장음표시 사용
621쪽
pori perpendiculariter ex vesiculis decurrunt, quod ad primam vasis inflexionem sisti debeat, ac proinde neutiquam ad sanguinem vehi possit Dum enim vesicula singula undique aequaliter premitur
ab extendente Aere latera magis expansa accipit, ergo Venae persiaperficiem reptantes magis longantur, proinde minus capaces recipiendo fluidum, ad invicem facilius compressio fient Verum sue premit Aer simul cum laterium vesicularum, latera enarum collapsa eadem columnae suae vi ac intrare teutat per poro apertos, Ity comprimit Otam venarum perficiem quam longa quoque fuerit, cum modo ad poros aperit in uno plancto, ergo praevalet momentum majus mutui contactus, i. e. compressionis, prae momento minori, i. e. aperienti, nullomodo ergo Aer hac directione quacunque vi premens intrabit, nisi frangat partes; nec liquidum nisi majori motu donatum, imper aliam directionem appulsum permeabit venae igitur huc usque collapsae manebunt. o. accedit jam sanguis perpendiculari directione in priorem Aeris per arterias liberas appressus, cujus momentum Aeris momento praevalens, successive Venas aperire potestic aperit, adeoque majori vi Xtendit extrorsum, quam Aeris columna pellit introrsiam, ergo Rertum quoque visu non intrare poterit uo considera cum Magno Pitcarnio, quod Aer sit fluidum Elasticum, in omnes partes Xpa sle, non valde subtile, adeoque citius dacilius per foramina γjora, in quibus vis minor caloris expandentis. v et quam in
multo minora, ct in litibus viget multo major calor, ambitum partium Aerearum nimis magnum efficiens, diamet umve augens, intrabunt igitur Aer incipiens in Pulmones admitti, facilius oscula vesicularum offendit, dilatat, quam quod poros in vasorum lateribus excogitatos intraret
cum vero inspiratio usique ad medium increvit, omnes venae ab arteriis sanguinem recipiunt, igitur ob rationem modo dictam, latera magis distenduntur extrorsum vi liquidi interni, quam introrsum premuntur vi liquidi externi, id quidem majori ratione, quam pleraeque Venae in reliquo corpore, cum per Pulmones citior sit sanguinis circulatio, es immediata vis Cordis apprimentis; ergo eontra hoc fluentum Aer nimis premens sui gere, ac proinde
622쪽
6io MUS SCHEN BROE DE AERIS PRAESENTIA
intrare non poterit tandem venimus ad finem Inspirationis, ubi vesiculae ab Aere admodum distentae incipiunt comprimere venas, expellere omnena sanguinem, ac proinde latera earum complanare ad se invicem, externe enim Thoracis parietes impediunt ne ulterius extendantur, impeditur igitur sanguinis transfluxus , quatenus vero latera Venarum compressa ad se invicem, eandem demonstrationem admittunt ac silpra de radiis Aeris aequaliter prementibus attulimus, unde certissimum est sic quoque Aerem non ingredi posse. 40. Neque ei intrare potest Venas in Exspiratione, quia hic occurrunt eaedem circumstantiae m. a. dictae rationes No. 3 ubique obtinere pollunt. Concludimus ergo, quod quamvis praedicta experimenta Cap. s. non fuissent racta, impossibilis tamen foret, ex hac demonstratione, Aeris per Pulmones transitus; qui plura e maximi ponderis desiderat argumentu, adeat Clar Pitcarnium in dissert tum Erud1tis B. Albinum in Collegiis privatis facundissime haec demonstrantem, tum Celeber. H. Boerhaaven in Aureo opusculo Insiit Med. verissime haec evincentem. Hinc haec pluribus evincere frustraneum tum Argumentis, tum Experimentis duxi, quae Cimnia quo 36que brevius in his pagellis quam par erat recensui, sed Studio ad
eam nuditatem 3 brevitatem reduxi, ne in volumen excresceret In
auguralis Dissertatio, hinc facile B L mihi ignoscet, quod quasdam minimas circumstantias non addiderim, quod impossibile fuit dum brevis esse studui; inusquisque peritus optime calleat prolixiorem requiri Experimentorum descriptionem x delineationem quam his pagellis contineri posset, unde eorum summa, Linquibus cardo rei versatur, modo ex annotatis meis hic numerare volui
vivito experimentum. Hi l. viri follem Asperae Arteriae alligarunt, Pulmones inoflarunt insigniter, Aeremque sic transire u lsu in Cordis Vasa, eaque extendi viderunt ;fateor non fallit Experimentum sic tentatum, Verum tantis Viris indignum, dum tenerrimam Pulmonum cognOscentes fabricam; tanta vi x machina violenta utentes, quid inde
623쪽
concludere ausi fuerunt; non immerito hinc ab Highmoro, Cl. Bolinio, aliisque rem cautius tractantibus, imo ipsis Aerem per Pulmones transire latuentibus, refutatum fuit, caditque clare ex
Cap. 3. S.Corol. I. Neque adpruit aliquid rusoni sententia.
