De Philippi Melanchthonis ortu, totivs vitae curriculo et morte : implicata rerum memorabilium temporis illius hominumque mentione atque indicio, cum expositionis serie cohaerentium

171쪽

M II S. tetri errores doctrinam disciplinani P Eccle, siae occupassent. Verentis etiam fortas e ne animaduersionis iracundia insontes cum sontibus corriperet. Hoc cum Philippo eis lanchthoni esset significatum, amicis suaden itibus atque hortantibus literas scriptas mitistit ad Episcopum Parisiensem Iohannem

Bellatum. Stibus monet orat Animos Principum in Galliae regno mitigari studeat, aut ors sit, ut ratio ineatur , qua fanari Ec ii clesia possit, quam indie magis magis P lao cerari appareat. Abusus quosdam esse reis praehensos,ac nunc multos pios atque do-d os veritatem quaerere doc trinae genus PUrum, non praua cupiditate aliqua sed stilis

dio religionis Atl est e ortas conci ouerssias de maximis rebus quae nulla armorum vi aut suppli ciorum metu opprimi post e videan itur. Non patrocinari se turbulentis meis

ditiosis , neque ηs qui improbitate & malitiaveritatem simplicis doctrinae corrumpant, quos fanaticos solebat vocare. Verum lio,, rum etia furori sic maxime resisti posta, si existet certum doctrinae genus, quo ambigentum animi confirmati nitantur. Ostendit quanis tum momenti sit in Galliae florentissimo reis

gno, ad omnium honorum animo Stam eriogendos quam deiiciendos. In eo si exeniis plum istud statuatur, ut non modo fanatici

172쪽

d sedit1 os coherceantur, sed nulla prorsus admittatur emendatio Ecclesiastica doctri inae cerrorum correctio, sis praesentia Ecclesiae vitia summa vi defendantur, futurum est

se ut ubici gentium magna de spe bonisiicipdecidant. Addit Este eas preces Vota ista, ut in periculo communi succurratur Ecclesiae simul atque Reipublicae non unius nationis ac gentis , sed omnium in toto orbe terrarum religiosiae pietatis 5 tranquillitatis publicae cupidorum. Multum profuisse conis

stat has iteras, Sc lenitam esse Regis iram, ec de suppliciorum sevitia nonnihil remis

sum. Inculcatum autem fuerat Regi in Germania turbarum, motuum, seditionum caedium, vastitatis, denique malorum omniuum caussam fuisse mutationem doctrinae Ecisclesiasticae, A falso pleraque coram eo nares rata. Quamuis igitur minime ignoraret ac

potius perspicue videret, quid in doctrina Scritibus usitatis non modo vitiorum sed omisnino scelerum haereret, Tamen a nouitate similia incommoda vel parem potius infeliis citatem metuere existimabatur, o eosdem euentuS, quo persuasum hactenus habuisisset de innovata doctrina Ecclesiastica extistisse. Sed siue hoc seu aliud fuit, quo Rex Galliae tunc ad clementiam se inclinauit, &ςo adduci passus est, ut de rebus tantis cogio

tandum

173쪽

MELANCHΤHONIS. I 9tandum diligentias certius P cognoscendum arbitraretur, Primum m Germaniam is

sus aliis etiam de causis Barnabas quidam Voraeus, amicorum literas scriptas Philippo attulit, ct cum eo locutus est de profectione ad Regem, Policitust non modo litera reogias quibus accerseretur, sed cum obsides etiam, qui darentur, dum abesset, tum praemsidia quibus deduceretur c reduceretur, Utvndit periculi metus esset amotus Vrgeahant rem amici, qui persuadere conarentur,

in congrestis colloquio p cum Rege Meo lanchthonis, non Galliae solum sed pene oris his terrarum fortunam esse positam. Si inlum praesentem vidissent, simul salutem suisam cum aliorum omnium coniunctam affiro

mare se conspeeturos. Si in illis fluctibus Scseuissimis tempestatibus audiissent aduenotantem, iam portum Z tutissimam statio nem sibi ostensum iri. Quod si negligeret aut etiam contemneret postulata Regis, fore ut omnis spes, qua sustentati in maximis peririculi se Praesenti discrimine fuissent, debiis litata infringeretur,ac simul aegre aliqua notulum sopiti ignes urtium suscitarentur,ac

suppliciorum immanitas recrudesceret. A que eum cogitare, aequum esse censebant, non iam a se tantum rogari, sed ab omnibus

