Theologia moralis

111쪽

Pars neunda caput II. Mis oneramus nat quoniam in iisdem apostolieis litteris super dispensationibus in gradibus prohibitis . aliisque praelaiis

impedimentis nonnulla observata sunt, quae negotium ex utoribus quandoque exhibere, et serupulos eorum animis ingerere solent, apostolieas nostrae sollieitudinis erit, ea diluei-dius et apertius in iisdem dispensationum litteris apostolicis exponere, ae declarare, ut omni dubitatione sublata, et eausis ram exemtore hujusmodi probationum genere probatis, quo de illarum veritate moraliter ωrtus reddatur, apostolicae Litterae matrimonialium dispensationum sine ulla haesitatione ad debitam executionem deduci possint. Mandamus quoque, et injungimus dilecto sIlio nostro Pompeio tituli saneti Eusebii S. Romanae Eeelesiae Presbytero cadidi ii Aldoveando nuneupat Prodatari nostro , ejusque suo moribus Datariae apostolicae Prodatariis, seu Datariis pro tempore existentibus , ut in praemissis reos, et culpabiles repertos cena salsi, ut praesertur, puniant, cum potestate eitandi, etiam per edietum, constito summariἡ de non vina essu, aliaque dicendi, et faciendi in praemissis necessaria, seu quomodolibet opportuna. Non obstantibus constitutionibus et ordinationibus apostolicis, statutis, et consuetudinibus et quibusvis induliis et privilegiis quibuseumque personis etiam speciali mentione dignis, datis, etc. Datum Romae apud S. Nariam Uriorem quinto Cal. Martias anno Incarnationis Dominieae 1742. Pontificatus nostri anno secundo.

Iraejvea addere M. D. N. clemenιis XIII. comtauti iam cis jejuni , quae eaι ut aequaur. Venerabilibus Fratribus, Patriarctis, Primaιibus , arcti piscopis, et Episeopis.

Merabile Fratres, salutem, et apostolieam Benedictionem. Appetente mero quadragesimali tempore, quod Plenum mysteriis non sine mysterio magnam illam Misae elebrita-

112쪽

304 De remansi in Pontis deerrere, te. tem praeredit, qua una omnium solemnitatum dignitas esteonsecrata , providendum Venerabiles Fratres, ut sacratissimum ieiunium sanet religio quera fidelibus observetur, quod legis et prophetarum testimoniis commendatum, ichristo Domino consecratum, ab Apostolis traditum, Ecclesia

catholim perpetud retinuit, ut per maeerationem carnis, et animas humiliationem ad dominicae Passionis , asehaliumquosaeramentorum mysteria paratiores aecedamus, et in ejus resurreetione resurgamus , in cujus Passione, deposito veteri homine, sumus commortui cujus tam sanetae tamque salubris institutionis retinendae studiosoL record Praedecessor nosterm d. s. etsi binis ad vos Litteris in forma Brevis eximium Fraternitatum vestrarum elum exeitaVit, quo Pluribus labesaetata eorruptelis quadragesimalis jejunii disciplina

ad pristinam observantiam vestra opera et studio revocaretur, ob eamque rem nonnullas cavillationes , quibus omnis saerorum vis jejuniorum infringebatur, de medio sustulit tamen eum ab insensissimo teterrimoque humani generis hoste tam multae et assiduae sint gregi dominico insidiae verendumque propterea sit, o subinde infirmiorum animis noVas veter tor ille rationes, pravasque suggerat consuetudines, quibus enervata jejunii severitas, unde revorata dudum fuerat, ulvo iterum rotabatur, necessarium existimavimus vobis has Litteras dare, quantoque in timore simus , ne qua vetus remanserit eorruptela , vel nova labes cum fidelium animarum pernicie elesiasties in hac re diseiplinae inseratur, Fraternitatibus Vestris significare. De quo quidem timore nostr tantum intelligimus minui oportἡro quantum ex eo sollicitudinis ad pastoralem vestram vigilantiam accesserit qua sive quidpiam de Veteri eorruptela post memoratas supradicti Praedecessoris nostri Litteras fortasse reliquum fuerit, sive pro infringendisjejunii legibus vel opinionum commenta, vel a vera jejunii vi et natura abhorrentes eonsuetudines humani pravitate ingenii novissime sint inveetae , ea omnia, quantum juVante Domino seri potest radicitus eonvellenda curetis. In quibus prosecto abusum illum censemus omnino numerandum, quem rumor quidam ad nos pertulit eum nonnulli , quibus objustas et legitimas musas ab abstinentia carnium dispens tum fuerit, litare sibi putant potiones lacte permixtas Sumere, eontra quam praedeeessori nostro visum fuerit, qui

