Josephi Eyerel Commentaria in Maximiliani Stollii Aphorismos de cognoscendis et curandis febribus

351쪽

suspicabatur, forte vomicam ingentem hepatis hie latere posse. Verum aperto cadavere sequentia invenit. Ventriculus erat ingens, flatulenta materia distentus, & a binis suis orificiis pen dulus tam profunde deseendebat , ut fundus ventriculi tribus tantum digitis transversis diLferret ab of e pubis. Omentum ventriculi fundo nexum, & colum profundius adhuc detria. sa fuerant; hepar luridi coloris apparebat, durUm, exsuecum, ultra limbum costarum dextrarum multum prominens , scirrhosis tuberculis asperum; sed nulla vomica in hepa . te inveniebatur, verum venae portarum rami per hepar dispersi admodum distenti erant; si. militer & venae omenti, mesenterii, intestinorum varicosae inveniebantur, & sanguine turgidae, licet reliquum corpus in omnibus partibus appareret eXsangue. Verum tumor ille in illo dextro apparens erat fundus Vessecae sellete , distentus contento liquido , ad osilium dextrum usque pertingens. Continebat

vesica fellea plus quam libram liquidi limpidi, inodori, saporis leviter subsalsi, parum subviridescentis; simulque calculos plurimos diversae magnitudinis, & figurae , qui extrinsecus crustam duriorem albam habebant, diL

352쪽

fracti vero in meditullio continebant materiam admodum flavam, sed molliorem. Ρostea legit fidelibus observatis constitisse, saepius vesicae selleas repletae, & protuberantis tumorem pro abscessu hepatis habitum fuisse a fateturque Petitus, consilio instituto inter plures medicos & chirurgos, tumorem similem omnium votis habitum fuisse pro abscessu hepatis, & ipsit traditam fuisse prs vinciam aperiendi hunc tumorem. Verum discissis jam integumentis subsidere incepit ille tumor, unde egregius ille chirurgus, similium casuum antea observatorum probe meismor, ab ulteriori sectione abstinuit; praedixitque brevi per alvum prodituram bilem, quae in cystide fellea haesertat accumulatu. Vix applicatus fuerat apparatus chirurgicus vulneri. integumentis abdominis infliecto, quin aeger copiam bilis Viridis alvo deponeret, &intra pauCOs dies convaluit.

Exieus diversi absces s lepotici.

353쪽

ex aphorismo 27s patet, hepatis suppuratisa iunt, sui licet ante & post abscessus rup

turam.

a. Ρure intra hepar adhuc conclusopbtΘ- sis hepatica oritur. Pus enim relictum in lo. CO clauso augetur continuo , vicina consumit& erodit, quod longe magis adhuc obtinebit in hepate, cujus substantia adeo mollis'&Diabilis est. Imo & pus omni nota bonam hepatis substantiam consummere posse, Ob. serva'it Dieme; broec ius. a In cadavere enim invenit hepar vastae admodum molis, eX quo , licet boni coloris, & integrae substantiae esse videretur, eduxit undecim libras civiles puris albi, bene costi , & non foetentis. ab Diemerbroeeh. Amt. L. L cap. I .

Illa mala , quae fiunt, dum hepar a purulenta vomica consummitur, partim pendenta resorpto pure, caeOchymiam purulentam sanguini inducente; partim vero ab impeditis illis functionibus, quae a visceris hujus integritate pendent. Quotidie enim augetur puris collecti copia, unde immani qnantitate quandoque in hepate collectum fuit in vena

tum s

354쪽

tum, sic ine distrahendo & premendo partes

hepati vicinas plurima mala producere poteriit. Unde Aretaeus a) inter symptomata suppuratum hepar eomitantia, numerat dolorem acutum ad jugulum usque & summum humerum pertingentem , quia diaphragma, & ipli nexa pleura distrahitur. Ρraeterea pus illud in loco calido haerens, conquassatum respirationis motu, tenuis, aeriusque redditur, &facilius adhue Venis resorbetur. Febris hine oritur hectica, partim ob lentam visceris destructionem, partim ob continuam partium suppurato loco vicinarum inflammationem.

