De curandis hominum morbis, epitome praelectionibus academicis dicata

451쪽

t nos, primo Inter relationum clini arum nostrarumn libro descripsimus , - vel a saccis vesicae in Contantibus, Per spasmodicam ne inae in lem modo librarim eiusdem Contructionem prodoctis, - vel adeo Aiormali pavictis vesicae posterioris ac in simi , prope

ectum intestinum, descensa, aberrat, - lOD SC Veroninus vitia hujus organi localia distinguit. Tantis quidem sub dubiis, nil externam hypoga Strl-

ae regionis Stapra pubem explorationem confragimus, atque haud raro vesicam , qtiam vis ob urinis minime 2XPansam, Pelvis e Cavo prominentem, mole nuclam, digitorum impressioni, sub sensu aegri plerumque D Ulio, interdam ingrato, resistentem, draram et quuSi CAllo Sam , aut vero luberosam reperimos. Vel Sana S luondam, sed partus frequentes expertas Apiad m lieres, post mortem, saepe latior, ne latere Utroqtae in duo quasi diverticula expansa, vesica urinalis invenitur. Nostrum , cum in Italia degeremias, consili iam

Circ A morbona , quo femina juvenis atque formosa laborabat, Genune desideratum fuit. Η nec viri nobilissimi, sed optato haerede destituti, dilecta conjux, eX praegresso in pelvi incendio, tumorem diariam, minime dolentem , super pube late extensum, nobis obtulit: Iucte callosa omnino durities , prout singilla morbi , tam Sublati, quam praesentis, sympto mala debitumque partium aliarum examen docebant, omnem Anteriorem Vesicae parietem pro sede agnovit. Cum Vero

Partis jam callosae resolutionem haud amplius Sperari Posse nimis pateret ; familiae illustris atque an X id equaestio medicis proposita fuit, scilicet: μ num s Ubiam tristi aegrae positione , haec ipsa , sine misjore

Vitae propriae periculo, conceptioni se exponere uri de retin- Cum autem, extenso magis magis trie utero, e Sica, t 'm Anteriore , quam posteriore sui Parte com Pressa, Urinctui suscipere nequiret atque , hac omni in

SACCOS ejuS laterales compulsa , violentiam , illi faciles Mne8 tam . praevideri juberet; vespons iam medici Pro 'POSil de quaestioni unanimes negatiotim dederunt. Al quii Rec ipsa, brevis licet, historia, nodo, in constat tali ODQ

Prosessori, tum nobis ipsis oblato, feliciter solve Udo, Par esse Iidetur. Nobilis nempe Medioliaueu Si S , Ss

452쪽

circiter annorum , nspectu robustus ac sanias niat i liu ui , penis erectione privatus , a decem jam annis , paralysis specie ad vesicam, et simul ad intestinum trectum laboraverit ; a qua crinque lolii illo in rece- Pinculo collecti copia nec hypogas tricae regionis ele- i ationem pyris armen arit alium, nec tillum in ea repletionis morbosae incommodiam persentire solebat. lQuousque interim hic morbus durave at, tum Cathe teris, tum injectioniam in vesicam, frequentior HSUR fuit. Quod si arilem Parietis oesicae anterioris sui in Genuensi illa matrona) vel a praegressa phlogo Si, Vela causis Aliis , Data callositas, hoc viscus, ne pubem versus dilatari potuerit , impedivisset ; omnem certe illius , Dimis ab hirinis repleti, extensionem, in rectum intestiniam agere, atque comprimendo, istius paralysin , nisi producere, Saltem Brigere. OportUiSSet. Cum tamen saepius nec dictu mali, tam profunde latitantis, exploratio, ad indagandam ejusdem nulti-rtim suffliceret; instituta apud viros per intestinum rectrina , - nprid Sex iam sequior ira , Per vaginam it qui Sitio , clariorem utique di agnos in hinc inde exhibuit. Fateri interim oportet : vitiorum Vesicae, Sic Ut

aliorum bene multa , ita et eorum , de quibus hic Sermo e St, non Pniaca, j adici iam, vel catheteris, vel digiti chirurgici depositionibus innixum, vix non omne

Qtiam parum igitur auxilii , provecti jam multum

est ne morbi, prue sentem relentionum ad ordinem spectantes. admittant, Vel sponte elucet. Spes interim sortis medicae scientiae qMondam futastioris . non omnis deponenda ; et, quam nobis anatomia pathologica lu-pem, non inna copiosis Petro ab nevis, accendit : ea, collatis undique observationum practicarum radiis, indefessim ulque solerter augenda est. Maxime Vero in exorientis ad vius Orinales, vel earumdem od vicinias,

morbi curam , jam alibi expositam f3. CCLXII.