Hic enim Aquam vulgarem in Arteriam Ρulmonalem sphone injecit, hancque spumantem vidit rediisse ex vesiculis Aereis, spumantemque in Cor sinistrum venisse Ars injectoria tum nondum
ita inclaruerat, uti jam quidem per Celeber Iob. Iacob Rau Analom. Profess dexterrimum profunda docuina, experientia, noviS-que inventionibus clarissimum, meumque Praeceptorem omni cum
amore colendum, uti per Clar. Pred. Rusib saepius jam allegat unde quantas adhibuerit incurias cui in Illustr. Malpebio dico Epist. I. de Pitim. Ubi naturalis via non habetur, inje flus liquor plures saepe sibi parat vias, in sanitatis statu insuetas, imo levi conata vias regias frangi edocemur, multo facilius ergo angustae frangimtur vel ampliantur facile enim rediisse liquorem pumantem dicit, an id sine fracti iris si Ru schium consulimus in Doctiss. Epist. 16. vias quidem allerit, sed tenuissimas roriferas quasi,
ceram vicadmittentes; nec vias negant continuae ulmonum X-halationes, sed non tam patulas eas asserunt; dc spumosum vis sedere liquorem injice Aquam vulgarem Aere refertam per tubos tenuissimos, in locum Aere plenum, quale Cor est uti Autor hujus experimenti facit, sed quid probat 3 o. an eadem vasa adferendo is deferendo liquori eodem tempore destinata erunt 3 ex vasis ergo his pulmonalibus egredi quidem ex corpore quid statuimus, sed omni mechanico conceptui contrariatur, per eadem rursus liquores egressos redire.
Corol. 3. Examen sententiae Loverianae. Doctissim hic Autor in Tracst de Corde C. s. sanguinupturpurissum in ulmone acceptum derivat ab Aere admisto, io. quia 3 si aspera Arteria Animalis arcte ligetur ne quid Aeris intret, post suffocationem Animalis arteriae cervicales aperiantur, sanguis aeque
624쪽
61 MUS SCHEN BROE DE AERIS PRAESENTIA
ater ac ex Vena profluit, quia via Aeris admissio sanguini fuit prohibita .rao Uerum lubi Animalis suffocati ulmonibus applicetur follis, qui agitetur, sanguis floridus redii in Arterias. so. CumquS
sanguis e corpore eductus, Heri expositus coccineam acquirit si perficiem, coloris nititudinem ab eadem causa, nempe Aere in corporeis extra corpus deducit Qui primum considerat argumentum, facile videt Pulmones in suffocatione Animalis actione sua contrahente, sanguinem propessente c. destitui; verum infati Aere turgent, si Animal fuerit suffocatum, arcte occlusa Aspera Arteria, Aeris igitur defectus non est, cur non intrat, sanguinem aeque colore coccineo tingit quam antes certum scilicet est quod purpureus color in Pulmone sanguin conciliatus tantum pendeat a divulsione, concussione, permistione agitatiotae partium valida, aum eodem tempore per Pulmones, quo per reliquum corpus fluit idem enim in Liene contingere observams S, cujus tener-ximam vasculosam ac musculosam texturam qui pervagatur sanguis, in complures multoque minores partes dividitur, dissolvitur conteritur per blam mechanicam visceris dispositionem , ut sub
dissimus, non cito concrescens, coccineo colore rutilans e eodem
ad Hepar feratur, ubi loci certe nulla sit Aeris novi admisitu 2'. quod experimentum Hohil attinet, id 11on sit sine magna i , nec
Pulmones munimento externo, ut ante defenduntur, ne, Vasa haec
tenerrima rumpantur, ac sic Aer se insinuare posset praeterea Puta monum actio tum aliquomodo resuscitatur sanguis propellitur, comquassatur, sin aliquomodo easdem proprietates acquirit ac tu Pulmonibus, in statu Naturali nec procedit hujus experimenti successus, nisi follis per aliquot reciproeat nes O atur. D Si vero consideranius sanguinis Aeri externo expositic lorem purpureum facile credimus esse demonstrandum, hunc atralia quoque causa non oriri posse quam ab Aeris attactu, cum Vitidemus quod sanguini in vacuo posito inter liquescendum in serum idem color in superficie inducatur, qui quoque ex variis liquidis: salinis sanguini affusis oritur, ut ab affuso Spli mitri Sp. Sol Ammon Alcas Sal Sale Volat Aqua simplici, tum a motu conquassationes o quare sanguis ex vulnerata exsiliens arteria, Aeri