113쪽

censuit, tam dispensatos a earnium abstinentia AEnhm qu vis inodo ieiunantes, uniea exeepta eomestione, in omnibus aequiparandos iis esse, quibuscum nulla est dispensatis , ae propterea tantummodo ad unicam eomestionem posse eamem, etes quae ex carne trahunt originem, adhibere. Verum neque eommodius, nec majori proficiendi spero

eis homines aggrediemini ad saerosanctam jejunii legem observandam, quhm si illud populos doctatis: Christiani h

minis poenitentiam, praeter cessationem a pereatis et mallanteactae vitae detestationem , eorumdemque peccatorum s

eramentalem consessionem, illud etiam postulare, ut is jejunia , eleemosynas, Orationes, et alia spiritualis vitae opera divinae justitiae satisfaciamus: Omnem enim iniquitatem, parva, magna e sit, aut ab ipso poenitente, aut a Deo vindieante puniri oportere nisi igitur a Deo puniri velimus, id non aliter vitare nos posse , quam si ipsi nos puniamus. Quae quidem doetrina si constanter populorum animis inculcetur, et a fidelibus denique alte imbibatur, minus profecto verendum erit, ne qui profligatos mores objecerint, ac per sacramentalem consessionem peceata sua eluerint, non eadem peceata velint, atterenda earnis coneupiscentia, per jejunium expiare. Praeterea, quibus persuasum suerit, se peccatorum minus dubi poenitδre, eum se impunitos esse non sinant, ii profecto poenitentiae amore apti , laetabuntur , Quadragesimali tempore aeterisque certis diebus , cum S uater Eecimia edicit fidelibus jejunandum, oblatam sibi esse eeasio nem, qua dignos paenitentiae fructus faciant et cumque nullo non tempore oporteat domitas hab/re concupiscentias; scriptum est enim : Post concupiscentias non eas, ech voluntate tua avertereo facit animum inducant, saeratissimo totius anni potissimum tempore, corporis intemperantiam mitigare jejunio; ut anima cognitione sui recepta intelligat, qua compunctione parare se debeat ad sanctissima Passionis, Hortis, et Resurrectionis Iesu Christi recolenda mysteria. Itaque paenitentiae stimulis laeti, minus suavitates exquirant in dapitius, minus seetentur cupediarum delicias , quae quamvis eum abstinentiara vetitis ibis non diserepare vi leantur, tamen eas qui mensae apponat suae, illum non immerito

diXeris, non tam usitatas abjecisse delicias, quhm cupidit 'tem suam ad inusitatas illeeebras traduxisse : minus denique, Tom. X. 10

114쪽

tes De mananorum Pontis demetis, ete. aut, quibus se subdueantra jejunio , quaerant effugia , aut

argutiis studeant Melesiastieam legem infringere. Vestrum igitur est, venerabiles Fratres, exemplo aeqvhae verbo populis primuntes, tantum in eorum animos paenitentiae studium et amorem iri ieere, ut alaeriter jejunium aggressi, et illud ad praescriptas h atholica celesia mos observent, et eleemosynis etiam , atque oratione sanctificent; et id, quod maxim&speetat Ecelesia, denique eonsequantur, ut orpore mortificati et christo consepulti, ad novam inpasinali solemnitate novi hominis vitam revocati, magna eum fidueia reviviseenti christo Domino possint occurrere. Gratia Domini nostri Iesu Christi cum vobis omnibus, quibus apostolieam benedietionem benevolentiae in vos et inaritatis nostras pignus, amantissim impertimur.