CCLXVIII.), oculus, ne proscindas ille nimis radices signi, mature satis convertendus est. Praeter indicata, citatis vix in para graphis, artis subsidia, morbi impetu primarii satis jam devicto , retentioni ad vesion m DUCOSO- lymphalicae, tum calomelas, refractis in closibus , tum repetita caloris moderati semicti O, DO-

453쪽

abili eram si iactu opponuntur θ. DCCLXXIV. in . De

jrthritides ad verenda aberrante, at liae de rheumati- mo , vesicam Urin diem Hrit mediatiam lumbalem, ne i oorum, qui hanc Adeunt, matrem, Prae aliis inse- stante, ejusque Se Cretion CS mucoso - lymphaticas , in raro priam hujus receptaculi perniciem , pei Vertente , non pauca, tiam aliorum practicorum, irim nostris in fastis, occurriant ,- nosque, ne hanc quoque morborum2ausam , suti S frequentem , Praeterv id CBDIUS , ne methodum medendi huic ipsi magis congruam postponamus , advertunt. De cruoris , tum in cavo, tum in vagis internis vesicae coacervatione, utque de rerum ratiarum morbosis hon in organo reteritionibus , quo loco haec spectant, di S Serem I S.

f. DCCCXLI v. Retentiones glandulae PVOStatae. Post ea , quae de glandia lae Prostatae inflammatione , stipparatione ne morbosa duritie quondam pro

tulimus igJ. DXXXIV. DCCLXX.), ac post illa, quae

Inte Pretalionum clinicarum P. f. his superaddidimus, non multa, qUBe magis ad chirurgium non spe etent, de hujus glandulae retentionibus mucos O-lymphaticis a nobis dicenda super, iant. Quamvis prostatam tribus glandulosis a lobialis constari , ac medium ex istis , scilicet minorem posterioremque , loco vasis deferentibias ipsique vesicae intermedio positum, subinde dolere , tumere, Deminem hodie luna latuerit: non ita pridem tamen scriptoris Angli industria, medii hujus lobuli sub statu sanitatis consor mali O, pro dignitate, quam liubet, majore, clarius descripta, et hujus structurae in ejusdem particulae atque ipsius vesicae in morbos auctoritas DC curalius exposita fuit. Haec igitur pars media et Posterior prostatae, nisi medorrhoeae perverse truciniae, Aut vero stricturarum in Urethra esse cita , ante senilem aetatem Vix unquam morbo se adficitur ; ita DC ctutem , Octogesimum usque vitae ad annum, viri modo pari cimedium glandulae hunc lobulum illibatum nee mole nimi S auctiam aut duriorem conservant. Quod si juniore in uelate, ex specifico contagio , nee non ex med Orrhoea, hujus ostiae tu insecula, injectio uiam Vet Odditi ingentium, equitationis hoc sub moibi studio im-

454쪽

petuosae , noVi alque violenti concubitus, sub eodem Suscepti, aut venti frigidioris, genitali cis admissi actio.

De SUPPre S SH, membrana mucosa, quae rarethram et

collum vesicae investit ni arie defendit, effluvio morboso cohibito, inflammetur, trimeat, ne nixu S Bd UPἰ-