625쪽
aperto commissus, in vasis fundo citisIime norinunquam rubedinem amittit Neque sanguis Venosiis, minori copia Aeris repletus est, quanae Artervostis,hi Cap. I. . Ia. 43. constitit. Corol. 4. Examinatur sententia Borelli, Penetrantissimus hic Mathematicus de viis usu, effectibuς Aeris in sanguine, non omnino contem nendas eXcogitavit rationes; quod autem vias attinet credidit Aerem in ulmonibus se miscero succo seros vesiculas obliniente, eumqtie sic mistum per poros Ve-s narum absorberi, quamvis non negaverit per vias chylosas quoque transire, assentiri autem non tam facile positim s. quia succus sexosus hic secretus ut obliniat, flexilesque servet membranas, Continuo cum Aere exspirato tenuissimas amittit partes, hinc si pulmo
apertu eXammetur, muco potius, quam Aqua. Obsessus videtur, relinquuntur ergo liquidi partes tenaciores, crassiores. o. Vasa rein
sorbentia in pulmonibus deberent esse patentissima, quae liquidumerassius ulum per Aerem in spumam redactum, per eum, in loco calido aliquamdiu retentum, valide expansum reciperent, saltem haec Vasa armato utcunque oculo patuissent, cum nudo satis clare patere debeant, si Aerem recipient, ut ex . I. V. i. in Albumine constitit ter alia observata ostendere possem. 3o taperimentum s. Cap. 3. ibid. Corol. 2. aliter evincere videntur. M. Si recipiens vitreum imponatur lamina tectae Corio Aqua vel oleo ebrio, ad evacuationem recipientis per Aniliam, qua vel oleum interne amisiam post longum tempus intrat vas, si vcro madeat semper corium, non intrabit Aer; ulmones vero multo mitin porosi sunt ouam Corium; semper intus sunt obducti muco, non igitur perspici potest, quomodo Aer se mite immiscens penetraret; nam nUl-
'livis Aeris major est hic in Pulmone quam pressio unius Atmosphaerae, quum quo ille Pulmones inplicentur, quatenus hora dilatatur, cujus parietibus contigia semper manent, haec ergo visineris nil ad transitum conferet. Quod autem usum Aeris attinet ab hoc magno hilosopho assignarum, fateor nondum lassicientia experimenta habeo , cur hunc approbarem, sed haec tempori mandabo, hanc materiam postea penitius enucleaturo-
626쪽
COLUI. . An autem Hrisus ex corporibus avolantes, respiratione ad. ducti se ibilemque in Urina essectum edentes, non clare vias per Pulmones pro Aere docent patulas 'Expertissimus in arte hemica, membrumque societatis Regiae gallicae dignissimum, Hombergius hoc proposuit in Historia
Acad. Ao. ITOT dum enim oleum Therebinthinae naribus alicujus supponitur, post tempus aliquod emingetur Urina odore violaceo impraegnata doceret autem hoc argumentum modo penetrare spiritus volatiles, neutiquam includeret Aerem simul penetrare, misi comparatione Verum dum inspirantur hujus penetrantis olei partes , in faucibus salivae permiscentur, quae continuo deglutitae 3 a Lacteis resorptae sanguinem satis cito inficere suis contentis polliint; si vero hae viae nimis longae appareant, Xpe
artis sideris summi cruditione silpra humanum fastigium evecti,
praeceptoris amantissimi, victus discas, undique in ore nostro, faucibus , elophago c. parva est vasa, quae ipsis liquidum tenuissimum applicatum recipiunt, Limphaticis miscent, sicque amguini, unde iterum sibitaneus exspecna1 licet esseelus. Neque comparando facile statuerem exhalantes partes olei habere Aerem intermixtum ramo enim debent quoque esse tenuissi symae, ut sint volatiles; do hinc obent quoque esse solitariae, alioquin enim prae gravitate ab Aere sus lineri non possent, si sint solitariae, non habent aerem intermixtum, tum quoque sic applicatae vasis tenuissimis absorbentibus . intrare possunt.
