장음표시 사용
601쪽
per posito recipiente, eoque Vacuato, Corculum uti totum Ani mal intumuerunt, post horae spatium cultello mobili Cor vulneravi, statim Aer in aliqua copia exeuns collapsum Ahibuit Cor interim Pulmones inflabantur, prout laxitas ct conditio funiculi id concedebat, nec ullibi in superfici Aer exibat cum autem Cordis magnitudinem, copiam Aeris egressam bullas in Aqua excitatas comparabam cum tam capaci vena sanguine repleta ejusque egresso Aere, non majorem Aeris copiam in Corde sic posito reperiri, quam in sanguine venoso concludebam, fateor tamen quod haec mensura non exacta sit, verum longiori indigeo tempore, ut machinulam fabricer, qua exacte omnem Aeris quantitatem, in quibusvis corporibus tam solidis quam fluidis absconditam, mensurari possim, quale anometrum Varignonus invenit Dum per horas duas adhuc in vacuo Animal reliqueram, ex vulnere subinde parvae bullulae una cum sanguine exiverunt, separataeque a se invicem indicabant se ex vasis cum sanguine huc propulsas fuiste nullomodo autem Pulmones detumuerunt, vel indicia ulla Aeris transmissi in vasa pulmonalia praebuerunt. g. s. Examen Hepatis. Lisnis Renis.
Haec viscera vel exscissa, vel in corpore eodem modo Xa- minat ut . . in vacuo Aeris praesentiam omnino assirmant ex-
scissa enim subsident in Aqua, intumescunt, ad superficiem Aquae
adscendunt, ad descissionem bullulas Aereas copiosas, magna emittunt, quidem maxime ab ea parte, qua adipis plurimum adhaeserat; si in corpore maneant in situ naturali eadem omnino exhibent phaenomena,
Certe si ullum corpus Aeris indicia clara habet, Testis erit: hunc in finem testes Arietinos probe ligatos ad processum vaginalem in Animali modo jugulato, exemtos ex corpore cum suis involucris imposui Aquae evacuatae tepidae, superposito recipiente cum cultello mobili eduxi Aerem omnem statim incipiebant insigniter tumere, tunica una ab altera separabatur per Aerem interme-
602쪽
ue MVS SCHEN BRO ET DE AERIS PRAESENTIA
dium continuo se Iagi, Stendentem, interim ipsum corpus -mum cuin Epididymidibus valide intum errat , tum post horae dimidium cultellum adegi, ex tunicis separatis pritis magna exivit Aeris quantitas, e corpore esitum autem vulnerato hinc cinde, de modo interdum, parvae colligebantur bullae, quae statim evanescentes, non ab aliis sequebantur, nisi rursus novum vulnus factum
novos pararet bullulis exitus, idque madique eodem modo se habuit: non autem inde multum detumuit Testis, nec vasa sic liberata natantia in Aqua Aerem emittentia in ullis conspicere potui; verum ad ingressum Acris externi in recipiens, detumuerunt statim, fere in pristinam molem, quod non nisi post horam iterum factum fuit. g. 7. Examen citis,
Cuniculo parvo modo extinet capillos omnes novacula aboras ligatis Pene Intestino, atque ore glutine obducto, illum aquae evacuatae non tepefaetae 1nposui, ex recipiente superposito eduxi Aerem, post aliquod tempus, uti omnia Animalia, valde
tumere undique incepit, aquam proinde in vase elevare, a qua parte novacula forte Vulnerata leviter fuerat cutis, ingens bullularum Aerearum numerus egressus est, in aliis vero cutis partibus
nulla bullula exivit, duravit bullularum haec eruptio ex iisdem locis ultra 3 horas cum eodem vigore, tum quoque alibi Vulnerata cute, similes bullae magno cum impetu plenoque rivo exibant,duravitque hoc ad shoras eum vigore sensim imminuto, manente tamen animalis corpore ad eandem extensionem, tantus autem Xe-untium bullularum rivus numerusque unumquemque non possunt non convincere, hunc Aerem prius in alis cutis adipisque resedisse, nec per minimas novaculae incisuras non penetrantes ingressuri fuisse tentaveram vero hoc experimentum eo scopo, ut viderema per Cutis vascula naturaliter exiret Aer, Ob Aquam vero frigidam vasa constricta me voto destituerunt ut tamen desiderii fierem compos, alium cuniculum finiorem, nullibi laetum, nec pilis Orbatum, modo ante suffocatum, probe prius iri aqua calida calefactum, madefacitum, frictumque, ut Aer inter pilos sorte haerens PriUs Uelleretur, tun imposui Aquae evacuatae calidae, statim ad dedu-