Due excretionem inhoriosam mojores ne ViX Non Continuos excitet: tiane et prostatae, pars Mna Vel alte PB,

potissime Sinistra, Vm tomatice adsiciliar, trimet, atque Iotii mittendi difficultatem sta pra modum nraget et e Xa- sperat. Solis forsitan laletalis iis Prostratae lobulis a tumore prehensis, dys Uriae gradus, quam Si Pars media hujus glandulae , ad vesicae colliam Us Irae e Sten-SRe , turge ut , minor esse consuevit. Accedit et istud, quod, si pars prostatae lutei Alis una prae altera tumeat : obliquam haec ut ethrae se sitionem ac directionem indiscat. Maxima vero et perfectae urinae SVP pressioni juncta violent in erit , totius tibi Prostata etiam Or Conspiciatis , Omni a latere ore thram , jam aphlogo si angustiorem, comprimat et claudat. Ast Vero et glandulae illius iobulus medius atque posterior, Vel solus, ubi plurimum et ad colliam vesicae ras Irae, durus ac tumidus, Don modo ostium istius in sarcit, sed altius et profunditas progrediens , ut noS quo JUe mediante exemplo rariore in cliti icis sit 1 Pr talionibus docia imus, Vesicae membranam internam proprium in avram, ira Agno tumoris Volumine, urget atque hace membruina Malutiliae meciem, vel ipsi catheteris in vesicam introdrictioni adversum , constituit. Lobum Prostatae lateralem sinistrum , ex incognita hucusque ratione , saeptias Prae dextro tumere at arae adeo subinde cum ipso lobo liti jus glandritae medio, Vesicae in cavum Penetrare , experientia docuit. Ipsa tune Vesicae inturna facies, hoc loco aliquando, sub acerbis ab ultimis urinae paucae guttulis emissis, doloribus, quasi erosa detecta fuit. Liaud raro , d Um Urethraestrictura mature satis ob arte devicta suit: tumor quoque , ad prostatam ejusque ad partes laterales ob illa inductus, si in ut disparuit. Est, ubi urethrae strictura tumorem pro Stalae ipsa indu Xerit; - est ero quoque, ubi haec glandulae istius adsectio, imminutae diametro tirethrae ansam porrexerit, magnique in artis exercilio pou deris, quo haec ordine quondam inces-

455쪽

ABDOMII1LEs 4,3ῖerint , quam is ardua saepe , distinctio est. Vel ex

prostatue tumore, vel ex urethrae strictura , Vel ex

utrisque simul oriatur urinae mittendae difficultas , retentio : ipsam adeo lolii secretionem haec obstacula tandem imminuisse, in pluribus sunt visa: quod nempe magni tu omne systema, ac sorsitan ipsius in calculi urinalis , apud praedis positos, generationem influxtis,

phaenomenon , ex collecti ac Stagnantis , partim in Nesica, partim in ureteribus, Partim autem renum in

pelvibus, lotii copia, per compressionem ulteriori hujus lixivit secretioni adversa, derivandum esse, nos quoque censemus. Sed et aliud mali genus, praeter hoc

Vilium , et praeter vesicae extensionem, ad paralysin .US liae, nimin D, EX Urinae, quamcumque denique ob Causum, excerni impeditae, Saepe acrioris , stimulum continia iam in membranam mucosam atque in fibras

hujus receptaculi musculares , subnascitur , ex indu-aeta tandem ab isto parietum vesicae SVissitudine ac trigiditate , contractioni spontaneae hujus organi COultraria. Sub quovis prostatae tumore Atque incendio . quantitas muci, puriformi materiae commi Sti, tenacis, in filos ductilis , et copia urinae emissae fere BestriR-lis , secernitur. Major interim inflammatio, ad ipsam tandem internam vesicae superficiem ac parietes istius,

aut in veram cystit idem 3. CCLXIV. in transitura, et

huic secretioni morbos e snem, non pariam tri Stiorem, imponit. Ubi nulla in urethra constrictio praecessit tumor pro S intcte, ex causa quacunque eXortia S, Primo in morbi stadio, tantae quidem molis symptomata necdum praesentat : sed modo in urinae eXCPelione ,

potissime sub corporis hae vel illa positione , dissicultatem progenerat ; haec interim mittendae urinae tarditas ac dimidia quasi impotentia , morbo quidquam Seue Scente, augetur, ac tandem iri persectam ejuSdem suppressionem degenerat. Hanc Dixtas frequentes semperque fortiores et parturientium illos vix non aemulantes , in obstaculi sedem directi , Sequuntur; atque tum in ista , tum iri reliquo urethrae canali, Sanguis congeritur ; ardor , perinaei sub attactu dolore S, excitantur; secretiones morbosae Succedunt;

atque his, tam in ipsius urethrae parietibus , quis me Stra eosdem, tu ductis, strictura sormatur 3. DCCLXX.),