Datum Romae apud S. Mariam Maiorem die XX. Decembris anno MDCCLIX pontineatus nostri anno II. Leonis XII. eonstitutis 43 mari. 482b qua Melaeiemst et elandestim damnantur insertis etiam eonstitutionibus hac

de re comentis XII. Benedicti XIV. et Pii II. 13. Le Episeopus Servus Servorum Dei ad perpetuam rei

memoriam.

Quo graviora mala Christi Dei et Servatoris nostri gregi imminent, eo majorem sollicitudinem in iis arrendis adhibere debent Romani Pontinees, quibus in beato Peιro apostolorum principe illius pascendi et regendi potestas et cura commissa est. Pertinet enim ad eos, quippe qui in suprema Ecclesiae specula positi sint, longius prospicere insidias, quas claristiani nominis hostes moliuntur ad Christi Ecclesiam quod

tamen nunquam assequenturi exterminandam, easque tum fidelibus indieare et aperire ut v iis caveant, tum auet ritate sua avertere et amoliri. Gravissimum hoc munus sibi

2 Non ipsa Auctor, sed edito huius novissimae editionis iisne subieeietionis XII eonstitutionem, eum ει recentior tracteique rem Permagna αae frequenter obviam.

115쪽

Pars seeunda caput II. laeimpositum intelligentesRomani Pontinem p Menses nostri, vigilias boni pastoris perpetuo vigilarunt, et adhortationibus,

doctrinis, decretis, ipsaque anima data pro ovibus suis, Metas extromum Melesiae exitium minitantes prohibendas et penitus delendas urarunt. Nec ex annalium celesiastieorum vetustato tantum erui potest pontisiciae hujus sollicitudinis dimoria. Quae nostra et Patrum nostrorum aetate gesta sunt

Romanis Pontificibus, ut clandestinis hominum adversus Christum malignantium feetis sese objieerent, id perspieuhovineunt. Ubi enim clemens XII praedeeessor noster vidit in

dies invalesecro novamque firmitatem aequirere sectam da liberi niuratori, sive de stane masons , sive aliter appel- Ialam, quam non modo suspectam , Verum etiam omninomatholicae Ecclesiae inimicam multis argumentis cerib noverat, eam damnavit lueulenta onstitutione, cui initium In emis e/ιιι edita quarto alendas majas anno 1758. cuius tenoris est qui subjieitur :clemens Episcopus Servus Servorum Dei universis christi Metibus salutem et apostolieam benedietionem. In eminenti apostolatus speeula meritis ieet imparibus,

divina disponente elementia, constituti, juxta ereditum nobis pastoralis providentiae debitum, iugi quantum ex alto eo eedituri sollicitudinis studio iis intendimus , per quae erroribus vitiisque aditu interelus , orthodoxae Religionis poti simum servetur integritas, atquc ab universo catholim orbe disiieillimis hisee temporibus perturbationum pericula Pr pellantur. Sanis vel ipso rumore publieo nuntiante nobis innotuit. Ionge latEque progredi atque in dies invaleseere nonnullas

societates, intus, conventus, collectiones, aggregationes , seu eonventieula vulgo de liberi muratori, seu dea frane ma- sons, aut alia quavis nomenclatura procidiomatum varietato nuneupata, in quibus cujuscumque religionis et seetae homines , assectata quadam contenti honestatis naturalis speeio. aret aequo ac impervio foedereseeundum leges et statuta sibi condita invieem eonfoeiantur: quaeque simul elam operantur,

tum districto iureiurando ad Gera Biblia interposito, tum graVium senarum exageratione inviolabili silentio obtegere

116쪽

lo De hanorum Pontis deeratis, ete.

