Disputationum anatomicarum selectarum : ad chylificationem

91쪽

vulgus e tenaciore lacrimarum materia insti telae oculis obnasci putat, ideoque abstergere nonnunquam cupit, sed frusti : quod ipsum quoque funestum est XCI. Lacrimae χρονιωτεραι curantur dissicilime, siquidem humor annorum decursu sensim sit acrior, erosoque communi sinu alio cuniculum agit, ira tandem in fistulam abit . XCII.

Facilius curantur lacrimae, quas sustinet humor venarum 31 arteriarum extra cat variam, quam quae foventur ab humore vena-Om internarum illae enim latini obviae sunt Iiae intus reconditae, de minus accellae medicamentis.

XCIII

Lacrimae in febribus acutis, magis autem ardentibiis, alias cum alias sine voluntate profluunt illis quidem nihil absurdi malive praesagitur', nil quod ab uberioribus dolor interdum capiti infertur, a praeparcis immodica cerebri siccitas arguitur hae contra παρὰ φυσιν quidem sunt, sed dissimiliter. Aut enim caetera signa non pessime se habent, virtus sibi ipsa etiamnum constat, exspectaturque sanguinis e naribus eruptio, circa flatum morbi, antegressis coctionis signis r ut reliqua φλαυρως , ο θριως se habent, mors prae foribus est, ob supra indicatam caussam

XCIV.Frigidae lacrimae semper malae sunt, at vero in acutis febribus prorsus exitiosae, utpote quae praesagiunt νία στερεα μορια διοικουσαν φυσιν Hippocrates εμφυτον Θεραὸν nominat aut jam modo exstingui omnino, aut brevi post exstinctum iri . Sed calidae in acutis malae, ob caloris colliquantis in cerebro in-eendivi

Similiter mali aliquid perpetuo denunciant, quas m moerore intus cohiberi contingit. tam cordi, quam cerebro illi quidem ex retenta uligine calori spiritibusque vitalibus longe infestissima: huic ero, quoniam metus est, ne humor in ventriculos Xpressus

92쪽

repentino sit exitio, conculcans spiritus, animaeque functiones pos- sindans perimensque.

Nimis quam salsa lacrima exulcerationern interminatur, non selum carne corpori, sed & oculis' palpebris, tum genis etiam, quas delapsu suo perstringunt. XCVII. Crassae lacrimae, si tenuibus succedant, signum sim coctionis es easdem praecedant, caloris imbecilli Tenues significant angustiam meatuum, frigidam intemperium, .morbi diuturnitaterri. XCVIII. Nimis ubertim profusae lacrimae desorem capitis indicant, vel

praesentem jam vel impendentem. Etsi autem copiosae lacrimae inter initia oculos turgidos, seque ipsis maiores reddere videntiaret diuturniore lainen mora eosdem extenuant, Gad tabem deducunt. usque adeo debilitantes eos procubitu suo, ut alimentum conficere lium amplius nequeant, immo κμαδοι jam confecti alimenti secum evellentes atque eripientes.

Lacrimae κατὰ φυσιν, qualis mine quidem ea est, sunt enim lacrimae ἰδιαριιο Φθαρὶης Φυσεος opem medentis non desiderant, cum naturae ex usi sint, cerebrum nimio aggravatum onere superfluorum voluptate quadam alleVent, oculos XHlrgent, ac

simul rigando obtingant: ad haec cor ipsi im liberent tam ab exusta fuligine, quam a tristi doloris sensu, quam exonerat atque exha rit in querelas: Unde poetae illud: Est quaedam flere voluptas,

Expletur lacrimis, egeriturque dolor. Et confirmat experientia, sp ηου δάκρυα τοις mcως προπον ρσι rursum vi coercitas lacrimas, coactum inter praecordia dolorem, consequi plerumque mala ανηγειστοι, mortem denique ipsam. Ut

enim flamma obstructis spiramentis a proprio fumo suffocatur: itas ἁκωοιιοῖσα το ζωον δ αρδε, quae calori iusde . contabescere solet

93쪽

solet, nisi eXcrementa favilla a quae sanguinis ardor commisit,

mature sevocentur.