456쪽

l. RETENTIONES M. L.

atque phlogosis, ad ipsum vesicae collum saepe pro- Paganda, promovetri P. II ilne rerum statum tam Ce- reolias, catheler, in D rei liram missus , quam digilus iano introductus, confirmant 3. DCCLXX. ; nec ratio ibi est , cur ex Recentiori bris quidam hoc Vltimum , per is

intestin tam rectram , e Xamen, ut Sta persitatam , PCjece - rint, sol tam Iiae in cereolum, cui tamen Sctepe, dolori S inmorisqUe in rarethra Patione, accessus Vix non omnis denegatur , fiduciam posuerint. Quoia Sque Pro S inlae I iinflammatio, donec ejusdem sti Puratio se ita nitar, Con- ltinuatura sit: difficulter praedicitur ac, aliarum glan- dularum exemplo, haec ipsa, praeparando in Pure , t quamvis hic exitias a dispositionis corporeae ac febris irationibus dependeat , saepe lentius procedit. Pro ut i

vero jam indicavimus 3. DCCLXX. ) , pus factum , i

varias sibi vias eligendo, nunc in rectum intestinum, ii Dranc in urethriam, Dranc vero in telam cellialosam, sibi vicinam, depletur; novas, hoe Ultimo m CHSU inflammationes accendit, ac ominosas miseriis fistulas lpraeparat. ΙΙaud raro ulcera ad prost Blum relictR , i cn censiis Squamosis , sanguinem facile fusuris , loceasionem largiuntur. Duritiem aliquando tumor pIO- lslatae, nisi prius urinae ne alvi ipsius, per compres- isionem intestini vecti mechanicam, lethalis, insignem contraxit , et medius, aut et lateralis, qui ad ve icae tCavum usque ascendit, iobulla S, Saepe praetumidus, quasi ero Su S atque squamosus comparuit. Perinaei

inflammationem, ae seroso lymphaticas si per eo Collectiones, hoc a morbo inductas, culter analomi custa e perivit.

Ordinis quidem electi gratia, morbos prostatae jamnia te hac descriptos, hic iterum, alio nempe sub aspe- Ctu. depinximus ; sed ratio non est, cur ideo medendi

methodum, sub iisdem indicatam, et J. DCCLXXIV.),

Pro sua pala pertate, jam satis expositum, repetamus. Eodem nunc modo cum morbis genitalium, sexus ta in irilis, quam muliebris, pro parte nempe, quam his ibi retentionum mucoso- lymphalicarum sub oi si ineas Sumunt, procedemus, eosque breviter et, ne Cinm- ibem recoctam offeramus, hoc solo respectu de Scit hemus.

457쪽

s. DCCCXLIV. Retentiones genitalium uirilium. - Releu

Parentum e lumbis fons vitae filiorum , - sed en dem e scaturigine vel pleno nimis alveo redundet , vel ripas, quibus cingitur, ipsemet pes Sum det in mortis quoque ex illis propriae unda fluit. De gotior hoea

rae seminis vel nimii, vel immaturi , vel serotini effectus jam satis exposuimus; ne de caUSA moi hortam, huic ipsi e diametro opposita. nostroque saeculo, Di Silonge late irae regentis ad litie auctoritas nominis nobis imponat, rarissima alio Politiae nempe medicae, in opere, non absque multor tam licite glebae adscripto- Ium scandialo, qriod hae in Epit Ome renovare evitabimus, non minus jam egimus. Superest igiliar, ut QReteras in viis apud sexum Mirilem seminalibus retentiones mucos Ο- lymphaticas, breviore saltem, prout res postulat, Subjiciamus examini.