Verum eum ea sit Meleris natura, ut se ipsum prodat, et elamorem edat sui indicem, hinc societates seu conventieula praedicta vehementem adeo fidellium mentibus suspieionem ingesserunt, ut iisdem aggregationibus nomen dare apud prudentes et probos idem omnino sit, ac pravitatis et perversionis notam incurrere et nisi enim ni agerent, tanto nequaquam dio lucem haberent. Qui quidem rumore usque percrebuit, ut plurimis regionibus memoratae meietates per saeculi potestates tamquam regnorum feeuritati

adversantes proseripte a provid eliminatae ampridem extiterint. Nos itaque animo volventes gravissima damna quae ut plurimum ex hujusmodi societatibus seu conventiculis nedum temporalis reipublieae tranquillitati, verum etiam spirituali animarum saluti inseruntur, atque ideire tum ivilibus tumeanonicis minimescohaerere sanctionibus eum divino eloquio doeeamur, diu noetuque more servi fidelis et prudentis. dominieae familiae praepositi) vigilandum esse, ne hujusmodi hominum genus veluti lares domum perladiant, atque instar vulpium vineam demoliri nitantur, ne videlicet simplicium corda pervertant, atque innoxios sagittent in occultis adlatissimam , quae iniquitatibus impunε patrandis inde aperiri posset viam obstruendam, aliisque de iustis ac rationabilibuseausis nobis notis elisdem foetetates, eaetus, conventus, eollectio

nes, aggregationes, seu conventicula de liberi muratori, seu desstane mawm, aut alio quocumque nomine appellatas, de nonnullorum venerabilium Fratrum nostrorum S. R. E. Cardinalium consilio, ae etiam motu proprio, et ex postolicia potestatis plenitudine, damnanda et prohibenda esse statuimus et deerevimus, prout praesenti nostra perpetuo valitura eo stitutione damnamus et prohibemus. Quocire omnibus et singulis Christi fidelibus edureumque status, gradus, conditionis, ordinis, dignitatis, et prae- eminentiae, sive laicis, sive clericis, tam saecularibus , quam regularibus, etiam specifiea et individua mentione et expre sione dignis, distriete et in virtute sanctae obedientiae pri eipimus, ne quis sub quovis praetextu aut quaesito coloro audeat vel praesumat, praedietas societates de liberi muratori, seu des stam maeons , aut alias nuncupatas inire, Vel Pro-psg re , onso cro, ac in suis aedibus vel domibus seu alibi

117쪽

Pars seet mla Caput II. εω rereptare, atque Oeeultare, iis adscribi, aggregari, aut inte esse, Vel potestatem seu ommoditatem arere ut alieubi eonvoeentur, iisdem aliquid ministrare, sive Illis consilium auxilium, vel favorem palam aut in eculto, directe vel indirecto , per se vel per alios quoquo modo praestare, nec non alios hortari, indueere, proVocare, aut suadere ut huiusmodi societatibus adigeribantur, annumerentur, seu in te sint . vel ipsas quomodolibet iuvent ae laveant, sed omnino ab iisdem societatibus esetibus, eonventibus, collectionibus, aggregationibus, seu conventiculi: prorsus abstinere se debeant, sub poena exeommunicationis per omnes ut supra contrasaeientos ipso saeto absque ulla declaratione incurrenda, qua nemo per quemquam , nisi per nos seu Romanum Pontilleem pro tempore existentem , praeterquam in articulo mortis constitutus, absolutionis beneficium valeat obtinere. Volumus insuper et mandamus ut tam piseopi et praelati superiores Iliique locorum ordinarii, quhm haereti pravitatis ubique loeorum deputati inquisitores adversus transgressores cujuscumque sint gradus, status, conditionis ordinis, dignitatis, vel praeeminentiae, procedant et inquirant, eosque tanquam de haeresi vehementer suspectos condignis poenis puniant atque e reeant iis enim et eorum cuilibet contra eosdem transgressores procedendi et inquirendi aeeondignis poenis coercendi et puniendi, invocato etiam ad

Me si opus fuerit braehi saeeularis auxilio, liberam saeuitatem tribuimus et impertimur. Volumus autem, quod earumdem praesentium transumptis etiam impressis, manu alicujus notarii publiei subseriptis, et sigillo personae in dignitate ecclesiastica constitutae munitis, eadem prorsus fides adhibeatur, quae ipsis origin libus litteris adhiberetur, si forent exhibitae vel ostensae. Nulli ergo hominum lictat hanc paginam nostrae declarationis damnationis, mandati, prohibitionis, et interdictionis infringere vel ei usu temerario contraire et si quis auten hoe attentare praesumpserit, indignationem omnipotentis Deiae beatorum Petri et Pauli apostolorum ejus se noverit

inevrsurum.