603쪽
deductionem Aeris ex recipiente intumuit, ex Aqua emersit, undique ex cute inter pilos bullae exiverunt Aereae, quae sursini adstendentes in vacuo evanuerunt maxime autem hoc apparuit ad abdomen inguina, axillas, in interstitia digitorum, duravit I1aee bullularum eruptio ultra a. honis eodem cum vigore, diutius conspicere licuisset, nis contentusis convictus fuissem hunc Aerem ex vasis Cutis exivine si enim hae ampullae ex Aere inter pilos a
tente ortae fuissent, omnes in tali aqua tepida intra semihoram exivissent, atque sursum erumpentes inulto majores fuissent, cummunal arvae apparentes, necissario ex parvis vasculis Cutis in statuis turali manentis provenerunt Clare ergo sequitiir in vasis Cutis, dipisque naturaliter contineri Aerem, magisque confirmamur in hac opinione, quod in omni tentamine a notis facto, ubicunque
partes adiposae sunt, semper plurimum Aeris egreditur, qui in aqua tepida se ex oleo semisoluto facilius extricans, clara suae praesentiae edit signas Cur autem ad Axillas, Inguina vidimus pluriamum Aeris exivisse forsitan contingit, quia ibi glandulae insignes
sudorem continuo magna in copia secernunt, unde hae partes sem, per madent, hinc in hominibus natura pilis ornavit, ne sacile frigore vel compressionibus externis offenderentur vasorum orificia :Hac methodo igitur tentatis experimentis, ubi vasa in naturali, ' L. pl. manent conditione, rationem dissicultatum ab Hombergio Mer in Aex Paris anno ITOT motarum circa has via dare possumus, dum absque his adminiculis experimenta tentarunt, unde a se culanea frigore constricta ut in tentamine nostro primo h de per internas extendentes causas nimis Ompressa , obtervatores sp
rato effectu destituerunt Et quid opus est verbis, ubi tam clara de demonstrantia hujiis rei testisnonia adsunt probatissimi Autoris, fide inexplicabili eminentis, ingenii perspicacia ἈXperimentorum peritia omnibus mortalibus palmam praeripientis, Tractatu enim de Rcsp. it. 1 Cochleas domesticas non crustatas vacuo commisit, hae tumentes insignem bullularum copiam, nuper genitarum, Undique corpori inhaerentium exhibebant, tumorque omnis posita horas cum his bullis ex corpore evanuit, admissoque Aere, cochisae instar vesicae contractae apparuerunt idque manifestius apparuit
604쪽
uesa MVS SCHEN BRO ET DE AERIS PRAESENTIA
paruit in hirudine sub Aqua examinata, uiri magna bullarum copia e diversis ejus corporis partibus emergere, quarum quaedam sparsim,quaedam seriatim& ex determinatis punctis prodire visae sunt. g. Imo ipsa Cornua Aerem continent. Debetur hoc Experimentuin soli Illu1t Boyleo, in Exper. nim Mechan Art. . dicit, Cornu Cervi in vacuo combussi, fumos 22que inde prodeuntes liquid Aeris la se continere depi ehendi ut autem Philosophus certior fieret de rei veritate, bis experimentum reiteravit, semperque animadvertit Aerem ex Cornu Cervi productum brevi partim destrui, illud vero quod per integram horam post remotum vitrum ustorium naturam Aeris lassici conservavit, postea non amisit, ut ex Cenoscopi constitit
f. Observata Practica docent Aerem in nimia copia in corpore collectum mortis causam fuisse. Clariss Fred Ruysch in Epist. problemat 16. Hominis subblanea morte extincti cadaver examinavit Thorace aperto Cor stupendam in magnitudinem intumuisse vidit, cui dum infligebat cuspidem cultelli, Aer cum strepitu exivit, Cor vesicae insti faecidae
detumuit caeteraeque cadaveris parte dum mortis causam non gerebant, procul dubio obaerem in copia per partem laesam ruptamve ingressum collectumque in Corde, ultimum subire fatum coactus fuit aeger. rol M. Ex his omnibus igitur simul collatis inter se comparatis concludimus, aerem elasticum in intimis intersitiis humorram omnium cum sanguine circulantium contineri, quidem imum ita divisum, ut non facile aliquot partes prope invicem collectas po sideat. Docent id observationes Microscopicae inultimis vel perspicuis Animalium partibus factam; ubi anguinem circulantem Lymphamque propriis in vasis circumvectam, ipsis oculis videmus dum autem quaevis liquidorum partes sphaericae appareant, a se invicem separatae, sed immediato nexu sequentes spatia per rotunditatem