Quod si tamen intemperantius promtrarint, una eis potest mederi ratio, παιωνιον φάρμαγκον hitarcho dicta in iis quidem. qui sunt όξω, id est, in populo Ecclesia Christi non censentur, praesidio virtutis, sapientiae, institutis atque praeceptis sanioris Philosophiae, eius inprimis, quae πες ιδ ns κά των προς μας pertractat, moralis nuncupata est. In iis accedit auxilium Spiritus sancti, in verbo S per illud essicacis. CI. medicis curantur duntaxat lacrimae sne voluntate, citraque

naturae praescriptum erumpentes, in his quidem, quae ab ali. qua tam internarum, quam vernarum caussarum originem duxerint, earum ἀφαιρε σει. Summotis namque caussis, metipsae lacrimae, quae quasi stirps sunt earum,evanescunt atque Xarescunt, nisi diuturniore mora actionis vehementia, aliquod sui vestigium in oculo partibusque finitimis reliquerint.

Idem judicium est de iis, quae viscerum aliarumve partium conis sensu, aut vi morbi alicuius oculum infestantis, pro nuit, si nec ipsae vim causae induerint neque rationem habuerint του ει- γον los sive urgentioris, hoc est, neque virtuti, neque taθε rει sint. Tum enim methodus contra praescriptum artis invertenda: iis vacandum, morbo tantisper non quidem prorsus neglecto , sed saltem praetermisso. CIII.

Aπογκρουσε tanquam cautione initio opus est ad eas lacrimas quae a venis exterioribus aut modo fluunt, aut brevi post fluxurae sunt. Quae vero per intriissecas fluunt, eae compesci hoc pacto nequeunt. CIV. Quae comitantii deminutionem της επικανθίδες , eas curant Galenus, Averrhoe dc Rhases, praevia tum corporis uniVers, tum

capitis purgatione, insperitone pulverum modice astringentium, Ioin. IV L rege

94쪽

ga AL ΟΜ ALBERTI regenerantiumque carnem deficientem Praeparari autem convenit medicamenta eiusmodi cum aqua decoreonis myrti. CV. Caeterum ut alibi is τοις κρινομέ οις, ita laic quoque respic ibendtim ad id est, quod ' επι το λήιστον, plerumque max ma ex parte, accides Usu solet. Creberrime autem proveniunt lacrimae ex materia, vel qualitatem adepta praeter naturam, Vel justum modum naturae non tenente. CVΙ Vitia qualitatis vasia sunt sed ex aequo omnia corrigenda profligandaque rata illain constante curandi ege per contraria quae

nimirum dote stia intemperantem calorem lacrimarum moderentur, ferociam coerceant, crassidiem incidant ac tenuent, acrim niam retundant, ne radat vias eXUlceretve, salsedinem iitrositatem mitigent, deni lis naturam adjutando auditatem emendeui.

CUIL

Vtraque materia tam haec vitiosa, quam altera illa redundans, non solum e capite, sed universo b ore debito modo ac ordine, perque vias conferentes detrahenda est,&meatus expediundi, quoad morbus&symptoma penitus exschidantur minime interim negle- ista etiam venae sectioile, dum modo, quod repugnet, omnino nihil fuerit, lacrimas vel inflamatio cieat, vel humor foveat invasis C.

Uerum cum morbus, unde symploma hoc dependet, non in totum factus sit, sed continue fiat, aut sit is τα γίνεσθω providendum ne fiat amplius : quod praestabitur, si capite .cerebro ab onere jam liberati suo, 3 exhaustis reliquiis, non permiserimus in posterum supervacua inibi congeri atque Xaggerari, cerebrum imbecilles oculos non octo roborantes, ut appulsum ad se, alimentum melius digerant, sed Madversus novam adluviem probe

95쪽

IX. lCerebrnm roborant, pristinaeque reddunt valetudini qua familiari dote sua ei privatim ingregie juvando destinata esse creduntur, tam intra assumta, quam raris admota ea unicuique lapsa temperies cerebri praescribet. CX. Omne ferunt punctum in enervatis oculis instaurandis, atque

confirmandis auxilia μετρια στυψεως και φυσεως αδγὶ τοτατης participia, inuideui forma pulverum tenuitate atomis non absimilium, eo quod altius impingantur, c combibant humoros imis petumque remorentur ac sistant.