ContInens argumenta, quibus Aer cr externa vasa Ab orbentia non ad sanguinem venire fatuitur. Si quid difficile hoc videtur, dum nonnullae applicati X-terne medicamenti, ut Mercurii, quae, olei&c, tenuissimae partes per vasa quaedam intrant in corpus, actiones suas exercent quidni ergo Aer verum dum ante probavimus per experimenta, haec
627쪽
hae liquid habere tenuiores partes quam Aerem, facilior erit
demonstratio Consideretur itaque cutis c quidem humana, Npote maxime ab Anatomicis examinata, cin qua eXperimenta capta unt, in ea erunt Imo vasa liquidum eVelientia. do vasa liquidum invehentia. Vasa evehentia sunt triplicis generis I tenuissima, quorum 123ooo hiant in spatio unius grani arenae juxta calculum Leeumen
hoechii, ac proinde ferunt liquidum subtilissimum, nudis invisibile
oculis, sanestorianum perspirabile dictum ado sunt vasa majora, liquidum sensibus observabile, sit lorem nempe eXcernentia , quae quoque patenti orificio hiant, Moriuntur ex glandulis miliaribusculaneis, vel ex ramulis Lymphaticis minimis, prout injectiones
Ruyschianae docent, teguntur autem in fine valvula cava, elevatili versus exteriora, claudente vasa versus interiora corporis, sita sub cuticula. tio sunt putem hinc inde, imprimis in nati stiperficie, vasa quaedam cylindrica magna, in quorum cavo plurima tenuiora suum liquidum evomunt, ut extra corpus eliminetur: praeter haec: nulla quocunque armato oculo Vasa cava visa adhuc dum fuerunt an igitur liquida exterius his applicata , intra corpus trahentur' omni id repugnat ideae, nam tum idem vas eodem tempore duplici fluido pertranari deberet ado repugnant valvulae orificiis appositae. Ergo per vasa alia, liquidum intus vehendo dicata, id opus
praestandum erit , quae proinde liquidum extrinsecus insinuatum accipiunt, tumLymphae, tandemque sanguini miscent di quod autem talia dentur, quae liquid quidem tenuissima, non vero flui-
dum Aerem admittuns, sic demonstro. Vasa absorbentia duplicis tantum possunt esse figurae, vel C lindrisae vel Conicae Conicae autem rursus duplices, vel Conispice spectante interiora Cutis, vel Coni apice spectante exteriora Oo Cutis per duo priora dico nihil penetrare posse versus interiora
1 o. Si vas Cylindricum rectum, idque desinat in vas Lymphaticum, Lympham magna vi a Corde appulsum accipiens, saltem majori quam Atmosphaera Aeris incumbentis complanare possis
628쪽
st, ea ratione enita tantum est apertum, ponatur jam ingredi Aerem in hoc vas Cylidrincum, ergo nitetur in si aperficiem liquidi per vas Lymphaticum moti, quae superficies hinc considorari potest ut planum , cujus partes pressura superari vel deprimidobent ab alio incumbente liquid ; verum haec pressura
si fit maxima est aequalis ponderi columnae cujus basis est pars, quae pressionem sustinet, cujus altitudo est distantia plani a litiquidi superficie verum haec pressio est ut presso liquoris in planum horizontale proinde proportionalis altitudini perpendiculari liquid super hoc plano , sed presso bla perpendicularis ubique in corpus ab Aere Atmosphaerico est eadem, nec ullibi aequipollet pressionibus liquidorum a corde motorum, vid. Cap . . .