relicta, partes a se distinguentia, liquidum non observabile oculis
605쪽
IN HUMORIBVS i ANIMALIBUS. 393
continentia, procul dubio tum Aero tum liquoribus subtilissimis r plebuntur nullus enim alius his tenuibus potes est locus ipsas liquidorum partes penetrare non possunt, dum vera sunt solida quatenus seorsim spectantur, vix porosa nec magna internitia relinquunt, quatenus iterum ex aliis partibus constant, ut maxime amplificantibus Micro opiis observamus: Globulos vero tum sanguinis tum Lymphae nullo spatio notabili linquam, vasis vidi a
se separatos, quotiescunque observaverim ab aliquot annis, nec Un-
quam laboriosissimus in his Leeumenti Oeckius se aliquid simile observasse refert, unde ille potius nullum in sanguine continericierem conclusit a vid Cont. 3. Epis L a. 3. Coro a Si vero comingat aliquot partes aeris in Jnguine combinari, morbi perlaulo si, o mors ob orientur. Clare id docuit observatum Celeb Fred. Ruyschii, experbaventis intriuii factis suffultum, si enim Venae cuicunque anim lis tubus inflatorius alligetur atque Aeris aliqua copia inspiretur, sfatim versus Cor vadit, dirissimas X citat convulsiones, χ poten-αitissimo quas, coagulatore aut alio veneno animal mecatur, mi frequenti experienti constitit Clar. Bolinio in Circ. anat. de princip. Vital Aer scilicet in aliqua copia simul collectus, impermiscibilis hi moribus, in locis his ealidis rare fit, comprimis ubi spatium invenit amplum ad Cor igitur delatus, illi id dilatat validius, contractorii motus aequalitatem turbat, ad a1 Ericephali Waliorsum mandatus sanguis intercipitur, dum Aer quoque in haec vasa impulsus, liquida se in fragmenta dividit , eodem modo ac in tubis vitreis apparet, ubi Aer simul cum aqua iniperinisius transpellitur; ' ergo Aer ad Cerebrum Usque propulsus, haerens, extensuS, Vasa comprimit vicina, ergo nervos ab inaequabili igitii appulsu sanguinis ad Cerebrum is compressione aliquorum Nervorum necessario oriuntur Anxietates, Convulsiones c. quae in an vegetoque modo ante Animal violentissimae erunt Causa tandem Cerebello, cordisque vasis propriis communicata, necessario mors
inducetur, dum aequabilissimus Cordis, crebelli, Pulmonisque motus, humorum influxus in horiim vase requirantur ad vitae
606쪽
Corol. 3. Probabile igitur est, quod assatum humorum animalium sani simum in quacunque aetate, tum ante, tum post nativitatem, δε- terminata Aeris copia in sanguineis reliquis humoribus requiraturi Cum enim vidimus Aerem inesse quibusvis humoribus quavis aetate, matura nihil frustra moliatur, in certos usus erit revera destinatus, ut in vo Cap. I. g. I. Coroh I. diximus: Cumque Aer fluidum sit magnis effectibus praestandis idoneum,& major copia juxta Corol. . . . ita noceat vitae, minor copia requisitis mutationibus inducendis par non sit Cap. I. g. I. Cor. a. concludo quod certa ac determinata copia, tum pro varia humorum solidorum idiosyncrasia, tum pro varia tempestate anni requiritur, hoc autem nondum experientia fuit confirmatum, cum aliquot annorum in variis animalibus successivam observationem postulat. Absoluto itaque primo hujus Dissertationis Themate, id inquirendum restat, de quo tot tantaeque controversiae motae sunt a celeberrimis authoribus, Xperimenta sua pro viis Aereis pertulmones ad sanguinem adferentibus, quales fuerunt inter priscos ristoteles . I, C. I6. Hist. Anim atque ex eo Galenus, pluresque commentatores inter recentiores Fr Sylvius, mammerdaminius, Thrus onus, omerus, orellus Majovius, Bellinus, Bergerus,
Hombergius, aliique Medica in Arte Clarissimi Viri per Experimenta vero ostenturi sumus Aerem Elasticum por ulmones sanguini nec communicari, nec posse neque ado ingredi vasa Culanea Absorbentia; uti opinati sunt Needhamus, Listerus.
Demonstrans Aerem Elasticum per Pulmones sanguini non admisceri.