hominibus, Non ab iis, qui grauissima sipo plicia

174쪽

uocari ipsum Dei Christit Iesu voce. Re imo uere igitur ex oculi Sces area Zc regia nomina. Non respiceret populorum coniunctioonem aut alienationem, funestas flammas inis tueretur 5 fumantes rogo , in quibus innoo centissimorum hominum corpora conflari grassent, ec se plurimorum periculis quibus immineret idem exitus,moueri sineret. Haece his similia cum Philippo ec scriberenturo nunciarentur,ac multiplice ille curarac varia consideratione afficiebatur atque peroturbabatur. Difficile enim erat constitueore, quid in tanta ac tali re fieri oporteret Velea potita quae osterebantur inexplicabiles habebant quaestiones c disputationes instinnitas. Non eum respes ius ad se aut suos non Ionginquitas loci, non periculorum metu Smorabatur, quamUis haec ab ipsius amantis simis praesentia demonstrarentur, ex quibUS quidam insidias vitae eius strui suspicaban tur,ac eum literis grauissime scriptis, ut ca Ueret admonebant. Verum cum nihil esset

prius illi neque antiquius gloria Fili Dei Domini nostri Iesu Christi, tot piorum boanorumc salute 8c incolumitate, tranquilliotate Ecclesiae tantis procellis infestae, hac una cura excruciabatur ocine adhaerebant coη

175쪽

gitationes niuersis, atrod dubitaret de consilio sti scepti negotii, quae actiones futurae huius essent, non post et decernere,ic de ex iis tu felice plane desperaret. Nec ille quid sibi conduceret omnino laborabat, sed ne quid in tanta re inprudenter factum, turbarum mala asperiora redderet prouidens, mirifice solicitabatur animo suo. Veniebat ei in mentem varias este opiniones diuersorum in Gallia, Zc ea erat eXpertuS, quae causiam aurent circumsipere oni atq formidinis. Au diebat tanquam seditiosos esse eos damnatos de quibus tam crudeliter supplicia sium sis sent , Praeterea cum intellexisset Gallos hoc agere Ut quaedam discrepantium capitum in Ecclesiastica doctrina controuersiae tolletrentur, hoc maXime timebat, ne minuta aliis quassic quae sua sponte iam e manibus elabeaerentur, concedente , retinere vellent ea , in

quibus potissimum falsitas impietatis reside ret. Quod videbat neque fieri debere, flentaretur, phi secuturum mali quam boni Cum piiset de Regis voluntate existimatio ipsius praeclara, tam multis tantopere illam praedicantibus , Ut ipse tamen Rex, ut maxime vellet atque cuperet, post et efficere non sine causa dubitabat. Ital rescribens amicis hortabatur eos , darent operam Ut Reccuraret maturandam Synodum S per quos i

176쪽

is et VITA PHILIPp IQuoscunqtie liceret ad hoc impelli studerent animum ipsius. Tum enim communiter inoeundae rationis Occasionem omnes habitu iros, qua Ecclesiae affli Rae ferretur auxilium. Caetera consilia sibi significabat videri inuti lia, quae periculosa essent omnia. Haec ad amicos perscribens ipsis ut in re praesente deliberationem totam permittebat. Quod non tergiversandi ista causa commemora srentur, sed ut ipsi statuerent quibus nota Gallia esset, quid expediret. Cum in munem euentum fauorem atqUe gratiam potenotissimi Regis causae conciliari posse optauret. Quod sperabat fore, veris Sc commodis sermonibus. Non enim ignorabat quanto odio ubiq; haec laboraret, eXcitat adUersaruriorum fictis criminibus , Itaque si ipsi in eo perseuerarent, teXistimarent suum aduenis tum profuturumi Gallistra Ecclesiae uni Uersae, policebatur se paratum promtum p fore ad suscipiendum iter istud, relatis qui idem prius omnibus ad Illustrissimum Priniscipem, qui haberet conductam operam suisam. Itac omnia fidei prudentiaeci ipsorum

Committere. Cum autem orarus' stu,

diosius de Philippo ad Regem reuersUS lo squi, Et prolixius promittere,ac si accersereotur policeri aduentum ipsius non dubitasset, ita a Rege literae sunt mist, Quibus collauo dato

177쪽

dato studio 1psius, quod Rex ab eo adhiberi intellexisset in sedandis altercationibus inά uectis in Ecclesiasticam doctrinam, quoniam ipse se laborem itineris non grauatim sus e apturum est e os endisset, quo ad Regem se conferret, coram p illo de concordia doetri inarum cum seleetis aliquot Gallicae nationis viris doetis dissereret: ita petebatur Uttit caeris regiis tanquam fidei publice obsidibus

fretus, quamprimum adueniret, neque se abis: duci vilius persuasione sineret, a tam pio an uictoo instituto. Nullam enim rem Unquam maiore Regem cura , solidi , solicitudine animi complectendam duxisse, quam Ulla, ceratae difffensionibus Ecclesiae detrimenta farcirentur, c pulcerrima politia illius in s auraretur. Denil affirmabatur modis omnibus aduentum Philippi futurum est Regi gratissimum. His literi acceptis omisnino erat animus Philippo in Galliam profi, cisci, neque Xpeetationem e spem de se

conceptam amicorum frusi rari. Neque ope .ram suam quae nauari post e crederetur, sitiis

trahere afflictae Ecclesiae. Sed ut veniana hanc ei lL Princeps ipsius daret,ac potest a item cum bona gratia in Galliam se illo tem,