Ac primo quidem Masa Nermatica, tam arier OSA, quam VenΟSR, quae, Sociis Cum nervis atque vasculi Stymphaticis, abdominales per annulos vel descendunt, vel a Scendunt, ac peritonaei a sibi is cellulosis amice

partimque pampini formes in amplexus nec trantur: qMRm is ea. sub statu sanitatis, superatis modo ab dominis confiniis vasisque deserentibus D Opta , me malici titulo funiculi superbiant; sub adversa lumen valel Ἀ-dine, haud raro auctoritatem sormamque m ΟΓb OSRm eamdem, haud paucis certe aegris itine Si Am , USUrpant f. DXXX l X. ). Sic nempe, exorto te Sti S SRI CO-mate ac funiculi spei matici eidem contigui sub tumore ac duritie, quamvis morbosa haec externortam genitalium constitutio abdominalem ad annulum necdum pertigerit: ubi dolores diuini ni ne Velio mentes, ad lumbos et ad hypogas trium forsitan pruecesserint; su-βpicionem hi ipsi, ne quoque suPra hoc annulo similis, morbosus nempe, funiculus latescat, non injustam, .ed aegri quondam illustris, Ticinensis, nee non aliorum ab exemplis confirmatam, nobis movebunt. Primus ex istis, vir illustris, quadraginta Sex annorum

458쪽

Circiter, Optime nutritus, atque sat leviter vel media lsula hieme vestiri, - mox aul IN S uScepto a frigore,

foco ardenti, per horas, lumbis exponi solitus, de ldolore tundem istorum valido conqueri coepit. Hac licitia Lagitiis rheumaticae sub forma, Beger, quin ejuS dem scinctiones principales multum abhinc laesae vi- iderentur, et 'lia in febris accessisset, aliquot per heb- domadas lecto detentus ac rudi ter vexatus fuit. Etsi i ero abdomen, multa hucrisque pinguedine turgen S, lis orbosi nihil tactui osse Dret; dolores tamen haud raro la lumbis ad pelvim Usque, sinistra in parte, vehe- lmenter saepe Urgente S, descendebant. α Num tumor, aut vero suxus vasoriam haemorrhoidalium . - niam l irinarum sedimentB Suspecta, aut num morbi quicunque alii praecesserint Τ D. . . t tam a nobis, tum ab eximio in Ticinensi academia chiriargine praeticae ProseS- Sore, interrogatias aeger: talia sibi ian sciam in vita lContigiSSE, Constanter negavit. Interea morbias, quoad

erum sui Originem, nisi, argumento probabili, rheu-

nauticum, medicis hia Crasque ignotuS, Continia o Bd Bu- sCtUS atque tam ali OX, ut somniam atque Dii tritionem Corporis, prae dolorum Vehementia, omnem arceret, liebrimque sibi leti iam ad sociaret, redditus fuit. At- lqui tunc modo tumor conspicuus, oblongus, Sinistra lin parte abdominis, a lumbis oblique pelvim versus textensus, tactui se obtulit. EDemate quoque, praeterlinulta, quae lite indicari in genere sunt vi Sct, prae-l Scripto et, ju Ssu medicorum, non ultra, quod aegro lPrae placuerat, cubiculari a famulo, sed a chirurgo, injecto: oculis istius insignis mox sinistri testiciali tumor, qriem, pudicus nimis aeger, medicis hucusque innxie Celaverat, atque tunc adeo his ipsis ulterius ce-ilari jussit, se obtulit. Sui interim ossicii non ignarusLicce chirurgus, ea, quae stupefactus dete Xercti, ea n dide medicis expostait, simiai segri, ne dem Um propriam in perniciem niteriore stan cum reticentia Conferret, conscientiam movit. Iustituto tunc tumoris ad testem aegri sinistrum examine, siarcocele hunc insigni prorsus laborare, nec tiamen eo im a uilis fiant, Cialtim quoque mormiaticum, abdominalem usque ait

tam tribti rerum positione, operatio tumoris morbosi

459쪽

chirurgica, cum fasciolae, funiculi, vel soli arteriae spei malicae, infra annulum, pollicis longitudine minime morbosae, applicandae Occasio nequaquam deesset, locum prudenter haberet Τ quaestio nunc mota quidem, - Sed EX eo, quod tumor dolor icie stim-mus sinistri ab dominis, ad pel Vim Usqvie e X tensus, spei malicorum vasorum, abdominali an uiato superi O-rum , carcinoma latere , timorem huec operatio eo majorem nobis incusserit: quod celebris Collega noster, cum sub positione sex Regrorum Alior tam fere simili, testes abscidisset, illorum Vero a morte, cito insecuta, alterum magni voluminis funiculum, a pelvis regi Otie ad renem usque ascendisSe obse I vavisset, hos que sciri hos os vasorum Spermuti Coriam tu mole S , in mus eo Ticinensi pathologico conservandoS nobis amice tradidisset; omni a manu chirurgica pr3e Stando Buxilio renunciandum esse , utrinque sonet risum fuit. Ae revera, cadaver aegri, de quo trie Agimus, post paucas septimanas, crudeli sub dolore peractas , ad apertum, tumorem librarum quindecim, Scirrho sum et jasnjam carcinomaticum, vasorum Spermatico i iam Aboriginibus omnem eorum ad ann talum abdominalem de Scensum insequentem, ambientem, ac Vicinis Cum partibus unam in massam concretiam , nobis exhibriit Plures. in fastis chirurgicis , observationes ejia S dem