S. I. Quaecunque membrana corporis Animalis integra, recens, quomodocunque inbersa Aerem Elasticum non transmittit, si non animia copia prae viribus aeris rumpatur. Nunquam id quis facile credet, nisi experientia edoctus ex praecedentibus, tum sequentibus tentaminibus, cum membranarum
607쪽
teneritudo obstare videtur itaque ex Vesca Urinaria, Intestino, Mesenterio, merito, Ventriculo, Pericardio, Mediastino, Dura Meninge, recentibus Madhuc tepentibus sacculos formavi Aeris pauxillum continentes, quom inversa ratione membranarum constru- xi, hos probe undique ligatos imposui evacuatae tepida cum pondere aliquo appenso, ut submergerentur recipiente Boyliano superposito, ac per Antliam Aere educto, sacculi omnes intumuerunt ab expandente vi Aeris intus inclusi, dum externa incumbens pressio sublata fuit, attente tum observans, nullas Aerea bulbulas perforantes membranas vidi, ac spatio semihorae integri inflatiuue sacculi
manserunt; non autem e recipiente omnem eduxi Aerem, cuni
sacculi tum nimis forent extensiis crepassent, sed eo usque tantum, ut expansi omnes amiserint rugas, notas magnae extensionis ediderint. Cum autem in similibus nimiam indideram Aeris copiam, recipiens exactius evacuabam, omnes utcunque robusti ab expandente Aere rumpebantur: Nullam quoque observavi disserentiamnum membranae inversae, num naturali ordine convolvebantur, quamvis liquida facilius ex prioribus exire soleant ut vero scirem an non Aqua nimiam resistentiam Aeri forsitan egressuro causaretur, similes vesiculas utcunque teneras recentesque sicco exposui vacuo una cum baros copio Aeremque pauca copia quamvis intus inclusum, eas quidem extendisse, non vero exivisse, manens eadem Mercurii altitudo docuit. Haec vero omnia confirmantur Experimentis C. I. ia scriptis. Corol. videtur ergo hinc non parum enervari subtiliss1mum Clar Bellini argumentum pro Aeris transitu per Pulmones militans, ex comparatione ductuum Aereorum in vo desumtum, dum nempe illos Aer transit , ut inomnium veniat, transire adhuc debet secundam tunicam putaminis exterioris, tum reliquas Albuminis membranas, tandemque ipsum Amnium iussulmone autem tot parie scies interjecti non sunt, nam datur modo membrana vesiculae pulmonalis, Ipsum sanguine vasis latus priores in ovo vias transit Aer, cur ergo non per Pulmones cum eadem fabrica membranarum ubique sit, δε idem corpus quod transire nititur cum eodem
608쪽
396 MVS SCHEN BRO ET DE AERIS PRAESENTIA
nisu, composim ex momento Aeris externi duritie res stentigiverum concedimus Aerena per Vi membrana penetrare, non autem per earum poros a teneritudine relictos, sed per vasa nudo oculo facile conspicua, cie collabantur, lapideum orificium habentia tales quaeso aliqui in Pulmone demonstreti deinde eandem membranarum fabricam ubique asserit quatenus illae ex fibris meis re solidis ultimo constant, intertextu mutuo compositis, concedimus, non Ver quatenus vasa habent certum enim est quod in Animali antiquo omnes membranae callosiores factae sunt, pluribus vasis orbatae, quam in Animali juvenili; sed omnis Viri Clar. hypothesis innititur oris in membranis existentibus, non vero vasculis perreptantibus dum igitur ex sola ratiocinandum experie tia, non a priori, nulla erit juXta virum Cl. ratio, cur quoque ob eandem comparationem per Pulmonum externam superticiem no exeat Aer, quod tamen nunquam fieri sequentia demonstrabunt
A. Quaecunque membrana vel vas in corpore Animal exame con tinens Aerem, transmittit oleum, Spiritum, inquam sue intus, sive extus. Pergamia jam in Aeris penetrandi ineptitudine demonstranda, ut ejus subtilitatis praejudicia. ex adversariorum animi eradicentur itaque e memoratis membranis . . . I. sacculos similes formavi, includentes oleum olivarum, herebenthinae, Spirituim Vini, quam per tempus Aeri eXterno Xposui, guttatim deltillanistia haec liquida transmiserunt, hi autem β. I. continent Aerem V.Cper Caprinum Corium leo vel qua madefactum, qua, oleum, imo Mercurius prestas destillat, id de humana pelle firmantibus pariter Bellinc Borella cum Aeri huic sic madefacto via den gata sit: memorante offla de Corp. porosit. Cap. 4. Lamina Cuprea vel Argentea polita, bene involuta corio integro vitulino, Te tenta supra menstrui ipsius permeantis aporem, ipso temporis pun, csto contaminata fuit, ipsius Cori superficie nihil mutationis sub unte, & quamvis reduplicaretur corium, idem sempersuit effectu,