uo minor ciborum , eo major potulentorum, imprimis acidorum desiderium in ulo cere hepatico laborantibus observatur; id quod naturae medicatricis molimen esse videatur; cum enim partim labrilibus horum aegrum commotionibus, hisque conjunctis sudoribus profusissimis humores corporis dissipentur , exque illo magna copia eliminentur, partim vero putrida & aleatina in primis viis ex. crementa haereant. Eequid naturae magis con

355쪽

sentaneum, quid illi salutarius , quam ut deperditi humores multo potu restaurentur, Asterimonia alcatina acidis exstinguatur. a

a) Theodor. Gulielm. selirii der. Commetati medica de phthysi hepatica. p. a X. Gotting. 1783. ,

Verum icterus simul aderit, si abscessus mole sua premendo impediverit bilis cystice

liberum exitum. Anxietas autem summa adest, quia a tumente abscessu, vicinis vasis per hepar distributis, compressis, sanguinis venosi abdominalis per venam portarum transitus impeditur.

Urina autem saturissimi & obseuri eo. loris, imo fere nigri cantis fit in pessimo ictero, vel etiam, dum putridum illud, & am ut cosum liquamen consumpti hepatis sanguini

commistum per urinam eXit. Putredine autem nata extricatur ex hii.

moribus aer, & elasticus redditur, & flatulentam abdominis ercpansionem facit, quae tympanitis Voeatur, quia percussum manu abdο-men instar tympani resonat. Sufficit hic notasse. putredine nata in visceribus abdomina. libus , talem eXpansionem abdominis fieri paulo ante mortem, pessimo semper omine; &Vol. II. Y uua

356쪽

quandoque cito post ivortem fic turget abdo. men , ut fere crepet; uti saepius in cadaveri. . bus hoc morbo defunctorum vidit Sisietentus.

Sic etiam videmus cadavera submersorum animalium , dum putreseere incipiunt, tumidissimo abdomine emergere, quod paulo post. erepat, & horrendam mephitim late diffundit Ultimo tandem, consumpto hepate, putrido, amureosa sanies per intestina ruit, &per resorptam hane putrilaginem totus sanis guis distblutus , & putrefactus per vasa meis seraica in intestina exit. Talis solet esse funestus exitus phthisis omnis ; & in hoc casu

tanto magis, quia major putredo adest. Unde & Aratius a) in hoc casu monet, quod, si male olentia putredinis instar per alvum expellantur, tunc & acria febris Oriatur, Omnia in deterius rnunt, carnium fiat colli quatio, pulsus parvus, respiratio difficilis, ct non multo post vitae finis imponatur.

uamdiu nondum magna puris copia in hepate collecta est, nec diu ibi liaesit, nee magna corrupti, adest, aliquid sperari potest: verum ubi a pure retento, & acriori reddito consummitur totum hepar, facile patet,

357쪽

nullam spem superesse, nullam medelam haberi, ad superanduini tale malum. In morbis autem incurabilibus medici adhuc illud officium superest , ut mitigando symptomata morbi tolerabilem magis vitam miseris aegris reddat. Sed & hic parum praestare potest ars. Anxietas enim molestissinia te. niri nequit, cum expediri via sanguini veno. so abdo in inalium viscerum per Venam portarum non possit. Sitis inexplebilis nullo po. tu sedatur, ob putridum fomitem, cujus malignitate quotidie augetur. In initio acida grata, multa aqua diluta juvant, ut succus citri,