in planum ab altera parte nitentium, cum eas tamen superare debebat, igitur potius id planum introrsum quam introrsum pelletur, neutiquam ergo per tale vas intrabit liquidum ab Aere Atmosphaerico pressum, multo minus ergo Aer positis scilicet iisdem circumflantiis, quae in Aeris Atmosphaera naturaliter observantur. 2 3. Neque per vas conicum rectum, in cutis superficie latiusquam in insertione in Lymphatica, quid intrabit nam demonstrantibus Hydraulicis, in vase conico firmo, fluidi pleno liquor ex basi in apicem premens, aget modo illa vi in apicem, quae est columnae Cylindricae, cujus basis est apex, cujus altitudo est altitudo Coni transmittit igitur tale vas modo liquidi mediam colu-nanam, quidem ea copia, qtia apertur ultima in vas hiat, dum reliquae columnae agentes in vasis latera, ab iis sustinentur, verum tum eadem est ratio virium pellentium, quae in vase Cylindrico, per lio vas igitur liquida externe applicata non ingredientur. so Vel est vas Conicum apico spectante exteriora Cutis, basi in vas corporis interni hiante: Si unquam Aer intraret, revera per tale vas siet, dum omnia liquid resorpta per tale vas pertranarunt Erit igitur ut a venosum respectu externae cutis Liquida per Venas movenda facillime propelliintur, dum ex angusto inlatum mota anterius non resistentiam patiuntur, nisi modo columnae
aequalis diametri, ac est ipsi coni apex , hinc ex legibus Hydrauli- si proportio resistentiae minuitur i. e. vis hujus facilitatis intrandi increscit,
629쪽
increscit, prout apertura orificii venosi est minor, exitus in stabasi major .hinc data minima vi dari potest angustia apicis coni cum requisita bas, ita ut liquidum ingressurum quamcunque resistentiam superare poterit ergo si resorbens vas capacitate decrescat, ita ut Coni apex ad aperturae basin majorem proportionem habeat, quam vis Cordis propellens, ad liquidorum in vasis resi-ή flentiam, applicata test vasi liquida pertranare poterunt minima vi: Requiritur ergo ut vasia Absorbentia snt tenuissima, dum Cor juxta Borellum pellit Iiquida per vim 18oooo libras excedentem: linc nullo micros copio adhuc visa fuerunt haec vasa, forte semper Mortales latebunt. o. ergo liquida, quae penetrabunt, debent esse subtili sima: d autem Aqua , Mercurius, spiritus c, poterunt;
neutiquam Aer. Si consideremus magnitudinem Duetuum Aere o-rum iu ovi albumine nudo oculo visibilium, aegre Aerem, procul dubio unam partem modo simul, admittentium tum observata quaedam alia Cap. 3. f. a. 3. Cap. I. g. Is cum tubis vitreis capillaribus, satis crassis, Aerem fere non permittentibus, non facile concipimus corpus tam crassum per vasa tam tenuia, Miam
angustum orificium habentia, ac vasa Absorbentia sunt, transire poLse: o dc perpendas quaeso, num Aer cum illis tenuissimis exhalantibus liquidis in Abdomine tectore mistus simul effundatur, cum experimenta omnino levincunt hic ni Aeris hospitari tam subtiles ergo ac absorbendi liquores, Aere privati erunt, cum ab r-
3o. Si Aer per haec vasa penetraret, juxta calculum Clari
Lb. Bernovilii ad minimum 774 plus moveri deberet, quam Λ-4I qua ob minus pondus, adeoque ineptitudinem conservandi p pagandi motum, inde haec vis ab Aere 34'. Observata docent, quod corpus nostrilin eo magis per applicata est penetrabile, quo calidius est, verum in calore Aer se expandit continuo, partes igitur majore fiunt, minus aptae proinde ingressui in vasa.
630쪽
sy. Facilius autem Aer vi ductus aereos intrare potest, ducti hi in lapidea circumferentia aperti serventur, satis magni sint, nec posterius magnam resistentiam patiantur a vi circulante liquidorum, accedit quod ob exhalentes tenuimmas ovi partes, aequilibrium inter liquid ovi inerem tollatur, unde Aervi pressionis atmosphaericae impellitur vid. Bellinum. Habes hic igitur B L. Problema tam antiquum de Aeris praesentia in humoribus Animalium, deque sella ejus transitu per Venas. Lacteas , prout Physicis Experimentis potuit, blutum satis 3 de
quamvis dissicultates animo meditanti non paucae oriri possent, in quidem omnia satis evincant, dum nonnulla per indirectum tantur demonstrent, acquiesco, dum quae dicuntur Experimentis vertis probisque non innixa, ex luxuriantis ingenii flumine potius, quam ipsa rei veritate nascuntur Generale antem Schema omnium liquid rum Animalium prius exhibendum credidi, ut modo generali asserti mei veritas constaret exactius alioquin, in uno alterove lia quid occupatus, examina describere potuisse1D, imo in solo vo/jusque inhaerente Aere considerando detentus, tot, nisi, plures replevissem paginas expendens scilicet num ad omnia Qua ejusdem Animatiis requiratur eadem portio Aeris num haec semper insti Quaenam in Sacculo Aereo, Ductibus Albuminis, Galatis, Sacculo Amnii' Num diversias e viae in ovi variorum Animalium ' Num proportio natis magnitudini requiratur 3 Num pos varios incubatus dies major copia continuo acculat', in quibus maxime partibus et quae omnia ad Ovorum penitiorem cognitionem dc liquidorum contentorum mutationem in usum futuri pulli summe conducunt: Atque tali passu progredi in omnibus humoribus Animalibus examinandis portiissem; dum variis nachinis, hunc in scopum excogitatis, Aniliae Pneumaticae applicandis, exhiberi poterunt Verum haec tempori.
relinquens, limites brevis Inauguralis Disputationis transilire nolui