609쪽
Zc Cap. a. bid maxime hic stringens memorat experimentum, diluvii nitidami ex siccatam vesicam arcte inclusit dat Tartari, hane Aquae imposuit, post tempus mutatum fuit Sa in Oleum Tartari per deliquium de ne quis vesicam crederet rosam a Sale loco Salis Tartari adhibuit Saccharum, eodemque modo in vesica inclusum mutatum fuit in Syriapum transit ergo per vascula vesicae E-,5 quidum aquosum introrsum, per quae nullomodo Aer penet fare potest: quid notius, quam quod Moschus dealbethum licet a est inclusum duplici vesicaa nihilominus odorem spargat fortem ob tenuitatem particularum odoriferarum per vesicam penetram lium. sexcenta sic dare possem Xempla, Aerem elasticum esse minus penetrabilem, quana inuida quae nostris sensibus apparent satis
a. Eaedem membranae . . postquam oleum, quam se Spiritu
transmiserunt, inerem aeque exacte continent quam ante. Clare ergo videmus quod liqiuida ante immissi non corros1ontibus vel putrefactionibus quorundam solidorum vias sibi valde pM tulas paraverint, quibus exivorint, sed procul dubio per Naturales, , d antea quoque existentes egressa sints neque alius ob oleum intus contentum nasci potes conceptus, hoc enim Balsami instar conservat parte Animales, cra putredine defendit, videtur atrien illi id ob lentani partium indolem 11ΠnUS penetrare posse quam Aererm per angustiora loca, aliud tamen quotidiana experientia cum Lapudibus Leodiensibus c. tum lignis,&veritas Diujus astrici evincunt ; si desideretur cuique fere tentandum rei testimoni uiri, minima opera convinceris, elue enim Intestina, Ventriculum, pericandium, Vesicam Urinarium Aquae aliquam intus relinque portionem, suis stende, brevi quidquid intus haeret transfluit, postea inflatium Aerem accurate include distentae partes manebunt, quamvis iaccidiores viderentur paulum, nil eXterius egressum est, sed per hibras continuo magis elongatas vi eris perpetuo dilatante spatium fuit auctum; desiderasi magis accuratiori examine convincit vesiculam hia his β. 3. omnia dicta passam, Aeris aliquam copiam comprehcndentem niliae vacuo expone sit Aqua vel sine Aqua tua indico
610쪽
Mercuriali, inflata per quodvis tempus manebit, nihil aeris transibit; nonne igitur haec evidentissime confirmant Aeris ineptitudinem ad transeundum per vias liquoribus tam crassis patulas, in quibuscunque membranis corporis Animalis existentes 3 Corol. Quum igitur Pulmonales vesiculae M aliae membranae suist, ac experimentis nostris C. . f. I. Jbjectae fuerunt, ut Autopsta per
omne accuratum Anatomicorum examen exhibuit ct membranae Aerem non transmittunt in E . . I. a. 3. per priores quoque non transgredi ex
Analogia concludere licebit, quamvis oleum, quo, pinsitus c. insipiratione adducta transirent. f. q. Pulmo ex Animali non exsiectu , instatus, quae evacuatsi impositem, Aerem exterius non transmittit.
Cum directum, in ips partibus Animalium examen maxime ad rei probationem conferre ratus sum, ut magis convincentia argumenta, nullius fallaciae vel imbecistitatis accusabilia proferrem, uniculi parvi Thoracem aperui, postquam asperam Arteriam arcte lata ligatura clausissem, ne Aer inter tentandum ex illa tum c TPulmonibus exire posset, sic sperato effectu destituerer; Ρulmones
itaque non omnino collapsos vel Aere omni privatos habui: Animal sic praeparatum Aquae tepidae evacuatae in Boyliano recipiente contentae imposui, eductoque Aniliae ope aliquantisper e recibpiente Aere, donec inflarentur Pulmones usque in Naturalem magnitudinem, quousque in ultima Inspiratione expansi sunt; proinde per quae teporem, Aerisque expansionem erant Pulmones
Naturali statui simillimi, pro Aeris, si unquam, transmissione aptissimi ; attente itaque tum observandum credidi, an ullibi eris
eXterne erumpentes conspicerem bullulas, utcunque autem per horae quadrantem Lynceis observavi oculis, nullas visui prodiisse candide fateor sussicere id credens, reliquo inhaerente Aere magis exinanivi recipiens, tum Pulmones ex Thoracis apertur assurgentes, multo magis fere duplo, quam in Naturali magnitudine, eXtendebantur per Aerem internum, tumque ex locis quibusdam ςSternae Pulmonum superficiei ruptis vitam magna extetndentis Aemris,