Josephi Eyerel Commentaria in Maximiliani Stollii Aphorismos de cognoscendis et curandis febribus

441쪽

Eandem animadversionem: vir Cl. Theodor Sciroeder propositit, atque exemplum trustis hujus eventus adfert: , sangit modo animum memoria juvenis, optimae sanitatis specie praediti; in cujus corpore Omnes ae singulae functiones rite procedere videbantur; qui etiam adversus quaestionem de ejus valetudine nunquam hanc esse non optimam re- spondebat. Aliquando vero rarius de praetervolitantibus in dextro hypochondrio doloribus ex attactu praecipue vel pressione conquerebatur. Nihili vero illos testimavit, diae- tam , jam satis lautam, ne in bilo quidem

commutavit, & istorum dolorum caulain potius in flatibus, quam vero hepatis vitio latere credidit. Post duorum autem annorum intervallum pungitivi isti dolores vehementiores evaserunt, intumit hypqchondrium dextrum , habitus hucusque floridus evanuit , &hucdum occultus hepatis abscessus in manifestum commutatus aegrum intra anni intervallum consumsit penitus , dum in amplam magnitudinem accretus abscessus ruptus materiem in abdominis cavum effunderet. ,, a) Theodor. Seliroeden de phthisi hepatiea. p. 7 I. GA.

442쪽

Signa in ammati ventriculi. Signa, quibus inflamimatio stomachi ab aliis aliorum viscerum inflammationibus dignoscitur, sequentia sunt: I. Febris acuta continua, quas Omnes inflammationes alicujus momenti, imprimis in visceribus, comitari solet. 2. Dolor ardens, fixus, pungens in loco stomachi superiorem & anteriorem abdominis partem ventriculum Occupare, pro parte hepate tegi, lienem ipsi a sinistris adjacere, pancreas vero supponi, & diaphragmatis partem ventriculo contiguam else, ejusque Orificium superius per diaphragma transire, eganatomicis notum est. Unde in vicinis parti-bns nata inflammatio diagnosta dubiam forte facere posset. Accedit, quod ventriculi situs mutetur in eodem homine, prout aut Vacuus, nut flatibus vel ingestis distentus est. Praeterea quans que & mirae varietates in situ viseerum Obs vantur, & praesertim in Ven

3L Exacerbatio in ipso pundio, quo aliquid ut ingeritur. Illus signum serva e pathognomicum est, dum ab ingestis, etiam parea

443쪽

espia, & talibus, quae ceteroquin Reile fert Ventrieulus, ercaeerbatur dolor. Si enim in Vieinis ventriculo partibus inflammatio laesu. rit, illa irriis tur quidem a ventriculo disten. to, sed non illiu sentitur doloris exacerbatio , si parum simul in ventriculum ingerAtur. Solet tune illico sequi vomitus , sed summo cum dolore, dum pars haec inflammata convellitur, ae diaphragmate & musculis abdo minalibus simul agentibus , validissime comprimitur. 4. Anxietas summa & perpetua circa praecordia. Hinc observantur a venenis assumptis tantae anxietates, dum adhue in ventriculo

haerent; imo dum bilis corrupta ventriculum irritat, vel adeo facile per facienda piscium hepata majori copia suerunt assumpta, intolerabilis anxietas nascitur, donec vomitu haee excussa de ventriculo fuerint.

Cassae gasii itidis.

De causis vero generalibus inflammationis jam saepius dictum fuit, quae omnes & hir locum hAbere possunt. Omnium forte frequentissinia caiisa hujus mali est potus gelidus, calefacto prius laboribus corpore; de cujus

444쪽

noxa jam saepius in praecedentibus morbis insanimatoriis disium fuit. Verum diredie in ventriculum delabitur talis potus, adeoque ibi imprimis mala producet ; & quandoque subito spasmo sic stringitur utrumque Orificium Ventriculi, ut sursum vel deorsum ne guttula quidem exire possit, praecipue si maximam copiam potus gelidissimi , a laboribus aestuans homo & sitibundus, si1mul & semel ingurgitaverit , a qua causa mortem post intolerabiles anxietates intra paucas horas factam vidit tetennius. Frid. Ho mannars a plures similes casus recenset inflammationis ventriculi ab hac causa natae, & merito statuit, hune morbum tapius contingere , aequidem vulgo creditu

Vicinas autem partes inflammans simile malum in ventriculo producere posse, satis patet, ct in partibus externis corporis saepe videmus inflammationem per vicina loca se dispergere latius. Hinc non mirum in hepa- titide, paraphrenitide &c. defunctorum ea. daveribus, ventriculum inflammatum , imo

445쪽

jam gangraenosum , inventum fuisse, qualia exeilapia plura sparsim , spud Bomtum habentur.

Aeria ingesta. Ventriculum humanum sine magno damno aeriora multa serre, qΠΟ-tidianis experimentis constat, qualia plurima recenset Sisame in eleganti trafhltra de que. relis ventriculi. Multa enim quae inter deglutienduin, si tangerent fauces, aerimonia sua illas laederent, impune saepe ventriculo recipiuntur. Acerrimis aromatibuS , pipere, gingibere &c. languentem a quotidiana ςrapula ventriculum exultare solent helluones: mediet acerrimos fri bulbos contritos, cum

aliis remediis mistos , forma pitulari toties exhibent aegris absque nilo damno. Tithymali causticum succum ficubus instillari jussit

Bippocrates a , atque illas ficus exhibebat ante cibum hydropicis. . Interim Observatum fuit acria admodum, nullis demuleentibus obvoluta, Ventriculum rodere, dolores acerri. mos, spasmos horrendos, & inflammationem pessima producere. Imo autem subita moriste peremtorum cadavera lustrant medici, ut ad judices de causa morijs reserant, si inflammatum ventriculum aut erosum invenerint,

aere venenum ingestum fuisse suspicantur.