RUrantiorum, granatorum, acetum, spiritus

nitri dulcis &e. Sed provecto magis morbo, nec ab his ullum amplius levamen, & a potu ingurgitato , dum distenditur ventriculus,

augetur anxietas. Nulla autem cardiaca sum. mam illam debilitatem a putredine natam te. Vare poterunt. Unde sola mors tot malorum finem facere valet. a. Alius exitus abscessus in hepate nati est, cum membrana pus coercens, puris copia, vel aerimonia rumpitur, & pus in abdominis cavitatem effunditur. Id autem contingit , si abscessus vel inferiori jecinoris par. ti insidet, dum partes sibi proximas illoque I et in-

358쪽

34 inferiores corrodit sanies, atque perforat ;vtit si puris collectio in alio quopiam, praesemitis superficiei hepatis gibbae loco praesto est.

in quo autem casu ruptura raro fit ex sola telioris corrosione, sed & plerumque ex simul praesente magna ejus quantitate, eκ subitaneo validoque aegri motu atque nisu, aut vellemente in locum assed tum pressione; vel tertio effundi in cavum abdominis potest lanies, si internam jecinoris substantiam corripuit suppuratio, eamque fere totam exesit eousque, ut materies sit eXtersae hepar cingenti membranae proxima, quo fit, ut & haneis pissime perforet, sicque tandem in illam ea. vitatem erumpat. ab

Ante disruptionem abscessus aegrum pleru:rique vehementior febris eXacerbatio coria ripit, dolores in loco assecto augentur, &subito postea strepitum in vomicae loco deprehendit aeger, tuncque multa nova incidunt symptomata. Non raro enim statim ex disruptione, si magna puris copia effusa est , animi deliquia observantur diuturna, adeo foristia es periculosa, ut syneopum nomine voca ri

359쪽

34 Iri Morgagni a istas teipothymias

non raro mortem pedissequam habuisse tzstatur. Vasa enim hepatica antea a vomica eompressa, nunc pure elapso exonerantur, & san-gnis majori vi in illa irruit, nec raro enim ipsa disrumpuntur, quum plerumque a sanieleontactu fere semiexesa sint , tuneque magna sanguinis quantitas in ipsum Abdominis cavum elabitur, quo fit, ut cerebri, reliquarum partium stiperiorum vasa nimis subito evaeuentur. Ascites purulenta novo a1siduo pure estuso, febris phthysica, & corpuris contabescentia ad summum usque gratium augentur. Facile patet tale malum pariteritis nabile esse, neque & hic curam pallia. tivam multi boni facere posse. a) Murgagni Epist. XXXVI. N. 3. Non raro pus rupta vomica in intestina transgreditur. Solet autem linc tripli ei modo fieri. Ib Si locus abscessus in psrte hepatis concava potissimum , atque pus exesis finibus meatuum biliosorum per ductum hepaticum in intestina, delabitur. a) Abscessu ita sito, ut ejus superficies intestinum quoddam contrectet, huicque acerescat, sanies ' ab-

360쪽

scessus membranam intestini etiam tu. nrcas, arrodit atque perforat, & in tubum

intes inalem effunditur. 3b Eadem possunt contingere, si abscessus superficies tunicam

ventriculi externam attingit. Varia autem sunt signa, ex quibus hune exitum prognoscere & cognoscere valemus. Initio quandoque aegros sopor corripit, creberrimi horrores invadunt, tuncque vehementissima ventriculi & intestinorum symptoma- taurgent. Dolores colici, non raro nausea&conatus vomendi,posteaque ipsa materiae saniosae, amurcosae, putridae, subinde sanguine permixtae per os ejectio. Una cum hoc vomitu,

vel absque illo murmuratio in intestinis contingit, posteaque alvi excretiones saniola & foetentes erumpunt, quibus non raro &sanguis,& frustula hepatis evacuantur. a) Cum quibus omnibus vehementiores febris phthysicae eXacerbationes, profusissimi sudores, debili. ias summa, & omnium virium jae tura, anxietates inexplicabiles, & in dies inerescens

amauiatio advertuntur. a) Bianchi histor. hepat. T. I. p. 371.