod evectus est ad visionem Dei cierum coelestium. 2. Non enim misit Dem Filium suum in mundum it judicet mundum. Ut verba ista concilientur ni his verbis articuli ues, omne judicium dedit Filio , ad duorum Christi adventuum distinctionem recurrere non necesse est conciliatio patet. Non misit Deus Filium suum ad hoc ut Condemnet mundum ; attamen cum multi ob sua peccata condemnatione digni futuri sint, dedit ei potestatem
Coscondemnandi. Vide anno t. arti 3 S.
Venit Iesis o discipuli ejm in terram Iudaam , id est,
ex Jerosolymis in agrum tribus Iudae. g. 6. α propter Herodiadem uxorem Philippifratris sui adhuc vi ventis. Non hic agitur de Philippo tetrarcha Ituraeaera Tracho nitidis, sed de alio quem Iosephus Herodem vocat. Itaque necesse est Principem illum vocatum fuisse Herodem nomine sibi cum tota sua familia communi,
Philippum nomine sibi proprio. f. 7. Ut ergo cognovit se quod Joannes traditus estet ab Herode in carcerem propte causam superius allatam, sit refert Iosepho propter metum novationi rerum,
quem Herodi Pharisaeos suggessisse verisimile est . siquidem in articulo 18 ipse Jesus dicit eos fecisse in Joannem quaecumque voluerunt: ut etiam cognovit quia au
dierunt Pharisai quod ipse 'sin plures discipulos facit, se baptizat, quam Ioannes , id est quod plures disicipulos faceret quam Joannes fecerat, plures personas baptiza re quam Joannes baptizaverat, reliquit iudaam cedens
408쪽
3M Annotationes in varia eorum odio Linvidiae , ct abiit iterum in Galitiam. Ut
enim fortis animi est metu non terreri, ita prudentis est
non temere sese periculis exponere. g. O. I. Venit hora , quando neque in monte hoc tantum n que tantum inferosolymis adorabitis Patrem.
Σ. Salm ex 'da is es. Id est, vera Dei cognitioin colendi ratio sequar viae sunt ad salutem ha Judaeis petendae sunt , quia Iudaeis manifestatae sunt a Deo per Angelosin ProphetaS.
Mirabantur quia cum hac muliere loquebatur ζ non quia mulier crat, sed quia mulier erat Samaritana. Execrabantur enim Iudaei Samaritanos , tamquam gentes alienigenas quae partem terrae Israel occupabant, quaeque legern Moysi Gentilium superstitionibus corruperant.
g. 62. I. Tezate oculos etesros , , videte regiones , quia alba
funt jam ad me spem. Videte Samaritanos ad me properantes δε ad excipiendum Evangelium paratos. . Ego misi vos metere Iam miserat eos in messem , ut mere est ex articulo 1 collato cum articulo Z. 3. 4. Post duos autem dies exiit inde : ne forte, si diutius cum Samaritanis illis qui in eum tam cito crediderant, com moratus .familiariter conversatus fuisset, eorum fides defecisset ipse enim Jesus testimonium perhibuit postea quia Propheta in sua patria honorem non habet, consequenter in alio quocumque loco ubi familiariter cognoscitur Solent enim plerique hominum quod trituruestis quotidianum , licet magnum parvi pendere.
I. Relictaeiυitate araret , id est , nolens amplius habitare in civitate a1 areth , ubi totam fere vitam suam traduxerat, enit, ct habitavit in Capharnaum valde admodum opportuna disseminationi Evangelii, cum esse temporium celeberrimum hominibus affluentissimum. et Terra Zabulon , , terra Nephtalim, via maristro.
409쪽
yordanem respectu tribuum quae suam terrae portionem obtinuerant antequam fluvius ille trajiceretur, Num. 32. g. Zq.
I. Ait autem ad Iterum, qui exinde fuit de discipulis ejus, sec.
h. Sine ut mortui sepeliant mortuos suos. Id est, mortuorum sepeliendorum curam relinque iis qui rebus hujus seculi tenentur δε mortui sint quantum ad animam: mortuorum enim sepultura nullam in sepelientibus perfectionem exigit. S. 6.1. Occurrerunt ei duo habentes damonia. Quoniam alter altero vel saevior fuerat, vel elus curatio magis nota erat,
unum tantum memorant Marcus 'ucas.
1. L. Quid mihi is tibi es Jesu Fili Dei alti mi e
M. Censi huc ante tempus torquere nos m. Adjuro te per Deum, ne me torqueas Matthaei verba , licet plurali
numero expressa, recte inseri possunt inter Marci aucae verba, quae numero singulari exprimuntur: siquidem in articulo, Marcus WLucas de unico daemonio loquentes , ipsius verba sic referunt: Exclamatit oce magna dicens: Sine , quid nobis is tibi Jesu Nazarene ' venissi perdere nos Scio te quis sis , Sanctus Dei. Loque batur enim daemonium,modo pro se solo, modo pro se comnibus aliis daemoniis. . 79. Non admisit eum , sed ait illi de in domum tuam ad uos, ct annuntia illis quanta tibi Dominus fecerit mi fertus sit tui. Hominem illum in discipulorum suorum numero Christus admittere noluit , quia ad Dei gloriam magis conveniebat ut homo ille in patria sua maneret, civesque suos ad Christi, Evangelii amorem tanto in se patrato miraculo excitaret. g. 82. Quid est facilius dicere paralatico , Dimittuntur tibi peccata Pan dicere , Surge , tolle grabatum tuum ambula mi autem sciatis quia isc. Ex riatura sua remiis peccatorum longe dissicilior est quia altioris est ordinas quam omnia naturalia, cum spectet ad ordinem gratiae Chri-
410쪽
383 Annotationes in variastus tamen illam hic proponit ut faciliorem sed nostro judicio fallaci res enim physi eas seu corporeas, ut me lius capimus , ita pluris facimus quam spirituales aut
morales. Adde quod dicendo Remittuntur tibi peccata facilius possis imponere auditoribu : nam Cum peccatorum remissi, sit res invisibilis , non possunt te ex re ipsa statim arguere mendacii, temeritatis , vel praesum ptionis , etiamsi non fieret quod dicis. At dicendo Sum e se ambula, nemini pote imponere : nam oportet ut id statim oculis pateat claro rei assertae spectaculo alio quin mendax habendus es fallax Unde ex patratione miraculi corporalis, Scribarum WPharisaeorum opinione disti cilioris , aptissime probat Christus etiam patratam a se spitii ualem interni hominis curationem , quam faciliorem arbitrabantur. Et in genere , quodvis miraculum est certum argumentum veritatis rei ad quam probandam patratur: est enim clara attestatio Dei, qui solus id patrare potest, mentiri vel falsum attestari non potest. f. T. BIodo defuncta est. Adverbium modo ira designat tempus paulo post futurum. S. S. Esto sana a plaga tua. Per haec verba non conseri sanitatem ciam enim sanata erat mulier sed consumat, non amplius editur uin morbum significat.
2 Ion es enim mortua puella eo modo quo putatis , ut in morte maneat dicut ceteri mortu sed dormit, ex pectans ut a me suscitetur. g. m.
Erat dies fisus Ddaorum , id est , Pascha , ut plerique volunt. Huiusce sententiae antiqui stimus autor est S. renaeus l. 2. c. 39. Qtii vero tria tantum Paschata
praedicationi Christi tribuunt , his verbis alium diem fe-1tum denotari contendunt.
f. ' Erat autem Sabbatum in die illo. Dies ille Sabbati concurrebat ut videtur cum aliquo ex septem diebus est vitatis.