446쪽

Plures casus habet qui hane rem confirmant, me erus. b Sed & alia sunt, in quibus tanta aerimonia sensibus non detegitur, & quae tamen latente stimulo, sed vix donabili, post: spasmos soni mos inflammationem in ventrieulo faciunt. Eo mannus c), ubi a grAnis octo vitri antimonii, in substantia exhibitis, vomitus enormis cum dolore acerbissimo excitabatur, dein convulsio & Ors. In cadavere ventriculi pars inferior inflammata ergi, & vitri antimonii pulvis tunicae ventriculi interiori adhuc adhaerebat.

Praeterea observatum fuit, aerem mate. riam, Vel in corpore genitam, vel aliis viis quam per deglutitionem corpus ingressum, inventriculum deponi, & pessimus inflammatio. nes & gangraenam saepE facere. Hebrentius ab cadaver secuit hominis peste mortui post septem a morbi invasione horas: Vomitus ci 11-tiduus eum ceptati algia adsuersti: invenit os

447쪽

stomachi solera nigra Iam eafueritatam. In alio, qui sedecim horarum spatio obierat a peste, invenit Romachum triplici Meherabam

observata, alia Occasione jam memorata, videntur suadere, pestis ς0ntagium tape radiisces quasi figere in ventriculo, nisi per sudores dissietur de corpore, antequam hic inflammationem validam produxerit; in febre enim pestilentiali aderat anxietas cum vomitu perpetuo, quae cessabunt, simulae sudor pro- diret copiosus; & omnino tollebantur, si tali sudore diu protracto expelleretur susceptum virns. uandoque & variolas pessimas,& morbillos sed in his rarius in talia si mpto-naata comitantur, quae metum faciunt ventriculi inflammati: hine adeo suspectum signum habetur in variolis, si post eruptionem an. xietas, vomitus, ardor circa praeeordia ad- snt; metus enim est, ne & pustulae variolose ipsum ventriculum obsideant, & periculosam ibi inflammationem faciant. Idem & apodugre 'r .ateria, non amplius in artus ile. posita, vel imprudenti medela retropulsa observavit contigisse H mannus. e

448쪽

uanta sit necessitas in cura inflammationis diluentium remediorum, in praeeedentibus satis patuit et verum inflammatus valide ventriculus a lenissimo etiam potu irritatur, adeoque hac via diluens liquidum subministres-ri nequit. Ρraeterea nervosissima ventriculi substantia tumore inflammatorio irritata & dolens totum' corpus turbare potest miris modis, & imprimis cerebri funfitiones laedere: quod optime Gaunus Q notavit, dicens: Nam

sentriculus capitri caput ventriculo suos affectiones transmetit, propter nervorum ab eniscephalo ad os ventriculi descendentium magnitudinem etiam Rufus bule parti, quam illi reliquarum corporis partium: acutior est. Sed & ipsas Di es vitales a simili causa prO- sterni antea dictum fuit: & Celsus ab notavit, percusso stomaeho , non tantum sequi

singultum & bilis vomitum, & alsumta statim

reddi, verum & Venarum motus elanguesce. re, sudores tenues Oriri , eXtremasque paria

449쪽

43 I

De Vario exitu morborum inflammatorio

rum, qui Viscera occupant, jam saepius dictum fuit, & omnia illa etiam in hoc morbo

obtinent.

Verum hoc peculiare habet ventriculi inflammatio, quod convulsionibus saevissima oristis, saepe subitam mortem faciat. Dum venena acria ventriculum rodunt & inflammant, vel & alia, non babentis tantam aerimoniam, sed singulari modo noxia, nervos hic dispositis irritant, ex Mepseri a) observatis pluri mis constat , horrendas convulsiones fieri. uotidiana Observata practica docent, insa tes, auri acido colostro ventriculum plenum habentes, convulsos mori quam subitissime. Sed & insignis casus b) doeet, quam horrenda mala ventriculi inflammationem comitentur. In juvene enim bonae temperiei primis jam morbi incepti horis pulsus oppressus erat, Anepe intermittens , paulo post, licet jam tervens secta fuisset, extrema frigebant ut in cadavere, vertigo sultima sequebatur & caecitas, delirium ferox, ardoris interni lintolerabilis sensus, convulsiones musculorum se. ciei,

450쪽

ciei, sitis immanis, & simul horror summus, dum liquida allata videbat, ita ut hydroph0bus fere esset. Leniebantur p0st sanguinis missionem symptomata', sed paulo post recrudescentia idem remedium suadebant; ita ut undecies missio sanguine tandem a tantis malis adhue 'vaserit incolumis.

Cura gosiritidis. Largam sanguinis missionem summiam remedium esse in inflamin tionis initio ι jam saepius demonstratum fuit, tam in cura generali inflammationis, quam in morbis inflammatoriis ante pertractatis, & modo recensitus casus docuit, quantum venae sectio aud flerrepetita valuerit in hoc m bo, jam tot hor. rendis symptomatibus stipato. Praeterea lyudati fuerunt diluentes potus, addito nitro, melle, roOb sambuci &e. Verum hic major dissicultas ' est, nam a minimo steri irritatur inflammatus Ventriculus , & augentur omnia mala: ideo haec remedia, licet merito laudentur optima in curatione inflammationis, vix