indolis exstant ; quae igitur observatione S priusquam de testis, evidenter morbosi, reci Sion e Cogitem Us. SUmmam nobis superiora annulo in vasa SPermatica, sol sata et ipsa morbosu , attentionem commendunt. Quas hucusque retentiones mUCOSodymphalicas te inlae cellulosae, vasa sper malica abdominali SuPer annulo ambientis, vel ex irritatione conspicua, vel ex ipso ineendio, saepe Chronico, contingere monuimus: hae Omnino frequentius eumdem infra annulum , vel an funiculum proprie sic dictum SPermaticum, Siah inflammatione subinde ad annulum Vere Strangulatum ,

Vel ipsum ad testiculum, vel utrinque prout ij. DXXI . ,

d0cuimus, sub nominibus partim BbSUrdis, Maricο- cetis sive cirsocelis, sarcocetis, hydrocellS, tam aculi, quam chronici, aut demum Sub illi 3, Si atomiali, , cirrhi, bdaliduni, non aquoso Solum, sed simul Ribuminoso liquore gravidarum, ori utur, nique ei-

460쪽

1ectus et causas, tum alibi jam satis expositas DXXXIII.),tti in alio huius operis sub capite commemoraudas, f

Quamvis autem , Sectionum an atomico- pathologica Ium testimonio, tum uasa des erentia, tum ipsae Semi- Hales Des Illae, a statu normuli subinde aberraverint: Ac prima quidem ex istis, nunc Penitus Occlia Su, in-UMPH tu, CBllo Sa, nunc exorbitantem, inaequalem ac ltu herosam in molem dilatata i me a locele in , - Ve- Siculae autem Spermaticae, nunc prorsus deficientes, NUDC Gucili, HS in proslatam adapertis destitutae, nunc liae quo minores, corrugatae , Rut Vero, ex testicia lo- lrum, Vel Prostatae, vel colli vesicae, vel intestini recti Pia egi esso incendio simul inflammatae, vel suppura- liae, vel justo duriores, vel, quod et nos bini S in exem- lPli S COD SP eximus, sciri hosae, vel strumosae, vel de- lmiam calculosis concretionibus repletae sint visae; ac licet multiplices istorum in opus generationis apudVHOS effectus esse oporteat, celare tamen nequimus: thas internorum genitalium a statu normali aberratio- De S, in viroriam cadaveribus detectas, sub vita illo IIII, SI epe nulla, aut Sallem nequivoca valde, sui signa edidisse; ac, positis etiam his signis luce cla-a otii bus, arti medicae, his Vitiis mederi, concessum

haud esse s f. DXXXIX. ).

Eadem fere medicae scientiae subsidia interna inopia Plemit, ubicumque ad testiculos, epidi dymides, funii ulum Spermaticum, lymphae, sub inflammatione quon- l

barum partium paren chyma jam plurimum in farctum, litis tractum, Concretum, condensatum, indurat Um, ni ori an sua organica jam nimis recesserit: vel ubi lancinantes jam dolores hos tumores hinc inde perfoderint; vel ubi venae spei maticae in praegrandes varices exten Sae, H proprio cruore, omni quasi in illum imperio Spoliatae, laxe pependerint; vel ubi hydrops estis, aut simul funiculi vaginam vel maxime reple- erit; vel ubi hydati des has partes clandestine ob Sederint; - his omnibus in casibus, medicina interna lnihil , ctilier interim chirurgictis , nisi tardius Remulo jam abdominalem super annulum progresso , in UPum Voculus, partibus scilicet morbosis, quae totius