Datum Romae, apud sanetam Mariam Majorem, anno In earnutionis Dominieas millesimo septingentesimo trigesimo octavo, quarto ealendas inrit, pontifidatus nostri nnno OetaVO.

118쪽

lo De remanorum Pontis deeretis, te. Haec tamen recolendae memoriae Benedici XIV. itidem

praedecessori nostro satis non merent. Percrebuerat enim sermonibus permuliorum , latam in clementis dudum mortui litteris exeommunicationis poenam jam evanuisse, qud Bene-dietus eas litteras disert non confirmasset. Erat profecto absurdum , contendere , superiorum Pontificum leges oti Ieseere, nisi h successoribus expresse opprobentur et pra terea manifest palebat, 1 Benediet saepius clementis eonstitutionem ratam habitam fuisse Attamen hane etiam mvilis lationem de retariorum manibus extorquendam judicavit Benedietus, edita nova constitutione, erius initium PrasAdas, decimoquinto alendas aprilis anno millesimo septim gentesimo quinquagesimo primo, qua clamentis constitutionem totidem verbis relatam in forma ut riunt speeifica, quas omnium amplissima et emeaeissima habetur, eonfirmavit. Talis vero est Benediet eonstitutio r

mnedictus Episcopus Servus crvorum Dei ad

perpetuam rei memoriam.

Providas Romanorum Pontisseum praedeeessoriim nostrorum leges atque sanctiones, non solum eas quarum vigorem vel temporum lapsu vel hominum neglectu labefactari aut e tingui posse veremur, sed eas etiam quae recentem vim ,

plenumque obtinent robur justis gravibusquo id exigentiabus causis, novo auctoritatis nostrae munimine roborandas eonfirmandasque censemus.

Sane solicis recordationis praedecessor noster clamens Papa XII per suas apostolleas litteras anno Incarnationis Dominicae millesimo septingentesimo trigesimo octavo, quario calendas majus, pontificatus sui anno Mim datas, et universis Christi fidelibus inseriptas, quarum initium est meminenti, nonnullas societates, uetus , OnVentus, collectiones, eonventieula, seu aggregationes vulgo de liberi mim tori, seu de stanes-masons , vel aliter nuncupatas in quibusdam regionibus tunc late diffusas atque in dies invale- seentes perpetud damnavit atque prohibuit, praecipiens omnibus et singulis Christi fidelibus sub poena excommunicationis ipso facto absqtie ulla declaratione incurrenda . qua nemo

119쪽

Pars eratnda Caput In si per alium quam per Romdnum Ponlisi m pro tempore existe

tem ex pto mortis artieulo , absolvi posset, ne quis auderetve praesumeret hujusmodi meietates inire vel propagare, aut onfovere, receptare, Meuitare, iisque adscribi, aggregari, aut interesse, aut alias, prout in iisdem litteris latius et uberius eontinetur, quarum tenor talis est, videlicet, ete eis. Cum autem , sleutieeepimus, aliqui fuerint, qui asserereale vulgo laetare non dubitaverint, dictam exeommunieationis poenam h praedoeessore nostro ut praesertur impositam non amplius assi re, propterea quod ipsa praeinserta eo stitutio a nobis confirmata non fuerit, quasi vero pro p stoliearum eonstitutionum h praedecessore editarum subsistentia Pontificis suecessoris expressa confirmatio requiratur. Cumque etiam' nonnullis piis ad Deum timentibus viris nobis insinuatum verit, ad omnia calumniantium subis fugia tollenda declarandamque animi nostri eum eiusdem Mecessoris mente ac voluntate uniformitatem magnopere expediens fore ut eiusdem praedecessoris constitutioni novum eonfirmationis nostrae suffragium adjungeremus;