Compertum est inter auxilia ποδακρυτικά in latice qui est vinum igni eliquatum, vulgo aqua ardens dicta nullum praestanistius este, ad exsiccandas eas lacrimas, quae ab impendio frigido humidoque cerebro primordium ducunt, sive capiti applicetur, sive eo lacrimalia identidem de die luantur.

Per autem dissicile est, haud scio an non prorsus αδυνατον, ut caput quod, intrinsecis causi1 sive injuriis maXime obno-Xium est totius corporis velut κοροπνοδ πιον sive fumarium diu saltem, nedum penitus mundum sit atque permaneat. Idcirco duae aliae nascuntur ἰδείοις Θερ τεt κ . quarum una, illuvies per oculos ferri solita, aliorsiim aversa distrahitur Altera salvus deductus materiae intercipitur.

CXIII.

Averso variat pro materiae conditione atque inclinatione, im situs partium opportunitate. Fit autem bifariam, alias αντισσrossualias παροπτρ-tia si uiuentem adhuc humorem iv diversum L a aut

96쪽

aut contrariviri revocamus, inhibito eius cursu hac impactum in in aegra parto an modo consistentem derivamus in loca finitima. CXIV.

In censu ταὶ kντισπαττικων β οβ χοιτων numerantur alvi intestinorumque dili ia, lotiones Sedum, balneae tam aereae, quam aqueae jejuno institutae corpore ad sudationes assas&praehumidas, d ad utentis arbitrium temperatae usus cucurbitarum cum vel sine ferro, vincula injeet artubus, frictiones deorsum successive αquasi membratim procuratae Moderandum autem inter haec, ut

vires conserventur.

XCV. ΙΠαροπτευσε inserviunt apophlegmatismi, vel mansus

αναχον λιασμοι sive γαργας ισμιατα, oris item collutiones, id genus alia, quae non longo intervallo, sed via brevissena per palatum supervacua detrahunt. Sunt qui Ἀρρινοις utantur, immissis in nares haustisve quibus si meo arbitratu liceat, supersedendum potius, cum eorum ductu humores ad oculos appellantur: aut in nares haurienda sunt capite resirpino, ut mox per summa palati in fauces relabantur.

Quod si malum pervicacius fuerit, neque paruerit hisce auxiliis, pravitate jam duratum sua inveteratumque, tum deveniendum ad εσποτα illa, ceu si1ns cauteria, aut temporibus, impressa, singula singulis, ut in lacrimis χρονιωτατοις aut cervici aut eo in loco του βρεγματος ubi suturae coronali veruculata altera ad empendiculam incidit, quem signat medius digitus manus, radici frontis ad summuni nariun insistentis. Dein fontanellae recentium, interstitio duorum musculorum contiguorum in brachiis extrinse-sius impactae, palmari infra alas pacto. Tum παροι- εντησις, qtua Mis ad cavum occipitis una cum carne, seu digitis, seu forci-

p prQbdusa, acu pungitur, ad trajicietidum filum sericum In

quorum

97쪽

DE LACRINIS. Is quorum cetilii habenda & αμυκτικα omni generis, Vincas, ubcuscula & crustas in cute molientia, in collo & pone aures.

CXVII.

Materia intercipitur, si via aditusque ad cerebrum Moculos n. tercludatur, quod intus fit ope eorum, quae tum tenues expirationes, tum fluxiones inhibent Fronti e temporibus conferunt sistentia, c quibus 1 στυφουσα ποιο Tm eximie inest a quibus, siquidem voto non responderint, descendendum ad venarum sectio

nem retro aures positarum.

Est ubi lacrimarum materia prorsus Venenata est maligna atque perniciosa, ut in tu Veneres, bariolis, natura corruptos humores sua quadam vi ad oculo relegante hic ergo pernicies retro agenda non est, sed cavendum selum oculis, ne quid detria menti ex humoris viros praeterlapsu capiant Illic contra η eiusdem inhibenda protinus omni studio, ob praesentaneum discrimen, quod visui inde imminet Proin eorum usu interdicenduiri aegris tum est, quae ad cutim pellunt, ut Guajaci 2 alisancti a Guajaco illincti, ursae parillaea radicti Chinarum

99쪽

QUODLIBET ARIIS DISPUTATIONIBUS discutienda

Doctore Medico Praeside.

An fistulae lacrymali cauterium actuale pparistis d. 7. Februarii a. 17 8.