Pore , conferendi faceret, impetrari non posluit. Cum alia autem obstare vis aiunt tum

non minimo impedimento fuit,bellum quod Reru

178쪽

Rex Galli aduersias Imperatorem Carolum

non meditari aut moliri, sed iam mouere regerere ferebatur. Cognitum quoque est malevolorum quorundam obtre fiatione

Opt. 5 Praestantis Principis animum ad quandam haesitationem fuisse perdui tum, Ut nonnihil Philippo diffideret Ital denegans ec plane praecidens petenti Philippo copiam sibi clementisse fieri in Galliam veniendi, ID teras misit ad eum verbo sed seuere scriptas. In quibus hoc potissimum mouit Philippumo a consilio itineris Gallici deterruit, quod

ostendebatur verendum esse, ne ista proseuetione non modo nihil fructuose perficere itur, sed ne detrimensa maiora acciperentur,

8c causiae darentur, quibus de causis publica Germaniae quies turbaretur , Neve adeo positis Principis quaedam negotia redderentur difficiliora. Hoc omnino periculii in se recipere ille noluit Italium magno dolore

multorum non etiam nullorum repraehenmssione cum Oraro, quemadmodum Re UOM

Iuerat, non est profectus. Et ei literas dedit abeunti, Quibus inprimis Regi gratulabatur cupiditatem sanandae Ecclesiae, non Viorulentis remediis sed vera ratione o Rege Christianissimo, quo ipse titulo ornaretur, digna. Qui in dissensionibus illis ita studeret utriusque parti impetu moderari ut eXplicata

179쪽

MELANCHTHONIS. Is scata doctrina Christiana ais perpurgata, stomul gloriae Christi, ct dignitati Ecclesiastici

ordinis Θί tranquillitati publicae consuleretatur. Orabat* ut non desisteret Rex in hanc

curam cogitationem cincumbere, nec asper,

rioribus scriptis aut iudiciis quorundam si ineret se adduci, Ut etiam res bona sic Eccleis sis utiles deleri pateretur Se quidem literisIMegii acceptis quantum potuisset conatum est ealc contendisse, ut statim ad Regem acis curreret. Jod sibi nihil esset optatius, quam Ut pro sua tenuitate aliquid opis afferre posus et Ecclesiae, quod in optimam spem venis isset, Postquam cognouisset eam esse pietatem ac moderationem RegiS Vt in commune gloriae Christi consultum cuperet. Nullo vero se modo potuisse tunc iter ingredi, propter maximas difficultates , quibus adhuc esset implicatus. Sias poli et Rex cognoscere

ex orae cui essent notae. 17amui autem moram quandam illae afferrent, tamen non esse animum suum ab illa profeetione ueris

sum. Qiuod ipsum planius e copiosius

expositurum oraeum ege confideret. At ita orseus dimissius Regem inuenit in belli Italici apparatu, cui postea ista res curae non fuit. Esti deinde etiam atrocius suppliciois rum saeuitia vexatum regnum Galliae Italvi fit, alij de tota re aliter seiruire e loqui.

180쪽

1s VITA PHILIPPI

Quidam credere si Philippus aduenisset, Multa Regi indicari demonstraris p potuisse,

quorum ignorantia causam daret, ut Sc ipse iuberet iratu abhorrentia ab ingenii ipsius naturael bonitate, di ad ea quae gererentur inhumanius, conniveret Plurimum habituis ram momenti existimationem de Philippo singularem , futuram liberam de magnis ecparuis disputationem: Neque ostensuram

Regem in asserenda Veritate libertatem ora itionis, ac cons antiam potiUS Um magnopea

re delectaturam fuisse : Qui iam inciperet inistelligere aliquid. Nisi enim ita esset, negleis

cturum fuisse, ut antea rem totam, ex iracunidiae suae indulgentem vindicaturum offensi aeones. Lirimum situm in eo ut audiatur inuterrogatio rac resiponsio statim subiiciatur. Valde autem cauendum fuisse, ne Rex cui propemodum certo promissus esset aduentus Philippi ex illa frustratione, vel opinionem conciperet leuitatis, Vel suspicionem hauri re diffidentiae , atque ita de integro octa causta alienior, o in aduersantes sententiae suae asperior immitior paedderetur Althinis certo dubioc euentu in tam magna graui pre periculum faciendum fuisse in Rege illo

causae conciliando, δέ secretum a caeteris

cum ipso colloquium instituendum nullo modo censebant. Erant etiam qui Philippo soli,