Nos licet hueusque, dum pluribus Christi delibus de

violatis ejusdem constitutionis legibus ver,paenitentibus atque dolentibus, seques damnatis hujusmodi societatibus seu eonventiculis omnino recessuros et nunquam in postorum ad illas et illa redituros ex animo profitentibus absolutionem ab ineum exeommunieatione tum antea saepe, tum maximε elapso jubilae anno benigne concessimus, seu dum saeultatem Poenitentiariis h nobis deputatis ommunieavimus ut hujusmodi paenitentibus , qui ad ipsos confugerent, eamdem absolutionem nostro nomine et auctoritate impertiri valu-rent, dum etiam sollicit vigilantiae studio instare non praetermisimus ut hi competentibus judicibus et tribunalibus asversus eiusdem eo titutionis violatores pro delicti mensura Mederetur, quod et ab eis reipsa saepe praestitum fuit, non quidem probabilia dumtaxat sed planε evidentia et indu-hitata argumenta dederimus, ex quibus animi nostri sensus ae firma et deliberata voluntas quoad censuras per dictum Clementem praedecessorem ut praesertur impositae vigorem et subsistentiam satis apertesinferri debuerant; si qua autem contraria de nobis opinio circumferretur, nos com Muri ut Maere possemus, causamque nostram ausi Dei muse

120쪽

la De m norum Pontit Beeretis, etc. potentis indies relinquere, ea verba usurpantes, quae olim

inter saeras et ne recitata suisse Onstat Proesta ναε--mus, Domine, ι mentium reprobarum non uremus Obω-quium sed eadem pravitate euhata, moramus, ut nec termi eri nos taeerationibus patiaris injustis, nee aptiosis adulationibus implicari, sed potius amare quod praeeipis ut habes antiquum Missalo, quod sancto Gelasio praedecessori nostro tribuitur, ech venerabili servo Dei Iosepho Maria Cardinali nomasio editum fuit in missa quae inseribitur eontra obloquentes; Ne tamen aliquid per nos improvid praetermissum diei

valeret, quo laeti possemus mendaeibus calumniis omentum adimere atque os obstruere, audito prius nonnullorum venerabilium Fratrum nostrorum S. B. E. cardinalium eonsilio, eamdem p decessoris nostri constitutionem praesentibus ut supra de verbo ad verbum insertam in forma sp aifiea quae omnium amplissima et efficacissima habetur confirmare deerevimus prout eam ex certa scientia et apostolicae auctoritatis nostrae plenitudine earumdem praesentium litterarum tenore in omnibus et per Onania perinde ii si nostris motu proprio, auctoritate, ac nomine primum editae suissentheonfirmamus, roboramus, et inno mus, s perp tuam vim et emeaeiam habere volumus et decernimus. Porro inter gravissimas praefatae prohibitionis et damnationis causas in praeinserta constitutione enuntiatas una est,

qud in hujusmodi societatibus et conventieulis eriuscumque religionis ac sectae homines invicem consociantur et qua ex re satis patet, quhm magna pernietes atholieas Religionis puritati instrei voleat Altera est arctum et impervium secretissedus, quo occultantur ea quae in hujusmodi eonventiculis sunt quibus proinde ea sententia merito aptari potest, quhm Corellius Natalis apud Minuetum Felisem in causa nimirum diversa protulit isonesta semper puluis gaudent, sceleraraeeret sunt. Tertia est jusjurandum quo se hujusmodi secreto inviolabiliter servando adstringunt: quasi Iliceat alicui cujuslibet promissionis aut juramenti obtentu se tueri, quominus u lagitima potestate interrogatus omnia lateri teneatur quaecumque exquiruntur ad dignoscendum an alliquid in hujusmodi eonventibus sat quod sit contra Beligionis ut rei publicae statum et leges. Quarta est, quod hujusmodi societates non minus civilibus quam cauonteis sanctionibus adversari